Vừa qua, Sở Tư pháp TP.HCM nhận được một số phản ánh liên quan đến việc đăng ký hộ tịch, nhất là việc xác nhận tình trạng hôn nhân (gọi tắt là xác nhận độc thân) theo Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đó là những trường hợp người dân sinh sống ở nhiều nơi khác nhau trong nước, nước ngoài… gặp khó khăn khi xác nhận độc thân.
Bà Lê Thị Bình Minh, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM, cho biết: “Về vấn đề này, Sở Tư pháp đã có văn bản xin ý kiến của Bộ Tư pháp. Trong khi chờ hướng dẫn của Bộ, để thống nhất cách hiểu, tránh gây khó khăn, phiền hà cho người dân, Sở đã ban hành công văn gửi UBND quận, huyện hướng dẫn về việc này”.
Công văn này nêu rõ căn cứ vào khoản 1 Điều 21 Nghị định số 123/2015/NĐ-CP (quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch) thì UBND cấp xã nơi thường trú của công dân Việt Nam thực hiện việc cấp giấy xác nhận độc thân.
Trường hợp công dân Việt Nam không có nơi thường trú nhưng có đăng ký tạm trú theo quy định của pháp luật về cư trú thì UBND cấp xã nơi người đó đăng ký tạm trú cấp giấy xác nhận này.
Nếu người yêu cầu xác nhận độc thân đã từng đăng ký thường trú tại nhiều nơi khác nhau, người đó có trách nhiệm chứng minh về tình trạng hôn nhân của mình.
Trường hợp người đó không chứng minh được thì công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo chủ tịch UBND cấp xã có văn bản đề nghị UBND cấp xã nơi người đó đã từng đăng ký thường trú tiến hành kiểm tra, xác minh về tình trạng hôn nhân của người đó.
Theo Điều 18 Luật Cư trú thì đăng ký thường trú là việc công dân đăng ký nơi thường trú của mình với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và được cơ quan này làm thủ tục đăng ký thường trú, cấp sổ hộ khẩu cho họ.
Căn cứ vào quy định này, người đã có sổ hộ khẩu thường trú ở nhiều nơi trên đất nước Việt Nam phải chứng minh về tình trạng hôn nhân của mình ở những nơi đã từng thường trú.
Trường hợp người đó không chứng minh được thì UBND cấp xã có văn bản xác minh. Việc xác minh này thực hiện ở những nơi thường trú trước đây của họ trên phạm vi đất nước Việt Nam.