Quyết định 1490/QĐ-BKHĐT năm 2019 về phê duyệt Đề án Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN DIỄN ĐÀN KINH TẾ HỢP TÁC, HỢP TÁC XÃ

BỘ TRƯỞNG BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ

Căn cứ Nghị định số 86/2017/NĐ-CP ngày 25/7/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Kế hoạch và Đầu tư;

Căn cứ ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại văn bản số 7938/VPCP-NN ngày 04/9/2019 của Văn phòng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã;

Xét đề nghị của Cục trưởng Cục Phát triển Hợp tác xã,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Đề án Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã ban hành kèm theo Quyết định này.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành.

Điều 3. Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, các bộ, ngành, cơ quan liên quan chịu trách nhiệm thực hiện Quyết định này./.

ĐỀ ÁN

DIỄN ĐÀN KINH TẾ HỢP TÁC, HỢP TÁC XÃ
(Kèm theo Quyết định số 1490/QĐ-BKHĐT ngày 01/10/2019 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư)

THÔNG TIN VỀ ĐỀ ÁN

1. Tên Đề án: Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã (viết tắt là Diễn đàn KTHT, HTX)

2. Chủ trì: Lãnh đạo Chính phủ

3. Cơ quan tổ chức: Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam.

4. Đơn vị thực hiện:

- Cục Phát triển Hợp tác xã - Bộ Kế hoạch và Đầu tư

- Thời báo Kinh Doanh- Liên minh Hợp tác xã Việt Nam;

5. Đơn vị đồng hành (phối hợp):

- Các đơn vị trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư;

- Các Ban, đơn vị trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam;

- Các cơ quan thông tấn, báo chí ở Trung ương và địa phương (Đài Truyền hình Việt Nam, TTXVN, Báo Nhân Dân, Đài Tiếng nói Việt Nam...);

- Liên minh HTX các tỉnh thành phố và một số HTX, liên hiệp HTX hoạt động hiệu quả;

- Sở Kế hoạch và Đầu tư các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

6. Thời gian tổ chức Diễn đàn: Diễn đàn được tổ chức thường niên vào dịp kỷ niệm Ngày HTX Việt Nam (Ngày 11 tháng 4 hàng năm).

Riêng năm 2019: Tổ chức cùng thời điểm với Hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ 5, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX.

7. Địa điểm tổ chức: Ban tổ chức lựa chọn đề xuất địa điểm tổ chức phù hợp từng năm.

I. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

Kinh tế hợp tác, hợp tác xã (KTHT, HTX) tồn tại và phát triển cùng với quá trình phát triển của xã hội loài người, là phần tài sản vật chất và tinh thần chung để con người gắn kết với nhau ở các quy mô từ nhóm (tổ, tổ hợp tác...) và mở rộng hơn nữa (hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã...). Phát triển KTHT, HTX là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, được xác định nhất quán và xuyên suốt tại các Nghị quyết Đại hội Đảng. Đặc biệt, Ban Chấp hành trung ương khóa IX tại Hội nghị trung ương 5 đã ban hành lần đầu tiên Nghị quyết chuyên đề về kinh tế tập thể (Nghị quyết số 13/NQ-TW ngày 18/03/2002). KTHT, HTX với tư cách là một thành phần kinh tế, có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế, xã hội của nước ta. Thực tiễn đã chứng minh, trong mỗi giai đoạn của cách mạng, khu vực KTHT, HTX luôn luôn có những đóng góp quan trọng. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các tổ đổi công, tổ vần công... rồi đến HTX đã có những đóng góp trong việc hỗ trợ người dân, nhất là nông dân sau khi có ruộng đất biết hỗ trợ nhau sản xuất, vừa phục vụ bản thân vừa tham gia kiến quốc. Nhất là trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, các HTX nông nghiệp là hậu phương lớn cho chiến trường miền Nam, góp phần xây dựng CNXH ở miền Bắc và giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Bước sang thời kỳ đổi mới, KTHT, HTX mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng đang nỗ lực tự đổi mới, vươn lên và có xu hướng phát triển chủ đạo theo đúng bản chất HTX; bước đầu thể hiện ngày càng rõ hơn vai trò quan trọng và có ý nghĩa toàn diện về kinh tế, chính trị, xã hội. Đóng góp của khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã thể hiện qua hai kênh: đóng góp trực tiếp của khu vực HTX, liên hiệp HTX, tổ hợp tác vào tăng trưởng kinh tế và đóng góp gián tiếp thông qua tác động tới kinh tế thành viên, HTX thành viên, thành viên tổ hợp tác.

