Ai có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản nhà, đất?

Nội dung chính

Ai có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản nhà, đất?

Căn cứ theo khoản 1 và khoản 3 Điều 59 Luật công chứng 2024 có quy định như sau,

Điều 59. Công chứng văn bản phân chia di sản

1. Người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc có quyền yêu cầu công chứng văn bản phân chia di sản.

Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra, bảo đảm việc phân chia di sản được thực hiện theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 và quy định khác của pháp luật có liên quan.

[...]

3. Công chứng viên kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu công chứng đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ thì công chứng viên yêu cầu làm rõ hoặc tiến hành xác minh, yêu cầu giám định theo quy định tại khoản 4 Điều 42 của luật này.

Như vậy, người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc là người có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản nhà, đất.

Khi tiếp nhận yêu cầu, công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra và bảo đảm việc phân chia di sản được thực hiện đúng quy định pháp luật, xác minh quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp của người để lại di sản và tư cách thừa kế của những người yêu cầu công chứng. Nếu có điểm chưa rõ, công chứng viên phải yêu cầu làm rõ hoặc tiến hành giám định, xác minh trước khi chứng nhận văn bản.

Ai có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản nhà, đất? (Hình từ Internet)

Di sản thừa kế theo di chúc sẽ được phân chia ngay sau khi người để lại di sản mất đúng không?

Căn cứ theo Điều 661 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hạn chế phân chia di sản như sau:

Điều 661. Hạn chế phân chia di sản

Trường hợp theo ý chí của người lập di chúc hoặc theo thỏa thuận của tất cả những người thừa kế, di sản chỉ được phân chia sau một thời hạn nhất định thì chỉ khi đã hết thời hạn đó di sản mới được đem chia.

Trường hợp yêu cầu chia di sản thừa kế mà việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình thì bên còn sống có quyền yêu cầu Tòa án xác định phần di sản mà những người thừa kế được hưởng nhưng chưa cho chia di sản trong một thời hạn nhất định. Thời hạn này không quá 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn 03 năm mà bên còn sống chứng minh được việc chia di sản vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của gia đình họ thì có quyền yêu cầu Tòa án gia hạn một lần nhưng không quá 03 năm.

Như vậy, trường hợp theo ý chí của người lập di chúc hoặc theo thỏa thuận của tất cả những người thừa kế, di sản thừa kế chỉ được phân chia sau một thời hạn nhất định thì chỉ khi đã hết thời hạn đó di sản mới được đem chia.

Ngoài ra, trường hợp yêu cầu chia di sản thừa kế mà việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình thì bên còn sống có quyền yêu cầu Tòa án xác định phần di sản mà những người thừa kế được hưởng nhưng chưa cho chia di sản trong một thời hạn nhất định.

Thời hạn này không quá 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn 03 năm mà bên còn sống chứng minh được việc chia di sản vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của gia đình họ thì có quyền yêu cầu Tòa án gia hạn một lần nhưng không quá 03 năm.

Việc phân chia di sản theo pháp luật đối với con riêng được quy định thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015 về phân chia di sản theo pháp luật như sau:

Điều 660. Phân chia di sản theo pháp luật

1. Khi phân chia di sản, nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng để nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra được hưởng; nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng.

2. Những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật; nếu không thỏa thuận được thì hiện vật được bán để chia.

Như vậy, con riêng chỉ được chia di sản nhà, đất của cha dượng hoặc mẹ kế nếu thuộc hàng thừa kế theo pháp luật (có quan hệ nuôi dưỡng hợp pháp) hoặc được ghi trong di chúc. Khi chia, có thể chia trực tiếp bằng nhà, đất hoặc bán để chia tiền nếu không thể chia đều hiện vật.