QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC BAN HÀNH QUY CHẾ KÝ QUỸ, BÙ TRỪ VÀ THANH TOÁN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

TỔNG GIÁM ĐỐC
TRUNG TÂM LƯU KÝ CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

Căn cứ Luật Chứng khoán ngày 29 tháng 6 năm 2006 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chứng khoán ngày 24 tháng 11 năm 2010;

Căn cứ Nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05 tháng 05 năm 2015 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh;

Căn cứ Thông tư số 11/2016/TT-BTC ngày 19 tháng 01 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05 tháng 05 năm 2015 của chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh và Thông tư số 23/2017/TT-BTC ngày 16 tháng 03 năm 2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 11/2016/TT-BTC;

Căn cứ Quyết định số 171/2008/QĐ-TTg ngày 18 tháng 12 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam;

Căn cứ Quyết định số 2880/QĐ-BTC ngày 22 tháng 11 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Điều lệ Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam;

Căn cứ Công văn số 1382/UBCK-PTTT ngày 16 tháng 03 năm 2017 của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước về việc chấp thuận ban hành Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán CKPS tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam;

Theo đề nghị của Trưởng phòng Bù trừ và Thanh toán Giao dịch Chứng khoán,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này “Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh”.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 05 năm 2017.

Điều 3. Giám đốc Chi nhánh tại Tp. Hồ Chí Minh, Trưởng phòng Hành chính Quản trị, Trưởng phòng Bù trừ và Thanh toán Giao dịch Chứng khoán, Trưởng các phòng thuộc Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam, các tổ chức và cá nhân liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

QUY CHẾ

KÝ QUỸ, BÙ TRỪ VÀ THANH TOÁN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH
(Ban hành kèm theo Quyết định số 96/QĐ-VSD ngày 23 tháng 03 năm 2017 của Tổng Giám đốc Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam)

Quy chế này hướng dẫn thực hiện các nội dung liên quan đến mở, đăng ký thông tin tài khoản, ký quỹ, bù trừ, thanh toán, xử lý mất khả năng thanh toán và quản lý vị thế tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (sau đây viết tắt là VSD) đối với các hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán (sau đây viết tắt là HĐTL chỉ số) và hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (sau đây viết tắt là HĐTL TPCP) thực hiện giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán (sau đây viết tắt là SGDCK).

Trong Quy chế này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Chứng khoán giao ngay: bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ.

2. Ngân hàng thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh (sau đây viết tắt là NHTT) là ngân hàng thương mại quản lý tài khoản tiền gửi ký quỹ của VSD và phục vụ hoạt động thanh toán tiền các giao dịch chứng khoán phái sinh mà VSD là đối tác bù trừ trung tâm.

3. Ngân hàng thanh toán của thị trường chứng khoán cơ sở là ngân hàng thương mại được Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước lựa chọn phục vụ cho hoạt động thanh toán tiền các giao dịch chứng khoán giao ngay trên SGDCK và cho các hoạt động thanh toán khác.

4. Thế vị là việc giao dịch gốc giữa các Thành viên bù trừ (sau đây viết tắt là TVBT) bên bán và bên mua sẽ được thay thế bằng giao dịch giữa TVBT bên bán với VSD và giao dịch giữa VSD với TVBT bên mua. Sau khi thế vị, VSD sẽ trở thành đối tác bù trừ trung tâm của các TVBT bên mua và bên bán.

5. Tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ là tỷ lệ giữa giá trị ký quỹ duy trì yêu cầu với tổng giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ.

6. Phương pháp định lượng rủi ro VaR (Value at Risk) là phương pháp thống kê dựa trên phân tích dữ liệu lịch sử để xác định giá trị rủi ro của một danh mục đầu tư trong một khoảng thời gian nhất định với độ tin cậy được xác định trước.

7. Giới hạn vị thế là số lượng tối đa các hợp đồng tương lai có cùng tài sản cơ sở nhưng khác tháng đáo hạn mà nhà đầu tư được nắm giữ trên từng tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh.

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC BAN HÀNH QUY CHẾ KÝ QUỸ, BÙ TRỪ VÀ THANH TOÁN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

TỔNG GIÁM ĐỐC
TRUNG TÂM LƯU KÝ CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

Căn cứ Luật Chứng khoán ngày 29 tháng 6 năm 2006 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chứng khoán ngày 24 tháng 11 năm 2010;

Căn cứ Nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05 tháng 05 năm 2015 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh;

Căn cứ Thông tư số 11/2016/TT-BTC ngày 19 tháng 01 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05 tháng 05 năm 2015 của chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh và Thông tư số 23/2017/TT-BTC ngày 16 tháng 03 năm 2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 11/2016/TT-BTC;

Căn cứ Quyết định số 171/2008/QĐ-TTg ngày 18 tháng 12 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam;

Căn cứ Quyết định số 2880/QĐ-BTC ngày 22 tháng 11 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Điều lệ Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam;

Căn cứ Công văn số 1382/UBCK-PTTT ngày 16 tháng 03 năm 2017 của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước về việc chấp thuận ban hành Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán CKPS tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam;

Theo đề nghị của Trưởng phòng Bù trừ và Thanh toán Giao dịch Chứng khoán,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này “Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh”.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 05 năm 2017.

Điều 3. Giám đốc Chi nhánh tại Tp. Hồ Chí Minh, Trưởng phòng Hành chính Quản trị, Trưởng phòng Bù trừ và Thanh toán Giao dịch Chứng khoán, Trưởng các phòng thuộc Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam, các tổ chức và cá nhân liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

QUY CHẾ

KÝ QUỸ, BÙ TRỪ VÀ THANH TOÁN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH
(Ban hành kèm theo Quyết định số 96/QĐ-VSD ngày 23 tháng 03 năm 2017 của Tổng Giám đốc Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam)

Chương I

QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1. Phạm vi áp dụng

Quy chế này hướng dẫn thực hiện các nội dung liên quan đến mở, đăng ký thông tin tài khoản, ký quỹ, bù trừ, thanh toán, xử lý mất khả năng thanh toán và quản lý vị thế tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (sau đây viết tắt là VSD) đối với các hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán (sau đây viết tắt là HĐTL chỉ số) và hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (sau đây viết tắt là HĐTL TPCP) thực hiện giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán (sau đây viết tắt là SGDCK).

Điều 2. Giải thích từ ngữ

Trong Quy chế này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Chứng khoán giao ngay: bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ.

2. Ngân hàng thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh (sau đây viết tắt là NHTT) là ngân hàng thương mại quản lý tài khoản tiền gửi ký quỹ của VSD và phục vụ hoạt động thanh toán tiền các giao dịch chứng khoán phái sinh mà VSD là đối tác bù trừ trung tâm.

3. Ngân hàng thanh toán của thị trường chứng khoán cơ sở là ngân hàng thương mại được Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước lựa chọn phục vụ cho hoạt động thanh toán tiền các giao dịch chứng khoán giao ngay trên SGDCK và cho các hoạt động thanh toán khác.

4. Thế vị là việc giao dịch gốc giữa các Thành viên bù trừ (sau đây viết tắt là TVBT) bên bán và bên mua sẽ được thay thế bằng giao dịch giữa TVBT bên bán với VSD và giao dịch giữa VSD với TVBT bên mua. Sau khi thế vị, VSD sẽ trở thành đối tác bù trừ trung tâm của các TVBT bên mua và bên bán.

5. Tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ là tỷ lệ giữa giá trị ký quỹ duy trì yêu cầu với tổng giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ.

6. Phương pháp định lượng rủi ro VaR (Value at Risk) là phương pháp thống kê dựa trên phân tích dữ liệu lịch sử để xác định giá trị rủi ro của một danh mục đầu tư trong một khoảng thời gian nhất định với độ tin cậy được xác định trước.

7. Giới hạn vị thế là số lượng tối đa các hợp đồng tương lai có cùng tài sản cơ sở nhưng khác tháng đáo hạn mà nhà đầu tư được nắm giữ trên từng tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh.

8. Chữ ký số là một dạng chữ ký điện tử được thiết kế theo quy định tại Nghị định 26/2007/NĐ-CP ngày 15/12/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật giao dịch điện tử về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số mà người có thẩm quyền của VSD sử dụng để xác thực thông tin dữ liệu gửi đi.

9. Chứng từ điện tử là thông tin về hoạt động nghiệp vụ tại VSD được tạo ra, gửi đi và lưu trữ bằng phương tiện điện tử thông qua cổng giao tiếp trực tuyến của VSD và đã được xác thực bằng chữ ký số của người có thẩm quyền của VSD. Chứng từ điện tử trong Quy chế này bao gồm:

- Điện nghiệp vụ (điện MT) và FileAct là file dữ liệu chứa các thông tin về hoạt động nghiệp vụ có cấu trúc theo chuẩn ISO 15022 được trao đổi qua cổng giao tiếp trực tuyến của VSD.

10. Cổng giao tiếp trực tuyến là môi trường phần mềm ứng dụng trong đó cho phép các TVBT và VSD trao đổi các thông tin hoạt động nghiệp vụ dưới dạng điện MT, FileAct trực tiếp giữa hệ thống nghiệp vụ của TVBT và hệ thống của VSD.

Chương II

MỞ, ĐĂNG KÝ THÔNG TIN TÀI KHOẢN

Điều 3. Mở tài khoản tiền gửi ký quỹ và tài khoản chứng khoán ký quỹ cho TVBT

1. Sau khi TVBT hoàn tất thủ tục đăng ký thành viên với VSD, VSD mở các tài khoản tiền gửi ký quỹ tại NHTT, tài khoản chứng khoán ký quỹ (sau đây viết tắt là TK CKKQ) tại VSD đứng tên VSD theo quy định tại Điều 20 Thông tư số 11/2016/TT-BTC ngày 19/01/2016 của Bộ Tài chính (sau đây viết tắt là Thông tư 11) hướng dẫn một số điều của Nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05/5/2015 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh (sau đây viết tắt là Nghị định 42).

2. Tại NHTT, mỗi TVBT được VSD mở ba (03) tài khoản sau:

a. Tài khoản tiền gửi ký quỹ tự doanh để quản lý tiền ký quỹ cho giao dịch tự doanh, tạo lập thị trường của chính TVBT đó.

b. Tài khoản tiền gửi ký quỹ khách hàng để quản lý tiền ký quỹ của toàn bộ khách hàng của TVBT đó.

c. Tài khoản tiền thanh toán để thanh toán lãi lỗ vị thế hàng ngày, thanh toán khi thực hiện hợp đồng đứng tên TVBT (bao gồm vị thế của nhà đầu tư và vị thế của TVBT) và các hoạt động thanh toán khác của TVBT.

3. VSD mở một (01) TK CKKQ đứng tên VSD để quản lý tài sản ký quỹ là chứng khoán và thanh toán nghĩa vụ chuyển giao tài sản cơ sở cho các vị thế đứng tên TVBT.

Điều 4. Đăng ký thông tin mở, đóng tài khoản giao dịch, tài khoản chứng khoán ký quỹ của nhà đầu tư

1. Nhà đầu tư giao dịch chứng khoán phái sinh phải mở tài khoản giao dịch tại thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh theo quy định tại Điều 6, 7 và mở tài khoản tiền, chứng khoán ký quỹ tại TVBT theo quy định tại Điều 8 Thông tư 11 và Khoản 4 Điều 1 Thông tư số 23/2017/TT-BTC ngày 16/03/2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 11 (sau đây viết tắt là Thông tư 23).

Trường hợp nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch tại thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh không phải là TVBT, nhà đầu tư phải mở tài khoản ký quỹ tại TVBT do thành viên giao dịch chỉ định.

2. TVBT có trách nhiệm đăng ký thông tin TK CKKQ cho giao dịch phái sinh, tài khoản giao dịch của nhà đầu tư là khách hàng của TVBT với VSD để theo dõi quản lý tài sản ký quỹ và thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho vị thế trên tài khoản giao dịch của từng nhà đầu tư. Trường hợp nhà đầu tư chưa có hoặc không sử dụng tài khoản giao dịch chứng khoán giao ngay cho ký quỹ, giao dịch chứng khoán phái sinh, TVBT phải thực hiện cập nhật thông tin mở tài khoản cho nhà đầu tư trên hệ thống lưu ký của VSD theo hướng dẫn tại Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán của VSD trước khi đăng ký tài khoản này sử dụng làm tài khoản giao dịch phái sinh, TK CKKQ.

3. Sau khi nhận được đầy đủ thông tin đăng ký tài khoản giao dịch, TK CKKQ của nhà đầu tư từ TVBT, VSD sẽ thông báo cho TVBT về việc đăng ký tài khoản thành công và thông báo cho SGDCK danh sách thông tin tài khoản giao dịch của nhà đầu tư để nhà đầu tư được thực hiện giao dịch chứng khoán phái sinh vào ngày giao dịch liền kề.

4. Căn cứ vào nhu cầu của nhà đầu tư, TVBT được đăng ký với VSD tài khoản giao dịch tổng trong các trường hợp theo quy định tại Điều 1 Thông tư 23.

5. Trường hợp đóng TK CKKQ tại TVBT, nhà đầu tư phải thực hiện đóng TK CKKQ đồng thời với đóng tài khoản giao dịch phái sinh tại thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh. VSD chỉ thực hiện xác nhận thông tin đóng tài khoản của nhà đầu tư trên hệ thống sau khi nhà đầu tư, TVBT đã hoàn tất nghĩa vụ thanh toán, đóng hoặc chuyển khoản hết vị thế và chuyển khoản tài sản ký quỹ (bao gồm tiền và chứng khoán) (nếu có).

6. VSD theo dõi thông tin TK CKKQ của nhà đầu tư dựa trên thông tin do TVBT cập nhật trên hệ thống của VSD theo hướng dẫn về cập nhật thông tin mở, đóng tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư tại Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán của VSD. Việc quản lý, điều chỉnh thông tin nhà đầu tư chứng khoán phái sinh được thực hiện theo nguyên tắc đồng nhất với thông tin nhà đầu tư trên hệ thống của VSD theo hướng dẫn tại Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán của VSD.

7. Quy trình đăng ký thông tin mở, đóng tài khoản giao dịch, TK CKKQ của nhà đầu tư với VSD được thực hiện theo Phụ lục 1 ban hành kèm theo Quy chế này.

