Nội dung chính

Diện tích và dân số cấp xã 2025 được quy định như thế nào?

Căn cứ Điều 3 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 bổ sung bởi khoản 3 Điều 1 Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15 quy định về diện tích và dân số cấp xã 2025 như sau:

Quy mô dân số:

- Xã miền núi, vùng cao từ 5.000 người trở lên;

- Xã không thuộc điểm a khoản này từ 8.000 người trở lên.

Diện tích tự nhiên:

- Xã miền núi, vùng cao từ 50 km2 trở lên;

- Xã không thuộc điểm a khoản này từ 30 km2 trở lên

Tiêu chuẩn của đơn vị hành chính nông thôn có yếu tố đặc thù:

- Đơn vị hành chính nông thôn có 30% dân số là người dân tộc thiểu số ở miền núi, vùng cao hoặc có đường biên giới quốc gia thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn quy mô dân số bằng 50% mức quy định đối với đơn vị hành chính nông thôn tương ứng; cứ thêm 10% dân số là người dân tộc thiểu số thì được giảm thêm 5% nhưng tối thiểu phải đạt 20% mức quy định đối với đơn vị hành chính nông thôn tương ứng; các tiêu chuẩn khác thực hiện theo quy định tại Mục 2 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 được bổ sung bởi khoản 7 Điều 1 Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15.

- Xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển được xác nhận theo quyết định của cấp có thẩm quyền thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn quy mô dân số bằng 50% mức quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Điều 3 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13; tiêu chuẩn còn lại thực hiện theo quy định tại Mục 2 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 được bổ sung bởi khoản 7 Điều 1 Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15.

- Đơn vị hành chính nông thôn ở vùng Đồng bằng sông Hồng thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn diện tích tự nhiên bằng 70% mức quy định đối với đơn vị hành chính nông thôn tương ứng; các tiêu chuẩn khác thực hiện theo quy định tại Mục 2 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13  được bổ sung bởi khoản 7 Điều 1 Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15.

- Đối với đơn vị hành chính nông thôn có nhiều yếu tố đặc thù thì mỗi tiêu chuẩn chỉ được áp dụng mức giảm tương ứng với một yếu tố đặc thù quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 3 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13.

Theo đó, diện tích và dân số cấp xã 2025 được quy định tùy thuộc miền núi, vùng cao hoặc khu vực không thuộc miền núi, vùng cao.

Diện tích và dân số cấp xã 2025 được quy định như thế nào? (Hình từ internet)

Điểm phân loại đơn vị hành chính xã được tính ra sao?

Căn cứ Điều 14 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 về tiêu chuẩn phân loại và cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính xã quy định như sau:

Tiêu chuẩn phân loại và cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính xã

1. Quy mô dân số:

a) Xã từ 3.500 người trở xuống được tính 10 điểm; trên 3.500 người thì cứ thêm 100 người được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tối đa không quá 35 điểm;

b) Xã miền núi, vùng cao áp dụng mức 75% quy định tại điểm a khoản này;

c) Xã có đường biên giới quốc gia trên đất liền áp dụng mức 30% quy định tại điểm a khoản này.

2. Diện tích tự nhiên từ 10 km2 trở xuống được tính 10 điểm; trên 10 km2 thì cứ thêm 0,5 km2 được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tối đa không quá 30 điểm.

3. Trình độ phát triển kinh tế - xã hội:

a) Tự cân đối được thu, chi ngân sách địa phương được tính 10 điểm.

Trường hợp chưa tự cân đối được thu, chi ngân sách địa phương, nếu số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp so với tổng chi cân đối ngân sách địa phương từ 30% trở xuống được tính 3 điểm; trên 30% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tối đa không quá 8 điểm;

b) Xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới được tính 20 điểm.

Trường hợp xã chưa đạt chuẩn nông thôn mới, nếu đạt được tiêu chí nào trong hệ thống các tiêu chí quy định chuẩn nông thôn mới thì mỗi tiêu chí được tính 1 điểm nhưng tổng số điểm các tiêu chí tối đa không quá 15 điểm;

c) Xã có đường biên giới quốc gia trên đất liền áp dụng mức 30% quy định tại điểm a và điểm b khoản này.

4. Các yếu tố đặc thù:

a) Có từ 20% đến 30% dân số là người dân tộc thiểu số được tính 1 điểm; trên 30% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, nhưng tối đa không quá 2 điểm;

b) Xã đặc biệt khó khăn được tính 1 điểm;

c) Xã an toàn khu được tính 1 điểm;

d) Có di tích quốc gia đặc biệt hoặc có di sản được UNESCO công nhận được tính 1 điểm.

Theo đó, việc phân loại đơn vị hành chính cấp xã dựa trên bốn tiêu chí chính, mỗi tiêu chí được tính điểm theo quy định cụ thể như sau:

- Quy mô dân số (Tối đa 35 điểm)

+ Xã có từ 3.500 người trở xuống: 10 điểm.

+ Xã có trên 3.500 người: Cứ thêm 100 người được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tối đa không quá 35 điểm.

+ Xã miền núi, vùng cao: Áp dụng mức 75% số điểm so với xã thông thường.

+ Xã có đường biên giới quốc gia trên đất liền: Áp dụng mức 30% số điểm so với xã thông thường.

- Diện tích tự nhiên (Tối đa 30 điểm)

+ Xã có diện tích từ 10 km² trở xuống: 10 điểm.

+ Xã có diện tích trên 10 km²: Cứ thêm 0,5 km² được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tối đa không quá 30 điểm.

- Trình độ phát triển kinh tế - xã hội (Tối đa 38 điểm)

+ Tự cân đối được thu - chi ngân sách địa phương: 10 điểm.

+ Chưa tự cân đối được ngân sách: Nếu số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp ≤ 30% tổng chi cân đối ngân sách địa phương: 3 điểm. Nếu trên 30%, cứ thêm 5% được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 8 điểm.

+ Xã đạt chuẩn nông thôn mới: 20 điểm.

+ Xã chưa đạt chuẩn nông thôn mới: Nếu đạt một số tiêu chí trong chuẩn nông thôn mới: Mỗi tiêu chí được tính 1 điểm, nhưng tổng số điểm không quá 15 điểm.

+ Xã có đường biên giới quốc gia trên đất liền: Áp dụng mức 30% số điểm so với quy định ở trên.

- Các yếu tố đặc thù (Tối đa 5 điểm)

+ Có từ 20% - 30% dân số là người dân tộc thiểu số: 1 điểm.

+ Trên 30% dân số là người dân tộc thiểu số: Cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, nhưng tối đa không quá 2 điểm.

+ Xã đặc biệt khó khăn: 1 điểm.

+ Xã an toàn khu: 1 điểm.

+ Xã có di tích quốc gia đặc biệt hoặc có di sản được UNESCO công nhận: 1 điểm.

Như vậy, tổng điểm của một đơn vị hành chính cấp xã được tính dựa trên tổng điểm của 4 tiêu chí trên. Cấp phân loại của xã sẽ được xác định dựa vào mức tổng điểm đạt được theo quy định của pháp luật.

Mục đích khi phân loại đơn vị hành chính?

Căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định như sau:

Phân loại đơn vị hành chính

1. Phân loại đơn vị hành chính là cơ sở để hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng tổ chức bộ máy, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức của chính quyền địa phương phù hợp với từng loại đơn vị hành chính.

...

Như vậy, phân loại đơn vị hành chính là cơ sở quan trọng để:

- Hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội

- Xây dựng tổ chức bộ máy chính quyền địa phương

- Quy định chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức