|
BỘ GIÁO DỤC
VÀ ĐÀO TẠO
--------
|
CỘNG HÒA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số:
366/QĐ-BGDĐT
|
Hà Nội, ngày
27 tháng 01 năm 2014
|
QUYẾT ĐỊNH
BAN HÀNH "CHƯƠNG TRÌNH PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT NGOẠI
KHÓA CHO HỌC SINH, SINH VIÊN TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG, TRUNG CẤP
CHUYÊN NGHIỆP GIAI ĐOẠN 2013 – 2016"
BỘ TRƯỞNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Căn cứ Nghị định số 32/2008/NĐ-CP ngày 19
tháng 3 năm 2008 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu
tổ chức của Bộ Giáo dục và Đào tạo;
Căn cứ Quyết định số 1142/QĐ-BGDĐT ngày 29
tháng 3 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về kế hoạch công tác phổ
biến, giáo dục pháp luật năm 2013 của ngành giáo dục;
Căn cứ Quyết định số 1141/QĐ-BĐHĐA ngày 29
tháng 3 năm 2013 của Trưởng ban điều hành Đề án nâng cao chất lượng công tác phổ
biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường;
Theo đề nghị của Vụ trưởng Vụ Công tác học
sinh, sinh viên,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này Chương trình phổ biến, giáo
dục pháp luật ngoại khóa cho học sinh, sinh viên trong các trường đại học, cao
đẳng, trung cấp chuyên nghiệp giai đoạn 2013 - 2016.
Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.
Điều 3. Chánh văn phòng, Vụ trưởng Vụ Công tác học sinh, sinh viên,
Thủ trưởng các đơn vị có liên quan thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo; Giám đốc đại học,
học viện, Hiệu trưởng trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp; Giám đốc
các Sở giáo dục và đào tạo chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.
|
Nơi nhận:
- Bộ trưởng (để b/c);
- Các Thứ trưởng (để biết);
- Thành viên Ban Đề án 1928 (để biết);
- Như điều 3 (để t/h);
- Website của Bộ GD&ĐT;
- Lưu: VT, Vụ CTHSSV.
|
KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Phạm Mạnh Hùng
|
CHƯƠNG TRÌNH
CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT NGOẠI KHÓA CHO HỌC
SINH, SINH VIÊN TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG, TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP
GIAI ĐOẠN 2013 - 2016
(Ban hành kèm theo Quyết định số 366/QĐ-BGDĐT ngày 27 tháng 01 năm 2014 của
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)
I. Mục tiêu của Chương trình
1. Mục tiêu chung
- Phổ biến, giáo dục Pháp luật cho học sinh,
sinh viên (sau đây gọi tắt là HSSV) thông qua hoạt động ngoại khóa nhằm nâng
cao chất lượng và bổ sung kịp thời cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
trong chương trình chính khóa cho HSSV;
- Phổ biến, giáo dục thường xuyên và cập nhật kịp
thời các kiến thức và quy định pháp luật của Nhà nước phù hợp với từng trình độ
HSSV;
- Góp phần nâng cao nhận thức và ý thức chấp
hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho
HSSV trong nhà trường. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức chấp hành pháp luật
của HSSV trong toàn ngành giáo dục, biết thực hiện đúng, đủ quyền lợi và nghĩa
vụ của mình;
- Đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ với chương
trình giáo dục pháp luật chính khóa, từng bước chuẩn hóa các hoạt động phổ biến,
giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động ngoại khóa cho HSSV.
