Quyết định 4996/QĐ-BGDĐT năm 2016 Kế hoạch hành động về bình đẳng giới của ngành Giáo dục giai đoạn 2016-2020 do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
--------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 4996/QĐ-BGDĐT

Hà Nội, ngày 28 tháng 10 năm 2016

Nơi nhận:
- Như Điều 3;
- Bộ trưởng (để báo cáo);
- Các đ/c Thứ trưởng;
- TW Hội LHPNVN;
- Ủy ban QGVSTBPNVN;
- TW Hội Khuyến học Việt Nam;
- Lưu: VT, Cục NGCBQLCSGD.

KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG




Nguyễn Thị Nghĩa

1

Mục tiêu 1: Tăng tỉ lệ nữ tham gia các vị trí quản lí, lãnh đạo trong các cơ sở giáo dục, các cơ quan quản lí nhà nước về giáo dục và nghiên cứu khoa học

Chỉ tiêu 1:

90% phòng giáo dục và đào tạo; 95% cơ sở giáo dục và đào tạo có nữ tham gia Ban lãnh đạo.

-Tỷ lệ CB QLGD là nữ trong tổng số CB QLGD ở cấp tỉnh và cấp huyện có xu hướng giảm dần qua các năm (từ 33.33% các năm 2007-2008 tới còn 20% năm 2012-2013)[1] .

- Trong tổng số 247 GĐ, PGĐ các Sở GD&ĐT có 61 nữ, chiếm 25%, trong đó 10 người giữ vị trí giám đốc. Tính đến tháng 4/2016 vẫn còn một số Sở GD&ĐT chưa có cán bộ nữ tham gia lãnh đạo, quản lý [2] (Bắc Ninh, Sơn La…)

- Tính đến 4/2016, tại cơ quan Bộ, cán bộ nữ giữ vị trí lãnh đạo có 1 Thứ trưởng, 2 vụ trưởng, 12 phó vụ trưởng và tương đương, 17 trưởng phòng, 14 phó trưởng phòng.

Như vậy, tổng số nữ là 43/162 vị trí lãnh đạo (tính từ cấp phòng trở lên), chiếm 26,5%.

- Nâng cao năng lực của các cán bộ, đặc biệt là cán bộ cấp có quyền ra quyết định trong việc đưa ra các cơ chế, qui định phù hợp với luật pháp hiện hành về tỉ lệ tham gia của phụ nữ vào các vị trí quản lý trong các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân. Có kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao năng lực về kỹ năng quản lý, lãnh đạo cho cán bộ nữ trong quy hoạch của ngành

- Quy hoạch hàng năm cán bộ các cơ sở giáo dục và các cấp quản lý về giáo dục cần đảm bảo yếu tố giới. Xây dựng các biện pháp, chỉ tiêu cụ thể cho công tác cán bộ nữ. Xây dựng đề án quy hoạch sớm nữ cán bộ trẻ.

Cục NG&CBQLCSGD

Ban VSTBPN các Sở GD&Đ, các cơ sở GD

2016

2017

- Nguồn kinh phí chi thường xuyên do nhà nước cấp hàng năm cho các cơ sở và các đơn vị của Bộ để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu.

- Chương trình mục tiêu Hỗ trợ hệ thống trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020 theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước

- Tài trợ, viện trợ, huy động từ xã hội và cộng đồng trong và ngoài nước

- Các dự án vốn vay liên quan.

- Lồng ghép với kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Lồng ghép với các cơ chế, chính sách liên quan

- Các nguồn hợp pháp khác

Cụ thế:

UNESCO đang xem xét hỗ trợ 03 khóa tập huấn. Tổng ngân sách 535,000,000 đồng

- Chỉ tiêu 2: 95% các cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên có nữ tham gia Ban giám hiệu/Ban giám đốc

- Tỷ lệ nữ cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục trên tổng số (mầm non, tiểu học, THCS, THPT, cơ sở giáo dục nghề nghiệp (TCCN, cao đẳng), đại học).

Đảm bảo sự hiện diện cân bằng của nam giới và nữ giới trong các khóa đào tạo, tập huấn ở tất cả các cấp học trong hệ thống giáo dục quốc dân

Các cơ quan QLNN về GD

- Ban VSTPPN

- Vụ /phòng Tổ chức cán bộ

2016

2020

- Tổ chức Hội nghị thường niên và định kỳ về công tác cán bộ nữ trong ngành giáo dục, với thành phần tham dự đảm bảo tỉ lệ cân bằng nam, nữ.

Ban VSTBPN ngành GD

Các Sở GD&ĐT

2016

2019

- Chỉ tiêu 3: 90% cơ sở giáo dục đại học có nữ tham gia Hội đồng trường/Ban giám hiệu/Ban giám đốc.

