BỘ
TÀI CHÍNH
----------
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
-------------
|
Số: 55/2004/TT-BTC
|
Hà Nội, ngày 10 tháng 6 năm 2004
|
THÔNG TƯ
CỦA BỘ TÀI CHÍNH SỐ 55/2004/TT-BTC NGÀY 10 THÁNG 6 NĂM 2004 HƯỚNG DẪN XÂY
DỰNG DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2005
Thực hiện Chỉ thị số
18/2004/CT-TTg ngày 31 tháng 5 năm 2004 của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng
kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2005; Bộ
Tài chính hướng dẫn công tác đánh giá tình hình thực hiện ngân sách nhà nước
năm 2004 và xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2005 như sau:
A- ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2004:
Nhằm hoàn thành và
hoàn thành vượt mức nhiệm vụ NSNN đã được Quốc hội quyết định, các Bộ, cơ quan trung
ương và các địa phương căn cứ vào mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã
hội và dự toán thu, chi ngân sách năm 2004 đã được Thủ tướng Chính phủ giao, phát
huy những kết quả quan trọng đã đạt được của 6 tháng đầu năm, trong 6 tháng
cuối năm 2004 tập trung thực hiện đầy đủ các giải pháp theo Nghị quyết số 17/2003/QH11
về dự toán ngân sách nhà nước năm 2004 của Quốc hội, Nghị quyết số 01/2004/NQ-CP
ngày 12/01/2004 của Chính phủ về một số giải pháp chủ yếu cần tập trung chỉ
đạo, điều hành thực hiện kế hoạch và ngân sách nhà nước năm 2004, Chỉ thị số
29/2003/CT-TTg ngày 23/12/2003 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh quản lý
đầu tư và xây dựng bằng nguồn vốn nhà nước. Phấn đấu hoàn thành vượt mức toàn
diện các chỉ tiêu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước
năm 2004.
Cùng với việc tổ chức
thực hiện nhiệm vụ NSNN năm 2004, các Bộ, cơ quan trung ương, Uỷ ban nhân dân
các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương chú trọng chỉ đạo công tác quyết toán
và kiểm tra phê duyệt quyết toán ngân sách năm 2003 theo đúng quy định của Luật
Ngân sách nhà nước; thực hiện xử lý kịp thời những tồn tại, sai phạm đã được cơ
quan kiểm toán, thanh tra, kiểm tra tài chính phát hiện; đồng thời tổ chức đánh
giá tình hình thực hiện ngân sách năm 2004 làm cơ sở lập dự toán ngân sách năm
2005.
I- Đánh giá tình hình thực hiện thu NSNN năm 2004 làm cơ sở lập dự toán
thu NSNN năm 2005:
1- Tập trung chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ
thu ngân sách nhà nước đã được giao, phấn đấu hoàn thành vượt mức tối thiểu 5% nhiệm
vụ thu năm 2004 đã được giao. Tập trung thực hiện tốt các biện pháp chủ yếu sau:
- Tập trung chỉ đạo
tổ chức thực hiện các luật thuế mới được sửa đổi, bổ sung. Thực hiện tuyên truyền
phổ biến đến từng doanh nghiệp thuộc đối tượng quản lý những nội dung bổ sung,
sửa đổi của các luật thuế; phát hiện những vướng mắc phát sinh để có hướng dẫn,
giải quyết kịp thời theo đúng quy định của luật và các văn bản hướng dẫn.
- Nắm chắc kịp thời
tình hình sản xuất kinh doanh, phân tích đầy đủ những nhân tố ảnh hưởng làm tăng,
giảm thu ngân sách trên từng địa bàn để có biện pháp chỉ đạo sát với thực tế.
- Tổ chức
phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các cấp các lực lượng trên địa bàn thực hiện
kiểm tra chống buôn lậu, trốn thuế, chống gian lận thương mại, chống đầu cơ nâng
giá,... trong đó tập trung địa bàn, đơn vị trọng điểm có nguồn thu lớn. Chú trọng
công tác phân công, phân cấp quản lý thu phù hợp với tình hình thực tế của từng
địa bàn.
-Thực hiện thu đủ,
kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí, các khoản thu từ đất đai và thu khác vào ngân
sách theo đúng quy định; tăng cường các biện pháp chống nợ đọng thuế, xử lý
nghiêm minh các trường hợp chiếm dụng hoặc giữ lại nguồn thu phải nộp ngân sách
nhà nước, không để phát sinh nợ đọng mới trái chế độ quy định.
- Phối hợp với cơ quan
địa chính, quản lý đô thị và các cơ quan khác có liên quan tổ chức thực hiện
đấu giá quyền sử dụng đất, thuê đất theo kế hoạch, quy hoạch được duyệt, đúng
chế độ quản lý về thu ngân sách theo quy định của pháp luật đảm bảo thu đúng,
đủ, kịp thời nguồn thu tiền sử dụng đất, thuế chuyển quyền sử dụng đất, tiền
thuê đất, lệ phí trước bạ nhà đất.
.- Tăng cường kiểm
tra việc thực hiện chế độ hóa đơn chứng từ theo hướng dẫn tại Thông tư số 99/2003/TT-BTC
ngày 23/10/2003 của Bộ Tài chính về thực hiện chế độ quản lý, sử dụng hóa đơn,
nhằm ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm trong quá trình sử dụng
hóa đơn chứng từ, hạn chế những sai sót trong quá trình sử dụng
- Tổ chức công tác
thanh tra, kiểm tra để phát hiện, xử lý kịp thời và nghiêm minh mọi hành vi gian
lận về thuế, chống thất thu ngân sách, đảm bảo công bằng về nghĩa vụ thuế và
tạo môi trường kinh doanh lành mạnh giữa các doanh nghiệp.
- Đối với công tác thu thuế từ hoạt động xuất nhập khẩu:
+ Tổng hợp đầy đủ,
kịp thời số nợ đọng thuế, phân loại nợ theo các nguyên nhân để có giải pháp thu
ngân sách kịp thời; kiên quyết thực hiện cưỡng chế đối với những doanh nghiệp chây
ỳ cố tình chiếm dụng khoản phải nộp ngân sách; phối hợp cơ quan nội chính điều
tra xử lý nghiêm theo pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật về thu
nộp NSNN.
+ Tổ chức công tác
phối hợp giữa các lực lượng tập trung kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu, chống
gian lận thương mại, chú trọng khâu kiểm tra sau thông quan.
+ Nâng cao trách nhiệm,
tập trung giải quyết những vướng mắc phát sinh, thực hiện kiểm tra giám sát
chống các hành vi sách nhiễu gây khó khăn cho doanh nghiệp để tạo thuận lợi cho
hoạt động xuất nhập khẩu.
2- Đánh giá tình hình thực hiện thu NSNN năm 2004 làm cơ sở xây dựng dự
toán thu NSNN năm 2005:
Căn cứ vào tình hình
thực hiện thu 6 tháng đầu năm, đánh giá kết quả thu ngân sách cả năm 2004 trên
cơ sở thực hiện các biện pháp phấn đấu với yêu cầu thực hiện vượt dự toán thu
nội địa năm 2004 tối thiểu 5% so với nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 191/2003/QĐ-BTC
ngày 17/11/2003 của Bộ trưởng Bộ Tài chính; tập trung phân tích đánh giá một số
nội dung chủ yếu sau:
- Xác định rõ số tiền
thuế tồn đọng năm 2003 chuyển sang, số đã thu được trong năm 2004, và số dự
kiến chuyển sang thu trong năm 2005 theo quy định; số thuế giá trị gia tăng phải
hoàn phát sinh trong năm 2004; số đã hoàn cho các doanh nghiệp trong năm 2004;
dự kiến số phải hoàn của năm 2004 chuyển sang năm 2005 theo chế độ quy định.
- Phân tích các nguyên
nhân tác động đến kết quả thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách năm 2004: Tình hình
thực hiện các chỉ tiêu về sản lượng sản phẩm chủ yếu, sản xuất và tiêu thụ, giá
thành, giá bán; ảnh hưởng của những biến động tăng, giảm giá trong năm;...
