TRÁCH
NHIỆM CỦA CÁC CƠ QUAN NHÀ NƯỚCTRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG, CHỐNG BUÔN LẬUVÀ
KINH DOANH TRÁI PHÉP
Điều 5.
Các Bộ, ngành có chức năng quản lý Nhà nước về sản xuất kinh doanh có nhiệm vụ
sau đây:
1/ Xây dựng chiến lược và kế hoạch
biện pháp để phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, đảm
bảo mở rộng được giao lưu hàng hoá sản xuất trong nước và hàng hoá xuất khẩu,
đáp ứng tốt cho yêu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
2/ Rà soát cơ chế, chính sách,
văn bản pháp luật để sửa đổi, bổ sung hoặc kiến nghị sửa đổi, bổ sung nhằm khắc
phục những sơ hở, chồng chéo, thiếu sót đang gây cản trở cho sản xuất, kinh
doanh và đang bị lợi dụng để buôn lậu và kinh doanh trái phép.
3/ Chỉ đạo công tác thanh tra,
kiểm tra việc chấp hành pháp luật Nhà nước về quản lý thị trường, chống buôn lậu
và kinh doanh trái phép trong phạm vi ngành lĩnh vực được giao theo thẩm quyền.
4/ Phối hợp với các cơ quan Nhà
nước ở các ngành, các cấp, các lực lượng có chức năng để tổ chức quản lý thị
trường theo lĩnh vực, ngành hàng, ngăn ngừa và xử lý kịp thời các diễn biến xấu
xẩy ra trên thị trường về lĩnh vực, ngành đó.
5/ Xử lý nghiêm về hành chính -
kinh tế theo đúng thẩm quyền và đúng pháp luật đối với các hoạt động buôn lậu
và kinh doanh trái phép hoặc kiến nghị với các cơ quan pháp luật xử lý những vụ,
việc có dấu hiệu phạm tội. Nếu quyết định, xử lý không đúng làm tổn thất tới
kinh tế, vật chất của tập thể, cá nhân doanh nghiệp thì cơ quan hoặc cá nhân ra
quyết định xử lý không đúng phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại đó theo luật
định.
Điều 6.
Các Bộ, ngành có chức năng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, điều tra được xác định
nhiệm vụ cụ thể như sau:
1/ Bộ Thương mại: Quản lý Nhà nước
đối với các hoạt động thương mại (bao gồm xuất nhập khẩu, kinh doanh vật tư,
hàng tiêu dùng, dịch vụ thương mại) thuộc các thành phần kinh tế trên cả nước,
kể cả hoạt động thương mại của các tổ chức và cá nhân nước ngoài được phép hoạt
động tại Việt Nam; quản lý Nhà nước về các hoạt động tư vấn, môi giới, hội chợ,
quảng cáo thương mại, giới thiệu hàng hoá và xúc tiến thương mại khác ở trong
nước và với nước ngoài; phối hợp với các cơ quan có chức năng quản lý chất lượng
hàng hoá và đo lường trong hoạt động thương mại và dịch vụ; tổ chức chỉ đạo
công tác kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành pháp luật Nhà nước của các tổ chức
và cá nhân hoạt động thương mại và dịch vụ; cùng với các cơ quan chức năng khác
của Nhà nước chống việc sản xuất và kinh doanh hàng cấm, hàng lậu lưu thông
trên thị trường; xem xét và xử phạt đối với các vi phạm hành chính trong lĩnh vực
thương mại dịch vụ thuộc thẩm quyền.
Bộ Thương mại chịu trách nhiệm tổ
chức sự phối hợp hoạt động giữa các ngành, các cấp trong việc chống buôn lậu và
kinh doanh trái phép theo Điều 1 Nghị định số 35/CP ngày 25 tháng 4 năm 1994 của
Chính phủ và Quy chế này.
