Quyết định 1134/QĐ-UBND năm 2019 về Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi

QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG ỨNG PHÓ KHẨN CẤP VỚI BỆNH DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NGÃI

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NGÃI

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015;

Căn cứ Luật Thú y ngày 19/6/2015;

Căn cứ Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quy định về phòng chống dịch bệnh động vật trên cạn;

Căn cứ Quyết định số 4527/QĐ-BNN-TY ngày 15/11/2018 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc Ban hành Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với bệnh dịch tả lợn châu Phi;

Xét đề nghị của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Tờ trình số 3750/TTr-SNNPTNT ngày 29/11/2018,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.

Điều 3. Chánh Văn phòng UBND tỉnh; Giám đốc các Sở, ngành: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Giao thông vận tải, Y tế, Tài nguyên và Môi trường, Thông tin và Truyền thông, Công an tỉnh; Cục Quản lý thị trường; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố; Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị và các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

KẾ HOẠCH

HÀNH ĐỘNG ỨNG PHÓ KHẨN CẤP VỚI BỆNH DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NGÃI
(Kèm theo Quyết định số 1134/QĐ-UBND ngày 07/12/2018 của UBND tỉnh)

I. TÌNH HÌNH BỆNH DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI

1. Thông tin tóm tắt về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

- Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút gây ra trên lợn. Bệnh gây sốt cao, xuất huyết nặng và có thể gây chết 100% số lợn mắc bệnh. Tuy nhiên bệnh này chỉ lây nhiễm trên loài lợn (bao gồm lợn rừng và lợn nhà), không gây bệnh cho các loài động vật khác. Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi không lây sang người.

- Vi rút gây bệnh Dịch tả lợn Châu Phi có cấu trúc gien ADN với 22 kiểu gien (genotype) khác nhau, nhân lên trong đại thực bào và không kích thích sinh ra kháng thể trung hòa trong cơ thể lợn, do vậy hiện nay chưa có vắc xin và thuốc để phòng, trị bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

- Vi rút gây bệnh Dịch tả lợn Châu Phi có sức đề kháng cao với môi trường. Ở nhiệt độ phòng, vi rút trong huyết thanh lợn sống được 18 tháng, vi rút trong máu giữ trong tủ lạnh có thể sống đến 6 năm. Ở nhiệt độ càng lạnh thì vi rút càng tồn tại lâu.

- Trên lợn nuôi, bệnh lây chủ yếu trực tiếp từ lợn mắc bệnh sang lợn khỏe mạnh; ngoài ra, bệnh có thể lây lan gián tiếp thông qua thức ăn thừa dùng để chăn nuôi, phương tiện, dụng cụ chăn nuôi, quần áo có chứa chất mang vi rút.

- Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi cần được chẩn đoán phân biệt đối với một số bệnh khác trên lợn như Dịch tả lợn cổ điển, Tai xanh lợn, Đóng dấu lợn, Phó thương hàn và một số bệnh gây xuất huyết trên lợn.

2. Tình hình dịch bệnh trên thế giới

- Năm 1921, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi được báo cáo lần đầu tiên tại Kenya và sau đó đã trở thành dịch bệnh địa phương tại nhiều nước Châu Phi.

- Năm 1957, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi được phát hiện tại Châu Âu và đến nay dịch bệnh này đã xuất hiện ở nhiều nước Châu Âu, trong đó Armenia và Liên bang Nga báo cáo bệnh xuất hiện vào năm 2007 và Azerbaijan vào năm 2008; sau đó bệnh cũng đã được phát hiện tại một số nước Châu Mỹ.

- Năm 2007, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xảy ra ở dãy núi Caucasus giữa Châu Âu và Châu Á tại quốc gia Georgia. Đến nay, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi là bệnh địa phương ở nhiều nước trên thế giới.

- Theo thông tin cập nhật từ Tổ chức Thú y thế giới (OIE), tính từ năm 2017 đến ngày 20/9/2018, đã có 19 quốc gia như: Bỉ, Bung-ga-ri, Cộng hòa Séc, Trung Quốc, Cote D'Ivoire, E-xtô-ni-a, Hung-ga-ri, Kê-ni-a, Lát-vi-a, Lít-va, Môn-đô-va, Ni-giê-ri-a, Ba Lan, Ru-ma-ni, Liên bang Nga, Nam Phi, U-crai-na và Dăm-bi-a báo cáo bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Tổng số lợn bệnh là 309.839 con, số lợn chết vì bệnh là 100.289 con, tổng đàn lợn có nguy cơ, đã buộc phải tiêu hủy là 707.819 con.

