ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 12/TB-UBND
|
Đà Nẵng, ngày 19
tháng 01 năm 2013
|
THÔNG BÁO
VỀ
VIỆC PHẢN HỒI THÔNG BÁO KẾT LUẬN CỦA THANH TRA CHÍNH PHỦ VỀ VIỆC CHẤP HÀNH PHÁP
LUẬT VỀ THANH TRA, KHIẾU NẠI, TỐ CÁO, PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG VÀ MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU
TƯ LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC QUẢN LÝ, SỬ DỤNG ĐẤT TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
Chiều ngày 17-1-2013, Thanh tra Chính phủ đã công
khai Thông báo số
160/TB-TTCP ngày 17-1-2013 kết luận thanh tra trách nhiệm của
Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng trong việc chấp hành pháp luật về thanh tra,
khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, thanh tra một số dự án đầu tư có
liên quan đến việc quản lý sử dụng đất và Đài Truyền hình Việt Nam đăng
toàn văn kết luận trên bản tin chính VTV1 lúc 19 giờ ngày 17-1-2013.
Về nội dung kết luận này, UBND thành phố Đà Nẵng có
ý kiến phản hồi như sau:
I. VỀ VIỆC LẬP QUY HOẠCH, KẾ HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT:
Tất cả các dự án mà Thanh tra Chính phủ tiến hành
thanh tra được thành phố tổ chức triển khai thực hiện theo đúng quy hoạch sử dụng
đất được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 503/QĐ-TTg ngày
31-5-2000, Quyết định số 465/QĐ-TTg ngày 17-6-2002, Nghị quyết số 11/2006/NQ-CP
ngày 26-5-2006, Nghị quyết số 41/2007/NQ-CP ngày 31-7-2007; được UBND thành phố
ban hành kế hoạch sử dụng đất hằng năm.
Quy hoạch tổng thể của thành phố Đà Nẵng có sự tham
gia của các tổ chức tư vấn thiết kế trong và ngoài nước có kinh nghiệm, góp phần
tham gia xây dựng quy hoạch của Đà Nẵng rộng hơn, đồng thời đón đầu xu thế
phát triển. Đà Nẵng đã có một quy hoạch đi trước một bước, cơ sở hạ tầng được
đầu tư đồng bộ nên đã được các nhà đầu tư xem Đà Nẵng là điểm đến hấp dẫn… Thực
tế như vậy, thành phố có rất nhiều dự án đã, đang triển khai và đưa vào sử dụng…
nên đô thị thành phố ngày càng khang trang, hiện đại như ngày hôm nay. Đi cùng
với công tác quy hoạch, thành phố tập trung giải phóng mặt bằng trên diện rộng
để tạo ra thật nhiều quỹ đất tái định cư bố trí cho nhân dân vùng giải tỏa có
cuộc sống tốt hơn nơi ở cũ (Cách làm này tạo được sự đồng thuận, ủng hộ của
mọi tầng lớp nhân dân đối với chủ trương của thành phố). Quỹ đất còn lại
theo quy hoạch, thành phố đã, đang và sẽ tiếp tục mời gọi đầu tư, tổ chức đấu
giá quyền sử dụng đất theo quy định nhằm tạo nguồn thu để chi cho đầu tư
phát triển. Với nguồn quỹ đất dồi dào đã tạo ra giá đất phù hợp, nhân dân được
hưởng lợi các mặt về an sinh xã hội, các nhà đầu tư có điều kiện tiếp cận để đầu
tư dự án có tính khả thi.
Tuy nhiên, do tình hình kinh tế đang gặp nhiều khó
khăn nên một số dự án chưa triển khai. Thành phố sẽ đôn đốc các nhà đầu tư sớm
triển khai dự án.
Vì vậy, việc Thanh tra Chính phủ kết luận “công
tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thiếu căn cứ, cơ sở, chưa phù hợp với
tình hình phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu thực tế của địa phương. Tình
trạng đất đai sau khi được san lấp, giải tỏa, chuyển quyền sử dụng đất, thuê đất
để hoang hóa lớn, ít dự án đầu tư được thực hiện” là không có cơ sở.
II. VỀ ĐẤU GIÁ VÀ GIAO QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT:
UBND thành phố Đà Nẵng khẳng định tất cả các trường
hợp giao đất cho các tổ chức, cá nhân đều được công khai đấu giá và giao quyền
sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật về đất đai tại thời điểm, cụ
thể là:
- Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của
Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đất đai;
- Nghị định số 17/2006/NĐ-CP ngày 27/01/2006 của
Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành
Luật Đất đai và Nghị định số 187/2004/NĐ-CP về việc chuyển công ty nhà nước
thành công ty cổ phần;
- Quyết định 216/2005/QĐ-TTg ngày 31/8/2005 của Thủ
tướng Chính phủ về đấu giá quyền sử dụng đất;
Việc đấu giá quyền sử dụng đất được các đơn
vị công khai trên báo chí, bảo đảm đúng thời gian và các tiêu chí theo quy định:
Địa điểm xây dựng, các chỉ tiêu kiến trúc quy hoạch, diện tích, đơn giá, mục
đích sử dụng đất, thời gian, địa điểm đăng ký… để các nhà đầu tư có thông tin
đăng ký đấu giá.