2. Mục tiêu cụ thể
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại khóa
cho HSSV đến năm 2016 đạt được các mục tiêu cụ thể sau:
- Triển khai, tổ chức thực hiện có hiệu quả, thiết
thực, bám sát các nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục trong giai đoạn mới và
kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 1928/QĐ-TTg ngày 20 tháng 11 năm
2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Nâng cao chất lượng công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường” (Đề án 1928), bám sát nội
dung chương trình giáo dục pháp luật chính khóa trong giai đoạn 2013 – 2016;
- 98% HSSV được tuyên truyền, phổ biến và giáo dục
pháp luật chung và các văn bản pháp luật chuyên ngành có liên quan đến từng
nhóm HSSV theo các địa bàn và đối tượng khác nhau thông qua các hoạt động ngoại
khóa;
- 100% HSSV được trang bị kiến thức pháp luật, nắm
rõ các văn bản luật, các quy định, quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các nội
quy, quy định của Nhà trường và của chính quyền địa phương;
- 100% văn bản pháp luật liên quan trực tiếp đến
nghĩa vụ và quyền lợi của HSSV và được tuyên truyền bằng các hình thức phù hợp,
nhẹ nhàng, không khô cứng.
II. Yêu cầu
1. Giáo dục pháp luật ngoại khóa là một phần
không thể thiếu được của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong các nhà
trường. Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại khóa cần bám sát nhiệm vụ
trọng tâm của ngành giáo dục, bám sát Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án 1928
của giai đoạn 2013 - 2016 và thống nhất với chương trình giáo dục pháp luật
chính khóa;
2. ViÖc tổ chức, phổ biến và giáo dục pháp luật
ngoại khóa cho HSSV phải được tiến hành nghiêm túc, hình thức tổ chức phong
phú, hấp dẫn, sáng tạo, đạt hiệu quả giáo dục cao;
3. Phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại khóa phải
đảm bảo vừa phổ biến, cung cấp kiến thức pháp luật, vừa giáo dục, thu hút, vận động
chấp hành pháp luật nhằm không ngừng nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong
HSSV;
4. Đầu tư hợp lý, hiệu quả các phương tiện, điều
kiện phục vụ cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và các hình thức hoạt động
sáng tạo nhằm giúp HSSV vận dụng, thực hiện theo pháp luật trong cuộc sống một
cách nhẹ nhàng, thiết thực, linh hoạt và phù hợp, huy động được các nguồn lực của
cộng đồng, các tổ chức nước ngoài, các doanh nghiệp, doanh nhân tham gia vào
công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.
III. Nội dung chủ yếu
Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua
các hoạt động ngoại khóa được lựa chọn, triển khai phù hợp với từng đối tượng,
địa bàn dân cư và văn hóa vùng miền.
- Quán triệt nội dung Nghị quyết của Đảng trong
tình hình hiện nay; quán triệt phương hướng nhiệm vụ của Đảng bộ trong từng cơ
sở, liên hệ với các nội dung ngành giáo dục, gắn với từng địa phương và cả nước
đang triển khai; quán triệt những văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Quốc
hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban
hành khác; các thông tin định hướng chống hoạt động “diễn biến hòa bình” của
các thế lực thù địch; thông tin về tình hình kinh tế, chính trị, xã hội của thế
giới, của đất nước và của địa phương;
- Phổ biến, giáo dục những nội dung cần thiết
liên quan tới người học được đề cập trong Luật Giáo dục năm 2005 và Luật sửa đổi,
bổ sung một số điều của Luật Giáo dục năm 2009; Luật Giáo dục Đại học năm 2012;
các nội dung, yêu cầu trong đào tạo theo tín chỉ và học tập đáp ứng nhu cầu của
xã hội; các quy chế, quy định liên quan trong công tác đào tạo, công tác HSSV của
Bộ Giáo dục và Đào tạo và các nội quy, quy chế trong nhà trường quy định; thông
tin liên quan đến chủ trương tín dụng, chính sách cho HSSV; một số nội dung
công tác trọng tâm của năm học; các quy định của ngành giáo dục, các quy định của
Pháp luật liên quan đến chuyên ngành học của HSSV, giúp HSSV hiểu và nắm rõ quyền
và nghĩa vụ công dân HSSV trong nhà trường;
- Phổ biến, giáo dục những văn bản pháp luật
quan trọng như: Luật Thanh niên; Luật giao thông đường bộ; an ninh trật tự;
Pháp luật về cư trú; pháp luật về lao động và việc làm; Luật hôn nhân và gia
đình; Luật phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội, phòng chống ma túy và tệ
nạn mại dâm; Luật phòng, chống tham nhũng; giáo dục giới tính và phòng chống
HIV/AIDS, chống kỳ thị, phân biệt; biện pháp chăm sóc sức khỏe vị thành niên;
các hiểu biết nhất định về phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, biến đổi khí hậu,
tiết kiệm năng lượng; Luật bảo vệ môi trường, Luật lao động và an toàn lao động;
Luật Phòng cháy chữa cháy; các quy định pháp luật có liên quan đến nếp sống văn
minh đô thị và quy định của chính quyền địa phương đối với HSSV cư trú trong địa
bàn. Công tác đảm bảo an ninh, trật tự trong trường học;
- Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng,
tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; giáo dục chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp
và đạo đức công dân cho HSSV phù hợp ngành đào tạo và gắn với trách nhiệm của
HSSV trong giai đoạn hiện nay;
- Phổ biến các nội dung Luật Biển về chủ quyền
biển, đảo và chiến lược biển của Việt Nam.
