Quyết định 1681/QĐ-TTg năm 2016 về Chương trình thực hiện Nghị quyết 96/2015/QH13 về tăng cường biện pháp phòng, chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự do Thủ tướng Chính phủ ban hành

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC BAN HÀNH CHƯƠNG TRÌNH THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 96/2015/QH13 CỦA QUỐC HỘI VỀ TĂNG CƯỜNG CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG OAN, SAI VÀ BẢO ĐẢM BỒI THƯỜNG CHO NGƯỜI BỊ THIỆT HẠI TRONG HOẠT ĐỘNG TỐ TỤNG HÌNH SỰ

THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ

Căn cứ Luật tổ chức Chính phủ ngày 19 tháng 6 năm 2015;

Căn cứ Nghị quyết số 96/2015/QH13 ngày 26 tháng 6 năm 2015 của Quốc hội khóa XIII về tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự;

Xét đề nghị của Bộ trưởng Bộ Công an,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này Chương trình thực hiện Nghị quyết số 96/2015/QH13 của Quốc hội về tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành.

Điều 3. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

CHƯƠNG TRÌNH

THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 96/2015/QH13 CỦA QUỐC HỘI VỀ TĂNG CƯỜNG CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG OAN, SAI VÀ BẢO ĐẢM BỒI THƯỜNG CHO NGƯỜI BỊ THIỆT HẠI TRONG HOẠT ĐỘNG TỐ TỤNG HÌNH SỰ
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1681/QĐ-TTg ngày 30 tháng 8 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ)

Ngày 26 tháng 6 năm 2015, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Nghị quyết số 96/2015/QH13 về tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự (sau đây gọi tắt là Nghị quyết số 96/2015/QH13). Căn cứ vào nội dung, nhiệm vụ, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình thực hiện Nghị quyết số 96/2015/QH13 của Quốc hội như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, yêu cầu đề ra trong Nghị quyết số 96/2015/QH13: Chấp hành nghiêm pháp luật trong hoạt động tố tụng hình sự. Không bỏ lọt tội phạm, không để xảy ra oan, sai. Khi xác định đã có oan, sai phải kịp thời minh oan cho người bị oan, bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định pháp luật. Chủ động, tích cực điều tra, khám phá kịp thời các loại tội phạm. Giảm tối đa các trường hợp bắt, tạm giữ hình sự sau đó chuyển xử lý hành chính. Hạn chế đến mức thấp nhất việc đình chỉ điều tra do hành vi không cấu thành tội phạm. Không để xảy ra bức cung, dùng nhục hình, người đáng bị giam giữ và chấp hành án tại các cơ sở giam giữ chết do tự sát, đánh nhau. Tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư tham gia các vụ án theo quy định của pháp luật. Xử lý nghiêm minh đối với người thi hành công vụ sai phạm và trách nhiệm liên đới của người đứng đầu cơ quan gây ra oan, sai, để xảy ra bức cung, dùng nhục hình trong hoạt động điều tra, tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự.

2. Xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp, phân công trách nhiệm cụ thể và cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện Nghị quyết số 96/2015/QH13.

II. NHIỆM VỤ

1. Nâng cao năng lực phát hiện, điều tra, khám phá kịp thời các loại tội phạm. Tăng cường công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Bảo đảm việc khởi tố vụ án, khởi tố bị can chặt chẽ, thận trọng, đúng thủ tục pháp luật và có căn cứ. Khắc phục việc làm oan người vô tội. Hoàn thiện, ban hành hướng dẫn quy trình điều tra các loại án, về khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, công tác điều tra ban đầu, nhất là đối với các vụ án giết người, hiếp dâm không quả tang. Không để xảy ra bức cung, dùng nhục hình; không để xảy ra trường hợp người đang bị giam giữ, chấp hành án tại các cơ sở giam giữ chết do tự sát, do đánh nhau và phải làm rõ trách nhiệm của cán bộ trực tiếp quản lý và người đứng đầu cơ sở giam giữ để xảy ra tình trạng này.