Đặc biệt từ khi Luật Hợp tác xã 2012 được ban hành, đã thể hiện tư duy mới về mô hình HTX kiểu mới với hạt nhân là “hợp tác”, góp phần hoàn thiện quan hệ sản xuất, phù hợp với cơ chế thị trường và trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cạnh tranh thị trường ngày càng gay gắt.

Tính đến tháng 6 năm 2019, cả nước có 23.280 HTX đang hoạt động (tăng khoảng 10 % so với năm 2018) thu hút gần 7 triệu thành viên và hơn 2,4 triệu lao động thường xuyên. Đóng góp của khu vực Hợp tác xã vào GDP của cả nước khá ổn định, khoảng 4,0%. Số liệu thống kê hiện nay chỉ mới thể hiện đóng góp trực tiếp của HTX vào GDP mà chưa thể hiện phần đóng góp gián tiếp thông qua tác động của hợp tác xã tới hoạt động kinh tế thành viên HTX - là xu hướng mới phát triển nổi bật của các HTX trong thời gian qua. HTX đóng vai trò quan trọng đối với kinh tế hộ, cá thể thành viên thông qua các dịch vụ hoặc việc làm cho thành viên, nhất là thành viên HTX nông nghiệp như: Giảm chi phí đầu vào, tăng sản lượng đầu ra; tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hộ gia đình, thành viên; góp phần cải thiện thu nhập, xóa đói giảm nghèo, an sinh xã hội tại địa phương. Trong thời gian qua, đã xuất hiện một số HTX có quy mô lớn, phạm vi hoạt động rộng trên phạm vi nhiều tỉnh, doanh thu cao hàng trăm tỷ đồng (như HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Anh Đào (Lâm Đồng), HTX Evergrowth (Sóc Trăng), HTX bò sữa Tân Thông Hội (Tp Hồ Chí Minh), Liên hiệp HTX Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh (Saigoncoop)...

Bên cạnh những kết quả đạt được, khu vực KTHT, HTX phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, còn nhiều hạn chế, khó khăn như: Tốc độ tăng trưởng chậm, thiếu ổn định; một số HTX chưa tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật, còn có biểu hiện hình thức, xa rời bản chất các nguyên tắc và giá trị HTX; năng lực nội tại của các HTX còn yếu, chủ yếu dựa vào vốn tự có, chưa tiếp cận được vốn vay từ các tổ chức tín dụng, cơ sở vật chất nghèo nàn, trình độ công nghệ lạc hậu; sự liên kết, hợp tác của các HTX chưa chặt chẽ, hiệu quả thấp, vai trò của liên hiệp HTX chưa được phát huy.

Nguyên nhân chính là do nhận thức về vai trò, giá trị và bản chất của mô hình HTX kiểu mới chưa thống nhất, dẫn đến công tác quản lý, ban hành cơ chế, chính sách, tư vấn, hỗ trợ... chưa trúng, chưa đúng, chưa đi vào cuộc sống của các HTX và người dân. Tâm lý mặc cảm về mô hình HTX thời bao cấp còn nặng nề; số lượng HTX, liên hiệp HTX hoạt động hiệu quả, mang lại lợi ích cho thành viên, cộng đồng chưa nhiều, người dân chưa tin vào HTX, chưa tích cực tham gia, hợp tác với HTX để phát triển sản xuất, kinh doanh, tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống và đóng góp vào phát triển kinh tế-xã hội của đất nước như nhiều nước trên thế giới. Do đó, việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân về bản chất HTX; hướng dẫn, tư vấn cho các HTX nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình hoạt động; trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm giữa các HTX với nhau...đang là vấn đề cấp bách để từng bước đưa khu vực này phát triển bền vững. Việt Nam là một nước nông nghiệp nên không có mô hình nào thích hợp cho nông dân Việt Nam hơn mô hình HTX; chỉ có vào HTX thì nông dân Việt Nam mới tự vươn lên, không chỉ thoát nghèo mà còn có thể làm giàu.

