Công văn 3177/TCT-DNNCN năm 2023 về chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với tiền được hưởng từ Quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện do Tổng cục Thuế ban hành

Kính gửi: Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI (SSIAM)
(Số 1C, Ngô Quyền, Phường Lý Thái Tổ, Quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội)

Tổng cục Thuế nhận được các công văn số 287/2022/CV-SSIAM.PC ngày 26/8/2022 và công văn số 374/2022/CV-SSIAM.PC ngày 15/11/2022 của Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI; công văn số 50632/CTHN-TTHT ngày 19/10/2022 và công văn số 59814/CTHN-TTHT ngày 05/12/2022 của Cục Thuế TP Hà Nội về vướng mắc thuế TNCN đối với khoản rút trước khi đến tuổi nghỉ hưu tại Quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện. Về vấn đề này, sau khi tổng hợp, tiếp thu ý kiến các đơn vị liên quan thuộc Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

Điều 25 Nghị định số 88/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện quy định:

“Chi trả cho người tham gia quỹ

1. Người tham gia quỹ đăng ký kế hoạch chi trả từ tài khoản hưu trí cá nhân cho doanh nghiệp quản lý quỹ hưu trí tại hợp đồng tham gia quỹ hưu trí và văn bản thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc tham gia quỹ hưu trí theo quy định tại Điều lệ quỹ hưu trí.

2. Doanh nghiệp quản lý quỹ hưu trí yêu cầu tổ chức lưu ký thanh toán thanh toán tiền cho người tham gia quỹ hưu trí.

3. Trước khi thanh toán tiền cho người tham gia quỹ, tổ chức lưu ký có trách nhiệm khấu trừ tiền thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế.

4. Người thừa kế hợp pháp của người tham gia quỹ được thừa hưởng mọi quyền lợi và nghĩa vụ trong trường hợp người tham gia quỹ bị chết hoặc mất tích theo quy định về thừa kế của Bộ luật dân sự.”

Điều 26 Nghị định số 88/2016/NĐ-CP nêu trên quy định:

“Chi trả cho người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động được nhận lại phần đóng góp của mình cho người lao động và kết quả đầu tư từ phần đóng góp này sau khi trừ đi chi phí hoạt động của quỹ hưu trí khi người lao động không đáp ứng các Điều kiện tại văn bản thỏa thuận ký giữa người sử dụng lao động và người lao động về việc tham gia chương trình hưu trí quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 8 Nghị định này.

2. Doanh nghiệp quản lý quỹ hưu trí yêu cầu tổ chức lưu ký thanh toán tiền cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều lệ quỹ hưu trí và văn bản thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc tham gia quỹ hưu trí.”

Theo mô tả tại Mục III. Các thuật ngữ/định nghĩa tại Bản cáo bạch các quỹ hưu trí trong chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện do Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI quản lý:

“Chứng chỉ quỹ là chứng khoán do Công ty quản lý quỹ đại diện cho Quỹ phát hành, dưới dạng bút toán ghi số, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người đóng góp vào Quỹ đối với tài sản hoặc vốn của Quỹ theo tỷ lệ tương ứng với số Đơn vị quỹ của người đóng góp vào Quỹ đó đang sở hữu.”

Theo mô tả tại Điểm 3 Mục V. Đóng góp vào Quỹ hưu trí tại Bản Cáo bạch nêu trên:

“Số tiền đóng góp vào quỹ sẽ được thực hiện giao dịch mua chứng chỉ Quỹ hưu trí. Số lượng chứng chỉ quỹ tương ứng sẽ được ghi nhận vào tài khoản hưu trí cá nhân của người tham gia quỹ. Người lao động/cá nhân sẽ được mở tài khoản Hưu trí cá nhân để ghi nhận số lượng chứng chỉ quỹ sở hữu. Số lượng chứng chỉ quỹ sở hữu phản ánh kết quả đầu tư và chi phí hoạt động của Quỹ được phân bổ cho từng tài khoản.”

Theo mô tả tại Điểm 3 Mục VI. Chi trả từ Quỹ hưu trí tại Bản Cáo bạch nêu trên:

“Việc chi trả cho người tham gia quỹ sẽ được thực hiện bằng lệnh chi trả số lượng Chứng chỉ quỹ theo quy định tại Bản Cáo bạch này.”

Mục k Khoản 1 Điều 3 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 quy định:

“Các khoản thu nhập được miễn thuế:

…

k/ Tiền lương hưu do Quỹ bảo hiểm xã hội trả theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội; tiền lương hưu nhận được hàng tháng từ Quỹ hưu trí tự nguyện.

Cá nhân sinh sống, làm việc tại Việt Nam được miễn thuế đối với tiền lương hưu được trả từ nước ngoài.”

Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp nếu người tham gia chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện tại quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện do Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI quản lý, khi thực hiện đóng góp vào quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện thông qua giao dịch mua chứng chỉ quỹ là chứng khoán do Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI phát hành, dưới dạng bút toán ghi số, được Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI ghi nhận số lượng chứng chỉ quỹ tương ứng vào tài khoản hưu trí cá nhân; Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI khi chi trả cho người tham gia quỹ sẽ thực hiện việc chi trả cho người tham gia quỹ bằng lệnh chi trả số lượng chứng chỉ quỹ thì Công ty đang thực hiện không đúng quy định hiện hành tại Nghị định số 88/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện.

Trường hợp Công ty thực hiện đúng quy định hiện hành tại Nghị định số 88/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện, khi người tham gia quỹ rút một phần hoặc toàn bộ số tiền được hưởng trước tuổi nghỉ hưu từ quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện thì số tiền người tham gia quỹ được nhận là thu nhập không thuộc thu nhập được miễn thuế TNCN, phải chịu thuế TNCN theo quy định.

