Tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp tỉnh là gì?
Nội dung chính
Những tỉnh thành nào đạt tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp tỉnh?
Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15) thì đơn vị hành chính cấp tỉnh phải đáp ứng ba tiêu chuẩn về diện tích, dân số, số đơn vị hành chính cấp huyện, cụ thể:
* Đối với tỉnh
- Quy mô dân số:
+ Tỉnh miền núi, vùng cao: từ 900.000 người trở lên;
+ Tỉnh còn lại: từ 1.400.000 người trở lên.
- Diện tích tự nhiên:
+ Tỉnh miền núi, vùng cao: từ 8.000 km2 trở lên;
+ Tỉnh còn lại: từ 5.000 km2 trở lên.
- Số đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc có từ 09 đơn vị trở lên, trong đó có ít nhất là 01 thành phố hoặc 01 thị xã.
* Đối với thành phố trực thuộc Trung ương
- Quy mô dân số từ 1.000.000 người trở lên
- Diện tích tự nhiên tự nhiên từ 1.500 km2 trở lên.
- Đơn vị hành chính trực thuộc:
Thành phố trực thuộc Trung ương có số đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc có từ 09 đơn vị trở lên.
Tỷ lệ số quận, thị xã, thành phố trực thuộc trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 60% trở lên, trong đó có ít nhất là 02 quận.
Ngoài ra còn có các tiêu chí về loại đô thị, cơ cấu trình độ phát triển kinh tế - xã hội và tiêu chí đặc thù dành riêng cho thành phố trực thuộc Trung ương.

Những tỉnh thành nào đạt tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp tỉnh? (Hình từ Internet)
Trình tự và thủ tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh
Cụ thể, tại Điều 10 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định về trình tự, thủ tục thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính (bao gồm việc sáp nhập các tỉnh thành):
(1) Xây dựng đề án sáp nhập tỉnh, xã
Chính phủ tổ chức xây dựng đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp tỉnh trình Quốc hội.
(2) Hồ sơ đề án sáp nhập tỉnh, xã
Theo đó, hồ sơ đề án sáp nhập bao gồm các văn bản dưới đây:
- Tờ trình về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính;
- Đề án về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính;
- Báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, ý kiến của Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức có liên quan;
- Dự thảo nghị quyết của Quốc hội hoặc dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính.
(3) Lấy ý kiến Nhân dân
Đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính phải được lấy ý kiến Nhân dân ở những đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về chủ trương thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính bằng các hình thức phù hợp theo quy định của Chính phủ.
(4) Hoàn thiện đề án và gửi Hội đồng nhân dân cấp đơn vị hành chính có liên quan
Sau khi có kết quả lấy ý kiến Nhân dân, cơ quan xây dựng đề án có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ở các đơn vị hành chính có liên quan để xem xét, cho ý kiến về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính.
(5) Thẩm định đề án
Đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính phải được thẩm định trước khi trình Chính phủ và được thẩm tra trước khi trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
(6) Thông qua đề án
Việc xem xét, thông qua đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính thực hiện theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