Do nguồn lực hạn hẹp, công tác tuyên truyền phát triển KTHT, HTX còn nhiều bất cập, hiện nay, chưa có các Diễn đàn quy mô lớn, toàn quốc với những đề tài, nội dung chuyên sâu về KTHT, HTX để thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, cũng như phương hướng phát triển KTHT, HTX một cách bền vững.

Chính vì vậy, việc tổ chức Diễn đàn về Kinh tế hợp tác, hợp tác xã thường niên vào dịp kỷ niệm Ngày HTX Việt Nam là rất có ý nghĩa, là dịp để các HTX và các cơ quan quản lý Nhà nước, các đoàn thể, hiệp hội nhận diện rõ hơn các cơ hội, thách thức, những vấn đề mới trong phát triển KTHT, HTX nước ta nói riêng và thế giới nói chung. Đồng thời, đây cũng là dịp tăng cường giao thương hợp tác giữa các HTX với nhau, giữa HTX với các doanh nghiệp, đẩy mạnh hợp tác, kết nối thị trường, công nghệ... góp phần thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các HTX, liên hiệp HTX trên tất cả các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế, đáp ứng với nhu cầu về kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân và các tổ chức, cá nhân muốn hợp tác để xóa đói, giảm nghèo, vươn lên làm giàu cho mình và cho đất nước.

II. CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

1. Căn cứ pháp lý

- Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18 tháng 3 năm 2002, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung ương khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển nâng cao hiệu quả của kinh tế tập thể;

- Kết luận 56/KL-TW ngày 21/2/2013 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết TW 5 khóa IX vế tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể;

- Luật Hợp tác xã năm 2012;

- Nghị định số 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số Điều của Luật Hợp tác xã;

- Nghị định số 86/2017/NĐ-CP ngày 25/7/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Kế hoạch và Đầu tư;

- Quyết định số 105/QĐ-TTg ngày 24/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận Điều lệ Liên minh Hợp tác xã Việt Nam;

- Thông báo số 585/TB-VPCP ngày 19/12/2017 của Văn phòng Chính phủ Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại cuộc họp trực tuyến toàn quốc sơ kết thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012 giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức diễn đàn kinh tế hợp tác hàng năm.

- Công văn số 829/VPCP-NN ngày 23/01/2018 của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: “Để tạo điều kiện cho Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phát huy vai trò chỉ đạo kinh tế tập thể, hợp tác xã, đồng ý với đề nghị của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam về việc tổ chức Diễn đàn kinh tế hợp tác, hợp tác xã... giao Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đồng chủ trì, phối hợp cùng các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng Đề án, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định”.

- Căn cứ ý kiến góp ý của các Bộ: Tài chính (văn bản số 7102/BTC-TCDN ngày 19/6/2019), Ngoại giao (văn bản số 1857/BNG-TH ngày 24/5/2019), Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (văn bản số 3672/BNN-KTHT ngày 28/5/2019), Thông tin và Truyền thông (văn bản số 1664/BTTTT-KHTC ngày 29/5/2019), Liên minh Hợp tác xã Việt Nam (văn bản số 49/LMHTXVN-TBKD ngày 21/01/2019;

- Căn cứ ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại văn bản số 7938/VPCP-NN ngày 04 tháng 9 năm 2019 của Văn phòng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã; ý kiến góp ý của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tại văn bản số 604/LMHTXVN-TBKD ngày 24/9/2019.