- Phân tích đánh giá
ảnh hưởng của chế độ, chính sách bổ sung, sửa đổi chế độ thu đối với nguồn thu
trên địa bàn. Chú ý phân tích kỹ ảnh hưởng của việc sửa đổi bổ sung 3 Luật thuế
mới: Thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế thu nhập doanh nghiệp
(sửa đổi).
2.1- Đối với khu vực
doanh nghiệp nhà nước:
- Định kỳ tổ chức tổng
hợp, phân tích đánh giá kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Tiến
hành đánh giá tình hình quản lý, sử dụng vốn, tài sản, công nợ; biến động tăng
giảm về nguyên giá tài sản cố định, các năng lực sản xuất mới tăng thêm, số lượng
lao động, tiền lương, doanh thu, chi phí sản xuất, các định mức kinh tế kỹ
thuật, tình hình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm chủ yếu, lợi nhuận thực hiện và
các khoản nộp ngân sách (năm 2003 chuyển qua, phát sinh năm 2004, thực nộp năm
2004 và dự kiến kết chuyển sang năm 2005). Những khó khăn và thuận lợi trong
năm 2004 và khả năng phát triển trong năm 2005.
- Tổng hợp kết quả
thực hiện việc sắp xếp, đổi mới, cổ phần hoá và nâng cao hiệu quả của các doanh
nghiệp nhà nước theo Nghị quyết Trung ương 9 (khoá IX). Đánh giá những ảnh hưởng
tác động của công tác này đến tình hình sản xuất kinh doanh và thu nộp NSNN
trên địa bàn.
2.2- Đối với khu vực
công thương nghiệp và dịch vụ ngoài quốc doanh:
Đối với khu vực này
cần đánh giá theo hai loại đối tượng: doanh nghiệp và hộ sản xuất kinh doanh
- Thường xuyên cập
nhật, tổng hợp số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới theo Luật doanh nghiệp;
chú ý kiểm tra đối với doanh nghiệp đã đăng ký kinh doanh nhưng không kê khai
nộp thuế; tổ chức quản lý thu thuế đầy đủ đối với các doanh nghiệp đã đăng ký
kinh doanh, đã đăng ký mã số thuế theo đúng kết quả sản xuất kinh doanh và các
quy định của các luật thuế, chế độ thu ngân sách; số doanh nghiệp đã giải thể,
phá sản hoặc chấm dứt hoạt động.
- Tổng hợp đầy đủ số
hộ sản xuất kinh doanh mới tăng thêm và số hộ nghỉ kinh doanh trên địa bàn. Số
đối tượng năm 2004 nộp thuế theo phương pháp ấn định chuyển sang nộp thuế theo
phương pháp kê khai; số đối tượng nộp thuế theo phương pháp trực tiếp chuyển
sang nộp thuế theo phương pháp khấu trừ; số hộ kinh doanh đã thực hiện mở sổ
sách kế toán.
Đánh giá tình hình
kê khai và nộp thuế của các đối tượng nộp thuế. Biện pháp kiểm soát thuế giá trị
gia tăng đầu vào, thuế giá trị gia tăng đầu ra, doanh số, chi phí và thu nhập
chịu thuế, so sánh với năm trước. Đánh giá mức độ thất thu đối với khu vực này,
nêu rõ nguyên nhân và giải pháp khắc phục.
2.3- Đối với khu vực
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài:
- Tổng số doanh nghiệp
đã được cấp giấy phép, số giấy phép còn hiệu lực, hết hiệu lực; trong đó: số
doanh nghiệp đã đi vào sản xuất kinh doanh, số doanh nghiệp đang xây dựng, số
doanh nghiệp chưa triển khai đến năm 2004 và khả năng phát triển năm 2005. Số
doanh nghiệp đang trong thời gian ưu đãi miễn, giảm thuế năm 2004, năm 2005 và
các năm tiếp theo.
- Tổng số lao động,
tổng quỹ tiền lương, doanh thu, chi phí và hiệu quả sản xuất kinh doanh và các
nghĩa vụ phải nộp ngân sách theo quy định của pháp luật.
2.4- Thu tiền sử dụng
đất: Trên cơ sở kế hoạch, quy hoạch đất đai được duyệt, phối hợp với cơ quan
địa chính, quản lý đô thị, tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất; số thu từ đấu giá
quyền sử dụng đất nộp đầy đủ kịp thời vào NSNN, không được gửi ở tài khoản
riêng tại Kho bạc nhà nước.
2.5- Thuế sử dụng đất
nông nghiệp: Trên cơ sở sổ bộ thuế sử dụng đất nông nghiệp, định kỳ cập nhật,
bổ sung những biến động tăng giảm về diện tích chịu thuế vào sổ bộ thuế; đánh
giá kết quả thực hiện miễn giảm thuế theo quy định tại Nghị định số 129/2003/NĐ-CP
ngày 03/11/2003 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Nghị quyết số
15/2003/NQ11 ngày 17/6/2003 của Quốc hội; việc quản lý thu thuế các đối tượng
không phải là nông dân có tham gia sản xuất nông nghiệp, đơn vị và hộ có diện
tích đất sản xuất nông nghiệp vượt hạn điền.
2.6- Thu tiền thuê
đất: Tổng hợp diện tích đất đã lập bộ để quản lý thu so với quĩ đất ở trên địa bàn
quản lý. Đánh giá tình hình triển khai thuê đất trên địa bàn, giá đất cho thuê
và những đơn vị thuộc diện nộp tiền thuê đất. Tình hình nợ đọng tiền thuê đất.
Xác định nguyên nhân và giải pháp khắc phục.
2.7- Phí và lệ phí:
Đánh giá tình hình thu nộp phí, lệ phí của các tổ chức ở trung ương, tỉnh, huyện,
xã có thu phí, lệ phí theo quy định tại Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 3/6/2002
của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh phí và lệ phí. Tổng hợp đầy
đủ về số thu, số được để lại và số phải nộp ngân sách nhà nước. Tổ chức thực
hiện quản lý ghi thu, ghi chi ngân sách kịp thời, đầy đủ, đúng chế độ quy định
đối với những khoản thu được để lại đơn vị nhưng phải hạch toán quản lý qua
ngân sách nhà nước.
2.8- Thu từ hoạt động
xuất nhập khẩu:
- Đánh giá tình hình
thực hiện kim ngạch xuất khẩu, kim ngạch nhập khẩu, trong đó: kim ngạch xuất
khẩu, nhập khẩu chịu thuế của từng loại hàng hoá, nhóm hàng hoá chủ yếu.
- Đánh giá, phân tích
những tác động của thị trường, giá cả trong và ngoài nước của việc điều chỉnh
mức thuế xuất nhập khẩu trong từng giai đoạn trong năm,... ảnh hưởng đến kết
quả thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu năm 2004 (nhất là đối với các mặt
hàng quan trọng như: xăng dầu, phân bón, sắt thép, xi măng,...).
- Xác định thu NSNN
tồn đọng năm 2003, số phải thu năm 2004, số đã thu năm 2004 theo chế độ.
II- Đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách năm 2004 làm cơ
sở lập dự toán chi NSNN năm 2005:
1- Về chi đầu tư xây dựng cơ bản: Đánh giá khả năng thực hiện khối lượng và
thanh toán đối với toàn bộ các dự án, công trình của nhiệm vụ năm 2004. Những
kết quả đạt được và tồn tại cần tiếp tục xử lý về việc thực hiện chủ trương bố
vốn tập trung, tránh phân tán; tổng hợp và đánh giá kết quả của việc sử dụng
vốn thuộc dự toán năm 2004 thanh toán nợ XDCB theo chế độ quy định; đánh giá
kết quả công tác thực hiện những quy định về quản lý vốn đầu tư XDCB; hiệu quả
đầu tư, hiệu quả những dự án đã hoàn thành trong năm; đánh giá thực hiện chương
trình kiên cố hoá kênh mương, giao thông nông thôn, hạ tầng thuỷ sản, hạ tầng
làng nghề; chương trình kiên cố hoá trường, lớp học từ nguồn NSNN, công trái
giáo dục. Trong đó cần phân tích rõ nguyên nhân và đề xuất các giải pháp khắc
phục.
