Quyết định 1450/QĐ-UBND năm 2020 về phê duyệt Đề án Bảo tồn, phục dựng và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể truyền thống tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2020-2030

Số hiệu 1450/QĐ-UBND
Ngày ban hành 05/06/2020
Ngày có hiệu lực 05/06/2020
Loại văn bản Quyết định
Cơ quan ban hành Tỉnh Quảng Trị
Người ký Hoàng Nam
Lĩnh vực Văn hóa - Xã hội

ỦY BAN NHÂN DÂN
TỈNH QUẢNG TRỊ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 1450/QĐ-UBND

Quảng Trị, ngày 05 tháng 6 năm 2020

 

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN BẢO TỒN, PHỤC DỰNG VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ TRUYỀN THỐNG TỈNH QUẢNG TRỊ GIAI ĐOẠN 2020-2030

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG TRỊ

Căn cứ Luật Tổ chức Chính quyền địa phương ngày 19/6/2015;

Căn cứ Luật Di sản Văn hóa ngày 29/6/2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản Văn hóa ngày 18/6/2009;

Căn cứ Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 21/9/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa;

Cặn cứ Thông tư số 04/2010/TT-BVHTTTDL ngày 30/6/2010 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể và lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể đưa vào danh mục di sản phi vật thể quốc gia.

Xét đề nghị của Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tại Tờ trình số 27/TTr-SVHTTDL, ngày 31/3/2020.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Đề án “Bảo tồn, phục dựng và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể truyền thống tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2020-2030”.

Điều 2. Giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành có liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện; hướng dẫn, đôn đốc và kiểm tra việc thực hiện Đề án này.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.

Chánh Văn phòng UBND tỉnh; Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch; Giám đốc các Sở, Thủ trưởng các Ban ngành, cơ quan, đơn vị liên quan và Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

 


Nơi nhận:
- Như Điều 3;
- Bộ VHTTDL (b/c);
- TT. Tỉnh ủy, TT.HĐND tỉnh (b/c);
- Cục DSVH, Bộ VHTTDL;
- Các PCT UBND tỉnh;
- Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy;
- Các Sở, ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh;
- Lưu: VT, VX.

TM. ỦY BAN NHÂN DÂN
KT. CHỦ TỊCH
PHÓ CHỦ TỊCH




Hoàng Nam

 

ĐỀ ÁN

BẢO TỒN, PHỤC DỰNG VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ TRUYỀN THỐNG TỈNH QUẢNG TRỊ GIAI ĐOẠN 2020-2030
(Kèm theo Quyết định số: 1450/QĐ-UBND ngày 05 tháng 6 năm 2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị)

Phần thứ nhất:

SỰ CẦN THIẾT VÀ CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

I. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

Di sản văn hoá phi vật thể là sản phẩm văn hoá tinh thần vô cùng quý báu, có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học do con người sáng tạo và xây dựng nên; được lưu giữ bằng trí nhớ, chữ viết, được lưu truyền bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức lưu giữ, lưu truyền khác, bao gồm tiếng nói, chữ viết, tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học, ngữ văn truyền miệng, diễn xướng dân gian, lối sống, nếp sống, lễ hội, bí quyết về nghề thủ công truyền thống, tri thức y dược học cổ truyền, văn hoá ẩm thực, về trang phục truyền thống dân tộc và những tri thức dân gian... Đây chính là những sản phẩm kết tinh từ tâm hồn, trí tuệ, tài năng, cốt cách và đạo lý của cả dân tộc trong quá trình sống, lao động xây dựng và bảo vệ tổ quốc; nó luôn có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong đời sống con người cũng như trong bản sắc văn hoá của mỗi dân tộc. Là tài sản vô cùng quý giá của đất nước, là chất keo gắn kết cộng đồng, là cơ sở để sáng tạo những giá trị tinh thần mới và giao lưu với văn hóa quốc tế.