- Các cơ sở giáo dục và cơ quan quản lý giáo dục xây dựng các biện pháp, chỉ tiêu cụ thể cho công tác cán bộ nữ

Các cơ sở GD

Ban VSTBPN

2016

2019

- Có kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao năng lực về kỹ năng quản lý, lãnh đạo cho cán bộ nữ trong quy hoạch của ngành

Ban VSTBPN ngành GD

Các Sở GD&ĐT

2016

2019

Có các hoạt động cụ thể (thực hiện các nghiên cứu, truyền thông, vận động chính sách trong các sự kiện phù hợp…) về rào cản trong sự chênh lệch tuổi nghỉ hưu nữ 55, nam 60, ảnh hưởng tới việc bồi dưỡng, quy hoạch và bổ nhiệm cán bộ nữ

Cục NG&CBQLCSGD

Các Sở GD&ĐT

2016

2018

Thu thập, tập hợp, tạo nguồn và có chỉ dẫn cụ thể địa chỉ, cách tiếp cận các khóa tập huấn về nâng cao năng lực quản lý, lãnh đạo cho cán bộ nữ, trong đó có các khóa đào tạo trực tuyến để cán bộ nữ có thể tiếp cận và theo học một cách linh hoạt

Cục NG&CBQLCSGD

Ban VSTBPN,

Các Sở GD&ĐT

2016

2018

Lồng ghép các thông tin và kiến thức về giới, bình đẳng giới, chống phân biệt đối xử trên cơ sở giới tại nơi làm việc thông qua các đợt sinh hoạt chính trị tại cơ quan, các dịp lễ kỷ niệm hoặc các sự kiện có liên quan, nhằm phổ biến, truyền thông nâng cao nhận thức tới tòan thể CBNV, đặc biệt là ban lãnh đạo cơ quan, đơn vị.

Ban VSTBPN

Các sở GDĐT, CQ Bộ GDĐT,

Các cơ sở GD. Cục NG&CBQL các cơ sở GD

2016

2020

Chỉ tiêu 4: 40% nữ tiến sĩ trên tổng số tiến sĩ đang công tác trong các cơ sở giáo dục và đào tạo.

- Số lượng nữ Tiến sĩ là 4,238/ 11.356 cán bộ/giáo viên/giảng viên ở khối trường từ mầm non, tiểu học, THCS, THPT, TCCN, CĐ, ĐH chiếm 37,3%

Nâng cao năng lực của các cán bộ, đặc biệt là các cấp cán bộ có quyền ra quyết định trong việc đưa ra các cơ chế, qui định phù hợp với luật pháp hiện hành đối với tỉ lệ tham gia của phụ nữ vào các vị trí quản lý trong các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Các cơ sở GD, Cơ quan QL GD

Ban VSTPPN,

Vụ /phòng Tổ chức cán bộ, Cục NG&CBQL các cơ sở GD

2016

2020

Chỉ tiêu 5: 35% nữ làm chủ nhiệm các đề tài/nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lí.

Số lượng nữ được làm chủ nhiệm các đề tài/nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp Bộ chỉ chiếm 33% (tổng số 749 đề tài/nhiệm vụ khoa học cấp Bộ, từ năm 2011-2015, có 247 nữ chủ nhiệm; 502 nam chủ nhiệm)

- Xây dựng và ban hành văn bản chỉ đạo khuyến khích, ưu tiên cho nữ khi tham gia tuyển chọn đề tài NCKH các cấp

Vụ KHCN-MT

Các cơ sở GD, Cơ quan QLNN về GD

2016

2020

2

Mục tiêu 2:

Thu hẹp khoảng cách giữa trẻ em trai và gái trong tiếp cận giáo dục; tăng tỉ lệ biết chữ của trẻ em gái và phụ nữ dân tộc thiểu số ở những vùng khó khăn

Chỉ tiêu 1: Giảm tỉ lệ trẻ em trai trong độ tuổi THCS ngoài nhà trường xuống 8% và tăng cơ hội học tập cho trẻ em gái dân tộc Mông

- Tỷ lệ trẻ em gái chưa bao giờ đến trường của vùng miền núi phía Bắc cao nhất nước (14.1%) Tỉ lệ trẻ em trai trong độ đi học không đến trường ở vùng Tây Nguyên có cao hơn trẻ em gái.

- Tăng chậm trong tỷ lệ % học sinh dân tộc thiểu số trong tổng số trẻ nhập học bậc tiểu học, chỉ từ 16% lên 17% trong giai đoạn 2006- 2012

- Rà soát, đánh giá thực trạng và nhu cầu đến trường của trẻ em gái và trẻ em trai ở một số địa phương trọng điểm (miền núi phía bắc và vùng Tây nguyên). Rà soát tình trạng bỏ học của học sinh phổ thông. Chú trọng trẻ em gái vùng dân tộc, trẻ em gái có hoàn cảnh đặc biệt dễ bị tổn thương. Đặc biệt việc triển khai các chương trình hỗ trợ học sinh nữ trong giai đoạn chuyển tiếp từ tiểu học đến trung học cơ sở; từ trung học cơ sở đến học nghề, trung cấp chuyên nghiệp hoặc đại học

Vụ Giáo dục Dân tộc

Vụ GD Mầm non Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học, Vụ GDTX, Vụ Công tác HS, SV, Viện KHGDVN,

2016

2017

- Nguồn kinh phí chi thường xuyên do nhà nước cấp hàng năm cho các cơ sở và các đơn vị của Bộ để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu.

