Nhà nước có được thu hồi đất của người chết không?
Nội dung chính
Nhà nước có được thu hồi đất của người đã chết không?
Theo khoản 35 Điều 3 Luật Đất đai 2024 quy định Nhà nước thu hồi đất là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người sử dụng đất hoặc thu lại đất của người đang sử dụng đất hoặc thu lại đất đang được Nhà nước giao quản lý.
Tại Điều 622 Bộ luật Dân sự 2015 quy định trường hợp không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản thì tài sản còn lại sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc về Nhà nước.
Đồng thời tại điểm b khoản 1 Điều 82 Luật Đất đai 2024 thì cá nhân sử dụng đất chết mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản theo quy định của pháp luật về dân sự sẽ bị Nhà nước ra quyết định thu hồi đất.
Như vậy, Nhà nước có quyền thu hồi đất của người đã chết trong trường hợp người sử dụng đất chết mà không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật, hoặc có người thừa kế nhưng từ chối nhận di sản, không được quyền hưởng di sản (gọi chung là không có người nhận thừa kế) và sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài sản theo quy định của pháp luật.
Nhà nước có được thu hồi đất của người chết không?(Hình từ Internet)
Ai có thẩm quyền thu hồi đất của người đã chết mà không có người nhận thừa kế?
Theo Điều 83 Luật Đất đai 2024 quy định thẩm quyền thu hồi đất như sau:
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất đối với tổ chức trong nước, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài thuộc trường hợp quy định tại Điều 81 và Điều 82 của Luật Đất đai 2024.
- Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thuộc trường hợp quy định tại Điều 81 và Điều 82 của Luật Đất đai 2024.
Dẫn chiếu đến Điều 81, 82 Luật Đất đai 2024 thì thẩm quyền thu hồi đất do cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế như sau:
(1) Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ ra quyết định thu hồi đất trong trường người sử dụng đất chết là người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản theo quy định của pháp luật về dân sự.
(2) Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất trong trường hợp cá nhân sử dụng đất chết mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản theo quy định của pháp luật về dân sự.
Như vậy, Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc cấp tỉnh có là cơ quan có thẩm quyền thu hồi đất của người sử dụng đất đã chết mà không có người nhận thừa kế, tùy vào đối tượng sử dụng đất theo quy định tại Luật Đất đai 2024.
Căn cứ để thu hồi đất khi người sử dụng chết mà không có người nhận thừa kế được quy định thế nào?
Theo khoản 5 Điều 82 Luật Đất đai 2024, căn cứ để thu hồi đất khi người sử dụng chết mà không có người thừa kế là dựa trên giấy chứng tử hoặc quyết định tuyên bố một người là đã chết theo quy định của pháp luật.
Lưu ý: Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận giấy chứng tử hoặc quyết định tuyên bố một người là đã chết cơ quan có chức năng quản lý đất đai trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất (khoản 1 Điều 33 Nghị định 102/2024/NĐ-CP).