2. Kinh nghiệm tổ chức hội thảo, hội nghị, diễn đàn về phát triển KTHT, HTX

Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về KTHT, HTX, với các nhiệm vụ: Ban hành, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về HTX và văn bản pháp luật có liên quan; Xây dựng bộ máy và tổ chức thực hiện kế hoạch, chương trình, chính sách hỗ trợ, ưu đãi đối với HTX, liên hiệp HTX; Tổ chức và hướng dẫn đăng ký HTX, liên hiệp HTX; Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật đối với HTX, liên hiệp HTX; xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của HTX, liên hiệp HTX của cá nhân và tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật; Hợp tác quốc tế về phát triển HTX, liên hiệp HTX.

Trong những năm qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật về KTHT, HTX mà nổi bật nhất là Luật Hợp tác xã năm 2012 và các văn bản hướng dẫn (Nghị định số 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013, Nghị định số 107/2017/NĐ-CP ngày 15/9/2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 193/2013/NĐ-CP, Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 24/7/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai thi hành Luật Hợp tác xã, Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 22/05/2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục tăng cường công tác triển khai thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012), ban hành Thông tư số 03/2014/TT-BKHĐT ngày 26/05/2014, chủ trì, xây dựng các Chương trình, Đề án nhằm tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những chính sách, biện pháp hữu hiệu nhằm phát triển kinh tế tập thể, HTX (Đề án thí điểm hoàn thiện, nhân rộng mô hình hợp tác xã kiểu mới tại vùng Đồng bằng Sông Cửu Long giai đoạn 2016-2020, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 445/QĐ-TTg ngày 21/3/2016; Quyết định số 2261/QĐ-TTg ngày 15/12/2014 phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2015-2020); phối hợp với Bộ Tài chính trong việc trình Quốc hội thông qua Luật sửa đổi một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp tại kỳ họp tháng 5/2013 (trong đó có một số chính sách ưu đãi hơn về thuế thu nhập doanh nghiệp cho các hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp so với các chính sách cũ) và các chính sách được ban hành đã tạo hành lang pháp lý tương đối đầy đủ, rõ ràng, góp phần tạo chuyển biến bước đầu trong nhận thức của các tầng lớp nhân dân, tạo môi trường pháp lý trong việc phát triển kinh tế tập thể, góp phần vào việc hoàn thiện quan hệ sản xuất và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì, tham gia xây dựng nhiều báo cáo, kế hoạch phát triển KTHT, HTX hàng năm, 5 năm như Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng dự thảo và hoàn chỉnh trình Bộ chính trị xem xét và thông qua Kết luận số 56-KL/TW ngày 21/2/2013 về Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả của kinh tế tập thể trên cơ sở Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết trung ương 5 khóa IX, tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình phát triển KTTT, HTX hàng năm, 5 năm...

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có kinh nghiệm trong công tác chủ trì tổ chức Hội nghị, hội thảo tham vấn quản lý nhà nước về KTHT, HTX; phối hợp với nhiều tổ chức phi Chính phủ nhằm hỗ trợ cho các HTX phát triển...Đặc biệt, năm 2017, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 05 năm thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012. Hội nghị đã được Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương và địa phương đánh giá cao về chất lượng cũng như tổ chức. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng có nhiều kinh nghiệm tổ chức Diễn đàn tương tự như: Diễn đàn doanh nghiệp hàng năm, Diễn đàn tăng trưởng xanh, Diễn đàn Đầu tư...

Liên minh HTX Việt Nam là tổ chức đại diện HTX, liên hiệp HTX; là tổ chức dưới sự lãnh đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Thủ tướng Chính phủ, hoạt động theo Luật HTX năm 2012 với chức năng, nhiệm vụ: Đại diện và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên; tuyên truyền vận động phát triển HTX, liên hiệp HTX; tư vấn, hỗ trợ và cung cấp dịch vụ đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ cho việc hình thành và phát triển HTX, liên hiệp HTX; thực hiện các chương trình, dự án, dịch vụ công hỗ trợ phát triển HTX được giao; tham gia xây dựng chính sách, pháp luật về HTX, liên hiệp HTX; đại diện cho các thành viên trong quan hệ hoạt động phối hợp với các tổ chức trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật.

