Chủ nhật, Ngày 27/10/2024

Nghị quyết 188/NQ-CP về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 năm 2024 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương

Số hiệu 188/NQ-CP
Ngày ban hành 11/10/2024
Ngày có hiệu lực 11/10/2024
Loại văn bản Nghị quyết
Cơ quan ban hành Chính phủ
Người ký Phạm Minh Chính
Lĩnh vực Bộ máy hành chính

CHÍNH PHỦ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 188/NQ-CP

Hà Nội, ngày 11 tháng 10 năm 2024

 

NGHỊ QUYẾT

PHIÊN HỌP CHÍNH PHỦ THƯỜNG KỲ THÁNG 9 NĂM 2024 VÀ HỘI NGHỊ TRỰC TUYẾN CHÍNH PHỦ VỚI ĐỊA PHƯƠNG

CHÍNH PHỦ

Căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ ngày 19 tháng 6 năm 2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22 tháng 11 năm 2019;

Căn cứ Nghị định số 39/2022/NĐ-CP ngày 18 tháng 6 năm 2022 của Chính phủ ban hành Quy chế làm việc của Chính phủ;

Trên cơ sở thảo luận của các Thành viên Chính phủ, ý kiến đại biểu dự họp và kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 năm 2024 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương, tổ chức vào ngày 07 tháng 10 năm 2024.

QUYẾT NGHỊ:

I. Về tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 năm 2024 và 09 tháng năm 2024; phương hướng, nhiệm vụ những tháng còn lại của năm 2024

Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong tháng 9, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; xung đột quân sự tại một số khu vực leo thang; bất ổn chính trị gia tăng; tăng trưởng kinh tế toàn cầu phục hồi chậm. Ở trong nước, thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Nền kinh tế trên đà phục hồi tích cực, tuy nhiên, thiên tai, đặc biệt là cơn bão số 3 và hoàn lưu sau bão đã gây thiệt hại nặng nề về người, tài sản, hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân tại nhiều địa phương miền núi phía Bắc và đồng bằng Bắc bộ.

Trước bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, các đồng chí Lãnh đạo chủ chốt, sự đồng hành của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị, sự chung sức, đồng lòng của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và giúp đỡ của bạn bè quốc tế; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt các cấp, các ngành, các địa phương nắm chắc tình hình, bám sát thực tiễn, tập trung thực hiện đồng bộ, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực; nỗ lực triển khai các biện pháp ứng phó, khắc phục hậu quả do cơn bão số 3, lũ lụt và sạt lở đất gây ra, nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân, phục hồi sản xuất, kinh doanh. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội nước ta trong tháng 9 và 09 tháng năm 2024 tiếp tục khẳng định sự phục hồi tích cực, rõ nét, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước, tính chung 09 tháng cao hơn cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực, tạo nền tảng để phấn đấu hoàn thành và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả năm 2024.

Tăng trưởng kinh tế (GDP) quý III ước đạt 7,4% so với cùng kỳ, cao hơn 0,7% so với kịch bản nêu tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 05 tháng 01 năm 2024; tính chung 09 tháng đạt 6,82%, trong đó, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,19%; khu vực dịch vụ tăng 6,95%; khu vực nông, lâm, thủy sản mặc dù bị ảnh hưởng bởi bão số 3 những vẫn tăng 3,2%. Một số địa phương đạt tốc độ tăng trưởng cao như Bắc Giang (13,89%), Thanh Hóa (12,46%), Lai Châu (11,63%), Hà Nam (10,89%); một số địa phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão số 3 nhưng vẫn giữ được đà tăng trưởng cao như Hải Phòng (9,77%), Phú Thọ (9,56%), Quảng Ninh (8,02%), Lào Cai (7,71 %), Yên Bái (7,15%), Cao Bằng (7,0%).

Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng 09 tháng tăng bình quân 3,88% so với cùng kỳ. Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định, được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, phù hợp. Khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp từng bước được tháo gỡ; đến hết tháng 9, tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế tăng 9% so với cuối năm và 16% so với cùng kỳ năm 2023; trong đó, quy mô gói tín dụng cho vay lâm sản, thủy sản được nâng lên gấp đôi, khoảng 60 nghìn tỷ đồng. Thu ngân sách nhà nước 09 tháng tăng mạnh, ước đạt 85,1% dự toán, tăng 17,9% so với cùng kỳ, trong khi đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất khoảng 116,4 nghìn tỷ đồng; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài được kiểm soát trong giới hạn quy định.

Vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội quý III tăng 7,0% so với cùng kỳ, tính chung 09 tháng tăng 6,8%. Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt 24,8 tỷ đô la Mỹ (USD), tăng 11,6% so với cùng kỳ; vốn FDI thực hiện đạt 17,3 tỷ USD, tăng 8,9% so với năm 2023 và cao nhất so với cùng kỳ trong nhiều năm gần đây. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 47,29% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 09 tháng đạt 578,47 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ; cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu ước đạt 20,8 tỷ USD; hầu hết các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực tăng trưởng cao. Các lĩnh vực dịch vụ, du lịch phục hồi tốt; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 09 tháng tăng 8,8%; khách quốc tế đạt khoảng 12,7 triệu lượt người, tăng 43% so với cùng kỳ. An ninh lương thực, an ninh năng lượng được bảo đảm. Công tác quy hoạch được chú trọng, việc triển khai các dự án, công trình trọng điểm quốc gia tiếp tục đẩy mạnh. Trong 09 tháng có hơn 183 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, cao hơn số rút lui khỏi thị trường. Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực, dự báo lạc quan về triển vọng kinh tế Việt Nam thời gian tới.

Công tác an sinh xã hội tiếp tục được các cấp, các ngành, các địa phương thực hiện đúng, đủ, kịp thời, công khai, minh bạch. Các chương trình tín dụng đã hỗ trợ vay vốn cho trên 1,8 triệu người, tạo việc làm cho hơn 533 nghìn lao động; trong đó, đã hỗ trợ vay vốn cho 84,5 nghìn người bị ảnh hưởng bởi bão số 3 với tổng quy mô trên 05 nghìn tỷ đồng. Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên cả nước được đẩy mạnh; phấn đấu đến hết năm 2025 xóa toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc. Tính chung 09 tháng năm 2024, đã hỗ trợ gần 21,8 nghìn tấn gạo cho người dân các địa phương. Tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm trong quý III giảm so với quý trước và cùng kỳ năm trước. Đời sống người dân tiếp tục được cải thiện; thu nhập bình quân người lao động 09 tháng năm 2024 là 7,6 triệu đồng/tháng, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ hộ dân đánh giá thu nhập được cải thiện tháng 9 đạt 96,2%, cao hơn 2,1% cùng kỳ năm trước.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục đào tạo, y tế tiếp tục được quan tâm. Ngành giáo dục đã tổ chức khai giảng năm học mới 2024 - 2025 bảo đảm an toàn, nghiêm túc, đúng kế hoạch. Ngành y tế làm tốt công tác phòng, chống các bệnh truyền nhiễm, vệ sinh môi trường, tiếp nhận cấp cứu, điều trị kịp thời cho người bệnh trong và sau thiên tai, bão lụt; bảo đảm thuốc, vật tư y tế phục vụ khám, chữa bệnh.

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh được chú trọng. Các hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ; chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2024 của Việt Nam tăng 2 bậc so với năm 2023. Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, các cơ quan nhà nước ở trung ương giữ vai trò kiến tạo, tăng cường hoàn thiện thể chế, cơ chế kiểm tra, giám sát. Đã chuẩn bị tốt các văn kiện phục vụ Đại hội XIV của Đảng, các nội dung phục vụ Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, nhất là dự án đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, sửa đổi, bổ sung các luật về quy hoạch, đầu tư, tài chính ngân sách, quản lý nợ công..., góp phần tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Chính trị, xã hội ổn định, độc lập, chủ quyền quốc gia được giữ vững; tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế, nhất là đối ngoại cấp cao được triển khai chủ động, đồng bộ, toàn diện, hiệu quả, mở ra các cơ hội hợp tác, hướng phát triển mới. Uy tín, vị thế quốc tế của đất nước tiếp tục được củng cố, nâng cao.

Đặc biệt, công tác chỉ đạo, ứng phó, cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả cơn bão số 3, lũ quét, sạt lở đất tại các địa phương được tập trung thực hiện quyết liệt, kịp thời, hiệu quả. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp đến các địa phương để kiểm tra, chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả bão, lũ với tinh thần không để người dân bị đói, rét, không có chỗ ở, học sinh sớm được đến trường, người bệnh phải được cứu chữa; kịp thời hỗ trợ tiền, xuất cấp lương thực, vật tư, trang thiết bị, hóa chất khử khuẩn, hạt giống cây trồng từ nguồn dự trữ quốc gia để hỗ trợ các địa phương; huy động tối đa các lực lượng, nhất là quân đội, công an để triển khai cứu hộ, cứu nạn, sơ tán, tìm kiếm người bị mất tích, vận chuyển hàng hóa viện trợ, tiếp tế; chỉ đạo khẩn trương khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhất là đối với ngành nông nghiệp, tạo việc làm, sinh kế cho người dân. Phát huy tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, truyền thống tốt đẹp “lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều”, các tổ chức, cá nhân đã ủng hộ trên 3.400 tỷ đồng và hàng nghìn tấn vật tư, nhu yếu phẩm để hỗ trợ thiết thực người dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3.