- Chương trình mục tiêu Hỗ trợ hệ thống trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020 theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước

- Tài trợ, viện trợ, huy động từ xã hội và cộng đồng trong và ngoài nước

- Các dự án vốn vay liên quan.

- Lồng ghép với kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Lồng ghép với các cơ chế, chính sách liên quan

- Các nguồn hợp pháp khác

Cụ thế:

+ UNESCO đang xem xét việc hỗ trợ kinh phí thực hiện 01 nghiên cứu. Tổng ngân sách 254,000,000 đồng

- Đẩy mạnh các chương trình hướng dẫn và tư vấn cho giáo viên làm việc với trẻ em gái dân tộc, trẻ em gái có hoàn cảnh đặc biệt dễ bị tổn thương

Vụ Giáo dục Dân tộc

Vụ GD Mầm non Vụ GD tiểu học, Vụ GD Trung học, Vụ Công tác HS, SV, Viện KHGD

VN, Vụ TCCN, Vụ GD ĐH, Vụ KHTC

2016

2018

- Tuyên truyền, vận động cộng đồng, triển khai chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức và chia sẻ thông tin hướng đến gia đình và trường học để khuyến khích và huy động trẻ em đến trường và tạo điều kiện hội nhập cho những trẻ em gái có hoàn cảnh đặc biệt dễ bị tổn thương (ưu tiên thí điểm tại các địa phương có tỷ lệ trẻ em gái và trẻ em trai đến trường thấp nhất so với cả nước)

Sở GDĐT

-TT Truyền thông GD - Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

- Hội Khuyến học

- Cộng đồng

2016

2018

- Triển khai tuyên truyền về tầm quan trọng của việc biết chữ đối với phụ nữ; Đổi mới vận động và hình thức và phương pháp xoá mù chữ phù hợp phụ nữ, đặc biệt phụ nữ dân tộc; 

Sở GDĐT

-TT Truyền thông GD - Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

- Hội Khuyến học

- Cộng đồng

2016

2018

Chỉ tiêu 2: Tăng tỉ lệ biết chữ của nam và nữ trong độ tuổi từ 15-60 đạt 98%, độ tuổi 15-35 là 99%; đối với các tỉnh thuộc khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ tỷ lệ này tương ứng là 94% và 96%.

- Tỷ lệ biết chữ của nữ giới (từ 15 tuổi trở lên) tăng từ 2002 đến nay, tuy nhiên luôn thấp hơn nam giới từ 7-8%.

- Ở độ tuổi THCS: tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường ở trẻ em trai cao hơn trẻ em gái (năm 2009 trai là 11,77% và gái là 10,52%; năm 2014 tương ứng là 8,57% và 7,50%).

- Phụ nữ DTTS và phụ nữ sống trong các hộ nghèo có tỷ lệ biết chữ thấp.

- Năm học 2014-2015, tổng số người trong độ tuổi 15-25 mù chữ là 128,327 người, trong đó người dân tộc là 56,355 (chiếm 44%) và trong số người dân tộc mù chữ này thì tỉ lệ nữ chiếm tới 79% (44,519/56,355). Ở tuổi 26-35, người dân tộc chiếm 50,3% trong đó phụ nữ chiếm quá nửa 63%. Ở độ tuổi 36-60, người dân tộc chiếm 43,4 %, trong số đó hơn nửa là nữ (54%)

- Số liệu điều tra dân số 2009 cho thấy tỷ lệ biết chữ 15-35 là 96,2% (trong đó nam 96,7%, nữ thấp hơn 95,6%). Ở độ tuổi 15 trở lên, tỷ lệ biết chữ là 94%, trong đó tỷ lệ biết chữ của nữ và nam ở độ tuổi này là 92% so với 96,1%. Đặc biệt tỷ lệ biết chữ của phụ nữ ở các tỉnh miền núi phía Bắc rất thấp. Cụ thể Điện Biên (55,3%), Lai Châu (44,3%), Sơn La (65%)

- Rà soát, đánh giá hiện trạng và xác định nhu cầu xóa mù chữ của nam, nữ trong độ tuổi từ 15 trở lên (chú trọng đến các địa phương có tỷ lệ mù chữ cao). Điều tra, cập nhật, thống kê số liệu mù chữ hàng năm có tách giới theo phần mềm quản lý phổ cập giáo dục và xoá mù chữ của Bộ; Tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, giáo viên tham gia các lớp xoá mù chữ cho phụ nữ dân tộc.

Vụ GDTX

Vụ GD Dân tộc

2016

2020

- Triển khai Đề án xã hội học tập có nhạy cảm giới. 

Vụ GDTX

Vụ GD Dân tộc, Vụ GD tiểu học, Vụ GD Trung học

2016

2020

- Triển khai tuyên truyền về tầm quan trọng của việc biết chữ đối với phụ nữ; Đổi mới vận động và hình thức và phương pháp XMC phù hợp phụ nữ, đặc biệt phụ nữ dân tộc; 

Sở GDĐT

-TT Truyền thông GD - Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

- Hội Khuyến học

- Cộng đồng

2016

2017

- Tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, giáo viên tham gia các lớp XMC cho phụ nữ dân tộc 

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD

Vụ GDTX, Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

2016

2018

Chỉ tiêu 3: Đến cuối năm 2018, hoàn thành 01 báo cáo khảo sát về thực trạng đời sống của giáo viên trẻ (dưới 30 tuổi) vùng kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn nhằm đưa ra các khuyến nghị về cơ chế chính sách phù hợp

- Chưa có cơ sở dữ liệu thực trạng đời sống của giáo viên trẻ ở vùng sâu vùng xa vùng đặc biệt khó khăn.

