Thông báo 30/TB-VPCP năm 2025 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Hội nghị lần thứ XII Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) do Văn phòng Chính phủ ban hành

Số hiệu 30/TB-VPCP
Ngày ban hành 25/01/2025
Ngày có hiệu lực 25/01/2025
Loại văn bản Thông báo
Cơ quan ban hành Văn phòng Chính phủ
Người ký Mai Thị Thu Vân
Lĩnh vực Lĩnh vực khác

VĂN PHÒNG CHÍNH PHỦ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 30/TB-VPCP

Hà Nội, ngày 25 tháng 01 năm 2025

 

THÔNG BÁO

KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ TRẦN HỒNG HÀ TẠI HỘI NGHỊ LẦN THỨ XII BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ CHỐNG KHAI THÁC HẢI SẢN BẤT HỢP PHÁP, KHÔNG BÁO CÁO VÀ KHÔNG THEO QUY ĐỊNH (IUU)

Ngày 14 tháng 01 năm 2025 tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chủ trì Hội nghị lần thứ XII Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Cùng tham dự tại điểm cầu trụ sở Chính phủ với Phó Thủ tướng Chính phủ có đồng chí Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và đại diện lãnh đạo các Bộ, cơ quan: Tòa án nhân dân tối cao, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông vận tải, Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Chính phủ và đại diện các Bộ, cơ quan: Ban Tuyên giáo Trung ương, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Quốc phòng, Công an, Ngoại giao, Tài chính, Tư pháp, Thông tin và Truyền thông, Công Thương, Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; đại diện các Hội, Hiệp hội: Thủy sản Việt Nam, Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP). Tham dự tại điểm cầu địa phương có các đồng chí Lãnh đạo Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ven biển, các sở, ban, ngành và đại diện Ủy ban nhân dân các huyện/quận/thị xã, xã/phường/thị trấn có liên quan của địa phương; đại diện Hiệp hội Cá ngừ Việt Nam. Sau khi nghe Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU) báo cáo và ý kiến của các đại biểu dự họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Trưởng Ban chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU kết luận như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG

Từ sau Hội nghị lần thứ XI Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU, đa số các bộ, ngành, địa phương đã tập trung thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 111/CĐ-TTg ngày 04 tháng 11 năm 2024; rà soát, xử lý tàu cá “03 không” kịp thời và thực hiện các ý kiến chỉ đạo của Ban Bí thư tại Chỉ thị số 32-CT/TW, Nghị quyết 52/NQ-CP của Chính phủ và các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU. Đến nay đã có sự chuyển biến.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số nhiệm vụ còn chậm khắc phục, xử lý chưa triệt để, vẫn còn 888 tàu cá “03 không”, việc gia hạn, cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định vẫn còn chậm, kết quả xác minh, xử lý các hành vi vi phạm ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS), tàu cá hoạt động sai vùng vẫn còn thấp so với các vụ việc được phát hiện; tại một số địa phương việc kiểm soát chất lượng Nhật ký khai thác chưa đảm bảo theo quy định (chủ yếu là hồi ký, ghi lại trên VMS).

Nguyên nhân của tình trạng trên là do: (i) Hành lang pháp lý cho quản lý các hoạt động về khai thác, đánh bắt thủy sản chưa theo kịp với thực tiễn, xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, cơ quan, tổ chức; quản lý còn cắt khúc theo lãnh thổ, thiếu cơ chế xử lý liên địa phương dựa trên dữ liệu dùng chung; chế tài xử lý chưa đủ mạnh để phòng ngừa các hành vi vi phạm; thiếu cơ chế khuyến khích, thúc đẩy phát triển nuôi trồng thủy sản bền vững,... (ii) Cơ sở dữ liệu và hạ tầng phục vụ quản lý khai thác thủy sản chậm được triển khai nhất là cơ sở dữ liệu, phần mềm quản lý nghề cá dùng chung kết nối dữ liệu dân cư, liên ngành, thống nhất từ trung ương đến địa phương và cập nhật dữ liệu theo thời gian thực, hệ thống kết nối định vị, khai báo lập nhật ký điện tử, quản lý theo chuỗi từ đánh bắt, nhập cảng đến thu mua, chế biến chậm được xây dựng. (iii) Công tác chỉ đạo triển khai thực hiện ở một số địa phương chưa nghiêm nhất là các hành vi vi phạm ngắt kết nối VMS, tàu cá hoạt động sai vùng, tàu cá của địa phương khác vi phạm trên địa bàn địa phương mình quản lý,...chưa phát huy được vai trò của lực lượng công an xã trong nắm bắt, kiểm soát tình hình ven biển, ngăn chặn, xử lý vi phạm.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM

Để thực hiện mục tiêu gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” hướng tới xây dựng ngành thủy sản bền vững, hiệu quả cần thực hiện đồng bộ các giải pháp dựa trên: (i) Pháp luật đồng bộ, minh bạch, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, nghiêm minh, thống nhất quản lý; (ii) Cơ sở dữ liệu liên thông, kết nối, công nghệ quản lý hiện đại và kiểm tra giám sát của các cơ quan quản lý để chuyển từ bị động ứng phó sang chủ động kiểm soát, bảo vệ khai thác nguồn lợi thủy sản bền vững. Vì vậy, yêu cầu các ban, bộ, ngành, địa phương cần xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, cá nhân; phân công rõ nhiệm vụ, thời gian hoàn thành cụ thể; khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế hiện nay; trong đó tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm sau:

1. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Tập trung đánh giá, rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật thủy sản (Luật Thủy sản 2017, Nghị định số 37/2024/NĐ-CP, Nghị định số 38/2024/NĐ-CP,...) hoàn thiện hành lang pháp lý cho quản lý các hoạt động về khai thác, đánh bắt thủy sản theo ngư trường, theo mùa sinh sản và kích cỡ thủy sản khai thác; xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức; có biện pháp quản lý liên địa phương để khắc phục tình trạng quản lý cắt khúc theo lãnh thổ; bổ sung chế tài xử lý nghiêm minh vi phạm của chủ tàu, thuyền trưởng; xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan quản lý trong kiểm tra, phát hiện, lập biên bản, xử phạt hành vi vi phạm ngắt kết nối, gửi thiết bị VMS; có chế tài đủ mạnh để xử lý đối với hành vi vi phạm đánh bắt vùng biển nước khác; bổ sung đầy đủ các quy định trong quản lý, khai thác, sử dụng, cập nhật dữ liệu trong quản lý hoạt động đánh bắt, xử lý vi phạm. Đồng thời, cần rà soát các quy định, điều kiện để các cảng cá tư nhân tham gia cung cấp các dịch vụ tiếp nhận tàu cá, xác nhận nguồn gốc hải sản từ khai thác; thêm sự lựa chọn cho ngư dân. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình Chính phủ ban hành Nghị định theo trình tự thủ tục rút gọn trong tháng 2 năm 2025.

- Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp công nghệ thông tin, viễn thông tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá, các phần mềm quản lý về nghề cá, tàu cá dùng chung, thống nhất trên toàn quốc; giám sát hành trình tàu cá, lập nhật ký điện tử, ngư trường đánh bắt, khai báo nguồn gốc thủy sản, quản lý đầy đủ các đối tượng liên quan như ngư dân, thuyền trưởng, tàu cá, tàu hậu cần nghề cá, đơn vị thu mua, cơ sở/doanh nghiệp chế biến... tích hợp với dữ liệu về dân cư, chia sẻ, kết nối liên thông giữa các ngành, các địa phương để quản lý, khai thác cập nhật theo thời gian thực, phục vụ công tác quản lý hoạt động đánh bắt của các lực lượng trên biển, trên bờ và cung cấp các dịch vụ công. Hoàn thành và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trong quý I năm 2025.