- Tại Trung Quốc: Từ đầu tháng 8/2018 đến ngày 21/9/2018, Trung Quốc báo cáo tổng cộng có 23 ổ dịch xuất hiện tại 7 tỉnh (bao gồm: An Huy, Hắc Long Giang, Hà Nam, Liêu Ninh, Giang Tô, Chiết Giang, Khu tự trị Nội Mông) với trên 90.000 con lợn các loại đã bị tiêu hủy.

3. Nhận định tình hình

- Hiện nay, tuy chưa có bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện tại Việt Nam nhưng nguy cơ bệnh Dịch tả lợn Châu Phi từ nước ngoài xâm nhiễm vào nước ta thông qua các hoạt động vận chuyển, buôn bán, tiêu thụ lợn, sản phẩm của lợn nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc, nhất là tại các tỉnh biên giới phía Bắc và các tỉnh, thành phố có chăn nuôi lợn với số lượng lớn là rất cao. Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đang có chiều hướng lây lan đến các tỉnh gần với biên giới Việt Nam. Bên cạnh đó, các hoạt động thương mại, du lịch của nhân dân các nước đã và đang có dịch bệnh, đặc biệt cư dân biên giới vận chuyển và tiêu thụ các sản phẩm thịt lợn, kể cả các sản phẩm thịt lợn đã qua chế biến chín (như đã được phát hiện tại sân bay đến của Hàn Quốc) cũng có thể đưa vi rút bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xâm nhiễm vào Việt Nam.

- Tỉnh Quảng Ngãi, tuy không tiếp giáp biên giới với các nước đang có dịch nhưng nằm trên tuyến Quốc lộ 1A là tuyến giao thông quan trọng để vận chuyển gia súc, gia cầm của cả nước chạy qua 06 huyện, thành phố, là những nơi tập trung chăn nuôi chủ yếu của tỉnh nên nguy cơ xâm nhiễm vi rút Dịch tả lợn Châu vào đàn lợn của tỉnh là rất cao.

Để chủ động ứng phó với dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch ứng phó khẩn cấp với bệnh dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi với những nội dung sau:

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung: Chủ động ngăn chặn, giám sát phát hiện sớm và sẵn sàng ứng phó kịp thời và hiệu quả với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

2. Mục tiêu cụ thể

- Giảm thiểu nguy cơ vi rút bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xâm nhập vào Quảng Ngãi qua hoạt động buôn bán, nhập lậu lợn và sản phẩm từ lợn.

- Phát hiện sớm, xử lý kịp thời khi bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện trên địa bàn tỉnh.

- Giảm thiểu nguy cơ bệnh Dịch tả lợn Châu Phi lây nhiễm cho đàn lợn và tác động tiêu cực cho kinh tế, xã hội.

III. NỘI DUNG GIẢI PHÁP CỤ THỂ

Kế hoạch ứng phó bao gồm các biện pháp cụ thể để làm cơ sở cho các sở, ngành và địa phương triển khai thực hiện. Các biện pháp cụ thể này được xây dựng trên 2 tình huống sau:

Tình huống 1: Chưa phát hiện bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

Tình huống 2: Phát hiện ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

1. Giải pháp tổ chức thực hiện

a) Khi chưa phát hiện bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

- Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện khẩn số 1194/CĐ-TTg ngày 12/9/2018; Công điện khẩn số 6741/CĐ-BNN-TY ngày 30/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; quy định của Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.

- Xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện "Kế hoạch hành động ngăn chặn và ứng phó khẩn cấp đối với khả năng bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xâm nhiễm vào Quảng Ngãi" ở các cấp; tổ chức diễn tập Kế hoạch hành động.

- Thành lập các đoàn kiểm tra, đôn đốc các địa phương nhất là các địa phương có tổng đàn lợn với số lượng lớn và có phương tiện vận chuyển đến từ các tỉnh thành trong nước.

b) Khi phát hiện ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp ban hành quyết định công bố Dịch tả lợn Châu Phi; thành lập Ban Chỉ đạo các cấp theo Quyết định số 16/2016/QĐ-TTg ngày 29/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo, điều hành; báo cáo, tham mưu để cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản chỉ đạo, các quy định cụ thể cho phù hợp với tình hình và diễn biến dịch bệnh.

- Các thành viên Ban Chỉ đạo các cấp trực tiếp đến ngay các địa phương có dịch bệnh, có nguy cơ bị dịch bệnh uy hiếp để kiểm tra, đôn đốc và tổ chức các biện pháp chống dịch.