2. Cơ quan điều tra Bộ Công an tiếp nhận, điều tra giải quyết các vụ án mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hủy bản án có hiệu lực pháp luật kết án bị cáo hình phạt chung thân hoặc tử hình để điều tra lại. Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền phối hợp với các cơ quan chức năng của Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân khẩn trương giải quyết các vụ án đã quá thời hạn luật định, xử lý dứt điểm những vụ án kéo dài và các vụ án khác được dư luận, cử tri quan tâm; sớm kết thúc điều tra đề nghị truy tố đối với các vụ án mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hủy bản án có hiệu lực pháp luật để điều tra lại; minh oan và phối hợp giải quyết bồi thường kịp thời cho người bị oan đã có đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

3. Bảo đảm các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thực hiện nghiêm thẩm quyền tố tụng do luật định; khắc phục tình trạng bỏ lọt tội phạm, nâng cao chất lượng điều tra các vụ án thuộc thẩm quyền, bảo đảm không để xảy ra oan, sai.

4. Thực hiện có hiệu quả việc phân loại, xử lý vụ án; chấn chỉnh việc đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án không đúng pháp luật để tránh oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm; kịp thời giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là đơn kêu oan, đơn tố cáo bức cung, dùng nhục hình.

5. Tăng cường công tác quản lý, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ để nâng cao chất lượng công tác điều tra, giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần, giám định tài chính, ngân hàng, xây dựng, giao thông, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả...; đồng thời sớm hoàn thiện, ban hành quy trình, quy chuẩn giám định trong các lĩnh vực này, tạo cơ sở tin cậy cho cơ quan có thẩm quyền tố tụng xem xét, quyết định việc truy cứu trách nhiệm hình sự.

6. Khẩn trương rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự. Xem xét trách nhiệm hoàn trả đối với người thi hành công vụ đã gây ra thiệt hại theo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước; xử lý trách nhiệm liên đới của người đứng đầu cơ quan gây ra oan, sai, để xảy ra bức cung, dùng nhục hình.

III. GIẢI PHÁP

1. Các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm các quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân và các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội về công tác tư pháp. Tăng cường quan hệ phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền và cơ quan chức năng các địa phương trong việc triển khai, thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, biện pháp mà Nghị quyết số 96/2015/QH13 đã đề ra.

2. Triển khai, thi hành nghiêm túc các quy định của pháp luật hiện hành liên quan đến công tác phòng ngừa, chống tội phạm và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự. Tiếp tục rà soát hệ thống văn bản pháp luật, chủ động sửa đổi, bổ sung hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản pháp luật theo thẩm quyền, khắc phục tình trạng nợ đọng văn bản quy phạm pháp luật. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và các văn bản hướng dẫn thi hành trong bộ, ngành chức năng, đặc biệt là các đơn vị thuộc Cơ quan điều tra các cấp của Công an nhân dân, trong Quân đội nhân dân.

3. Chấn chỉnh công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; phân công, phân cấp cụ thể, rõ ràng trong hoạt động điều tra. Nâng cao trách nhiệm của lãnh đạo các đơn vị điều tra và điều tra viên trong việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn, biện pháp hạn chế quyền con người, đặc biệt là biện pháp tạm giữ, tạm giam bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Quá trình điều tra, lập hồ sơ vụ án phải tuân thủ các quy định của pháp luật; phát hiện, thu thập, củng cố, bảo quản và đánh giá chứng cứ buộc tội cũng như chứng cứ gỡ tội đầy đủ, khách quan, toàn diện nhằm xác định sự thật vụ án. Việc đình chỉ điều tra, miễn trách nhiệm hình sự phải bảo đảm chặt chẽ, có đầy đủ căn cứ. Cơ quan điều tra cấp trên có trách nhiệm kiểm tra chặt chẽ đối với quyết định đình chỉ điều tra đối với bị can, tránh tình trạng lạm dụng miễn truy cứu trách nhiệm hình sự để đình chỉ điều tra các đối tượng bị oan, sai. Đối với những vụ án phức tạp, nghiêm trọng, vụ án có quan điểm khác nhau giữa các cơ quan tiến hành tố tụng phải thực hiện báo cáo xin ý kiến trên một cấp. Cấp điều tra nhận được báo cáo xin ý kiến phải kiểm tra lại hồ sơ tài liệu và sớm có chỉ đạo kịp thời.

