Báo cáo 9718/BC-BKHĐT năm 2013 tình hình triển khai Quyết định 419/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đổi mới quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập do Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành

Số hiệu 9718/BC-BKHĐT
Ngày ban hành 02/12/2013
Ngày có hiệu lực 02/12/2013
Loại văn bản Báo cáo
Cơ quan ban hành Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Người ký Bùi Quang Vinh
Lĩnh vực Doanh nghiệp,Đầu tư,Bộ máy hành chính

BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 9718/BC-BKHĐT

Hà Nội, ngày 02 tháng 12 năm 2013

 

BÁO CÁO

TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI QUYẾT ĐỊNH SỐ 419/QĐ-TTG NGÀY 11/04/2012 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN ĐỔI MỚI QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP SAU ĐĂNG KÝ THÀNH LẬP

Kính gửi: Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh về việc tổng hợp tình hình thực hiện Quyết định số 419/QĐ-TTg ngày 11/04/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đổi mới quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập (sau đây viết tắt là “Đề án”) nêu tại Công văn số 10813/VPCP-ĐMDN ngày 31/12/2012 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức các hội nghị, hội thảo, lấy ý kiến bằng văn bản các Bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (theo các Công văn số 2090/BKHĐT-ĐKKD ngày 02/04/2013 và s6734/BKHĐT-ĐKKD ngày 10/09/2013) để tổng hợp, đánh giá về tình hình thực hiện Quyết định số 419/QĐ-TTg. Trên cơ sở ý kiến của các Bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xin báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình triển khai Quyết định số 419/QĐ-TTg như sau:

I. TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU CỦA ĐỀ ÁN

1. Đổi mới mô hình quản lý doanh nghiệp sau đăng ký thành lập theo hướng phát huy vai trò giám sát của xã hội

a) Đẩy mạnh công khai hóa thông tin về đăng ký doanh nghiệp

Để xã hội và các chủ thể khác nhau có thể phát huy vai trò giám sát đối với doanh nghiệp, Đề án đặt trọng tâm vào giải pháp phát triển hệ thống thông tin về doanh nghiệp trên phạm vi toàn quốc thông qua việc đẩy mạnh khớp nối, trao đổi trực tuyến thông tin về đăng ký doanh nghiệp giữa các cơ quan quản lý nhà nước để làm công cụ quản lý, giám sát, xử lý vi phạm của doanh nghiệp; hoàn thiện các cơ chế, chính sách và công nghệ thông tin để có thể xây dựng được một đầu mối cung cấp các thông tin có giá trị pháp lý về doanh nghiệp cho cộng đồng nhằm giảm bớt rủi ro cho doanh nghiệp trong các giao dịch kinh tế, giúp doanh nghiệp hoạt động minh bạch và an toàn hơn.

Chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc đẩy mạnh triển khai giải pháp này, ngay từ năm 2010, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Sở Kế hoạch và Đầu tư các tỉnh, thành phố triển khai các bước xây dựng Hệ thống thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia; chuyển đổi thành công dữ liệu đăng ký kinh doanh riêng lẻ của 63 tỉnh, thành phố vào một cơ sở dữ liệu tập trung.

Sau khi hoàn thành Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, tháng 04/2013, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thành việc xây dựng và đưa vào hoạt động Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia. Đây là một công cụ hữu hiệu để cung cấp cho cộng đồng và các cơ quan quản lý nhà nước những thông tin cập nhật, đầy đủ và chính xác về tình trạng pháp lý của doanh nghiệp. Đồng thời, thiết lập cơ chế phối hợp và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý nhà nước ở cấp Trung ương và địa phương. Với ứng dụng mới tại cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, các Phòng Đăng ký kinh doanh cấp tỉnh có thể ghi nhận và theo dõi các thông tin về hành vi vi phạm của doanh nghiệp từ cơ quan thuế, cơ quan công an, tòa án..., nhằm ngăn chặn doanh nghiệp đăng ký thay đổi khi đang có hành vi vi phạm. Các thông tin về hành vi vi phạm của doanh nghiệp được công khai trên cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia đã bước đầu góp phần nâng cao khả năng giám sát của cộng đồng doanh nghiệp và xã hội đối với hoạt động của doanh nghiệp trên thị trường.

