|
ỦY BAN NHÂN DÂN
TỈNH ĐẮK LẮK
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 13/KH-UBND
|
Đắk Lắk, ngày 03
tháng 02 năm 2023
|
KẾ HOẠCH
BẢO VỆ VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ QUỐC GIA
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK GIAI ĐOẠN 2023 - 2025
Căn cứ các Quyết định của Bộ
Văn hóa, Thể thao và Du lịch: số 4205/QĐ-BVHTTDL ngày 19/12/2014 về việc công bố
Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Ngữ văn dân gian Khan (Sử thi)
của người Êđê tỉnh Đắk Lắk số 1840/QĐ-BVHTTDL ngày 04/8/2022 về việc công bố
Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Ngữ văn dân gian Lời nói vần của
người Êđê huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk; số 1841/QĐ-BVHTTDL ngày 04/8/2022 về
việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Tập quán xã hội
và tín ngưỡng Lễ mừng thọ của người M’nông huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, Ủy ban
nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật
thể quốc gia trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023 - 2025, cụ thể như sau:
I. MỤC ĐÍCH,
YÊU CẦU
1. Mục đích
- Bảo vệ, trao truyền và phát
huy những giá trị đặc sắc của 03 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Khan
(Sử thi) của người Êđê; Lời nói vần của người Êđê và Lễ mừng thọ của người
M’nông đã được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia
một cách bền vững, tạo nguồn lực để phát triển du lịch, góp phần chuyển hóa về
mặt nhận thức của cộng đồng đối với di sản văn hóa phi vật thể, đáp ứng nhu cầu
hưởng thụ văn hóa của Nhân dân; đồng thời, thu hút, huy động mọi nguồn lực cho
công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn với
phát triển du lịch của tỉnh Đắk Lắk.
- Nâng cao nhận thức, lòng tự
hào dân tộc và tôn vinh các giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; khích
lệ sáng tạo các giá trị văn hóa mới, xúc tiến quảng bá du lịch trong và ngoài
nước, góp phần giảm dần sự chênh lệch về mức sống và hưởng thụ văn hóa giữa các
vùng, các dân tộc, gắn kết giữa phát triển kinh tế với bảo tồn và phát triển
văn hóa các dân tộc.
2. Yêu cầu
- Các hoạt động triển khai thực
hiện bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia phải đúng
yêu cầu thực tiễn, có tính trọng tâm, trọng điểm, đảm bảo chất lượng và hiệu quả;
công tác triển khai thực hiện Kế hoạch có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp,
các ngành, cơ quan, đơn vị, tổ chức, địa phương và cá nhân liên quan.
- Đảm bảo sự chỉ đạo của Ủy ban
nhân dân tỉnh trong việc tổ chức triển khai các nội dung của Kế hoạch và vai
trò, ý nghĩa của công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể
quốc gia trong tình hình hiện nay.
- Kế hoạch được triển khai đồng
bộ, thống nhất trên phạm vi toàn tỉnh, nhất là các địa phương có di sản văn hóa
phi vật thể quốc gia.
II. NHIỆM VỤ,
GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
1. Nhiệm vụ
1.1.
Tuyên truyền, phổ biến, quảng bá, giới thiệu giá trị di sản văn hóa phi vật thể
quốc gia gắn với phát triển du lịch
- Nâng cao chất lượng và hình
thức tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá về 03 di sản văn hóa phi vật thể quốc
gia trên địa bàn tỉnh trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội gắn
với phát triển du lịch.
- Biên soạn, xuất bản, phát
hành các video clip giới thiệu về di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa
bàn tỉnh (01 - 03 video clip/loại hình di sản dân tộc).
- Xuất bản các ấn phẩm về nghệ
thuật trình diễn của các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa bàn tỉnh
để phục vụ công tác lưu giữ, truyền dạy, phổ biến và quảng bá du lịch.
- Đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến
khích các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia tuyên truyền, quảng bá, giới
thiệu di sản văn hóa phi vật thể quốc gia phục vụ phát triển du lịch; thông
tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức đối với việc bảo tồn, phát huy các giá trị
di sản phi vật thể nói chung và di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nói riêng.
- Tuyên truyền quảng bá thông
qua các hội thi, hội diễn di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại các sự kiện
văn hóa du lịch quy mô vùng, miền, toàn quốc; phối hợp với các công ty lữ hành
trong xây dựng tour, tuyến, sản phẩm du lịch gắn với địa phương có loại hình di
sản văn hóa phi vật thể để tiếp cận các thị trường khách du lịch.
1.2. Tổ
chức phục dựng, trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn với phát
triển du lịch
- Hỗ trợ và tổ chức phục dựng
các cuộc trình diễn, phổ biến giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trong
cộng đồng, gia đình, trường học và các khu, điểm du lịch. Lựa chọn phục dựng
không gian văn hóa dân tộc tiêu biểu tại các buôn, buôn du lịch cộng đồng,
trong các dịp tết, ngày lễ lớn của đất nước, lễ hội truyền thống… nhằm giao
lưu, trình diễn, tạo môi trường thực hành và trao truyền các loại hình di sản
văn hóa phi vật thể quốc gia, các loại hình dân ca, dân vũ,… tạo ra các sản phẩm
văn hóa đáp ứng nhu cầu du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa…
- Xây dựng các mô hình câu lạc
bộ, đội văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên, hiệu quả phục vụ phát triển
du lịch để bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại địa
phương.
- Hỗ trợ nghệ nhân tổ chức thực
hành trình diễn di sản để bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ngay
chính trong đời sống cộng đồng; phát huy vai trò của các quy ước, hương ước
trong bảo tồn các giá trị văn hóa.
- Nghiên cứu, phục hồi, sưu tầm
về di sản văn hóa phi vật thể để tổ chức thực hành, biểu diễn định kỳ hàng năm
gắn với hoạt động phát triển du lịch của địa phương.
- Tổ chức các hội thi, hội diễn,
liên hoan, giao lưu văn hóa nghệ quần chúng; trình diễn di sản văn hóa phi vật
thể quốc gia trong các Ngày lễ, Sự kiện Ngày Đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam,
Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam... và trong hoạt động lễ hội truyền thống tại địa
phương.
1.3. Tổ
chức các lớp truyền dạy và đưa hoạt động giáo dục ngoại khóa tại các nhà trường
- Hàng năm, tiếp tục mở các lớp
truyền dạy (ít nhất mở 01 lớp/di sản/năm) di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại
các địa phương. Giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể quốc gia phục vụ phát triển
du lịch, quảng bá giới thiệu tuyên truyền trong các chương trình hội nghị, sự
kiện xúc tiến du lịch của tỉnh.
- Nghiên cứu, biên soạn tài liệu
giảng dạy về di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của dân tộc Êđê, M’nông vào
các cấp học, chú trọng tới những trường dân tộc nội trú, bán trú phù hợp với điều
kiện thực tế của nhà trường; tổ chức giao lưu văn hóa, văn nghệ cho học sinh,
sinh viên nhằm tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức trong việc gìn giữ và
phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp nói chung và giá trị di sản văn hóa phi vật
thể quốc gia đối với thế hệ trẻ.
- Tích hợp các hoạt động thực
hành/thực tập trình diễn di sản vào sinh hoạt tại câu lạc bộ trong các nhà trường
với các hình thức phong phú, sáng tạo và thiết thực.
- Phối hợp các nghệ nhân, những
người nắm giữ di sản để tổ chức trình diễn và trải nghiệm, kết hợp với việc
truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trong các trường học trên địa
bàn tỉnh.