4. Tập trung đẩy nhanh tiến độ giải quyết các đơn kêu oan, đơn khiếu nại bức xúc kéo dài, đơn tố cáo vi phạm trong hoạt động điều tra và các vụ án mà Hội đồng xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm Tòa án nhân dân tối cao đã hủy án để điều tra lại; giải quyết kịp thời đơn khiếu nại, tố cáo về bức cung, dùng nhục hình trong hoạt động điều tra. Rà soát các trường hợp bị oan đã có đơn yêu cầu bồi thường để kịp thời giải quyết; có biện pháp giải quyết dứt điểm đối với các trường hợp có đơn yêu cầu bồi thường từ những năm trước còn tồn đọng; chủ động và có giải pháp tích cực trong việc thương lượng đối với người có đơn yêu cầu bồi thường, thẩm định hồ sơ đề nghị bồi thường để trình cơ quan có thẩm quyền sớm cấp kinh phí bồi thường, hạn chế tối đa các trường hợp giải quyết bồi thường thiệt hại chưa thỏa đáng dẫn đến tình trạng người bị thiệt hại khởi kiện đòi bồi thường ra Tòa án; xem xét, thực hiện nghiêm túc trách nhiệm hoàn trả đối với người thi hành công vụ đã gây thiệt hại theo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn, bồi dưỡng nghiệp vụ, giải đáp vướng mắc, khó khăn trong quá trình thi hành Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

5. Thường xuyên giáo dục chính trị, tư tưởng, tập huấn, đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức pháp luật, đạo đức nghề nghiệp, ý thức trách nhiệm và trách nhiệm công vụ cho lực lượng thực thi pháp luật, nhất là Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, điều tra viên, cán bộ điều tra, cán bộ quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự. Xây dựng đội ngũ điều tra viên đủ về số lượng, nắm vững đường lối chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, tinh thông nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức trong sáng, luôn có quan điểm khách quan, toàn diện trong điều tra, xử lý tội phạm. Xem xét, điều chuyển biên chế phù hợp cho các địa phương xảy ra nhiều án, tránh áp lực quá nhiều công việc dẫn đến oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Bố trí sử dụng cán bộ phù hợp với năng lực, sở trường; kiên quyết không bố trí số cán bộ chưa qua đào tạo về công tác điều tra, không bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện để làm công tác điều tra, xử lý tội phạm. Tăng cường lực lượng điều tra viên cho Cơ quan điều tra cấp huyện và các địa phương trọng điểm. Kiên quyết loại khỏi bộ máy Cơ quan điều tra những cán bộ kém về đạo đức, yếu về chuyên môn nghiệp vụ.

6. Kiện toàn tổ chức Cơ quan điều tra các cấp của Công an nhân dân, trong Quân đội nhân dân và các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra cho phù hợp với thực tiễn công tác điều tra. Đề cao trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm của thủ trưởng đơn vị đối với các vụ việc oan, sai trong hoạt động điều tra hình sự; xử lý nghiêm minh đối với người thi hành công vụ mắc sai phạm, nhất là đối với trường hợp bức cung, dùng nhục hình, làm oan, sai nghiêm trọng. Đơn vị để xảy ra oan, sai, bức cung, dùng nhục hình thì thủ trưởng đơn vị đó phải chịu trách nhiệm liên đới. Củng cố, chấn chỉnh công tác giám định tư pháp, nhất là giám định về tài chính, ngân hàng, xây dựng, giao thông, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả, giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần... phục vụ công tác điều tra, xử lý tội phạm bảo đảm chính xác, kịp thời.

7. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động điều tra, nhất là việc chấp hành các quy trình làm việc, quy chế công tác trong hoạt động điều tra; phát hiện sớm sai phạm, tập trung xác minh dấu hiệu oan, sai để có biện pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời, không để kéo dài, gây hậu quả xấu. Tăng cường công tác hướng dẫn chỉ đạo hoạt động điều tra, xử lý tội phạm của Cơ quan điều tra cấp trên với Cơ quan điều tra cấp dưới, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, những vụ án phức tạp, tồn đọng, kéo dài. Phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát nhân dân các cấp kiểm sát hoạt động điều tra ngay từ tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm nhằm hạn chế các vi phạm, thiếu sót trong hoạt động tố tụng hình sự, phòng ngừa oan, sai. Tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư, người bào chữa sớm tham gia các hoạt động tố tụng của cơ quan điều tra theo quy định của pháp luật để phòng, chống oan, sai, bức cung, dùng nhục hình. Tiếp nhận, nghiên cứu các kiến nghị của luật sư, người bào chữa trong quá trình điều tra, thu thập, đánh giá chứng cứ nhằm bảo đảm kết luận điều tra vụ án khách quan, toàn diện, đầy đủ, chính xác và đúng pháp luật. Tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, hướng dẫn áp dụng pháp luật, thông báo rút kinh nghiệm kịp thời đối với các vụ án trả hồ sơ điều tra bổ sung, vụ án bị Tòa án cấp trên hủy án, án đình chỉ điều tra do không có hành vi phạm tội, vụ án Tòa tuyên không phạm tội và các vi phạm khác trong quá trình giải quyết vụ án.

8. Tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ quan tư pháp; đầu tư kinh phí nâng cấp trang thiết bị cho hoạt động điều tra, khám nghiệm hiện trường, giám định tư pháp. Khẩn trương xây dựng và triển khai dự án lắp đặt và vận hành hệ thống thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh các buổi hỏi cung theo quy định của pháp luật, để ghi nhận chứng cứ, chống bức cung, dùng nhục hình, phòng chống oan, sai trong điều tra các vụ án hình sự. Tiếp tục xây dựng, sửa chữa, nâng cấp các cơ sở giam, giữ phục vụ công tác quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự nhằm bảo đảm quyền con người, không để người đang bị giam, giữ và chấp hành án tại các cơ sở giam giữ chết do đánh nhau, tự sát.

IV. PHÂN CÔNG TRÁCH NHIỆM

1. Trách nhiệm chung:

Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo chức năng, nhiệm vụ thực hiện tốt công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp tại Mục II, III Chương trình này; trong đó, Bộ Công an là lực lượng nòng cốt.

2. Trách nhiệm cụ thể:

a) Bộ Công an:

- Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ triển khai, thực hiện có hiệu quả các chủ trương của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác đảm bảo an ninh, trật tự, cải cách tư pháp theo quy định. Xây dựng và triển khai đề án nhằm nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động nghiệp vụ của lực lượng Công an nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; chịu trách nhiệm thực hiện các mục tiêu về phòng ngừa nghiệp vụ, phát hiện, điều tra tội phạm, truy bắt, vận động đối tượng truy nã ra đầu thú, thi hành án hình sự, quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam, trong đó trọng tâm là mục tiêu không để xảy ra oan, sai trong hoạt động điều tra của lực lượng Công an.

- Tham mưu Chính phủ đề nghị Quốc hội sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật liên quan để phòng, chống oan, sai trong hoạt động tố tụng hình sự. Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành chức năng kịp thời xây dựng văn bản hướng dẫn, quy định chi Tiết và chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết khác để triển khai, thi hành các đạo luật liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Bộ Công an. Chủ trì, phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao và các bộ, ngành liên quan trong phạm vi trách nhiệm của mình khẩn trương rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự đã ban hành. Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành chức năng đề ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trong thời gian tới; xây dựng, triển khai Đề án nâng cấp trang thiết bị cho hoạt động điều tra, khám nghiệm hiện trường, giám định tư pháp, nhất là các thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh để ghi nhận chứng cứ, chống bức cung, dùng nhục hình theo đúng quy định của pháp luật; khẩn trương nâng cấp các cơ sở giam giữ đã xuống cấp nghiêm trọng hoặc quá tải về giam giữ. Tập trung xây dựng, sớm hoàn thiện, ban hành hướng dẫn cụ thể về quy trình điều tra các loại án, về khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, công tác điều tra ban đầu, nhất là đối với các vụ án giết người, hiếp dâm không quả tang; tiếp tục triển khai có hiệu quả các biện pháp chống bức cung, dùng nhục hình.

