Chỉ thị 2646/CT-BNN-PCTT về tăng cường công tác quản lý đê điều và chuẩn bị sẵn sàng hộ đê, chống lũ năm 2018 do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU VÀ CHUẨN BỊ SẴN SÀNG HỘ ĐÊ, CHỐNG LŨ NĂM 2018

Trong những năm gần đây, thiên tai có xu hướng xảy ra cực đoan hơn với mức độ ngày càng gia tăng về cường độ, tần suất, không theo quy luật, khó lường, nhiều trận thiên tai lớn, đặc biệt lớn xảy ra liên tiếp đã gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng cả về tài sản và con người. Năm 2017, hệ thống đê sông, đê biển đã chịu ảnh hưởng bởi bão mạnh, lũ lớn, làm xảy ra rất nhiều sự cố về đê điều. Nhất là bão số 10 kết hợp với kỳ triều cường cao nhất trong năm đã gây nước dâng, sóng lớn, tác động rất mạnh vào hệ thống đê, kè biển, gây hư hỏng nghiêm trọng nhiều tuyến đê biển từ Hải Phòng đến Thừa Thiên Huế với chiều dài trên 55,0km; từ ngày 10-14/11, trên hệ thống sông Đáy, sông Hoàng Long, sông Mã,... đã xảy ra một đợt lũ lớn, đặc biệt lớn, trái vụ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tuyến đê. Lũ đã tràn qua đỉnh đê và xấp xỉ tràn dài trên 82,0km; gây ra 242 sự cố về đê điều, trong đó có nhiều sự cố đặc biệt nguy hiểm gây uy hiếp đến an toàn đê.

Thực hiện Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 03/2/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn giai đoạn 2016 - 2020; để chủ động trong công tác hộ đê, phòng, chống thiên tai năm 2018 và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do lũ, bão gây ra đối với những vùng được đê bảo vệ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu:

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có đê tập trung chỉ đạo và giám sát thực hiện một số việc trọng tâm sau đây:

a) Hoàn thành công tác tu bổ, duy tu bảo dưỡng đê điều và công trình đang thi công liên quan đến đê điều

- Tập trung xử lý cấp bách sự cố công trình đê điều bị hư hỏng do bão lũ năm 2017; lập phương án bảo vệ trọng điểm trong mùa lũ, bão năm 2018.

- Chỉ đạo tăng cường kiểm tra, đôn đốc, phát hiện và giải quyết kịp thời các khó khăn vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc tu bổ, nâng cấp đê, duy tu bảo dưỡng chống xuống cấp hệ thống đê điều đảm bảo chất lượng, kịp thời đưa công trình vào chống lũ năm 2018.

- Huy động mọi nguồn lực của địa phương để chủ động xử lý những sự cố phát sinh đột xuất trước, trong mùa lũ, bão và tu bổ thêm đối với các hạng mục cần thiết khác nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các sự cố khi có lũ, bão.

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ với UBND cấp huyện và các đơn vị liên quan chỉ đạo các nhà thầu tập trung mọi nguồn lực đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành công trình đang thi công liên quan đến đê điều xong trước mùa lũ, bão và có phương án bảo đảm an toàn cho công trình khi có lũ, bão.

b) Đảm bảo an toàn các cống dưới đê trong lũ, bão

- Đối với những cống qua đê đã xảy ra sự cố những năm trước, cống mới xây dựng nhưng chưa được làm việc trong điều kiện có lũ cao hoặc cống đang xây dựng cần phải xây dựng phương án bảo vệ cụ thể để chủ động xử lý khi có sự cố xảy ra.

- Tổ chức kiểm tra, rà soát, đánh giá chất lượng các cống dưới đê để phát hiện các cống yếu, các cống bị hư hỏng để sửa chữa, hoành triệt cống tạm thời hoặc hoành triệt vĩnh viễn đối với các cống không đảm bảo an toàn. Đối với các cống xung yếu phải có phương án bảo vệ do cấp có thẩm quyền phê duyệt và giao nhiệm vụ cụ thể cho tổ chức, cá nhân để chủ động chuẩn bị các điều kiện và tổ chức thực hiện. Đối với những cống không đảm bảo an toàn phải hoành triệt trước mùa lũ, bão 2018, cần chủ động lập phương án cấp nước (hoặc tiêu) hỗ trợ để giảm bớt mức độ ảnh hưởng do việc hoành triệt cống.

