Tiến độ thực hiện các khu tái định cư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đoạn Nghệ An

Nội dung chính

Tiến độ thực hiện các khu tái định cư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đoạn Nghệ An

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đoạn Nghệ An dài 85,5 km, đi qua 18 xã, phường, gồm: Hoàng Mai, Quỳnh Văn, Quỳnh Sơn, Quỳnh Lưu, Hùng Châu, Đức Châu, Quảng Châu, Minh Châu, Diễn Châu, An Châu, Tân Châu, Đông Thành, Thần Lĩnh, Nghi Lộc, Yên Trung, Hưng Nguyên, Hưng Nguyên Nam và Lam Thành.

Ga chính là ga Vinh tại xã Hưng Nguyên; có 02 Trạm bảo dưỡng (tại xã Đức Châu và kết hợp trong Depot Vinh); Depot đặt tại xã Hưng Nguyên Nam.

Dự kiến có khoảng 38 cụm dân cư bị ảnh hưởng bởi dự án. Diện tích giải phóng mặt bằng (GPMB) khoảng 519,2ha, chi phí GPMB khoảng 6.397 tỷ đồng. Số hộ dân bị ảnh hưởng khoảng 2.150 hộ, trong đó 1.942 hộ cần tái định cư. Bởi vậy, dự kiến xây dựng khoảng 30 khu tái định cư với diện tích khoảng 102,69 ha, tổng kinh phí thực hiện tái định cư khoảng 1.450 tỷ đồng.

Hiện tại đã có 07/18 xã phường đã có văn bản chấp thuận chủ trương khảo sát địa điểm lập quy hoạch khu tái định cư phục vụ dự án; 05/18 xã, phường đã phê duyệt đề cương nhiệm vụ khảo sát, cắm mốc và Quy hoạch chi tiết; 02/18 xã phường đã lựa chọn tư vấn lập báo cáo kinh tế, kỹ thuật.

Ngày 18/9/2025, UBND tỉnh ban hành Thông báo 771/TB-UBND năm 2025 về kết luận tại buổi kiểm tra hiện trường về tình hình thực hiện các khu tái định cư phục vụ dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, đoạn qua địa bàn tỉnh Nghệ An vào ngày 09/9/2025.

Cụ thể, chỉ đạo tập trung quyết liệt, tận dụng thời tiết để đẩy nhanh, đảm bảo hoàn thành khu tái định cư trước tháng 6/2026. Tiến độ thực hiện các khu tái định cư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đoạn Nghệ An cụ thể như sau:

- Đối với các khu tái định cư đã được UBND tỉnh chấp thuận lựa chọn địa điểm: Hoàng Mai (02 vị trí), Quỳnh Văn (02), Quỳnh Lưu (01), Diễn Châu (01), An Châu (01), Tân Châu (02), Nghi Lộc (01), Hưng Nguyên (01), Hưng Nguyên Nam (01), Lam Thành (05): Phê duyệt quy hoạch chi tiết hoặc tổng mặt bằng, triển khai cắm mốc quy hoạch, tổ chức bồi thường GPMB xong trước ngày 20/10/2025; Lập, phê duyệt các thủ tục đầu tư xây dựng dự án, lựa chọn nhà thầu, triển khai thi công trước ngày 20/11/2025.

- Đối với các khu tái định cư còn lại đang hoàn thiện hồ sơ, trình cơ quan có thẩm quyền chấp thuận lựa chọn địa điểm: Hùng Châu (01 vị trí), Đức Châu (02), Quỳnh Sơn (03), Minh Châu (02), Thần Lĩnh (02), Yên Trung (04), Hưng Nguyên (01): Khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, trình và phối hợp với Sở Xây dựng (hoặc Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam) thẩm định, trình, chấp thuận địa điểm xong trước ngày 30/9/2025; Phê duyệt quy hoạch chi tiết hoặc tổng mặt bằng, triển khai cắm ,mốc quy hoạch, tổ chức bồi thường GPMB xong trước ngày 10/11/2025; Lập, phê duyệt các thủ tục đầu tư xây dựng dự án, lựa chọn nhà thầu, triển khai thi công trước ngày 10/12/2025.

Tiến độ thực hiện các khu tái định cư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đoạn Nghệ An(Hình từ Internet)

Dự kiến vị trí 6 khu tái định cư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đoạn Nghệ An

Tỉnh Nghệ An đã khảo sát và xác định 6 vị trí dự kiến xây dựng các khu tái định cư phục vụ dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Trong đó, tại xã Tân Châu, huyện Quỳnh Lưu, có hai vị trí nằm ở khu vực đồng 10 Tấn, xóm Song Tiến. Một khu có diện tích khoảng 1,66 ha, khu còn lại rộng 1,2 ha. Đây là khu vực có địa hình tương đối bằng phẳng, thuận lợi cho việc bố trí hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu tái định cư của các hộ dân trong vùng dự án.

Tại xã Đức Châu, huyện Diễn Châu, có hai vị trí khác được lựa chọn để khảo sát. Khu thứ nhất nằm tại thôn Xuân Khánh, diện tích khoảng 3 ha, là khu vực rộng rãi, có khả năng đáp ứng nhiều hộ dân. Khu thứ hai đặt tại thôn Mỹ Lý, diện tích khoảng 1,45 ha, phù hợp để bố trí tái định cư quy mô vừa, phục vụ người dân bị ảnh hưởng ở khu vực lân cận.

Bên cạnh đó, xã Quỳnh Sơn, huyện Quỳnh Lưu cũng có hai khu tái định cư nằm trong danh sách khảo sát. Một khu ở vùng đồng Cao thuộc thôn 5 Quỳnh Mỹ, diện tích khoảng 1,78 ha, có thể triển khai nhanh nhờ quỹ đất nông nghiệp chuyển đổi. Khu còn lại ở đồng Phần Trăm thuộc xóm 1 Quỳnh Lâm, diện tích 1,1 ha, quy mô nhỏ hơn nhưng đủ đáp ứng một phần nhu cầu cho các hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp.

Như vậy, 6 vị trí dự kiến xây dựng khu tái định cư trải đều ở hai huyện Quỳnh Lưu và Diễn Châu. Đây đều là những địa điểm có điều kiện thuận lợi, quỹ đất khả dụng và gần khu vực dự án, giúp người dân ổn định cuộc sống sau khi di dời, đồng thời góp phần bảo đảm tiến độ giải phóng mặt bằng cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.

Địa điểm tái định cư do nhà nước thu hồi đất được lựa chọn theo thứ tự ưu tiên nào?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 110 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Điều 110. Lập và thực hiện dự án tái định cư, khu tái định cư

[...]

3. Địa điểm tái định cư được lựa chọn theo thứ tự ưu tiên sau đây:

a) Tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất bị thu hồi;

b) Tại địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất bị thu hồi đối với trường hợp tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;

c) Tại địa bàn khác có điều kiện tương đương trong trường hợp tại địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;

d) Ưu tiên lựa chọn khu đất có vị trí thuận lợi để hình thành khu tái định cư.

4. Khu tái định cư sau khi đã giao đất tái định cư mà còn quỹ đất thì ưu tiên giao đất cho cá nhân thuộc đối tượng được giao đất ở không đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này; trường hợp vẫn còn quỹ đất thì giao đất cho cá nhân thuộc đối tượng được giao đất ở thông qua đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này.

Như vậy, địa điểm tái định cư được lựa chọn theo thứ tự ưu tiên sau đây:

- Tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất bị thu hồi;

- Tại địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất bị thu hồi đối với trường hợp tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;

- Tại địa bàn khác có điều kiện tương đương trong trường hợp tại địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;

- Ưu tiên lựa chọn khu đất có vị trí thuận lợi để hình thành khu tái định cư.