Khi đất đang có tranh chấp, người dân sẽ bị hạn chế những quyền nào?

Trường hợp 1: Cá nhân sử dụng đất không được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất

Căn cứ khoản 1 Điều 27 Luật Đất đai 2024 quy định cá nhân sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo quy định Luật Đất đai 2024 và luật khác có liên quan.

Theo khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024 quy định cá nhân sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau đây:

- Có sổ đỏ, trừ trường hợp thừa kế quyền sử dụng đất, chuyển đổi đất nông nghiệp khi dồn điền, đổi thửa, tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước, cộng đồng dân cư và trường hợp quy định tại khoản 7 Điều 124 và điểm a khoản 4 Điều 127 Luật Đất đai 2024;

- Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phán quyết của Trọng tài đã có hiệu lực pháp luật;

- Quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự;

- Trong thời hạn sử dụng đất;

- Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.

Như vậy, theo các quy định nêu trên thì khi đất đai có tranh chấp, người sử dụng đất sẽ không được thực hiện các quyền như chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế, tặng cho hoặc thế chấp quyền sử dụng đất,...

Trường hợp 2: Cá nhân sử dụng đất không đáp ứng đủ điều kiện được cấp “Sổ đỏ” lần đầu 

-  Đất có giấy tờ nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01/8/2024                                                                           

Căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 137 Luật Đất đai 2024 quy định cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 137 Luật Đất đai 2024 mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất, nhưng đến trước 01/8/2024 chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất đó không có tranh chấp thì được cấp Sổ đỏ.

- Đất không có giấy tờ mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền.

Căn cứ Điều 138 Luật Đất đai 2024 thì đối với cá nhân đang sử dụng đất có giấy tờ đứng tên người khác (kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất) nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền trước ngày 01/8/2024 hoặc đang sử dụng đất không có giấy tờ (được giao đúng thẩm quyền, không vi phạm pháp luật về đất đai), nay đất đó đang dính tranh chấp thì đều không đáp ứng điều kiện để được cấp Sổ đỏ lần đầu.

Như vậy, đất thuộc trường hợp được nêu trên chưa làm thủ tục chuyển quyền trước 01/8/2024 hoặc đất không có giấy tờ nhưng đang có tranh chấp thì không được cấp Sổ đỏ lần đầu.

Trường hợp 3: Cá nhân sử dụng đất không được cấp “Sổ đỏ”

Căn cứ theo điểm e khoản 1 Điều 151 Luật Đất đai 2024 thì đối với đất đang có tranh chấp, đang bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự; quyền sử dụng đất đang bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật thì người sử dụng đất sẽ không được cấp Sổ đỏ.