Công văn 1303/BCT-KH năm 2022 về liên kết tiêu thụ sản phẩm và kích cầu tiêu dùng trong nước, tình trạng hàng hóa, nông sản tiếp tục bị tắc nghẽn ở cửa khẩu Trung Quốc và tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng do Bộ Công thương ban hành

Số hiệu 1303/BCT-KH
Ngày ban hành 15/03/2022
Ngày có hiệu lực 15/03/2022
Loại văn bản Công văn
Cơ quan ban hành Bộ Công thương
Người ký Nguyễn Hồng Diên
Lĩnh vực Thương mại,Thể thao - Y tế

BỘ CÔNG THƯƠNG
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 1303/BCT-KH
V/v trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới sau Kỳ họp thứ 2 và Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV

Hà Nội, ngày 15 tháng 3 năm 2022

 

nh gửi: Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hải Phòng

Bộ Công Thương nhận được kiến nghị của cử tri thành phố Hải Phòng do Văn phòng Chính phủ chuyển đến theo Văn bản số 580/VPCP-QHĐP ngày 22 tháng 01 năm 2022, nội dung kiến nghị như sau:

1. Cử tri đề nghị Bộ Công thương xây dựng triển khai các chương trình liên kết tiêu thụ sản phẩm và kích cầu tiêu dùng trong nước như: tổ chức Hội chợ triển lãm giới thiệu quảng bá sản phẩm - hàng hóa - thiết bị công nghệ mới: hội chợ bán hàng trực tuyến online, đẩy mạnh liên kết Sàn thương mại điện tử... (kết hợp tổ chức trực tuyến và tập trung).

2. Cử tri phản ánh, thời gian qua, tình trạng hàng hóa, nông sản tiếp tục bị tắc nghẽn ở cửa khẩu Trung Quốc gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp và người dân. Đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành sớm có giải pháp lâu dài để khắc phục tình trạng này, để nông dân yên tâm sản xuất.

3. Cử tri phản ánh về tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, cũng như một số mặt hàng nhập lậu, trốn thuế, hàng không rõ nguồn gốc xut hiện trên thị trường trong đó có thuốc chữa bệnh Covid-19 gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng người dân. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Công thương, Bộ Y tế và các Bộ, ngành liên quan thanh tra kiểm soát, có chế tài, xử lý nghiêm khắc hơn nữa để chấn chỉnh kịp thời, góp phần bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

Bộ Công Thương xin trả lời như sau:

1. Đối với kiến nghị về triển khai chương trình liên kết tiêu thụ sản phẩm và kích cầu tiêu dùng trong nước thông qua thương mại điện tử

Năm 2021, trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát, Bộ Công Thương đã phối hợp cùng các Bộ, ngành, địa phương đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ, giúp ổn định đầu ra cho nông sản thông qua kênh thương mại điện tử (TMĐT). Cụ thể:

- Tiến hành ký kết thỏa thuận hợp tác xây dựng “Gian hàng Việt trực tuyến” trên các sàn TMĐT lớn tại Việt Nam bao gồm Sendo, Tiki, Voso để hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất hàng Việt phân phối trên các sàn TMĐT này. Giai đoạn tiếp theo sẽ mở rộng mô hình với các sàn khác như Lazada và Shopee. Các hoạt động cụ thể triển khai trong năm 2021:

- Phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Sơn La và sàn TMĐT Sendo, Voso tổ chức 3 chương trình đào tạo tập huấn và kết nối thương mại tại Mộc Châu, Sông Mã và thành phố Sơn La; phối hợp với Sàn TMĐT Sendo tổ chức “Ngày Đặc sản Sơn La” trên Sàn TMĐT Sendo với các chính sách ưu đãi đặc biệt dành cho các doanh nghiệp sản xuất, hợp tác xã ở Sơn La và người tiêu dùng trên cả nước đối với sản phẩm Sơn La như các sản phẩm Sữa Mộc Châu, nông sản trái cây sấy, mật ong nhãn Sông Mã, các sản phẩm thực phẩm địa phương.

- Tổ chức chương trình “Ngày hội xứ Dừa - Quê hương Bến Tre” với những ưu đãi đặc biệt dành cho doanh nghiệp sản xuất, hợp tác xã của Bến Tre như bưởi Giồng Trôm, hàng chục loại sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chế biến từ cây dừa được bán qua “Gian hàng Việt trực tuyến Quốc gia” trên Sàn TMĐT Sendo.