- Phối hợp với các cơ quan liên quan để kiểm định đảm bảo chất lượng các thiết bị VMS, tín hiệu kết nối; vận hành, khai thác, sử dụng hiệu quả cơ sở dữ liệu để xử lý hành vi tự ý ngắt kết nối VMS, đảm bảo xử lý đúng người, đúng hành vi.

- Tổ chức các đoàn công tác liên ngành kiểm tra việc phát hiện, lập biên bản hành vi tự ý ngắt tín hiệu VMS nhưng không xử phạt vi phạm hành chính; xác định rõ các nguyên nhân, xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan.

- Tổng hợp trình cấp có thẩm quyền xem xét các dự án đầu tư, nâng cấp hệ thống cảng cá theo quy hoạch; trước mắt tập trung các cảng cá trọng điểm, phục vụ công tác chống khai thác IUU, hoàn thành trong quý I năm 2025. Đồng thời, rà soát công bố các cảng cá tư nhân đủ điều kiện để được chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác. Triển khai đồng bộ, có kết quả Quy hoạch Bảo vệ và Phát triển nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm bảo tồn hệ sinh thái, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phát triển bền vững ngành thủy sản.

- Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chuẩn bị kỹ nội dung, chương trình, kế hoạch tổng thể làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 5.

- Định kỳ hàng tháng tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU kết quả thực hiện nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), trong đó báo rõ: nhiệm vụ nào đã hoàn thành, nhiệm vụ chưa hoàn thành, chỉ rõ trách nhiệm của cơ quan, địa phương.

2. Bộ Quốc phòng:

- Chỉ đạo các lực lượng chức năng trực thuộc tiếp tục thực hiện cao điểm tuần tra, kiểm soát tại các vùng biển giáp ranh với các nước; ngăn chặn, xử lý kịp thời các tàu cá có dấu hiệu vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

- Ưu tiên bố trí lực lượng cho các đồn, trạm biên phòng tuyến biển kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập bến; phối hợp với các lực lượng chức năng địa phương theo dõi, chia sẻ dữ liệu tàu cá xuất nhập bến, ra vào cảng đảm bảo đối khớp số liệu; kiên quyết kỷ luật nghiêm các lực lượng chức năng trực thuộc bao che, tiếp tay cho hành vi khai thác IUU.

3. Bộ Công an:

- Chỉ đạo, bố trí lực lượng công an cấp cơ sở (xã/phường/thị trấn) ven biển kịp thời nắm bắt tình hình; ngăn chặn, xử lý tàu cá có dấu hiệu vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

- Tổ chức thực hiện định danh tàu cá, tích hợp vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; theo dõi, quản lý chặt chẽ tàu cá, công dân tham gia hoạt động khai thác thủy sản; bổ sung trách nhiệm của công an cấp xã trong công tác quản lý hoạt động tàu cá tại cơ sở.

4. Bộ Ngoại giao:

Tham mưu cho Chính phủ phương án ngoại giao, đàm phán với các nước có liên quan trong trao đổi, cung cấp thông tin bắt giữ, xử lý tàu cá, ngư dân Việt Nam; hoàn thành, báo cáo Thủ tướng trong quý I năm 2025. Chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương vận động ngoại giao, tranh thủ sự ủng hộ của các bên có liên quan thúc đẩy EC gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”.

5. Bộ Tư pháp:

- Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành kiểm tra việc thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm cán bộ, công chức thiếu trách nhiệm trong thực thi công vụ, xử lý các hành vi khai thác IUU; tập trung tại một số tỉnh trọng điểm sau: Kiên Giang, Cà Mau, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận, Nghệ An, Thanh Hóa..., hoàn thành trong quý II năm 2025.

- Chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong việc hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trong công tác thực thi pháp luật; hướng dẫn địa phương xử lý tàu cá của địa phương khác vi phạm khai thác IUU hoạt động trên địa bàn tỉnh mình; hoàn thành trong tháng 02 năm 2025.

[...]
27