Các Bộ, cơ quan trung
ương và các địa phương được giao nhiệm vụ đầu tư các dự án từ nguồn trái phiếu
Chính phủ đánh giá kết quả thực hiện những dự án đã được giao vốn năm 2004.
Đối với chi đầu tư
cơ sở hạ tầng từ nguồn thu tiền sử dụng đất, đánh giá khả năng thực hiện nhiệm vụ
thu tiền sử dụng đất; trên cơ sở đó đánh giá khả năng thực hiện nhiệm vụ chi đầu
tư hạ tầng từ nguồn thu này, số chưa thực hiện cần chuyển nguồn sang năm 2005
để thực hiện.
Các Bộ, cơ quan trung
ương và các địa phương tổng hợp báo cáo tình hình thực hiện Chỉ thị 29/2003/CT-TTg
ngày 23/12/2003 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh quản lý đầu tư và xây
dựng bằng nguồn vốn nhà nước và Chỉ thị số 03/2003/CT-TTg ngày 7/3/2003 của Thủ
tướng Chính phủ về việc xử lý các khoản nợ của ngân sách xã.
2- Đối với các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình 135 và dự án trồng
mới 5 triệu ha rừng: Trên cơ sở dự toán kinh phí đã được giao và tiến độ thực
hiện, cơ quan chủ quản chương trình mục tiêu quốc gia, dự án và các địa phương
đánh giá khối lượng thực hiện cả năm 2004 chi tiết từng chương trình, dự án;
tình hình quản lý, điều hành và kết quả thực hiện các chương trình mục tiêu theo
quy định tại Quyết định số 42/2002/QĐ-TTg ngày 19/3/2002 của Thủ tướng Chính
phủ; Quyết định số 135/1998/QĐ-TTg ngày 31/7/1998 và Quyết định số 138/2000/QĐ-TTg
ngày 29/11/2000 của Thủ tướng Chính phủ về chương trình 135; Quyết định số
661/QĐ-TTg ngày 29/7/1998 về mục tiêu, nhiệm vụ, chính sách và tổ chức thực
hiện dự án trồng mới 5 triệu ha rừng.
3- Đối với nhiệm vụ chi thường xuyên: Căn cứ vào dự toán ngân sách được giao
và tiến độ thực hiện các nhiệm vụ đánh giá kết quả sử dụng ngân sách trong việc
thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội của Bộ, cơ quan trung ương, địa phương và
đơn vị theo từng chỉ tiêu nhiệm vụ được nhà nước giao. Trong đó tập trung đánh
giá tình hình thực hiện các chương trình, dự án lớn, các nhiệm vụ quan trọng
của từng ngành, lĩnh vực, như: chương trình giống; xúc tiến thương mại; nhiệm
vụ quản lý địa chính; thực hiện nhiệm vụ đổi mới chương trình giáo dục phổ
thông - đổi mới sách giáo khoa, phổ cập giáo dục trung học cơ sở, thực hiện chính
sách giáo dục đối với miền núi, vùng sâu, đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật ở
nước ngoài; thực hiện chính sách khám chữa bệnh miễn phí cho người nghèo; đề
tài khoa học cấp nhà nước,... Phân tích cơ cấu chi thường xuyên theo các nhóm
mục, mục: chi tiền lương, các khoản có tính chất lương và các khoản chi trích
theo lương (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn); chi nghiệp vụ
thường xuyên; chi đột xuất hoặc không thường xuyên (mua sắm, sửa chữa,...). Báo
cáo tình hình chi mua sắm ô tô, trang bị sử dụng điện thoại, chi thuê, mua trụ
sở làm việc, chi hội nghị, tiếp khách. Đánh giá kết quả thực hiện Nghị định
10/2002/NĐ-CP ngày 16/1/2002 của Chính phủ về chế độ tài chính đối với đơn vị
sự nghiệp có thu; khoán chi hành chính theo Quyết định số 192/2001/QĐ-TTg ngày
17/12/2001 của Thủ tướng Chính phủ.
Đánh giá kết quả tạo
nguồn làm lương năm 2004 theo quy định: Từ tiết kiệm 10% chi thường xuyên (không
kể tiền lương, các khoản có tính chất lương); từ 35-40% nguồn thu được để lại
theo chế độ; từ nguồn tăng thu (50% đối với ngân sách địa phương);...
4- Đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: ngoài các yêu cầu nêu
trên, căn cứ vào khả năng thu để tổ chức thực hiện chi ngân sách; báo cáo phân
tích rõ nguồn tăng thu năm 2003 chuyển sang năm 2004 để thực hiện cải cách tiền
lương; nguồn phấn đấu tăng thu ngân sách so với dự toán năm 2004 Thủ tướng Chính
phủ giao và dành tối thiểu 50% số tăng thu NSĐP (không bao gồm số thu từ nguồn
thu tiền sử dụng đất) để thực hiện cải cách tiền lương năm 2004 và gối đầu cho
ngân sách năm 2005 theo đúng quy định tại Nghị quyết số 17/2003/QH11 ngày
04/11/2003 của Quốc hội khoá XI kỳ họp thứ tư về dự toán ngân sách nhà nước năm
2004. Chủ động sử dụng số tăng thu còn lại để tập trung cho những nhiệm vụ chi
quan trọng, ưu tiên thanh toán các khoản nợ: nợ XDCB, nợ của ngân sách xã theo
Chỉ thị 29/2003/CT-TTg ngày 23/12/2003 và Chỉ thị số 03/2003/CT-TTg ngày
7/3/2003 của Thủ tướng Chính phủ; xử lý khắc phục hậu quả hạn hán, cháy rừng,
thiên tai khác; không bổ sung cho những nhiệm vụ chưa cấp thiết, hạn chế chi
mua sắm trang thiết bị chưa thực sự cần thiết.
B- XÂY DỰNG DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2005:
I- Mục tiêu, yêu cầu đối với công tác xây dựng dự toán ngân sách nhà
nước năm 2005:
1- Mục tiêu:
- Dự toán ngân sách
nhà nước năm 2005 góp phần thực hiện tốt nhất nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã
hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng năm 2005 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội 5 năm 2001 - 2005 của Nhà nước, của từng Bộ, ngành, địa phương.
- Dự toán ngân sách
nhà nước năm 2005 xây dựng trên cơ sở thực hiện chính sách động viên hợp lý,
khuyến khích doanh nghiệp tích tụ để phát triển mở rộng sản xuất kinh doanh,
đảm bảo môi trường kinh doanh ổn định, thuận lợi, bình đẳng để thúc đẩy sản
xuất kinh doanh phát triển, phấn đấu đạt mức tăng trưởng kinh tế (GDP) từ 8 -
8,5%. Tiếp tục thực hiện các giải pháp giảm chi phí sản xuất, tăng sức cạnh tranh
và hiệu quả nền kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô; đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu
kinh tế, sắp xếp, đổi mới phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước;
tạo nguồn thu ổn định, vững chắc, đảm bảo nguồn lực tài chính Nhà nước thực
hiện những nhiệm vụ quan trọng và tăng đầu tư xã hội, tăng tiềm lực tài chính
của đất nước, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính - ngân sách giai đoạn 2001
- 2005, tạo đà cho bước phát triển của giai đoạn 2006- 2010.