- Việc sử dụng cống dưới đê trong mùa lũ phải chấp hành nghiêm ngặt quy trình đóng, mở. Đối với những cống chưa có quy trình vận hành, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải chỉ đạo tổ chức xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trước mùa lũ, bão để áp dụng ngay trong năm 2018.

- Đối với cống do các Công ty, Trung tâm Quản lý khai thác công trình thủy lợi hoặc Chi cục Thủy lợi quản lý, đơn vị quản lý phải có quy chế, phân công trách nhiệm cụ thể, phối hợp chặt chẽ giữa đơn vị và địa phương trong việc thực hiện phương án bảo vệ, xử lý các sự cố.

- Đối với những cống dưới đê khác, giao cho UBND cấp huyện chỉ định ngay tổ chức, cá nhân trực tiếp quản lý, vận hành đảm bảo an toàn.

c) Chủ động, chuẩn bị sẵn sàng hộ đê trong lũ, bão

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp huyện tiến hành tổng kiểm tra đánh giá chất lượng đê điều, phát hiện những hư hỏng, các yếu tố bất lợi có nguy cơ đe dọa an toàn đê điều, xây dựng phương án hộ đê tương ứng với từng tuyến đê, từng khu vực trọng điểm theo phương châm "4 tại chỗ"; phối hợp chặt chẽ với lực lượng quân đội đóng trên địa bàn để chuẩn bị hộ đê theo phương án và kế hoạch được duyệt.

- Chỉ đạo UBND các cấp, các Sở, ban, ngành của tỉnh, thành phố theo chức năng, chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho đê, đặc biệt là các vị trí đê xung yếu; chuẩn bị sẵn sàng tổ chức phương án hộ đê, phương án ứng phó trong điều kiện có bão, lũ lớn, lũ đặc biệt lớn.

- Căn cứ phương án hộ đê năm 2018, chỉ đạo chuẩn bị đủ số lượng, chủng loại vật tư dự trữ hộ đê cho từng tuyến. Ngoài số vật tư dự trữ của Nhà nước hiện có trên địa bàn, cần có kế hoạch huy động vật tư trong nhân dân trong trường hợp có sự cố xảy ra (kể cả vật tư, thiết bị của các doanh nghiệp, cơ quan đóng trên địa bàn).

- Chỉ đạo tổ chức diễn tập phương án hộ đê, kiểm tra việc chuẩn bị vật tư, lực lượng, phương tiện, kỹ thuật, chỉ huy và thông tin hai chiều để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót, tồn tại; tập huấn nghiệp vụ cho các lực lượng tham gia hộ đê, đặc biệt là lực lượng quân đội được bố trí trên địa bàn.

- Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp huyện phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quán triệt, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các xã, phường ven đê tổ chức lực lượng và thực hiện nghiêm công tác tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều trong mùa mưa lũ.

- Tổ chức phát quang mái đê, chân đê, trong phạm vi bảo vệ đê điều xong trước ngày 15/6/2018 để phục vụ công tác tuần tra canh gác và xử lý sự cố giờ đầu trong mùa mưa lũ.

d) Công tác quản lý đê điều

- Chỉ đạo tăng cường kiểm tra, rà soát tình hình vi phạm pháp luật về đê điều trên địa bàn; kiên quyết ngăn chặn, xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo kiểm tra việc chấp hành quyết định cho phép của chủ đầu tư các công trình liên quan đến đê điều theo quy định của Luật Đê điều.

- Chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 447/CT-TTg ngày 25/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý vi phạm pháp luật về đê điều và quản lý việc khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát sỏi gây ảnh hưởng đến an toàn đê điều.

- Chỉ đạo xử lý dứt điểm hành vi lấn chiếm mặt đê, mái đê, hành lang bảo vệ đê gây ảnh hưởng đến an toàn đê và khả năng thoát lũ trước ngày 15/6/2018.