- Tổ chức các nghiên cứu đánh giá thực trạng, xác định nhu cầu hỗ trợ đời sống cho giáo viên trẻ ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, làm cơ sở đề xuất để Bộ Giáo dục & Đào tạo có các đề xuất với chính phủ về chính sách khuyến khích sự tham gia của giáo viên trẻ ở các vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD

Vụ GD Mầm non, Vụ Tiểu học, Vụ GD Trung học, Vụ GD Dân tộc, Cục NG&CBQL các cơ sở GD

2016

2018

- Rà soát, điều chỉnh các chính sách hiện hành nhằm tăng tính phù hợp và hiệu quả của các chính sách về luân chuyển các cán bộ làm việc ở vùng sâu vùng xa. 

Cục NG&CBQLCSGD

Vụ GD Mầm non, Vụ tiểu học, Vụ GD Trung học, Vụ GD Dân tộc

2016

2018

Chỉ tiêu 4: Tăng tỉ lệ nam giới tham gia đào tạo và làm việc trong ngành học mầm non, tiểu học; tăng tỷ lệ nhà giáo nữ ở các cơ sở giáo dục từ trung học phổ thông, nghề nghiệp.

Hiện nay 99.9% CBQL, GV ngành học mầm non, tiểu học là nữ-

- Xây dựng và ban hành văn bản chỉ đạo liên quan đến chế độ ưu đãi trong công tác tuyển sinh đầu vào và tuyển dụng giáo viên nam cho bậc học mầm non

Cục NG&CBQLCSGD

Các Sở GDĐT,

Vụ GD Mầm non, Vụ GD ĐH,

2016

2018

3

Mục tiêu 3:

Đảm bảo các vấn đề về giới, bình đẳng giới được lồng ghép trong chương trình tổng thể, chương trình môn học, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới

Chỉ tiêu 1: Nội dung, chương trình và sách giáo khoa phổ thông mới được điều chỉnh có nội dung và hình ảnh thúc đẩy bình đẳng giới.

- Phân tích 76 cuốn SGK của 6 môn học từ lớp 1 đến lớp 12: trong tổng số 8.276 nhân vật xuất hiện trong nội dung văn bản, nam giới chiếm 69%, nữ 24%, còn lại 7% là trung tính về giới. - Về hình ảnh, trong tổng số 7.987 hình ảnh thì nam giới chiếm 58%, nữ chiếm 41%

- Sự chênh lệch giữa nhân vật nam và nữ cũng có sự khác biệt theo các cấp học, càng lên cấp học cao sự chênh lệch càng lớn, nhất là ở cấp THPT.

- Các nhân vật nam được thể hiện giữ những vai trò mạnh mẽ, quan trọng, thần thánh, lãnh đạo; các nhân vật nữ giới bị kẹt trong vai trò truyền thống làm vợ, làm mẹ, yếu thế và phụ thuộc.

- Phối hợp với các cơ quan, phương tiện truyền thông nhằm phổ biến rộng rãi các thông tin và kiến thức về Bình đẳng giới, xóa bỏ định kiến giới trong chương trình và sách giáo khoa, giúp nâng cao nhận thức của ngành giáo dục nói riêng và của toàn xã hội chung về vấn đề giới trong sách giáo khoa.

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

Ban Chỉ đạo Đổi mới chương trình GD phổ thông,

- TT Truyền thông, Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

2016

2017

- Nguồn kinh phí chi thường xuyên do nhà nước cấp hàng năm cho các cơ sở và các đơn vị của Bộ để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu.

- Chương trình mục tiêu Hỗ trợ hệ thống trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020 theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước

- Tài trợ, viện trợ, huy động từ xã hội và cộng đồng trong và ngoài nước

- Các dự án vốn vay liên quan.

- Lồng ghép với kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Lồng ghép với các cơ chế, chính sách liên quan

- Các nguồn hợp pháp khác

Cụ thể:

+ UNESCO hỗ trợ xây dựng và hoàn thiện 1 bộ tài liệu hướng dẫn LGG trong biên soạn, thẩm định CT và SGK GD phổ thông; Bên cạnh đó, đang xem xét hỗ trợ tiếp 03 khóa tập huấn, tổng số người tham dự vào khoảng 150 người. Tổng ngân sách 1,100,000,000 đồng

+ UNESCO hỗ trợ kinh phí xây dựng 1 khóa học trực tuyến. Bên cạnh đó, tổ chức 03 khóa tập huấn cho 90 giáo viên nguồn tại 3 địa phương. Tổng ngân sách 1,200,000,000 đồng

- Xây dựng, phổ biến và tổ chức tập huấn sử dụng tài liệu hướng dẫn về lồng ghép giới trong chương trình và sách giáo khoa kèm theo các mẫu chỉnh sửa liên quan đến giới trong sách giáo khoa (bao gồm nội dung, hình ảnh, ngôn ngữ…) tới các ban biên soạn, thẩm định chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thống (sau năm 2018). 

