Mua bán nhà hai giá là gì? Người có hành vi mua bán nhà hai giá có có vi phạm pháp luật không?

Nội dung chính

Mua bán nhà hai giá là gì? Người có hành vi mua bán nhà hai giá có có vi phạm pháp luật không?

Hiện tại, pháp luật chưa có quy định cụ thể về việc mua bán nhà với hai giá. Tuy nhiên, hình thức này có thể được hiểu là một cách để các bên thực hiện giao dịch nhà đất bằng cách thỏa thuận hai mức giá chuyển nhượng khác nhau nhằm mục đích trốn thuế hoặc giảm số thuế và lệ phí phải nộp.

Cụ thể, giao dịch mua bán nhà hai giá thường được thực hiện qua hai hợp đồng riêng biệt. Hợp đồng đầu tiên không được công chứng hoặc chứng thực và ghi nhận giá thực tế của bất động sản và số tiền mà bên bán thực nhận sẽ dựa trên giá này.

Hợp đồng thứ hai thì ngược lại, được công chứng hoặc chứng thực theo quy định. Hợp đồng này thường ghi giá chuyển nhượng thấp hơn so với giá thực tế, và được sử dụng để khai báo thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ, và đăng ký sang tên. Mục đích của việc ghi giá thấp hơn là nhằm giảm số thuế và lệ phí phải nộp.

Theo điểm b khoản 1 Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định như sau:

Xử phạt hành vi trốn thuế

1. Phạt tiền 1 lần số thuế trốn đối với người nộp thuế có từ một tình tiết giảm nhẹ trở lên khi thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế hoặc nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày, kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế hoặc kể từ ngày hết thời hạn gia hạn nộp hồ sơ khai thuế, trừ trường hợp quy định tại điểm b, c khoản 4 và khoản 5 Điều 13 Nghị định này;

b) Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định số tiền thuế phải nộp, không khai, khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, được miễn, giảm thuế, trừ hành vi quy định tại Điều 16 Nghị định này;

c) Không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ, trừ trường hợp người nộp thuế đã khai thuế đối với giá trị hàng hóa, dịch vụ đã bán, đã cung ứng vào kỳ tính thuế tương ứng; lập hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ sai về số lượng, giá trị hàng hóa, dịch vụ để khai thuế thấp hơn thực tế và bị phát hiện sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế;

d) Sử dụng hóa đơn không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp hóa đơn để khai thuế làm giảm số thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế được miễn, giảm;

đ) Sử dụng chứng từ không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp chứng từ; sử dụng chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất giao dịch hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được miễn, giảm, số tiền thuế được hoàn; lập thủ tục, hồ sơ hủy vật tư, hàng hóa không đúng thực tế làm giảm số thuế phải nộp hoặc làm tăng số thuế được hoàn, được miễn, giảm;

e) Sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế không đúng mục đích quy định mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích sử dụng, khai thuế với cơ quan thuế;

g) Người nộp thuế có hoạt động kinh doanh trong thời gian xin ngừng, tạm ngừng hoạt động kinh doanh nhưng không thông báo với cơ quan thuế, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 4 Điều 10 Nghị định này.

...

Việc mua bán nhà hai giá thực chất là một hình thức gian lận thuế. Cụ thể, trong giao dịch này, các bên tham gia thỏa thuận hai mức giá chuyển nhượng khác nhau. Hợp đồng thứ nhất, thường không được công chứng, ghi nhận giá thực tế của bất động sản, trong khi hợp đồng thứ hai, được công chứng hoặc chứng thực, ghi giá thấp hơn. Mục đích của việc này là để giảm thiểu số tiền thuế phải nộp bằng cách khai báo giá thấp hơn giá thực tế.

Mua bán nhà hai giá là gì? Người có hành vi mua bán nhà hai giá có có vi phạm pháp luật không? (Hình từ internet)

Như vậy, việc mua bán nhà hai giá là hành vi khai sai thông tin giá trị tài sản, dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp. Hành vi này không chỉ là vi phạm các quy định về thuế mà còn là hành vi trốn thuế rõ ràng. Trốn thuế là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng và có thể bị xử lý theo hai hình thức: xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, người vi phạm có thể bị xử phạt tiền theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, hoặc trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo các điều khoản liên quan trong Bộ luật Hình sự.

Mua bán nhà hai giá nhằm trốn thuế bị xử phạt hành chính bao nhiêu tiền?

Theo Điều 17 của Nghị định 125/2020/NĐ-CP, hành vi trốn thuế thông qua việc mua bán nhà hai giá sẽ bị xử lý nghiêm khắc với các mức phạt cụ thể như sau:

- Phạt tiền bằng số tiền thuế trốn: Nếu người vi phạm có từ một tình tiết giảm nhẹ, mức phạt sẽ bằng đúng số tiền thuế trốn. Điều này nhằm khuyến khích các hành vi tự nguyện hợp tác và khai báo đúng đắn.

- Phạt tiền 1,5 lần số tiền thuế trốn: Trong trường hợp không có tình tiết giảm nhẹ hay tăng nặng, mức phạt sẽ là 1,5 lần số tiền thuế trốn. Đây là mức phạt áp dụng cho các hành vi trốn thuế không quá nghiêm trọng.

- Phạt tiền 2 lần số tiền thuế trốn: Nếu có một tình tiết tăng nặng, mức phạt sẽ là 2 lần số tiền thuế trốn. Điều này phản ánh sự nghiêm trọng của hành vi khi có các yếu tố làm tăng mức độ vi phạm.

- Phạt tiền 2,5 lần số tiền thuế trốn: Trong trường hợp có hai tình tiết tăng nặng, mức phạt sẽ là 2,5 lần số tiền thuế trốn. Điều này thể hiện mức độ nghiêm trọng hơn của hành vi và sự cần thiết phải xử lý quyết liệt hơn.

- Phạt tiền 3 lần số tiền thuế trốn: Nếu có từ ba tình tiết tăng nặng trở lên, mức phạt sẽ lên tới 3 lần số tiền thuế trốn. Đây là hình thức xử lý cao nhất, nhằm răn đe đối với những hành vi trốn thuế nghiêm trọng và có nhiều yếu tố xấu.

Ngoài mức phạt tiền, người vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả, bao gồm việc nộp đủ số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước. Trong trường hợp hành vi trốn thuế đã vượt quá thời hiệu xử phạt, người nộp thuế vẫn phải hoàn tất việc nộp đủ số tiền thuế trốn cùng tiền chậm nộp vào ngân sách theo quy định. Đồng thời, nếu có liên quan, phải điều chỉnh lại hồ sơ thuế để đảm bảo tính chính xác. Điều này không chỉ nhằm đảm bảo sự công bằng trong việc thu thuế mà còn phản ánh sự quyết tâm của pháp luật trong việc xử lý các hành vi gian lận thuế.

Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi trốn thuế là bao lâu?

Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 8 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định như sau:

Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn; thời hạn được coi là chưa bị xử phạt; thời hạn truy thu thuế

…

2. Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về thuế

b) Thời hiệu xử phạt đối với hành vi trốn thuế chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn là 05 năm, kể từ ngày thực hiện hành vi vi phạm.

Như vậy, thời hiệu xử phạt đối với hành vi trốn thuế chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn là 05 năm, kể từ ngày thực hiện hành vi vi phạm.