Trong những năm qua, Liên minh HTX Việt Nam tích cực tổ chức các hoạt động tuyên truyền các Nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể, HTX. Qua đó, các HTX đã từng bước thực hiện đúng các chủ trương đường lối phát triển HTX của Đảng và Nhà nước. Một số Hội nghị được Liên minh HTX Việt Nam phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tổ chức và chỉ đạo Liên minh HTX các tỉnh, thành phố tham gia tiêu biểu như: Triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể; Tổ chức các hội thảo, hội nghị đóng góp và các dự thảo Luật Hợp tác xã và triển khai Luật Hợp tác xã sau khi Quốc hội ban hành.

Liên minh HTX Việt Nam tích cực, chủ động phối hợp với Văn phòng Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, HTX, tổ chức sơ kết Luật HTX năm 2012 theo phân công tại Quyết định số 377/QĐ-TTg ngày 29/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ; tham gia Hội nghị sơ kết trực tuyến toàn quốc do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì và Văn phòng Chính phủ đã có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng về chủ trương, nhiệm vụ và giải pháp phát triển kinh tế hợp tác, HTX; giao nhiệm vụ cụ thể, công việc triển khai đến các bộ, ngành, địa phương.

Liên minh HTX Việt Nam đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương tổ chức cuộc thi tìm hiểu Luật HTX 2012 và mô hình HTX kiểu mới; tổ chức hội nghị, hội thảo về mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị hàng hóa, qua đó các cấp, các ngành, người tiêu dùng, bạn bè quốc tế nắm bắt được xu hướng phương thức sản xuất mới ở tất cả các tỉnh, thành phố, phù hợp mục tiêu phát triển kinh tế hợp tác, HTX nhanh, bền vững. Năm 2017, Liên minh HTX Việt Nam đã phối hợp với Liên minh HTX quốc tế, với trách nhiệm là thành viên, tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng HTX quốc tế lần đầu tiên diễn ra tại Việt Nam.

Với những kinh nghiệm trong tổ chức các Hội nghị, Hội thảo trong nước và quốc tế là cơ sở thuận lợi để Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng Liên minh HTX Việt Nam làm tốt vai trò đồng chủ trì tổ chức Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã thường niên tại Việt Nam.

III. NỘI DUNG ĐỀ ÁN

1. Mục tiêu, yêu cầu

1.1. Mục tiêu

- Diễn đàn KTHT, HTX hàng năm là phương thức thích hợp, tạo điều kiện cho các HTX, liên hiệp HTX, tổ hợp tác, thành viên của HTX, liên hiệp HTX phản ánh tiếng nói, nguyện vọng, thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh, những khó khăn vướng mắc, những kinh nghiệm phát triển mô hình, cũng như đề xuất về chính sách với các cơ quan quản lý Nhà nước.

- Thúc đẩy và tăng cường quan hệ giữa Chính phủ và cộng đồng kinh tế tập thể, hợp tác xã nhằm hướng tới xây dựng hành lang pháp lý, môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy khu vực KTHT, HTX tại Việt Nam phát triển.

- Tăng cường hoạt động tương tác, cập nhật, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, khai phá các cơ hội kinh doanh tiềm năng.

- Nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò của KTHT, HTX trong nền kinh tế quốc dân; giới thiệu, quảng bá các HTX điển hình tiên tiến đến các tổ chức trong nước và quốc tế.

- Liên kết các đối tác quốc tế cùng chia sẻ cơ hội hợp tác giao thương, chuyển giao công nghệ, hợp tác đầu tư

- Kết nối nguồn lực đầu tư xây dựng mô hình hợp tác xã phát triển sản xuất gắn với chuỗi giá trị hội nhập thị trường quốc tế, nhằm phát huy tối đa tiềm năng của hợp tác xã, bắt kịp xu hướng thế giới.

