Chỉ thị 01/CT-UBND tăng cường công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2024 trên địa bàn Thành phố Hà Nội

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2024 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Năm 2023, được sự chỉ đạo kịp thời, sâu sát của Trung ương và Thành phố; Đảng bộ, chính quyền các cấp, các ngành và người dân Thủ đô đã chủ động, tích cực trong phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; góp phần hạn chế được nhiều thiệt hại do thiên tai, sự cố gây ra. Năm 2024, tình hình thời tiết, khí hậu, thủy văn tiếp tục được dự báo có nhiều diễn biến phức tạp, bất thường, trái quy luật, tình trạng thiếu nước, khô hạn, mưa lớn, ngập úng cục bộ có thể ảnh hưởng nhiều đến đời sống sản xuất, sinh hoạt của Nhân dân; cùng với đó là sự phát triển kinh tế, xã hội của Thủ đô, các sự cố cháy, nổ, sập đổ công trình, tình hình dịch bệnh, trật tự an toàn xã hội… cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thiệt hại.

Để chủ động phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn kịp thời, hiệu quả nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai và các sự cố, tai nạn xảy ra, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2024, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ thị các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị trên địa bàn Thành phố triển khai thực hiện tốt một số nội dung nhiệm vụ sau đây:

1. Tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2023 và các năm trước đây; kịp thời xây dựng, bố trí nguồn lực theo phương châm "4 tại chỗ" để chủ động triển khai các phương án, kế hoạch phòng, chống, xử lý kịp thời, hiệu quả trước, trong và sau khi có tình huống thiên tai, sự cố xảy ra. Phải xác định nhiệm vụ phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả, giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai, sự cố là nhiệm vụ chính trị thường xuyên, quan trọng, nhất là trong mùa mưa bão; huy động sức mạnh của toàn dân, sử dụng sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị để "phòng ngừa chủ động, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương, hiệu quả" trong mọi tình huống.

2. Củng cố, kiện toàn, phân công nhiệm vụ cho các thành viên bộ máy chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn ở các ngành, các cấp theo hướng gọn, nhẹ và bảo đảm hoạt động có hiệu lực, hiệu quả.

3. Thường xuyên quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, chương trình, kế hoạch, đề án, dự án và chỉ đạo của Trung ương, Thành phố trong lĩnh vực phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn. Tăng cường công tác thông tin, truyền thông, tập huấn, bồi dưỡng, phổ biến kiến thức pháp luật và tổ chức diễn tập phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn nhằm nâng cao nhận thức, năng lực cho người dân, cán bộ chính quyền các cấp.

4. Tổ chức theo dõi chặt chẽ diễn biến từng tình huống thiên tai, sự cố, biến đổi khí hậu, môi trường. Thường xuyên kiểm tra, rà soát các khu vực nguy hiểm, các trọng điểm, xung yếu, nhất là các khu vực có nguy cơ sạt lở đất, lũ quét, ngập lụt, cháy, nổ, sập đổ công trình ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn dân cư để chủ động sơ tán, di dời, có biện pháp bảo đảm an toàn phòng ngừa thiên tai, sự cố. Tăng cường tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng đê, kè, cống, hồ đập, cơ sở hạ tầng và các công trình phòng, chống thiên tai để kịp thời phát hiện vi phạm, các hư hỏng, sự cố; chủ động triển khai các biện pháp xử lý sự cố giờ đầu, tham mưu đầu tư, sửa chữa, duy tu nhằm bảo vệ tính mạng, tài sản, hoa màu, đất canh tác của Nhân dân,...

5. Thực hiện tốt công tác quản lý, sử dụng trang thiết bị, dụng cụ, vật tư, phương tiện và củng cố hệ thống kho tàng, trạm, xưởng phục vụ công tác phòng, chống, ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn. Chủ động đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số nhằm nâng cao năng lực công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp, các ngành đồng thời nâng cao chất lượng thông tin, dự báo, cảnh báo thời tiết, thiên tai, sự cố.