Vì vậy, việc Thanh tra Chính phủ kết luận: “Việc
đấu giá quyền sử dụng đất trong những năm qua, UBND thành phố Đà Nẵng triển
khai không tốt, từ khâu ban hành quy chế đấu giá đến tổ chức thực hiện không
tuân thủ quy định của Luật Đất đai và Quyết định số 216/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng
Chính phủ. Tỷ lệ các phiên đấu giá thành công quá thấp, chưa tạo được thị trường
bình đẳng, khách quan khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhằm thu cho ngân
sách Nhà nước có hiệu quả… Tình trạng giao đất không thông qua đấu giá còn phổ
biến dẫn đến việc xác định giá thu tiền sử dụng đất chưa sát với giá chuyển nhượng
quyền sử dụng đất trên thị trường, tạo điều kiện để một số nhà đầu tư đầu cơ,
thu lợi” là không có cơ sở.
III. VIỆC KÝ HỢP ĐỒNG CHUYỂN NHƯỢNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT:
Thực hiện chương trình cải cách thủ tục hành chính
nhằm tạo điều kiện cho các nhà đầu tư, tổ chức và công dân trong việc liên hệ với
cơ quan Nhà nước khi làm thủ tục nhận đất, nộp tiền sử dụng đất... theo chủ
trương của UBND thành phố, đồng thời căn cứ vào thực tiễn của địa phương (việc
đền bù, giải tỏa thực hiện trên diện rộng nên áp lực về giải quyết bồi thường
thiệt hại, tái định cư, quản lý nguồn thu từ đất là rất lớn) nên sau khi có chủ
trương giao đất cụ thể bằng văn bản của UBND thành phố, thành phố đã giao các
đơn vị ký hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất. Chủ trương này đã thực hiện trong
nhiều năm qua và đạt được nhiều hiệu quả trong quản lý Nhà nước về đất đai
(giao đất, quản lý thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai, trách nhiệm giữa
Nhà nước và tổ chức, cá nhân được giao đất), mang lại hiệu quả về mặt xã hội rất
lớn và giữ vững môi trường đầu tư, đó là: Các đơn vị này thực hiện tất cả các
thủ tục cần thiết theo quy định. Các tổ chức, cá nhân chỉ liên hệ đến 1 đơn vị
để làm thủ tục từ việc giải tỏa, bồi thường thiệt hại, bàn giao đất, nộp tiền sử
dụng đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... Các đơn vị này có chức năng
hoạt động như Tổ một cửa theo quy trình cải cách thủ tục hành chính hiện hành của
thành phố khi giải quyết công việc của nhân dân, tổ chức.
Tất cả các trường hợp được giao đất, người được
giao quyền sử dụng đất đều phải nộp đủ tiền 100%, thiếu 1 đồng cũng không được
cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khi có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
thì người sử dụng đất chuyển nhượng theo quy định của pháp luật. Vấn đề này
không thuộc quyền hạn và trách nhiệm của UBND thành phố.
Cách làm này của thành phố xuất phát từ nhu cầu
khách quan, thực tiễn của địa phương, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước đối với
nhân dân, chương trình cải cách thủ tục hành chính và đã phát huy hiệu quả, góp
phần rất lớn cho sự thành công của công tác bồi thường, giải tỏa, tái định cư,
thực hiện tốt cải cách thủ tục hành chính, tạo sự đồng thuận rất lớn trong nhân
dân, giữ vững được môi trường đầu tư (đây là yếu tố quan trọng trong việc Đà Nẵng
xếp hạng cao 3 năm thứ nhì, 3 năm dẫn đầu cả nước về chỉ số năng lực cạnh tranh
cấp tỉnh PCI và Đà Nẵng dẫn đầu cả nước về thủ tục hành chính công theo đánh
giá của Bộ Nội vụ công bố tháng 5 năm 2012).
Vì vậy, việc Thanh tra Chính phủ kết luận: “Đây là nguyên
nhân cơ bản dẫn đến phát sinh nhiều sai phạm như: không đủ căn cứ, cơ sở để xác
định giá thu tiền sử dụng đất; việc phê duyệt và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch
chi tiết xây dựng tùy tiện; nhiều nhà đầu tư sau khi ký hợp đồng chuyển nhượng
quyền sử dụng đất, được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đã không thực hiện
đầu tư, tiếp tục chuyển nhượng cho nhà đầu tư khác thu chênh lệch số tiền rất lớn...
làm thất thu ngân sách Nhà nước, gây thiệt hại lớn về kinh tế” là không có cơ sở.
IV. VỀ THANH TRA CHÍNH PHỦ KẾT LUẬN GÂY THẤT THOÁT ĐỐI VỚI
6 DỰ ÁN:
Thanh tra Chính phủ thanh tra 46 dự án, trong đó có
một số dự án, Thanh tra Chính phủ lấy giá đất của Hội đồng thẩm định giá đất
thành phố làm căn cứ chính rồi so với giá đất mà UBND thành phố quyết định có sự
chênh lệch, đồng thời không tính mật độ xây dựng khi xác định giá đất để kết luận
gây thất thoát là không có cơ sở.
Theo quy định, việc phê duyệt giá đất để thu tiền sử
dụng đất thuộc thẩm quyền của UBND thành phố. Hội đồng thẩm định giá đất thành
phố do UBND thành phố thành lập gồm đại diện Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi
trường, Sở Xây dựng, Cục Thuế thành phố, Văn phòng UBND thành phố chỉ là bộ phận
tham mưu, đề xuất cho lãnh đạo UBND thành phố trong việc xem xét và quyết định
giá đất.
Chính vì điều này nên việc đồng ý giảm, tăng hoặc
giữ nguyên giá đất theo đề nghị Hội đồng Thẩm định giá đất thành phố là việc
làm bình thường và đúng thẩm quyền của UBND thành phố.