- Phối hợp với sàn TMĐT Vỏ Sò, tổng công ty bưu chính Viettel Post tổ chức chương trình hỗ trợ tiêu thụ Hành tím Vĩnh Châu, chỉ sau gần 10 ngày chạy chương trình trên sàn Voso và “Gian hàng Việt trực tuyến Quốc gia" đã hỗ trợ tiêu thụ được gần 200 tấn hành.

- Tháng 6 năm 2021, vải thiều Lục Ngạn, Bắc Giang lần đầu tiên chính thức phân phối trên cả 06 sàn TMĐT lớn nhất tại Việt Nam là Vỏ Sò, Sen Đỏ, Shopee, Tiki, Postmart, Lazada thông qua “Gian hàng Việt trực tuyến Quốc gia". Trong bối cảnh Bắc Giang trở thành tâm dịch covid-19 và các hoạt động sản xuất bị ảnh hưởng nặng nề, đã có trên 9.000 tấn vải thiều với hơn 1 triệu đơn hàng được tiêu thụ trong mùa vải thiều Bắc Giang năm nay trên các sàn TMĐT lớn (không kể các kênh trực tuyến mạng xã hội khác). Con số này đã vượt xa kịch bản tốt nhất mà tỉnh Bắc Giang xây dựng thời điểm đó đối với việc tiêu thụ vải thiu trên TMĐT là khoảng 2.000 tấn.

- Phối hợp với các địa phương nông sản vào mùa như Lạng Sơn (sản phẩm Na Chi Lăng), Hà Tĩnh (Bưởi Phúc Trạch) phân phối trên các TMĐT như Voso, Postmart, Sendo... cũng như các đối tác vận hành TMĐT.

Năm 2022, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai, mở rộng các chương trình trên cùng với việc thực hiện các nhiệm vụ được phân công tại Quyết định số 645/QĐ-TTg ngày 15 tháng 5 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2021 - 2025.

2. Đối với kiến nghị về giải pháp khắc phục tình trạng hàng hóa, nông sản tiếp tục bị tắc nghẽn ở cửa khẩu Trung Quốc

Thời gian qua, với sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương cùng các Bộ, ngành có liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới phía Bắc đã áp dụng nhiều giải pháp, biện pháp để tháo gỡ khó khăn, giải toả ách tắc cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Đến nay, ngoài 03 cửa khẩu: cửa quốc tế Hữu Nghị, cửa khẩu quốc tế Móng Cái, cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành. Hoạt động thông quan tại một số cửa khẩu biên giới phía Bắc đã được phía Trung Quốc mở lại: cửa khẩu Trà Lĩnh (Cao Bằng), cửa khẩu Sóc Giang (Cao Bằng), cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Quảng Ninh), cửa khẩu Hoành Mô (Quảng Ninh), điểm thông quan Km 3+4 Hải Yên (Quảng Ninh), ca khẩu Chi Ma (Lạng Sơn), cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn).

Các cửa khẩu được thông quan trở lại cùng các biện pháp tháo gỡ khó khăn, điều tiết hàng hóa nên lượng hàng hóa tồn tại Lạng Sơn cơ bản đã được giải toả trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán.

Tuy nhiên, sau Tết Nguyên đán, mặc dù Bộ Công Thương và các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai thời gian qua đã liên tục khuyến cáo nhưng sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán xe chở hàng từ tuyến sau vẫn tiếp tục dồn lên cửa khẩu, nhất là tỉnh Lạng Sơn là 250 - 300 xe/ngày và đang có xu hướng tăng nhanh. Trong khi đó, trong khi đó năng lực thông quan đối với hàng nông sản, trái cây tươi tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn chỉ vào khoảng 110-130 xe/ngày.

