Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào thời gian nào?
Nội dung chính
Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào thời gian nào?
Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào ngày 25 tháng 11 năm 2005.
Việc công nhận này không chỉ là một dấu mốc quan trọng đối với di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam mà còn khẳng định giá trị văn hóa độc đáo của các dân tộc Tây Nguyên trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, với âm thanh vang vọng qua các buổi lễ, nghi thức truyền thống và các hoạt động văn hóa đặc sắc, phản ánh mối liên hệ mật thiết giữa con người và thiên nhiên, cũng như niềm tin, triết lý sống của cộng đồng. Qua âm nhạc cồng chiêng, những giá trị tinh thần, truyền thống và những câu chuyện, huyền thoại được lưu truyền qua nhiều thế hệ đã góp phần định hình bản sắc văn hóa của vùng đất Tây Nguyên.
Việc UNESCO công nhận vào ngày 25 tháng 11 năm 2005 đã mở ra một kỷ nguyên mới trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị của Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu, giảng dạy và quảng bá văn hóa đặc sắc của vùng Tây Nguyên, mà còn khẳng định vai trò của di sản văn hóa phi vật thể trong việc tăng cường giao lưu, hiểu biết giữa các dân tộc trên thế giới.
Nhờ sự công nhận này, không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã trở thành biểu tượng tiêu biểu của sự đa dạng văn hóa và trí tuệ nhân loại, góp phần làm giàu thêm kho tàng văn hóa truyền thống của nhân loại, đồng thời là nguồn cảm hứng vô giá cho các thế hệ tương lai trong công cuộc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của đất nước.
Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào thời gian nào? (hình từ internet)
Tiêu chí nào để có thể được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia?
Căn cứ theo quy định tại Điều 5 Nghị định 98/2010/NĐ-CP như sau:
Tiêu chí lựa chọn di sản văn hóa phi vật thể để đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
1. Có tính đại diện, thể hiện bản sắc của cộng đồng, địa phương.
2. Phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự sáng tạo của con người, được kế tục qua nhiều thế hệ.
3. Có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài.
4. Được cộng đồng đồng thuận, tự nguyện đề cử và cam kết bảo vệ.
Như vậy, những tiêu chí để có thể lọt vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia sẽ bao gồm:
Tiêu chí 1: Có tính đại diện, thể hiện bản sắc của cộng đồng, địa phương.
Tiêu chí 2: Phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự sáng tạo của con người, được kế tục qua nhiều thế hệ.
Tiêu chí 3: Có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài.
Tiêu chí 4: Được cộng đồng đồng thuận, tự nguyện đề cử và cam kết bảo vệ.
Nguyên tắc sử dụng và khai thác di sản văn hóa phi vật thể được quy định như thế nào?
Nguyên tắc sử dụng và khai thác di sản văn hóa phi vật thể được quy định tại Điều 5 Nghị định 39/2024/NĐ-CP như sau:
- Việc sử dụng và khai thác di sản văn hóa phi vật thể phải bảo đảm tuân thủ Công ước về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể;
- Không lợi dụng việc tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá, truyền dạy di sản, cộng đồng chủ thể di sản và danh hiệu của di sản để trục lợi hoặc thực hiện các hành vi, hoạt động trái pháp luật.
- Không lợi dụng di sản để thực hiện các hành vi, hoạt động phân biệt đối xử, kỳ thị văn hóa, dân tộc, vùng miền.
- Không xâm phạm, xúc phạm, xuyên tạc nội dung, ý nghĩa và giá trị của di sản văn hóa phi vật thể.
- Không can thiệp làm thay đổi, sai lệch tập quán, tín ngưỡng, tính thiêng, những điều kiêng kỵ, bí quyết trong thực hành di sản văn hóa phi vật thể.
- Không tạo sự ganh đua, tranh chấp, mâu thuẫn và xung đột văn hóa giữa các cộng đồng, nhóm và cá nhân.
- Không ngăn cản cộng đồng chủ thể thực hành di sản, tiếp cận không gian và đồ vật trong thực hành di sản, hưởng lợi từ việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản.
- Không lợi dụng hoạt động bảo vệ, phát huy để đi ngược lại quyền sáng tạo, thực hành và hưởng thụ văn hóa của cộng đồng chủ thể di sản.