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

Ban Chỉ đạo Đổi mới chương trình GD phổ thông,

-TT Truyền thông GD - Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

2016

2016

- Khuyến khích việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền thông tin, hướng dẫn cho các nhà xuất bản trong việc biên soạn sách giáo khoa, cũng như phổ biến thông tin phù hợp tới cha mẹ, giáo viên và học sinh về việc lựa chọn sách giáo khoa có nội dung đảm bảo có sự lồng ghép giới. 

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

Ban Chỉ đạo Đổi mới chương trình GD phổ thông,

-TT Truyền thông GD - Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

- Hội Khuyến học

- Cộng đồng

Chỉ tiêu 2: 100 % Ban soạn thảo, thẩm định chương trình và sách giáo khoa phổ thông sử dụng liệu hướng dẫn lồng ghép giới trong xây dựng chương trình và sách giáo khoa (tài liệu được xây dựng trong khuôn khổ Sáng kiến về Giới).

- Nghề nghiệp của nhân vật nam giới trong SGK cũng đa dạng hơn nghề nghiệp của nữ giới.

- Hình ảnh các bé trai trong SGK thường gắn liền với những hoạt động nghịch ngợm, nô đùa, không tuân thủ thủ luật lệ; còn các bé gái thì gắn với những hoạt động dọn dẹp, vệ sinh, chăm em….

- Thiếu vắng chương trình, tài liệu và SGK phản ánh sự tham gia của học sinh nữ trong các vai trò nghiên cứu khoa học, vận hành máy móc, thiết bị, các môn KHTN (STEM).

- Xây dựng tài liệu hướng dẫn, tài liệu tham khảo, chỉ dẫn nguồn, phổ biến, tập huấn cho giáo viên phương pháp tích hợp giảng dạy về giới tính, giới, sức khỏe sinh sản, tình dục và bình đẳng giới vào các môn tự nhiên xã hội, sinh học, giáo dục công dân

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD

Vụ GD Tiểu học,

Vụ GD Trung học

2016

2018

Chỉ tiêu 3: Nội dung về giới tính, giới, bình đẳng giới, sức khỏe sinh sản, tình dục và phòng chống bạo lực học đường được giảng dạy trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặc biệt ở các trường sư phạm.

- Các bài học về giới, giới tính, sức khỏe sinh sản, tình dục và bình đẳng giới chưa thực sự được tích hợp vào chương trình giáo dục chính quy.

- Xây dựng đề án, dự án về phương pháp giảng dạy giới, bình đẳng giới cho các trường sư phạm.

- Phối hợp với Bộ Y tế, thực hiện chương trình thử nghiệm về giáo dục giới tính học đường tại trường học. Tăng cường truyền thông giáo dục giới tính và cung cấp thông tin truyền thông về sức khỏe tình dục và kế hoạch hóa gia đình cho học sinh, sinh viên

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD

2016

2018

4

Mục tiêu 4: Nâng cao chất lượng công tác truyền thông về bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới trong các cơ quan quản lý giáo dục, cơ sở đào tạo, cha mẹ học sinh và cộng đồng

Chỉ tiêu 1: It nhất 05 tài liệu truyền thông về các vấn đề giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới được các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và phổ biến rộng rãi.

- Công tác truyền thông về bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới trong các cơ quan quản lý giáo dục, cơ sở đào tạo, cha mẹ học sinh và cộng đồng còn chung chung, chưa đa dạng.

- Các đề án, hoạt động truyền thông vẫn chủ yếu tập trung vào việc củng cố vai trò truyền thống của nữ cán bộ, nữ nhà giáo. Ví dụ như các cuộc thi nấu ăn, cắm hoa hay phong trào “Giỏi việc trường, đảm việc nhà”, tạo khuôn mẫu không còn phù hợp về giới cũng như nhấn mạnh vai trò kép của phụ nữ

- Tổ chức các cuộc thi, diễn đàn, câu lạc bộ liên quan đến bình đẳng giới, khuyến khích việc tổ chức các mô hình hoặc các ví dụ, tấm gương tốt về bình đẳng giới trong các cơ quan quản lý giáo dục, cơ sở đào tạo, cha mẹ học sinh và cộng đồng;

Vụ Công tác HS, SV

-TT Truyền thông GD - Văn phòng Bộ;

- Công đoàn GDVN

- Các vụ bậc học

2016

2018

- Nguồn kinh phí chi thường xuyên do nhà nước cấp hàng năm cho các cơ sở và các đơn vị của Bộ để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu.

- Chương trình mục tiêu Hỗ trợ hệ thống trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020 theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước

- Tài trợ, viện trợ, huy động từ xã hội và cộng đồng trong và ngoài nước

- Các dự án vốn vay liên quan.