6. Khi có tình huống xảy ra, các cấp, các ngành tăng cường kiểm tra, đôn đốc, kịp thời triển khai công tác ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; chủ động huy động lực lượng, chỉ huy quyết liệt, ứng phó hiệu quả mọi tình huống xảy ra, giảm đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản của Nhà nước và Nhân dân. Đảm bảo thông tin thông suốt, thực hiện nghiêm túc chế độ trực ban, báo cáo theo quy định.

7. Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Thành phố: Tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ huy, điều hành, xử lý kịp thời, có hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn Thành phố. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các sở, ban, ngành, địa phương, đơn vị tổ chức triển khai thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo đúng chỉ đạo của Trung ương, Thành phố.

8. Nhiệm vụ trọng tâm của một số sở, ngành Thành phố

- Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Xây dựng, tổ chức thực hiện phương án hộ đê và bảo vệ trọng điểm phòng, chống thiên tai năm 2024; phương án ứng phó ngập lụt, úng, hạn hán, thiếu nước và đảm bảo an toàn hồ đập, công trình thủy lợi; kế hoạch quản lý, bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình đê điều, thủy lợi để kịp thời phát hiện, tham mưu chỉ đạo xử lý những sự cố, hư hỏng xảy ra. Phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã và các đơn vị liên quan chỉ đạo các nhà thầu tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình liên quan đến đê điều, thủy lợi và phòng, chống thiên tai; đối với việc thi công các công trình trong mùa mưa, bão, lũ phải có phương án bảo vệ kèm theo; tập trung hoàn thành công tác tu bổ, xử lý sự cố, hư hỏng công trình đê điều, thủy lợi đảm bảo chất lượng, tiến độ. Chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan tham mưu quản lý, sử dụng quỹ phòng, chống thiên tai trên địa bàn Thành phố đúng quy định.

- Bộ Tư lệnh Thủ đô: Chủ trì tham mưu với Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Thành phố phối hợp với các đơn vị quân đội, công an đóng quân trên địa bàn xây dựng, triển khai kế hoạch hiệp đồng sử dụng lực lượng, phương tiện làm nhiệm vụ phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn Thành phố năm 2024. Chủ động lực lượng, phương tiện ứng phó kịp thời, hiệu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn Thành phố theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

- Công an Thành phố: Triển khai các phương án đảm bảo an ninh trật tự bảo vệ an toàn tuyệt đối các sự kiện chính trị - văn hóa - xã hội trên địa bàn Thủ đô; tăng cường triển khai các phương án phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ tại các cơ sở, công trình trọng điểm về chính trị, kinh tế, xã hội, các khu dân cư có nguy cơ cháy, nổ, sập đổ công trình; hướng dẫn, phân luồng, điều tiết giao thông đường bộ, đường thủy, đường sắt khi xảy ra thiên tai, sự cố. Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Chi cục Kiểm lâm) và các Chủ rừng tổ chức xây dựng và diễn tập phương án phòng cháy, chữa cháy rừng. Chỉ đạo lực lượng công an xử lý, phối hợp các đơn vị kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về quản lý tài nguyên gắn với bảo vệ môi trường, vi phạm pháp luật về phòng cháy, chữa cháy, đê điều, thủy lợi và phòng, chống thiên tai.

- Sở Xây dựng: Chủ trì phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai công tác phòng, chống úng ngập nội thành; phòng, chống, khắc phục cây đổ trên các tuyến đường đô thị; đảm bảo an toàn điện chiếu sáng công cộng, cung cấp nước sạch. Phối hợp Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã (đơn vị chủ trì), các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát, kiểm tra, thống kê các khu nhà tập thể, nhà chung cư đã xuống cấp, các khu nhà không đảm bảo an toàn, các công trình đang xây dựng. Phối hợp triển khai việc phòng, chống đổ, sập nhà, công trình; tổ chức sơ tán người, tài sản ra khỏi những khu vực không đảm bảo an toàn để phòng, tránh sự cố, thiên tai.