- Tập trung bố trí
ngân sách nhằm tạo bước chuyển quan trọng trong việc thực hiện những nhiệm vụ chiến
lược của đất nước: Tập trung đầu tư hạ tầng kinh tế xã hội, các công trình
trọng điểm quốc gia, các dự án thuộc Chương trình 135, dự án trồng mới 5 triệu
ha rừng; chú trọng đầu tư phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh miền núi phía
Bắc, Tây nguyên, đồng bằng sông Cửu long, vùng biên giới khó khăn, vùng đồng
bào dân tộc thiểu số; phát triển sự nghiệp giáo dục - đào tạo, khoa học và công
nghệ theo Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII); tăng mức đầu tư phát triển lĩnh
vực y tế, văn hoá,...; tăng cường công tác xoá đói giảm nghèo; đảm bảo quốc
phòng, an ninh, giữ vững trật tự an toàn xã hội; đảm bảo chính sách, chế độ đối
với từng ngành, từng vùng; đẩy mạnh xã hội hoá lĩnh vực giáo dục- đào tạo, y
tế, văn hoá, thể dục thể thao,... Thực hiện đầy đủ cơ chế mới về quản lý tài
chính, quản lý biên chế, phát triển nhiệm vụ chuyên môn đối với đơn vị sự nghiệp
theo quy định tại Nghị định số 10/2002/NĐ-CP ngày 16/01/2002 của Chính phủ và
mở rộng khoán kinh phí, khoán biên chế đối với cơ quan hành chính nhà nước theo
quy định tại Quyết định số 192/2001/QĐ-TTg ngày 17/12/2001 của Thủ tướng Chính
phủ; thực hiện đầy đủ chính sách tạo nguồn cải cách tiền lương. Thực hiện bố
trí dự toán ngân sách đảm bảo chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả để chống lãng phí.
2- Yêu cầu:
Dự toán NSNN năm 2005
xây dựng theo quy định của Luật NSNN, Nghị định 60/2003/NĐ-CP ngày 06/6/2003
của Chính phủ và Thông tư 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính và các
văn bản khác có liên quan; đồng thời chú ý thực hiện một số nội dung chủ yếu
sau:
2.1- Về dự toán thu
ngân sách nhà nước:
Dự toán thu NSNN phải
tính đúng, tính đủ các khoản thu theo quy định của luật thuế và các chế độ thu
hiện hành. Tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Luật và Pháp lệnh thuế đã được
Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định. Thực hiện chính sách động viên
hợp lý, phát huy nội lực của nền kinh tế đảm bảo nguồn lực thực hiện các nhiệm
vụ quan trọng của đất nước;
Dự toán thu phải được
xây dựng trên cơ sở phân tích, dự báo các yếu tố về tăng trưởng kinh tế, sự
biến động của thị trường, giá cả
; thực hiện các biện pháp khuyến khích sản xuất
kinh doanh, mở rộng thị trường, tăng xuất khẩu, thực hiện các cam kết theo tiến
trình hội nhập kinh tế quốc tế; yêu cầu tăng cường các biện pháp quản lý thu,
chống thất thu, chống gian lận thương mại, trốn thuế.
Dự toán thu NSNN xây
dựng tích cực, vững chắc, có tính khả thi cao với mức động viên phấn đấu đạt
21-22% so với GDP, trong đó thu thuế và phí đạt 20-21% so với GDP. Dự toán thu
nội địa (không kể thu từ dầu thô) tăng tối thiểu 12% so mức thực hiện năm 2004.
Trên cơ sở mức thực hiện năm 2004 yêu cầu phấn đấu tăng tối thiểu 5% so với dự
toán thu ngân sách Thủ tướng Chính phủ đã giao.
2.2- Về dự toán chi
ngân sách nhà nước:
Tập trung ngân sách
thực hiện các nhiệm vụ quan trọng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo
an ninh, quốc phòng và xoá đói giảm nghèo, trong đó:
Bố trí đủ vốn theo
tiến độ thực hiện đối với các công trình trọng điểm quốc gia. Ưu tiên tăng vốn đầu
tư để thực hiện chính sách phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh miền núi Bắc
Bộ, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên, vùng biên giới khó khăn, vùng đồng bào dân tộc
thiểu số, các tỉnh địa bàn rộng, đông dân, hạ tầng còn yếu kém; ưu tiên bố trí
vốn cho các dự án thuộc chương trình 135, dự án trồng mới 5 triệu ha rừng, các
dự án định canh, định cư, tái định cư các vùng lòng hồ của các công trình thuỷ
điện lớn; bố trí đủ vốn đối ứng cho các dự án đầu tư bằng nguồn vốn ODA, bảo
đảm vốn quy hoạch và chuẩn bị đầu tư.
Ưu tiên ngân sách và
các nguồn tài chính thực hiện nhiệm vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đẩy mạnh
công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn;
Bố trí vốn, kinh phí
thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII) về phát triển giáo dục - đào tạo,
khoa học công nghệ, Nghị quyết Trung ương 5 (khoá VIII) về phát triển văn hoá
thông tin.
Thực hiện đầy đủ các
biện pháp tạo nguồn để thực hiện cải cách tiền lương nhằm tạo động lực thực hiện
tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy cải cách hành chính; thực
hiện đúng, đủ các biện pháp sau: Ngân sách nhà nước, ngân sách các cấp chính
quyền địa phương ngay trong năm 2004 phải dành tối thiểu 50% số tăng thu thực
hiện năm 2004 so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao; tiếp tục dành tối thiểu
50% số tăng thu (không kể khoản thu tiền sử dụng đất) dự toán 2005 so với dự
toán 2004; thực hiện tiết kiệm chi thường xuyên tối thiểu 10% (không kể tiền lương
và các khoản có tính chất lương). Các đơn vị sự nghiệp có thu sử dụng tối thiểu
40% (riêng ngành y tế tối thiểu 35%) nguồn thu được để lại để chi thực hiện
điều chỉnh tiền lương. Các cơ quan hành chính có nguồn thu theo quy định sử
dụng tối thiểu 40% số thu được để lại theo chế độ (sau khi trừ chi phí thu) để
thực hiện điều chỉnh tiền lương. Sau khi thực hiện đầy đủ các biện pháp trên mà
chưa đủ nguồn để thực hiện điều chỉnh tiền lương theo quy định, khi đó NSNN sẽ
hỗ trợ phần còn thiếu cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương để thực hiện.
Ngân sách các cấp chính
quyền địa phương bố trí dự phòng, ngân sách cấp tỉnh bố trí dự trữ tài chính
theo quy định của Luật NSNN để chủ động đối phó với thiên tai và xử lý những
nhiệm vụ cấp bách khác phát sinh ngoài dự toán.
Các Bộ, cơ quan trung
ương, các địa phương, đơn vị dự toán các cấp xây dựng dự toán phải dự kiến đầy
đủ những nhiệm vụ sẽ phát sinh trong năm dự toán để xây dựng dự toán; trên cơ
sở đó bố trí dự toán đảm bảo thực hiện những nhiệm vụ quan trọng; tập trung tổ
chức thực hiện dự toán năm 2005 đảm bảo nhiệm vụ được giao và cả những nhiệm vụ
mới phát sinh thuộc chức năng, nhiệm vụ; không để xảy ra tình trạng trong tổ
chức thực hiện lại đề nghị bổ sung ngoài dự toán. Do dự phòng ngân sách trung
ương và ngân sách địa phương các cấp theo quy định của Luật NSNN thực hiện
những nhiệm vụ quan trọng; vì vậy không bổ sung những nhiệm vụ chi mà các Bộ,
cơ quan trung ương và địa phương khi phân bổ ngân sách được giao không bố trí
kinh phí để thực hiện.
2.3- Cân đối ngân sách
nhà nước:
- Thu thuế và phí đảm
bảo chi thường xuyên ở mức hợp lý, tiết kiệm và đảm bảo trả các khoản nợ đến
hạn, bố trí kinh phí thực hiện cải cách tiền lương, có tích luỹ cho đầu tư phát
triển.
- Bội chi NSNN ở mức
không lớn hơn 5% GDP, phù hợp với khả năng vay trong nước và vay ưu đãi ngoài
nước, không vay thương mại ngoài nước để bù đắp bội chi ngân sách nhà nước.
