Kết luận 05-KL/TW năm 2021 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 50-CT/TW trong công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng do Ban Chấp hành Trung ương ban hành

KẾT LUẬN

CỦA BAN BÍ THƯ

VỀ TIẾP TỤC THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 50-CT/TW CỦA BỘ CHÍNH TRỊ TRONG CÔNG TÁC PHÁT HIỆN, XỬ LÝ VỤ VIỆC, VỤ ÁN THAM NHŨNG

Tại phiên họp ngày 20/4/2021, sau khi nghe báo cáo kết quả 5 năm thực hiện Chỉ thị số 50-CT/TW, ngày 07/12/2015 của Bộ Chính trị về "tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng" (gọi tắt là Chỉ thị 50) và ý kiến của các cơ quan liên quan, Ban Bí thư kết luận:

Năm năm qua, các cấp ủy, tổ chức đảng đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả Chỉ thị 50, góp phần quan trọng, tạo chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống tham nhũng và phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng. Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị trong công tác phòng, chống tham nhũng từng bước được khẳng định và phát huy. Thể chế, pháp luật về phòng, chống tham nhũng, phát hiện, xử lý tham nhũng ngày càng hoàn thiện. Công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán được tăng cường, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh các hành vi tham nhũng. Công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc tham nhũng được chỉ đạo quyết liệt, rõ đến đâu xử lý đến đó, không có vùng cấm, không có ngoại lệ; nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, sai phạm kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp đã được xử lý dứt điểm, nghiêm khắc, đúng pháp luật, có tác dụng giáo dục, cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe, phòng ngừa. Thu hồi tài sản tham nhũng có chuyển biến tích cực. Công tác thông tin, tuyên truyền về phát hiện, xử lý tham nhũng được đẩy mạnh, có nhiều đổi mới. Tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng được củng cố, kiện toàn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Hợp tác quốc tế trong phát hiện, xử lý tham nhũng được tăng cường, mở rộng.

Những kết quả đạt được nêu trên đã khẳng định tính đúng đắn, kịp thời của Chỉ thị 50, thực sự đi vào cuộc sống, tạo bước đột phá trong công tác phòng, chống tham nhũng, góp phần kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Tuy nhiên, so với yêu cầu của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, việc triển khai thực hiện một số chủ trương, giải pháp trong Chỉ thị 50 vẫn còn hạn chế, hiệu quả thấp. Kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng chưa phản ánh đúng thực trạng tình hình tham nhũng, nhất là ở địa phương, cơ sở; tham nhũng trên một số lĩnh vực, địa bàn vẫn còn diễn biến phức tạp, nghiêm trọng, biểu hiện ngày càng tinh vi; các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp còn phổ biến, gây bức xúc trong xã hội. Tham nhũng vẫn là một trong những nguy cơ đe doạ sự tồn vong của Đảng và chế độ.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả việc thực hiện Chỉ thị 50 về công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng thời gian tới, góp phần thực hiện mục tiêu ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực; Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt một số nội dung sau:

1. Nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể, cơ quan, địa phương, đơn vị trong công tác phát hiện, xử lý tham nhũng. Người đứng đầu phải luôn gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, chủ động phòng ngừa tham nhũng, kịp thời phát hiện, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xử lý nghiêm minh các vụ việc tham nhũng trong tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương mình. Tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện trách nhiệm của người đứng đầu trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; xử lý nghiêm người đứng đầu không chủ động lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc phát hiện, xử lý tham nhũng, có các hành vi bao che, ngăn cản việc phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực; kịp thời xử lý cán bộ lãnh đạo, quản lý khi có biểu hiện tham nhũng, tiêu cực.

2. Tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện cơ chế, pháp luật về phát hiện, xử lý tham nhũng, bảo đảm đồng bộ, khả thi. Khẩn trương xây dựng, ban hành văn bản pháp luật hướng dẫn áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự về các tội tham nhũng, kinh tế; các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Giám định tư pháp (sửa đổi, bổ sung năm 2020); sửa đổi, bổ sung Luật Thanh tra; ... Ủy ban Thường vụ Quốc hội tăng cường giải thích pháp luật, đồng thời chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo sự thống nhất cao trong áp dụng và thi hành pháp luật.

3. Tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực; tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực; kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức; giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý tố giác, tin báo tội phạm; kiến nghị khởi tố kịp thời khi phát hiện tham nhũng; xử lý dứt điểm những vấn đề tồn đọng kéo dài, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Nâng cao hiệu quả công tác tự kiểm tra, phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ; nơi nào có nhiều thông tin phản ánh về tham nhũng, tiêu cực nhưng không chủ động tự kiểm tra để phát hiện hoặc phát hiện nhưng không xử lý, xử lý nương nhẹ thì cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương đó chịu trách nhiệm và phải bị xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước. Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các cơ quan, đơn vị có nhiệm vụ trực tiếp phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh vi phạm trong thực thi nhiệm vụ của các cá nhân, cơ quan, đơn vị này. Đề cao vai trò và nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể trong công tác phát hiện và xử lý tham nhũng.

Các cơ quan chức năng trong quá trình kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, thi hành án, nếu phát hiện dấu hiệu phạm tội phải kịp thời chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan điều tra để thụ lý, điều tra, xử lý theo pháp luật, không chờ kết thúc quá trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, thi hành án. Nếu phát hiện vi phạm liên quan đến cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý phải báo cáo ngay cho Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng để kịp thời chỉ đạo xử lý; đồng thời chuyển hồ sơ, tài liệu liên quan đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương xem xét xử lý theo quy định của Đảng. Ủy ban Kiểm tra Trung ương kiểm tra, xử lý kịp thời, nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm trong các vụ việc, vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo.

4. Tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, sai phạm kinh tế nghiêm trọng, phức tạp với quan điểm: "Tích cực, khẩn trương, rõ đến đâu xử lý đến đó, không phân biệt người có hành vi tham nhũng là ai, đã có dấu hiệu tội phạm phải khởi tố điều tra và đã kết luận có tội thì phải truy tố, xét xử". Tập trung xác minh, điều tra làm rõ hành vi tham nhũng, chiếm đoạt trong các vụ án, vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, sai phạm về kinh tế; xử lý kịp thời, dứt điểm các vụ án đã khởi tố, điều tra. Chấn chỉnh công tác giám định, định giá tài sản, thu hồi tài sản tham nhũng; kịp thời áp dụng các biện pháp kê biên, tạm giữ tài sản, phong tỏa tài khoản và xử lý tài sản tham nhũng ngay trong quá trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án.

5. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về phát hiện và xử lý tham nhũng; chủ động cung cấp thông tin, công khai kết quả phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, các vi phạm trong công tác phát hiện, xử lý tham nhũng và kết quả xử lý đến cán bộ, đảng viên, nhân dân, các cơ quan báo chí. Có cơ chế bảo vệ, khen thưởng xứng đáng người tích cực đấu tranh, tố cáo hành vi tham nhũng, tiêu cực; xử lý nghiêm mọi hành vi trù dập, trả thù người tố cáo tham nhũng hoặc lợi dụng việc tố cáo tham nhũng, tiêu cực để gây mất đoàn kết nội bộ, vu khống, hãm hại người khác, chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ.

6. Tiếp tục kiện toàn, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Tăng cường phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cơ quan nội chính và cơ quan thực thi pháp luật trong công tác phòng, chống tham nhũng. Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, tăng cường giáo dục, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị có chức năng phát hiện, xử lý tham nhũng, nhất là các cơ quan chuyên trách chống tham nhũng; có cơ chế khuyến khích, thu hút những cán bộ có phẩm chất đạo đức, năng lực, tâm huyết, trách nhiệm, bản lĩnh về công tác tại các cơ quan này. Nghiên cứu đề xuất xây dựng mô hình cơ quan chuyên trách chống tham nhũng theo hướng tăng thẩm quyền, trách nhiệm, bảo đảm tính độc lập trong thực hiện nhiệm vụ phát hiện, xử lý tham nhũng; bổ sung nội dung phòng, chống tiêu cực vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.

7. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp có trách nhiệm phổ biến, quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc Kết luận này.

Ban Nội chính Trung ương chủ trì, phối hợp với các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức có liên quan theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, định kỳ báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng kết quả thực hiện Kết luận này.