Chương III

KÝ QUỸ

Điều 5. Các loại ký quỹ và phương pháp tính

1. Ký quỹ ban đầu (Initial Margin - IM)

a. Ký quỹ ban đầu là giá trị ký quỹ tối thiểu mà TVBT phải nộp cho VSD đối với các vị thế đứng tên TVBT dự kiến mở trước khi thực hiện giao dịch, trừ các giao dịch đối ứng của cùng một tài khoản giao dịch. Dựa trên phương pháp do VSD hướng dẫn, TVBT tự tính toán giá trị ký quỹ ban đầu cho các vị thế dự kiến mở để nộp cho VSD theo tỷ lệ ký quỹ ban đầu do VSD công bố.

b. TVBT được nộp ký quỹ ban đầu bằng tiền và chứng khoán nhưng phải đảm bảo tỷ lệ ký quỹ bằng tiền trên tổng giá trị tài sản ký quỹ trên mỗi tài khoản của nhà đầu tư tại mọi thời điểm không thấp hơn tỷ lệ ký quỹ bằng tiền tối thiểu do VSD quy định và công bố trên trang thông tin điện tử của VSD, phù hợp với quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 21 Thông tư 11, trừ trường hợp ký quỹ bằng trái phiếu để chuyển giao khi thực hiện HĐTL TPCP theo quy định tại Điểm b Khoản 2.2 Điều này.

c. Trường hợp TVBT nộp ký quỹ bằng chứng khoán phải đáp ứng các yêu cầu đối với chứng khoán ký quỹ nêu tại Điều 6 Quy chế này.

d. VSD xác định tỷ lệ ký quỹ ban đầu cho HĐTL chỉ số và HĐTL TPCP dựa trên các yếu tố:

- Biến động giá giao dịch của HĐTL hoặc chỉ số cơ sở (chỉ áp dụng đối với HĐTL chỉ số), hoặc giá trái phiếu chính phủ/chỉ số trái phiếu chính phủ (chỉ áp dụng đối với HĐTL TPCP) trong kỳ quan sát tối thiểu là chín mươi (90) ngày giao dịch được đánh giá theo phương pháp định lượng rủi ro VaR;

- Thời điểm đáo hạn của HĐTL;

- Các yếu tố khác VSD xét thấy cần thiết.

e. Định kỳ vào ngày 1, 10 và 20 hàng tháng, VSD xác định lại tỷ lệ ký quỹ ban đầu. Trường hợp các ngày nêu trên trùng với ngày nghỉ thì thời gian xác định lại sẽ là ngày làm việc liền kề tiếp theo.

Tỷ lệ ký quỹ ban đầu được công bố trên trang thông tin điện tử của VSD ít nhất hai (02) ngày làm việc trước khi áp dụng.

Trường hợp cần thiết, VSD có quyền đánh giá lại tỷ lệ ký quỹ ban đầu căn cứ vào biến động thực tế của thị trường và có hiệu lực kể từ làm việc liền kề sau ngày công bố.

g. Phương pháp xác định tỷ lệ ký quỹ ban đầu và giá trị ký quỹ ban đầu theo hướng dẫn tại Phụ lục 2 Quy chế này.

2. Ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP (Delivery Margin - DM)

2.1. Ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP là giá trị ký quỹ mà TVBT bên bán và TVBT bên mua phải nộp cho VSD từ sau ngày giao dịch cuối cùng (ngày E+1) và duy trì cho đến ngày thanh toán cuối cùng (E+3) để đảm bảo nghĩa vụ thực hiện hợp đồng, thay cho khoản ký quỹ ban đầu nêu tại Khoản 1 Điều này.

2.2. Hình thức nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP

a. Nộp ký quỹ bằng tiền

TVBT nộp ký quỹ bằng tiền vào tài khoản tiền gửi ký quỹ thành viên của VSD tại NHTT. Giá trị ký quỹ được xác định dựa trên tỷ lệ ký quỹ bảo đảm thực hiện HĐTL TPCP, số lượng hợp đồng đáo hạn, giá thanh toán cuối cùng và hệ số nhân của hợp đồng theo hướng dẫn tại Phụ lục 2 Quy chế này.

Tỷ lệ ký quỹ bảo đảm thực hiện HĐTL TPCP được công bố trên trang điện tử của VSD ít nhất hai (02) ngày làm việc trước khi áp dụng.

b. Nộp trái phiếu trong danh sách các trái phiếu có thể chuyển giao.

TVBT nộp ký quỹ bằng trái phiếu chuyển giao vào TK CKKQ đứng tên VSD theo nguyên tắc nộp tròn mười nghìn (10.000) trái phiếu chính phủ của một mã trái phiếu thuộc danh sách các trái phiếu có thể chuyển giao tương ứng với một (01) HĐTL. Số trái phiếu này sẽ được VSD quản lý tách biệt với các chứng khoán ký quỹ khác.

c. TVBT bên mua phải nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP bằng tiền. TVBT bên bán được quyền nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP bằng tiền hoặc bằng trái phiếu trong danh sách các trái phiếu có thể chuyển giao.

3. Ký quỹ biến đổi (Variation Margin - VM)

a. Ký quỹ biến đổi được xác định trên cơ sở lãi lỗ vị thế trong phiên giao dịch của các vị thế mở trên tài khoản giao dịch của nhà đầu tư và chênh lệch giữa:

- Đối với vị thế hiện có trên tài khoản: Giá giao dịch được cập nhật trong phiên giao dịch với giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước (đối với vị thế đã có trên tài khoản từ cuối ngày giao dịch liền trước), hoặc với giá thanh toán mở vị thế (đối với vị thế vừa mở trong ngày);

- Đối với vị thế đóng trong ngày: Giá thanh toán đóng vị thế so với giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước (đối với vị thế đã có trên tài khoản từ cuối ngày giao dịch liền trước), hoặc với giá thanh toán mở vị thế (đối với vị thế vừa mở trong ngày).

b. Giá trị ký quỹ biến đổi chỉ được tính vào giá trị ký quỹ duy trì yêu cầu trong trường hợp lãi lỗ vị thế của danh mục đầu tư trên tài khoản của nhà đầu tư ở trạng thái lỗ.

4. Ký quỹ duy trì yêu cầu (Margin Requirement - MR)

a. Ký quỹ duy trì yêu cầu là tổng giá trị ký quỹ mà TVBT có nghĩa vụ phải nộp để duy trì các vị thế đứng tên TVBT được tính toán trong phiên giao dịch cho danh mục vị thế trên từng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư và tài khoản của chính TVBT gồm các giá trị ký quỹ thành phần sau:

- Ký quỹ ban đầu.

- Ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP theo cách xác định nêu tại Điểm a, Khoản 2.2 Điều này (chỉ áp dụng đối với HĐTL chưa được nộp trái phiếu chuyển giao để thực hiện nghĩa vụ thanh toán).

- Ký quỹ biến đổi.

b. Tài khoản giao dịch của nhà đầu tư chỉ được mở thêm vị thế khi tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ của tài khoản dưới ngưỡng cảnh báo mức độ 3. Nếu tỷ lệ này rơi vào ngưỡng cảnh báo mức độ 3, tài khoản giao dịch của nhà đầu tư sẽ bị đình chỉ giao dịch và TVBT phải thực hiện giảm vị thế thông qua việc mở mới vị thế đối ứng để đóng vị thế hiện có hoặc nộp bổ sung tài sản ký quỹ cho VSD. Quy định về ngưỡng cảnh báo và việc xử lý trường hợp vi phạm ngưỡng cảnh báo thực hiện theo quy định tại Điều 13 Quy chế này.

Điều 6. Yêu cầu đối với tài sản ký quỹ bằng chứng khoán

1. Các loại chứng khoán được VSD chấp nhận làm tài sản ký quỹ bao gồm:

a. Trái phiếu chính phủ, trái phiếu được chính phủ bảo lãnh ngoại trừ tín phiếu Kho bạc.

b. Chứng khoán niêm yết tại SGDCK (cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư ngoại trừ chứng chỉ quỹ ETF).

2. Chứng khoán ký quỹ nêu tại Khoản 1 Điều này phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

a. Thuộc danh sách tài sản ký quỹ do VSD quy định trong từng thời kỳ dựa trên tính thanh khoản của chứng khoán được xác định theo quy định tại Phụ lục 3 ban hành kèm theo Quy chế này.

b. Không thuộc loại bị cảnh báo, bị kiểm soát, tạm ngừng giao dịch trên SGDCK; hoặc chứng khoán của các tổ chức phát hành đang trong tình trạng thanh lý, giải thể, phá sản, hợp nhất, sáp nhập.

c. Không bị cầm cố, phong tỏa, tạm giữ tại VSD.

d. Thuộc loại tự do chuyển nhượng và đã được lưu ký trên tài khoản chứng khoán giao dịch tại VSD.

e. Là tài sản do nhà đầu tư, TVBT đứng tên sở hữu trên tài khoản lưu ký.

3. Danh sách chứng khoán đủ điều kiện ký quỹ (bao gồm cả tỷ lệ chiết khấu) được VSD công bố trên trang thông tin điện tử của VSD.

Điều 7. Định giá tài sản ký quỹ

1. Giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ được xác định theo công thức sau:

Trong đó:

V_KQ là giá trị tài sản ký quỹ.

C là tiền ký quỹ.

x là tỷ lệ ký quỹ bằng tiền tối thiểu.

Q_KQ là số lượng chứng khoán ký quỹ.

P là giá chứng khoán ký quỹ theo quy định tại Khoản 2 Điều này.

H là tỷ lệ chiết khấu chứng khoán ký quỹ theo quy định tại Điều 8 Quy chế này.

2. Giá chứng khoán ký quỹ (P) áp dụng để định giá được cập nhật lại hàng ngày sau khi kết thúc phiên giao dịch:

a. Đối với trái phiếu chính phủ, trái phiếu được chính phủ bảo lãnh: là giá xác định dựa trên đường cong lợi suất trái phiếu chính phủ của SGDCK.

b. Đối với cổ phiếu/chứng chỉ quỹ niêm yết tại các SGDCK: là giá đóng cửa tại ngày giao dịch.

Điều 8. Tỷ lệ chiết khấu chứng khoán ký quỹ

1. Tỷ lệ chiết khấu khi xác định giá trị chứng khoán ký quỹ, ngoại trừ chứng khoán tại ngày giao dịch không hưởng quyền, được áp dụng như sau:

a. 5% đối với trái phiếu chính phủ, trái phiếu được chính phủ bảo lãnh.

b. 30% đối với chứng khoán nằm trong danh mục chứng khoán cấu thành chỉ số VN30, HNX30.

c. 40% đối với các chứng khoán còn lại.

2. Đối với các trường hợp điều chỉnh giá tham chiếu tại ngày giao dịch không hưởng quyền theo quy định của các SGDCK, sau khi kết thúc giao dịch tại ngày làm việc liền kề trước ngày giao dịch không hưởng quyền, tỷ lệ chiết khấu đối với chứng khoán ký quỹ nêu tại Khoản 1 Điều này được điều chỉnh theo công thức tại Phụ lục 4 ban hành kèm theo Quy chế này. TVBT có trách nhiệm bổ sung ký quỹ trước ngày thực hiện điều chỉnh để đảm bảo giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ theo đúng quy định.

3. VSD có thể thay đổi tỷ lệ chiết khấu chứng khoán ký quỹ nêu tại Khoản 1 Điều này căn cứ vào mức thanh khoản và rủi ro của từng loại chứng khoán. Trong trường hợp thay đổi tỷ lệ chiết khấu chứng khoán ký quỹ, VSD sẽ gửi văn bản thông báo cho TVBT trong vòng một (01) ngày làm việc trước ngày hiệu lực.

Điều 9. Phong tỏa, giải tỏa chứng khoán ký quỹ cho giao dịch chứng khoán phái sinh của nhà đầu tư

1. Căn cứ vào thỏa thuận với nhà đầu tư về chứng khoán ký quỹ cho giao dịch chứng khoán phái sinh, TVBT có trách nhiệm phong tỏa, giải tỏa chứng khoán trên TK CKKQ của nhà đầu tư, đồng thời gửi điện thông báo cho VSD để hạch toán tương ứng tại VSD.

Trường hợp nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại thành viên lưu ký không phải là TVBT, nhà đầu tư phải chuyển khoản chứng khoán sang TK CKKQ tại TVBT trước khi phong tỏa để ký quỹ cho giao dịch chứng khoán phái sinh theo quy định tại Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán của VSD.

2. Quy trình phong tỏa, giải tỏa chứng khoán ký quỹ trên TK CKKQ tại TVBT thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 5 Quy chế này.

Điều 10. Nộp tài sản ký quỹ

1. Nộp ký quỹ bằng tiền:

a. TVBT nộp tiền ký quỹ của thành viên và khách hàng vào tài khoản tiền gửi ký quỹ thành viên đứng tên VSD mở tại NHTT. Yêu cầu nộp tiền ký quỹ của TVBT phải nêu rõ là nộp ký quỹ và có đầy đủ thông tin về loại tài khoản nộp ký quỹ (tự doanh, khách hàng), giá trị tiền ký quỹ chi tiết theo từng tài khoản ký quỹ đã được TVBT đăng ký với VSD.

b. Căn cứ vào khoản nộp tiền ký quỹ của TVBT, NHTT sẽ gửi điện thông báo cho VSD số tiền TVBT nộp vào tài khoản tiền gửi ký quỹ tự doanh (đối với tiền ký quỹ cho giao dịch tự doanh) và/hoặc số tiền TVBT nộp vào tài khoản tiền gửi ký quỹ của khách hàng (đối với tiền ký quỹ cho giao dịch của các khách hàng của TVBT). Các khoản tiền nộp ký quỹ trước 16h30 ngày làm việc sẽ được NHTT gửi điện thông báo cho VSD để xử lý trong ngày, các khoản tiền nộp ký quỹ sau 16h30 ngày làm việc sẽ được NHTT gửi điện thông báo cho VSD để xử lý vào ngày làm việc tiếp theo.

c. Sau khi nhận được điện thông báo của NHTT, VSD kiểm tra thông tin tài khoản ký quỹ và ghi tăng giá trị tài sản ký quỹ trên tài khoản ký quỹ của thành viên, từng nhà đầu tư và gửi điện thông báo cho TVBT.

d. Trường hợp thông tin tài khoản ký quỹ nhà đầu tư do NHTT gửi không khớp với thông tin trên hệ thống của VSD do các nguyên nhân như thông tin tài khoản ký quỹ chưa đăng ký trên hệ thống của VSD hoặc số hiệu tài khoản bị sai lệch, VSD sẽ thông báo cho NHTT để hoàn trả lại tiền ký quỹ cho TVBT.

2. Nộp ký quỹ bằng chứng khoán:

a. Tùy theo mục đích ký quỹ ban đầu hay ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP, TVBT gửi cho VSD điện yêu cầu chuyển khoản chứng khoán từ TK CKKQ tại TVBT của nhà đầu tư. Riêng trường hợp TVBT sử dụng trái phiếu vay trên hệ thống vay và cho vay chứng khoán của VSD để nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP, TVBT gửi cho VSD yêu cầu chuyển khoản chứng khoán (Mẫu 01/PS-TTBT của Quy chế này) vào TK CKKQ đứng tên VSD.

Yêu cầu chuyển khoản chứng khoán phải nêu đầy đủ thông tin về mã chứng khoán, số lượng chứng khoán ký quỹ, mục đích ký quỹ, tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư và gửi cho VSD chậm nhất 16h00 các ngày làm việc.

Đối với nộp trái phiếu chuyển giao làm ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP theo quy định tại Điểm b Khoản 2.2 Điều 5 Quy chế này, thời gian thực hiện từ ngày làm việc liền kề sau ngày giao dịch cuối cùng của hợp đồng đáo hạn.

b. Căn cứ vào yêu cầu chuyển khoản ký quỹ của TVBT, VSD ghi tăng số lượng chứng khoán trên TK CKKQ tại VSD, đồng thời ghi tăng giá trị tài sản ký quỹ trên tài khoản ký quỹ tự doanh hoặc khách hàng của TVBT. Sau đó, VSD sẽ thông báo cho TVBT để thực hiện hạch toán tương ứng.

3. Quy trình trao đổi thông tin giữa VSD với NHTT, TVBT trong hoạt động nộp ký quỹ bằng tiền và chứng khoán nêu tại Khoản 1, 2 Điều này được thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 5 Quy chế này.