- Ban Chỉ đạo các cấp thực hiện giao ban hàng tuần, đột xuất hoặc giao ban trực tuyến để cập nhật diễn biến dịch bệnh và chỉ đạo tổ chức thực hiện.

Trên cơ sở bản Kế hoạch này, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố xây dựng, phê duyệt Kế hoạch của địa phương với các hoạt động cụ thể, tương ứng với các tình huống nêu trên; huy động toàn hệ thống chính trị của địa phương cùng tham gia phòng, chống dịch bệnh.

2. Giải pháp kỹ thuật

a) Khi chưa phát hiện bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

a1) Giải pháp về kiểm soát vận chuyển

- Nghiêm cấm mọi hình thức vận chuyển, buôn bán, giết mổ, tiêu thụ lợn, sản phẩm của lợn nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc, kể cả hình thức cho, tặng của các tổ chức, cá nhân vào địa bàn tỉnh.

- Tăng cường công tác chỉ đạo Trạm kiểm dịch đầu mối tại giao thông, các cơ quan chức năng và đơn vị trực thuộc có liên quan tập trung kiểm dịch, kiểm soát, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển bất hợp pháp nhập lậu gia súc và sản phẩm của chúng không rõ nguồn gốc vào địa bàn tỉnh.

a2) Giải pháp về quản lý chăn nuôi và an toàn sinh học

- Tăng cường chỉ đạo chăn nuôi an toàn sinh học, thực hành chăn nuôi tốt.

- Định kỳ tổ chức vệ sinh, khử trùng, tiêu độc tại các khu vực chăn nuôi, các chợ, điểm buôn bán, giết mổ lợn và các sản phẩm của lợn bằng vôi bột hoặc hóa chất; hằng ngày thực hiện vệ sinh, khử trùng tiêu độc sau mỗi buổi họp chợ, mỗi ca giết mổ lợn.

a3) Giải pháp về chủ động giám sát và cảnh báo dịch bệnh

- Tăng cường theo dõi, giám sát tại các điểm, cơ sở giết mổ, tại các hộ, cơ sở chăn nuôi lợn hoặc trong quá trình vận chuyển; các sản phẩm thịt lợn đông lạnh, thịt lợn tươi, giăm bông, xúc xích,....; nếu phát hiện lợn bệnh, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, lợn chết không rõ nguyên nhân hoặc lợn, sản phẩm của lợn nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc thì cần lấy mẫu (trước khi xử lý tiêu hủy theo quy định của pháp luật) để chẩn đoán, xét nghiệm bệnh.

- Chuẩn bị đầy đủ và sẵn các trang thiết bị, dụng cụ, nguyên vật liệu cần thiết cho việc tổ chức giám sát, điều tra ổ dịch và lấy mẫu xét nghiệm bệnh.

- Tổ chức giám sát định kỳ ở các vùng có nguy cơ cao, mật độ chăn nuôi cao,....

a4) Giải pháp về truyền thông nguy cơ

- Tổ chức thông tin, tuyên truyền phổ biến rộng rãi đến tất những người làm thú y cơ sở, người chăn nuôi, tất cả người dân về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Nội dung tuyên truyền cần nêu rõ các biện pháp chủ động ngăn chặn bệnh Dịch tả lợn Châu Phi xâm nhiễm vào Việt Nam, nhưng tránh hiểu lầm và gây hoang mang trong xã hội.

- Tập huấn cho cán bộ thú y cấp xã về phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi.

b) Khi phát hiện ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

b1) Giải pháp tiêu hủy lợn, sản phẩm lợn bị bệnh, nghi bị bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

- Không điều trị lợn bệnh, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

- Toàn bộ đàn lợn bị bệnh Dịch tả lợn Châu Phi buộc phải tiêu hủy trong vòng 24 giờ kể từ khi có kết quả xét nghiệm khẳng định dương tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Việc tiêu hủy cũng được áp dụng đối với các đàn lợn trong cùng một hộ và các đàn lợn trong các hộ liền kề với hộ có đàn lợn dương tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Các đàn lợn trong cùng một xã, phường, thị trấn với đàn lợn dương tính, trong vòng 48 giờ việc tiêu hủy có thể được áp dụng với đàn lợn bị bệnh có triệu chứng lâm sàng của Dịch tả lợn Châu Phi mà không nhất thiết phải chờ cho đến khi có kết quả xét nghiệm để nhằm ngăn chặn dịch bệnh phát tán, lây lan diện rộng.

- Hỗ trợ tài chính cho người chăn nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy theo quy định tại Nghị định số 02/2017/NĐ-CP ngày 09/01/2017 của Chính phủ về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh và Quyết định số 353/QĐ-UBND ngày 09/3/2011 và Quyết định số 1989/QĐ-UBND ngày 12/12/2011 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc ban hành và sửa đổi Quy định chế độ tài chính về phòng, chống dịch bệnh cây trồng, vật nuôi, thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

b2) Giải pháp khoanh vùng ổ dịch

- Ổ dịch là trại chăn nuôi lợn hoặc hộ gia đình chăn nuôi lợn hoặc nơi phát hiện có mẫu dương tính với vi rút Dịch tả lợn Châu Phi.

- Vùng bị dịch uy hiếp: Trong phạm vi 03 km xung quanh ổ dịch phải thực hiện việc tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc liên tục 01 lần/ngày trong vòng 1 tuần đầu tiên; 03 lần/tuần trong 2-3 tuần tiếp theo; đồng thời theo dõi lâm sàng và lấy mẫu xét nghiệm bất kỳ con lợn nào có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh để xác định vi rút Dịch tả lợn Châu Phi.

- Vùng đệm: Trong phạm vi 10 km xung quanh vùng bị dịch uy hiếp, thực hiện việc tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc với tần suất 01 lần/tuần liên tục trong vòng 1 tháng kể từ thời điểm khoanh vùng; đồng thời thực hiện việc theo dõi lâm sàng và lấy mẫu xét nghiệm bất kỳ con lợn nào có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh để xác định vi rút Dịch tả lợn Châu Phi.

b3) Giải pháp dừng vận chuyển lợn và các sản phẩm từ lợn

- Nghiêm cấm vận chuyển lợn và các sản phẩm lợn ra khỏi vùng bị dịch uy hiếp và vùng đệm (trừ trường hợp cơ sở đã được công nhận an toàn với các bệnh khác, cần phải lấy mẫu xét nghiệm âm tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi được phép vận chuyển ra ngoài dưới sự giám sát của cơ quan có thẩm quyền của địa phương).

- Không vận chuyển lợn con, lợn giống từ bên ngoài vào trong vùng bị dịch uy hiếp để nuôi tái đàn khi chưa có hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y.

- Đối với lợn trưởng thành hoặc trong trường hợp chủ cơ sở nuôi lợn có nhu cầu giết mổ thì được phép giết mổ dưới sự giám sát của cán bộ thú y với điều kiện kết quả xét nghiệm âm tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Thịt lợn và sản phẩm thịt lợn chỉ được phép tiêu thụ trong phạm vi vùng bị dịch uy hiếp hoặc vùng đệm.

b4) Giải pháp về quản lý chăn nuôi, an toàn sinh học, tái đàn sau khi hết dịch

- Tăng cường chỉ đạo chăn nuôi an toàn sinh học, thực hành chăn nuôi tốt.

- Định kỳ tổ chức vệ sinh, khử trùng, tiêu độc tại các khu vực chăn nuôi, các chợ, điểm buôn bán, giết mổ lợn và các sản phẩm của lợn bằng vôi bột hoặc hóa chất; hằng ngày thực hiện vệ sinh, khử trùng tiêu độc sau mỗi buổi họp chợ, mỗi ca giết mổ lợn.

- Thời điểm tái đàn sau dịch: 30 ngày kể từ khi tiêu hủy con lợn hoặc sản phẩm lợn bị nhiễm bệnh và đã thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo quy định, cơ sở từng bước nuôi tái đàn với số lượng khoảng 10% tổng số lợn có thể nuôi tại cơ sở. Sau khi nuôi tái đàn được 30 ngày, thực hiện việc lấy mẫu xét nghiệm, nếu tất cả các mẫu xét nghiệm đều âm tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, khi đó mới nuôi tái đàn với số lượng có thể lên đến 100% tổng số lợn có thể nuôi tại cơ sở.

b5) Giải pháp về chủ động giám sát và cảnh báo dịch bệnh

Hướng dẫn người chăn nuôi, thú y cơ sở tăng cường theo dõi, giám sát đàn lợn; nếu phát hiện lợn bệnh, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, lợn chết không rõ nguyên nhân hoặc lợn, sản phẩm của lợn nhập lậu, nghi nhập lậu, không rõ nguồn gốc thì báo cáo cơ quan thú y để lấy mẫu (trước khi xử lý tiêu hủy theo quy định của pháp luật) chẩn đoán, xét nghiệm bệnh; cần tập trung đối với đàn lợn tại vùng bị dịch uy hiếp hoặc vùng đệm.

b6) Giải pháp về truyền thông nguy cơ

- Hằng ngày, Ban chỉ đạo huyện, thành phố cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh và báo về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Chi cục Chăn nuôi và Thú y) trước 16 giờ để cập nhật báo cáo UBND tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

- Thông báo diễn biến, tình hình dịch bệnh hàng ngày của các địa phương đang có dịch trên các phương tiện thông tin đại chúng và các trang điện tử.