II- Những nội dung chủ yếu của công tác lập dự toán thu, chi ngân sách
nhà nước năm 2005:
1- Về xây dựng dự toán thu ngân sách nhà nước:
1.1- Dự toán thu nội
địa: Thực hiện xây dựng dự toán thu đối với từng khu vực kinh tế, từng lĩnh vực
thu: khu vực kinh tế quốc doanh, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực ngoài
quốc doanh,... Trong từng khu vực xây dựng theo từng sắc thuế; xây dựng từ cơ
sở đối với từng cơ sở sản xuất kinh doanh. Dự toán thu trên cơ sở các luật
thuế, chế độ thu; đánh giá đầy đủ kết quả thực hiện năm 2004; yêu cầu phấn đấu
năm 2005; bảo đảm thu đúng, thu đủ, chống thất thu; đảm bảo số kiểm tra về dự
toán thu năm 2005 đã được thông báo, tổ chức xây dựng và báo cáo dự toán thu năm
2005 theo đúng biểu mẫu quy định tại Thông tư số 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003
của Bộ Tài chính. Đồng thời năm 2005 chú ý một số vấn đề sau:
- Về thu tiền sử dụng
đất: Trên cơ sở kế hoạch, quy hoạch đất đai được duyệt, thực hiện đấu giá quyền
sử dụng đất, hoặc cho thuê đất trên cơ sở chế độ, khung giá... được ban hành
theo Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
- Thu từ hoạt động
xổ số kiến thiết: Tính và lập dự toán theo quy định tại các Luật thuế và
văn bản hướng dẫn, Nghị định, Thông tư có liên quan; đồng thời thực hiện theo hướng
dẫn tại Thông tư số 129/2003/TT-BTC ngày 23/12/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn
chế độ tài chính đối với thu nhập sau thuế của hoạt động xổ số kiến thiết.
- Thuế thu nhập đối
với người có thu nhập cao: Thực hiện theo Pháp lệnh số 35/2001/PL-UBTVQH10
ngày 19/5/2001 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội; Pháp lệnh số 14/2004/PL-UBTVQH11
ngày 24/3/2004 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về sửa đổi, bổ sung một số điều
của Pháp lệnh thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao và các văn bản hướng
dẫn.
1.2- Thu từ hoạt động
xuất nhập khẩu:
- Dự báo, tính toán
kim ngạch xuất nhập khẩu, nhất là những mặt hàng thuộc đối tượng chịu thuế xuất
nhập khẩu; cần phân tích đánh giá những diễn biến tình hình của kinh tế, thị
trường, giá cả thế giới, dự báo những ảnh hưởng đến kim ngạch xuất nhập khẩu
năm 2005 tới Việt Nam, những tác động trực tiếp tới hoạt động xuất nhập khẩu
của các ngành hàng, mặt hàng chủ yếu; đánh giá và lượng hoá tác động của việc
thực hiện Hiệp định chương trình thuế quan ưu đãi có hiệu lực chung (CEPT), các
hiệp định song phương (BTA), tác động của việc gia nhập Tổ chức thương mại thế
giới (WTO); chính sách chế độ xuất nhập khẩu của nhà nước đối với những mặt
hàng quan trọng.
- Trên cơ sở phân tích
đánh giá tình hình thực hiện thu năm 2004, xây dựng dự toán thu với yêu cầu
phấn đấu thực hiện thu đúng, thu đủ, chống thất thu, chống gian lận thương mại,
truy thu kịp thời đối với số nợ đọng thuế,...
2- Về chi ngân sách nhà nước:
Các Bộ, cơ quan trung
ương, địa phương và đơn vị sử dụng ngân sách các cấp lập dự toán chi ngân sách
năm 2005 phải trong phạm vi số kiểm tra được thông báo; trên cơ sở chế độ, định
mức chi tiêu, căn cứ khối lượng nhiệm vụ được giao, tập trung kinh phí bố trí
cho những nhiệm vụ quan trọng chủ yếu, triệt để tiết kiệm chống lãng phí. Xây
dựng dự toán chi ngân sách năm 2005, từng lĩnh vực, từng Bộ, cơ quan trung ương,
địa phương phải tiếp tục thực hiện chủ trương xã hội hoá của nhà nước. Cụ thể
đối với một số lĩnh vực chủ yếu như sau:
2.1- Đối với chi đầu
tư phát triển:
2.1.1- Chi đầu tư
XDCB:
Xây dựng dự toán chi
đầu tư XDCB phải căn cứ khả năng ngân sách theo số kiểm tra dự toán chi đầu tư
XDCB được thông báo; bố trí ngân sách theo trình tự ưu tiên sau: bố trí đủ vốn
theo tiến độ thực hiện cho những dự án trọng điểm có ý nghĩa quan trọng đối với
sự phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2001-2005 và các năm sau; ưu tiên cho
các dự án thuộc chương trình 135, dự án trồng mới 5 triệu ha rừng; bố trí vốn
đầu tư từ ngân sách và các nguồn huy động khác để sớm thực hiện xong mục tiêu
xoá phòng học 3 ca, phòng học tranh tre, nứa lá; tăng vốn đầu tư để thực hiện
chính sách phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh miền núi Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ,
Tây Nguyên, vùng biên giới khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các tỉnh
địa bàn rộng, đông dân, hạ tầng còn yếu kém; tiếp tục bố trí vốn thực hiện chương
trình kiên cố hoá kênh mương, thuỷ lợi, phát triển giao thông nông thôn, hạ
tầng thuỷ sản, hạ tầng làng nghề, hạ tầng du lịch, hạ tầng chợ,...
Bố trí đảm bảo vốn
đối với các công trình trọng điểm chuyển tiếp từ năm 2004 chuyển qua, các công trình
quan trọng hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2005; vốn đối ứng cho các dự án
ODA theo các cam kết; vốn chuẩn bị đầu tư đối với những dự án, công trình chuẩn
bị khởi công trong năm và những năm tới; chủ động bố trí dự toán ngân sách để
hoàn trả đủ số vốn đã được NSNN tạm ứng phải hoàn trả năm 2005 theo quy định.
Chủ động bố trí trong
dự toán năm 2005 để thanh toán nợ đầu tư XDCB thuộc nguồn vốn ngân sách đã thực
hiện từ năm 2004 trở về trước; đồng thời bố trí dự toán và tổ chức thực hiện
năm 2005 không để phát sinh nợ XDCB mới.
Đối với công trình
nhóm C đảm bảo vốn để hoàn thành trong thời hạn không quá 2 năm; đối với công trình
nhóm B đảm bảo vốn để hoàn thành trong thời hạn không quá 4 năm; tránh dàn
trải, kéo dài thời gian đầu tư không hiệu quả. Chỉ đưa vào dự toán chi ngân sách
năm 2005 các công trình mới đã hoàn thành thủ tục đầu tư XDCB theo quy định và
được duyệt trước tháng 9 năm 2004. Bố trí chi đầu tư của địa phương từ nguồn
thu tiền sử dụng đất năm 2005 và nguồn thu kết chuyển năm 2004 sang năm 2005
(nếu có) phải phù hợp nguồn thu này theo đúng chế độ quy định.
Chủ dự án các dự án
đầu tư từ nguồn vay về cho vay lại phải chủ động tự thu xếp vốn đối ứng cho các
dự án này phù hợp với nội dung hiệp định đã ký kết và các quy chế tài chính trong
nước để không ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện.
2.1.2- Đối với chi
hỗ trợ sản xuất kinh doanh:
- Xây dựng dự toán
chi hỗ trợ đối với sản phẩm dịch vụ công ích chủ yếu theo quy định của pháp luật.
- Xây dựng dự toán
chi hỗ trợ xúc tiến thương mại, phát triển thị trường, hỗ trợ xuất khẩu,...theo
những chế độ quy định, bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm.
2.1.3- Chi bù chênh
lệch lãi suất cho vay tín dụng của Nhà nước: Thực hiện theo quy định tại Nghị
định số 106/2004/NĐ-CP ngày 01/4/2004 của Chính phủ về tín dụng đầu tư phát
triển của nhà nước; Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 4/10/2002 của Chính phủ về
tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác và các văn bản
hướng dẫn hiện hành của Bộ Tài chính.