Gia tài di sản văn hóa phi vật thể của Quảng Trị được xây dựng bởi các tộc người Chăm, Kinh/Việt, Bru - Vân Kiều và Tà Ôi/Pa Cô... trải suốt chiều dài lịch sử hàng ngàn năm. Bằng cách chuyển tải liên tục trên sự kế thừa các yếu tố nội lực với tất cả sự năng động, sáng tạo, sự hội nhập, giao thoa, kết tinh và lan tỏa với văn hóa các cộng đồng tộc người ở các vùng, miền để hòa nhập vào dòng chảy chung của đất nước. Kết hợp với sự kết tinh của giá trị nhân bản, sáng tạo, chịu thương, chịu khó, anh dũng, kiên cường và lạc quan cách mạng của các thế hệ người dân Quảng Trị trong quá trình sống, lao động, xây dựng và chiến đấu bảo vệ quê hương. Từ đó hình thành nên những phong cách văn hóa đặc trưng, tạo nên nhiều loại hình nghệ thuật, sản sinh ra nhiều tài năng, hội tụ nhiều danh nhân để làm nên một Quảng Trị vừa mang trong mình tính đậm đà bản sắc văn hoá của dân tộc Việt Nam, lại vừa có sắc thái riêng biệt của một vùng đất kiên cường, bất khuất.

Thực hiện Luật Di sản Văn hóa và hướng dẫn của các Bộ, ngành Trung ương, từ năm 2011 đán nay, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị đã tiến hành tổ chức nhiều đợt tổng điều tra, kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể tại địa bàn các huyện thị xã, thành phố. Qua hoạt động điều tra, nhận diện, xác định giá trị di sản và kiểm kê tại địa bàn các làng xã Quảng Trị; kết quả bước đầu đã kiểm kê được 368 di sản văn hóa phi vật thể chia theo 7 loại hình chính, bao gồm:

(i) Những di sản thuộc loại hình tiếng nói, chữ viết của ba dân tộc Việt, Bru- Vân Kiều và Tà Ôi, đã đưa vào danh mục kiểm kê 2 di sản: Ngữ âm dân gian xã Vĩnh Tú, ngữ âm làng Phú Hải xã Hải Ba.

(ii) Những di sản thuộc loại hình ngữ văn dân gian, bao gồm sử thi, dân ca, ca dao tục ngữ, hò, vè, câu đố, truyện cổ tích, truyện trạng, truyện ngụ ngôn, truyện cười, hát ru và các biểu đạt khác được chuyển tải bằng lời nói hoặc chữ viết của người Việt, người Bru - Vân Kiều; người Tà Ôi, đã kiểm kê được 19 di sản như: Truyện trạng Vĩnh Hoàng, Hò Như Lệ, Sự tích Thân Đá làng Phương Sơn, Sự tích các vị thần làng An Lợi, Sự tích Ông Dài Ông Cụt làng Nhan Biều... Các điệu hò giã gạo, Hò Như Lệ, Hát ru con, Hát Cà lơi cha chấp, Oát xà nớt; hát Sim...

(iii) Những di sản thuộc loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian, âm nhạc, múa, hát, sân khấu... đã đưa vào danh mục kiểm kê 65 di sản như: Hội Trống quân làng Điếu Ngao, Tuồng Chợ Cạn, Múa Đồng Náp, Chèo cạn Tùng Luật, Múa Đăng hèo làng Hà Trung, Hát Bả trạo làng Phú Hải, Đội nhạc cô làng Điếu Ngao...

(iv) Những di sản thuộc loại hình tập quán xã hội, luật tục, hương ước, chuẩn mực đạo đức, nghi lễ và các phong tục, luật tục... có 87 di sản: Lễ kỳ phước của các làng cổ Quảng Trị, Lễ giổ Tổ Khai sơn Tổ đình Sắc Tứ Tịnh Quang, Hội rước thành hoàng làng, lễ cúng tổ nghề truyền thống, Luật tục trong tang ma, cưới xin của người Việt và người Bru vân kiều và Tà Ôi...

[...]