1.4. Hỗ
trợ chính sách cho các nghệ nhân, người tổ chức thực hành, trao truyền, bảo tồn
và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
- Hỗ trợ cá nhân, những người
có uy tín, có kỹ năng biểu diễn nghệ thuật dân gian phấn đấu trở thành đội ngũ
nghệ nhân trao truyền bí quyết, kiến thức thực hành các di sản văn hóa phi vật
thể nói chung và di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nói riêng tham gia hoạt động
truyền dạy văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ trong nhà trường, cộng đồng và tại
địa phương.
- Có cơ chế, chính sách ưu đãi
nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và cá nhân đầu tư, khai thác giá trị di
sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào hoạt động kinh tế, du lịch tại địa phương.
- Xây dựng chính sách hỗ trợ đặc
thù đối với nghệ nhân đóng góp trong hoạt động duy trì, giữ gìn, trao truyền bí
quyết, kiến thức thực hành di sản văn hoá phi vật thể đưa vào Danh mục di sản
văn hóa phi vật thể quốc gia và di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được ghi
danh Danh sách của UNESCO.
1.5. Bồi
dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ văn hóa và các chủ thể văn hoá
(nghệ nhân, người có uy tín...) trong công tác quản lý, gìn giữ và phát huy giá
trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại địa phương
- Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức pháp luật về bảo tồn, phát huy văn
hóa truyền thống, về khai thác, xây dựng dịch vụ, sản phẩm du lịch văn hoá cho
đội ngũ công chức văn hóa tại cơ sở.
- Bồi dưỡng, tập huấn nâng cao
năng lực thực hành, truyền dạy văn hóa phi vật thể cho các nghệ nhân, người có
uy tín...; bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức văn hóa
và các chủ thể văn hoá về kiến thức du lịch, kỹ năng ứng xử giao tiếp phục vụ
du lịch.
1.6.
Xây dựng các hành trình kết nối di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn với
phát triển du lịch
- Kết nối các khu vực có di sản
văn hóa phi vật thể quốc gia vào các tour, tuyến du lịch của tỉnh.
- Kết nối các di sản văn hóa
phi vật thể quốc gia và các loại hình di sản tiêu biểu (các lễ hội cồng chiêng,
dân ca, dân vũ dân nhạc…) để xây dựng thành hành trình di sản.
- Tổ chức các khoá tập huấn về
du lịch và dịch vụ du lịch gắn với di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo đặc
thù loại hình của dân tộc Êđê, M’nông.
1.7. Ứng
dụng khoa học, công nghệ, trọng tâm là công nghệ số trong công tác bảo tồn và
phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn với phát triển du lịch
- Ứng dụng khoa học, công nghệ
để nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng, lưu giữ, bảo tồn, phát huy giá trị các loại
hình liên quan đến di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
- Số hóa dữ liệu di sản văn hóa
phi vật thể quốc gia và các loại hình di sản truyền thống khác để phục vụ cho
công tác bảo tồn, nghiên cứu khoa học, giảng dạy và tuyên truyền, quảng bá phát
triển du lịch.
- Khai thác, phát huy tài
nguyên số dữ liệu về di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên các nền tảng
không gian mạng qua: Facebook, Zalo, Youtube, Fanpage, Tiktok… gắn kết với thị
trường, đối tượng, sản phẩm du lịch.
- Kết nối với các công ty kinh
doanh dịch vụ du lịch trong hoạt động xây dựng và phát triển sản phẩm du lịch đặc
thù.
2. Giải
pháp thực hiện
2.1. Đẩy mạnh công tác tuyên
truyền, vận động cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở và đồng bào các dân tộc,
đặc biệt là các chủ nhân của di sản nhận thức một cách sâu sắc về trách nhiệm bảo
vệ, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể quốc gia. Phối hợp với các cơ quan
thông tấn, báo chí của Trung ương và địa phương tuyên truyền về các di sản văn
hóa phi vật thể quốc gia trên các phương tiện thông tin đại chúng; giới thiệu,
quảng bá các di sản trong nước và quốc tế bằng nhiều hình thức phù hợp với tình
hình thực tế.