- Nghiên cứu ban hành theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc bảo đảm quyền, nghĩa vụ của luật sư hoặc người bào chữa khác khi tham gia tố tụng hình sự để phù hợp với Bộ luật tố tụng hình sự, Luật luật sư và thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử. Tiếp nhận, nghiên cứu các kiến nghị của luật sư, người bào chữa trong quá trình điều tra, thu thập, đánh giá chứng cứ nhằm bảo đảm kết luận điều tra vụ án khách quan, toàn diện, đầy đủ, chính xác và đúng pháp luật. Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an các cấp phải nêu cao tinh thần trách nhiệm phát hiện kịp thời, chấn chỉnh khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong công tác bắt, giam giữ, điều tra, xử lý tội phạm; xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm và kiên quyết điều chuyển khỏi Cơ quan điều tra nhũng cá nhân vi phạm nghiêm trọng trong công tác điều tra vụ án hình sự; xử lý trách nhiệm liên đới của thủ trưởng trực tiếp nếu để xảy ra oan, sai, bức cung, dùng nhục hình. Đơn vị có cán bộ, chiến sĩ Công an bị khởi tố, kỷ luật do để xảy ra oan, sai, bức cung, dùng nhục hình, phải tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, đồng thời, kịp thời thông báo cho Công an các đơn vị, địa phương, Cơ quan điều tra các cấp và các trường Công an nhân dân để rút kinh nghiệm.

- Chủ động, tích cực phối hợp chặt chẽ với Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong việc rà soát xem xét, giải quyết dứt điểm các đơn khiếu nại kêu oan, nhất là đơn kêu oan của người bị kết án có mức hình phạt tù 20 năm trở lên, tù chung thân, tử hình. Chỉ đạo Cơ quan điều tra của Công an nhân dân phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát, Tòa án nhằm phòng ngừa, phát hiện và chấn chỉnh những sai phạm có thể xảy ra; khẩn trương kết thúc điều tra đối với các vụ án mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hủy bản án có hiệu lực pháp luật để điều tra lại; tập trung giải quyết các vụ án đã quá thời hạn luật định, phối hợp xử lý dứt điểm những vụ án kéo dài trên 5 năm và các vụ án khác được dư luận, cử tri quan tâm.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phòng tăng cường công tác quản lý, đào tạo cán bộ để nâng cao chất lượng công tác giám định kỹ thuật hình sự; khẩn trương bổ sung, hoàn thiện và ban hành quy trình, quy chuẩn giám định trong lĩnh vực này.

- Tăng cường giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức nghề nghiệp, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và trách nhiệm công vụ cho đội ngũ cán bộ thực thi pháp luật trong hoạt động điều tra; kiên quyết loại bỏ khỏi bộ máy những cán bộ yếu kém về đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ; xem xét, điều chuyển biên chế phù hợp cho các địa phương xảy ra nhiều án, tránh áp lực quá nhiều công việc dẫn đến oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Xem xét, thực hiện nghiêm túc trách nhiệm hoàn trả đối với người thi hành công vụ trong Công an nhân dân đã gây thiệt hại theo quy định của Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

b) Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; theo dõi, đôn đốc việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung các dự án luật, pháp lệnh và các văn bản quy phạm pháp luật khác theo quy định của pháp luật; bảo đảm chất lượng, tiến độ trình Chính phủ, Quốc hội xem xét, ban hành Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi). Phối hợp với Liên đoàn luật sư Việt Nam trong việc: Đào tạo, phát triển nhanh đội ngũ luật sư, nâng cao tính chuyên nghiệp và đạo đức nghề nghiệp của luật sư; giám sát luật sư trong việc tuân thủ pháp luật, thực hiện tốt trách nhiệm bào chữa, cung cấp dịch vụ pháp lý, nhất là đối với những trường hợp bào chữa chỉ định theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền tố tụng.

c) Bộ Tài chính bố trí kinh phí thường xuyên cho hoạt động tố tụng hình sự theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành. Bảo đảm các cơ quan của ngành Tài chính được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thực hiện nghiêm tham quyền tố tụng do luật định; không để xảy ra tình trạng bỏ lọt tội phạm, nâng cao chất lượng điều tra các vụ án thuộc thẩm quyền, bảo đảm không để xảy ra oan, sai.

