Tranh chấp đất đai giữa các bên không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được giải quyết như thế nào?

Tranh chấp đất đai giữa các bên không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được giải quyết như thế nào? Hòa giải tranh chấp đất đai gồm có những thẩm quyền nào?

Nội dung chính

Tranh chấp đất đai giữa các bên không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được giải quyết như thế nào?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 236 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai

1. Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp hoặc một trong các bên tranh chấp có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 137 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án giải quyết.

2. Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 137 của Luật này thì các bên tranh chấp được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:

a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;

b) Khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Theo như quy định thì trường hợp tranh chấp đất đai mà các bên không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các loại giấy tờ liên quan, các bên tranh chấp có thể lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết sau:

- Nộp đơn yêu cầu giải quyết tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền

- Khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Tranh chấp đất đai giữa các bên không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được giải quyết như thế nào? (Hình ảnh từ Internet)

Hòa giải tranh chấp đất đai gồm có những thẩm quyền nào?

Căn cứ theo Điều 235 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Hòa giải tranh chấp đất đai

...

2. Trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai quy định tại Điều 236 của Luật này, các bên tranh chấp phải thực hiện hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp. Việc hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp được thực hiện như sau:

a) Sau khi nhận được đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai để thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai;

b) Thành phần Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai bao gồm: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã là Chủ tịch Hội đồng, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, công chức làm công tác địa chính, người sinh sống lâu năm biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất tranh chấp (nếu có). Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể mời đại diện tổ chức, cá nhân khác tham gia Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai;

c) Việc hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã được thực hiện trong thời hạn không quá 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai;

...

Như vậy thẩm quyền hòa giải tranh chấp đất đai trước khi cơ quan nhà nước giải quyết tranh chấp thuộc về Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp.

Khi nhận được đơn yêu cầu, Chủ tịch UBND cấp xã sẽ thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai. Hội đồng này bao gồm các thành viên như: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND cấp xã, đại diện Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, công chức địa chính, và những người có hiểu biết về đất tranh chấp.

Nhà nước có trách nhiệm giải quyết tranh chấp đất đai giữa các bên sử dụng đất không?

Căn cứ Điều 15 Luật Đất đai 2024 quy định trách nhiệm của Nhà nước đối với người sử dụng đất như sau:

Trách nhiệm của Nhà nước đối với người sử dụng đất

1. Có chính sách tạo điều kiện cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp không có đất sản xuất do quá trình chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất và chuyển đổi cơ cấu kinh tế được đào tạo nghề, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm.

2. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người sử dụng đất khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai.

3. Thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật cho người có đất thu hồi khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

4. Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật cho người sử dụng đất trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, thủ tục hành chính về đất đai, khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.

5. Giải quyết tranh chấp đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai.

Theo như quy định thì Nhà nước có trách nhiệm giải quyết tranh chấp đất đai giữa các bên sử dụng đất.