Điều 11. Rút tài sản ký quỹ

1. TVBT được quyền rút tài sản ký quỹ khi đáp ứng các điều kiện sau:

a. Tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ sau khi rút ở dưới ngưỡng cảnh báo mức độ 3 quy định tại Khoản 1 Điều 13 Quy chế này;

b. Đối với trường hợp rút ký quỹ bằng chứng khoán, số lượng chứng khoán rút phải nhỏ hơn hoặc bằng số lượng chứng khoán ký quỹ cho VSD.

c. Tài khoản đề nghị rút đang không ở trong trạng thái bị đình chỉ giao dịch do vi phạm ngưỡng sử dụng tài sản ký quỹ, vi phạm giới hạn vị thế hoặc mất khả năng thanh toán.

2. Rút tiền ký quỹ

a. TVBT gửi cho VSD điện yêu cầu rút tiền ký quỹ trong đó nêu đầy đủ giá trị tiền ký quỹ rút theo từng tài khoản ký quỹ chi tiết của nhà đầu tư từ 08h00 đến 16h00 ngày làm việc.

b. VSD thực hiện kiểm tra yêu cầu rút tiền ký quỹ của TVBT. Trường hợp đáp ứng điều kiện rút nêu tại Điểm a, c Khoản 1 Điều này, VSD sẽ lập chỉ thị cho NHTT thực hiện chuyển tiền cho TVBT, đồng thời quản lý tách biệt số tiền ký quỹ đề nghị rút để không tính vào giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ khi xác định tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ trong thời gian NHTT thực hiện chuyển tiền cho TVBT.

c. Căn cứ vào chỉ thị của VSD, NHTT thực hiện chuyển tiền ký quỹ từ tài khoản tiền gửi ký quỹ thành viên theo chỉ thị vào tài khoản nhận hoàn trả ký quỹ mà TVBT đã đăng ký và gửi điện thông báo cho VSD.

d. Căn cứ vào điện ghi nợ của NHTT, VSD sẽ thực hiện ghi giảm giá trị tiền trên tài khoản ký quỹ tương ứng và thông báo cho TVBT liên quan.

e. Trường hợp yêu cầu rút tiền ký quỹ không đáp ứng điều kiện, VSD thông báo cho TVBT và nêu rõ lý do.

3. Rút chứng khoán ký quỹ

a. TVBT gửi cho VSD điện yêu cầu rút chứng khoán ký quỹ trong đó nêu đầy đủ mã chứng khoán ký quỹ, số lượng chứng khoán ký quỹ rút theo từng TK CKKQ chi tiết tự doanh hoặc khách hàng từ 08h00 đến 16h00 ngày làm việc.

b. VSD thực hiện kiểm tra yêu cầu rút chứng khoán ký quỹ của TVBT. Trường hợp đáp ứng điều kiện rút nêu tại Khoản 1 Điều này, VSD sẽ chuyển khoản chứng khoán từ TK CKKQ đứng tên VSD vào TK CKKQ tự doanh hoặc khách hàng tại TVBT và thông báo cho TVBT liên quan.

c. Trường hợp yêu cầu rút chứng khoán ký quỹ không đáp ứng điều kiện, VSD gửi điện thông báo cho TVBT và nêu rõ lý do.

4. Quy trình trao đổi thông tin giữa VSD với NHTT, TVBT trong hoạt động rút ký quỹ bằng tiền và chứng khoán nêu tại Khoản 2, 3 Điều này được thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 5 Quy chế này.

Điều 12. Thay thế chứng khoán ký quỹ

1. TVBT được quyền thay thế chứng khoán ký quỹ với điều kiện chứng khoán thay thế đáp ứng đầy đủ yêu cầu đối với tài sản ký quỹ bằng chứng khoán quy định tại Điều 6 Quy chế này.

2. Các trường hợp buộc phải thay thế chứng khoán ký quỹ:

a. Chứng khoán ký quỹ không còn đáp ứng các điều kiện theo quy định;

b. Trái phiếu Chính phủ/trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh đến thời hạn đáo hạn.

3. Trong các trường hợp bị buộc phải thay thế chứng khoán ký quỹ theo quy định tại Khoản 2 Điều này, VSD sẽ gửi văn bản yêu cầu thay thế chứng khoán ký quỹ (Mẫu 02/PS-TTBT của Quy chế này) bằng fax cho TVBT.

4. Kể từ ngày nhận được văn bản của VSD, TVBT thực hiện quy trình thay thế chứng khoán ký quỹ:

a. Trong vòng hai (02) ngày làm việc, đối với chứng khoán không còn đáp ứng điều kiện do xác định lại danh mục chứng khoán ký quỹ dựa trên tính thanh khoản hoặc trái phiếu chính phủ/trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh đến thời hạn đáo hạn;

b. Ngay trong ngày làm việc, đối với chứng khoán không còn đáp ứng điều kiện quy định tại Khoản 2b Điều 6 Quy chế này.

5. Việc thay thế chứng khoán ký quỹ được thực hiện bằng cách nộp chứng khoán ký quỹ mới, sau đó rút chứng khoán ký quỹ cần thay thế theo quy trình nộp, rút ký quỹ quy định tại Điều 10 và Điều 11 Quy chế này.

Điều 13. Giám sát tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ

1. VSD thiết lập các ngưỡng cảnh báo theo ba (03) cấp độ dưới đây để thực hiện giám sát tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ trên từng tài khoản của nhà đầu tư trong phiên giao dịch:

a. Cảnh báo mức độ 1: khi tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ đạt ngưỡng 80%;

b. Cảnh báo mức độ 2: khi tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ đạt ngưỡng 90%;

c. Cảnh báo mức độ 3: khi tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ đạt ngưỡng 100%;

2. Trường hợp tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ rơi vào ngưỡng cảnh báo mức độ 1 hoặc 2, VSD sẽ gửi thông tin cảnh báo cho TVBT để lưu ý TVBT kiểm soát tỷ lệ ký quỹ của nhà đầu tư theo đúng quy định.

3. Trường hợp tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ rơi vào ngưỡng cảnh báo mức độ 3, VSD sẽ áp dụng hình thức xử lý như sau:

a. Gửi điện thông báo cho SGDCK đề nghị tạm đình chỉ giao dịch đối với tài khoản vi phạm ;

b. Gửi thông báo cho TVBT yêu cầu không thực hiện giao dịch mở mới vị thế trên tài khoản vi phạm, ngoại trừ giao dịch đối ứng để đóng vị thế và/hoặc bổ sung tài sản ký quỹ để làm giảm tỷ lệ sử dụng ký quỹ. Trường hợp TVBT thực hiện giao dịch đối ứng để giảm giá trị ký quỹ duy trì yêu cầu, TVBT phải thông báo bằng văn bản (Mẫu 03/PS-TTBT của Quy chế này) cho VSD thông tin chi tiết lệnh giao dịch đối ứng dự kiến đặt để VSD đề nghị SGDCK khôi phục trạng thái giao dịch cho tài khoản vi phạm. TVBT hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc thực hiện đúng các lệnh giao dịch đối ứng đã thông báo với VSD và có thể gửi văn bản thông báo cho VSD bằng hình thức fax hoặc email trước khi gửi văn bản gốc. Thời hạn tối đa để TVBT áp dụng các biện pháp xử lý nêu trên là ba (03) ngày làm việc.

Quá thời hạn trên mà TVBT không khắc phục, VSD sẽ yêu cầu TVBT khác thực hiện đóng vị thế đối với tài khoản vi phạm. VSD sẽ thông báo cho TVBT thực hiện thay chi tiết các vị thế đứng tên TVBT vi phạm cần được đóng, thanh lý để đặt các lệnh đối ứng. Sau khi giao dịch thành công, các vị thế đối ứng sẽ được chuyển khoản sang TVBT vi phạm để thực hiện đối trừ. Việc đề nghị TVBT khác thực hiện đóng, thanh lý vị thế thay cho TVBT vi phạm được thực hiện trên cơ sở thỏa thuận giữa VSD và TVBT thực hiện thay.

4. Sau khi tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ xuống dưới ngưỡng cảnh báo mức độ 3, VSD sẽ thông báo cho TVBT và đề nghị SGDCK khôi phục tức thời giao dịch đối với tài khoản vi phạm.

5. Quy trình trao đổi thông tin giữa VSD và SGDCK, TVBT về việc cảnh báo, tạm ngừng và khôi phục trạng thái giao dịch đối với tài khoản vi phạm thực hiện theo Phụ lục 6 Quy chế này.

Điều 14. Quyền, lợi ích phát sinh liên quan đến tài sản ký quỹ

1. Nhà đầu tư, TVBT được nhận các quyền và lợi ích phát sinh liên quan tới tài sản ký quỹ trong thời gian ký quỹ.

a. Các quyền phát sinh liên quan tới chứng khoán ký quỹ của TVBT, nhà đầu tư sẽ được VSD tổng hợp chung vào danh sách người sở hữu chứng khoán lưu ký thực hiện quyền được lập tại ngày đăng ký cuối cùng theo quy định tại Quy chế thực hiện quyền cho người sở hữu chứng khoán của VSD.

b. Lãi tiền gửi trên tài khoản tiền gửi ký quỹ thành viên đứng tên VSD tại NHTT sẽ được NHTT tự động chuyển trả vào tài khoản nhận hoàn trả ký quỹ mà TVBT đã đăng ký ngay khi phát sinh, theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn do NHTT công bố.

2. Trường hợp TVBT đang trong quá trình xử lý mất khả năng thanh toán hoặc đang tiến hành thủ tục chấm dứt tư cách thành viên, việc xử lý phân bổ quyền và lợi ích phát sinh từ tài sản ký quỹ sẽ do VSD quyết định.

Điều 15. Đối chiếu thông tin tài khoản tiền gửi ký quỹ với NHTT

1. Hàng ngày, VSD nhận thông tin từ NHTT để thực hiện đối chiếu:

a. Số dư tài khoản tiền gửi ký quỹ tự doanh đứng tên VSD tại NHTT với số dư tiền trên tài khoản ký quỹ tự doanh của TVBT được theo dõi tại VSD.

b. Số dư tài khoản tiền gửi ký quỹ khách hàng đứng tên VSD tại NHTT với số dư tiền trên tài khoản ký quỹ khách hàng của TVBT được theo dõi tại VSD.

c. Số lượng giao dịch ghi nợ, có trên các tài khoản ký quỹ, thanh toán đứng tên VSD tại NHTT với số lượng giao dịch được xử lý tương ứng tại VSD.

2. Trong trường hợp phát hiện sai lệch, VSD và NHTT phối hợp xác minh và thực hiện hiệu chỉnh thông tin.

3. Quy trình đối chiếu thông tin giữa VSD và NHTT được thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 7 Quy chế này.

Điều 16. Đối chiếu thông tin vị thế, tài sản ký quỹ với TVBT

1. Vào cuối mỗi ngày giao dịch, TVBT nhận các báo cáo liên quan đến vị thế, tài sản ký quỹ trên hệ thống của VSD để kiểm tra và đối chiếu thông tin tới từng tài khoản của khách hàng và tự doanh của TVBT, gồm:

a. Số dư vị thế.

b. Số dư tài khoản tiền gửi ký quỹ.

c. Số dư TK CKKQ.

2. Trong trường hợp phát hiện sai lệch, TVBT có trách nhiệm thông báo cho VSD trước 08h30 ngày làm việc tiếp theo để phối hợp với VSD xác minh và thực hiện hiệu chỉnh thông tin. Sau thời điểm nêu trên, các thông tin sẽ được xem là chính xác và TVBT phải chịu trách nhiệm về các sai sót, tổn thất phát sinh (nếu có).

3. Quy trình đối chiếu thông tin giữa VSD và TVBT được thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 7 Quy chế này.

Chương IV

THẾ VỊ GIAO DỊCH, BÙ TRỪ VÀ THANH TOÁN CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

Điều 17. Nhận kết quả giao dịch và thế vị giao dịch

1. Lệnh giao dịch của nhà đầu tư ngay sau khi được khớp trên hệ thống giao dịch của SGDCK sẽ được chuyển sang VSD để kiểm tra trước khi thế vị.

2. VSD sẽ kiểm tra tính hợp lệ của thông tin tài khoản giao dịch (đã đăng ký trên hệ thống của VSD), thông tin sản phẩm (đang hiệu lực) đối với kết quả giao dịch do SGDCK gửi sang và chỉ thực hiện thế vị cho các giao dịch có thông tin hợp lệ. Đối với các lệnh giao dịch không hợp lệ hoặc hệ thống không nhận diện được do lỗi kỹ thuật, VSD sẽ từ chối thế vị và gửi thông báo ngay cho SGDCK để xử lý.

Điều 18. Bù trừ vị thế

1. VSD thực hiện bù trừ các vị thế trên tài khoản giao dịch của TVBT, khách hàng của TVBT theo nguyên tắc các vị thế đối ứng của cùng một HĐTL có cùng thời điểm đáo hạn trên cùng một tài khoản giao dịch được tự động đối trừ với nhau để xác định vị thế ròng HĐTL trên tài khoản giao dịch đó, ngoại trừ tài khoản giao dịch tổng theo quy định tại Khoản 2 Điều này.

2. VSD chỉ thực hiện bù trừ các vị thế đối ứng trên tài khoản giao dịch tổng khi nhận được điện yêu cầu của TVBT.

3. Quy trình bù trừ vị thế trên tài khoản giao dịch tổng thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 9 Quy chế này.

Điều 19. Thanh toán lãi lỗ vị thế

1. Việc thanh toán lãi lỗ vị thế được thực hiện bằng tiền vào ngày làm việc liền kề sau ngày thông báo khoản lãi lỗ vị thế.

2. Nguyên tắc xác định:

a. Giá trị khoản thanh toán trên từng tài khoản của nhà đầu tư được xác định theo nguyên tắc nêu tại Khoản 1 Điều 9 Thông tư 11 và Khoản 5 Điều 1 Thông tư 23.

b. Nghĩa vụ thanh toán lãi lỗ vị thế được xác định tách biệt cho từng tài khoản nhà đầu tư, sau đó được bù trừ để xác định nghĩa vụ thanh toán ròng theo từng TVBT.

3. Kết quả tính toán nghĩa vụ thanh toán cuối cùng sẽ được VSD gửi cho các TVBT và NHTT để thực hiện thanh toán vào ngày thanh toán theo nguyên tắc TVBT bên phải trả chuyển đủ tiền cho VSD để thanh toán cho các TVBT bên được nhận.

4. Việc thanh toán được thực hiện giữa các tài khoản tiền thanh toán đứng tên VSD mở cho mỗi TVBT và tài khoản tiền gửi thanh toán bù trừ giao dịch chứng khoán phái sinh của VSD.

5. Cuối ngày làm việc, sau khi đã hoàn tất các hoạt động thanh toán, trường hợp trên tài khoản tiền thanh toán của thành viên còn số dư (do TVBT chuyển thừa so với nghĩa vụ thanh toán), NHTT sẽ tự động chuyển trả số dư tiền vào tài khoản nhận hoàn trả ký quỹ mà TVBT đăng ký.

6. Trình tự, thủ tục thanh toán thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 9 của Quy chế này.

Điều 20. Thanh toán khi thực hiện HĐTL chỉ số

Việc thanh toán khi thực hiện HĐTL chỉ số được hoàn tất khi hoàn tất thanh toán lãi lỗ vị thế của ngày giao dịch cuối cùng.

Điều 21. Thanh toán thực hiện HĐTL TPCP

1. Việc thanh toán thực hiện HĐTL TPCP được thực hiện dưới hình thức chuyển giao vật chất với ngày thanh toán cuối cùng là ngày làm việc thứ ba (03) sau ngày giao dịch cuối cùng (E+3).

