Con cái có được quyền thừa kế tài sản khi không thực hiện chăm sóc phục dưỡng cha mẹ không?

Nội dung chính

Con cái buộc phải chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ không?

Tại khoản 3 Điều 70 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định rằng con có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình.

Bên cạnh đó tại Điều 71 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định cụ thể về nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng là con có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự, ốm đau, già yếu, khuyết tật.

Trường hợp gia đình có nhiều con thì các con phải cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ.Như vậy, chăm sóc phụng dưỡng cha mẹ, đặc biệt là trong những lúc ốm đau, bệnh tật, không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo và tình yêu thương sâu sắc từ con cái mà còn là nghĩa vụ thiêng liêng, nhắc nhở mỗi người về trách nhiệm đối với đấng sinh thành, những người đã hy sinh cả cuộc đời để nuôi dưỡng và che chở cho mình.

Con cái có được quyền thừa kế tài sản khi không thực hiện chăm sóc phục dưỡng cha mẹ không? (Hình từ Internet)

Con không chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ có được hưởng thừa kế tài sản?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định những người sau đây không được hưởng tài sản thừa kế theo quy định của pháp luật, bao gồm:

Người không được quyền hưởng di sản

1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

2. Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

Theo đó, con vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng với cha mẹ thì thuộc một trong các đối tượng không được quyền hưởng tài sản thừa kế theo quy định pháp luật.

Tuy nhiên, theo quy đối tượng này vẫn có thể được thừa kế tài sản, nếu người để lại tài sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng tài sản thừa kế theo di chúc.

Như vậy, nếu con vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng đối với cha mẹ (người để lại tài sản thừa kế) nhưng cha mẹ đã biết hành vi này mà vẫn cho họ thừa kế tài sản theo di chúc thì họ vẫn được hưởng thừa kế tài sản.

Con cái ngược đãi, không phụng dưỡng cha mẹ có bị xử phạt hành chính như thế nào?

Theo Điều 53 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về hành vi hành hạ, ngược đãi thành viên gia đình như sau:

Hành vi hành hạ, ngược đãi thành viên gia đình

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Đối xử tồi tệ với thành viên gia đình như: bắt nhịn ăn, nhịn uống, bắt chịu rét, mặc rách, không cho hoặc hạn chế vệ sinh cá nhân;

b) Bỏ mặc không chăm sóc thành viên gia đình là người cao tuổi, yếu, khuyết tật, phụ nữ có thai, phụ nữ nuôi con nhỏ.

2. Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc xin lỗi công khai khi nạn nhân có yêu cầu đối với hành vi quy định tại khoản 1 Điều này.

Như vậy, con cái ngược đãi, không phụng dưỡng cha mẹ thuộc một trong các trường hợp được quy định trên có thể sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng - 20.000.000 đồng.

Con cái ngược đãi, không phụng dưỡng cha mẹ có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Tại Điều 185 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự như sau:

Tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình

1. Người nào đối xử tồi tệ hoặc có hành vi bạo lực xâm phạm thân thể ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Thường xuyên làm cho nạn nhân bị đau đớn về thể xác, tinh thần;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu;

b) Đối với người khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng hoặc người mắc bệnh hiểm nghèo.

Như vậy, đối với trường hợp con cái ngược đãi, không phụng dưỡng cha mẹ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù lên đến 05 năm khi vi phạm hành vi theo quy định trên.