2. Các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU VÀ CHUẨN BỊ SẴN SÀNG HỘ ĐÊ, CHỐNG LŨ NĂM 2018

Trong những năm gần đây, thiên tai có xu hướng xảy ra cực đoan hơn với mức độ ngày càng gia tăng về cường độ, tần suất, không theo quy luật, khó lường, nhiều trận thiên tai lớn, đặc biệt lớn xảy ra liên tiếp đã gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng cả về tài sản và con người. Năm 2017, hệ thống đê sông, đê biển đã chịu ảnh hưởng bởi bão mạnh, lũ lớn, làm xảy ra rất nhiều sự cố về đê điều. Nhất là bão số 10 kết hợp với kỳ triều cường cao nhất trong năm đã gây nước dâng, sóng lớn, tác động rất mạnh vào hệ thống đê, kè biển, gây hư hỏng nghiêm trọng nhiều tuyến đê biển từ Hải Phòng đến Thừa Thiên Huế với chiều dài trên 55,0km; từ ngày 10-14/11, trên hệ thống sông Đáy, sông Hoàng Long, sông Mã,... đã xảy ra một đợt lũ lớn, đặc biệt lớn, trái vụ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tuyến đê. Lũ đã tràn qua đỉnh đê và xấp xỉ tràn dài trên 82,0km; gây ra 242 sự cố về đê điều, trong đó có nhiều sự cố đặc biệt nguy hiểm gây uy hiếp đến an toàn đê.

Thực hiện Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 03/2/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn giai đoạn 2016 - 2020; để chủ động trong công tác hộ đê, phòng, chống thiên tai năm 2018 và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do lũ, bão gây ra đối với những vùng được đê bảo vệ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu:

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có đê tập trung chỉ đạo và giám sát thực hiện một số việc trọng tâm sau đây:

a) Hoàn thành công tác tu bổ, duy tu bảo dưỡng đê điều và công trình đang thi công liên quan đến đê điều

- Tập trung xử lý cấp bách sự cố công trình đê điều bị hư hỏng do bão lũ năm 2017; lập phương án bảo vệ trọng điểm trong mùa lũ, bão năm 2018.

- Chỉ đạo tăng cường kiểm tra, đôn đốc, phát hiện và giải quyết kịp thời các khó khăn vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc tu bổ, nâng cấp đê, duy tu bảo dưỡng chống xuống cấp hệ thống đê điều đảm bảo chất lượng, kịp thời đưa công trình vào chống lũ năm 2018.

- Huy động mọi nguồn lực của địa phương để chủ động xử lý những sự cố phát sinh đột xuất trước, trong mùa lũ, bão và tu bổ thêm đối với các hạng mục cần thiết khác nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các sự cố khi có lũ, bão.

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ với UBND cấp huyện và các đơn vị liên quan chỉ đạo các nhà thầu tập trung mọi nguồn lực đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành công trình đang thi công liên quan đến đê điều xong trước mùa lũ, bão và có phương án bảo đảm an toàn cho công trình khi có lũ, bão.

b) Đảm bảo an toàn các cống dưới đê trong lũ, bão

- Đối với những cống qua đê đã xảy ra sự cố những năm trước, cống mới xây dựng nhưng chưa được làm việc trong điều kiện có lũ cao hoặc cống đang xây dựng cần phải xây dựng phương án bảo vệ cụ thể để chủ động xử lý khi có sự cố xảy ra.

- Tổ chức kiểm tra, rà soát, đánh giá chất lượng các cống dưới đê để phát hiện các cống yếu, các cống bị hư hỏng để sửa chữa, hoành triệt cống tạm thời hoặc hoành triệt vĩnh viễn đối với các cống không đảm bảo an toàn. Đối với các cống xung yếu phải có phương án bảo vệ do cấp có thẩm quyền phê duyệt và giao nhiệm vụ cụ thể cho tổ chức, cá nhân để chủ động chuẩn bị các điều kiện và tổ chức thực hiện. Đối với những cống không đảm bảo an toàn phải hoành triệt trước mùa lũ, bão 2018, cần chủ động lập phương án cấp nước (hoặc tiêu) hỗ trợ để giảm bớt mức độ ảnh hưởng do việc hoành triệt cống.

- Việc sử dụng cống dưới đê trong mùa lũ phải chấp hành nghiêm ngặt quy trình đóng, mở. Đối với những cống chưa có quy trình vận hành, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải chỉ đạo tổ chức xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trước mùa lũ, bão để áp dụng ngay trong năm 2018.

- Đối với cống do các Công ty, Trung tâm Quản lý khai thác công trình thủy lợi hoặc Chi cục Thủy lợi quản lý, đơn vị quản lý phải có quy chế, phân công trách nhiệm cụ thể, phối hợp chặt chẽ giữa đơn vị và địa phương trong việc thực hiện phương án bảo vệ, xử lý các sự cố.