Giá đất cụ thể được UBND thành phố xác định phù hợp
với từng vị trí, địa điểm quy hoạch, điều kiện cơ sở hạ tầng, tính các hệ số
theo quy định như: hệ số che khuất, hệ số ngã ba, ngã tư, hệ số ba mặt tiền trở
lên,…; phân vệt chiều sâu lô đất, giá đất thị trường ở vị trí đó tại thời điểm
và các lô đất đều được đưa ra đấu giá công khai. Việc xác định giá các lô đất lớn
phải tính đến mật độ xây dựng thường từ 60% đến 70% so với diện tích khu đất.
Thực tế cho thấy có những lô có chiều sâu hàng trăm mét, có diện tích từ vài
hecta đến hàng chục hecta. Khi áp dụng phương pháp xác định giá đất theo Chính
phủ quy định, Bộ Tài chính hướng dẫn thì giá đất có thể thấp hơn bảng giá do
UBND thành phố quy định. Điều này là đương nhiên vì bảng giá do UBND thành phố
quy định cho các lô đất nhỏ có diện tích khoảng 100m2, mật độ xây dựng 100%, có
cơ sở hạ tầng đầy đủ.
Vấn đề này, Bộ Tài chính đã có ý kiến tại Điểm 1 và
Điểm 3 Công văn số 11021/BTC-QLCS ngày 16-8-2012, cụ thể như sau:
- “Việc Hội đồng liên ngành thẩm định giá đất tỉnh,
thành phố căn cứ vào bảng giá đất hằng năm và các phương pháp xác định giá theo
quy định của pháp luật (Nghị định số 198/2004/NĐ-CP ngày 3-12-2004, Nghị định số
188/2004/NĐ-CP ngày 16-11-2004, Nghị định số 123/2007/NĐ-CP ngày 27-7-2007 của
Chính phủ và các Thông tư hướng dẫn) thực hiện xác định giá đất cụ thể tính thu
tiền sử dụng đất, trình UBND cấp tỉnh quyết định là đúng quy định về thẩm quyền
quyết định giá đất tính thu tiền sử dụng đất”.
- “Mật độ xây dựng theo quy hoạch xây dựng chi tiết
đã được duyệt chỉ là một trong các căn cứ để xác định giá đất tính thu tiền sử
dụng đất”.
Riêng về vấn đề này, Ủy ban Kiểm tra Trung ương
cũng đã có kết luận hết sức cụ thể tại Mục 4 Kết luận số 94 ngày 25 tháng 4 năm
2007 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng:
“Việc bán khu đất 18.000m2 cuối tuyến đường
Phạm Văn Đồng, phường Phước Mỹ, quận Sơn Trà, khu Thương xá Vĩnh Trung, khu đất
số 8 Phan Châu Trinh, khu đất tứ giác Phạm Hồng Thái - Nguyễn Chí Thanh - Nguyễn
Thái Học - Yên Bái, khu đất bán cho ông Nguyễn Hữu Sinh, bán cho ông Nguyễn Hữu
Bình, cho Công ty TNHH Đức Mạnh, bán cho Công ty TNHH Cafe Trung Nguyên, Công
ty An Cư Đông Á. Qua xem xét Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng nhận thấy việc bán
các khu đất trên là có chủ trương của tập thể UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện
theo mục đích thương mại du lịch, không phải giá nhà ở, mật độ xây dựng nhà cao
tầng từ 50% - 60% diện tích khu đất. Đất còn lại phục vụ công cộng. Vì vậy,
không thể so sánh giữa giá đất làm dịch vụ theo đúng quy hoạch của thành phố với
giá đất bán nền hoặc giá đất ở mặt tiền các đường phố chính”.
*
Cụ thể ở từng dự án:
1. Dự án của Công ty Phúc Thiên Long:
Trên cơ sở đề xuất của Hội đồng thẩm định giá đất
thành phố, UBND thành phố đã phê duyệt với giá khởi điểm đấu giá lô đất là
2.570.000 đồng/m2.
Sau khi công khai đấu giá theo đúng quy định của
pháp luật nhưng hết thời hạn nêu trên vẫn không có tổ chức, cá nhân nào tham
gia đấu giá và chỉ có Công ty Phúc Thiên Long xin nhận quyền sử dụng đất. Lãnh
đạo UBND thành phố thống nhất chủ trương giao đất cho Công ty Phúc Thiên Long
là phù hợp với quy định tại Điểm d Khoản 5 Điều 2 Nghị định số 17/2006/NĐ-CP
ngày 27/01/2006 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số
181/2004 hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.
Về đơn giá giao quyền sử dụng đất đối với Công ty
Phúc Thiên Long, UBND thành phố thống nhất phê duyệt giá đất giao quyền sử dụng
đất theo đúng đề xuất của Hội đồng thẩm định giá đất thành phố với đơn giá là
3.030.000 đồng/m2 (cao hơn đơn giá phê duyệt để đấu giá là 1,2 lần).
Việc phê duyệt đơn giá đất 3.030.000 đồng/m2 là đúng thẩm quyền của
UBND thành phố, phù hợp với giá thị trường tại thời điểm.
Về việc không xác định lại giá đất và cho phép cho
Công ty Phúc Thiên Long gia hạn nộp tiền sử dụng đất là vì:
- Sau khi ký hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất cho
Công ty Phúc Thiên Long, tình hình bất động sản cả nước nói chung và thành phố
Đà Nẵng giảm sút và đóng băng, đồng thời các ngân hàng đồng loạt không cho vay
vốn để đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, do đó vấn đề tài chính của các doanh
nghiệp gặp nhiều khó khăn.
- Khu đất này có nguồn gốc là đất quốc phòng nên quá
trình làm thủ tục chuyển từ đất quốc phòng sang đất phát triển kinh tế-xã hội
có kéo dài, đồng thời hệ thống hạ tầng kỹ thuật tại khu vực chưa được đầu tư đồng
bộ vì vướng đất quốc phòng dẫn đến thành phố chưa thể bàn giao toàn bộ mặt bằng
dự án cho chủ đầu tư để triển khai dự án.
- Từ tháng 12-2007 đến tháng 9-2009 (từ thời điểm
quyết định giá đất đến thời điểm công ty nộp đủ tiền sử dụng đất), Bảng giá đất
năm 2008 và 2009 ở thành phố Đà Nẵng không thay đổi; Thị trường bất động sản giảm
sút và đóng băng, lạm phát kéo dài. Thời điểm này bão số 6 vừa đổ bộ vào thành
phố Đà Nẵng đã tàn phá nhiều nhà cửa, công trình khu vực ven biển đã gây nên
tâm lý e ngại đầu tư vào khu vực ven biển. Vì vậy giá đất khu vực ven biển thời
gian này giảm sút. Mặt khác, khu đất này gần sân bay Nước Mặn, nhiều người e ngại
chất thải dioxin trước đây trong sân bay còn tồn đọng, ảnh hưởng đến sức khỏe;
liền kề khu đất này là vệt biệt thự dọc tường rào sân bay Nước Mặn đã giảm giá
nhiều lần, thường xuyên quảng bá trên các phương tiện thông tin đại chúng nhưng
trong nhiều năm liền không có khách hàng liên hệ để nhận quyền sử dụng đất.
Nếu tính theo giá chuyển quyền sử dụng đất trên thị
trường tại thời điểm năm 2009 (áp dụng Bảng giá đất năm 2009 do UBND thành phố
ban hành) thì đơn giá bình quân toàn khu đất là 2.691.319 đồng/m2.
Như vậy, giá giao quyền sử dụng đất cho Công ty Phúc Thiên Long cao hơn đơn giá
tính theo thị trường tại thời điểm là 338.681 đồng/m2 (3.030.000 đồng/m2
- 2.691.319 đồng/m2) nằm trong khung giá đất của Chính phủ quy định.
*
Về việc chuyển nhượng giữa các tổ chức, cá nhân:
Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 188/2004/NĐ-CP ngày
16-11-2004 của Chính phủ về phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại
đất quy định:
“Giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị
trường trong điều kiện bình thường là số tiền VND tính trên một đơn vị diện
tích đất được hình thành từ kết quả của những giao dịch thực tế mang tính phổ
biến giữa người cần chuyển nhượng và người muốn được chuyển nhượng không bị ảnh
hưởng bởi các yếu tố như tăng giá do đầu cơ, do thay đổi quy hoạch, chuyển nhượng
trong tình trạng bị ép buộc, quan hệ huyết thống”.
UBND thành phố khẳng định đơn giá chuyển nhượng quyền
sử dụng đất của các cá nhân, tổ chức đối với khu đất này không phải giá thị trường
trong điều kiện bình thường, vì:
- Sau khi Công ty TNHH Phúc Thiên Long được phép
chuyển đổi tên sang ông Nguyễn Hữu Bình. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính
và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng, ông Nguyễn Hữu Bình chuyển nhượng lại
cho Công ty ATS (do bà Nguyễn Thị Thoa làm Giám đốc). Bà Thoa và ông Bình là
hai chị em ruột (có quan hệ huyết thống).
- Giao dịch này không mang tính phổ biến, mà trên
thực tế đã chứng minh cho thấy việc tăng giá đất chuyển nhượng quyền sử dụng đất
của các cá nhân trên nhằm mục đích nâng khống giá trị chuyển quyền sử dụng đất
lên quá cao để được vay ngân hàng với số tiền lớn (Đây là thực trạng dẫn đến nợ
xấu trong ngân hàng như hiện nay).
- Ngoài mục đích nâng giá đất ảo nêu trên thì việc
chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các cá nhân, tổ chức là quan hệ dân sự giữa
các bên, được cơ quan Công chứng chứng thực hợp đồng, sang tên trước bạ theo
quy định của pháp luật. Vấn đề này không thuộc quyền hạn và trách nhiệm của
UBND thành phố.
Như vậy, việc Thanh tra Chính phủ kết luận: “Khu đất
chuyển nhượng cho Công ty Phúc Thiên Long để xây dựng khu dịch vụ thương mại du
lịch, đã được UBND thành phố xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất năm
2007, qua 4 lần gia hạn nộp tiền, đến tháng 9-2009 Công ty mới nộp tiền sử dụng
đất nhưng thành phố không xác định lại giá (gây thất thu 120.172 triệu đồng),
sau đó nhà đầu tư đã chuyển nhượng ngay cho đối tác khác thu lợi 498.442,206
triệu đồng” là không có cơ sở.
2. Khu đất phía Nam cuối đường Phạm Văn Đồng giao cho ông
Hoàng Hải và bà Trung Thị Lâm Ngọc (21.000m2):
*
Thanh tra Chính phủ có ý kiến:
“Khu đất phía Nam cuối đường Phạm Văn Đồng. Năm
2006, UBND thành phố chuyển nhượng cho ông Hoàng Hải và bà Trung Thị Lâm Ngọc,
với tổng giá trị hợp đồng là 84 tỷ đồng. Đến năm 2008, ông Hải và bà Ngọc không
triển khai thực hiện dự án, đã ủy quyền cho ông Phan Văn Anh Vũ chuyển nhượng
cho ông Phạm Đăng Quan với giá chuyển nhượng là 581,526 tỷ đồng (thu chênh lệch
495,374 tỷ đồng). Năm 2009, ông Phạm Đăng Quan lại tiếp tục chuyển nhượng cho
Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc ô-tô Phương Trang với giá là 585 tỷ đồng. Hiện trạng
khu đất vẫn bỏ trống, chưa được đầu tư”.