Tổng cục Thuế trả lời để Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI được biết./.

Kính gửi: Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI (SSIAM)
(Số 1C, Ngô Quyền, Phường Lý Thái Tổ, Quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội)

Tổng cục Thuế nhận được các công văn số 287/2022/CV-SSIAM.PC ngày 26/8/2022 và công văn số 374/2022/CV-SSIAM.PC ngày 15/11/2022 của Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI; công văn số 50632/CTHN-TTHT ngày 19/10/2022 và công văn số 59814/CTHN-TTHT ngày 05/12/2022 của Cục Thuế TP Hà Nội về vướng mắc thuế TNCN đối với khoản rút trước khi đến tuổi nghỉ hưu tại Quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện. Về vấn đề này, sau khi tổng hợp, tiếp thu ý kiến các đơn vị liên quan thuộc Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

Điều 25 Nghị định số 88/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện quy định:

“Chi trả cho người tham gia quỹ

1. Người tham gia quỹ đăng ký kế hoạch chi trả từ tài khoản hưu trí cá nhân cho doanh nghiệp quản lý quỹ hưu trí tại hợp đồng tham gia quỹ hưu trí và văn bản thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc tham gia quỹ hưu trí theo quy định tại Điều lệ quỹ hưu trí.

2. Doanh nghiệp quản lý quỹ hưu trí yêu cầu tổ chức lưu ký thanh toán thanh toán tiền cho người tham gia quỹ hưu trí.

3. Trước khi thanh toán tiền cho người tham gia quỹ, tổ chức lưu ký có trách nhiệm khấu trừ tiền thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế.

4. Người thừa kế hợp pháp của người tham gia quỹ được thừa hưởng mọi quyền lợi và nghĩa vụ trong trường hợp người tham gia quỹ bị chết hoặc mất tích theo quy định về thừa kế của Bộ luật dân sự.”

Điều 26 Nghị định số 88/2016/NĐ-CP nêu trên quy định:

“Chi trả cho người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động được nhận lại phần đóng góp của mình cho người lao động và kết quả đầu tư từ phần đóng góp này sau khi trừ đi chi phí hoạt động của quỹ hưu trí khi người lao động không đáp ứng các Điều kiện tại văn bản thỏa thuận ký giữa người sử dụng lao động và người lao động về việc tham gia chương trình hưu trí quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 8 Nghị định này.

2. Doanh nghiệp quản lý quỹ hưu trí yêu cầu tổ chức lưu ký thanh toán tiền cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều lệ quỹ hưu trí và văn bản thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc tham gia quỹ hưu trí.”

Theo mô tả tại Mục III. Các thuật ngữ/định nghĩa tại Bản cáo bạch các quỹ hưu trí trong chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện do Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI quản lý:

“Chứng chỉ quỹ là chứng khoán do Công ty quản lý quỹ đại diện cho Quỹ phát hành, dưới dạng bút toán ghi số, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người đóng góp vào Quỹ đối với tài sản hoặc vốn của Quỹ theo tỷ lệ tương ứng với số Đơn vị quỹ của người đóng góp vào Quỹ đó đang sở hữu.”

Theo mô tả tại Điểm 3 Mục V. Đóng góp vào Quỹ hưu trí tại Bản Cáo bạch nêu trên:

“Số tiền đóng góp vào quỹ sẽ được thực hiện giao dịch mua chứng chỉ Quỹ hưu trí. Số lượng chứng chỉ quỹ tương ứng sẽ được ghi nhận vào tài khoản hưu trí cá nhân của người tham gia quỹ. Người lao động/cá nhân sẽ được mở tài khoản Hưu trí cá nhân để ghi nhận số lượng chứng chỉ quỹ sở hữu. Số lượng chứng chỉ quỹ sở hữu phản ánh kết quả đầu tư và chi phí hoạt động của Quỹ được phân bổ cho từng tài khoản.”

Theo mô tả tại Điểm 3 Mục VI. Chi trả từ Quỹ hưu trí tại Bản Cáo bạch nêu trên:

“Việc chi trả cho người tham gia quỹ sẽ được thực hiện bằng lệnh chi trả số lượng Chứng chỉ quỹ theo quy định tại Bản Cáo bạch này.”

Mục k Khoản 1 Điều 3 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 quy định:

“Các khoản thu nhập được miễn thuế:

…

k/ Tiền lương hưu do Quỹ bảo hiểm xã hội trả theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội; tiền lương hưu nhận được hàng tháng từ Quỹ hưu trí tự nguyện.

Cá nhân sinh sống, làm việc tại Việt Nam được miễn thuế đối với tiền lương hưu được trả từ nước ngoài.”

Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp nếu người tham gia chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện tại quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện do Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI quản lý, khi thực hiện đóng góp vào quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện thông qua giao dịch mua chứng chỉ quỹ là chứng khoán do Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI phát hành, dưới dạng bút toán ghi số, được Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI ghi nhận số lượng chứng chỉ quỹ tương ứng vào tài khoản hưu trí cá nhân; Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI khi chi trả cho người tham gia quỹ sẽ thực hiện việc chi trả cho người tham gia quỹ bằng lệnh chi trả số lượng chứng chỉ quỹ thì Công ty đang thực hiện không đúng quy định hiện hành tại Nghị định số 88/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện.

Trường hợp Công ty thực hiện đúng quy định hiện hành tại Nghị định số 88/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện, khi người tham gia quỹ rút một phần hoặc toàn bộ số tiền được hưởng trước tuổi nghỉ hưu từ quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện thì số tiền người tham gia quỹ được nhận là thu nhập không thuộc thu nhập được miễn thuế TNCN, phải chịu thuế TNCN theo quy định.

Tổng cục Thuế trả lời để Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI được biết./.