Kế hoạch 890/KH-UBND năm 2021 thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2021-2030

KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH TRỢ GIÚP XÃ HỘI VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI TÂM THẦN, TRẺ EM TỰ KỶ, NGƯỜI RỐI NHIỄU TÂM TRÍ DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG TỈNH QUẢNG NAM GIAI ĐOẠN 2021 - 2030

Thực hiện Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021 - 2030; Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai trên địa bàn tỉnh với các nội dung chủ yếu như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Tiếp tục huy động sự tham gia của các cấp, các ngành, gia đình, cộng đồng trợ giúp, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí phục hồi chức năng; nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội nhằm tăng cường công tác phòng ngừa, phát hiện và hỗ trợ can thiệp sớm để giảm nguy cơ người có vấn đề sức khỏe tâm thần; giúp đỡ, tạo điều kiện cho người tâm thần và gia đình họ ổn định cuộc sống hòa nhập với cộng đồng.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Giai đoạn 2021 - 2025: hằng năm phấn đấu thực hiện đạt các chỉ tiêu như sau:

- 80% người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 70% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- 80% trẻ khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Người bệnh tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội. Hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- 80% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- 90% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- 50% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ của người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; thu hút ít nhất 20% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 20% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật tại cơ sở.

- 50% số người trầm cảm, trẻ em tự kỷ, người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- 30% gia đình có người tâm thần, 30% gia đình có trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- 60% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, đào tạo lại bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

b) Giai đoạn 2026 - 2030: hằng năm phấn đấu thực hiện đạt các chỉ tiêu như sau:

- 90% người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 80% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội phù hợp tại cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- 90% trẻ khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- 100% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- 90% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- 60% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; thu hút 50% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 30% người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật.

- 80% số người trầm cảm, trẻ em tự kỷ, người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- 60% gia đình có người tâm thần, 60% gia đình có trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

- 70% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH TRỢ GIÚP XÃ HỘI VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI TÂM THẦN, TRẺ EM TỰ KỶ, NGƯỜI RỐI NHIỄU TÂM TRÍ DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG TỈNH QUẢNG NAM GIAI ĐOẠN 2021 - 2030

Thực hiện Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021 - 2030; Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai trên địa bàn tỉnh với các nội dung chủ yếu như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Tiếp tục huy động sự tham gia của các cấp, các ngành, gia đình, cộng đồng trợ giúp, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí phục hồi chức năng; nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội nhằm tăng cường công tác phòng ngừa, phát hiện và hỗ trợ can thiệp sớm để giảm nguy cơ người có vấn đề sức khỏe tâm thần; giúp đỡ, tạo điều kiện cho người tâm thần và gia đình họ ổn định cuộc sống hòa nhập với cộng đồng.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Giai đoạn 2021 - 2025: hằng năm phấn đấu thực hiện đạt các chỉ tiêu như sau:

- 80% người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 70% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- 80% trẻ khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Người bệnh tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội. Hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- 80% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- 90% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- 50% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ của người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; thu hút ít nhất 20% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 20% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật tại cơ sở.

- 50% số người trầm cảm, trẻ em tự kỷ, người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- 30% gia đình có người tâm thần, 30% gia đình có trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- 60% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, đào tạo lại bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

b) Giai đoạn 2026 - 2030: hằng năm phấn đấu thực hiện đạt các chỉ tiêu như sau:

- 90% người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 80% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội phù hợp tại cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- 90% trẻ khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- 100% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- 90% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- 60% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; thu hút 50% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 30% người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật.

- 80% số người trầm cảm, trẻ em tự kỷ, người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- 60% gia đình có người tâm thần, 60% gia đình có trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

- 70% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Công tác truyền thông

- Đẩy mạnh công tác truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, xây dựng tin, bài, truyền thông trọng điểm lồng ghép nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội đến người có vấn đề sức khỏe tâm thần, gia đình và cộng đồng xã hội về kỹ năng chăm sóc sức khỏe và phục hồi chức năng nhằm phòng ngừa, phát hiện, can thiệp sớm.

- Tổ chức hội thảo, tập huấn, bồi dưỡng hằng năm cho cán bộ công tác xã hội, cộng tác viên thôn, bản để hỗ trợ tư vấn trực tiếp đến người bệnh/gia đình người bệnh về các kiến thức, kỹ năng chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng tại gia đình.

- Khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cung cấp dịch vụ trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người có vấn đề về sức khỏe tâm thần; đặc biệt quan tâm trẻ tự kỷ, phụ nữ trầm cảm.

2. Các chính sách về trợ giúp xã hội

a) Trợ giúp y tế:

- Nghiên cứu chính sách, pháp luật liên quan để xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp nhằm nâng cao chất lượng về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng.

- Thực hiện dịch vụ phát hiện sớm trẻ em tự kỷ (sàng lọc, quản lý theo từng ca), người rối nhiễu tâm trí; tuyên truyền, tư vấn về phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ phát hiện sớm, điều trị, trị liệu và phục hồi chức năng đối với trẻ em tự kỷ và người bị rối nhiễu tâm trí theo quy định của pháp luật.

- Đẩy mạnh các hoạt động phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

b) Trợ giúp giáo dục:

- Thực hiện chính sách hỗ trợ về giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, bảo đảm phổ cập giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; hoàn thiện chính sách ưu đãi đối với giáo viên, nhân viên tham gia giáo dục trẻ tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; nghiên cứu, xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí cơ sở có hoạt động can thiệp, hỗ trợ giáo dục trẻ tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

- Triển khai giáo dục ở các cấp học thông qua việc xây dựng chương trình, tài liệu bồi dưỡng chuyên môn đối với cán bộ quản lý tham gia giáo dục trẻ em tự kỷ và thanh niên rối nhiễu tâm trí; đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn đối với giáo viên trực tiếp dạy trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

- Hỗ trợ các gia đình có trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí; nâng cao kiến thức, kỹ năng; hướng dẫn các phương pháp nhận biết và kỹ thuật can thiệp cơ bản đối với trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí trong trường học; phương pháp cung cấp dịch vụ công tác xã hội trong hoạt động chăm sóc, giáo dục cho người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, đặc biệt là trẻ tự kỷ.

- Tổ chức tập huấn đối với giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên hỗ trợ, trợ giúp giáo dục trẻ em tự kỷ, người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, gia đình về nghiệp vụ giáo dục trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

- Phát triển hệ thống dịch vụ và mô hình giáo dục trẻ em tự kỷ, người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí đảm bảo hiệu quả. Phát hiện và can thiệp sớm, giáo dục hòa nhập, giáo dục chuyên biệt, giáo dục trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí tại cơ sở trợ giúp xã hội, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập, gia đình và cộng đồng, giáo dục từ xa.

- Quản lý dữ liệu về giáo dục đặc biệt của trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí vào phần mềm quản lý hệ thống hỗ trợ giáo dục cho trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

c) Trợ giúp hướng nghiệp, lao động trị liệu, hỗ trợ sinh kế và văn hóa, thể thao:

Triển khai hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu, tổ chức các mô hình câu lạc bộ, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao nhằm phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tại các cơ sở trợ giúp xã hội (phục hồi chức năng, giáo dục chuyên biệt, …) và tại cộng đồng:

- Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên hướng dẫn tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Xây dựng và thí điểm mô hình hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Hỗ trợ mô hình sinh kế đối với gia đình người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Ưu tiên gia đình người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí được vay vốn ưu đãi để tạo việc làm và mở rộng việc làm.

3. Phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội làm nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí

a) Giai đoạn 2021 - 2025:

Tiếp tục phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần và rối nhiễu tâm trí nặng (công lập và ngoài công lập). Chú trọng nâng cấp, mở rộng và phát triển các cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí nặng; trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho trẻ em tự kỷ, cụ thể:

- Đầu tư xây dựng Cơ sở 2 - Trung tâm điều dưỡng người tâm thần Quảng Nam, đảm bảo tiếp nhận, nuôi dưỡng, phục hồi chức năng cho người tâm thần có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh.

- Hỗ trợ, khuyết khích đầu tư phát triển từ 02 đến 04 cơ sở ngoài công lập hỗ trợ chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho trẻ em tự kỷ trên địa bàn tỉnh.

- Đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật và trang thiết bị cho cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí hiện có đạt tiêu chuẩn Nhà nước quy định, bảo đảm đáp ứng hoạt động chăm sóc, giáo dục, phục hồi chức năng, trị liệu và cung cấp dịch vụ công tác xã hội.

- Xây dựng các mô hình cung cấp dịch vụ hoạt động trị liệu: về tâm lý, vật lý trị liệu, giáo dục, lao động trị liệu và phục hồi chức năng xã hội, công tác xã hội cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí và phối kết hợp điều trị y tế phù hợp tại cơ sở.

b) Giai đoạn 2025 - 2030:

- Nâng cao chất lượng phục vụ, chăm sóc, trị liệu giáo dục, lao động trị liệu, phục hồi chức năng xã hội, công tác xã hội cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tại cơ sở trợ giúp xã hội.

- Nâng cấp, mở rộng các cơ sở trợ giúp xã hội công lập để thực hiện dịch vụ chăm sóc người tâm thần chất lượng cao; đáp ứng nhu cầu tiếp nhận, chăm sóc người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí và người tự kỷ có điều kiện kinh tế vào nuôi dưỡng, điều dưỡng tập trung.

- Tạo điều kiện, hỗ trợ phát triển cơ sở trợ giúp xã hội cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí ngoài công lập trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt hỗ trợ, khuyến khích đầu tư phát triển các cơ sở ngoài công lập hỗ trợ chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho trẻ em tự kỷ.

4. Nâng cao năng lực đội ngũ công chức, viên chức và cộng tác viên

- Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực, kỹ năng công tác trợ giúp xã hội: kỹ năng chuyên sâu về công tác xã hội lâm sàng trong chăm sóc sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và rối nhiễu tâm trí; kỹ năng sàng lọc phát hiện sớm đối với trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí; đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu về sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ; khảo sát, đánh giá giữa kỳ, cuối kỳ, chuyên đề về sức khỏe tâm thần.

- Tập huấn cho cộng tác viên và gia đình đối tượng về kỹ năng, phương pháp chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí. Hướng dẫn các video dạy các kỹ năng cho gia đình, đối tượng để chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tại cộng đồng.

5. Hợp tác quốc tế.

Khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cung cấp dịch vụ trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng (kỹ thuật, kinh nghiệm và tài chính) cho người có vấn đề về sức khỏe tâm thần; đặc biệt quan tâm trẻ tự kỷ, phụ nữ trầm cảm để phát triển lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần.

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

- Kinh phí thực hiện từ dự toán chi thường xuyên hằng năm của đơn vị có liên quan và các địa phương; các chương trình, dự án, kế hoạch có liên quan đang triển khai và các nguồn kinh phí hợp pháp khác để thực hiện, đảm bảo theo Luật Ngân sách Nhà nước.

- Hằng năm, căn cứ nội dung Kế hoạch, các đơn vị và địa phương xây dựng dự toán, tổng hợp vào dự toán ngân sách hằng năm trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội: chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, ngành liên quan thực hiện:

- Thực hiện chính sách trợ giúp xã hội hằng tháng tại cộng đồng và tổ chức tiếp nhận, chăm sóc và phục hồi chức năng đối với người tâm thần (theo quy định tại Nghị định số 136/2013/NĐ-CP ngày 21/10/2013 và Nghị định số 140/2018/NĐ-CP ngày 08/10/2018 của Chính phủ) tại cơ sở trợ giúp xã hội thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trực tiếp quản lý.

- Tham mưu dự án đầu tư xây dựng Cơ sở 2 - Trung tâm Điều dưỡng người tâm thần Quảng Nam.

- Triển khai các hoạt động truyền thông (tập huấn, hội thảo, tổ chức sự kiện truyền thông liên quan) nâng cao nhận thức của cộng đồng, năng lực đội ngũ công chức, viên chức và cộng tác viên làm công tác trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tại cơ sở trợ giúp xã hội và cộng đồng.

- Tranh thủ các mô hình hỗ trợ sinh kế (của Trung ương, các tổ chức phi chính phủ) để trợ giúp cho gia đình người có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trẻ tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Hằng năm, tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội.