Tình trạng ùn tắc như hiện nay chủ yếu và trực tiếp là do Trung Quốc kiên trì chính sách “Zero Covid”, từ đó áp dụng các biện pháp mạnh chưa từng có để phòng chống dịch bệnh. Để bảo đảm lưu thông hàng hóa qua biên giới, giúp tiêu thụ một lượng lớn nông sản hàng hóa cho nông dân, bên cạnh các giải pháp đã và đang triển khai nêu trên, Bộ Công Thương đề xuất với Chính phủ một số giải pháp trong thời gian tới như sau:

* Giải pháp trước mắt

- Các Bộ, ngành phối hợp với Ủy ban nhân dân các địa phương kêu gọi, khuyến cáo thương nhân điều tiết việc đưa hàng lên biên giới phía Bc, đặc biệt là các cửa khẩu đang có hiện tượng ùn tắc, bao gồm cả những trường hợp mà khách hàng Trung Quốc đã thanh toán tin hàng. Nếu xe vn tiếp tục lên cửa khu, đề nghị Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu điều tiết sớm lượng xe này vào chờ tại các địa phương phía sau bởi từ nay tới Tết Nguyên đán chỉ có thể xử lý các xe đang tồn tại cửa khẩu, nhất là khi lao động phía Trung Quốc có thể nghỉ tới 21 ngày trước Tết để kịp hoàn thành thời gian cách ly.

- Trường hợp khách hàng Trung Quốc đã thanh toán tiền hàng và vẫn đề nghị đưa hàng lên biên giới, yêu cầu thương nhân trao đổi với khách hàng Trung Quốc để (i) giao hàng qua các cửa khẩu chính, cửa khẩu quốc tế tại các tỉnh khác (như Cao Bằng) nhằm giảm ùn tắc tại Lạng Sơn, Quảng Ninh; hoặc (ii) chuyển sang sử dụng phương thức vận tải khác (như đường sắt, đường bin mà hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đang làm rất tốt).

- Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới, đặc biệt là Lạng Sơn và Quảng Ninh, chỉ đạo các cơ quan chức năng tại địa phương thực hiện nghiêm ngặt các quy định về phòng chống dịch bởi với lượng lái xe, phụ xe tập trung quá đông, nguy cơ phát sinh và lây lan dịch là rất lớn. Nếu để dịch bùng phát thì số ít cửa khẩu còn mở cũng đứng trước nguy cơ bị đóng, thiệt hại có thể còn lớn hơn nữa, không chỉ với xuất khẩu mà cả nhập khẩu đầu vào cho sản xuất trong nước.

- Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới phối hợp với các Bộ, ngành trao đổi, đàm phán với chính quyền địa phương, cơ quan quản lý phía Trung Quốc về quy trình giao nhận chặt chẽ, bảo đảm an toàn để trên cơ sở đó mở lại các cửa khẩu quan trọng đang đóng (như Tân Thanh, Móng Cái), đồng thời tăng thời gian thông quan để giúp giải tỏa ùn tắc hàng hóa trước Tết Nguyên đán.

- Bộ Công Thương tiếp tục khuyến cáo các nước láng giềng, các doanh nghiệp kinh doanh tạm nhập, tái xuất tạm thời ngừng hoạt động quá cảnh hàng hóa và hoạt động kinh doanh tạm nhập tái xuất qua các cửa khẩu biên giới đường bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc cho tới khi tình hình thông quan được cải thiện.

- Ủy ban nhân dân các tỉnh đẩy mạnh các hoạt động kết nối cung cầu, mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản tại th trường trong nước để giảm áp lực cho thị trường xuất khẩu: (i) chỉ đạo các Sở, ban ngành chức năng điều tiết sản xuất nông nghiệp theo nhu cầu của thị trường; căn cứ khả năng sản xuất để phát triển công nghiệp chế biến nhằm tăng giá trị nông sản chế biến sâu, đa dạng các sản phẩm nông nghiệp, đồng thời chú trọng phát triển hệ thống kho trừ, bảo quản nông sản; (ii) mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản trong nước thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu; tăng cường ứng dụng thương mại điện tử trong tiêu thụ nông sản; (iii) chỉ đạo, đôn đốc hướng dẫn các Sở, ban ngành khẩn trương thực hiện Quyết định số 194/QĐ-TTg ngày 09/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đổi mới phương thức kinh doanh tiêu thụ nông sản giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030”; thực hiện nghiêm, thống nhất chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động vận chuyển, lưu thông hàng hóa nói chung các mặt hàng nông sản nói riêng.

* Giải pháp căn cơ

[...]