- Lồng ghép với kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Lồng ghép với các cơ chế, chính sách liên quan

- Các nguồn hợp pháp khác

Cụ thể:

+ UNESCO hỗ trợ kinh phí tổ chức 1 cuộc thi về thúc đẩy BĐG trong các hoạt động phối hợp giữa nhà trường-cha mẹ và cộng đồng. 01 Sổ tay hướng dẫn về vấn đề này sẽ được hoàn thành, có thể áp dụng cho các trường tiểu học và THCS trên toàn quốc. Ngoài ra, hỗ trợ kinh phí tổ chức 03 lớp tập huấn cho giáo viên, quản lý trường học, cha mẹ học sinh, học sinh, cán bộ địa phương. Khoảng 150 người. Tổng kinh phí 1,200,000,000 đồng

+ UNESCO hỗ trợ kinh phí cho Hội khuyến học VN xây dựng 01 Sổ tay hướng dẫn LGG trong các hoạt động khuyến học ở cộng đồng để phổ biến trên toàn quốc. Bên cạnh đó, hỗ trợ kinh phí tổ chức 02 khóa tập huấn cho 100 cán bộ chủ chốt của Hội Khuyến học các tỉnh . Tổng ngân sách 605,000,000 đồng

+ UNESCO hỗ trợ kinh phí tổ chức 04 khóa tập huấn cho các phóng viên các cơ quan báo đài; 02 khóa tập huấn cho 20 cán bộ nhân viên bảo tàng PNVN, 10 giáo viên và 50 học sinh trường thực nghiệm HN; hỗ trợ kinh phí xây dựng 1 tài liệu hướng dẫn thực hiện mô hình “Phóng viên nhỏ về BĐG” để phổ biến và áo dụng trên toàn quốc. bên cạnh đó, đang xem xét hỗ trợ bảo tàng phụ nữ VN hình thành 1 khu vực/phòng trưng bày về Giới và BĐG nhằm lồng ghép các nội dung giáo dục về giới và BĐG trong các hoạt động ngoại khóa, phối hợp với các trường học phổ thông. Tổng ngân sách 1,900,000,000 đồng

+ UNESCO hỗ trợ kinh phí in ấn và phổ biến khoảng 1,000 quyển tài liệu hướng dẫn về mô hình “phóng viên nhỏ về BĐG”. Tổng ngân sách khoảng 100,000,000 đồng

Chỉ tiêu 2: 100% cán bộ chủ chốt của Hội khuyến học Việt Nam các cấp (từ cấp xã đến cấp tỉnh) được nâng cao nhận thức về vấn đề giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới thông qua việc tiếp cận với các tài liệu truyền thông, các khóa tập huấn nâng cao năng lực cũng như tham gia vào các sự kiện truyền thông.

- Thiếu vắng các hoạt động và tài liệu hướng dẫn tổ chức các hoạt động truyền thông có sự tham gia của nam giới đối với các vấn đề về giới và bình đẳng giới.

Còn ít các mô hình, hoạt động truyền thông về vấn đề về giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới được kết hợp giữa học sinh, nhà trường, gia đình và cộng đồng

- Xây dựng tài liệu hướng dẫn, sổ tay về lồng ghép giới trong công tác khuyến học, phổ biến rộng rãi tới các các bộ chủ chốt về công tác khuyến học của các địa phương.

Hội khuyến học

Các địa phương

2016

2020

- Đưa nội dung về giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới vào các khóa tập huấn của Hội khuyến học Việt Nam nhằm đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình dòng họ và cộng đồng theo Quyết định số 281/QĐ-TTg ngày 20/02/2014.

Hội khuyến học

Các địa phương

2016

2017

- Xây dựng sổ tay, tài liệu, tờ rơi tờ gấp và các công cụ truyền thông phù hợp tuyên truyền về bình đẳng giới, các hoạt động/mô hình hay về thúc đẩy bình đẳng giới, xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu giới.

Hội khuyến học

Các địa phương

2016

2017

Chỉ tiêu 3: It nhất 2 triệu lượt phụ huynh học sinh, 6 triệu lượt học sinh từ bậc học tiểu học đến trung học phổ thông và khoảng 2 nghìn cán bộ có thẩm quyền của các cấp địa phương được tiếp cận các vấn đề giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới thông qua các tài liệu và sự kiện truyền thông.

- Xây dựng và thực hiện Chương trình Phóng viên nhỏ hay nhóm/câu lạc bộ Nhà báo Trẻ về bình đẳng giới, để nâng cao nhận thức cho các nhà trường, cộng đồng và gia đình về bình đẳng giới và giáo dục cho trẻ em gái .

- Tăng cường hoạt động của hội cha mẹ học sinh kết hợp với nhà trường, cộng đồng về thúc đẩy bình đẳng giới, phá bỏ các khuôn mẫu giới không còn phù hợp, giải quyết các vấn đề bạo lực học đường.

Viện KHGDVN

Vụ GD Trung học, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam;

2016

2020

- Tập huấn kỹ năng truyền thông về bình đẳng giới, xây dựng thông điệp về bình đẳng giới cho phóng viên và cán bộ truyền thông. 

