Hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã là gì? Quyền sử dụng đất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã khi giải thể, phá sản là gì?

Nội dung chính

Hợp tác xã là gì? Liên hiệp hợp tác xã là gì?

Theo Điều 4 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Giải thích từ ngữ

…

7. Hợp tác xã là tổ chức có tư cách pháp nhân do ít nhất 05 thành viên chính thức tự nguyện thành lập, hợp tác tương trợ trong sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung về kinh tế, văn hóa, xã hội của thành viên, góp phần xây dựng cộng đồng xã hội phát triển bền vững; thực hiện quản trị tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ.

8. Liên hiệp hợp tác xã là tổ chức có tư cách pháp nhân do ít nhất 03 hợp tác xã là thành viên chính thức tự nguyện thành lập, hợp tác tương trợ trong sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực tham gia thị trường, góp phần xây dựng cộng đồng xã hội phát triển bền vững; thực hiện quản trị tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ.

Như vậy, hợp tác xã là một tổ chức có tư cách pháp nhân, được thành lập bởi ít nhất 05 thành viên chính thức. Nó hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện và tương trợ lẫn nhau trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh nhằm đáp ứng nhu cầu chung về kinh tế, văn hóa, xã hội của các thành viên. Qua đó, hợp tác xã góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng xã hội, đồng thời thực hiện quản trị tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ.

Liên hiệp hợp tác xã, tương tự, là một tổ chức có tư cách pháp nhân, nhưng được thành lập bởi ít nhất 03 hợp tác xã là thành viên chính thức. Nó cũng hoạt động dựa trên sự tự nguyện và hợp tác tương trợ trong sản xuất, kinh doanh nhằm mở rộng quy mô, nâng cao năng lực tham gia thị trường. Liên hiệp hợp tác xã đóng góp vào sự phát triển bền vững của cộng đồng xã hội và thực hiện quản trị theo các nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ.

Quyền sử dụng đất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được giải quyết thế nào khi giải thể, phá sản?

Theo quy định tại Điều 36 Luật Đất đai 2024 thì quyền sử dụng đất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã khi giải thể, phá sản thực hiện theo quy định sau đây:

(1) Đối với đất được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất; được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất, do mua tài sản gắn liền với đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp từ người khác mà tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền mua tài sản gắn liền với đất, tiền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất có nguồn gốc do Nhà nước hỗ trợ thì Nhà nước thu hồi đất đó theo quy định của Luật này và pháp luật về hợp tác xã;

(2) Đối với đất được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, do mua tài sản gắn liền với đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp từ người khác mà tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền mua tài sản gắn liền với đất, tiền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không có nguồn gốc do Nhà nước hỗ trợ; đất do thành viên góp quyền sử dụng vào hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thì Nhà nước không thu hồi đất, quyền sử dụng đất đó là của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và được xử lý theo điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, nghị quyết của đại hội thành viên.

Như vậy, khi hợp tác xã hoặc liên hiệp hợp tác xã giải thể hoặc phá sản, quyền sử dụng đất của họ được xử lý theo quy định như sau: Nếu đất có nguồn gốc từ sự hỗ trợ của Nhà nước qua việc giao đất không thu tiền hoặc có thu tiền, cho thuê, mua tài sản gắn liền với đất hoặc nhận chuyển nhượng, thì Nhà nước sẽ thu hồi đất đó theo quy định của Luật Đất đai và pháp luật về hợp tác xã. Nếu đất không có nguồn gốc từ sự hỗ trợ của Nhà nước, bao gồm cả đất do thành viên góp quyền sử dụng, thì quyền sử dụng đất thuộc về hợp tác xã hoặc liên hiệp hợp tác xã. Việc xử lý đất sẽ thực hiện theo điều lệ của tổ chức và nghị quyết của đại hội thành viên.

Hợp tác xã là gì? Liên hiệp hợp tác xã là gì? Quyền sử dụng đất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã khi giải thể, phá sản là gì? (Hình ảnh từ internet)

Chính sách đất đai của Nhà nước đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là gì?

Căn cứ tại Điều 21 Luật Hợp tác xã 2023 thì chính sách đất đai của nhà nước đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được quy định như sau:

(1) Trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, chính quyền địa phương ưu tiên bố trí quỹ đất cho tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuê; ưu đãi hợp lý về giá và thời gian cho thuê đất đối với tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã chưa được hỗ trợ thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan.

(2) Tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuê đất, đất có mặt nước của Nhà nước để sản xuất, kinh doanh thì được miễn, giảm tiền thuê đất, thuê đất có mặt nước; trường hợp thuê, thuê lại đất, đất có mặt nước của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân để sản xuất, kinh doanh thì được Nhà nước hỗ trợ tiền thuê đất, thuê đất có mặt nước theo quy định của pháp luật về đất đai.

(3) Nhà nước tạo điều kiện để tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sử dụng đất ổn định trong hoạt động sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật về đất đai.

Như vậy, chính sách đất đai của Nhà nước đối với hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã bao gồm các ưu tiên và hỗ trợ cụ thể. Chính quyền địa phương ưu tiên quỹ đất cho tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuê và cung cấp ưu đãi về giá cả, thời gian cho thuê. Khi thuê đất từ Nhà nước, các tổ chức này được miễn hoặc giảm tiền thuê; nếu thuê đất từ tổ chức, hộ gia đình, hoặc cá nhân, họ được Nhà nước hỗ trợ tiền thuê. Ngoài ra, Nhà nước tạo điều kiện để các tổ chức này sử dụng đất ổn định trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.