Tính từ ngày 15/04/2013 đến ngày 15/11/2013, cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia đã có hơn 138 nghìn lượt truy cập trang Dịch vụ thông tin đăng ký doanh nghiệp. Trong thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá nhằm giúp người dân, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan tăng cường sử dụng cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia. Đây sẽ là kênh thông tin chính thống về đăng ký doanh nghiệp để mọi doanh nghiệp, người dân được tiếp cận một cách rộng rãi và công khai.

b) Tăng cường thông tin, đối thoại, đào tạo và khuyến khích bên thứ ba tham gia vào quá trình giám sát hoạt động của doanh nghiệp

Để triển khai Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành dành cho doanh nghiệp giai đoạn 2010-2014 theo Quyết định số 585/QĐ-TTg ngày 05/05/2010 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các Bộ, ngành tổ chức nhiều hoạt động điều tra, khảo sát thực trạng, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; tổ chức hội thảo, tọa đàm, diễn đàn về các chuyên đề pháp luật kinh doanh; tổ chức các chương trình bồi dưỡng kiến thức pháp luật kinh doanh cho doanh nghiệp; bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ pháp chế doanh nghiệp và cán bộ thực hiện công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; xây dựng và phát sóng Chương trình phổ biến pháp luật cho doanh nghiệp trên Đài Truyền hình Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam; xây dựng Bản tin hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp và Cẩm nang pháp luật doanh nghiệp, cẩm nang kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ pháp chế doanh nghiệp và cẩm nang hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; thiết lập mạng lưới tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp tại các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn; xây dựng Trang thông tin hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Theo báo cáo sơ kết 2 năm thực hiện Chương trình của Bộ Tư pháp, đã có gần 10.000 đại biểu doanh nghiệp tham dự các lớp bồi dưỡng pháp luật kinh doanh. Nhìn chung, công tác phổ biến, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về doanh nghiệp, về đầu tư, về các lĩnh vực kinh doanh có điều kiện đã có những bước chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp trong giám sát về tuân thủ pháp luật.

Theo thông tin của các địa phương về tình hình triển khai Quyết định số 419/QĐ-TTg, có hơn 80% địa phương báo cáo việc tổ chức gặp mặt, đối thoại với doanh nghiệp được diễn ra định kỳ để lắng nghe phản ánh, kiến nghị, tiếp thu thông tin về tác động của các chính sách đối với cộng đồng doanh nghiệp. Một số địa phương quy định lãnh đạo UBND tỉnh, thành phố định kỳ hàng tháng, hàng quý gặp gỡ, trao đổi về các khó khăn, vướng mắc trong kinh doanh của doanh nghiệp, nhà đầu tư. Công tác hỗ trợ doanh nghiệp về đào tạo nguồn nhân lực, thông tin thị trường, xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại... được triển khai rộng rãi tại nhiều địa phương.

2. Đổi mới công tác xây dựng hệ thống pháp luật về doanh nghiệp

a) Hoàn thiện hệ thống pháp luật chung về doanh nghiệp theo hướng phù hợp với cơ chế thị trường

Hoàn thiện hệ thống khung pháp luật chung về doanh nghiệp là một giải pháp cơ bản, có tính dài hạn, đòi hỏi một chuyển biến tư duy liên tục và nhất quán theo hướng phù hợp với cơ chế thị trường.

Về việc sửa đổi Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, Nghị quyết số 45/2013/QH13 ngày 18/06/2013 của Quốc hội đã đưa dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) và dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) sang năm 2014. Do đó, các văn bản hướng dẫn thi hành hai Luật trên về thành lập, tổ chức, quản lý nội bộ, giải thể và chuyển đổi doanh nghiệp chưa theo kịp yêu cầu về thời gian đặt ra trong Chương trình công tác đổi mới quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập ban hành kèm theo Quyết định số 419/QĐ-TTg (sau đây gọi tắt là “Chương trình công tác”).

Về việc sửa đổi, bổ sung Luật Phá sản, Tòa án nhân dân tối cao và các cơ quan có liên quan đã khẩn trương triển khai xây dựng Dự thảo Luật theo hướng đơn giản hóa và rút ngắn thời gian thực hiện phá sản doanh nghiệp. Dự án Luật Phá sản (sa đổi) được thảo luận, xin ý kiến trước Quốc hội tại kỳ họp thứ 6 và dự kiến được thông qua tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII.