- Tổ chức thông tin, tuyên truyền phổ biến rộng rãi đến tất những người làm thú y cơ sở, người chăn nuôi, tất cả người dân về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi để tuyên truyền, đưa tin về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Nội dung tuyên truyền cần nêu rõ các biện pháp khống chế bệnh Dịch tả lợn Châu Phi lây lan ra diện rộng.

IV. KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG CỤ THỂ

1. Tình huống 1: Chưa phát hiện bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

a) Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Chỉ đạo các UBND cấp xã và đơn vị liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn để nhân dân nhận biết dịch bệnh, tác hại, biện pháp phòng, chống và các quy định của pháp luật về các loại dịch bệnh nguy hiểm như cúm gia cầm, lở mồm long móng gia súc, tai xanh ở lợn, dại ở động vật và Dịch tả lợn Châu Phi, tuyệt đối không để xảy ra tư tưởng chủ quan, lơ là trong công tác công tác phòng, chống dịch bệnh.

- Tập trung chỉ đạo, đôn đốc các địa phương, đơn vị có liên quan đẩy nhanh tiến độ tiêm phòng định kỳ, tiêm phòng bổ sung triệt để các loại vắc xin phòng bệnh và triển khai thực hiện “Tháng vệ sinh, tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi”; tăng cường theo dõi, giám sát dịch bệnh động vật và báo cáo kịp thời theo quy định.

- Quản lý chặt chẽ các cơ sở cung cấp con giống, chăn nuôi, giết mổ, sơ chế, vận chuyển, mua bán và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về đảm bảo điều kiện sản xuất, kinh doanh, nhập lậu, không rõ nguồn gốc động vật, sản phẩm động vật theo quy định để hạn chế phát sinh và lây lan dịch bệnh.

- Chuẩn bị sẵn sàng nhân lực, vật tư, kinh phí để chủ động xử lý khi có dịch xảy ra, không để lây lan ra diện rộng; chủ động sử dụng kinh phí dự phòng ở địa phương để phục vụ cho công tác phòng, chống dịch theo quy định tại Quyết định số 353/QĐ-UBND ngày 09/3/2011 và Quyết định số 1989/QĐ-UBND ngày 12/12/2011 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc ban hành và sửa đổi Quy định chế độ tài chính về phòng, chống dịch bệnh cây trồng, vật nuôi, thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

- Thành lập các đoàn, đội công tác để tiến hành kiểm tra, đánh giá hiệu quả và kịp thời chấn chỉnh công tác phòng, chống dịch bệnh tại cơ sở, nhất là công tác tiêm phòng, tiêu độc khử trùng theo các văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh.

- Thống kê, rà soát nhu cầu hóa chất, vật tư để xây dựng kế hoạch ứng phó trên địa bàn huyện, thành phố.

b) Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Phối hợp với các Sở: Tài chính, Công Thương, Công an tỉnh và UBND các huyện, thành phố tổ chức thực hiện các nội dung theo chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Công văn số 5983/BNN-TY ngày 06/8/2018 về việc chỉ đạo chấn chỉnh công tác phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn và Công điện khẩn số 6741/CĐ-BNN-TY ngày 30/8/2018 về việc chủ động ngăn chặn nguy cơ nhiễm bệnh Dịch tả lợn Châu Phi vào Việt Nam; chủ trì phối hợp với Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí đủ nhu cầu ứng phó khi có dịch bệnh xảy ra.

- Chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y:

+ Phối hợp với UBND các huyện, thành phố đẩy mạnh việc tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi cách nhận biết bệnh Dịch tả lợn Châu Phi; chủ động thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, thực hiện các biện pháp phòng chống và xử lý dịch bệnh theo quy định.

+ Tăng cường công tác giám sát dịch bệnh, kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm; thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh được phân công quản lý; chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, bất cập trong công tác phòng, chống dịch bệnh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với các cơ sở chăn nuôi, giết mổ, vận chuyển, kinh doanh, mua bán động vật và sản phẩm động vật nhập lậu, không rõ nguồn gốc, không có giấy chứng nhận kiểm dịch và các trường hợp không khai báo dịch bệnh, vứt xác gia súc, gia cầm chết ra môi trường.

+ Chỉ đạo Trạm kiểm dịch đầu mối, các cơ quan chức năng và đơn vị trực thuộc có liên quan tăng cường kiểm soát, giám sát, phát hiện các trường hợp vận chuyển bất hợp pháp nhập lậu gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm không rõ nguồn gốc vào địa bàn tỉnh.