- Sở Giao thông vận tải: Trực tiếp phụ trách đảm bảo an toàn giao thông, ứng phó sự cố hư hỏng công trình giao thông. Phối hợp Công an Thành phố xây dựng, tổ chức thực hiện phương án phân luồng giao thông từng địa bàn cụ thể; bố trí lực lượng, phương tiện, vật tư, thiết bị tại những khu vực trọng yếu để đảm bảo an toàn giao thông và sẵn sàng khắc phục khi xảy ra sự cố, thiên tai. Phối hợp chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình giao thông trọng điểm liên quan đến đê điều, thủy lợi và phòng, chống thiên tai.

- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội: Chủ trì tham mưu xây dựng phương án cứu trợ và đảm bảo đời sống Nhân dân năm 2024 trên địa bàn Thành phố; phối hợp Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã kịp thời triển khai công tác cứu trợ, đảm bảo đời sống Nhân dân ở những khu vực bị ảnh hưởng bởi thiên tai, sự cố.

- Sở Khoa học và Công nghệ: Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan có phương án sẵn sàng xử lý, kịp thời ứng phó sự cố bức xạ, hạt nhân. Tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố xây dựng, cập nhật, tổ chức thực hiện kế hoạch, phương án ứng phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân.

- Sở Công Thương: Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan chỉ đạo, tổ chức dự trữ đầy đủ lương thực, hàng hóa, vật tư thiết yếu, sẵn sàng chi viện, cứu trợ đảm bảo đời sống Nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, sự cố; xây dựng, triển khai phương án hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho nông dân ở những vùng bị ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh.

- Sở Y tế: Chuẩn bị lực lượng cán bộ y tế, cơ số thuốc, phương tiện, vật tư, trang thiết bị đáp ứng yêu cầu cấp cứu, khám chữa bệnh, phòng chống dịch bệnh và khắc phục hậu quả, bảo đảm sức khỏe Nhân dân trước, trong và sau sự cố, thiên tai.

- Sở Tài nguyên và Môi trường: Chủ trì, phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan, Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã xây dựng, triển khai các chương trình, đề án, kế hoạch về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; sẵn sàng phối hợp ứng phó khi có sự cố, thiên tai xảy ra. Chủ trì tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố lập kế hoạch ứng phó sự cố môi trường, sự cố tràn dầu trên địa bàn Thành phố.

- Sở Giáo dục và Đào tạo: Chủ trì, phối hợp các sở, ngành liên quan, Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã triển khai biện pháp bảo đảm an toàn cho giáo viên, học sinh khi có sự cố, thiên tai xảy ra; chủ trì lồng ghép tuyên truyền, phổ biến các biện pháp ứng phó sự cố, thiên tai, tai nạn thương tích vào chương trình giảng dạy ở các cấp học, các buổi sinh hoạt ngoại khóa để nâng cao nhận thức, hiểu biết của giáo viên, học sinh.

- Sở Tài chính: Chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư căn cứ chức năng, nhiệm vụ, khả năng cân đối ngân sách, phối hợp với các đơn vị có liên quan, tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố bố trí kinh phí thực hiện công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo các quy định hiện hành của Nhà nước; ưu tiên bố trí vốn để xử lý các sự cố, hư hỏng đê điều, thủy lợi, công trình phòng, chống thiên tai cấp bách.

- Sở Thông tin và Truyền thông: Phối hợp Cơ quan Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Thành phố và các sở, ngành liên quan hướng dẫn các cơ quan báo chí của Thành phố, cơ quan báo chí Trung ương và địa phương ký chương trình phối hợp công tác với Thành phố, chỉ đạo hệ thống thông tin cơ sở tuyên truyền về tình hình thời tiết, thiên tai, sự cố; tăng thời lượng tin bài, bổ sung đa dạng các hình thức tuyên truyền, phổ biến các biện pháp phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, tình hình xử lý vi phạm pháp luật về đê điều, thủy lợi và phòng, chống thiên tai trên địa bàn Thành phố.