2.2. Tăng cường công tác quản
lý Nhà nước đối với di sản văn hóa cồng chiêng nhằm ngăn chặn tình trạng mua
bán các hiện vật liên quan đến di sản, có các biện pháp để bảo vệ và xử lý các
hành vi trộm cắp, hủy hoại di sản; ban hành các văn bản để bảo tồn, phát huy
các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trong thời kỳ toàn cầu hóa và hội nhập
hiện nay.
2.3. Cấp tỉnh mở các lớp truyền
dạy về di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (ít nhất mở 01 lớp/năm), nhằm khơi gợi
lòng đam mê và xây dựng đội ngũ kế cận đảm bảo có sự kế thừa và phát huy di sản
từ thế hệ này sang thế hệ khác để duy trì, bảo tồn và phát huy.
2.4. Các huyện, thị xã, thành
phố có di sản văn hóa phi vật thể quốc gia chủ động xây dựng các Chương trình,
Kế hoạch thực hiện bảo tồn, phát huy di sản gắn với nhiệm vụ phát triển kinh tế
- xã hội của địa phương. Mỗi năm tổ chức (ít nhất từ 01 đến 02) lớp truyền dạy
đánh chiêng, truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho con em đồng bào
các dân tộc trên địa bàn; tổ chức phục dựng, tái hiện ít nhất 01 nghi lễ, lễ hội/năm
liên quan đến di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
2.5. Xây dựng và tổ chức hoạt động
các mô hình điểm về phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn với
phát triển du lịch cộng đồng; thường xuyên tổ chức các hoạt động trình diễn di
sản trong sinh hoạt cộng đồng, lễ hội, trong các hoạt động du lịch văn hóa.
Hàng năm, tổ chức tham gia các cuộc Liên hoan cấp tỉnh; cấp khu vực để trình diễn
di sản.
2.6. Hàng năm, có chính sách hỗ
trợ các nghệ nhân, những người nắm giữ di sản nhằm tạo điều kiện duy trì tập
luyện, tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật
thể quốc gia tại địa phương.
2.7. Phát huy vai trò của các
già làng, người có uy tín trong việc bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật
thể quốc gia; tích cực vận động xã hội hóa; tăng cường nguồn lực đối với công
tác bảo tồn, phát huy, đầu tư về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho nhà văn hóa
cộng đồng của buôn đồng bào các dân tộc thiểu số địa phương nhằm hỗ trợ có hiệu
quả việc bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
2.8. Tổ chức các buổi sinh hoạt
ngoại khóa, trải nghiệm về di sản văn hóa phi vật thể quốc gia dành cho các đối
tượng là sinh viên, học sinh các cấp thông qua các hoạt động như hội thi, hội
diễn, liên hoan cồng chiêng, thi trình diễn trang phục truyền thống trong các
trường học, nhất là các Trường Dân tộc nội trú và bán trú.
III. KINH
PHÍ
Kinh phí thực hiện Kế hoạch do
ngân sách nhà nước đảm bảo theo phân cấp quản lý ngân sách hiện hành và các nguồn
kinh phí hợp pháp khác.
IV. TỔ CHỨC
THỰC HIỆN
1. Sở Văn hóa, Thể thao và
Du lịch
- Chủ trì, tham mưu Ủy ban nhân
dân tỉnh triển khai thực hiện Kế hoạch, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, kế hoạch
đề ra.
- Nghiên cứu để định hướng xây
dựng đề cương dự án chi tiết quy mô nhỏ (dưới 02 tỷ đồng) nhằm bảo tồn và phát
huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể gửi Sở Ngoại vụ để làm cơ sở dữ liệu vận
động tài trợ từ các tổ chức, cá nhân nước ngoài hoạt động trong lĩnh vực di sản
văn hoá để tài trợ cho công tác bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể tại địa
phương.
- Chủ động phối hợp với các sở,
ngành, địa phương có di sản văn hóa phi vật thể quốc gia xây dựng kế hoạch chi
tiết để triển khai thực hiện hàng năm.