*
Về nội dung này, UBND thành phố có ý kiến:
- Ông Phan Văn Anh Vũ là người đứng ra chuyển nhượng
quyền sử dụng đất cho ông Hải, bà Ngọc theo hợp đồng ủy quyền; không phải là
người nhận chuyển nhượng đất của ông Hải, bà Ngọc.
- Ông Phạm Đăng Quan là Tổng Giám đốc Công ty cổ phần
Đầu tư địa ốc ô-tô Phương Trang. Như vậy, giữa công ty này với cá nhân ông Quan
là một. Điều này cho thấy đơn giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa tổ chức
và cá nhân này không phải giá thị trường trong điều kiện bình thường;
- Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các cá
nhân, tổ chức nêu trên là quan hệ dân sự giữa các bên, được cơ quan Công chứng
chứng thực hợp đồng, trước bạ sang tên theo quy định của pháp luật. Vấn đề này
không thuộc quyền hạn và trách nhiệm của UBND thành phố.
Tuy nhiên, qua thực tế thị trường bất động sản trên
địa bàn thành phố đã xảy ra nhiều trường hợp các tổ chức, cá nhân nâng khống
giá trị chuyển quyền sử dụng đất lên quá cao nhằm mục đích để vay ngân hàng với
số tiền lớn nhưng thực tế trên thị trường không phải giá trị như vậy mà thấp
hơn nhiều. Thực tế đã diễn ra nợ xấu trong ngân hàng như hiện nay.
3. Khu A2, A3, đầu tuyến Sơn Trà - Điện Ngọc:
*
Về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất của các cá nhân tạo ra sự chênh lệch lớn.
Về vấn đề này, UBND thành phố có ý kiến.
Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 88/2004/NĐ-CP ngày
16/11/2004 của Chính phủ về phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại
đất quy định:
“Giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất
thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường là số tiền VND tính trên một
đơn vị diện tích đất được hình thành từ kết quả của những giao dịch thực tế
mang tính phổ biến giữa người cần chuyển nhượng và người muốn được chuyển nhượng
không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như tăng giá do đầu cơ, do thay đổi quy hoạch,
chuyển nhượng trong tình trạng bị ép buộc, quan hệ huyết thống”.
UBND thành phố khẳng định đơn giá chuyển nhượng quyền
sử dụng đất của các cá nhân đối với khu đất này không phải giá thị trường trong
điều kiện bình thường, vì:
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, bà Phạm Thị
Đông chuyển cho bà Trương Thị Chi, bà Lê Thúy Hương (Khu đất có ký hiệu A3). Bà
Đông với 2 người này có quan hệ bà con trong gia đình, làm ăn với nhau,...
Đối với khu đất có ký hiệu A2 giao quyền sử dụng
cho bà Phạm Thị Đông, được UBND quận Sơn Trà cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất số AP986789 ngày 4-11-2009. Sau đó, bà Đông chuyển quyền cho bà Nguyễn Thị
Xuân và được cơ quan Công chứng chứng thực hợp đồng theo quy định.
Đối với khu đất có ký hiệu A3, sau khi được cấp Giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, bà Trương Thị Chi, bà Lê Thúy Hương chuyển nhượng
cho ông Trương Đình Trung. Tiếp đó, ông Trương Đình Trung chuyển nhượng cho
Công ty cổ phần bất động sản Phương Trang (ông Trung là Phó Giám đốc của Công
ty cổ phần bất động sản Phương Trang). Ông Trung và Công ty cổ phần Bất động sản
Phương Trang có quan hệ, cùng chung quyền lợi nên đã nâng khống giá trị khu đất
nhằm mục đích để vay ngân hàng với số tiền lớn nhưng thực tế trên thị trường
không phải giá trị như vậy mà thấp hơn nhiều. Thực tế hiện nay đã diễn ra nợ xấu
trong ngân hàng. Như vậy giá chuyển quyền sử dụng khu đất này không phải giá thị
trường trong điều kiện bình thường theo quy định.
Ngoài những mục đích nâng giá đất ảo nêu trên, thì
việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các cá nhân, tổ chức là quan hệ dân sự
giữa các bên, được cơ quan Công chứng chứng thực hợp đồng theo quy định của
pháp luật. Vấn đề này không thuộc quyền hạn và trách nhiệm của UBND thành phố.
4. Khu đất giao cho Công ty Tân Cường Thành:
*
Thanh tra Chính phủ kết luận:
“Khu đất chuyển đổi mục đích sử dụng đất của Công ty
Tân Cường Thành tính giá thấp hơn giá thành phố quy định là 67.323,064 triệu đồng”
là không có cơ sở, bởi vì:
Xét khu đất này ở khu vực gần đồi núi Phước Tường,
cơ sở hạ tầng chưa đầu tư, đường Hoàng Văn Thái chưa được đầu tư nâng cấp mở rộng,
khu dân cư nông thôn thưa thớt, gần khu vực khai thác đất, đá, gần bãi rác
Khánh Sơn nên môi trường bị ảnh hưởng, UBND thành phố đã phê duyệt đơn giá đất
sản xuất kinh doanh là 410.000 đồng/m2. Sau khi Công ty Tân Cường
Thành đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở
nông thôn, Hội đồng thẩm định giá đất thành phố đề xuất giá chuyển mục đích sử
dụng đất của khu đất này là 175.800 đồng/m2. UBND thành phố quyết định
theo đúng đề xuất nêu trên của Hội đồng thẩm định giá đất.
