Tại sao cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng? Lễ cúng rằm tháng Giêng gồm những gì?

Nội dung chính

Tại sao cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng

"Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng" là câu nói dân gian nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của ngày rằm đầu tiên trong năm. Đây không chỉ là một ngày lễ thông thường mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, được coi là thời điểm linh thiêng để cầu bình an, tài lộc và may mắn.

Trước hết, rằm tháng Giêng là ngày trăng tròn đầu tiên của năm mới, tượng trưng cho sự viên mãn, trọn vẹn. Người Việt quan niệm rằng cúng bái vào thời điểm này sẽ giúp cả năm được hanh thông, suôn sẻ. Đây cũng là dịp để bày tỏ lòng thành kính với thần linh, tổ tiên, mong cầu phúc lành và sức khỏe cho gia đình.

Bên cạnh đó, rằm tháng Giêng còn có ý nghĩa đặc biệt trong Phật giáo, được gọi là Tết Nguyên Tiêu. Đây là thời điểm các Phật tử lên chùa dâng hương, lễ Phật, cầu an cho bản thân và gia đình. Theo quan niệm nhà Phật, ngày này có sự gia trì của chư Phật, Bồ Tát, giúp tăng thêm phước lành, giải trừ nghiệp chướng.

Không chỉ mang ý nghĩa tôn giáo, Rằm tháng Giêng còn là một nét văn hóa truyền thống, thể hiện sự gắn kết gia đình. Con cháu quây quần, cùng nhau chuẩn bị lễ vật, dâng hương cúng tổ tiên, nhắc nhở về đạo lý "uống nước nhớ nguồn". Đồng thời, nhiều người tin rằng những lời cầu nguyện thành tâm vào ngày này sẽ được chứng giám, giúp một năm thuận lợi, bình an.

Với những ý nghĩa sâu sắc như vậy, dân gian mới có câu "Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng", khẳng định rằng đây là dịp quan trọng nhất để bày tỏ lòng thành và cầu mong những điều tốt đẹp cho cả năm.

Lễ cúng rằm tháng Giêng gồm những gì?

Lễ cúng rằm tháng Giêng thường được chuẩn bị chu đáo với lễ vật đầy đủ để dâng lên thần linh và gia tiên, tùy theo phong tục từng vùng mà có thể khác nhau. Dưới đây là những lễ vật thường có trong mâm cúng Rằm tháng Giêng:

(1) Mâm cúng Phật

Nếu gia đình theo đạo Phật hoặc có thờ Phật, mâm cúng nên chuẩn bị theo nguyên tắc thanh tịnh, không sát sinh. Một mâm cúng Phật thường bao gồm:

- Hoa tươi (hoa sen, hoa huệ, hoa cúc...)

- Trái cây ngũ quả tượng trưng cho sự đủ đầy

- Chè, xôi (thường là chè trôi nước tượng trưng cho sự tròn đầy, thuận lợi)

- Bánh trôi, bánh chay

- Các món ăn chay như canh, rau xào, đậu hũ...

- Hương, đèn, nước sạch

(2) Mâm cúng gia tiên

Đây là mâm cúng phổ biến nhất trong các gia đình để tưởng nhớ ông bà tổ tiên. Lễ vật gồm:

- Gà luộc nguyên con (thường để nguyên đầu, chân, đặt trên đĩa ngay ngắn)

- Xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh

- Bánh chưng hoặc bánh tét

- Chén cơm, bát canh, dưa hành, thịt kho tàu

- Trái cây ngũ quả

- Rượu, trà, nước sạch

- Trầu cau, vàng mã

(3) Mâm cúng thần linh và gia thần

Ngoài mâm cúng gia tiên, nhiều gia đình cũng dâng lễ lên các vị thần linh để cầu một năm bình an, thuận lợi. Mâm cúng thần linh thường bao gồm:

- Hoa tươi, hương, nến

- Gà luộc hoặc heo quay (nếu cúng mặn)

- Xôi, bánh chưng hoặc bánh tét

- Rượu, trà, nước sạch

- Trầu cau, tiền vàng mã

(4) Mâm cúng ngoài trời

Một số gia đình cũng chuẩn bị lễ cúng ngoài trời để cúng Trời, Thần linh, bao gồm:

- Mâm ngũ quả

- Hương, nến, nước sạch

- Vàng mã, tiền vàng

- Xôi chè, bánh chưng hoặc bánh tét

- Gà trống luộc hoặc thịt heo quay

(5) Lưu ý khi cúng rằm tháng Giêng 2025

- Giờ cúng: Có thể cúng vào sáng, trưa hoặc chiều ngày 15 tháng Giêng, tùy theo điều kiện gia đình. Tuy nhiên, nhiều người tin rằng cúng vào buổi sáng là tốt nhất.

- Đồ lễ: Cần sắp xếp gọn gàng, trang trọng, thể hiện lòng thành.

- Lễ vật chay hay mặn: Nếu cúng Phật thì phải dùng đồ chay, còn cúng gia tiên, thần linh thì có thể cúng mặn.

Rằm tháng Giêng 2025 là ngày lễ quan trọng nên các gia đình thường chuẩn bị chu đáo để cầu mong một năm mới bình an, tài lộc và may mắn.

Tại sao cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng? Lễ cúng rằm tháng Giêng gồm những gì? (Hình từ Internet)

Rằm tháng Giêng 2025 người lao động có được nghỉ không?

Căn cứ theo Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:

Nghỉ lễ, tết
1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);
b) Tết Âm lịch: 05 ngày;
c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);
d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);
đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);
e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).
2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.
3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 111 Bộ luật Lao động 2019 về nghỉ hằng tuần:

Nghỉ hằng tuần
1. Mỗi tuần, người lao động được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục. Trong trường hợp đặc biệt do chu kỳ lao động không thể nghỉ hằng tuần thì người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo đảm cho người lao động được nghỉ tính bình quân 01 tháng ít nhất 04 ngày.
2. Người sử dụng lao động có quyền quyết định sắp xếp ngày nghỉ hằng tuần vào ngày Chủ nhật hoặc ngày xác định khác trong tuần nhưng phải ghi vào nội quy lao động.
3. Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 của Bộ luật này thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.

Như vậy, rằm tháng Giêng 2025 không thuộc những ngày lễ, tết mà người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương. Do đó, vào rằm tháng Giêng 2025 người lao động vẫn đi làm bình thường.

Tuy nhiên, nếu trong trường hợp rằm tháng Giêng 2025 rơi vào ngày nghỉ hằng tuần thì người lao động được nghỉ làm theo quy định. Nếu người lao động có nhu cầu nghỉ làm ngày rằm tháng Giêng 2025, người lao động có thể dùng phép năm xin nghỉ hoặc người lao động cũng có thể làm đơn xin nghỉ không hưởng lương.