2.1.4- Đối với chi
dự trữ nhà nước: căn cứ vào nhiệm vụ dự trữ nhà nước được giao, các Bộ, đơn
vị được Nhà nước giao nhiệm vụ dự trữ nhà nước thực hiện đánh giá mức dự trữ
của Bộ, ngành, đơn vị đến 31/12/2004; dự kiến mức bổ sung dự trữ từng loại hàng
hoá, vật tư và xây dựng dự toán tăng chi dự trữ nhà nước, chi bảo quản hàng dự
trữ và kế hoạch luân phiên đổi hàng dự trữ của Bộ, ngành, đơn vị năm 2005 theo
Pháp lệnh Dự trữ quốc gia số 17/2004/PL-UBTVQH11 ngày 29/4/2004 của Uỷ ban
Thường vụ Quốc hội và các văn bản hướng dẫn.
2.2- Đối với chi phát
triển sự nghiệp giáo dục đào tạo, văn hoá thông tin, y tế, thể dục thể thao,
đảm bảo xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng và quản lý hành chính nhà nước, Đảng,
đoàn thể:
- Dự toán chi sự
nghiệp giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, y tế, văn hoá, thể dục thể thao,
đảm bảo an ninh quốc phòng, quản lý hành chính nhà nước, Đảng, đoàn thể... lập
căn cứ vào số kiểm tra được thông báo, dự toán ngân sách năm 2004 được cấp có
thẩm quyền giao (không kể những khoản chi phát sinh năm 2004, nhưng không phát
sinh năm 2005) và chế độ tiêu chuẩn định mức chi tiêu. Tập trung ưu tiên những
nhiệm vụ quan trọng của ngành, lĩnh vực.
- Bố trí dự toán chi
sự nghiệp giáo dục - đào tạo, dự toán chi sự nghiệp khoa học - công nghệ (bao
gồm cả chi đầu tư, chi thường xuyên, chi tiền lương tăng thêm) theo yêu cầu của
Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII). Bố trí dự toán chi sự nghiệp y tế bảo đảm
những chế độ, định mức, tiêu chuẩn chi đã quy định, bảo đảm kinh phí thực hiện
chế độ khám chữa bệnh cho người nghèo, chế độ khám chữa bệnh miễn phí cho trẻ
em dưới 6 tuổi. Đối với lĩnh vực văn hoá thông tin bố trí dự toán chi ngân sách
tăng tương ứng tốc độ tăng trưởng kinh tế theo Nghị quyết Trung ương 5 (Khoá
VIII).
- Dự toán chi sự nghiệp
kinh tế xây dựng căn cứ khối lượng nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền giao và chế
độ, định mức chi ngân sách quy định; tập trung cho những nhiệm vụ quan trọng
góp phần thúc đẩy tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế.
- Đối với các đơn vị
sự nghiệp có thu xây dựng dự toán chi ổn định theo quy định tại Nghị định số 10/2002/NĐ-CP
ngày 16/01/2002 của Chính phủ. Đối với các nhiệm vụ chi chương trình, đề tài
nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước - cấp Bộ - ngành, chương trình mục tiêu quốc
gia, chi thực hiện nhiệm vụ nhà nước đặt hàng, vốn đối ứng thực hiện các dự án
có vốn nước ngoài và các nhiệm vụ chi quan trọng khác, các đơn vị lập dự toán
chi ngân sách theo quy định hiện hành và hướng dẫn tại thông tư này, đồng thời
thuyết minh đầy đủ các căn cứ tính toán.
- Đối với chi trợ giá
các mặt hàng chính sách:
+ Đối với chi trợ cước,
trợ giá và cấp không thu tiền một số mặt hàng chính sách, chi hỗ trợ để đầu tư
phát triển các trạm phát thanh, truyền thanh cụm dân cư, xã ở các tỉnh miền
núi, vùng đồng bào dân tộc cho các địa phương năm 2005 thực hiện ổn định theo
mức năm 2004 đã được ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa
phương; Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ mức hỗ trợ từ ngân sách trung ương và
chủ động cân đối trong dự toán ngân sách địa phương, trình Hội đồng nhân dân
quyết định mục tiêu, nội dung, ngân sách thực hiện các nhiệm vụ này năm 2005
phù hợp với tình hình của địa phương.
+ Dự toán chi thực
hiện chính sách cấp không thu tiền một số loại báo, tạp chí cho vùng dân tộc thiểu
số và miền núi thực hiện theo quy định tại Quyết định số 1637/QĐ-TTg ngày 31/12/2001
của Thủ tướng Chính phủ.
+ Dự toán chi trợ giá
xuất bản, trợ giá giữ giống gốc,... thực hiện theo chế độ hiện hành và Thông tư
liên tịch Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn số
04/2004/TTLT/BTC-NN&PTNT ngày 16/01/2004. Các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương,
đơn vị cần tính toán kỹ chi trợ giá trên cơ sở xác định số lượng, giá thành,
chi phí vận chuyển, mức trợ giá cụ thể cho từng mặt hàng theo chế độ quy định.
- Dự toán chi quản
lý hành chính Nhà nước, Đảng, đoàn thể: Xây dựng dự toán căn cứ vào số kiểm tra
được thông báo, dự toán ngân sách năm 2004 đã được cấp có thẩm quyền giao (trừ các
nhiệm vụ chi sẽ không thực hiện tiếp năm 2005, tổng hợp những nhiệm vụ chi phát
sinh mới năm 2005 cùng thuyết minh đầy đủ các căn cứ tính toán). Đối với các cơ
quan hành chính Nhà nước thực hiện thí điểm việc khoán biên chế và kinh phí
quản lý hành chính xây dựng dự toán ngân sách theo quy định tại Quyết định số
192/2001/QĐ-TTg ngày 17/12/2001 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư liên tịch
số 17/2002/TTLT-BTC-BTCCBCP ngày 8/02/2002 của liên Bộ Tài chính - Ban Tổ chức
cán bộ Chính phủ.
- Đối với những nhiệm
vụ chi sử dụng từ nguồn vốn vay nợ, viện trợ lập dự toán chi tiết theo từng dự
án và tính toán đủ số vốn đối ứng của phía Việt Nam theo cam kết và chế độ quy
định.
- Lập dự toán chi của
các đơn vị hành chính, sự nghiệp phải thể hiện đầy đủ các nhiệm vụ chi từ nguồn
thu phí, lệ phí và thu khác được để lại đơn vị chi theo chế độ qui định.
2.3- Đối với chi thực
hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng:
- Đối với các chương
trình mục tiêu quốc gia: Xây dựng dự toán ngân sách căn cứ nhiệm vụ mục tiêu
theo quy định tại Quyết định số 42/2002/QĐ-TTg ngày 19/3/2002 của Thủ tướng
Chính phủ về quản lý và điều hành các chương trình mục tiêu quốc gia. Năm 2005
thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống tội phạm theo quy định tại
văn bản số 6137/VPCP-NC ngày 10/12/2003 của Văn phòng Chính phủ.
- Dự toán chi thực
hiện Chương trình 135: Thực hiện theo quy định tại Quyết định số 135/1998/QĐ-TTg
ngày 31/7/1998 và Quyết định số 138/2000/QĐ-TTg ngày 29/11/2000 của Thủ tướng
Chính phủ; Thông tư liên tịch số 666/2001/TTLT/BKH-UBDTMN-TC-XD ngày 23/8/2001
hướng dẫn quản lý đầu tư và xây dựng công trình hạ tầng thuộc chương trình 135.
- Dự toán chi thực
hiện Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng: Thực hiện theo quy định tại Quyết định số
661/QĐ-TTg ngày 29/7/1998 về mục tiêu, nhiệm vụ, chính sách và tổ chức thực hiện
dự án trồng mới 5 triệu ha rừng, Thông tư số 43/2002/TT-BTC ngày 7/5/2002 và
Thông tư số 29/2003/TT-BTC ngày 27/3/2003 của Bộ Tài chính.