d) Bộ Kế hoạch và Đầu tư bố trí vốn thực hiện đầu tư trang bị phương tiện, cơ sở vật chất, kỹ thuật cho hoạt động tố tụng hình sự theo quy định của Luật tố tụng hình sự, Luật đầu tư công để nâng cấp trang thiết bị cho hoạt động điều tra, khám nghiệm hiện trường, giám định tư pháp, bổ sung vốn đầu tư thực hiện xây dựng các đề án về xây dựng các thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh để ghi nhận chứng cứ, chống bức cung, dùng nhục hình; phối hợp với Bộ Công an và các bộ, ngành chức năng có lộ trình, kế hoạch cụ thể để kịp thời nâng cấp các cơ sở giam giữ đã xuống cấp nghiêm trọng hoặc quá tải về giam giữ, tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ quan tư pháp, trước hết tại các nơi vẫn đang phải thuê, mượn trụ sở làm việc.

đ) Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành liên quan tăng cường công tác quản lý, đào tạo cán bộ để nâng cao chất lượng công tác giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần; đồng thời sớm hoàn thiện, ban hành quy trình, quy chuẩn giám định trong các lĩnh vực này.

e) Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đề ra tại Nghị quyết số 96/2015/QH13 và Chương trình này theo chức năng, nhiệm vụ; trong đó chịu trách nhiệm bảo đảm không xảy ra oan, sai trong hoạt động tố tụng hình sự của các cơ quan chức năng thuộc quyền quản lý.

g) Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bảo đảm các cơ quan thuộc quyền quản lý được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thực hiện nghiêm thẩm quyền tố tụng do luật định; không để xảy ra tình trạng bỏ lọt tội phạm, nâng cao chất lượng điều tra các vụ án thuộc thẩm quyền, bảo đảm không để xảy ra oan, sai.

h) Các bộ, ngành quản lý chuyên môn về lĩnh vực giám định tài chính, ngân hàng, xây dựng, giao thông, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả..., chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp tăng cường công tác quản lý, đào tạo cán bộ để nâng cao chất lượng công tác giám định tài chính, ngân hàng, xây dựng, giao thông, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả...; đồng thời khẩn trương bổ sung, hoàn thiện và ban hành quy trình, quy chuẩn giám định trong các lĩnh vực này.

i) Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo, triển khai thực hiện toàn diện các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống tội phạm, công tác thi hành án hình sự; chịu trách nhiệm thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại Nghị quyết số 96/2015/QH13 và Chương trình này ở địa phương; có trách nhiệm bố trí kinh phí thực hiện Nghị quyết số 96/2015/QH13 và Chương trình này ở địa phương; chủ động phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan triển khai thực hiện các hoạt động của Chương trình này.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Căn cứ Nghị quyết số 96/2015/QH13 và Chương trình này, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức triển khai, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nội dung đã đề ra.

2. Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quan tâm chỉ đạo chấn chỉnh công tác báo cáo, thống kê đầy đủ các vụ án oan, sai để kịp thời minh oan cho người bị oan, bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật; định kỳ hằng năm hoặc đột xuất báo cáo, đánh giá kết quả việc thực hiện Nghị quyết số 96/2015/QH13 và Chương trình này gửi Bộ Công an (qua Văn phòng bộ) để tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Thời gian thống kê số liệu trong báo cáo hằng năm của Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội tính từ ngày 01 tháng 10 năm trước đến ngày 31 tháng 7 của năm báo cáo; trình Quốc hội tính từ ngày 01 tháng 10 năm trước đến ngày 30 tháng 9 của năm báo cáo.

3. Kinh phí thực hiện Chương trình này do ngân sách nhà nước bảo đảm theo phân cấp quản lý ngân sách nhà nước hiện hành. Các bộ, cơ quan trung ương và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chủ động bố trí dự toán ngân sách nhà nước giao hàng năm để triển khai thực hiện. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan liên quan tạo điều kiện về ngân sách để triển khai các chương trình, đề án, dự án, đầu tư xây dựng trụ sở, phương tiện làm việc cho các cơ quan, lực lượng trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ.

4. Giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành có liên quan giúp Thủ tướng Chính phủ theo dõi, đôn đốc, kiểm tra và hướng dẫn việc thực hiện Chương trình này./.