Việc hoàn thiện các quy định pháp luật về hợp đồng kinh tế, về các hành vi thương mại và chống độc quyền trong nền kinh tế, về tiêu chuẩn lao động, tiền lương; trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp; chế độ bảo hiểm và an sinh xã hội nhìn chung còn chậm, chưa đáp ứng được tiến độ theo kế hoạch.

b) Xây dựng cơ chế ban hành, kiểm soát các quy định về ngành, nghề kinh doanh có điều kiện

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành để xây dựng Danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện và cơ chế cập nhật, bổ sung, công khai Danh mục này để có cơ sở báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Theo kết quả rà soát sơ bộ thì nền kinh tế nước ta hiện nay có khoảng 310 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thí điểm công bố 47 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện kèm theo điều kiện kinh doanh cụ thể trên cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia nhằm phục vụ mục đích tra cứu, tìm hiểu của người dân và doanh nghiệp. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đang nghiên cứu cơ chế kiểm tra, giám sát quá trình ban hành văn bản quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực, ngành, nghề kinh doanh có điều kiện nhằm tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp, đồng thời, đảm bảo mục tiêu quản lý nhà nước trong các lĩnh vực kinh doanh đó.

c) Hoàn thiện quy định về thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm

Về việc sửa đổi, bổ sung các quy định về xử lý vi phạm hành chính, ngày 20/06/2012, Quốc hội đã thông qua Luật Xử lý vi phạm hành chính. Tiếp theo đó, ngày 05/10/2012, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1473/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai và Danh mục 56 Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật này theo hướng tăng chế tài và bổ sung các biện pháp cưỡng chế thi hành để đảm bảo tính răn đe trong xử phạt vi phạm hành chính đối với doanh nghiệp. Đến nay, phần lớn các Nghị định trong Danh mục đã được Chính phủ thông qua. Các Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực sẽ tạo cơ sở pháp lý đủ mạnh để xử phạt các doanh nghiệp có hành vi vi phạm, đảm bảo tính hiệu quả của công tác quản lý nhà nước.

3. Nâng cao hiệu quả, hiệu lực của bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập

a) Quy định rõ quyền hạn, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong quản lý doanh nghiệp sau đăng ký thành lập

Quyết định số 419/QĐ-TTg đã thực sự góp phần làm thay đổi nhận thức của các cơ quan quản lý nhà nước về quyền hạn, trách nhiệm trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập. Theo quan điểm của nhiều địa phương, Luật Doanh nghiệp đã giao Chính phủ quy định việc phối hợp giữa các cơ quan trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp, chỉ định một cơ quan chủ trì phối hợp thực hiện quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp. Do đó, các sở, ban ngành thuộc UBND nhiều tỉnh, thành phố còn có tâm lý chờ đợi, chưa chủ động triển khai các nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp. Quyết định số 419/QĐ-TTg đã khẳng định nguyên tắc phân định rõ ràng trách nhiệm quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan; các cơ quan nhà nước quản lý doanh nghiệp theo từng lĩnh vực hoạt động, kinh doanh của doanh nghiệp; doanh nghiệp kinh doanh đa ngành, nghề chịu sự quản lý của nhiều cơ quan nhà nước, mỗi cơ quan chịu trách nhiệm quản lý hoạt động của doanh nghiệp trong từng chuyên ngành tương ứng.

Cụ thể hơn nguyên tắc này, nhiều địa phương đã chủ động ban hành Quy chế phối hợp trong thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp trên địa bàn, trong đó quy định cụ thể nhiệm vụ, trách nhiệm của từng cơ quan chức năng trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp. Sau khi các quy chế này được ban hành, các sở, ban ngành của UBND tỉnh, thành phố đã chủ động triển khai theo các nhiệm vụ được phân công, đẩy mạnh công tác phối hợp trao đổi thông tin doanh nghiệp, bước đầu đã thu được kết quả khả quan trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập. Tuy nhiên, để thống nhất thực hiện trên phạm vi toàn quốc, nhiều địa phương kiến nghị cần sớm ban hành một quy chế mẫu về phối hợp giữa các cơ quan chức năng thuộc UBND cấp tỉnh trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập.

[...]