2. Sở Y tế: chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, ngành liên quan thực hiện:

- Thực hiện các hoạt động hỗ trợ chăm sóc y tế, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí tại cộng đồng và trong các cơ sở trợ giúp xã hội; rà soát, khám sàng lọc, phát hiện, can thiệp sớm; tầm soát, ngăn ngừa nguy cơ về người có vấn đề về sức khỏe tâm thần.

- Đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực cho cán bộ, nhân viên y tế và cộng tác viên trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần; duy trì, phát triển đội ngũ nhân viên, cộng tác viên y tế thôn, bản; bồi dưỡng về kỹ năng sàng lọc phát hiện sớm đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; hỗ trợ gia đình người bệnh về các kỹ năng phòng ngừa, phương pháp chăm sóc và phục hồi chức năng tại nhà.

- Tham mưu cấp có thẩm quyền về đầu tư nâng cấp, mở rộng, phát triển cơ sở phòng và trị liệu rối nhiễu tâm trí cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ tại các bệnh viện; đầu tư kỹ thuật, trang thiết bị cho Bệnh viện tâm thần tỉnh nhằm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ cho người bệnh.

- Tranh thủ các chương trình, dự án tài trợ của các tổ chức phi chính phủ hỗ trợ về kỹ thuật, tài chính để lồng ghép thực hiện các hoạt động chăm sóc, phục hồi chức năng cho người có vấn đề về sức khỏe tâm thần tại cộng đồng.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo: chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, ngành liên quan thực hiện:

- Triển khai lồng ghép các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên, học viên trong các cơ sở giáo dục và đào tạo; chương trình phòng ngừa, can thiệp sớm các trường hợp học sinh, sinh viên có biểu hiện tự kỷ và rối nhiễu tâm trí trong các cơ sở giáo dục và đào tạo.

- Hướng dẫn các cơ sở giáo dục và đào tạo phối hợp với các cơ sở y tế có liên quan thực hiện công tác chăm sóc, giáo dục, phục hồi khả năng học tập và học nghề cho học sinh, sinh viên, học viên bị tự kỷ, rối nhiễu tâm trí và mắc bệnh tâm thần.

- Hỗ trợ các Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập về nội dung tài liệu dạy và học, phương thức giáo dục phù hợp đối với trẻ tự kỷ, người rỗi nhiễu tâm trí nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động tại các trung tâm.

4. Sở Tài chính: tổng hợp, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí trong dự toán hằng năm của các Sở, Ban, ngành có liên quan để thực hiện; theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra việc sử dụng, quản lý kinh phí đúng theo quy định hiện hành.

5. Sở Tư pháp: chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, ngành liên quan thực hiện:

- Tăng cường triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật trong đó có người tâm thần, trẻ tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính.

- Nâng cao năng lực cho cán bộ Trung tâm trợ giúp pháp lý hỗ trợ về các kỹ năng tư vấn, tham gia tố tụng.

- Đa dạng hình thức truyền thông về trợ giúp pháp lý như hình thức trợ giúp pháp lý lưu động, tư vấn, tham gia tố tụng, bào chữa.

6. Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Quảng Nam: chủ trì, phối hợp với ngành Lao động - Thương binh và Xã hội đẩy mạnh công tác tuyên truyền về trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

7. Các Sở, Ban, ngành, hội, đoàn thể liên quan: theo chức năng, nhiệm vụ được phân công có trách nhiệm triển khai thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng theo Kế hoạch.

8. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố: tổ chức triển khai thực hiện các nội dung Kế hoạch. Hằng năm, xây dựng kế hoạch về trợ giúp, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí trên địa bàn; chủ động bố trí ngân sách, nhân lực, lồng ghép kinh phí các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, đề án có liên quan để thực hiện hiệu quả các nội dung Kế hoạch.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh: tích cực vận động các tổ chức, cộng đồng tham gia; giám sát việc triển khai thực hiện công tác trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

V. CHẾ ĐỘ BÁO CÁO

Các Sở, Ban, ngành, hội, đoàn thể có liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố thực hiện báo cáo định kỳ hằng năm (vào ngày 15 tháng 12) gửi về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội theo dõi, chỉ đạo.

Trên đây là Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2021 - 2030; Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các Sở, Ban, ngành, hội, đoàn thể và Uỷ ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện đạt kết quả./.