2. Từ sau ngày giao dịch cuối cùng (E+1) cho đến ngày thanh toán cuối cùng (E+3), TVBT có nghĩa vụ nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP theo quy định tại Khoản 2 Điều 5 Quy chế này.

3. Tại ngày giao dịch cuối cùng

3.1. VSD sẽ xác định TVBT bên mua, TVBT bên bán có nghĩa vụ thanh toán hợp đồng chi tiết tới từng tài khoản của nhà đầu tư.

3.2. Chậm nhất 15h30, TVBT bên mua có nghĩa vụ cung cấp cho VSD tài liệu chứng minh khả năng thanh toán với số tiền không thấp hơn giá trị hợp đồng tính theo mệnh giá trái phiếu, cụ thể:

a. Văn bản xác nhận của ngân hàng về việc đã phong tỏa số tiền sử dụng cho thanh toán đáo hạn HĐTL TPCP của nhà đầu tư trên tài khoản tiền gửi đứng tên TVBT; hoặc

b. Thư bảo lãnh của ngân hàng về việc thực hiện nghĩa vụ thanh toán hợp đồng tương lai TPCP đáo hạn của TVBT. Thư bảo lãnh có hiệu lực ít nhất là bốn (04) ngày làm việc kể từ ngày giao dịch cuối cùng và phải nêu rõ cam kết thanh toán vô điều kiện, không hủy ngang cho VSD bất cứ khoản tiền nào trong giới hạn số tiền bảo lãnh khi có văn bản của VSD thông báo TVBT vi phạm nghĩa vụ thanh toán trong thời hạn hiệu lực của bảo lãnh.

3.3. TVBT bên bán có trách nhiệm cung cấp danh sách trái phiếu được sử dụng để chuyển giao (Mẫu 04A/PS-TTBT của Quy chế này) cho VSD từ các nguồn sau:

a. Trái phiếu trên TK CKKQ của nhà đầu tư tại TVBT;

b. Trái phiếu dự kiến mua, vay.

Các mã trái phiếu được xác nhận phải thuộc danh sách trái phiếu có thể chuyển giao do SGDCK xác định và công bố trên trang thông tin điện tử của SGDCK và VSD.

4. Tại ngày E+2

4.1. Chậm nhất 15h30, TVBT bên bán sử dụng trái phiếu từ nguồn nêu tại Điểm b Khoản 3.3 Điều này có trách nhiệm xác nhận danh sách trái phiếu chuyển giao (Mẫu 04B/PS-TTBT của Quy chế này), đồng thời, cam kết hoàn tất việc chuyển khoản số trái phiếu từ kết quả mua, vay ngay sau khi nhận được trên tài khoản lưu ký.

4.2. VSD lập danh sách trái phiếu sẽ chuyển giao cho TVBT bên mua chi tiết đến từng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư theo nguyên tắc phân bổ ngẫu nhiên (do hệ thống tự động thực hiện) và tính toán nghĩa vụ thanh toán cuối cùng bằng tiền đối với TVBT bên mua dựa trên danh sách trái phiếu phân bổ.

5. Tại ngày thanh toán cuối cùng (E+3):

TVBT bên bán phải chuyển đủ số lượng và đúng loại trái phiếu đã xác nhận vào TK CKKQ đứng tên VSD, TVBT bên mua phải chuyển đủ số tiền theo nghĩa vụ thanh toán vào tài khoản tiền thanh toán tại NHTT.

6. Quy trình thanh toán và cách thức xác định nghĩa vụ thanh toán thực hiện HĐTL TPCP của TVBT bên mua và bên bán thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 9 của Quy chế này.

7. Cuối ngày làm việc, sau khi đã hoàn tất các hoạt động thanh toán, trường hợp trên tài khoản tiền thanh toán của thành viên còn số dư (do TVBT chuyển thừa so với nghĩa vụ thanh toán), NHTT sẽ tự động chuyển trả số dư tiền vào tài khoản nhận hoàn trả ký quỹ mà TVBT đăng ký.

8. Thực hiện thanh toán HĐTL TPCP theo hình thức bằng tiền

8.1. VSD thực hiện thanh toán hợp đồng theo hình thức bằng tiền trong các trường hợp sau:

a. TVBT bên mua không cung cấp tài liệu chứng minh khả năng thanh toán theo quy định tại Khoản 3.2 Điều này;

b. TVBT bên bán không cung cấp danh sách trái phiếu dự kiến chuyển giao hoặc không huy động đủ trái phiếu chuyển giao từ nguồn mua, vay theo các quy định tại Khoản 3.3 và Khoản 4.1 Điều này.

8.2. Tài khoản giao dịch nắm giữ vị thế đối ứng để tham gia hợp đồng thanh toán bằng tiền được VSD xác lập theo nguyên tắc ngẫu nhiên.

Đối với trường hợp nêu tại Điểm a Khoản 8.1 Điều này, sau khi đã xác định nghĩa vụ thanh toán lãi lỗ vị thế của các bên liên quan, VSD sẽ chuyển khoản vị thế từ tài khoản giao dịch bên mua sang tài khoản giao dịch bên bán đối ứng để đóng vị thế.

8.3. Việc thanh toán khi thực hiện HĐTL TPCP theo hình thức bằng tiền được hoàn tất khi hoàn tất thanh toán lãi lỗ vị thế của ngày giao dịch cuối cùng.

Ngoài ra, TVBT không chứng minh được khả năng thanh toán có trách nhiệm bồi thường cho TVBT liên quan với số tiền được tính theo công thức sau:

Giá trị bồi thường = 5% x FSP x Hệ số nhân hợp đồng x Số hợp đồng

Trong đó, FSP là giá thanh toán cuối cùng theo quy định tại Điều 22 Quy chế này.

8.4. Tại ngày thanh toán cuối cùng, TVBT bên bồi thường phải chuyển đủ số tiền nêu tại Khoản 8.3 Điều này theo thông báo của VSD. Sau khi nhận đủ số tiền bồi thường, VSD sẽ chuyển cho TVBT liên quan. Trường hợp TVBT không chuyển đủ khoản tiền bồi thường đúng hạn, VSD sẽ áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định tại Quy chế thành viên bù trừ.

Điều 22. Giá thanh toán cuối ngày và giá thanh toán cuối cùng HĐTL

1. Giá thanh toán cuối ngày (DSP) và giá thanh toán cuối cùng (FSP) được VSD sử dụng để tính toán giá trị lãi lỗ vị thế hàng ngày và giá trị thanh toán khi thực hiện HĐTL chỉ số và HĐTL TPCP.

2. Giá thanh toán cuối ngày được VSD xác định giá dựa trên thông tin giá giao dịch HĐTL do SGDCK cung cấp. Trường hợp giá giao dịch không đáp ứng yêu cầu tính toán, VSD được quyền tính giá lý thuyết để thay thế.

3. Giá thanh toán cuối cùng được VSD xác định theo nguyên tắc:

a. Đối với HĐTL chỉ số: Là giá trị đóng cửa của chỉ số cơ sở tại ngày giao dịch cuối cùng.

b. Đối với HĐTL TPCP: Là giá thanh toán cuối ngày của hợp đồng được xác định tại ngày giao dịch cuối cùng.

4. Phương pháp xác định giá thanh toán cuối ngày thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 8 Quy chế này.

Điều 23. Chứng từ điện tử

1. Các chứng từ điện tử trong Quy chế này được quy định chi tiết tại Phụ lục 10 đính kèm Quy chế này. Trong trường hợp cần thiết, TVBT có thể đề nghị chuyển đổi chứng từ dưới dạng chứng từ điện tử sang chứng từ giấy. Chứng từ chuyển đổi có giá trị pháp lý khi bảo đảm các yêu cầu về tính vẹn toàn của thông tin trên chứng từ nguồn, ký hiệu riêng xác nhận đã được chuyển đổi và chữ ký, họ tên của người thực hiện chuyển đổi đã được quy định tại Phần IV Thông tư 78/2008/TT-BTC ngày 15/09/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn Nghị định 27/2007/NĐ-CP ngày 23/02/2007 của Chính phủ về giao dịch điện tử trong hoạt động tài chính.

Các chứng từ điện tử của VSD khi chuyển đổi sang chứng từ giấy sẽ được đóng dấu có ký hiệu như sau:

2. Trường hợp TVBT không thể nhận các chứng từ dưới dạng chứng từ điện tử theo quy định tại Quy chế này do bị ngắt kết nối cổng giao tiếp trực tuyến với VSD, việc nhận các thông tin danh sách này sẽ thực hiện qua địa chỉ email mà TVBT đã đăng ký với VSD.

Chương V

XỬ LÝ MẤT KHẢ NĂNG THANH TOÁN

Điều 24. Các trường hợp mất khả năng thanh toán

1. TVBT bị coi là mất khả năng thanh toán khi rơi vào một trong các trường hợp sau:

a. Không thực hiện đầy đủ hoặc kịp thời nghĩa vụ thanh toán lỗ vị thế hàng ngày hoặc thanh toán tiền thực hiện hợp đồng.

Thời điểm chốt số dư tài khoản tiền thanh toán thành viên tại NHTT để xác định khả năng thanh toán tiền là 09h30 ngày thanh toán.

b. Không chuyển đủ số tiền theo nghĩa vụ thanh toán theo quy định tại Khoản 5 Điều 21 Quy chế này.

Thời điểm chốt số dư tài khoản tiền gửi thanh toán thành viên là 11h00 ngày thanh toán.

c. Bị phá sản hoặc tuyên bố phá sản theo quy định pháp luật về phá sản doanh nghiệp. Khi xảy ra trường hợp này, việc xử lý TVBT bị mất khả năng thanh toán sẽ được thực hiện theo hướng dẫn của VSD sau khi được Ủy ban chứng khoán Nhà nước chấp thuận.

2. Việc xử lý các trường hợp mất khả năng thanh toán tại Điểm a, b Khoản 1 Điều này được thực hiện theo quy định tại Điều 25 Quy chế này.

3. Đối với trường hợp mất khả năng thanh toán tại Điểm c Khoản 1 Điều này, trong vòng một (01) ngày làm việc kể từ khi TVBT bị phá sản hoặc tuyên bố phá sản, VSD sẽ đề xuất phương án xử lý cho từng trường hợp cụ thể phù hợp với quy định tại Nghị định 42, Thông tư 11 và báo cáo Ủy ban chứng khoán Nhà nước chấp thuận trước khi thực hiện.

Điều 25. Biện pháp xử lý khi TVBT mất khả năng thanh toán

1. Khi TVBT bị mất khả năng thanh toán, VSD sẽ áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định tại Điều 19, 28 Nghị định 42, Điều 24 Thông tư 11 và Điều 1 Thông tư 23.

2. Việc sử dụng các nguồn hỗ trợ theo quy định tại Khoản 2 Điều 24 Thông tư 11 và Khoản 7 Điều 1 Thông tư 23 để đảm bảo thanh toán khi TVBT, nhà đầu tư mất khả năng thanh toán được thực hiện như sau:

a. Sử dụng tiền ký quỹ của TVBT mất khả năng thanh toán và tiền ký quỹ của khách hàng của TVBT mất khả năng thanh toán:

- Khi TVBT mất khả năng thanh toán, kể cả trường hợp nhà đầu tư là khách hàng của TVBT mất khả năng thanh toán, VSD sẽ kiểm tra tiền trên tài khoản tiền gửi ký quỹ tự doanh tại NHTT và đề nghị NHTT thực hiện chuyển khoản sang tài khoản tiền thanh toán để thực hiện nghĩa vụ thanh toán của TVBT.

- Trường hợp nhà đầu tư là khách hàng của TVBT mất khả năng thanh toán mà tài khoản tiền gửi ký quỹ tự doanh không đủ để thực hiện nghĩa vụ thanh toán, VSD sẽ kiểm tra số dư tiền gửi ký quỹ chi tiết của nhà đầu tư trên hệ thống của VSD và đề nghị NHTT chuyển khoản sang tài khoản tiền thanh toán để thực hiện nghĩa vụ thanh toán của TVBT. Việc sử dụng nguồn hỗ trợ trong trường hợp này chỉ được áp dụng khi TVBT đã xác định và thông báo cho VSD cụ thể nhà đầu tư mất khả năng thanh toán.

b. Sử dụng khoản đóng góp bằng tiền vào Quỹ bù trừ của TVBT mất khả năng thanh toán:

- VSD sẽ kiểm tra số dư tiền đóng góp hiện có vào Quỹ bù trừ, sau khi trừ đi các khoản hỗ trợ chưa được hoàn trả (nếu có), của TVBT mất khả năng thanh toán và đề nghị NHTT chuyển khoản sang tài khoản tiền thanh toán để thực hiện nghĩa vụ thanh toán của TVBT.

c. Thực hiện bán tài sản ký quỹ, khoản đóng góp Quỹ bù trừ bằng chứng khoán của TVBT mất khả năng thanh toán:

- VSD thực hiện bán chứng khoán ký quỹ, chứng khoán đóng góp Quỹ bù trừ của TVBT mất khả năng thanh toán trên SGDCK thông qua thành viên giao dịch chỉ định theo mức giá do VSD quyết định.

- Việc chuyển khoản thanh toán chứng khoán được thực hiện trực tiếp từ TK CKKQ, tài khoản quản lý chứng khoán đóng góp Quỹ bù trừ đứng tên VSD. Số tiền thu được từ bán chứng khoán được hạch toán vào tài khoản tiền gửi của VSD mở tại Ngân hàng thanh toán của thị trường chứng khoán cơ sở.

- Số tiền bán chứng khoán ký quỹ, chứng khoán đóng góp vào Quỹ bù trừ sau đó được VSD sử dụng để thực hiện nghĩa vụ tài chính của TVBT mất khả năng thanh toán, hoàn trả các khoản tiền đã sử dụng theo quy định tại điểm d và e Khoản này và để bù đắp cho các thiệt hại tài chính khác do TVBT mất khả năng thanh toán gây ra (bao gồm chi phí giao dịch, thanh toán, chuyển khoản và các chi phí khác nếu có). Số dư còn lại (nếu có) được VSD trả lại cho TVBT liên quan vào tài khoản tiền gửi do TVBT đã đăng ký với VSD .

 d. Sử dụng khoản đóng góp bằng tiền vào Quỹ bù trừ của các TVBT khác:

- VSD sẽ xác định số tiền mà TVBT mất khả năng thanh toán (TV_m) còn thiếu để thực hiện nghĩa vụ thanh toán của mình và xác định số tiền đóng góp vào Quỹ bù trừ mà các TVBT khác (TV_k) cần hỗ trợ theo công thức sau:

Số tiền hỗ trợ của TV_k = S_k × Số tiền còn thiếu

Với:

(*) không bao gồm lãi tiền gửi và lãi sử dụng Quỹ bù trừ chưa phân bổ vào số dư đóng góp của TVBT.

- Sau khi xác định số tiền mà các TVBT khác cần hỗ trợ, VSD sẽ đề nghị NHTT chuyển khoản sang tài khoản tiền thanh toán để thanh toán cho nghĩa vụ của TVBT mất khả năng thanh toán, đồng thời thông báo cho TVBT liên quan chi tiết về việc sử dụng tiền đóng góp vào Quỹ bù trừ để hỗ trợ thanh toán ngay trong ngày sử dụng Quỹ.

