Nội dung chính

• Khởi tố vụ án là gì?
• Người bị khởi tố có bị đi tù không?
• Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu năm?

Khởi tố vụ án là gì?

Căn cứ Điều 143 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định:

Căn cứ khởi tố vụ án hình sự
Chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ:
1. Tố giác của cá nhân;
2. Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân;
3. Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng;
4. Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước;
5. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm;
6. Người phạm tội tự thú.

Theo đó, có thể hiểu khởi tố vụ án hình sự là việc cơ quan có thẩm quyền tố tụng xác định có căn cứ để khởi tố vụ án hình sự. Khởi tố vụ án là một giai đoạn tố tụng độc lập, mở đầu quá trình tố tụng hình sự.

Người bị khởi tố có bị đi tù không?

Để làm rõ vấn đề "Người bị khởi tố có bị đi tù không?", trước tiên cần phải xác định rõ "Hình phạt tù là gì? Đối tượng nào bị áp dụng hình phạt tù?".

Hình phạt tù là gì? Đối tượng nào bị áp dụng hình phạt tù?

Hiện tại chưa có quy định pháp luật quy định khái niệm "Hình phạt tù là gì?" tuy nhiên dựa trên Điều 30 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về khái niệm hình phạt thì có thể suy ra khái niệm hình phạt tù như sau:

"Hình phạt tù là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của Nhà nước; được quy định tại Điều 30 Bộ luật Hình sự 2015; do Tòa án quyết định áp dụng đối với người hoặc pháp nhân thương mại phạm tội; nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người, pháp nhân thương mại đó."

Hình phạt tù bao gồm tù có thời hạn (Điều 38 Bộ luật Hình sự 2015) và tù không có thời hạn (Điều 39 Bộ luật Hình sự 2015).

Từ khái niệm hình phạt tù trên có thể thấy người phạm tội (tội phạm) hoặc pháp nhân thương mại phạm tội do Tòa án quyết định áp dụng hình phạt tù thì sẽ bị áp dụng hình phạt tù.

Người bị khởi tố có bị đi tù không?

Như đã đề cập ở trên thì tội phạm sẽ bị áp dụng hình phạt tù nếu có quyết định của Tòa án.

Tuy nhiên, căn cứ Điều 13 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định như sau:

Suy đoán vô tội

Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội.

Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 60 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định người bị khởi tố trong vụ án hình sự là bị can. Đồng thời, theo điểm đ khoản 1 Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì người bị buộc tội bao gồm bị can.

Theo đó, người bị khởi tố (người bị buộc tội) chưa được xem là tội phạm. Chỉ khi đã chứng minh được họ phạm tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì người bị buộc tội hay người bị khởi tố về hình sự mới được xem là tội phạm.

Như vậy, người bị khởi tố chưa được xem là tội phạm nên chưa bị áp dụng hình phạt tù.

Khởi tố vụ án là gì? Người bị khởi tố có bị đi tù không? (Hình từ Internet)

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu năm?

Căn cứ Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự cụ thể là:

- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn do Bộ luật Hình sự 2015  quy định mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:

05 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng;

10 năm đối với tội phạm nghiêm trọng;

15 năm đối với tội phạm rất nghiêm trọng;

20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015, người phạm tội lại thực hiện hành vi phạm tội mới mà Bộ luật này quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên 01 năm tù, thì thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày thực hiện hành vi phạm tội mới.

Nếu trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có quyết định truy nã, thì thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra đầu thú hoặc bị bắt giữ.

Trên đây là nội dung bài viết "Khởi tố vụ án là gì? Người bị khởi tố có bị đi tù không?".