Khi nhận bồi thường thu hồi đất người dân có được lựa chọn đất hay tiền không?

Người dân có thể được bồi thường theo hình thức nào khi bị thu hồi đất? Người dân có được lựa chọn đất hay tiền khi nhận bồi thường thu hồi đất không?

Nội dung chính

Hình thức bồi thường về đất người dân có thể nhận khi bị thu hồi đất?

Theo Điều 91 Luật Đất đai 2024, điểm e khoản 1 Điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định về nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất như sau:

Điều 91. Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
1. Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng quy định của pháp luật; vì lợi ích chung, sự phát triển bền vững, văn minh và hiện đại của cộng đồng, của địa phương; quan tâm đến đối tượng chính sách xã hội, đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
2. Việc bồi thường về đất được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, trường hợp không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trường hợp người có đất thu hồi được bồi thường bằng đất, bằng nhà ở mà có nhu cầu được bồi thường bằng tiền thì được bồi thường bằng tiền theo nguyện vọng đã đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Đối với người có đất thu hồi nếu có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất, quỹ nhà ở thì được xem xét bồi thường bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở.
[...]”

Như vậy, có 4 hình thức bồi thường thu hồi đất cho người dân như sau:

- Giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi;

- Bằng tiền trong trường hợp không có đất để bồi thường người dân có nhu cầu;

- Bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất thu hồi;

- Nhà ở.

Người dân có được lựa chọn đất hay tiền khi nhận bồi thường thu hồi đất không?

Căn cứ khoản 2 Điều 91 Luật Đất đai 2024, điểm e khoản 1 Điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định về việc bồi thường thu hồi đất như sau:

Điều 91. Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
[...]
2. Việc bồi thường về đất được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, trường hợp không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trường hợp người có đất thu hồi được bồi thường bằng đất, bằng nhà ở mà có nhu cầu được bồi thường bằng tiền thì được bồi thường bằng tiền theo nguyện vọng đã đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Đối với người có đất thu hồi nếu có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất, quỹ nhà ở thì được xem xét bồi thường bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở.
[...]

Như vậy, khi nhận bồi thường thu hồi đất, người dân có quyền lựa chọn trong khuôn khổ của pháp luật và điều kiện thực tế của địa phương nơi có đất.

Cụ thể, phương án bồi thường mặc định khi bồi thường thu hồi đất là giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi (hoặc tiền trong trường hợp không có đất để bồi thường).

Theo đó, khi người dân chọn nhận bồi thường bằng tiền, pháp luật cho phép người dân được bồi thường bằng tiền theo nguyện vọng đã đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Tuy nhiên, khi người dân chọn nhận bồi thường bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, còn cần xem xét điều kiện về quỹ đất, quỹ nhà ở của địa phương có đáp ứng được nhu cầu ấy không.

Khi nhận bồi thường thu hồi đất người dân có được lựa chọn đất hay tiền không?

Khi nhận bồi thường thu hồi đất người dân có được lựa chọn đất hay tiền không? (Hình từ Internet)

Thời hạn bồi thường bằng tiền khi Nhà nước thu hồi đất khi nào?

Theo khoản 3 Điều 94 Luật Đất đai 2024 quy định về kinh phí và chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư như sau:

Điều 94. Kinh phí và chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
[...]
3. Việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được thực hiện như sau:
a) Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có hiệu lực thi hành, cơ quan, đơn vị, tổ chức thực hiện bồi thường phải chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản;
b) Trường hợp cơ quan, đơn vị, tổ chức thực hiện bồi thường chậm chi trả thì khi thanh toán tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản, ngoài tiền bồi thường, hỗ trợ theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản còn được thanh toán thêm một khoản tiền bằng mức tiền chậm nộp theo quy định của Luật Quản lý thuế tính trên số tiền chậm trả và thời gian chậm trả.
[...]

Như vậy, thời hạn bồi thường là trong 30 ngày kể từ ngày quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có hiệu lực thi hành, cơ quan, đơn vị, tổ chức thực hiện bồi thường phải chi trả tiền bồi thường cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản.

Trường hợp cơ quan, đơn vị, tổ chức thực hiện bồi thường chậm chi trả thì khi thanh toán tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản thì phải thanh toán thêm một khoản tiền bằng mức tiền chậm nộp theo quy định của Luật Quản lý thuế tính trên số tiền chậm trả và thời gian chậm trả.

Chuyên viên pháp lý Nguyễn Việt Anh
saved-content
unsaved-content
1