- TVBT mất khả năng thanh toán phải chịu lãi sử dụng Quỹ bù trừ theo quy định tại Quy chế quản lý và sử dụng Quỹ bù trừ của VSD.

e. Sử dụng Quỹ dự phòng rủi ro thanh toán và các nguồn vốn hợp pháp của VSD: Việc sử dụng Quỹ dự phòng rủi ro và các nguồn vốn hợp pháp của VSD được thực hiện theo cơ chế tài chính của VSD và phù hợp với quy định hiện hành.

3. Gửi điện thông báo cho SGDCK đề nghị tạm đình chỉ giao dịch đối với tài khoản tự doanh và tài khoản mất khả năng thanh toán của khách hàng của TVBT (nếu có).

4. Đóng vị thế, thanh lý vị thế của TVBT, khách hàng của TVBT trong trường hợp TVBT mất khả năng thanh toán theo quy định tại Khoản 4 Điều 19 Nghị định 42:

a. VSD được quyền yêu cầu TVBT mất khả năng thanh toán thực hiện giao dịch đối ứng để đóng một phần vị thế hoặc thanh lý toàn bộ vị thế đứng tên TVBT hoặc đề nghị TVBT khác thực hiện thay.

b. Trường hợp TVBT mất khả năng thanh toán tự thực hiện giao dịch đối ứng để đóng, thanh lý vị thế đứng tên mình, TVBT phải thông báo bằng văn bản (Mẫu 03/PS-TTBT của Quy chế này) cho VSD thông tin chi tiết lệnh giao dịch đối ứng dự kiến đặt để VSD đề nghị SGDCK khôi phục giao dịch trên tài khoản vi phạm của nhà đầu tư. TVBT hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc thực hiện đúng các lệnh giao dịch đối ứng đã thông báo với VSD và có thể gửi văn bản thông báo cho VSD bằng hình thức fax hoặc email trước khi gửi văn bản gốc.

c. Trường hợp đề nghị TVBT khác thực hiện thay, VSD sẽ thông báo cho TVBT thực hiện thay chi tiết các vị thế đứng tên TVBT mất khả năng thanh toán cần được đóng, thanh lý để đặt các lệnh đối ứng. Sau khi giao dịch thành công, các vị thế đối ứng sẽ được chuyển khoản sang TVBT mất khả năng thanh toán để thực hiện đối trừ. Việc đề nghị TVBT khác thực hiện đóng, thanh lý vị thế thay cho TVBT mất khả năng thanh toán được thực hiện trên cơ sở thỏa thuận giữa VSD và TVBT thực hiện thay.

5. Việc chuyển tài sản ký quỹ và các vị thế mở của khách hàng từ TVBT bị mất khả năng thanh toán tới TVBT thay thế theo quy định tại Điểm a Khoản 4 Điều 19 Nghị định 42 được thực hiện theo hướng dẫn tại Điều 28 Quy chế này.

6. TVBT mất khả năng thanh toán bị xử lý vi phạm theo quy định và có trách nhiệm hoàn trả VSD toàn bộ phần tài sản đã sử dụng từ Quỹ bù trừ, Quỹ dự phòng rủi ro và các nguồn khác để đảm bảo thanh toán và chịu mọi chi phí phát sinh liên quan (nếu có). Trường hợp TVBT không hoàn trả đầy đủ theo thời hạn yêu cầu, VSD sẽ áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định tại Quy chế thành viên bù trừ.

Chương VI

QUẢN LÝ VỊ THẾ

Điều 26. Giới hạn vị thế

1. Mức giới hạn vị thế

VSD áp dụng giới hạn vị thế cho mỗi tài khoản giao dịch của nhà đầu tư theo loại tài khoản (nhà đầu tư cá nhân, nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp) và theo loại HĐTL. VSD xác định giới hạn vị thế cho từng đối tượng sau khi thống nhất với SGDCK và được Ủy ban chứng khoán Nhà nước chấp thuận. Mức giới hạn vị thế được VSD công bố trên trang thông tin điện tử của VSD ít nhất ba mươi (30) ngày trước khi áp dụng.

2. Nguyên tắc xác định số lượng hợp đồng mà tài khoản giao dịch đang nắm giữ khi thực hiện quản lý giới hạn vị thế:

a. Đối với tài khoản giao dịch thông thường: là tổng cộng số lượng hợp đồng của các HĐTL có cùng tài sản cơ sở nhưng khác tháng đáo hạn, sau khi đã bù trừ các vị thế đối ứng để xác định số lượng hợp đồng của mỗi loại HĐTL (có cùng tài sản cơ sở và cùng tháng đáo hạn).

b. Đối với tài khoản giao dịch tổng: là tổng cộng số lượng hợp đồng của các HĐTL có cùng tài sản cơ sở nhưng khác tháng đáo hạn, sau khi đã xác định số lượng hợp đồng ở vị thế có số lượng lớn hơn của mỗi loại HĐTL (có cùng tài sản cơ sở và cùng tháng đáo hạn).

Điều 27. Xử lý vi phạm giới hạn vị thế

1. VSD thiết lập các ngưỡng các cảnh báo theo ba (03) cấp độ dưới đây để thực hiện giám sát giới hạn vị thế trên từng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư trong phiên giao dịch:

a. Cảnh báo mức độ 1: khi số lượng hợp đồng xác định theo nguyên tắc nêu tại Khoản 2 Điều 26 Quy chế này đạt ngưỡng 80% giới hạn vị thế;

b. Cảnh báo mức độ 2: khi số lượng hợp đồng xác định theo nguyên tắc nêu tại Khoản 2 Điều 26 Quy chế này đạt ngưỡng 90% giới hạn vị thế;

c. Cảnh báo mức độ 3: khi số lượng hợp đồng xác định theo nguyên tắc nêu tại Khoản 2 Điều 26 Quy chế này đạt ngưỡng 100% giới hạn vị thế.

2. Trường hợp tài khoản giao dịch rơi vào ngưỡng cảnh báo mức độ 1 hoặc 2, VSD sẽ gửi thông tin cảnh báo cho TVBT để lưu ý TVBT kiểm soát vị thế của nhà đầu tư theo đúng quy định.

3. Trường hợp tài khoản giao dịch rơi vào ngưỡng cảnh báo mức độ 3, VSD sẽ áp dụng hình thức xử lý như sau:

a. Gửi điện thông báo cho SGDCK đề nghị tạm đình chỉ giao dịch đối với tài khoản vi phạm giới hạn vị thế.

b. Gửi thông báo cho TVBT yêu cầu giảm vị thế trên tài khoản vi phạm bằng cách đặt giao dịch đối ứng để đóng vị thế trong thời hạn năm (05) ngày làm việc. TVBT phải thông báo bằng văn bản (Mẫu 03/PS-TTBT của Quy chế này) cho VSD thông tin chi tiết lệnh giao dịch đối ứng dự kiến đặt để VSD đề nghị SGDCK khôi phục giao dịch trên tài khoản vi phạm của nhà đầu tư. TVBT hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc thực hiện đúng các lệnh giao dịch đối ứng đã thông báo với VSD và có thể gửi văn bản thông báo cho VSD bằng hình thức fax hoặc email trước khi gửi văn bản gốc.

Quá thời hạn trên mà TVBT không khắc phục, VSD sẽ yêu cầu TVBT khác thực hiện đóng vị thế đối với tài khoản vi phạm. VSD sẽ thông báo cho TVBT thực hiện thay chi tiết các vị thế đứng tên TVBT vi phạm cần được đóng, thanh lý để đặt các lệnh đối ứng. Sau khi giao dịch thành công, các vị thế đối ứng sẽ được chuyển khoản sang TVBT vi phạm để thực hiện đối trừ. Việc đề nghị TVBT khác thực hiện đóng, thanh lý vị thế thay cho TVBT vi phạm được thực hiện trên cơ sở thỏa thuận giữa VSD và TVBT thực hiện thay.

4. Sau khi số hợp đồng nắm giữ trên tài khoản được xác định xuống dưới ngưỡng cảnh báo mức độ 3, VSD sẽ thông báo cho TVBT và đề nghị SGDCK khôi phục tức thời giao dịch đối với tài khoản vi phạm.

5. Trong thời gian xử lý vượt giới hạn vị thế, TVBT vẫn phải đảm bảo nghĩa vụ ký quỹ, thanh toán cho số vị thế đứng tên TVBT trên trên tài khoản vi phạm, kể cả đó là tài khoản của nhà đầu tư.

6. Quy trình trao đổi thông tin giữa VSD và SGDCK, TVBT về việc tạm ngừng và khôi phục tình trạng giao dịch đối với tài khoản vi phạm giới hạn vị thế thực hiện theo Phụ lục 6 Quy chế này.

Điều 28. Chuyển khoản vị thế

1. VSD thực hiện chuyển khoản vị thế trong các trường hợp sau:

1.1. Chuyển khoản vị thế theo quy định tại Khoản 3 Điều 13, Khoản 8.2 Điều 21, Điểm c Khoản 4 Điều 25 và Điểm b Khoản 3 Điều 27 Quy chế này.

1.2. Chuyển khoản toàn bộ vị thế, ký quỹ để tất toán tài khoản giao dịch, ký quỹ của nhà đầu tư trong trường hợp:

a. Theo yêu cầu khi thay đổi TVBT chung theo quy định tại Khoản 1 Điều 14 Thông tư 11;

b. TVBT mất khả năng thanh toán, bị đình chỉ, chấm dứt tư cách thành viên để chuyển sang TVBT thay thế theo đề nghị của TVBT hoặc theo chỉ định của VSD quy định tại Khoản 2 và 4 Điều 19 Nghị định 42.

2. Đối với trường hợp chuyển khoản nêu tại Khoản 1.1 Điều này, VSD chỉ thực hiện chuyển khoản vị thế, không thực hiện chuyển khoản ký quỹ.

3. Việc chuyển khoản vị thế nêu tại Khoản 1.2 Điều này được thực hiện đồng thời với chuyển khoản toàn bộ tài sản ký quỹ (là tiền và chứng khoán) của nhà đầu tư sang TVBT thay thế. Trường hợp các tài khoản khách hàng của TVBT đang vi phạm giới hạn vị thế, vi phạm tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ hoặc mất khả năng thanh toán sẽ không được chuyển khoản vị thế sang TVBT thay thế mà phải thực hiện giao dịch đối ứng để đóng vị thế.

3.1. Trường hợp chuyển khoản theo Điểm a Khoản 1.2 Điều này:

a. TVBT bên chuyển gửi VSD yêu cầu chuyển khoản (Mẫu 05/PS-TTBT của Quy chế này) sau khi TVBT bên nhận đã hoàn thành việc mở TK CKKQ cho khách hàng liên quan.

b. Trong thời gian làm thủ tục chuyển khoản vị thế, ký quỹ để tất toán tài khoản giao dịch, ký quỹ của nhà đầu tư, các TVBT liên quan phải đảm bảo tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ theo quy định.

3.2. Trường hợp chuyển khoản theo Điểm b Khoản 1.2 Điều này:

a. TVBT bên chuyển gửi VSD yêu cầu chuyển khoản (Mẫu 05/PS-TTBT của Quy chế này) sau khi TVBT bên nhận đã hoàn thành việc mở TK CKKQ cho khách hàng liên quan.

b. Trường hợp chuyển khoản theo chỉ định của VSD, TVBT thay thế có trách nhiệm mở TK CKKQ cho từng nhà đầu tư trong thời hạn yêu cầu trước khi VSD thực hiện chuyển khoản.

c. Trong thời gian làm thủ tục chuyển khoản vị thế, ký quỹ để tất toán, VSD không áp dụng cảnh báo tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ trên tài khoản giao dịch của nhà đầu tư cho đến khi quá trình chuyển khoản được hoàn tất.

4. Quy trình chuyển khoản vị thế thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục 11 Quy chế này.

Điều 29. Đóng vị thế trong trường hợp đình chỉ, chấm dứt tư cách TVBT

Trường hợp TVBT bị đình chỉ, chấm dứt tư cách thành viên theo quy định tại Quy chế thành viên bù trừ có yêu cầu thực hiện giao dịch đối ứng để đóng vị thế, TVBT phải thông báo bằng văn bản (Mẫu 03/PS-TTBT của Quy chế này) cho VSD thông tin chi tiết lệnh giao dịch đối ứng dự kiến đặt để VSD đề nghị SGDCK khôi phục giao dịch cho tài khoản. TVBT hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc thực hiện đúng các lệnh giao dịch đối ứng đã thông báo với VSD và có thể gửi văn bản thông báo cho VSD bằng hình thức fax hoặc email trước khi gửi văn bản gốc.

Chương VII

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Điều 30. Điều khoản thi hành

1. Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có vướng mắc đề nghị các bên liên quan liên hệ với VSD để được hướng dẫn, giải quyết.

2. Việc sửa đổi, bổ sung Quy chế này do Tổng Giám đốc VSD quyết định sau khi có sự chấp thuận của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước./.

PHỤ LỤC 1

ĐĂNG KÝ THÔNG TIN MỞ, ĐÓNG TÀI KHOẢN GIAO DỊCH, TÀI KHOẢN CHỨNG KHOÁN KÝ QUỸ CỦA NHÀ ĐẦU TƯ VỚI VSD
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

I. Quy trình thực hiện đăng ký thông tin tài khoản cho NĐT

1. Đối với nhà đầu tư sử dụng cùng một (01) tài khoản tại TVBT cho giao dịch chứng khoán phái sinh và quản lý chứng khoán ký quỹ.

a. Trường hợp nhà đầu tư đã có tài khoản giao dịch chứng khoán giao ngay tại TVBT và đề nghị sử dụng tài khoản hiện có:

- TVBT gửi yêu cầu kích hoạt chức năng giao dịch chứng khoán phái sinh cho tài khoản giao dịch hiện có của nhà đầu tư và đăng ký thông tin mở TK CKKQ cho nhà đầu tư đến VSD bằng điện MT598 - Yêu cầu mở tài khoản.

- VSD sẽ gửi thông báo cho thành viên chấp nhận hoặc từ chối thông qua điện MT598.

b. Trường hợp nhà đầu tư chưa có hoặc không sử dụng tài khoản giao dịch chứng khoán giao ngay tại TVBT cho giao dịch chứng khoán phái sinh, quản lý chứng khoán ký quỹ cho giao dịch chứng khoán phái sinh:

- TVBT thực hiện đăng ký thông tin mở tài khoản cho nhà đầu tư vào hệ thống lưu ký của VSD tương tự theo quy trình cập nhật thông tin mở tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư quy định tại Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán của VSD.

- TVBT gửi yêu cầu kích hoạt chức năng giao dịch chứng khoán phái sinh cho tài khoản giao dịch vừa mở cho nhà đầu tư đồng thời đăng ký thông tin mở TK CKKQ cho NĐT đến VSD trên cùng điện MT598 - Yêu cầu mở tài khoản.

- VSD sẽ gửi thông báo cho thành viên chấp nhận hoặc từ chối thông qua điện MT598.

2. Nhà đầu tư sử dụng tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh tại thành viên giao dịch không phải là TVBT.

- TVBT nơi nhà đầu tư mở tài khoản ký quỹ thực hiện đăng ký thông tin tài khoản vào hệ thống lưu ký của VSD theo quy trình cập nhật thông tin mở tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư quy định tại Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán của VSD;

- Tiếp đó, TVBT đăng ký thông tin tài khoản vừa mở sử dụng làm TK CKKQ và gửi thông tin tài khoản giao dịch tại thành viên giao dịch bằng hai (02) điện MT598 - Yêu cầu mở tài khoản riêng biệt;

- VSD sẽ gửi thông báo cho thành viên chấp nhận hoặc từ chối thông qua điện MT598.