+ Tổ chức chủ động giám sát, lấy mẫu xét nghiệm bệnh để có cơ sở cảnh báo dịch bệnh; phối hợp với UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch bệnh tham mưu, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để chủ động nguồn lực, ứng phó kịp thời các tình huống dịch bệnh xảy ra trên địa bàn tỉnh. Hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, để nâng cao sức đề kháng cho đàn lợn, đặc biệt là đàn lợn nái trong thời gian đến, khi xây dựng kế hoạch phòng chống dịch hàng năm cần phải ưu tiên phần kinh phí từ ngân sách để hỗ trợ vắc xin tai xanh và dịch tả lợn cổ điển cho người chăn nuôi.

c) Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Quảng Ngãi

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về sự nguy hiểm của bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Nội dung tuyên truyền cần nêu rõ tác hại của việc nhập lậu gia súc, gia cầm, sản phẩm gia súc, gia cầm đến người chăn nuôi, ngành chăn nuôi; khuyến cáo người dân không sử dụng sản phẩm của gia súc, gia cầm nhập lậu, không rõ nguồn gốc.

d) Các Sở: Tài chính, Công Thương, Y tế, Cục Quản lý thị trường và Công an tỉnh phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND các huyện, thành phố tham mưu cho UBND tỉnh bố trí kinh phí, chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh động vật, đảm bảo an toàn dịch bệnh và vệ sinh an toàn thực phẩm.

đ) Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh

Tích cực phối hợp với ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND các huyện, thành phố trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm trong thời gian đến.

2. Tình huống 2: Phát hiện ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

a) Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

a1) Đối với địa phương phát hiện có ổ dịch

Tổ chức xử lý ổ dịch theo Luật Thú y; Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Công điện số 1194/CĐ-TTg ngày 12/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ; Công điện khẩn số 6741/CĐ-BNN-TY của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và trong đó tập trung thực hiện:

- Chỉ đạo khoanh vùng dịch (vùng có dịch, vùng bị dịch uy hiếp và vùng đệm); kiểm tra và cấm điều trị lợn bệnh, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

- Tổ chức tiêu hủy toàn bộ các đàn lợn thuộc diện bắt buộc phải tiêu hủy trong vòng 24 giờ kể từ khi có kết quả xét nghiệm khẳng định dương tính với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

- Tổ chức kiểm soát không để lợn và sản phẩm lợn được vận chuyển ra khỏi vùng có dịch, vùng bị dịch uy hiếp và vùng đệm; không vận chuyển lợn con, lợn giống từ bên ngoài vào trong vùng đệm, vùng bị dịch uy hiếp.

- Tổ chức kiểm soát việc giết mổ lợn, tiêu thụ thịt lợn, sản phẩm thịt lợn trong phạm vi vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp và vùng giám sát.

- Tổ chức việc tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc liên tục 01 lần/ngày trong vòng 1 tuần đầu tiên; 03 lần/tuần trong 2 tuần tiếp theo trong vùng dịch và vùng bị dịch uy hiếp; tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc liên tục 01 lần/tuần trong vòng 1 tháng trong vùng đệm.

- Theo dõi lâm sàng, tiêu hủy ngay toàn bộ các đàn lợn thuộc diện bắt buộc phải tiêu hủy, khi có bất kỳ con lợn nào tiếp tục có biểu hiện bị bệnh trong vùng dịch và vùng bị dịch uy hiếp, không cần lấy mẫu xét nghiệm; chỉ lấy mẫu xét nghiệm khi phát hiện lợn có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh để xác định vi rút Dịch tả lợn Châu Phi trong vùng đệm trước khi tiêu hủy.

- Thực hiện việc báo cáo cho Chi cục Chăn nuôi và Thú y trước 16 giờ hằng ngày theo đúng quy định.

- Hằng ngày cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh trên các kênh truyền thông của địa phương.

- Công bố dịch theo quy định của Luật thú y.

- Hỗ trợ tài chính cho người chăn nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy theo quy định tại Quyết định số 353/QĐ-UBND ngày 09/3/2011 và Quyết định số 1989/QĐ-UBND ngày 12/12/2011 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc ban hành và sửa đổi Quy định chế độ tài chính về phòng, chống dịch bệnh cây trồng, vật nuôi, thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

a2) Đối với địa phương chưa phát hiện có bệnh Dịch tả lợn Châu Phi

- Tổ chức thực hiện các giải pháp đối với trường hợp chưa phát hiện bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.