IV. Hình thức, phương pháp thực
hiện Chương trình
Tùy từng đối tượng , điều kiện cụ thể của từng
đơn vị, địa phương để việc phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua hoạt động ngoại
khóa phù hợp và hiệu quả. Song, việc thực hiện vẫn trên cơ sở những nguyên tắc
chung và bằng các hình thức, phương pháp chủ yếu sau đây:
1. Hình thức
Đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục
pháp luật với các nội dung khác nhau như:
- Tuyên truyền miệng: Thực hiện tốt Chỉ thị số
17-CT/TW ngày 15 tháng 10 năm 2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục đổi
mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng trong tình
hình mới, đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền miệng về pháp luật cho từng
đối tượng HSSV. Kết hợp, lồng ghép tuyên truyền miệng với các hình thức khác
như: trợ giúp pháp lý lưu động, giao lưu, sân khấu hóa, văn hóa văn nghệ …;
- Biên soạn và phát hành tài liệu tuyên truyền:
Từng đơn vị biên soạn và phát hành tài liệu tuyên truyền pháp luật bằng nhiều
hình thức phong phú, đa dạng phù hợp với nội dung, đối tượng tuyên truyền: sách
hỏi đáp pháp luật (thu thập câu hỏi từ chính HSSV trong nhà trường), sổ tay
pháp luật, cẩm nang pháp luật, đĩa CD, VCD, DVD (đĩa văn bản hoặc hình ảnh
tuyên truyền việc thực hiện pháp luật…), tờ gấp, tờ tin, panô, áp phích tuyên
truyền… Tài liệu phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại khóa trong các nhà trường
nên biên soạn ngắn gọn, dễ nhớ, dễ hiểu, hình thức và nội dung sinh động, phong
phú, có hình ảnh minh họa sinh động (yêu cầu HSSV thu thập nội dung, thông tin,
hình ảnh theo chủ đề, tìm kiếm trên mạng thông tin hay sử dụng bằng chính những
hình ảnh thực hiện pháp luật của HSSV hàng ngày trong Nhà trường, xây dựng tinh
thần phê và tự phê trước những hình ảnh đó…);
- Phổ biến giáo dục pháp luật thông qua tư vấn,
trợ giúp pháp lý và hòa giải cơ sở: Phát triển các loại hình tư vấn pháp luật,
trợ giúp pháp lý trực tiếp, xây dựng phòng tâm vấn, hỗ trợ pháp lý hoặc trên
các phương tiện truyền thông; kết hợp phổ biến, giáo dục pháp luật với trợ giúp
pháp lý lưu động cho các HSSV được trợ giúp; tăng cường hình thức trả lời, giải
đáp, tư vấn của cơ quan nhà nước đối với những thắc mắc về pháp luật, về quyền
lợi và nghĩa vụ của HSSV bằng nhiều hình thức. Gắn kết việc tuyên truyền pháp
luật với công tác hòa giải qua việc phát huy vai trò của các hòa giải viên, thực
hiện hòa giải kết hợp với tuyên truyền, phổ biến pháp luật;
- Phổ biến pháp luật trên các phương tiện truyền
thông: Xây dựng trang thông tin điện tử (website) phổ biến, giáo dục pháp luật
của thành phố, địa phương và của ngành; Nhà trường xây dựng các phòng phát
thanh thực hiện cập nhật, phát thanh thường xuyên các thông tin pháp luật mới,