- Liên kết các nhà khoa học, doanh nghiệp trong và ngoài nước cùng thảo luận, cập nhật các kiến thức, công nghệ tiên tiến của thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển sản phẩm, sản xuất, tiếp thị và bán hàng; từ đó, các hợp tác xã địa phương, doanh nghiệp sẽ được cập nhật các kiến thức chuyên sâu về mô hình hợp tác xã kiểu mới làm nền tảng cho sự phát triển.

1.2. Yêu cầu

- Việc tổ chức Diễn đàn đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật, chủ trương, chính sách phát triển KTHT, HTX của Đảng và Nhà nước.

- Có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan đồng chủ trì, các Bộ, ngành liên quan và địa phương, các hợp tác xã,...

- Các nội dung của Diễn đàn phải đảm bảo bám sát mục tiêu, thiết thực, có chiều sâu, có sức lan tỏa tinh thần hợp tác của khu vực KTHT, HTX trong xã hội.

- Tập trung tổng kết những bài học kinh nghiệm, đề xuất các chính sách để phát triển hợp tác xã, làm rõ vai trò, bản chất của mô hình hợp tác xã kiểu mới, việc phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và Chương trình OCOP.

- Chuẩn bị tốt công tác hậu cần để đảm bảo việc tổ chức Diễn đàn thiết thực, hiệu quả.

2. Thành phần tổ chức Diễn đàn

- Chủ trì: Lãnh đạo Chính phủ.

- Cơ quan tổ chức: Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam.

- Cơ quan thực hiện: Cục Phát triển Hợp tác xã - Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Thời báo Kinh Doanh - Liên minh HTX Việt Nam.

- Cơ quan phối hợp: Các Bộ, ngành, hiệp hội Trung ương có liên quan.

3. Thành phần tham gia Diễn đàn

Số lượng đại biểu dự kiến khoảng 500 đại biểu, trong đó đại diện cho các HTX, liên hiệp HTX khoảng 50% và đại diện các cơ quan Trung ương, địa phương có liên quan, bao gồm:

- Đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

- Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Liên minh HTX Việt Nam.

- Đại diện một số Ban Đảng, Ủy ban của Quốc hội, Bộ, ngành (cấp Trưởng, phó của các Ban Đảng; chủ nhiệm, phó chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội; Bộ trưởng, thứ trưởng các Bộ có liên quan...).

- Ban chỉ đạo Đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã.

- Đại diện các tổ chức chính trị- xã hội (Trung ương MTTQVN, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Trung ương Hội nông dân Việt Nam...).

- Lãnh đạo UBND 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

- Lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, Liên minh HTX 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

- Đại diện các HTX, LH HTX trong các lĩnh vực nông nghiệp, phi nông nghiệp và tín dụng (khoảng 50% số đại biểu)

- Đại diện các tập đoàn, doanh nghiệp lớn liên kết với HTX.

- Đại diện Hiệp hội, cơ quan hợp tác quốc tế, Lãnh sự quán, Đại sứ quán, các tổ chức phi Chính phủ ở Việt Nam.

- Đại diện các tổ chức HTX quốc tế.

- Đại diện các nhà khoa học, chuyên gia về HTX.

- Đại diện các cơ quan truyền thông.

4. Nội dung của Diễn đàn

- Đại diện các Hợp tác xã chia sẻ kinh nghiệm, phản ánh những vướng mắc, đề xuất các chính sách cần thiết để phát triển HTX.

- Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trao đổi, thông tin chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, địa phương đối với KTHT, HTX.

- Các nhà khoa học, các chuyên gia về HTX giới thiệu, trao đổi làm rõ vai trò, vị trí, bản chất, giá trị của mô hình HTX kiểu mới (theo Luật HTX 2012) và của thế giới. Việc phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và chương trình OCOP.

- Trao đổi những vấn đề liên quan đến phát triển HTX (cơ chế, chính sách, khó khăn, giải pháp...) theo phương pháp hỏi- đáp...

- Các lãnh đạo HTX, LHHTX điển hình tiên tiến trao đổi kinh nghiệm và giới thiệu cách làm của đơn vị mình.

- Các phóng sự hình ảnh minh họa.