Vụ GD Trung học

Viện KHGDVN, Bảo tàng PNVN, Đài tiếng nói VN

2016

2017

Chỉ tiêu 4: : It nhất 600 lượt cán bộ, giáo viên và học sinh được tập huấn trở thành đội ngũ truyền thông nguồn về giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới của ngành Giáo dục. 

- Biên soạn tài liệu và tổ chức tập huấn cho đội ngũ truyền thông nguồn về bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới của ngành giáo dục.

Vụ GD Trung học

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD, Vụ CT, HSSV, Các Sở GD&ĐT, Viện KHGDVN

2016

2018

5

Mục tiêu 5:

Phòng chống bạo lực học đường, bạo lực học đường trên cơ sở giới, thúc đẩy môi trường học tập an toàn và thân thiện

Chỉ tiêu 1: Đến năm 2017, ban hành Nghị định Quy định môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường

- Chưa có cơ sở dữ liệu về bạo lực học đường trên cơ sở giới ở Việt Nam

- Nghiên cứu đánh giá thực trạng bạo lực học đường, bạo lực học đường trên cơ sở giới và nạn bắt nạt có liên quan đến trường học để đưa ra các khuyến nghị, giải pháp nhằm quản lý và giải quyết các vấn đề này trong và ngoài nhà trường

- Các nội dung liên quan tới giáo dục giới tính toàn diện được đưa vào giảng dạy trên lớp hoặc trong các hoạt động ngoại khóa tại các cấp bậc học một cách phù hợp- Tiếp tục trang bị kiến thức và kỹ năng phòng chống bạo lực học đường cho học sinh, sinh viên.

Viện KHGDVN

Vụ GD tiểu học, Vụ GD Trung học, Vụ CT, HSSV

2016

2017

- Nguồn kinh phí chi thường xuyên do nhà nước cấp hàng năm cho các cơ sở và các đơn vị của Bộ để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu.

- Chương trình mục tiêu Hỗ trợ hệ thống trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020 theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước

- Tài trợ, viện trợ, huy động từ xã hội và cộng đồng trong và ngoài nước

- Các dự án vốn vay liên quan.

- Lồng ghép với kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Lồng ghép với các cơ chế, chính sách liên quan

- Các nguồn hợp pháp khác

Cụ thể:

+ UNESCO hỗ trợ kinh phí thực hiện 1 nghiên cứu trên 6 tỉnh. Đồng thời, hỗ trợ kinh phí xây dựng 01 bộ tài liệu khuyến nghị về quản lý bạo lực trên cơ sở giới có liên quan đến trường học và nạn bắt nạt. tài liệu khuyến nghị này sẽ được in ấn khoảng 2,000 bản, phổ biến rộng rãi tới BGH, giáo viên, nhân viên tư vấn nhà trường của các trường THCS, THPT trên toàn quốc. Tổng ngân sách 430,000,000 đồng

Chỉ tiêu 2: Đến năm 2017, có ít nhất 02 khóa học trực tuyến về bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến giới dành cho cán bộ quản lý nhà trường và giáo viên/nhân viên tư vấn học đường được Bộ giáo dục và Đào tạo xây dựng, hoàn thiện và phổ biến rộng rãi;

- Từ đầu năm học 2009-2010 đến tháng 5-2012, toàn quốc đã xảy ra 1.508 vụ việc HS đánh nhau trong và ngoài trường học. Bình quân cứ 5.260 HS thì xảy ra 1 vụ đánh nhau; cứ 9 trường thì có 1 vụ HS đánh nhau; cứ 10.000 HS thì có 1 HS bị kỷ luật khiển trách; cứ 5.555 HS thì có 1 HS bị kỷ luật cảnh cáo vì đánh nhau; cứ 11.111 HS thì có 1 HS bị buộc thôi học có thời hạn vì đánh nhau…

- Khảo sát tại trường THPT tại Hà Nội cho thấy có đến 96,7% số HS được hỏi cho rằng ở trường các em học có xảy ra hiện tượng nữ sinh đánh nhau. Kết quả khảo sát cũng cho biết, có tới 64% các em nữ thừa nhận từng có hành vi đánh nhau với bạn khác. Phần lớn các em nữ đã có hành vi đánh nhau cho rằng bạo lực giữa nữ sinh là “bình thường” (57,3%) và “chấp nhận được” (39,6%).

- Bạo lực học đường trong các cơ sở giáo dục phổ thông ở Việt Nam là một vấn đề gây nhiều bức xúc cho học sinh, nhà trường, gia đình và xã hội.

Biên soạn tài liệu và tổ chức tập huấn về quản lý bạo lực học đường, bạo lực học đường trên cơ sở giới và nạn bắt nạt có liên quan đến trường học cho giáo viên chủ nhiệm, nhân viên tư vấn và ban giám hiệu.

