Hộ gia đình sử dụng đất sẽ không còn được cấp sổ đỏ?

Nội dung chính

Hộ gia đình sử dụng đất có được cấp sổ đỏ không?

Theo khoản 25 Điều 3 Luật Đất đai 2024 quy định hộ gia đình sử dụng đất những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành.

Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 4 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất bao gồm các đối tượng như sau:

- Tổ chức trong nước gồm:

+ Cơ quan nhà nước, cơ quan Đảng Cộng sản Việt Nam, đơn vị vũ trang nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức khác theo quy định của pháp luật;

+Tổ chức kinh tế theo quy định của Luật Đầu tư, trừ trường hợp quy định tại khoản 7 Điều này (sau đây gọi là tổ chức kinh tế);

- Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc;

- Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam (sau đây gọi là cá nhân);

- Cộng đồng dân cư;

- Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao gồm cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện khác của nước ngoài có chức năng ngoại giao được Chính phủ Việt Nam thừa nhận; cơ quan đại diện của tổ chức thuộc Liên hợp quốc, cơ quan hoặc tổ chức liên chính phủ, cơ quan đại diện của tổ chức liên chính phủ;

- Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài;

-.Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

Theo đó, Luật Đất đai 2024 không còn công nhận hộ gia đình là người sử dụng đất. Do đó, hộ gia đình sẽ không được quyền cấp sổ đỏ theo quy định tại khoản 1 Điều 26 Luật Đất đai 2024.

Tuy nhiên, khoản 1 Điều 259 Luật Đất đai 2024 nêu rõ hộ gia đình sử dụng đất đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành (1/8/2024) thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của cá nhân sử dụng đất theo quy định của Luật này. Dẫn chiếu tới điểm a khoản 1 Điều 37 Luật Đất đai 2024 thì cá nhân sử dụng đất có quyền được cấp sổ đỏ theo quy định pháp luật.

Như vậy, hộ gia đình sử dụng đất sẽ không còn được cấp sổ đỏ, ngoại trừ trường hợp hộ gia đình sử dụng đất đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành (1/8/2024).

Hộ gia đình sử dụng đất sẽ không còn được cấp sổ đỏ? (Hình từ Internet)

Hộ gia đình sử dụng đất trước 1/8/2024 sẽ không được thực hiện chuyển nhượng sau 1/8/2024?

Căn cứ khoản 1 Điều 259 Luật Đất đai 2024 quy định hộ gia đình sử dụng đất trước 1/8/2024 thì được tham gia quan hệ pháp luật về đất đai với tư cách nhóm người sử dụng đất mà có chung quyền sử dụng đất quy định tại khoản 2 Điều 27 của Luật này.

Dẫn chiếu tới khoản 2 Điều 27 Luật Đất đai 2024, quyền của nhóm người sử dụng đất được quy định như sau:

- Nhóm người sử dụng đất bao gồm thành viên hộ gia đình, cá nhân thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của cá nhân theo quy định của Luật này, bao gồm cả quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

- Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện đăng ký biến động hoặc tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.

- Trường hợp quyền sử dụng đất của nhóm người sử dụng đất không phân chia được theo phần thì các thành viên cùng nhau thực hiện hoặc ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhóm người sử dụng đất.

Như vậy, hộ gia đình sử dụng đất trước 1/8/2024 vẫn có quyền tham gia quan hệ pháp luật về đất đai với tư cách nhóm người sử dụng đất. Họ có quyền chuyển nhượng đất, nhưng phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động hoặc tách thửa nếu quyền sử dụng đất phân chia được. Nếu không phân chia được, các thành viên phải thực hiện quyền và nghĩa vụ chung hoặc ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền chuyển nhượng.

Lập di chúc đất hộ gia đình có cần các thành viên hộ gia đình đồng ý?

Theo điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 thì di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Theo đó, người lập di chúc sẽ có các quyền như chỉ định người thừa kế, truất quyền hưởng di sản của người thừa kế, phân định phần di sản cho từng người thừa kế, dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng, giao nghĩa vụ cho người thừa kế, chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Từ các quy định trên, di chúc là ý chí đơn phương của người lập di chúc dựa trên phần tài sản tương ứng sở hữu nên không cần sự đồng ý của các thành viên hộ gia đình khác đồng ý. Việc quyết định ai sẽ hưởng di sản, hưởng bao nhiêu, hưởng thế nào hoàn toàn là quyền của người lập di chúc.