gần gũi, thiết thực; tổ chức đưa tin về pháp luật, các chuyên đề, chuyên mục
pháp luật phù hợp với chương trình đào tạo về giáo dục công dân, môn học pháp
luật của từng đơn vị và dành thời lượng phù hợp cho công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật trên bản tin, website của nhà trường và trong chương trình phát thanh
nội bộ, thử nghiệm hình thức xây dựng trang thông tin điện tử cung cấp các văn
bản pháp luật phù hợp với đối tượng, thời điểm, nhu cầu…miễn phí, trang giải
đáp pháp luật trên website , qua thư điện tử của nhà trường, khoa...;
- Sử dụng kết hợp nhiều hình thức, biện pháp
tuyên truyền khác như tổ chức báo cáo chuyên đề về pháp luật, phát huy hiệu quả
các hình thức thi viết, vẽ tranh, thi qua hình thức sân khấu hóa những tình huống
pháp luật, thi tìm hiểu pháp luật truyền hình tương tác, trên internet, xem
phim tư liệu; xây dựng các tác phẩm điện ảnh, sân khấu, mở trại sáng tác văn học
về đề tài pháp luật; đổi mới và đa dạng hóa các hình thức thi tìm hiểu pháp Luật,
các cuộc giao lưu, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ có lồng ghép nội dung giáo dục
pháp luật; phát động nếp sống có “văn hóa pháp luật” trong nhà trường, hội thảo,
tọa đàm chuyên đề pháp luật; xây dựng và quảng bá tủ sách pháp luật; tổ chức
ngày hội giới thiệu sách, tạp chí, báo và các văn bản quy phạm pháp luật, xây dựng
phong trào “đọc” sách “Pháp luật” sâu rộng trong HSSV bằng nhiều hình thức; xây
dựng các câu lạc bộ “Tuổi trẻ với pháp luật”; tổ chức cho HSSV xem các phiên
tòa xử mẫu tại tòa án địa phương, trên truyền hình Việt Nam, phiên tòa xét xử
lưu động…;
- Phát triển mạnh mẽ, tuyên truyền các hình thức
tư vấn và phổ biến, giáo dục và cung cấp văn bản pháp luật thông qua mạng xã hội,
các trang tìm kiếm nổi tiếng;
- Sử dụng mạnh các hoạt động thực thi pháp luật
của địa phương, cơ quan ban ngành trong địa phương, trong cuộc sống xung quanh
HSSV đang diễn ra hàng ngày (truy tố, xét xử, kiện tụng, tranh chấp, trốn thuế,
tham nhũng, vi phạm luật lệ an toàn giao thông, vi phạm các tệ nạn xã hội, an
ninh trật tự...).
2. Phương pháp
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật lồng ghép
vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, các buổi nói chuyện
chuyên đề, seminar, các hội thi do nhà trường tổ chức;
- Phổ biến, giáo dục pháp luật cho HSSV thông
qua “Tuần sinh hoạt công dân – HSSV đầu khóa, đầu năm học”;
- Xây dựng các chuyên đề phổ biến, giáo dục pháp
luật theo từng tuần, tháng, quý hành động trong năm cho phù hợp chương trình
chính khóa và các chủ đề, chuyên đề trọng tâm trong nhà trường;
- Phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong nhà
trường, chính quyền và các tổ chức đoàn thể của địa phương, gia đình HSSV tổ chức
các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động ngoại khóa.
