Mỹ áp thuế 25% lên nhôm thép: Tác động đến doanh nghiệp Việt Nam ra sao và chiến lược ứng phó?

Nội dung chính

Ảnh hưởng của chính sách thuế 25% đối với ngành nhôm thép Việt Nam

Mỹ đã chính thức ban hành sắc lệnh áp thuế 25% lên nhôm thép nhập khẩu, có hiệu lực từ ngày 4/3/2025. Chính sách này không chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia xuất khẩu lớn như Canada, Mexico, Brazil hay Hàn Quốc mà còn tác động trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu nhôm, thép từ Việt Nam.

Theo số liệu thống kê từ Mỹ, hiện nay Canada và Mexico là hai quốc gia xuất khẩu thép lớn nhất vào Mỹ, trong khi Việt Nam cũng duy trì xuất khẩu một lượng đáng kể nhôm và thép vào thị trường này. Dù trước đó, thép và nhôm từ Việt Nam đã chịu thuế 25% và 10% theo Mục 232 từ năm 2018, nhưng với việc áp dụng bổ sung thuế lần này, áp lực lên doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam sẽ càng gia tăng.

Số liệu cho thấy, trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép sang Mỹ, tăng gần 159% so với năm 2023. Đối với nhôm, kim ngạch xuất khẩu đạt 479 triệu USD, tăng 9,5%. Tuy nhiên, với mức thuế mới, biên độ lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ giảm, đồng thời nguy cơ đối mặt với các vụ kiện phòng vệ thương mại từ phía Mỹ cũng cao hơn. Hiện nay, thép Việt Nam đã bị điều tra trên 34 vụ phòng vệ thương mại tại Mỹ, chiếm hơn 50% tổng số vụ kiện tương tự đối với Việt Nam, trong khi sản phẩm nhôm cũng bị điều tra trong hai vụ.

Ngoài ra, chính sách thuế này có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, khiến các quốc gia xuất khẩu nhôm thép phải tìm kiếm thị trường thay thế, làm gia tăng cạnh tranh trong khu vực. Điều này có thể ảnh hưởng đến ngành thép nội địa của Việt Nam khi thị trường trở nên khó khăn hơn.

Mỹ áp thuế 25% lên nhôm thép: Tác động đến doanh nghiệp Việt Nam ra sao và chiến lược ứng phó? (Hình từ Internet)

Chiến lược ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam

Trong bối cảnh chịu tác động từ chính sách thuế mới, doanh nghiệp Việt Nam cần có sự điều chỉnh chiến lược kinh doanh để thích ứng. Việc mở rộng xuất khẩu sang các thị trường có Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với Việt Nam là một trong những hướng đi quan trọng nhằm giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Để tránh các rủi ro liên quan đến thuế và kiện tụng thương mại, doanh nghiệp cần theo dõi sát sao diễn biến chính sách, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ thương mại của Bộ Công Thương để có biện pháp ứng phó kịp thời. Ngoài ra, doanh nghiệp xuất khẩu cần tăng cường khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn về nguồn gốc xuất xứ nhằm giảm nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp lớn trong ngành thép Việt Nam đã có sự chuẩn bị từ trước bằng cách đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Một số nhà sản xuất thép lớn đã tạm ngừng xuất khẩu vào Mỹ, chuyển hướng sang thị trường châu Âu và khu vực Đông Nam Á để giảm thiểu rủi ro từ chính sách thuế.

Nhìn chung, việc Mỹ áp thuế 25% lên nhôm thép nhập khẩu sẽ tiếp tục gây ra những thách thức không nhỏ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Tuy nhiên, với chiến lược thích ứng linh hoạt và sự chủ động trong mở rộng thị trường, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể giảm thiểu tác động tiêu cực và tiếp tục duy trì đà phát triển trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu nhôm, thép.

Ở Việt Nam, thép nhập khẩu có mã HS nào thuộc đối tượng áp dụng biện pháp tự vệ?

Tại Mục 1 Thông báo về việc gia hạn áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm thép dài nhập khẩu ban hành kèm theo Quyết định 691/QĐ-BCT năm 2023 quy định nội dung này như sau:

Hàng hóa nhập khẩu thuộc đối tượng áp dụng biện pháp tự vệ bao gồm các sản phẩm thép dài hợp kim và không hợp kim (bao gồm thép cuộn và thép thanh) nhập khẩu vào Việt Nam, có mã HS 7213.10.10; 7213.10.90; 7213.91.20; 7214.20.31; 7214.20.41; 7227.90.10; 7227.90.90; 7228.30.10; 9811.00.10.

Đối với mã HS 9811.00.10, biện pháp tự vệ chỉ áp dụng đối với hàng nhập khẩu được dẫn chiếu đến các mã HS gốc là: 7227.90.10; 7227.90.90; 7228.30.10 và không áp dụng với hàng nhập khẩu được dẫn chiếu đến các mã HS gốc còn lại.

Các sản phẩm thép dài có một trong các đặc điểm sau đây được loại trừ khỏi phạm vi áp dụng biện pháp tự vệ:

(1) Thép thanh tròn trơn, đường kính danh nghĩa lớn hơn 14 mm;

(2) Thép chứa một trong các nguyên tố chứa hàm lượng phần trăm (%) thuộc phạm vi sau: C > 0,37%; Si >0,60%; Cr > 0,60%; Ni > 0,60%; Cu > 0,60%;

(3) Thép dây hợp kim có mã HS 7227.90.10; 7227.90.90 dùng sản xuất que hàn (vật liệu hàn).

Đối với các tổ chức, cá nhân nhập khẩu mặt hàng thép dài thuộc mục (1), (2), để được loại trừ khỏi phạm vi áp dụng biện pháp tự vệ, khi nhập khẩu hàng hóa cần cung cấp cho cơ quan hải quan các giấy tờ phù hợp để chứng minh hàng hóa nhập khẩu thỏa mãn các tiêu chí được miễn trừ áp dụng biện pháp tự vệ như trên.

Đối với các tổ chức, cá nhân nhập khẩu mặt hàng thép dây thuộc mục (3), đề nghị xem Điều 4 Thông báo về việc gia hạn áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm thép dài nhập khẩu ban hành kèm theo Quyết định 691/QĐ-BCT năm 2023 để tiến hành các thủ tục miễn trừ áp dụng biện pháp tự vệ nêu trên.