- Tổng Công ty Điện lực thành phố Hà Nội: Thường xuyên kiểm tra, đảm bảo tình trạng vận hành an toàn, ổn định hệ thống điện, trạm biến thế, công trình điện lực; kịp thời sửa chữa, khắc phục sự cố bảo đảm cung cấp điện đầy đủ, an toàn phục vụ sản xuất, sinh hoạt của Nhân dân trong mùa mưa bão; ưu tiên cấp cho các trạm bơm tiêu hoạt động phục vụ tiêu úng ngập.

9. Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn

- Xây dựng và tổ chức thực hiện tốt các kế hoạch, phương án phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn phù hợp với tình hình cụ thể của địa phương.

- Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo chặt chẽ lịch thời vụ sản xuất nhằm hạn chế thấp nhất chi phí sản xuất và thiệt hại do thiên tai, sự cố gây ra; có kế hoạch, phương án đảm bảo nguồn nước cho Nhân dân ở những nơi có nguy cơ thiếu nước, ô nhiễm nguồn nước; tiếp tục quán triệt, hướng dẫn, kiểm tra các xã, phường ven đê tổ chức lực lượng và thực hiện công tác tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều trong mùa lũ theo quy định để phát hiện, xử lý kịp thời ngay từ giờ đầu các sự cố xảy ra.

- Phối hợp với các đơn vị quân đội, công an đóng quân trên địa bàn; các đơn vị được cấp trên tăng cường, phối thuộc xây dựng, triển khai kế hoạch hiệp đồng sử dụng lực lượng, phương tiện làm nhiệm vụ phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn năm 2024.

- Thường xuyên kiểm tra, xác định những khu vực nguy hiểm trên địa bàn, xây dựng phương án bảo vệ tính mạng, tài sản, hoạt động sản xuất của Nhân dân (đặc biệt lưu ý các khu vực ven sông, địa bàn trũng, thấp, có nguy cơ sạt lở đất, khu vực chịu tác động của lũ rừng ngang, khu vực có nguy cơ mất an toàn về cháy, nổ, sập đổ công trình và các khu vực nguy hiểm khác) trước khi thiên tai, sự cố có thể xảy ra. Dự trữ lương thực, thuốc men, cây, con giống, hàng hóa, vật tư thiết yếu để sẵn sàng hỗ trợ đảm bảo đời sống Nhân dân, phục hồi sản xuất, vệ sinh môi trường, khắc phục hậu quả khi thiên tai, sự cố xảy ra.

- Chủ trì, phối hợp chặt chẽ các sở, ngành, đơn vị liên quan kiểm tra, phát hiện, xây dựng kế hoạch xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm pháp luật về đê điều, thủy lợi, phòng chống thiên tai, phòng cháy, chữa cháy, môi trường, an ninh, trật tự an toàn xã hội... còn tồn đọng trên địa bàn theo đúng quy định pháp luật; phát hiện và có giải pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời vi phạm mới phát sinh.

10. Ủy ban nhân dân Thành phố đề nghị các cấp ủy Đảng, các tổ chức chính trị xã hội, kinh tế, đoàn thể, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn Thành phố chỉ đạo, vận động cán bộ, đảng viên, viên chức, hội viên, đoàn viên và Nhân dân tích cực tham gia làm tốt công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn Thành phố năm 2024. Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Cơ quan Thường trực Phòng, chống thiên tai của Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Thành phố) thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các cấp, các ngành nghiêm túc thực hiện Chỉ thị này; tổng hợp, tham mưu, đề xuất báo cáo Ủy ban nhân dân Thành phố đúng quy định./.