- Tôn vinh các hợp tác xã tiêu biểu (theo Đề án riêng do Liên minh Hợp tác xã Việt Nam xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt).

5. Thời gian tổ chức Diễn đàn: Diễn đàn được tổ chức thường niên vào dịp kỷ niệm ngày Hợp tác xã Việt Nam.

Riêng năm 2019, tổ chức cùng thời điểm với Hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ 5, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX.

6. Kinh phí tổ chức Diễn đàn

a) Nguồn kinh phí: Hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước và xã hội hóa từng bước.

- Kinh phí thực hiện Đề án bố trí trong dự toán chi ngân sách nhà nước hàng năm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các nguồn đóng góp, tài trợ hợp pháp khác (nếu có).

- Căn cứ nhiệm vụ được giao trong Kế hoạch tổ chức Diễn đàn được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự toán kinh phí tổ chức diễn đàn của năm kế hoạch, tổng hợp vào dự toán ngân sách năm kế hoạch của Bộ Kế hoạch và Đầu tư gửi Bộ Tài chính xem xét, tổng hợp trình cấp có thẩm quyền theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

b) Chế độ chi tiêu cho Diễn đàn.

- Chỉ tiêu cho các đại biểu trong nước thực hiện theo Thông tư số 40/2017/TT-BTC ngày 28/4/2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định chế độ công tác phí, chế độ chi hội nghị đối với các cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập.

- Chỉ tiêu khác sẽ do Ban Tổ chức Diễn đàn chi trả theo quy định tại Thông tư số 71/2018/TT-BTC ngày 10/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về chế độ tiếp khách nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam, chế độ chi tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế tại Việt Nam và chế độ tiếp khách trong nước.

- Kinh phí sử dụng theo nguyên tắc đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, tránh lãng phí.

c) Phê duyệt dự toán chi tiết

- Trên cơ sở nội dung Đề án được duyệt, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng dự toán chi tiết hàng năm gửi Bộ Tài chính để bố trí kinh phí tổ chức.

- Riêng kinh phí tổ chức Diễn đàn năm 2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam sử dụng dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 được giao để tổ chức Diễn đàn theo kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

7. Hiệu quả của Diễn đàn

7.1. Hiệu quả về mặt tuyên truyền

Diễn đàn là cơ hội để tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu hình ảnh, vai trò, vị trí, bản chất và giá trị của mô hình hợp tác xã kiểu mới; những đóng góp quan trọng của kinh tế hợp tác, hợp tác xã đối với sự nghiệp phát triển KT-XH của đất nước cả về kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh quốc phòng và môi trường, đặc biệt là phát triển hợp tác xã gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và chương trình OCOP; tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã. Thông qua đó nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, thành viên hợp tác xã và các tầng lớp nhân dân trong xã hội về mô hình hợp tác xã kiểu mới, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã theo chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

7.2. Hiệu quả về chính sách

Thông qua đối thoại phản ánh, kiến nghị, đề xuất, hiến kế của các hợp tác xã, các chuyên gia, nhà khoa học tại Diễn đàn, giúp Chính phủ, các cơ quan quản lý Nhà nước, các nhà hoạch định chính sách nhận diện rõ thực tiễn khách quan trong tổ chức, hoạt động sản xuất kinh doanh của các hợp tác xã, những vấn đề mang tính phổ biến, xu hướng phát triển hợp tác xã, những khó khăn, vướng mắc, bất cập về cơ chế chính sách làm hạn chế phát triển hợp tác xã... để từ đó kịp thời có giải pháp sửa đổi, hoàn thiện chính sách, pháp luật, tạo hành lang thông thoáng, minh bạch, thuận lợi, khơi thông các nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã.

7.3. Hiệu quả về mặt hợp tác quốc tế

Thông qua diễn đàn, nhiều tổ chức quốc tế ở trong và ngoài nước (kể cả tổ chức phi Chính phủ -NGO, hoặc tổ chức chính phủ các nước) sẽ quan tâm hơn đến hoạt động phối hợp, hỗ trợ phát triển HTX của Việt Nam. Diễn đàn sẽ quy tụ các thành viên Liên minh Hợp tác xã, các đối tác quốc tế để cùng nhau thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm quản trị, phát triển mô hình hợp tác xã phát triển sản xuất gắn với chuỗi giá trị, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới.