Theo đó giá đất ở nông thôn giao quyền sử dụng đất
cho Công ty Tân Cường Thành là 585.800 đồng/m2 (410.000 đ/m2
+175.800 đồng/m2) là đúng thẩm quyền và phù hợp với giá thị trường tại
thời điểm, có xét đến yếu tố chuyển mục đích sử dụng đất trong điều kiện công
ty này phải tự bỏ kinh phí di dời cơ sở sản xuất theo hiện trạng (Thành phố
không đền bù nhà xưởng, vật kiến trúc, hỗ trợ di dời trang thiết bị, đầu tư hạ
tầng, san lấp mặt bằng…) theo chủ trương của UBND thành phố tại Công văn số
4865/VP-QLĐTh ngày 25/11/2010. Đơn giá này nằm trong khung giá đất của Chính phủ
quy định.
5. Hai khu đất ký hiệu A4, A5 khu đầu tuyến Sơn Trà - Điện
Ngọc giao cho Công ty Phú Mỹ:
* Thanh tra Chính phủ kết luận: “Khu đất A4, A5
(khu dân cư đầu tuyến Sơn Trà-Điện Ngọc). Năm 2007 chuyển nhượng cho Công ty cổ
phần xây dựng thương mại Phú Mỹ để xây dựng chung cư, căn hộ cao cấp, văn phòng
cho thuê và khách sạn du lịch, lãnh đạo UBND thành phố và Hội đồng không xác định
theo giá đất ở mà giữ nguyên giá theo giá đất SXKD (bằng 0,7 giá đất ở) gây thất
thu cho ngân sách. Đến năm 2010, Công ty cổ phần xây dựng thương mại Phú Mỹ
chuyển nhượng cho Công ty Bất động sản Phương Trang với số tiền là
285.645.920.000 đồng. Chênh lệch so với giá của thành phố xác định năm 2007 là
22.680.432.000 đồng” là không có cơ sở, bởi vì:
Hội đồng thẩm định giá đất thành phố đề xuất mức
giá khởi điểm để đấu giá đất theo mục đích SXKD phi nông nghiệp là 2.570.000 đồng/m2
và được UBND thành phố quyết định theo đúng đơn giá nêu trên.
Sau khi đăng báo công khai đấu giá theo quy định của
pháp luật nhưng hết thời hạn quy định vẫn không có tổ chức, cá nhân nào tham
gia đấu giá và chỉ có Công ty cổ phần Xây dựng thương mại Phú Mỹ có đơn xin nhận
quyền sử dụng đất và được UBND thành phố thống nhất giao quyền sử dụng 2 khu đất
A4, A5 với đơn giá sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp 2.570.000 đồng/m2.
Sau khi công ty này nộp toàn bộ tiền sử dụng 2 khu
đất và được UBND thành phố cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo Giấy chứng
nhận đã cấp cho Công ty Phú Mỹ (số AK280458 và AK280459) thì mục đích sử dụng
các khu đất này là đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp.
Như vậy, UBND thành phố thu tiền sử dụng đất đối với
Công ty Phú Mỹ là đất sản xuất kinh doanh, không phải là đất ở như ý kiến của
Thanh tra Chính phủ.
6. Dự án Khu đô thị và sân Golf Đa Phước:
*
Thanh tra Chính phủ kết luận: “Khu đất 29ha thuộc dự án Sân golf Đa Phước giao
cho Công ty CP 79 thấp hơn giá thành phố quy định làm lợi cho Công ty CP 79 là
570.826,323 triệu đồng” là không có cơ sở, bởi vì:
Ngày 16/11/2006, Công ty TNHH Daewon Cantavil và
UBND thành phố Đà Nẵng ký Thỏa thuận nguyên tắc đầu tư dự án Khu đô thị phức hợp
sân golf Đa Phước, cụ thể trên cơ sở giá thu tiền mặt nước được thống nhất trước
đây là 300.000 đồng/m2 và đơn giá thu tiền thuê đất 0,1 USD/m2/năm. Trong Thỏa
thuận nguyên tắc này giao quyền sử dụng đất cho một Công ty Việt Nam liên doanh
với Công ty Daewon với diện tích là khoảng 29 ha với đơn giá là 300.000 đồng/m2.
Dự án này Nhà nước giao mặt nước cho chủ đầu tư, chủ
đầu tư phải bỏ ra 100% chi phí để làm kè, san lấp mặt bằng nên việc thành phố
thu tiền sử dụng đất với giá 300.000 đồng/m2 là phù hợp với giá thị trường tại
thời điểm.
Đơn giá 300.000 đồng/m2 mặt nước với điều
kiện nhà đầu tư phải bàn giao cho thành phố khoảng 25ha đã hoàn chỉnh cơ sở hạ
tầng thuộc dự án Khu đô thị Đa Phước để thành phố xây dựng khu vực công ích
công cộng với chi phí phải bỏ ra khoảng 5 triệu USD. Theo giá đất hiện hành của
thành phố thì giá trị của khu đất 25ha này là 988 tỷ đồng.
