03 loại thuế, phí, lệ phí phải nộp khi xây dựng nhà ở
Nội dung chính
Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân khi xây dựng nhà ở
(1) Khi hộ gia đình, cá nhân thuê nhà thầu xây dựng
Theo Công văn 3700/TCT/DNK năm 2004 đã nêu rõ tổ chức, cá nhân có hoạt động xây dựng là đối tượng phải đăng ký, kê khai nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp (nếu nhà thầu xây dựng là doanh nghiệp) với cơ quan thuế địa phương nơi đăng ký kinh doanh hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình.
Tóm lại, bên nhận thầu xây dựng (tổ chức, cá nhân nhận thầu xây dựng nhà) có nghĩa vụ phải đăng ký, kê khai và nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân với cơ quan thuế.
(2) Khi hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng
Căn cứ Công văn 3381/TCT-CS năm 2008, Công văn 2010/TCT-CS năm 2017, Công văn 3077/TCT-CS năm 2018 thì hộ gia đình tự xây nhà không phải là người nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân.
Đồng thời Công văn 3381/TCT-CS năm 2008 nêu rõ: Hộ gia đình chỉ là người đi thuê xây dựng nhà ở, không phải là bên nhận thầu xây dựng nên không phải là người nộp thuế vì vậy không thực hiện truy thu thuế đối với hộ gia đình.
Như vậy, khi xây dựng nhà ở, nếu hộ gia đình, cá nhân thuê nhà thầu, bên nhận thầu (tổ chức/cá nhân) phải kê khai và nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp và thu nhập cá nhân. Ngược lại, nếu hộ gia đình tự xây nhà, họ không phải nộp các loại thuế này do không phải là bên nhận thầu xây dựng.
03 loại thuế, phí, lệ phí phải nộp khi xây dựng nhà ở (Hình từ Internet)
Lệ phí cấp giấy phép xây dựng khi xây dựng nhà ở
Theo Điều 89 Luật Xây dựng 2014 được sửa đổi bởi khoản 30 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020 thì xây dựng nhà ở phải có giấy phép xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư theo quy định của Luật Xây dựng 2014, trừ các trường hợp xây dựng nhà ở sau đây:
- Nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 07 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
- Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 07 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng.
Khoản 6 Điều 3 Thông tư 85/2019/TT-BTC quy định lệ phí cấp giấy phép xây dựng thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nên mức thu của mỗi tỉnh, thành là khác nhau.
Theo khoản 6 Điều 1 Quy định về Lệ phí cấp giấy phép xây dựng ban hành kèm theo Nghị quyết 87/2016/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh Hưng Yên ngày 15/12/2016 thì lệ phí cấp giấy phép xây dựng được quy định như sau:
TT | Nội dung thu | Mức thu |
1 | Giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại đô thị (bao gồm cấp mới, cấp lại và điều chỉnh giấy phép) | 75.000 đồng |
2 | Giấy phép xây dựng đối với công trình khác (không phải nhà ở riêng lẻ) (bao gồm cấp mới, cấp lại và điều chỉnh giấy phép) | 150.000 đồng |
3 | Gia hạn giấy phép xây dựng | 15.000 đồng |
Như vậy, ngoại trừ các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng theo quy định của Luật Xây dựng 2014, tất cả các trường hợp xây dựng nhà ở khác đều phải nộp lệ phí cấp giấy phép xây dựng. Mức lệ phí cụ thể do Hội đồng nhân dân từng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định.
Lệ phí trước bạ đăng ký sở hữu nhà ở sau khi đã hoàn công xây dựng xong nhà ở
Sau khi xây dựng nếu chủ sở hữu nhà ở có nhu cầu đăng ký quyền sở hữu đối với nhà ở đó thì phải nộp lệ phí trước bạ. Nói cách khác, khi có nhu cầu đăng ký quyền sở hữu nhà ở để ghi thông tin vào trang 2 của Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng) thì phải nộp lệ phí trước bạ.
Cụ thể, Điều 4 Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định tổ chức, cá nhân có tài sản thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ là nhà, đất phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ các trường hợp thuộc đối tượng miễn lệ phí trước bạ theo quy định tại Điều 10 Nghị định 10/2022/NĐ-CP.
Như vậy, khi đăng ký quyền sở hữu nhà ở, người có trách nhiệm nộp lệ phí trước bạ là chủ sở hữu ngôi nhà. Tuy nhiên, nếu có hợp đồng thi công giữa cá nhân, hộ gia đình và nhà thầu, các bên được phép thỏa thuận để nhà thầu đứng ra nộp lệ phí trước bạ.