3. Khi thực hiện gửi điện MT598 - Yêu cầu mở tài khoản, TVBT phải đăng ký nguyên tắc bù trừ vị thế cho nhà đầu tư như sau:

a. Đối với các tài khoản giao dịch thông thường, TVBT lựa chọn nguyên tắc bù trừ là tự động.

b. Đối với trường hợp mở tài khoản giao dịch tổng theo quy định tại Khoản 4 Điều 4 Quy chế này, căn cứ vào thỏa thuận với nhà đầu tư, TVBT lựa chọn nguyên tắc bù trừ vị thế là không tự động.

II. Quy trình thực hiện hủy đăng ký thông tin tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư

1. TVBT thực hiện gửi yêu cầu hủy đăng ký thông tin TK CKKQ đã đăng ký cho nhà đầu tư đến VSD bằng điện MT598 - Yêu cầu đóng tài khoản.

2. VSD sẽ gửi thông báo cho thành viên chấp nhận hoặc từ chối thông qua điện MT598.

PHỤ LỤC 2

PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ KÝ QUỸ BAN ĐẦU, KÝ QUỸ ĐẢM BẢO THỰC HIỆN HĐTL THANH TOÁN BẰNG CHUYỂN GIAO VẬT CHẤT
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

1. Tính giá trị ký quỹ ban đầu (IM)

Giá trị ký quỹ ban đầu được tính toán dựa trên giá giao dịch được cập nhật trong phiên giao dịch, theo công thức sau:

IM = Tỷ lệ IM x số hợp đồng x giá giao dịch x hệ số nhân hợp đồng

Cuối ngày, sau khi tính toán giá thanh toán cuối ngày (Daily Settlement Price - DSP), VSD đánh giá lại giá trị ký quỹ ban đầu theo công thức:

IM = Tỷ lệ IM x số hợp đồng x DSP x hệ số nhân hợp đồng

2. Xác định tỷ lệ ký quỹ ban đầu theo phương pháp định lượng giá trị rủi ro VaR

Trong đó:

n : số ngày cần thiết để thanh lý một vị thế khi xảy ra trường hợp mất khả năng thanh toán.

MVaR: Giá trị rủi ro tính theo phương pháp luận về Modified VaR với công thức như sau:

MVaR = (mean + Z x δ)

Trong đó:

δ : độ lệch chuẩn của tỷ lệ biến động hàng ngày giá giao dịch hợp đồng tương lai/chỉ số cơ sở/giá trái phiếu/chỉ số trái phiếu trong 1 chu kỳ quan sát.

Mean: Giá trị bình quân số học của dãy dữ liệu tỷ lệ biến động giá lịch sử được thống kê quan sát

Z : giá trị tới hạn điều chỉnh được tính theo công thức sau:

Trong đó:

z_c: Giá trị tới hạn tương ứng với độ tin cậy được lựa chọn (ví dụ, z_c = 2,89 tương ứng với độ tin cậy 99,86%) trong mô hình thống kê phân phối chuẩn (normal distribution).

S: Hệ số bất đối xứng của phân phối xác suất của dãy dữ liệu được quan sát

K: Độ nhọn của phân phối xác suất của dãy dữ liệu được quan sát

Tỷ lệ ký quỹ ban đầu (IM_rate) được xác định cho các HĐTL có cùng tài sản cơ sở với các tháng đáo hạn khác nhau là như nhau.

3. Xác định giá trị ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL thanh toán bằng chuyển giao vật chất

Trong đó:

+ DM_rate: Tỷ lệ ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL thanh toán bằng chuyển giao vật chất theo quy định tại Khoản 2 Điều 5 Quy chế này

+ FSP : giá thanh toán cuối cùng của HĐTL

+ m : hệ số nhân hợp đồng

+ q : số hợp đồng tương lai nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện hợp đồng thanh toán bằng chuyển giao vật chất.

PHỤ LỤC 3

PHƯƠNG THỨC XÁC ĐỊNH DANH MỤC CHỨNG KHOÁN LÀM TÀI SẢN KÝ QUỸ
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

Nguyên tắc:

- Danh mục chứng khoán làm tài sản ký quỹ dựa trên tính thanh khoản được xác định và công bố định kỳ 6 tháng/lần và không thay đổi cho đến kỳ công bố tiếp theo.

- Các mã chứng khoán trong rổ chỉ số HNX30, VN30 mặc nhiên đủ điều kiện làm tài sản ký quỹ hợp lệ.

Trình tự xác định danh mục tài sản ký quỹ hợp lệ dựa trên tính thanh khoản

- Bước 1: Chọn 250 mã chứng khoán (150 mã niêm yết ở HSX và 100 mã niêm yết ở HNX bao gồm cả các mã chứng khoán trong rổ chỉ số HNX30, VN30) có giá trị giao dịch bình quân phiên lớn nhất trong mười hai (12) tháng gần nhất của kỳ đánh giá;

- Bước 2: Sắp xếp tổng khối lượng giao dịch (KLGD) mỗi phiên của các mã đã lựa chọn trên trong từng tháng theo thứ tự từ cao đến thấp, chọn KLGD ở giữa làm KLGD trung vị (trong trường hợp có hai (02) ngày ở giữa thì sẽ lấy KLGD trung bình của 2 ngày này làm KLGD trung vị);

- Bước 3: Thực hiện tính tỷ lệ KLGD trung vị (R) của mỗi tháng so với khối lượng chứng khoán lưu hành của ngày cuối tháng;

Khối lượng chứng khoán lưu hành của ngày cuối tháng xác định theo nguyên tắc = tổng khối lượng chứng khoán đăng ký, lưu ký - khối lượng chứng khoán hạn chế chuyển nhượng (số liệu theo dõi trên hệ thống của VSD)

- Bước 4: Xác định danh mục chứng khoán làm tài sản ký quỹ:

+ VSD xác định và công bố tỷ lệ R của từng kỳ đánh giá nhưng tối thiểu là 0,02%

+ Các mã chứng khoán có 6/12 tháng có tỷ lệ R< tỷ lệ R do VSD công bố sẽ không thuộc danh mục tài sản ký quỹ. Đối với các mã chứng khoán đã nằm trong danh mục tài sản ký quỹ kỳ công bố trước, có 8/12 tháng có tỷ lệ R< tỷ lệ R do VSD công bố sẽ không thuộc danh mục tài sản ký quỹ của kỳ công bố tiếp theo.

PHỤ LỤC 4

XÁC ĐỊNH TỶ LỆ CHIẾT KHẤU CHỨNG KHOÁN KÝ QUỸ TẠI NGÀY GIAO DỊCH KHÔNG HƯỞNG QUYỀN
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

Tỷ lệ chiết khấu chứng khoán ký quỹ tại ngày giao dịch không hưởng quyền được xác định như sau:

Trong đó,

H : tỷ lệ chiết khấu áp dụng tại ngày giao dịch không hưởng quyền

H_t-1 : tỷ lệ chiết khấu áp dụng tại ngày giao dịch liền kề trước ngày giao dịch không hưởng quyền

P_tc : Giá tham chiếu tại ngày giao dịch không hưởng quyền

P_C-1 : Giá đóng cửa tại ngày giao dịch liền kề trước ngày giao dịch không hưởng quyền

P_tc được xác định theo công thức sau:

Trong đó:

I₁ : Tỷ lệ vốn tăng theo phát hành quyền mua cổ phiếu

I₂ : Tỷ lệ vốn tăng do thưởng bằng cổ phiếu

I₃ : Tỷ lệ vốn tăng do phát hành cổ tức bằng cổ phiếu

TTH_cp : Giá trị tiền thưởng bằng cổ phiếu

Div_cp : Giá trị cổ tức bằng cổ phiếu

TTH_t : Giá trị tiền thưởng bằng tiền

Div_t : Giá trị cổ tức bằng tiền

P_r1 : Giá cổ phiếu bán cho người có quyền mua cổ phiếu

P_r2 : Giá cổ phiếu tính cho người được thưởng bằng cổ phiếu

P_r2 : Giá cổ phiếu tính cho người được nhận cổ tức bằng cổ phiếu

PHỤ LỤC 5

QUY TRÌNH PHONG TỎA, GIẢI TỎA CHỨNG KHOÁN KÝ QUỸ, NỘP, RÚT KÝ QUỸ
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

A - Phong tỏa, giải tỏa chứng khoán ký quỹ cho giao dịch phái sinh của nhà đầu tư

- TVBT gửi yêu cầu phong tỏa/giải tỏa chứng khoán trên TK CKKQ tại TVBT (tự doanh hoặc khách hàng) dưới dạng điện MT524 - Yêu cầu phong tỏa chứng khoán ký quỹ.

- Căn cứ vào yêu cầu của TVBT, VSD thực hiện phong tỏa chứng khoán và gửi xác nhận cho TVBT dưới dạng điện MT508 -Xác nhận phong tỏa/giải tỏa chứng khoán ký quỹ.

- Trường hợp số dư không đủ hoặc sai cấu trúc điện MT524: VSD gửi thông báo từ chối dưới dạng điện MT548 -Từ chối phong tỏa/giải tỏa chứng khoán ký quỹ.

B - Nộp, rút ký quỹ của TVBT với VSD

I. Quy trình nộp ký quỹ

1. Quy trình nộp tiền ký quỹ

a. Khi TVBT nộp tiền vào tài khoản tiền ký quỹ (tự doanh hoặc của khách hàng) đứng tên VSD tại NHTT thành công, NHTT sẽ gửi báo Có cho VSD dưới dạng điện MT910 - Báo Có cho tài khoản ký quỹ phái sinh.

b. Trường hợp các thông tin trên điện MT910 do NHTT gửi cho VSD trùng khớp với các thông tin do VSD quản lý, VSD thực hiện:

- Hạch toán ghi tăng tiền ký quỹ cho từng tài khoản ký quỹ của TVBT.

- Gửi báo Có cho TVBT dưới dạng điện MT910 - Báo Có cho tài khoản ký quỹ phái sinh.

c. Trường hợp thông tin tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư trên điện MT910 do NHTT gửi cho VSD không khớp với thông tin trên hệ thống của VSD (do chưa đăng ký trên hệ thống của VSD hoặc sai số hiệu tài khoản), VSD tạo điện MT198 - Thông báo lỗi cho NHTT/NAK để NHTT hoàn trả lại TVBT.

2. Quy trình nộp chứng khoán ký quỹ

a. TVBT gửi yêu cầu chuyển khoản chứng khoán dưới dạng điện MT542 - Yêu cầu nộp chứng khoán ký quỹ.

b. VSD thực hiện kiểm tra yêu cầu chuyển khoản:

- Trường hợp số dư đủ, mã chứng khoán thuộc danh mục chứng khoán được chấp thuận ký quỹ: VSD thực hiện chuyển khoản chứng khoán và gửi cho TVBT thông báo xác nhận dưới dạng điện MT546 - Thông báo ghi giảm số dư chứng khoán trên tài khoản của nhà đầu tư/MT544 - Thông báo ghi tăng số dư chứng khoán ký quỹ của nhà đầu tư tại VSD.

- Trường hợp số dư không đủ, mã chứng khoán không thuộc danh mục hoặc sai cấu trúc điện MT542: VSD gửi cho TVBT thông báo từ chối dưới dạng điện MT548 - Từ chối yêu cầu nộp chứng khoán ký quỹ/NAK.

II. Quy trình rút ký quỹ

1. Quy trình rút tiền ký quỹ

a. Khi có nhu cầu rút tiền ký quỹ, TVBT gửi yêu cầu rút ký quỹ cho VSD dưới dạng điện MT103 - Yêu cầu rút ký quỹ bằng tiền.

b. VSD thực hiện kiểm tra tính hợp lệ của yêu cầu:

(i) Trường hợp yêu cầu của TVBT là hợp lệ:

- VSD gửi yêu cầu cho NHTT để thực hiện yêu cầu rút tiền ký quỹ của TVBT dưới dạng điện MT103 - Yêu cầu rút tiền ký quỹ.

- NHTT gửi xác nhận cho VSD về việc chuyển khoản thành công dưới dạng điện MT900 - Thông báo rút tiền thành công.

- VSD gửi xác nhận cho TVBT về việc rút tiền ký quỹ thành công dưới dạng điện MT900 - Thông báo rút tiền thành công.

(ii) Trường hợp yêu cầu của TVBT là không hợp lệ, VSD thực hiện gửi TVBT thông báo từ chối yêu cầu rút tiền ký quỹ dưới dạng điện MT598 -Từ chối yêu cầu rút tiền ký quỹ.

2. Quy trình rút chứng khoán ký quỹ.

a. Khi có nhu cầu rút chứng khoán ký quỹ, TVBT gửi yêu cầu rút ký quỹ cho VSD dưới dạng điện MT542 - Yêu cầu rút ký quỹ bằng chứng khoán.

b. VSD thực hiện kiểm tra tính hợp lệ của yêu cầu:

(i) Trường hợp yêu cầu của TVBT là hợp lệ, VSD thực hiện:

- Chuyển số chứng khoán được yêu cầu rút từ tài khoản chứng khoán ký quỹ của TVBT tại VSD về tài khoản chứng khoán ký quỹ tại thành viên.

- Gửi xác nhận cho TVBT về việc rút chứng khoán ký quỹ thành công dưới dạng điện MT546 - Thông báo rút chứng khoán thành công.

(ii) Trường hợp yêu cầu của TVBT là không hợp lệ, VSD thực hiện gửi TVBT thông báo từ chối yêu cầu rút chứng khoán ký quỹ dưới dạng điện MT548 - Từ chối yêu cầu rút chứng khoán ký quỹ.

PHỤ LỤC 6

QUY TRÌNH TRAO ĐỔI THÔNG TIN GIỮA VSD VÀ SGDCK, TVBT VỀ VIỆC CẢNH BÁO, TẠM NGỪNG VÀ KHÔI PHỤC GIAO DỊCH ĐỐI VỚI TÀI KHOẢN VI PHẠM TỶ LỆ SỬ DỤNG KÝ QUỸ, VI PHẠM GIỚI HẠN VỊ THẾ
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

I. Xử lý tài khoản giao dịch vi phạm tỷ lệ sử dụng ký quỹ

1. Trường hợp tài khoản giao dịch thuộc trường hợp cảnh báo mức độ 1 hoặc 2 theo quy định tại Điều 13 Quy chế này, VSD thực hiện gửi TVBT điện MT598 thông báo mức độ cảnh báo 1 hoặc 2.

2. Trường hợp tài khoản giao dịch thuộc trường hợp vi phạm ngưỡng cảnh báo mức độ 3 theo quy định tại Điều 13 Quy chế này:

2.1. VSD gửi:

+ TVBT: điện MT598 thông báo tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ ở mức độ cảnh báo 3

+ SGDCK: điện (chuẩn FIX) đề nghị tạm đình chỉ giao dịch của tài khoản vi phạm.

2.2. SGDCK tạm đình chỉ giao dịch tài khoản vi phạm theo đề nghị của VSD.

2.3. Trường hợp TVBT thực hiện giao dịch đối ứng để giảm giá trị ký quỹ duy trì yêu cầu, căn cứ vào công văn đề nghị của TVBT, VSD gửi điện thông báo cho SGDCK đề nghị khôi phục giao dịch cho tài khoản vi phạm, đồng thời thông báo cho TVBT (điện MT598).