- Căn cứ số dự kiến
giao dự toán ngân sách năm 2005 thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia,
chương trình 135, dự án trồng mới 5 triệu ha rừng; các Bộ, cơ quan quản lý chương
trình, dự án dự kiến phân bổ dự toán chi chương trình mục tiêu, dự án cho các
Bộ, cơ quan trung ương và các địa phương.
2.4- Bố trí nguồn thực
hiện cải cách tiền lương năm 2005:
- Đối với các đơn vị
thuộc Bộ, cơ quan trung ương thực hiện:
+ Sử dụng nguồn tiết
kiệm tối thiểu 10% chi thường xuyên của các đơn vị hành chính, sự nghiệp (không
kể tiền lương và các khoản có tính chất lương);
+ Các đơn vị sự nghiệp
có thu sử dụng tối thiểu 40% nguồn thu được để lại (sau khi trừ chi phí thu) để
chi thực hiện điều chỉnh tiền lương (riêng ngành y tế là 35%).
+ Các cơ quan hành
chính có nguồn thu theo quy định sử dụng tối thiểu 40% số thu được để lại theo chế
độ (sau khi trừ chi phí thu) để thực hiện điều chỉnh tiền lương.
Sau khi đã sử dụng
các nguồn kinh phí nêu trên mà còn thiếu nguồn, ngân sách trung ương sẽ bổ sung
kinh phí cho các Bộ, cơ quan trung ương để bảo đảm thực hiện cải cách tiền lương
năm 2005 theo chế độ quy định.
- Đối với các địa phương,
thực hiện cải cách tiền lương theo quy định nêu tại mục 3 dưới đây.
3- Về xây dựng dự toán ngân sách địa phương:
Ngân sách địa phương
năm 2005 là năm ngân sách trong thời kỳ ổn định ngân sách theo quy định của
Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi), Uỷ ban nhân dân các cấp chủ động xây dựng dự
toán ngân sách địa phương mình trên cơ sở nguồn thu và nhiệm vụ chi đã được
phân cấp ổn định; dự toán ngân sách các cấp địa phương năm 2005 được xây dựng
trên cơ sở: nguồn thu được xác định căn cứ tỷ lệ phần trăm (%) phân chia các
khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách, nguồn thu ngân sách địa phương được
hưởng 100% theo quy định của Luật NSNN (sửa đổi) và số bổ sung cân đối từ ngân
sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới (nếu có) được ổn định theo mức dự toán năm
2004 đã được Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng nhân dân quyết định,
Thủ tướng Chính phủ, Uỷ ban nhân dân cấp trên giao. Các địa phương căn cứ mục
tiêu, nhiệm vụ của dự toán ngân sách nhà nước năm 2005 nêu trên và những quy
định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn; đồng thời chú ý một
số vấn đề chủ yếu sau:
- Xây dựng dự toán
thu NSNN trên địa bàn: Trên cơ sở dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2005 đối với từng
ngành, từng lĩnh vực, các cơ sở kinh tế và những nguồn thu mới phát sinh trên
địa bàn địa phương, xây dựng dự toán thu đối với từng lĩnh vực, từng khoản thu
theo chế độ, dự toán thu nội địa từ nguồn thu thuế và phí (chưa kể nguồn thu giao
quyền sử dụng đất) năm 2005 tăng tối thiểu 12% so với ước thực hiện năm 2004.
- Xây dựng dự toán
chi ngân sách địa phương: Căn cứ vào nguồn ngân sách địa phương được hưởng theo
quy định đối với năm ngân sách trong thời kỳ ổn định đã được hướng dẫn phương pháp
tính tại Thông tư số 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính; căn cứ
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương năm 2005, chế độ chính sách,
định mức chi hiện hành; xây dựng dự toán chi ngân sách cụ thể đối với từng lĩnh
vực với nhu cầu chi hợp lý, bảo đảm thứ tự nhiệm vụ ưu tiên và các hướng dẫn
nêu trên; trong đó:
+ Ưu tiên kinh phí
thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ sở hạ tầng, tập trung đầu tư những dự án, công trình
trọng điểm của địa phương; chủ động bố trí ngân sách địa phương thực hiện mục
tiêu xoá phòng học 3 ca, phòng học tranh, tre, nứa, lá, đầu tư kiên cố hoá kênh
mương và đường giao thông nông thôn; hạ tầng làng nghề, du lịch; thực hiện phát
triển giống cây trồng, vật nuôi; chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp; xúc
tiến thương mại, mở rộng và tìm kiếm thị trường xuất khẩu; chú trọng thực hiện
nhiệm vụ xoá đói, giảm nghèo, tạo việc làm, giải quyết tệ nạn xã hội;...
+ Bố trí đủ vốn đối
ứng cho các dự án ODA hoặc hợp phần dự án ODA thực hiện trên địa bàn thuộc trách
nhiệm của địa phương theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Chủ động tính
toán bố trí trong dự toán chi XDCB nguồn để xử lý dứt điểm các khoản nợ XDCB,
nợ của ngân sách xã, đảm bảo lành mạnh ngân sách địa phương
+ Bố trí dự toán chi
đầu tư xây dựng cơ bản của ngân sách địa phương tương ứng với số thu từ nguồn
thu tiền sử dụng đất để đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội.
+ Bố trí kinh phí thực
hiện các Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII) đối với lĩnh vực giáo dục - đào
tạo và khoa học công nghệ thuộc nhiệm vụ chi ngân sách địa phương.
+ Bố trí dự toán ngân
sách cấp xã theo đúng quy định, đảm bảo nguồn ngân sách thực hiện đổi mới và
nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn; đồng thời xây dựng
và tổng hợp đầy đủ ngân sách xã vào ngân sách địa phương.
+ Bố trí ngân sách
địa phương đảm bảo hoàn trả đủ các khoản địa phương huy động cho đầu tư đến hạn
phải trả năm 2005 theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước.
+ Bố trí dự phòng
ngân sách địa phương, bổ sung quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật ngân
sách nhà nước, để chủ động ứng phó với thiên tai, lũ lụt và xử lý những nhiệm
vụ cấp bách ở địa phương.
+ Đối với kinh phí
năm 2005 thực hiện các chế độ chính sách mới được ban hành, như: chế độ chính sách
đối với cán bộ công chức xã theo quy định tại Nghị định 121/2003/NĐ-CP ngày
21/10/2003 của Chính phủ; chế độ chi hoạt động công tác Đảng các cấp theo Nghị
quyết 84-QĐ/TW ngày 01/10/2003 của Ban chấp hành Trung ương;... thực hiện tính
toán xác định nhiệm vụ chi của ngân sách; xác định khả năng bố trí của ngân
sách địa phương và dự kiến mức đề nghị hỗ trợ từ ngân sách trung ương.
+ Xây dựng dự toán
chi thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình 135, dự án trồng
mới 5 triệu ha rừng, chương trình Biển Đông Hải đảo ở địa phương trên cơ sở: mục
tiêu, nhiệm vụ cụ thể của từng chương trình, dự án theo quy định; kết quả đã
thực hiện; tiến độ, khả năng thực hiện; nhu cầu kinh phí năm 2005, khả năng bố
trí ngân sách địa phương và mức đề nghị hỗ trợ bổ sung từ ngân sách trung ương.
+ Đối với các nhiệm
vụ: đầu tư hạ tầng theo Quyết định số 168/2001/QĐ-TTg ngày 30/10/2001, Quyết
định số 186/2001/QĐ-TTg ngày 07/12/2001, Quyết định số 120/2003/QĐ-TTg ngày
11/6/2003 của Thủ tướng Chính phủ; đầu tư hạ tầng các khu kinh tế cửa khẩu, hạ
tầng du lịch, hạ tầng làng nghề, đầu tư hạ tầng nuôi trông thuỷ sản, hạ tầng
vùng phân lũ, chậm lũ,... căn cứ dự toán và tình hình thực hiện các chương
trình, dự án năm 2004, các địa phương xây dựng dự toán năm 2005, trong đó chủ
động bố trí, sắp xếp ngân sách địa phương năm 2005 và các nguồn tài chính theo
chế độ quy định khác cho các nhiệm vụ trên, dự kiến mức đề nghị ngân sách trung
ương hỗ trợ năm 2005 kèm theo thuyết minh các căn cứ tính toán.