Bên cạnh những kết quả đạt được là cơ bản, nước ta còn những hạn chế, bất cập và tiếp tục gặp những khó khăn, thách thức. Tình hình thế giới còn nhiều khó khăn; xung đột, chiến tranh tiếp tục lan rộng ở nhiều nơi; biến đổi khí hậu, thiên tai diễn biến khó lường, tiềm ẩn nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng, sản xuất, tác động, ảnh hưởng lớn đến nhiều lĩnh vực của nước ta. Ổn định kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn rủi ro. Tỷ lệ giải ngân đầu tư công thấp hơn so với cùng kỳ. Sản xuất nông nghiệp tại một số địa phương gặp khó khăn do thiên tai. Thị trường bất động sản có tín hiệu tích cực song vẫn còn khó khăn. Một số dự án đầu tư xây dựng, phát triển năng lượng gặp vướng mắc chưa được tháo gỡ kịp thời, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường còn cao. Chất lượng nguồn nhân lực, nhất là trong các ngành công nghệ cao chưa đáp ứng yêu cầu. Việc chấp hành quy định, kỷ luật, kỷ cương có lúc, có nơi còn chưa nghiêm, vẫn còn những vướng mắc, bất cập về thể chế, cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính chưa được kịp thời sửa đổi, bổ sung. Đời sống của một bộ phận Nhân dân còn khó khăn, nhất là vùng bị bão lũ, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Tình hình an ninh trật tự ở một số địa bàn, lĩnh vực còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp.

Qua thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành đã đúc kết được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, nhất là: (1) Phải quán triệt nghiêm, triển khai hiệu quả, sáng tạo, kịp thời chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành phải nắm chắc thực tiễn, diễn biến tình hình trong nước và quốc tế, phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả; tuyệt đối không chủ quan; (2) Đoàn kết, thống nhất, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, giao nhiệm vụ phải rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ kết quả, sản phẩm; (3) Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực; phát huy sự chủ động, sáng tạo, quyết tâm đột phá, dám nghĩ, dám làm của các cấp, ngành, địa phương gắn với đề cao trách nhiệm cá nhân, nhất là người đứng đầu; kiên quyết khắc phục tình trạng sợ sai, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; (4) Làm tốt công tác thông tin, truyền thông, truyền cảm hứng, tạo động lực, niềm tin và đồng thuận xã hội, tạo khí thế mới cho phát triển; (5) Đẩy mạnh hơn nữa công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế, tranh thủ tối đa các nguồn lực bên ngoài và sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Trong tháng 10, từ nay đến cuối năm 2024 và thời gian tới, dự báo tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, khó định đoán. Ở trong nước, nền kinh tế duy trì tăng trưởng tích cực; nhiều cơ chế, chính sách, pháp luật, biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đã và đang phát huy hiệu quả, song trước những biến động, tác động tiêu cực từ bên ngoài cùng với những hạn chế, bất cập nội tại kéo dài thì khó khăn, thách thức vẫn nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, tiếp tục tạo áp lực lên công tác chỉ đạo điều hành và việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của nước ta.

Để góp phần thực hiện thắng lợi toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra năm 2024, trong đó phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP quý IV trên 8% và cả năm trên 7%, tạo đà cho năm 2025; Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết tâm cao độ, nỗ lực hết mình, hành động quyết liệt, tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm, theo dõi sát diễn biến tình hình để tập trung chỉ đạo, điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, nhất là các Nghị quyết số: 01/NQ-CP, 02/NQ-CP ngày 05 tháng 01 năm 2024, Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 18 tháng 6 năm 2024, Nghị quyết số 143/NQ-CP ngày 17 tháng 9 năm 2024 và các Nghị quyết Phiên họp thường kỳ của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; trong đó chú trọng những nội dung sau:

1. Khẩn trương khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, ổn định đời sống Nhân dân, đẩy mạnh khôi phục sản xuất, kinh doanh

a) Các bộ, cơ quan, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao:

(1) Triển khai quyết liệt, kịp thời, hiệu quả Nghị quyết số 143/NQ-CP ngày 17 tháng 9 năm 2024 của Chính phủ và các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lụt, nhất là trong khu vực nông nghiệp, thủy sản, du lịch... nhanh chóng khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh.

(2) Tập trung khôi phục các công trình hạ tầng thiết yếu, giao thông, điện, nước, viễn thông; tích cực vận động, huy động các nguồn tài chính, hàng hóa viện trợ và thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách hỗ trợ đối với các đối tượng bị tác động do bão lũ theo quy định.

(3) Theo dõi sát tình hình, diễn biến nguồn cung, giá cả hàng hóa trên địa bàn, nhất là tại các khu vực vừa xảy ra thiên tai, bão lũ, kịp thời bảo đảm nguồn cung, kiểm soát giá cả, không để xảy ra đầu cơ, găm hàng, lợi dụng thiên tai, bão lũ để trục lợi.

(4) Chủ động triển khai theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ, dự án căn cơ về phòng, chống thiên tai; có giải pháp hiệu quả khôi phục sản xuất nông nghiệp tại các địa phương bị ảnh hưởng, thiệt hại do bão lũ.

[...]