7.4. Hiệu quả về mặt chính trị-xã hội

Thông quan Diễn đàn, vai trò, bản chất, giá trị của mô hình hợp tác xã kiểu mới sẽ lan tỏa tinh thần dân chủ trong xã hội, góp phần nâng cao vai trò làm chủ đích thực của người dân trong xây dựng đất nước, mang lại lợi ích cho số đông nhân dân với tư cách là người sản xuất, là người tiêu dùng, nhất là nông dân. Người dân thấy rõ hơn mô hình HTX là công cụ, phương tiện, con đường để người dân hợp tác lại với nhau, hỗ trợ nhau thoát nghèo; cùng làm giàu một cách minh bạch, công khai, văn minh. Thông qua mô hình HTX kiểu mới sẽ giúp những người tham gia HTX được thể hiện hết mình vì cộng đồng, vì mục tiêu hỗ trợ phát triển con người có cuộc sống tốt hơn, xã hội ổn định hơn, an ninh, chính trị được giữ vững...Đó cũng chính là mong muốn của Đảng, Nhà nước ta trong các Nghị quyết về phát triển kinh tế hợp tác, HTX, phù hợp với xu thế khách quan của nhiều nước trên thế giới mà Việt Nam đang hội nhập.

7.5. Hiệu quả về kinh tế

Thông qua Diễn đàn, huy động các nguồn lực đầu tư, tài chính xây dựng mô hình hợp tác xã phát triển sản xuất gắn với chuỗi giá trị hội nhập thị trường quốc tế, nhằm phát huy tối đa tiềm năng của hợp tác xã, bắt kịp xu hướng thế giới. Liên kết các đối tác cùng chia sẻ cơ hội hợp tác giao thương, chuyển giao công nghệ, hợp tác đầu tư.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Thành lập Ban Tổ chức Diễn đàn

Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam thành lập Ban Tổ chức Diễn đàn theo thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

2. Trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương

2.1. Bộ Kế hoạch và Đầu tư

- Chủ trì tổ chức Diễn đàn.

- Chủ trì, phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam xây dựng kế hoạch tổ chức Diễn đàn hàng năm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định.

- Xây dựng báo cáo về đánh giá tình hình phát triển, đóng góp của khu vực hợp tác xã vào phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; bài phát biểu và kết luận của lãnh đạo Chính phủ.

- Chủ trì, phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam xây dựng nội dung tổ chức Diễn đàn, đề nghị viết tham luận đối với các đại biểu tham dự, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, huy động nguồn lực xã hội hóa phục vụ diễn đàn.

- Chủ trì, phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam tổ chức hậu cần phục vụ Diễn đàn.

2.2. Liên minh Hợp tác xã Việt Nam

- Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Diễn đàn.

- Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng kế hoạch tổ chức Diễn đàn hàng năm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

- Xây dựng báo cáo của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trình bày tại Diễn đàn.

- Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng nội dung tổ chức Diễn đàn, đề nghị viết tham luận đối với các đại biểu tham dự, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức hậu cần phục vụ Diễn đàn.

2.3. Bộ Tài chính: Bố trí kinh phí từ ngân sách nhà nước theo quy định để tổ chức Diễn đàn.

2.4. Bộ Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí tập trung tuyên truyền trước, trong và sau Diễn đàn.

2.5. Các bộ, ngành khác có liên quan

- Tham dự và chuẩn bị các bài tham luận phục vụ diễn đàn.

- Hướng dẫn, giải đáp các vướng mắc của KTHT, HTX liên quan đến lĩnh vực quản lý của bộ, ngành mình.

2.6. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương:

Tham gia Diễn đàn và các hoạt động trong chương trình Diễn đàn; chuẩn bị trả lời các vướng mắc của kinh tế hợp tác, hợp tác xã liên quan đến địa phương mình./.