2/ Tổng cục Hải quan: Kiểm tra,
giám sát hàng hoá xuất khẩu, kể cả hàng hoá và phương tiện xuất nhập cảnh, quá
cảnh; thu thuế nhập khẩu; chịu trách nhiệm chính trong việc chống buôn lậu hoặc
vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ qua biên giới; chủ trì tổ chức phối hợp
các lực lượng có chức năng kiểm soát ở biên giới và các cửa khẩu để chống buôn
lậu hoặc vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ qua biên giới; thực hiện quyền
khởi tố theo Luật tố tụng hình sự và xử lý các vi phạm hành chính về hải quan.
3/ Bộ Tài chính (Tổng cục thuế):
Chỉ đạo tổ chức công tác thu thuế đối với các hoạt động kinh doanh trên thị trường;
chỉ đạo kiểm tra, giám sát việc chấp hành các luật thuế; chủ trì và phối hợp với
các cơ quan Nhà nước, các lực lượng có chức năng khác ở các ngành, các cấp, chống
trốn lậu thuế; xử lý các hành vi vi phạm chính sách thuế theo luật định.
4/ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam:
Tổ chức việc cung ứng và lưu thông tiền tệ nhằm đáp ứng các nhu cầu của sản xuất,
kinh doanh; chỉ đạo các ngân hàng thương mại thực hiện các biện pháp nhằm huy động
tối đa ngoại tệ trôi nổi trên thị trường vào hệ thống ngân hàng; quản lý tốt
các hoạt động lưu thông vàng, bạc và đá quý trên thị trường; phối hợp với Bộ
Thương mại, Tổng cục Hải quan kiểm soát luồng ngoại tệ vào và ra khỏi Việt Nam
liên quan đến xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ.
5/ Bộ Khoa học - Công nghệ và
môi trường: Chủ trì tổ chức chỉ đạo công tác soạn thảo ban hành và thanh tra,
kiểm tra việc chấp hành các tiêu chuẩn Nhà nước về chất lượng sản phẩm về đo lường,
các quy định về nhãn hiệu hàng hoá, sở hữu công nghiệp, vệ sinh môi trường thuộc
chức năng quản lý Nhà nước của Bộ; hướng dẫn nghiệp vụ và phối hợp với các
ngành, các địa phương trong việc chống hàng giả, hàng kém chất lượng được sản
xuất và lưu thông trên thị trường.
6/ Bộ Y tế: Tổ chức chỉ đạo công
tác thanh tra, kiểm tra các hoạt động dịch vụ khám, chữa bệnh, hoạt động sản xuất,
kinh doanh dược phẩm, thuốc chữa bênh, trang thiết bị y tế... quản lý danh mục
dược liệu và thuốc chữa bệnh nhập khẩu.
7/ Thanh tra Nhà nước: Chỉ đạo
thanh tra các ngành, các cấp thực hiện thanh tra việc chấp hành pháp luật trong
hoạt động sản xuất, kinh doanh của các cơ quan đơn vị doanh nghiệp... để phát
hiện những trường hợp buôn lậu, kinh doanh trái phép và thanh tra việc chấp
hành pháp luật của các cơ quan Nhà nước, các lực lượng có chức năng quản lý thị
trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép để kịp thời phát hiện, ngăn chặn
các hoạt động trái pháp luật trong các cơ quan và lực lượng đó; kiến nghị các
biện pháp sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách nhằm khắc phục sơ hở, thiếu sót.
8/ Bộ Quốc phòng: Chỉ đạo các cấp
trong toàn quân chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà
nước và quân đội, thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị
trong quân đội để ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời các vụ buôn lậu, kinh
doanh trái phép khi có yêu cầu của Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương hoặc Bộ Thương mại và các ngành có chức năng.