- Đối với những cống dưới đê khác, giao cho UBND cấp huyện chỉ định ngay tổ chức, cá nhân trực tiếp quản lý, vận hành đảm bảo an toàn.

c) Chủ động, chuẩn bị sẵn sàng hộ đê trong lũ, bão

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp huyện tiến hành tổng kiểm tra đánh giá chất lượng đê điều, phát hiện những hư hỏng, các yếu tố bất lợi có nguy cơ đe dọa an toàn đê điều, xây dựng phương án hộ đê tương ứng với từng tuyến đê, từng khu vực trọng điểm theo phương châm "4 tại chỗ"; phối hợp chặt chẽ với lực lượng quân đội đóng trên địa bàn để chuẩn bị hộ đê theo phương án và kế hoạch được duyệt.

- Chỉ đạo UBND các cấp, các Sở, ban, ngành của tỉnh, thành phố theo chức năng, chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho đê, đặc biệt là các vị trí đê xung yếu; chuẩn bị sẵn sàng tổ chức phương án hộ đê, phương án ứng phó trong điều kiện có bão, lũ lớn, lũ đặc biệt lớn.

- Căn cứ phương án hộ đê năm 2018, chỉ đạo chuẩn bị đủ số lượng, chủng loại vật tư dự trữ hộ đê cho từng tuyến. Ngoài số vật tư dự trữ của Nhà nước hiện có trên địa bàn, cần có kế hoạch huy động vật tư trong nhân dân trong trường hợp có sự cố xảy ra (kể cả vật tư, thiết bị của các doanh nghiệp, cơ quan đóng trên địa bàn).

- Chỉ đạo tổ chức diễn tập phương án hộ đê, kiểm tra việc chuẩn bị vật tư, lực lượng, phương tiện, kỹ thuật, chỉ huy và thông tin hai chiều để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót, tồn tại; tập huấn nghiệp vụ cho các lực lượng tham gia hộ đê, đặc biệt là lực lượng quân đội được bố trí trên địa bàn.

- Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp huyện phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quán triệt, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các xã, phường ven đê tổ chức lực lượng và thực hiện nghiêm công tác tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều trong mùa mưa lũ.

- Tổ chức phát quang mái đê, chân đê, trong phạm vi bảo vệ đê điều xong trước ngày 15/6/2018 để phục vụ công tác tuần tra canh gác và xử lý sự cố giờ đầu trong mùa mưa lũ.

d) Công tác quản lý đê điều

- Chỉ đạo tăng cường kiểm tra, rà soát tình hình vi phạm pháp luật về đê điều trên địa bàn; kiên quyết ngăn chặn, xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo kiểm tra việc chấp hành quyết định cho phép của chủ đầu tư các công trình liên quan đến đê điều theo quy định của Luật Đê điều.

- Chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 447/CT-TTg ngày 25/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý vi phạm pháp luật về đê điều và quản lý việc khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát sỏi gây ảnh hưởng đến an toàn đê điều.

- Chỉ đạo xử lý dứt điểm hành vi lấn chiếm mặt đê, mái đê, hành lang bảo vệ đê gây ảnh hưởng đến an toàn đê và khả năng thoát lũ trước ngày 15/6/2018.

2. Các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

a) Tổng cục Phòng chống thiên tai: Hướng dẫn các địa phương tổ chức đánh giá hiện trạng công trình đê điều, xác định trọng điểm xung yếu và xây dựng, phê duyệt phương án bảo vệ trọng điểm; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện công tác hộ đê, bảo vệ trọng điểm trong mùa lũ, bão; tổ chức lắp đặt các thiết bị giám sát tại các khu vực đê xung yếu, các vị trí trọng điểm xung yếu; xây dựng hệ thống giám sát mực nước lũ trực tuyến phục vụ chỉ đạo công tác hộ đê, phòng chống lũ.

b) Tổng cục Thủy lợi: Chỉ đạo các đơn vị khai thác công trình thủy lợi thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng và triển khai trên thực tế phương án đảm bảo an toàn cho các cống dưới đê được giao quản lý, vận hành.

c) Các Tổng cục, Cục, Vụ và cơ quan, đơn vị liên quan theo chức năng nhiệm vụ được giao phối hợp với Tổng cục Phòng, chống thiên tai và các địa phương triển khai các phương án hộ đê đảm bảo an toàn cho hệ thống đê điều.

Quá trình thực hiện, báo cáo kịp thời các vấn đề phát sinh vượt quá thẩm quyền về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để phối hợp giải quyết hoặc xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên./.