+ Xây dựng dự toán
chi ngân sách năm 2005, các địa phương bố trí các nguồn để thực hiện chi cải cách
tiền lương theo phương thức:
* Ngân sách các cấp
chính quyền địa phương dành tối thiểu 50% số tăng thu (không kể khoản thu tiền
sử dụng đất) thực hiện năm 2004 so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao; và
dành tối thiểu 50% số tăng thu dự toán 2005 so với dự toán 2004 (không kể số thu
từ nguồn thu tiền sử dụng đất).
* Thực hiện tiết kiệm
chi thường xuyên tối thiểu 10% (không kể tiền lương và các khoản có tính chất
lương).
* Các đơn vị sự nghiệp
có thu sử dụng tối thiểu 40% nguồn thu được để lại (sau khi trừ chi phí thu) để
chi thực hiện điều chỉnh tiền lương (riêng ngành y tế là 35%).
* Các cơ quan hành
chính có nguồn thu theo quy định sử dụng tối thiểu 40% số thu được để lại (sau khi
trừ chi phí thu) theo chế độ để thực hiện cải cách tiền lương.
Sau khi đã sử dụng
các nguồn kinh phí nêu trên mà còn thiếu nguồn, ngân sách trung ương sẽ bổ sung
kinh phí cho ngân sách các địa phương để bảo đảm thực hiện cải cách tiền lương năm
2005 theo chế độ quy định.
C- TỔ CHỨC THỰC HIỆN:
1- Các Bộ, cơ quan nhà nước theo chức năng, nhiệm vụ được phân công, có trách
nhiệm xây dựng các chỉ tiêu kinh tế - xã hội thuộc lĩnh vực phụ trách và thông
báo kịp thời cho Bộ Tài chính, các Bộ, cơ quan trung ương và các địa phương
trước ngày 01/7/2004 để làm cơ sở cho việc lập dự toán ngân sách nhà nước năm
2005.
2- Các Bộ, cơ quan trung ương quản lý các chương trình mục tiêu quốc gia,
chương trình 135 và dự án trồng mới 5 triệu ha rừng phối hợp với Bộ Kế hoạch và
Đầu tư, Bộ Tài chính xác định nhiệm vụ và xây dựng dự toán kinh phí năm 2005 đối
với các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình 135, dự án trồng mới 5 triệu
ha rừng và dự kiến mức dự toán đối với từng Bộ, cơ quan trung ương và từng địa
phương gửi Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và đầu tư trước 30/7/2004.
3- Bộ Kế hoạch và đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính lập dự toán chi
đầu tư phát triển và phương án phân bổ chi đầu tư phát triển một số lĩnh vực
của ngân sách trung ương được phân công gửi Bộ Tài chính trước ngày 10/9/2004.
4- Các Bộ, cơ quan trung ương và Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương căn cứ Thông tư này và số kiểm tra về dự toán thu, chi ngân sách nhà
nước năm 2005 do Bộ Tài chính thông báo: hướng dẫn và thông báo số kiểm tra về
dự toán thu, chi ngân sách năm 2005 cho các đơn vị dự toán trực thuộc và ngân
sách cấp dưới.
Các Bộ, cơ quan trung
ương và các địa phương tổ chức công tác xây dựng và tổng hợp dự toán ngân sách
năm 2005 theo đúng quy định của Luật NSNN, các văn bản hướng dẫn và những nội
dung quy định của Thông tư này; báo cáo đầy đủ, nội dung, biểu mẫu theo quy định
của Thông tư số 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính và các biểu mẫu
có liên quan quy định tại Thông tư này; gửi Bộ Tài chính trước ngày 20/7/2004
(đối với các Bộ, cơ quan trung ương) trước ngày 25/7/2004 (đối với các tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương)
5- Bộ Tài chính tổ chức làm việc để thảo luận về dự toán ngân sách năm 2005
với các Tổng công ty 91 từ khoảng cuối tháng 6 năm 2004, với các Bộ, cơ quan
trung ương từ khoảng cuối tháng 7 năm 2004 (lịch làm việc cụ thể sẽ thông báo
sau).
Đối với các địa
phương, dự toán ngân sách năm 2005 là năm ngân sách trong thời kỳ ổn định theo
quy định của Luật NSNN, Bộ Tài chính thực hiện làm việc với Uỷ ban nhân dân
tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thảo luận về dự toán ngân sách năm
2005 khi Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố yêu cầu. Những địa phương có yêu cầu
làm việc về dự toán ngân sách năm 2005, đề nghị đăng ký lịch làm việc với Bộ
Tài chính trước ngày 25/7/2004 để bố trí (dự kiến thời gian làm việc xong trước
ngày 01/9/2004), bảo đảm thời gian tổng hợp, báo cáo Chính phủ và các cơ quan
của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2005.
6- Tổng cục hải quan, Tổng cục thuế có nhiệm vụ hướng dẫn chi tiết Thông tư
này cho các đơn vị trực thuộc để thực hiện xây dựng, tổng hợp và báo cáo dự toán
thu ngân sách nhà nước thuộc lĩnh vực được giao.
7- Về biểu mẫu lập và báo cáo dự toán ngân sách năm 2005:
- Đối với các Bộ, cơ
quan trung ương tổ chức hướng dẫn đối với các đơn vị trực thuộc lập và báo cáo
dự toán NSNN; trên cơ sở đó tổng hợp và báo cáo Bộ Tài chính dự toán NSNN năm
2005 theo đúng biểu mẫu và thời gian quy định tại Thông tư số 59/2003/TT-BTC
ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn chi tiết thi hành Luật NSNN và các
biểu mẫu bổ sung quy định tại Thông tư này.
- Đối với các địa phương:
Đề nghị Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hướng dẫn chính
quyền địa phương cấp dưới và các đơn vị trực thuộc lập và báo cáo dự toán thu,
chi ngân sách, trên cơ sở đó tổng hợp lập dự toán ngân sách địa phương năm 2005,
báo cáo Bộ Tài chính theo các mẫu biểu và thời gian quy định tại Thông tư số
59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn chi tiết thi hành Luật
NSNN và các biểu mẫu bổ sung quy định tại Thông tư này.
8- Thông tư này có hiệu lực đối với công tác lập báo cáo dự toán ngân sách
nhà nước năm 2005 theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.
Trong quá trình xây
dựng dự toán ngân sách năm 2005, khi có những chính sách chế độ mới ban hành,
Bộ Tài chính sẽ có thông báo hướng dẫn bổ sung; trong công tác tổ chức xây dựng
dự toán ngân sách năm 2005 nếu có những vướng mắc đề nghị các Bộ, cơ quan trung
ương, địa phương, Tổng công ty 91 phản ánh về Bộ Tài chính để xử lý kịp thời.
Biểu số 1: Báo cáo tổng hợp nguồn để thực hiện cải cách tiền lương
năm 2005 (Đối với
các Bộ, cơ quan trung ương)
Biểu số 2: Báo cáo nguồn kinh phí để thực hiện cải cách tiền lương
năm 2005 (Đối với
các tỉnh, thành phố trực thuộc TW)
Biểu số 3a: Tổng hợp nhu cầu vốn bổ sung có mục tiêu từ ngân sách
trung ương năm 2005
để thực hiện các dự án, nhiệm vụ
quan trọng đã được
cấp có thẩm quyền phê duyệt
Biểu số 3b: Tổng hợp nhu cầu vốn bổ sung có mục tiêu từ ngân sách
trung ương năm 2005
để thực hiện các chính sách Nhà nước
mới ban hành
Biểu số 4: Báo cáo tình hình huy động cho đầu tư phát triển, dư nợ
ngân sách địa
phương