V. Phạm vi áp dụng
Chương trình áp dụng đối với tất cả HSSV trong
các đại học, học viện, trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp giai
đoạn 2013 – 2016
VI. Kinh phí thực hiện
1. Kinh phí thực hiện Chương trình nằm trong
ngân sách hàng năm cho các nhà trường thực hiện chi cho công tác giáo dục pháp
luật theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành và huy động từ sự đóng góp tự
nguyện của các tổ chức, cá nhân ở trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật.
2. Theo sự phân cấp, các đơn vị thực hiện có
trách nhiệm tham mưu, đề xuất kế hoạch, nội dung, hình thức kèm theo kinh phí
thực hiện và đảm bảo kinh phí đó phải được quản lý, sử dụng có hiệu quả, đúng
pháp luật.
VII. Tổ chức thực hiện
1. Vụ Công tác học sinh sinh viên - Bộ Giáo dục
và Đào tạo
Vụ Công tác học sinh sinh viên chịu trách nhiệm
thực hiện một số công việc sau:
- Chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc, giám sát, kiểm
tra, đánh giá các nhà trường trong việc triển khai, tổ chức thực hiện Chương
trình đề ra;
- Hàng năm, xây dựng kế hoạch và tổ chức đào tạo,
bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ phụ trách công tác giáo dục
pháp luật ngoại khóa cho HSSV tại các đại học, học viện, trường đại học, cao đẳng
và trung cấp chuyên nghiệp, xây dựng các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác
này phù hợp, kịp thời, hiệu quả;
- Chủ trì tổ chức các cuộc thi về giáo dục pháp
luật ngoại khóa trong HSSV.
2. Các đại học, học viện, trường đại học, cao
đẳng và trung cấp chuyên nghiệp
- Các nhà trường có nhiệm vụ xác định chương
trình, cụ thể hóa, xây dựng lộ trình, kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại
khóa cho HSSV từng năm và giai đoạn của đơn vị; triển khai, chỉ đạo phân cấp thực
hiện theo yêu cầu của chương trình đề ra, thực hiện tổ chức có hiệu quả giáo dục
ý thức chấp hành pháp luật và trang bị kiến thức pháp luật cơ bản, cần thiết
cho HSSV;
- Các nhà trường tiến hành kiểm tra, sơ kết,
đánh giá tình hình, kết quả thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
hàng quý, hàng năm, báo cáo tình hình triển khai công tác về Bộ Giáo dục và Đào
tạo định kỳ tháng 6 và tháng 12 hàng năm;
- Phối hợp với chính quyền địa phương trong công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật đáp ứng yêu cầu đổi mới, phát triển đất nước
theo sự chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ban điều hành đề án
1928;
- Nghiên cứu đưa ra các quy định về chính sách hỗ
trợ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, hòa giải viên và cán bộ làm
công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ngoại khóa; phê duyệt dự toán kinh phí và
bảo đảm nguồn kinh phí chi cho hoạt động này phù hợp với quy định hiện hành.
3. Các sở giáo dục và đào tạo
- Cụ thể hóa, biên soạn, xây dựng lộ trình, kế
hoạch triển khai, chỉ đạo các trường Trung cấp chuyên nghiệp trong phạm vi mình
quản lý thực hiện theo yêu cầu của chương trình đề ra;
- Tiến hành kiểm tra, sơ kết, đánh giá tình
hình, kết quả thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật hàng quý, hàng
năm, báo cáo tình hình triển khai công tác về Bộ Giáo dục và Đào tạo định kỳ
tháng 6 và tháng 12 hàng năm;
- Phối hợp với chính quyền địa phương trong công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật đáp ứng yêu cầu đổi mới, phát triển đất nước
theo sự triển khai và hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ban điều hành đề
án 1928;
- Xây dựng chính sách hỗ trợ cho đội ngũ báo cáo
viên, tuyên truyền viên, hòa giải viên và cán bộ làm công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật ngoại khóa; Bảo đảm nguồn kinh phí chi cho hoạt động này phù hợp, hiệu
quả.