2.4. Sau khi TVBT thực hiện các biện pháp theo quy định tại Khoản 3 Điều 13 Quy chế này và khắc phục tình trạng vi phạm, VSD gửi điện thông báo cho TVBT (MT598) và SGDCK (chuẩn FIX) thông báo khôi phục tình trạng giao dịch đối với tài khoản vi phạm.

II. Xử lý tài khoản giao dịch vi phạm giới hạn vị thế

1. Trường hợp tài khoản giao dịch thuộc trường hợp cảnh báo mức độ 1 hoặc 2 theo quy định tại Điều 27 Quy chế này, VSD thực hiện gửi TVBT điện MT598 thông báo mức độ cảnh báo 1 hoặc 2.

2. TVBT vi phạm giới hạn vị thế cảnh báo mức độ 3 theo quy định tại Điều 27 Quy chế này, VSD sẽ thực hiện gửi:

- SGDCK: điện (chuẩn FIX) đề nghị tạm đình chỉ giao dịch đối với tài khoản vi phạm giới hạn vị thế.

- TVBT: điện MT598 thông báo vi phạm giới hạn vị thế và yêu cầu giảm số hợp đồng nắm giữ trên tài khoản vi phạm.

3. SGDCK tạm đình chỉ giao dịch tài khoản vi phạm theo đề nghị của VSD.

4. TVBT gửi thông báo cho VSD bằng văn bản thông tin chi tiết lệnh giao dịch đối ứng dự kiến đặt để giảm số hợp đồng nắm giữ trên tài khoản vi phạm.

5. Căn cứ vào văn bản của TVBT, VSD gửi điện thông báo đề nghị SGDCK khôi phục giao dịch trên tài khoản vi phạm đồng thời thông báo cho TVBT biết.

6. Sau khi tài khoản vi phạm giảm số hợp đồng nắm giữ xuống dưới mức giới hạn, VSD gửi điện MT598 thông báo cho TVBT và gửi điện chuẩn FIX cho SGDCK thông báo khôi phục tình trạng giao dịch đối với tài khoản vi phạm.

PHỤ LỤC 7

QUY TRÌNH ĐỐI CHIẾU THÔNG TIN VỚI NHTT VÀ TVBT
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

1. Đối chiếu thông tin với NHTT

1.1. Chậm nhất 17h00, NHTT gửi:

- Điện MT940 gửi kèm file thông báo số lượng giao dịch đi, đến (của các điện MT900/910) đã được truyền nhận giữa VietinBank - VSD từ 0h00 đến 16h29’59’’ ngày làm việc.

1.2. Chậm nhất 08h00 ngày làm việc tiếp theo, NHTT gửi:

- Điện MT940 gửi kèm file thông báo số lượng giao dịch đi, đến đã được truyền nhận giữa VietinBank - VSD từ 16h30 đến 23h59’59’’ ngày làm việc liền trước; và

- Điện MT950 thông báo sao kê số dư từng tài khoản tiền gửi ký quỹ đứng tên VSD tại NHTT.

1.3. Định dạng File thông báo số lượng giao dịch đi, đến được quy ước như sau:

- Tên File: VTB-VSD-DDMMYYYYHHMMSS.txt (trong đó, DDMMYYYYhhmmss là thời gian sinh file giao dịch)

- Nội dung: {Ngày giờ giao dịch}│{Loại điện}│{Số MT_ID}│{Số tài khoản}│{Trạng thái}| {số tiền}| {nội dung}|{Mã TVBT}|{Đơn vị gửi}{Tài khoản}

- Cơ sở đối soát thông tin truyền nhận: Hai bên lấy giờ phê duyệt (Verified_TIME) của giao dịch để làm cơ sở đối chiếu.

2. Đối chiếu thông tin vị thế, tài khoản ký quỹ với TVBT

VSD thực hiện lập và gửi TVBT file báo cáo qua cổng giao tiếp trực tuyến kèm điện MT598 mô tả, bao gồm:

- Báo cáo số dư vị thế (Mẫu 01/PLPS-TTBT)

- Báo cáo số dư tài sản ký quỹ (Mẫu 02/PLPS-TTBT)

Trường hợp phát hiện sai lệch, chậm nhất 08h30 ngày làm việc tiếp theo, TVBT gửi thông báo bằng văn bản đề nghị hiệu chỉnh số dư vị thế, tài sản ký quỹ.

PHỤ LỤC 8

PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH GIÁ THANH TOÁN CUỐI NGÀY
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

1. Giá thanh toán cuối ngày (DSP) đối với HĐTL chỉ số, là:

a. Giá đóng cửa của đợt khớp lệnh định kỳ đóng cửa;

b. Giá xác định được theo một trong hai phương thức như sau:

(i) Giá bình quân gia quyền theo khối lượng giao dịch (VWAP) được ưu tiên lựa chọn theo trình tự sau:

- VWAP của tất cả các giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số trong vòng 30 phút cuối của phiên giao dịch khớp lệnh liên tục;

- VWAP của các giao dịch trong số 20 giao dịch cuối phiên sau khi đã loại bỏ giá cao nhất và giá thấp nhất nếu trong 30 phút cuối phiên có ít hơn 20 giao dịch được khớp, không loại bỏ trong trường hợp có hơn 01 giao dịch cùng mức giá cao nhất hoặc thấp nhất;

- VWAP của tất cả các giao dịch tại phiên khớp lệnh liên tục nếu trong ngày có ít hơn 20 giao dịch được khớp.

(ii) Trường hợp không xác định được giá VWAP, DSP là giá mở cửa của đợt khớp lệnh định kỳ mở cửa.

c. Đối với HĐTL có tháng đáo hạn xa không có giao dịch mà HĐTL có tháng đáo hạn gần nhất có giao dịch, đồng thời, cả 02 loại hợp đồng đều có giao dịch ở những ngày trước đó, giá xác định cho HĐTL có tháng đáo hạn xa theo công thức:

DSP_t = DSP_{gần nhất t} + (DSP_{gần nhất t-1}- DSP_t-1)

Trong đó:

DSP_t là giá thanh toán cuối ngày của HĐTL cần tính;

DSP_{gần nhất t}: là DSP của HĐTL có tháng đáo hạn gần nhất;

DSP_{gần nhất t-1}: là DSP của HĐTL có tháng đáo hạn gần nhất tại ngày giao dịch liền trước;

DSP_t-1 : là DSP của HĐTL cần tính tại ngày giao dịch liền trước.

d. DSP của ngày giao dịch liền trước (không áp dụng liên tục trong vòng 03 ngày giao dịch).

e. Giá lý thuyết được xác định theo công thức sau:

Trong đó:

S : Giá trị tham chiếu của chỉ số cơ sở trong ngày giao dịch trước, làm tròn đến chữ số thập phân thứ 2;

r : là lãi suất TPCP có kỳ hạn còn lại 01 năm trên đường cong lợi suất của HNX;

t : Số ngày kể từ ngày tính toán đến ngày giao dịch cuối cùng;

D_i : Chỉ số cổ tức của hợp đồng tương lai;

Div_i : tổng số cổ tức bằng tiền của các cổ phiếu thành phần trong chỉ số trong năm giao dịch liền trước;

MC : Giá trị vốn hóa thị trường tham chiếu của chỉ số trong ngày giao dịch (= ∑ (Giá đóng cửa của cổ phiếu thành phần X Số lượng phát hành của cổ phiếu đó) .

2. Giá thanh toán cuối ngày (DSP) đối với HĐTL TPCP, là:

a. Giá đóng cửa của đợt khớp lệnh định kỳ đóng cửa;

b. Giá xác định được theo một trong hai phương thức như sau:

(i) Giá bình quân gia quyền theo khối lượng giao dịch (VWAP) được ưu tiên lựa chọn theo trình tự sau:

- VWAP của tất cả các giao dịch hợp đồng tương lai TPCP trong vòng 30 phút cuối của phiên giao dịch khớp lệnh liên tục.

- VWAP của các giao dịch trong số 10 giao dịch cuối phiên sau khi đã loại bỏ giá cao nhất và giá thấp nhất nếu trong 30 phút cuối phiên có ít hơn 10 giao dịch được khớp.

- VWAP của tất cả các giao dịch tại phiên khớp lệnh liên tục nếu trong ngày có ít hơn 10 giao dịch được khớp.

(ii) Trường hợp không xác định được giá VWAP, DSP là giá mở cửa của đợt khớp lệnh định kỳ mở cửa.

c. Đối với HĐTL có tháng đáo hạn xa không có giao dịch mà HĐTL có tháng đáo hạn gần nhất có giao dịch, đồng thời, cả 02 loại hợp đồng đều có giao dịch ở những ngày trước đó, giá xác định cho HĐTL có tháng đáo hạn xa theo công thức:

DSP_t = DSP_{gần nhất t} + (DSP_{gần nhất t-1}- DSP_t-1)

Trong đó:

DSP_t là giá thanh toán cuối ngày của HĐTL cần tính;

DSP_{gần nhất t}: là DSP của HĐTL có tháng đáo hạn gần nhất;

DSP_{gần nhất t-1}: là DSP của HĐTL có tháng đáo hạn gần nhất tại ngày giao dịch liền trước;

DSP_t-1 : là DSP của HĐTL cần tính tại ngày giao dịch liền trước.

d. DSP của ngày giao dịch liền trước (không áp dụng liên tục trong vòng 03 ngày giao dịch).

e. Giá lý thuyết được xác định theo công thức sau:

Trong đó:

CF : Hệ số chuyển đổi của trái phiếu rẻ nhất để chuyển giao;

C_t : Giá thị trường của trái phiếu rẻ nhất để chuyển giao;

c : trái tức của trái phiếu rẻ nhất để chuyển giao;

t_o : ngày trả lãi coupon của trái phiếu chuyển giao;

t : ngày tính toán;

r : là lãi suất TPCP có kỳ hạn còn lại 01 năm trên đường cong lợi suất của HNX;

T : ngày đáo hạn của hợp đồng tương lai;

T-t : thời gian còn lại của hợp đồng tương lai (ngày);

actual: Số ngày thực tế của năm tính toán.

3. Xác định trái phiếu rẻ nhất để giao (CTD - Cheapest to Delivery)

CTD = min (Giá thị trường của trái phiếu chuyển giao/CF)

Trái phiếu CTD là trái phiếu đem lại khoản lãi lớn nhất/lỗ nhỏ nhất khi thực hiện chiến lược mua trái phiếu đồng thời bán HĐTL TPCP và sau đó đóng vị thế tại ngày đáo hạn. Khoản lỗ/lãi khi thực hiện chiến lược trên được tính bằng khoản chênh lệch giá trị thanh toán.

PHỤ LỤC 9

QUY TRÌNH THÔNG BÁO KẾT QUẢ GIAO DỊCH, BÙ TRỪ VỊ THẾ TRÊN TÀI KHOẢN GIAO DỊCH TỔNG VÀ THANH TOÁN LÃI LỖ VỊ THẾ, THANH TOÁN THỰC HIỆN HĐTL
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

A - Quy trình thông báo kết quả giao dịch HĐTL

1. Sau thực hiện kiểm tra tính hợp lệ của thông tin giao dịch do SGDCK gửi sang, VSD thực hiện:

- Thế vị đối với các giao dịch có đầy đủ thông tin hợp lệ;

- Gửi thông báo kết quả giao dịch đã được thế vị cho từng TVBT (bên mua và bên bán) dưới dạng điện MT518 - Thông báo kết quả giao dịch đã được thế vị. Trường hợp TVBT đóng vai trò vừa là bên mua và bên bán, VSD sẽ thực hiện gửi thông báo kết quả thế vị cho TVBT dưới dạng điện đơn MT518 - Thông báo kết quả giao dịch đã được thế vị.

2. Chậm nhất 15h30, VSD sẽ lập và gửi TVBT Thông báo tổng hợp kết quả giao dịch HĐTL (Mẫu 03/PLPS-TTBT) (chỉ đối với các giao dịch được VSD thế vị) dưới dạng FileAct kèm với điện MT598 mô tả báo cáo.

3. Chậm nhất 17h00, VSD sẽ lập và gửi TVBT Báo cáo giá trị ký quỹ duy trì yêu cầu (Mẫu 04/PLPS-TTBT) dưới dạng FileAct kèm với điện MT598 mô tả báo cáo.

B - Quy trình bù trừ vị thế trên tài khoản giao dịch tổng.

1. Khi có nhu cầu bù trừ các vị thế đối ứng trên tài khoản giao dịch tổng, TVBT gửi yêu cầu bù trừ vị thế cho VSD dưới dạng điện MT598 - Yêu cầu bù trừ vị thế.

2. Đối với các yêu cầu hợp lệ: VSD sẽ gửi xác nhận bù trừ vị thế cho TVBT dưới dạng điện MT598 - Xác nhận thực hiện bù trừ vị thế.

3. Đối với các yêu cầu không hợp lệ: VSD sẽ gửi xác nhận từ chối thực hiện bù trừ vị thế cho TVBT trong đó nêu rõ lý do không thực hiện bù trừ vị thế dưới dạng điện MT598 - Từ chối thực hiện bù trừ vị thế.

C - Quy trình thanh toán HĐTL

I. Thanh toán lãi lỗ vị thế, thanh toán thực hiện HĐTL chỉ số

1. Tại ngày giao dịch (T)

Chậm nhất 16h30, VSD thực hiện:

a. Lập và gửi cho TVBT:

- Báo cáo thanh toán hàng ngày (Mẫu 05/PLPS-TTBT) kèm điện MT598 mô tả báo cáo.

b. Lập và gửi cho NHTT:

- Điện MT103 - Yêu cầu thu thanh toán của TVBT lỗ, giá trị ngày T+1;

- Điện MT103 - Yêu cầu chuyển khoản thanh toán cho TVBT lãi, giá trị ngày T+1.

2. Ngày T+1

2.1. Chậm nhất 09h30:

- TVBT lỗ phải chuyển đủ tiền vào tài khoản tiền thanh toán thành viên của VSD mở tại NHTT (TK TT TV) theo kết quả bù trừ trên các chứng từ thanh toán do VSD cung cấp.

- Sau khi nhận tiền do TVBT chuyển vào TK TT TV, NHTT gửi thông báo cho VSD dưới dạng điện MT910 - Báo CÓ khi TVBT lỗ nộp tiền vào tài khoản thanh toán.

2.2. Chậm nhất 09h45, NHTT kiểm tra số dư tiền trên TK TT TV và thông báo cho VSD thông tin chi tiết các TVBT không đủ số dư tiền để thực hiện nghĩa vụ thanh toán (mất khả năng thanh toán tiền) dưới dạng văn bản.