9/ Bộ Nội vụ: Chỉ đạo lực lượng
cảnh sát Nhân dân và Bộ đội biên phòng phát hiện, bắt giữ, điều tra và xử lý
theo pháp luật các vụ buôn lậu và kinh doanh trái phép, chủ yếu là các vụ việc
lớn, trọng điểm; phối hợp hỗ trợ các lực lượng có chức năng chống buôn lậu ở
biên giới và các cửa khẩu; thực hiện việc kiểm soát hoặc chủ trì tổ chức việc
phối hợp với các ngành, các lực lượng khác để kiểm soát, chống buôn lậu và vận
chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới trên bộ, trên biển, hải đảo nơi không
có tổ chức hải quan; hỗ trợ, phối hợp với các ngành, các lực lượng khi có yêu cầu
kể cả huy động người và phương tiện để bắt giữ kịp thời các vụ buôn lậu hoặc vận
chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ qua biên giới.
10/ Bộ Văn hoá - Thông tin: Chỉ
đạo tổ chức quản lý thị trường văn hoá phẩm, các dịch vụ văn hoá nghệ thuật,
công tác in ấn và xuất bản, chống các hoạt động buôn lậu và kinh doanh trái
phép các mặt hàng văn hoá phẩm, chỉ đạo các phương tiện thông tin đại chúng
trong việc tuyên truyền, đấu tranh và phát hiện các vụ buôn lậu và kinh doanh
trái phép; chỉ đạo về chất lượng thông tin, phối hợp với Bộ Thương mại để kiểm
soát bảo đảm quảng cáo trung thực, chính xác.
11/ Bộ Tư pháp: Chủ trì và phối
hợp với các cơ quan Nhà nước rà xét văn bản pháp luật để phát hiện sơ hở về quản
lý Nhà nước, kiến nghị việc sửa đổi, bổ sung; phối hợp với các ngành có chức
năng kiểm tra, kiểm soát thị trường xây dựng các văn bản pháp luật về xử phạt
vi phạm hành chính trong kinh doanh thương mại và dịch vụ.
12/ Bộ Giao thông vận tải: Chỉ đạo
tổ chức quản lý công tác vận tải, chống các hoạt động và kinh doanh trái phép
trên các phương tiện vận tải đường bộ, đường sông, đường biển và hàng không; phối
hợp với các ngành chức năng tổ chức kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn việc vận
chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu trên các loại phương tiện. Xử lý nghiêm người
và phương tiện vi phạm.
13/ Các Bộ, ngành sản xuất khác
căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình tổ chức tốt công tác quản lý sản xuất,
kinh doanh chống các hành vi buôn lậu và kinh doanh trái phép nhằm ổn định thị
trường, thúc đẩy sản xuất phát triển, mở rộng giao lưu hàng hoá.
Điều 7.
Trách nhiệm của Uỷ ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong
lĩnh vực quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép như sau:
1/ Tổ chức tốt thị trường trên địa
bàn nhằm thúc đẩy sản xuất phát triển, mở rộng giao lưu hàng hoá theo quy định
của pháp luật.
2/ Thực hiện nghiêm các quy định
của pháp luật, các chủ trương, chính sách, chế độ và sự chỉ đạo của Quốc hội,
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành ở Trung ương về công tác quản lý
thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép. Không ban hành những quy định
hoặc chỉ thị trái với cấp trên, gây tác động xấu đến trật tự kinh tế - xã hội,
tạo sơ hở cho bọn tham nhũng, buôn lậu lợi dụng.
3/ Tổ chức chỉ đạo các ngành, các
cấp, các lực lượng có chức năng ở địa phương thực hiện việc thanh tra, kiểm
tra, kiểm soát các hoạt động kinh doanh trên địa bàn trong việc chấp hành pháp
luật về quản lý thị trường, ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời các hoạt động
buôn lậu và kinh doanh trái phép.
4/ Phối hợp với cơ quan Nhà nước,
các lực lượng có chức năng kiểm tra, kiểm soát thị trường ở Trung ương và địa
phương khác trong việc tổ chức quản lý thị trường trên địa bàn, chống buôn lậu
và kinh doanh trái phép.