- Đối với địa phương chưa có bệnh Dịch tả lợn Châu Phi nhưng có khu vực chăn nuôi lợn nằm trong vùng bị dịch uy hiếp và vùng đệm của địa phương đang có dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi thì thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch tại vùng bị dịch uy hiếp và vùng đệm như ở địa phương đang có dịch.

b) Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Phối hợp Ủy ban nhân dân cấp huyện, thành phố nơi có dịch huy động nguồn lực của địa phương nhanh chóng thực hiện các biện pháp bao vây, khống chế, dập tắt dịch bệnh, ngăn chặn dịch lây lan; kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc tổ chức chống dịch bệnh động vật của Ủy ban nhân dân cấp huyện, thành phố nơi có dịch.

- Thành lập và phân công các Đội ứng phó nhanh trực tiếp đến các địa phương để hỗ trợ tổ chức chống dịch.

- Tổ chức giám sát, lấy mẫu xét nghiệm xác định lưu hành bệnh Dịch tả lợn Châu Phi tại vùng bị dịch uy hiếp, vùng giám sát và các vùng có nguy cơ cao để kịp thời phát hiện và xử lý khi phát hiện bệnh.

- Đề nghị UBND tỉnh quyết định việc hỗ trợ phòng, chống dịch về kỹ thuật, tài chính, dụng cụ và nguyên vật liệu để tổ chức xử lý ổ dịch, chống dịch bệnh lây lan diện rộng.

c) Sở Giao thông vận tải

- Phối hợp với Công an tỉnh và cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, kiểm soát các phương tiện giao thông từ vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp và vùng giám sát nhằm bảo đảm không để vận chuyển lợn, sản phẩm lợn từ các vùng này ra bên ngoài; cũng như không vận chuyển lợn con, lợn giống từ bên ngoài vào trong vùng giám sát, vùng bị dịch uy hiếp.

- Tổ chức dừng xe, phương tiện từ trong vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp và vùng giám sát đi ra bên ngoài để thực hiện việc phun thuốc sát trùng, hạn chế tối đa nguy cơ mang mầm bệnh ra các vùng bên ngoài.

d) Sở Công Thương

Thường xuyên theo dõi nắm chắc tình hình, diễn biến thị trường đối với thịt lợn và các sản phẩm thịt lợn để có giải pháp bảo đảm lưu thông, tránh gây bất ổn về thị trường trong tỉnh.

đ) Công an tỉnh

Chỉ đạo lực lượng chức năng tiếp tục điều tra, theo dõi nắm tình hình, cập nhật danh sách các đối tượng có biểu hiện hoạt động buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ lợn và các sản phẩm của lợn ra khỏi vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp, vùng giám sát; có biện pháp giáo dục, vận động, răn đe nhằm chủ động phòng ngừa, đồng thời tập trung các biện pháp nghiệp vụ, phối hợp với các lực lượng tổ chức đấu tranh bắt giữ, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

e) Sở Thông tin và Truyền thông

Hướng dẫn cơ quan báo chí, truyền thông kịp thời thông tin, tuyên truyền về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi và các biện pháp phòng, chống dịch trên địa bàn tỉnh.

g) Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Nông nghiệp và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bố trí kinh phí chống dịch; hướng dẫn hỗ trợ tài chính cho người chăn nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy theo quy định tại Quyết định số 353/QĐ-UBND ngày 09/3/2011 và Quyết định số 1989/QĐ-UBND ngày 12/12/2011 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc ban hành và sửa đổi Quy định chế độ tài chính về phòng, chống dịch bệnh cây trồng, vật nuôi, thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

h) Các sở, ban, ngành có liên quan: Tùy theo chức năng, nhiệm vụ chủ động chỉ đạo các cơ quan chức năng chuyên ngành phối hợp để triển khai thực hiện các biện pháp quyết liệt để nhanh chóng khống chế, xử lý triệt để ổ dịch không để lây lan ra diện rộng.

V. CƠ CHẾ, NỘI DUNG SỬ DỤNG NGUỒN KINH PHÍ PHÒNG CHỐNG DỊCH

1. Ngân sách cấp tỉnh

Hỗ trợ kinh phí các nội dung thực hiện như sau: Công tác kiểm tra, chỉ đạo chống dịch cho cán bộ tuyến tỉnh; mua thuốc sát trùng, dụng cụ, vật tư phòng, chống dịch; giám sát lâm sàng, lấy mẫu gửi xét nghiệm; tập huấn, thông tin tuyên truyền tại tỉnh; chi trả công phòng, chống dịch cho cán bộ tuyến tỉnh và hỗ trợ thiệt hại cho người dân có lợn bị tiêu hủy bắt buộc khi có dịch xảy ra theo quy định...