- Theo dõi, đôn đốc, tổng hợp
báo cáo tình hình triển khai thực hiện kế hoạch; tổ chức sơ kết, tổng kết đánh
giá kết quả thực hiện, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch theo quy định.
2. Sở Tài chính căn cứ
nhu cầu kinh phí do cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng và khả năng cân đối ngân
sách, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, bố trí kinh phí hàng năm để thực
hiện Kế hoạch theo phân cấp quản lý ngân sách hiện hành.
3. Sở Giáo dục và Đào tạo
- Chủ trì, phối hợp với Sở Văn
hóa, Thể thao và Du lịch nghiên cứu, đưa nội dung giáo dục bảo tồn, phát huy di
sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào giảng dạy trong chương trình giáo dục địa
phương và lồng ghép tích hợp các môn học.
- Tăng cường công tác tuyên truyền,
giới thiệu các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa bàn tỉnh cho học
sinh thông qua các hoạt động ngoại khóa, phong trào trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
4. Sở Ngoại vụ chủ động
phối hợp với các sở, ngành liên quan giới thiệu các di sản phi vật thể quốc gia
trên địa bàn tỉnh đến với bạn bè quốc tế thông qua các hoạt động đối ngoại nói
chung; lồng ghép quảng bá, tuyên truyền trong công tác ngoại giao văn hóa, ngoại
giao kinh tế, thông tin đối ngoại; tranh thủ vận động nguồn lực bên ngoài cho
công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa
bàn tỉnh.
5. Sở Thông tin và Truyền
thông, Báo Đắk Lắk, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn
các cơ quan thông tin truyền thông trên địa bàn tỉnh thực hiện truyền thông về
nội dung, mục tiêu, nhiệm của kế hoạch về bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn
hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh; ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi đưa nội
dung thông tin sai lệch không phù hợp, thiếu khách quan, trái với pháp luật.
6. Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh
phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố (địa
phương có di sản) thực hiện các nhiệm vụ bảo tồn, phát huy; công tác nghiên cứu,
sưu tầm, giới thiệu các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh trên Tạp chí
Chư Yang Sin.
7. Ủy ban nhân dân
các huyện, thị xã, thành phố
- Chủ động xây dựng kế hoạch
chi tiết hàng năm để tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ theo nội dung kế
hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh.
- Chỉ đạo các cơ quan chuyên
môn và Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn (có di sản) triển khai thực hiện
các nhiệm vụ được giao. Hàng năm, xây dựng kế hoạch, bố trí kinh phí triển khai
thực hiện.
- Căn cứ tình hình thực tế của
địa phương, cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ về công tác bảo tồn, phát huy giá
trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn với phát triển du lịch của địa
phương.
- Định kỳ hàng năm, trước
ngày 15/11 báo cáo kết quả thực hiện về Ủy ban nhân dân tỉnh qua Sở Văn
hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, tham mưu theo quy định.
Trên đây là Kế hoạch bảo vệ và
phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk
giai đoạn 2023 - 2025, đề nghị các sở, ban, ngành, địa phương căn cứ chức năng,
nhiệm vụ tổ chức triển khai thực hiện; kịp thời báo cáo Sở Văn hóa, Thể thao và
Du lịch các khó khăn, vướng mắc phát sinh để được hướng dẫn xử lý hoặc tham mưu
cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết theo quy định./.
|
Nơi nhận:
- Bộ VHTT&DL (b/c);
- TTTU, TT.HĐND tỉnh;
- CT, PCT UBND tỉnh;
- CVP, PCVP UBND tỉnh;
- Các sở, ban, ngành;
- UBND các huyện, Tx, Tp;
- Đài PTTH tỉnh, Báo Đắk Lắk;
- Các phòng, Trung tâm thuộc VP UBND tỉnh;
- Lưu: VT, KGVX (HTN - 15).
|
KT. CHỦ TỊCH
PHÓ CHỦ TỊCH
H’Yim Kđoh
|