2.3. Từ 09h45 đến 10h30:

a. VSD sử dụng các nguồn hỗ trợ theo quy định tại Điều 25 Quy chế này để khắc phục tình trạng mất khả năng thanh toán tiền như sau:

- Đối với khoản bảo đảm thanh toán sử dụng tiền ký quỹ tự doanh, khách hàng, VSD gửi điện MT103 - Yêu cầu rút tiền ký quỹ để thanh toán lỗ vị thế cho NHTT đề nghị chuyển tiền từ tài khoản tiền gửi ký quỹ của TVBT mất khả năng thanh toán sang TK TT TV;

- Đối với khoản đảm bảo thanh toán sử dụng tiền hỗ trợ từ Quỹ bù trừ, VSD gửi điện MT103 - Sử dụng Quỹ bù trừ để thanh toán cho NHTT đề nghị chuyển tiền từ tài khoản tiền gửi Quỹ bù trừ sang TK TT TV;

- Đối với khoản bảo đảm thanh toán từ các nguồn hỗ trợ khác, VSD lập công văn gửi NHTT (Mẫu 06/PLPS-TTBT) để thực hiện chuyển tiền từ nguồn hỗ trợ tương ứng sang TK TT TV.

b. Sau khi chuyển tiền theo chỉ thị của VSD, NHTT gửi thông báo cho VSD dưới dạng điện MT910 - Báo CÓ tài khoản tiền thanh toán.

c. Đối với khoản bảo đảm thanh toán từ các nguồn hỗ trợ khác, VSD lập công văn gửi TVBT liên quan (Mẫu 07/PLPS-TTBT) thông báo về việc sử dụng.

2.4. Từ 10h30 đến 11h00:

NHTT thực hiện các bước thanh toán sau:

- Chuyển tiền (tổng thuần phải trả) từ TK TT TV lỗ sang tài khoản tiền gửi thanh toán bù trừ giao dịch chứng khoán phái sinh của VSD tại ngân hàng (TK BTTT VSD) đồng thời thông báo cho VSD để thông báo cho TVBT liên quan dưới dạng điện:

+ MT900 - Báo NỢ cắt tiền từ tài khoản thanh toán của TVBT bên lỗ.

+ MT910 - Báo CÓ thanh toán cuối ngày.

- Chuyển tiền (tổng thuần được nhận) từ TK BTTT VSD vào TK TT TV của TVBT lãi đồng thời thông báo cho VSD để thông báo cho TVBT liên quan dưới dạng điện:

+MT910 - Báo CÓ chuyển khoản về tài khoản thanh toán của TVBT bên lãi

+ MT900 - Báo NỢ thanh toán cuối ngày

- Chuyển số tiền trên từ TK TT TV lãi vào các tài khoản nhận tiền mà TVBT được nhận đã đăng ký đồng thời thông báo cho VSD dưới dạng điện MT900 -Báo NỢ chuyển khoản cho TVBT lãi.

II. Thanh toán đáo hạn HĐTL TPCP

1. Tại ngày E (ngày giao dịch cuối cùng)

a. Chậm nhất 15h30, VSD thực hiện lập và gửi TVBT Thông báo hợp đồng tương lai TPCP đáo hạn (Mẫu 08/PLPS-TTBT).

b. Chậm nhất 16h00:

- TVBT bên mua gửi cho VSD văn bản xác nhận của ngân hàng về việc đã phong tỏa số tiền sử dụng cho thanh toán đáo hạn HĐTL TPCP của nhà đầu tư trên tài khoản tiền gửi đứng tên TVBT hoặc thư bảo lãnh của ngân hàng về việc thực hiện nghĩa vụ thanh toán hợp đồng tương lai TPCP đáo hạn của TVBT.

- TVBT bên bán gửi cho VSD danh sách trái phiếu dự kiến sẽ được sử dụng để chuyển giao.

c. TVBT nhận Thông báo dưới dạng chứng từ điện tử qua cổng giao tiếp trực tuyến của VSD và thông báo cho các nhà đầu tư để thực hiện nghĩa vụ thanh toán.

d. Chậm nhất 17h00, VSD xác định các hợp đồng chuyển sang hình thức thanh toán bằng tiền theo quy định tại Điểm a Khoản 8.1 Điều 21 Quy chế này, đồng thời:

- Xác lập tài khoản giao dịch nắm giữ vị thế đối ứng;

- Đóng vị thế theo quy định tại Khoản 8.2 Điều 21 Quy chế này;

- Gửi TVBT liên quan Thông báo giá trị bồi thường HĐTL TPCP thanh toán bằng tiền (Mẫu 09/PLPS-TTBT).

2. Ngày E+1 và E+2

TVBT thực hiện nộp ký quỹ đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP theo quy định tại Điều 5 và Điều 21 Quy chế này.

Chậm nhất 15h30 ngày E+2, TVBT bên bán thực hiện xác nhận danh sách trái phiếu chuyển giao theo kết quả mua/vay (nếu có) cho VSD.

3. Tại ngày E+2

3.1. Chậm nhất 15h30, TVBT bên bán xác nhận danh sách trái phiếu chuyển giao từ nguồn mua, vay.

3.2. Từ 15h30 đến 16h30, VSD thực hiện:

a. Xác định các hợp đồng chuyển sang hình thức thanh toán bằng tiền theo quy định tại Điểm b Khoản 8.1 Điều 21 Quy chế này, đồng thời:

- Xác lập tài khoản giao dịch nắm giữ vị thế đối ứng;

- Gửi TVBT liên quan Thông báo giá trị bồi thường HĐTL TPCP thanh toán bằng tiền (Mẫu 09/PLPS-TTBT).

b. Đối với HĐTL TPCP có đủ TPCP chuyển giao, lập và gửi TVBT Thông báo danh sách phân bổ trái phiếu chuyển giao (Mẫu 10/PLPS-TTBT), trong đó, nghĩa vụ thanh toán tiền của TVBT bên mua được xác định tại Mục III, Phụ lục này.

c. Lập và gửi NHTT Điện MT103 - Yêu cầu thu thanh toán của TVBT phải trả; Điện MT103 - Yêu cầu thanh toán cho TVBT được nhận, ngày giá trị E+3.

5. Tại ngày E+3 (ngày thanh toán cuối cùng)

5.1. Chậm nhất 11h00:

- TVBT bên bán gửi điện yêu cầu cho VSD chuyển khoản số TPCP thực hiện hợp đồng vào TK CKKQ tại VSD (theo quy trình nộp chứng khoán tại Phụ lục 5 Quy chế này), ngoại trừ số TPCP đã mua sẽ nhận về tài khoản vào chiều ngày E+3;

- TVBT bên mua chuyển tiền vào tài khoản tiền thanh toán thành viên của VSD mở tại NHTT (TK TT TV) theo nghĩa vụ thanh toán tiền do VSD thông báo.

- Sau khi nhận tiền do TVBT chuyển vào TK TT TV, NHTT gửi thông báo cho VSD dưới dạng điện MT910 - Báo CÓ nộp tiền thanh toán.

5.2. Chậm nhất 11h15, NHTT thực hiện kiểm tra số dư tiền trên TK TT TV của TVBT phải trả và gửi cho VSD thông tin chi tiết các TVBT không đủ số dư tiền để thực hiện nghĩa vụ thanh toán (mất khả năng thanh toán tiền) dưới dạng văn bản.

5.3. Từ 11h15 đến 15h00:

a. Đối với các TVBT mất khả năng thanh toán, VSD sử dụng các nguồn hỗ trợ theo quy định tại Điều 25 Quy chế này để khắc phục tình trạng mất khả năng thanh toán tiền của TVBT:

- Đối với khoản bảo đảm thanh toán sử dụng ký quỹ tự doanh, khách hàng, VSD gửi điện MT103 - Yêu cầu rút tiền ký quỹ để thanh toán lỗ vị thế cho NHTT đề nghị chuyển tiền từ tài khoản tiền gửi ký quỹ của TVBT mất khả năng thanh toán sang TK TT TV;

- Đối với khoản đảm bảo thanh toán sử dụng tiền hỗ trợ từ Quỹ bù trừ, VSD gửi điện MT103 - Sử dụng Quỹ bù trừ để thanh toán cho NHTT đề nghị chuyển tiền từ tài khoản tiền gửi Quỹ bù trừ sang TK TT TV;

- Đối với khoản bảo đảm thanh toán từ các nguồn hỗ trợ khác, VSD lập công văn gửi NHTT (Mẫu 06/PLPS-TTBT) để thực hiện chuyển tiền từ nguồn hỗ trợ tương ứng sang TK TT TV.

b. Sau khi chuyển tiền theo chỉ thị của VSD, NHTT gửi thông báo cho VSD dưới dạng điện MT910 - Báo CÓ nhận tiền trên TK TT TV.

c. Đối với khoản bảo đảm thanh toán từ các nguồn hỗ trợ khác, VSD lập công văn gửi TVBT liên quan (Mẫu 07/PLPS-TTBT) thông báo về việc sử dụng.

5.4. Từ 15h00 đến 15h30:

Đối với trái phiếu mua đã về tài khoản lưu ký của nhà đầu tư, TVBT bên bán gửi yêu cầu cho VSD để chuyển khoản số trái phiếu này vào TK CKKQ tại VSD (theo quy trình nộp chứng khoán tại Phụ lục 5 Quy chế này).

5.5. Từ 15h30 đến 16h00:

a. NHTT thực hiện các bước thanh toán sau:

- Chuyển tiền (tổng thuần phải trả) từ TK TT TV phải trả sang TK BTTT VSD đồng thời thông báo cho VSD để thông báo cho TVBT liên quan dưới dạng điện:

+ MT900 - Báo NỢ cắt tiền từ tài khoản thanh toán của TVBT bên phải trả.

+ MT910 - Báo CÓ thanh toán đáo hạn.

- Chuyển tiền (tổng thuần được nhận) từ TK BTTT VSD vào TK TT TV của TVBT lãi đồng thời thông báo cho VSD để thông báo cho TVBT liên quan dưới dạng điện:

+ MT910 - Báo CÓ chuyển khoản về tài khoản thanh toán của TVBT bên được nhận.

+ MT900 - Báo NỢ thanh toán đáo hạn

- Chuyển số tiền trên từ TK TT TV bên được nhận vào các tài khoản nhận tiền mà TVBT đã đăng ký đồng thời thông báo cho VSD dưới dạng điện MT900 -Báo NỢ chuyển khoản về tài khoản đăng ký nhận tiền của TVBT.

b. VSD căn cứ vào Thông báo danh sách phân bổ trái phiếu chuyển giao thực hiện:

- Chuyển số TPCP phải giao của bên bán từ TK CKKQ tại VSD sang tài khoản thanh toán bù trừ chứng khoán của VSD, đồng thời thông báo chuyển giao chứng khoán cho TVBT bên bán điện MT546 - Thông báo chuyển giao chứng khoán;

- Chuyển số TPCP phân bổ từ tài khoản thanh toán bù trừ chứng khoán của VSD sang tài khoản chứng khoán lưu ký của thành viên bên mua, đồng thời, ghi tăng tài khoản chứng khoán giao dịch của nhà đầu tư bên mua và thông báo cho TVBT bên mua dưới dạng điện MT544 - Thông báo nhận chuyển giao chứng khoán.

III. Thanh toán khoản bồi thường đối với hợp đồng chuyển hình thức thanh toán tiền

1. TVBT bên bồi thường chuyển tiền thanh toán bồi thường vào tài khoản và theo thời hạn do VSD thông báo.

2. Sau khi nhận được đủ số tiền bồi thường, VSD lập công văn gửi NHTT (Mẫu 11/PLPS-TTBT) đề nghị chuyển cho TVBT bên nhận bồi thường.

IV. Chuyển trả số tiền thanh toán còn thừa sau khi hoàn tất thanh toán

Sau khi hoàn tất các hoạt động thanh toán quy định tại Điều 19 và Điều 21 Quy chế này, từ 16h00 đến 16h30, NHTT thực hiện chuyển số tiền còn thừa (nếu có) từ TK TT TV vào các tài khoản nhận tiền mà TVBT đã đăng ký đồng thời thông báo cho VSD dưới dạng điện MT900 -Báo NỢ chuyển khoản cho TVBT.

V. Xác định nghĩa vụ thanh toán tiền HĐTL TPCP của TVBT bên mua

Nghĩa vụ thanh toán tiền = FSP x CF x M + AI

Trong đó:

M : Hệ số nhân hợp đồng

FSP : Giá thanh toán cuối cùng

AI : Là lãi trái phiếu được hưởng chưa được thanh toán tính từ kỳ trả lãi trước đến ngày thanh toán cuối cùng (do SGDCK cung cấp).

CF : Hệ số chuyển đổi (do SGDCK cung cấp).

PHỤ LỤC 10

DANH MỤC CHỨNG TỪ THANH TOÁN, THÔNG BÁO ĐƯỢC ÁP DỤNG DƯỚI DẠNG CHỨNG TỪ ĐIỆN TỬ
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

PHỤ LỤC 11

QUY TRÌNH CHUYỂN KHOẢN VỊ THẾ
(Ban hành kèm theo Quy chế ký quỹ, bù trừ và thanh toán chứng khoán phái sinh)

I. Quy trình chuyển khoản vị thế

Áp dụng đối với trường hợp chuyển khoản vị thế theo quy định tại Mục 1.1 Khoản 1 Điều 28 Quy chế này.

1. VSD chuyển khoản vị thế từ TVBT thực hiện giao dịch thay thế sang TVBT mất khả năng thanh toán trên hệ thống nghiệp vụ của VSD.

2. Sau khi hoàn tất chuyển khoản, VSD gửi điện thông báo cho các TVBT liên quan:

- MT598 - Thông báo ghi giảm vị thế trên tài khoản của nhà đầu tư cho TVBT bên chuyển khoản.

- MT598 - Thông báo ghi tăng vị thế trên tài khoản của nhà đầu tư cho TVBT bên nhận chuyển khoản.

II. Quy trình chuyển khoản vị thế, ký quỹ để tất toán tài khoản giao dịch, ký quỹ

Áp dụng đối với trường hợp chuyển khoản vị thế, ký quỹ để tất toán theo quy định tại mục 1.2, Khoản 1 Điều 28 Quy chế này.

1. VSD thực hiện:

- Chuyển khoản vị thế của nhà đầu tư từ tài khoản giao dịch đăng ký thông tin tại TVBT bên chuyển sang tài khoản giao dịch đăng ký thông tin tại TVBT bên nhận;

- Chuyển khoản chứng khoán từ tài khoản chứng khoán ký quỹ tại TVBT bên chuyển sang tài khoản chứng khoán ký quỹ tại TVBT bên nhận.

- Chuyển khoản tiền ký quỹ thông qua việc gửi chỉ thị yêu cầu chuyển khoản tiền ký quỹ đến NHTT dưới dạng điện MT103 - Yêu cầu chuyển khoản tất toán tiền ký quỹ.

2. Sau khi hoàn tất chuyển khoản tiền ký quỹ, NHTT gửi điện thông báo cho VSD:

- MT900 - Báo NỢ chuyển khoản tất toán thành công (liên quan tới tài khoản của TVBT bên chuyển).

- MT910 - Báo CÓ chuyển khoản tất toán (liên quan tới tài khoản của TVBT bên nhận).

3. VSD gửi cho TVBT liên quan:

a. TVBT bên chuyển khoản thông tin về việc ghi giảm vị thế và tài sản ký quỹ của NĐT dưới dạng điện:

- MT546 - Thông báo chuyển khoản toàn bộ tài sản ký quỹ là chứng khoán.

- MT900 - Thông báo ghi giảm tài sản ký quỹ là tiền.

- MT598 - Thông báo ghi giảm vị thế trên tài khoản của nhà đầu tư

b. TVBT bên nhận chuyển khoản thông tin về việc ghi tăng vị thế và tài sản ký quỹ của NĐT dưới dạng điện:

- MT544 - Thông báo tăng tài sản ký quỹ là chứng khoán.

- MT910 - Thông báo ghi tăng tài sản ký quỹ là tiền.

- MT598 - Thông báo ghi tăng vị thế trên tài khoản của nhà đầu tư.