Tờ trình 87/TTr-NHNN năm 2013 về thủ tục hải quan đối với vàng nhập khẩu của Ngân hàng Nhà nước

TỜ TRÌNH

VỀ VIỆC THỦ TỤC HẢI QUAN ĐỐI VỚI VÀNG NHẬP KHẨU CỦA NHNN

Kính gửi: Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03/04/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng và chủ trương bình ổn thị trường vàng trong nước của Chính phủ; để có đủ vàng nguyên liệu tổ chức sản xuất vàng miếng phục vụ cho việc ổn định thị trường vàng và dự trữ ngoại hối nhà nước, Ngân hàng Nhà nước đã ký kết các hợp đồng mua bán vàng với các đối tác nước ngoài theo phương thức giao nhận tại cửa khẩu hải quan Việt Nam. Trong quá trình thực hiện có một số khó khăn vướng mắc, Ngân hàng Nhà nước báo cáo và trình Thủ tướng như sau:

Ngân hàng Nhà nước tiến hành chốt giá, số lượng, ký kết hợp đồng mua vàng với các đối tác nước ngoài trên cơ sở số lượng vàng miếng được bán trong các phiên đấu thầu và lượng vàng tồn kho.

Hiện nay, do các thủ tục kê khai hải quan và kiểm tra đối với vàng nhập khẩu của Ngân hàng Nhà nước tại sân bay Tân Sơn Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh đang được thực hiện như đối với hàng hóa nhập khẩu thông thường nên việc thực hiện các thủ tục hải quan đòi hỏi mất nhiều thời gian. Hơn nữa, hồ sơ chứng từ nhập vàng phải được cung cấp từ Ngân hàng Trung ương, nếu có xảy ra sai sót, việc chỉnh sửa hồ sơ chứng từ (Giấy ủy quyền, ủy nhiệm nhận hàng, Giấy giới thiệu nhận hàng phải là bản chính) nên không thể thực hiện thông quan ngay mà phải lưu kho qua đêm gây mất an toàn tài sản và dẫn đến lượng vàng dự trữ, sản xuất vàng miếng không được thực hiện kịp thời, ảnh hưởng đến hoạt động điều tiết và ổn định thị trường vàng trong nước của Ngân hàng Nhà nước.

Việc thực hiện các thủ tục khai báo hải quan đối với vàng nhập khẩu của Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ ảnh hưởng đến bảo mật thông tin về số vàng nhập khẩu, lịch trình, thời gian vận chuyển tạo tâm lý ổn định, khó dự đoán trên thị trường; tiềm ẩn rủi ro cho công tác áp tải, bảo vệ an toàn tài sản trên đường vận chuyển từ cửa khẩu hải quan về kho tiền Trung ương.

Bên cạnh đó, mặt bằng giao nhận tại sân bay không thuận tiện, thời gian giao nhận diễn ra nhanh nên việc kiểm tra niêm phong, seri của Ngân hàng Nhà nước và việc kiểm hóa vàng nhập khẩu tại sân bay của hải quan, yêu cầu phải cắt bỏ niêm phong nhà sản xuất của một số hộp vàng để kiểm tra sẽ gặp khó khăn, tạo nguy cơ gây mất an toàn tài sản.

Mặt khác, từ trước đến nay, việc nhập khẩu và tiếp nhận các chuyến hàng đặc biệt gồm tiền, vật tư, máy móc, thiết bị phục vụ in, đúc tiền của Ngân hàng Nhà nước đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận không phải thực hiện thủ tục khai hải quan như đối với hàng hóa phục vụ các yêu cầu an ninh quốc phòng.

Từ các lý do nêu trên, căn cứ Khoản 2 Điều 61 Luật Hải quan 2001 quy định về việc miễn khai, miễn kiểm tra hải quan: "2. Hành lý, phương tiện vận tải của cơ quan, tổ chức, cá nhân được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao và hành lý, phương tiện vận tải của các đối tượng đặc biệt khác được miễn kiểm tra hải quan." và Khoản 3 Điều 38 Nghị định 154/2005/NĐ-CP quy định về thủ tục hải quan theo chế độ ưu đãi, miễn trừ: "3. Hàng hóa khác được miễn khai, miễn kiểm tra hải quan do Thủ tướng Chính phủ quyết định.", Ngân hàng Nhà nước kính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét và phê duyệt một số nội dung làm cơ sở cho việc nhập khẩu và tiếp nhận vàng như đối với tiền, vật tư, máy móc, thiết bị phục vụ in, đúc tiền nêu trên của ngân hàng Nhà nước, cụ thể như sau:

1. Cho phép nhập khẩu và áp dụng quy định miễn kiểm tra, miễn khai báo thủ tục hải quan đối với các chuyến hàng đặc biệt là vàng nhập khẩu của Ngân hàng Nhà nước như đối với hàng hóa phục vụ các yêu cầu về an ninh, quốc phòng (quy định tại Điều 24 của Nghị định số 101/2001/NĐ-CP ngày 31/12/2001 "Quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Hải quan về thủ tục hải quan, chế độ kiểm tra, giám sát hải quan.")

Khi tiếp nhận từng chuyến hàng đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước phải có văn bản ủy nhiệm cho đơn vị nhận hàng và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chất của từng chuyến hàng.

2. Khi sửa đổi Luật Hải quan và Nghị định số 101/2001/NĐ-CP ngày 31/12/2001, cho bổ sung nhóm hàng hóa là vàng nhập khẩu của Ngân hàng Nhà nước vào danh mục hàng hóa đặc biệt được áp dụng quy chế miễn khai, miễn kiểm tra và miễn báo cáo thủ tục hải quan (cùng danh mục hàng hóa phục vụ cho các yêu cầu về an ninh, quốc phòng).

3. Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Cục Hàng không dân dụng Việt Nam phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tổ chức tiếp nhận, bốc dỡ, vận chuyển và bảo vệ các chuyến hàng đảm bảo an toàn, bí mật.

Kính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.