5/ Chỉ đạo công tác xử lý các vụ
việc về buôn lậu và kinh doanh trái phép trên địa bàn tỉnh, thành phố theo thẩm
quyền và luật pháp quy định. Đồng thời chịu trách nhiệm về quyết định xử lý đó,
nếu quyết định xử lý không đúng, làm tổn thất về vật chất, kinh tê cho tập thể,
cá nhân doanh nghiệp thì phải có trách nhiệm bồi hoàn.
6/ Kịp thời kiến nghị với Chính
phủ, các Bộ, ngành ở Trung ương sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách, văn bản
pháp luật có liên quan đến công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh
doanh trái phép.
QUAN
HỆ PHỐI HỢP GIỮA CÁC CƠ QUAN NHÀ NƯỚC
Điều 8.
Theo yêu cầu cụ thể trong từng thời gian, trên từng địa bàn và theo chức năng của
các cơ quan Nhà nước trong công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh
doanh trái phép, các cơ quan Nhà nước chủ động xác lập quan hệ phối hợp hoạt động
như sau:
1/ Trong việc xây dựng kế hoạch,
phương án công tác, các chủ trương, chính sách quản lý trong ngành, lĩnh vực, địa
bàn: Những vấn đề có liên quan đến ngành hoặc địa phương khác thì khi xây dựng
chính sách, kế hoạch, phương án công tác, cần có sự trao đổi, bàn bạc thống nhất
với các cơ quan trước khi quyết định hoặc trình cấp trên quyết định.
2/ Thường xuyên trao đổi, cung cấp
thông tin về dự báo thị trường, về công tác quản lý thị trường trong ngành và
trên địa bàn; về tình hình buôn lậu và kinh doanh trái phép; kết quả công tác
chống buôn lậu và kinh doanh trái phép của ngành, địa phương trong từng thời
gian.
3/ Phối hợp trong việc chỉ đạo thực
hiện đồng bộ các biện pháp hành chính, kinh tế, giáo dục, tuyên truyền và tổ chức
để đẩy mạnh công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép
có hiệu quả.
4/ Phối hợp chỉ đạo thực hiện
công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, điều tra phát hiện, bắt giữ và xử lý
các vụ việc về buôn lậu và kinh doanh trái phép bao gồm từ cung cấp thông tin về
đối tượng vi phạm, tổ chức lực lượng, phương tiện để bắt giữ. Khi xử lý có sự
bàn bạc thống nhất giữa các bên tham gia. Việc thanh tra, kiểm soát... phải thực
hiện đúng quy định tại Chỉ thị 424/TTg ngày 23 tháng 8 năm 1993 , không chồng
chéo, trùng lắp, kéo dài thời gian, gây phiền hà, khó khăn cho đối tượng được
kiểm tra... Trong quá trình kiểm tra, kiểm soát nếu phát hiện tổ chức, cá nhân
được thanh tra, kiểm tra, kiểm soát có những vi phạm ngoài chức năng xử lý của
mình, thì đơn vị kiểm tra, kiểm soát phải thông báo và giao lại cho cơ quan chức
năng khác để xem xét xử lý đúng pháp luật. Khi cần thiết thì có thể tổ chức lực
lượng kiểm tra, kiểm soát liên ngành để phối hợp kiểm tra. Cơ quan Nhà nước chủ
trì sự phối hợp kiểm tra liên ngành có trách nhiệm chính trong việc tổ chức kiểm
tra và xử lý kết quả kiểm tra theo thẩm quyền và luật pháp quy định.
Điều 9.