2. Ngân sách cấp huyện

Hỗ trợ kinh phí ngoài phần hỗ trợ ngân sách tỉnh các nội dung: Công tác kiểm tra, chỉ đạo chống dịch tại huyện; giám sát lâm sàng, lấy mẫu gửi xét nghiệm; công tiêu độc khử trùng môi trường; vật tư, bảo hộ lao động phòng chống dịch; tập huấn, tuyên truyền tại huyện; kinh phí tiêu hủy lợn, xử lý môi trường khi dịch xảy ra...

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn phối hợp với các ban, ngành của địa phương và tỉnh, trên cơ sở Kế hoạch ứng phó này, xây dựng Kế hoạch của địa phương trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Giao trách nhiệm cụ thể cho chính quyền các cấp, các ban, ngành của địa phương để triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch tả lợn châu Phi theo Kế hoạch của tỉnh và địa phương.

- Chỉ đạo chính quyền các cấp, các ban, ngành của địa phương tăng cường kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống dịch tả lợn châu Phi theo các văn bản chỉ đạo của Trung ương, địa phương và theo quy định của pháp luật.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Triển khai các hoạt động tương ứng với các tình huống nêu trên.

- Trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra các địa phương trong việc chuẩn bị các điều kiện cần thiết để ứng phó dịch như: Xây dựng kế hoạch ứng phó, chuẩn bị vật tư, hóa chất, nhân lực và các phương án cụ thể trong mỗi tình huống dịch.

- Xây dựng kế hoạch chi tiết việc triển khai các hoạt động phòng chống bệnh Dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh để trình UBND tỉnh phê duyệt.

- Hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật xử lý đàn lợn, tiêu độc khử trùng và xử lý địa bàn khi phát hiện vi rút Dịch tả lợn châu Phi, giết mổ và tiêu thụ thịt lợn an toàn.

- Phối hợp với các đơn vị chức năng của Sở Công Thương và địa phương tham mưu cho chính quyền các cấp triển khai các biện pháp xử lý đàn lợn khi có mẫu dương tính với vi rút Dịch tả lợn châu Phi.

- Phối hợp với các đơn vị có liên quan thuộc Sở Y tế thực hiện điều tra ổ dịch, giám sát và xử lý ổ dịch.

- Chủ động phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Sở Thông tin - Truyền thông xây dựng thông điệp truyền thông phòng chống bệnh Dịch tả lợn châu Phi.

3. Sở Tài chính: Chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh nguồn kinh phí phục vụ công tác phòng chống dịch, bố trí đủ nguồn kinh phí để thực hiện công tác phòng chống dịch theo trên cơ sở các tình huống nêu trên.

4. Sở Giao thông vận tải

- Tham mưu cho UBND tỉnh ban hành chỉ thị nghiêm cấm các phương tiện vận tải vận chuyển lợn, thịt lợn không rõ nguồn gốc, xử lý nghiêm các chủ phương tiện vi phạm.

- Chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông và các đơn vị có liên quan phối hợp với lực lượng quản lý thị trường, thú y, công an đấu tranh, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển lợn, thịt lợn không rõ nguồn gốc tại các ga tàu, bến xe, đầu mối giao thông.

5. Công an tỉnh

Chỉ đạo lực lượng công an phối hợp với lực lượng chức năng của Sở Công Thương, Sở Giao thông vận tải, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để kiểm tra, ngăn chặn, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển lợn, thịt lợn không rõ nguồn gốc.

6. Sở Tài nguyên và Môi trường

Phối hợp với UBND các huyện, thành phố, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về hướng dẫn các biện pháp xử lý môi trường phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh Dịch tả lợn châu Phi.

7. Sở Thông tin và Truyền thông

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức công tác truyền thông nguy cơ vi rút Dịch tả lợn châu Phi xâm nhập vào địa phương và các biện pháp giảm thiểu nguy cơ, hướng dẫn các biện pháp phòng tránh lây nhiễm vi rút Dịch tả lợn châu Phi theo khuyến cáo của ngành chuyên môn.

Kế hoạch này sẽ được cập nhật và điều chỉnh thường xuyên, kịp thời theo chỉ đạo của Trung ương và tùy theo diễn biến của tình hình dịch trên thế giới, trong nước, trong tỉnh và những thông tin khoa học cập nhật về vi rút Dịch tả lợn châu Phi đồng thời sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với quá trình triển khai công tác phòng chống dịch trên thực tế của tỉnh./.