Như vậy, đối với khu đất 29ha, ngoài đơn giá giao mặt
nước là 300.000 đồng/m2 thì giá trị thu được đối với 25ha nêu trên
được phân bổ cho khu 29ha, theo đó tiền sử dụng đất 1m2 là 3.407.000
đồng/m2 (988 tỷ/29ha).
UBND thành phố khẳng định giá đất giao cho Công ty
Daewon là giá mặt nước. Ngoài ra, việc thu tiền sử dụng đất thực tế cho 1m2 của
khu đất 29ha là 3.707.000 đồng/m2 (3.407.000 đồng/m2 + 300.000 đồng/m2). Đây là
đơn giá tiền sử dụng đất mà thực tế thành phố được hưởng lợi với khu đất 29ha
đã giao cho Công ty Daewon với đối tác là doanh nghiệp Việt Nam.
Thực tế thành phố thu và hưởng lợi được là 1.075 tỷ
đồng (988 tỷ đồng + 87 tỷ đồng), cụ thể: 988 tỷ là số tiền hưởng lợi từ 25ha và
87 tỷ là tiền thu mặt nước của 29ha.
V. VẤN ĐỀ GIẢM 10% TIỀN SỬ DỤNG ĐẤT KHI NỘP ĐỦ TIỀN SỬ DỤNG
ĐẤT TRONG VÒNG 60 NGÀY KỂ TỪ NGÀY KÝ HỢP ĐỒNG:
UBND thành phố xem việc giảm 10% là hình thức hỗ trợ,
khuyến khích các hộ dân giải tỏa nộp tiền vào ngân sách và hỗ trợ lãi vay cho
các nhà đầu tư khi chuyển quyền sử dụng đất. Mặt khác, việc giảm 10% tiền sử dụng
đất sẽ huy động nhanh nguồn kinh phí vào ngân sách để tái đầu tư phát triển
thay vì ngân sách thành phố phải đi vay với mức lãi suất bình quân thấp nhất là
12%/năm. Điều này phù hợp với khoản 2, Điều 14, Nghị định số 38/2000/NĐ-CP ngày
23 tháng 8 năm 2000 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất “Người sử dụng đất nộp
đủ tiền sử dụng đất một lần theo thông báo của cơ quan thuế thì được giảm 20% số
tiền sử dụng đất phải nộp” và vận dụng khoản 2, Điều 9, Nghị định số 61/CP ngày
5 tháng 7 năm 1994 về mua bán và kinh doanh nhà ở: “… Nếu trả hết một lần ngay
khi ký hợp đồng thì được giảm 10%....”; phù hợp với Quyết định số
13/2006/QĐ-TTg ngày 16-1-2006 của Thủ tướng Chính phủ về một số cơ chế tài
chính ngân sách ưu đãi đối với thành phố Đà Nẵng và Thông tư số 34/2006/TT-BTC
ngày 19-4-2006 của Bộ Tài chính.
Vì vậy, thẩm quyền quyết định là của UBND thành phố.
Thành phố cân nhắc, thấy có hiệu quả thiết thực mới quyết định. Đây là khoản
thu mà ngân sách địa phương được hưởng 100%, không phân chia tỷ lệ với ngân
sách Trung ương và nguồn thu này chỉ được dùng để chi đầu tư phát triển. Vì vậy,
theo Luật Ngân sách thì địa phương có quyền quyết định giảm 10% tiền sử dụng đất,
UBND thành phố khẳng định việc thực hiện chính sách này là một trong những vận
dụng linh hoạt, sáng tạo của thành phố mang lại hiệu quả thiết thực, nguồn thu
ngân sách tăng lên hằng năm.
Tính đến tháng 1-2013, người dân và doanh nghiệp
còn nợ tiền sử dụng đất với thành phố khoảng 4 nghìn tỷ đồng.
Nếu tính lãi suất của việc người sử dụng đất dây
dưa không nộp tiền và yếu tố trượt giá với việc thu được tiền ngay thì mới thấy
hiệu quả thế nào (?!). Năm 2011 do khó khăn chung của nền kinh tế nên thành phố
không thu được nợ tiền sử dụng đất; năm 2012 vẫn không thu được do Chính phủ có
Nghị quyết 13/NQ-CP; năm 2013 Chính phủ cũng tiếp tục cho giãn nợ theo Nghị quyết
02/NQ-CP và khả năng năm 2014 cũng không dễ thu được số nợ tiền sử dụng đất
này. Nếu tính lãi suất 12%/năm thì trong 4 năm đó lãi suất là 48%. Từ đó cho thấy
thành phố giảm 10% thấp hơn rất nhiều so với lãi suất 4 năm nêu trên.
Kết quả thu tiền sử dụng đất trong 10 năm qua
(2002-2011) là 24.617,61 tỷ đồng, để đưa vào cân đối chi XDCB, chiếm tỷ lệ
73,81%/ tổng nguồn vốn chi XDCB (33.353,79 tỷ đồng).
Tóm lại, khi xác định giá để giao quyền sử dụng đất,
thành phố đã căn cứ vào Bảng giá đất do UBND thành phố ban hành hằng năm, có
tính các hệ số theo quy định như: hệ số phân vệt chiều sâu lô đất, hệ số
che khuất, mật độ xây dựng, hệ số đối với khu đất có vị trí thuận lợi, hệ số thị
trường… theo đúng phương pháp xác định giá đất do Chính phủ quy định tại Nghị định
số 188/2004/NĐ-CP ngày 16-11-2004 về phương pháp xác định giá đất và khung giá
các loại đất, hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Thông tư số 145/2007/TT-BTC ngày
6-12-2007 hướng dẫn thực hiện Nghị định số 188/2004/NĐ-CP ngày 16-11-2004 của
Chính phủ. Đơn giá UBND thành phố quyết định cụ thể đối với từng khu đất nằm
trong khung giá đất và cao hơn nhiều lần so với giá tối thiểu do Chính phủ quy
định.