Là cơ quan thống nhất chỉ đạo công tác quản lý thị trường, chủ trì sự phối hợp
giữa các ngành, các cấp trong việc chống buôn lậu và kinh doanh trái phép, Bộ
Thương mại có trách nhiệm, quyền hạn sau đây:
1/ Về trách nhiệm:
a) Chủ trì tổ chức sự phối hợp
hoạt động chung giữa các cơ quan Nhà nước theo các nội dung phối hợp nói ở Điều
8 trên đây để tạo ra sự thống nhất trong chỉ đạo công tác quản lý thị trường,
chống buôn lậu và kinh doanh trái phép trên phạm vi cả nước.
b) Theo dõi, đôn đốc các cơ quan
Nhà nước ở các ngành, các cấp trong việc tổ chức thực hiện chủ trương, chính
sách, pháp luật của Nhà nước về công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu và
kinh doanh trái phép.
c) Tổng hợp tình hình thị trường,
hoạt động quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép trong cả
nước để báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, đồng thời thông báo cho
các ngành, các cấp biết.
2/ Về quyền hạn:
a) Được yêu cầu các cơ quan Nhà
nước ở các ngành, các cấp cung cấp thông tin, báo cáo kịp thời về tình hình thị
trường, công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép
trong từng ngành, từng lĩnh vực, địa bàn phụ trách.
b) Kiến nghị các cơ quan Nhà nước
có liên quan thực hiện các biện pháp cần thiết để bổ khuyết, chấn chỉnh những lệch
lạc, tạo ra sự thống nhất, đồng bộ, kịp thời trong chỉ đạo thực hiện công tác.
Nếu kiến nghị của Bộ không được các cơ quan Nhà nước hữu quan chấp thuận thì Bộ
có trách nhiệm báo cáo Thủ tướng Chính phủ, đồng thời thông báo cho cơ quan hữu
quan.
c) Chủ trì tổ chức sự phối hợp
kiểm tra liên ngành khi cần thiết; trường hợp khẩn cấp được yêu cầu các cơ quan
có liên quan cung cấp lực lượng, phương tiện kịp thời ngăn chặn, bắt giữ các vụ
buôn lậu và kinh doanh trái phép.
d) Xem xét quyết định hoặc chấp
thuận các đề nghị về lập các trạm kiểm soát liên ngành trên một số tuyến đường
thuỷ, bộ ra vào khu vực biên giới, sau khi có sự thoả thuận với các ngành có
liên quan ở Trung ương và Uỷ ban Nhân dân địa phương nơi có trạm.
đ) Định kỳ hàng tháng hoặc đột
xuất triệu tập các cơ quan Nhà nước có chức năng quản lý thị trường, chống buôn
lậu và kinh doanh trái phép để kiểm điểm, rút kinh nghiệm, bàn biện pháp tổ chức
phối hợp công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép.
Điều 10.
Các cơ quan Nhà nước có chức năng quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh
doanh trái phép ở Trung ương và địa phương có trách nhiệm phối hợp công tác với
Bộ Thương mại như sau:
1/ Phân công một đồng chí lãnh đạo
(Thứ trưởng, Phó Tổng cục trưởng, Phó Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân) phụ trách chỉ đạo
về quản lý thị trường, chống buôn lậu và kinh doanh trái phép của ngành và địa
phương, đồng thời làm đầu mối quan hệ phối hợp công tác với Bộ Thương mại.
2/ Thực hiện chế độ thông tin,
báo cáo thường xuyên hoặc đột xuất với Bộ Thương mại theo quy định chung của
Chính phủ về tình hình thị trường, công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu
và kinh doanh trái phép của ngành và địa phương để Bộ Thương mại tổng hợp báo
cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và thông báo cho các ngành, các cấp biết.
3/ Tham dự các phiên họp do Bộ Thương
mại triệu tập và chuẩn bị các tài liệu cần thiết cho phiên họp theo yêu cầu của
Bộ Thương mại.
4/ Cử cán bộ, chuyên viên của cơ
quan mình tham gia giải quyết các công việc chung khi phối hợp công tác theo
yêu cầu của Bộ Thương mại.
