Di sản văn hóa phi vật thể bao gồm những loại hình nào?
Nội dung chính
Di sản văn hóa phi vật thể bao gồm những loại hình nào?
Căn cứ tại khoản 1 Điều 3 Luật Di sản văn hóa 2024, giải thích về di sản văn hóa phi vật thể như sau:
Di sản văn hóa phi vật thể là tri thức, kỹ năng, tập quán, biểu đạt văn hóa cùng đồ vật, đồ tạo tác, không gian liên quan được cộng đồng, nhóm người, cá nhân thực hành, trao truyền qua nhiều thế hệ và hình thành nên bản sắc văn hóa của họ, không ngừng được trao truyền, bảo vệ, tái tạo, sáng tạo, có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học.
Đồng thời, căn cứ tại Điều 10 Luật Di sản văn hóa 2024, quy định về các loại hình di sản văn hóa phi vật thể như sau:
Theo đó, di sản văn hóa phi vật thể bao gồm các loại hình sau đây:
(1) Biểu đạt và truyền thống truyền khẩu gồm các hình thức thể hiện thông tin bằng ngôn ngữ, tiếng nói, chữ viết, ký tự và ngữ văn dân gian;
(2) Nghệ thuật trình diễn dân gian gồm âm nhạc, múa, hát, sân khấu truyền thống và các hình thức trình diễn dân gian khác;
(3) Tập quán xã hội và tín ngưỡng gồm các thực hành thường xuyên, ổn định, thể hiện quan niệm, niềm tin của cộng đồng, thông qua các lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống mang bản sắc văn hóa của cộng đồng chủ thể;
(4) Lễ hội truyền thống gồm các thực hành nghi lễ và sinh hoạt văn hóa dân gian của cộng đồng, được thực hiện theo chu kỳ tại không gian văn hóa liên quan;
(5) Tri thức dân gian gồm tri thức về tự nhiên và vũ trụ, sức khỏe và đời sống con người, lao động, sản xuất, phòng bệnh, chữa bệnh, ẩm thực, trang phục và các tri thức dân gian khác;
(6) Nghề thủ công truyền thống gồm các thực hành thủ công bằng tri thức, kỹ năng, kỹ thuật, bí quyết, nghệ thuật cùng với công cụ, đồ vật, đồ tạo tác, nguyên vật liệu tự nhiên, tạo ra các sản phẩm mang bản sắc văn hóa của cộng đồng chủ thể.

Di sản văn hóa phi vật thể bao gồm những loại hình nào? (Hình từ Internet)
Di sản văn hóa phi vật thể được lập hồ sơ đề nghị UNESCO ghi danh, ghi danh bổ sung khi đáp ứng đủ các tiêu chí nào?
Căn cứ tại khoản 3 Điều 12 Luật Di sản văn hóa 2024, quy định về danh mục, danh sách và tiêu chí ghi danh, ghi danh bổ sung về di sản văn hóa phi vật thể như sau:
Danh mục, danh sách và tiêu chí ghi danh, ghi danh bổ sung về di sản văn hóa phi vật thể
1. Di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh, ghi danh bổ sung vào danh mục, danh sách sau đây:
a) Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể;
b) Danh sách của UNESCO bao gồm: Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Đăng ký những thực hành bảo vệ tốt.
2. Di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh, ghi danh bổ sung vào Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau đây:
a) Là di sản văn hóa phi vật thể trong Danh mục kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể;
b) Có tính đại diện, thể hiện bản sắc của cộng đồng, địa phương;
c) Có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài;
d) Biện pháp bảo vệ được đề xuất có tính khả thi;
đ) Được cộng đồng đồng thuận, tự nguyện đề cử và cam kết bảo vệ.
3. Di sản văn hóa phi vật thể được lập hồ sơ đề nghị UNESCO ghi danh, ghi danh bổ sung khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau đây:
a) Là di sản văn hóa phi vật thể trong Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể;
b) Đáp ứng tiêu chí ghi danh theo quy định, hướng dẫn của UNESCO.
Như vậy, di sản văn hóa phi vật thể được lập hồ sơ đề nghị UNESCO ghi danh, ghi danh bổ sung khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau đây:
- Là di sản văn hóa phi vật thể trong Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể;
- Đáp ứng tiêu chí ghi danh theo quy định, hướng dẫn của UNESCO.
Luật Di sản văn hóa 2024 có hiệu lực từ 01/7/2025