Các cá nhân, tổ chức chuyển nhượng quyền sử dụng đất
với nhau này là một (là anh em ruột thịt, hoặc là người của công ty và công
ty)... Ví dụ giá trị thực của khu đất là 100 tỷ đồng thì họ chỉ vay được 60 tỷ
đồng (60%), nhưng khi làm hợp đồng chuyển nhượng thì họ nâng khống giá trị lên
600 tỷ đồng để vay ngân hàng được 360 tỷ đồng nhằm đầu tư vào dự án khác. Trường
hợp Công ty TNHH Phúc Thiên Long mà trong kết luận Thanh tra Chính phủ nêu là một
ví dụ. Thực ra hai chị em ruột chuyển nhượng cho nhau theo cách này. Vì thế
không thể mang giá trị khống đó so với giá trị mà UBND thành phố phê duyệt có
chênh lệch để quy kết thất thoát.
Từ
phân tích nêu trên, UBND thành phố khẳng định:
1- Việc giảm 10% tiền sử dụng đất là chủ trương của
thành phố có vận dụng quy định của pháp luật, mang lại hiệu quả thiết thực, nguồn
thu ngân sách thành phố tăng lên hằng năm, đồng thời hạn chế yếu tố trượt giá
làm tăng suất đầu tư, có lợi cho ngân sách khi đầu tư cho phát triển kinh tế-xã
hội, đặc biệt là các công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị, an sinh xã hội,
quốc phòng-an ninh... Mặt khác, UBND thành phố xem việc giảm 10% là hình thức hỗ
trợ, khuyến khích cho nhân dân vùng giải tỏa nộp tiền sử dụng đất vào ngân sách
thành phố và hỗ trợ lãi vay cho các nhà đầu tư khi nhận quyền sử dụng đất.
2- Việc xác định, quyết định giá giao quyền sử dụng
đất được bàn bạc tập thể Lãnh đạo UBND thành phố là đúng thẩm quyền, có căn cứ
theo quy định của Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Tài chính, phù hợp với giá thị
trường tại thời điểm.
Vì vậy, Thanh tra Chính phủ kết luận gây thất thu
ngân sách 3.434.254.712.950 đồng là không có cơ sở, thiếu tính thuyết phục.
Kết luận này làm ảnh hưởng rất lớn đến phong trào
cách mạng của thành phố và quá trình thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày
16-10-2003 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng trong
thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trong hơn 16 năm qua, với sự nỗ lực, cố gắng của Đảng
bộ, Chính quyền và nhân dân thành phố và sự hỗ trợ, giúp đỡ của Trung ương, Đà
Nẵng đã có những thay đổi toàn diện về bộ mặt đô thị, đời sống vật chất và tinh
thần của nhân dân được cải thiện và nâng cao, an ninh chính trị và trật tự an
toàn xã hội được giữ vững. Thành phố đã tập trung thực hiện hiệu quả các chương
trình mang tính nhân văn như Chương trình “thành phố 5 không” với mục tiêu
“Không có hộ đặc biệt nghèo, không có học sinh bỏ học, không có người lang
thang xin ăn, không có người nghiện ma túy trong cộng đồng, không có giết người
để cướp của”; Chương trình “thành phố 3 có” với các mục tiêu “có nhà ở, có việc
làm và nếp sống văn minh đô thị”, xây dựng thành phố môi trường… Đấy là những
tiền đề để thành phố tiếp tục xây dựng thành trung tâm phát triển, là một trong
những thành phố đầu tàu trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tham gia
tích cực trong hội nhập kinh tế quốc tế của miền Trung. Cái quý nhất là Đà Nẵng
đã tạo được sự đồng thuận cao của mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội trong việc
thực hiện các chủ trương của thành phố.
Lâu nay Đà Nẵng cũng được Trung ương đánh giá là
nơi có phong trào tốt, có những cách làm mới, hiệu quả. Thanh tra là để chỉ ra
những khiếm khuyết trong quá trình lãnh đạo nhằm rút kinh nghiệm để làm tốt hơn
chứ không phải quy kết thiếu tính thuyết phục, làm ảnh hưởng đến phong trào
cách mạng của thành phố.
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số
1930/VPCP_VI ngày 19/11/2012 thì hiện nay, UBND thành phố đang làm việc với
Đoàn Công tác của Bộ Công an và đã chủ động có Công văn số 475/UBND-NCPC ngày
16/1/2013 đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu
tư sớm sắp xếp thời gian vào làm việc với thành phố để xác minh làm rõ theo chỉ
đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Trên đây là nội dung phản hồi của UBND thành phố Đà
Nẵng đối với kết luận của Thanh tra Chính phủ tại Thông báo số 160/TB-TTCP ngày
17/01/2013.
Nơi nhận:
- Thường trực Thành ủy;
- Thường trực HĐND thành phố;
- Các Ban xây dựng Đảng thuộc Thành ủy;
- Các Ban thuộc HĐND thành phố;
- Các Sở, ban, ngành thuộc thành phố;
- Báo Đà Nẵng;
- Đài PT-TH Đà Nẵng;
- Cổng Thông tin điện tử thành phố;
- Lưu: VT-LT, NCPC.
|
TM. ỦY BAN NHÂN DÂN
CHỦ TỊCH
Văn Hữu Chiến
|