- Lồng ghép giáo dục phòng chống bạo lực trên cơ sở giới vào nội dung, chương trình giảng dạy trong nhà trường, nhất là đối với các môn đạo đức, giáo dục công dân

Viện KHGDVN

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD, Vụ GD tiểu học, Vụ GD Trung học

2016

2018

- Hướng dẫn tổ chức các hoạt động truyền thông, tọa đàm về chủ đề ngăn chặn bạo lực học đường trên cơ sở giới phối kết hợp giữa gia đình, nhà trường và cộng đồng

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

Các Sở GD&ĐT, các cơ sở GD, TT Truyền thông- VP Bộ

2016

2017

Chủ động phối hợp, xây dựng cơ chế phối hợp với các cơ quan, đơn vị chức năng tại địa phương (công an, hội phụ nữ, dân phòng, đoàn thanh niên); Cục chăm sóc bảo vệ trẻ em của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong công tác phòng chống và quản lý bạo lực học đường

Các Sở GD&ĐT

Các cơ sở GD

2016

2018

Ban hành Quy ước Trường học An toàn, thân thiện và bình đẳng 

Vụ CT, HS-SV

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

2017

2018

Chỉ tiêu 3: 100% cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm/nhân viên tư vấn của các trường (từ bậc học mầm non đến đại học) được nâng cao năng lực thông qua việc tiếp cận các kiến thức liên quan đến giới, bình đẳng giới và quản lý bạo lực học đường

Tổ chức vận động chính sách, để tăng số lượng và vận hành các phòng tư vấn tại trường học

- Tăng cường việc chia sẻ thông tin các mô hình đã thực hiện về công tác/dịch vụ tư vấn về phòng chống bạo lực học đường. 

Cục Nhà giáo và CBQL cơ sở GD

Vụ GD Tiểu học, Vụ GD Trung học

2016

2018

6

Mục tiêu 6: Tăng cường công tác thống kê có trách nhiệm giới, lồng ghép giới vào hoạch định chính sách, lập kế hoạch và quản lý ngành giáo dục

Chỉ tiêu 1: 100% CBNV phụ trách công tác thống kê, báo cáo, pháp chế và thành viên các ban soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, các cán bộ lập kế hoạch và quản lý của ngành giáo dục được tập huấn nâng cao năng lực về vấn đề giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan giới.

- Năm 2014, tỷ lệ nhập học chung toàn cấp THCS đạt 91,8% trong khi tỷ lệ này ở cấp THPT chỉ là 67,7%. Tương tự, tỷ lệ nhập học đúng tuổi cũng khác biệt (tương ứng là 88,0% và 63,1%). Nhiều học sinh không tiếp tục học lên cấp THPT, không rõ về giới nào bỏ học nhiều hơn. Cần phân tích các nguyên nhân tác động lên học sinh nam và học sinh nữ để xây dựng chỉ tiêu, kế hoạch phát triển giáo dục phù hợp.

- Khó khăn trong tìm kiếm và tổng hợp các dữ liệu có phân tách theo giới tính trong ngành giáo dục. Các dữ liệu phụ thuộc vào Tổng cục thống kê, thiếu sự nhất quán và cập nhật.

- Kỹ năng phân tích, đánh giá và lồng ghép giới cho đội ngũ cán bộ, công chức tham gia hoạch định chính sách trong ngành giáo dục còn hạn chế.

- Nhận thức về giới, bình đẳng giới còn chưa cao ở các cấp lãnh đạo, quản lý.

Khảo sát đánh giá nhu cầu đào tạo của cán bộ quản lý, lãnh đạo về lập ngân sách có đáp ứng/trách nhiệm giới.

Vụ KHTC

Các vụ bậc học,

Vụ GD Dân tộc, Vụ GDTX, Vụ KHCN-MT, Các Sở GD&ĐT, Các cơ sở GD, Viện KHGDVN

2016

2017

- Nguồn kinh phí chi thường xuyên do nhà nước cấp hàng năm cho các cơ sở và các đơn vị của Bộ để thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu.

- Chương trình mục tiêu Hỗ trợ hệ thống trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020 theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước

- Tài trợ, viện trợ, huy động từ xã hội và cộng đồng trong và ngoài nước

- Các dự án vốn vay liên quan.

- Lồng ghép với kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Lồng ghép với các cơ chế, chính sách liên quan

- Các nguồn hợp pháp khác

Cụ thể:

UNESCO hỗ trợ 04 khóa tập huấn cho khoảng 150 cán bộ KH và quản lý GD. Tổng ngân sách 772,000,000 đồng

Xây dựng tài liệu và đào tạo nhóm chuyên gia về giới trong lập kế hoạch và thống kê ngành vực giáo dục, đào tạo. 

Vụ KHTC

Các vụ bậc học,

Vụ GD Dân tộc, Vụ GDTX, Vụ KHCN-MT, Các Sở GD&ĐT, Các cơ sở GD, Viện KHGDVN

2016

2017

Tổ chức tập huấn về quản lý dựa trên kết quả có nhạy cảm giới trong công tác lập kế hoạch, báo cáo, theo dõi và đánh giá; 

Vụ KHTC

Các vụ bậc học,

Vụ GD Dân tộc, Vụ GDTX, Vụ KHCN-MT, Các Sở GD&ĐT, Các cơ sở GD, Viện KHGDVN

2017

2018

Tập huấn về kỹ năng phân tích, đánh giá và lồng ghép giới trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và quản lý/lãnh đạo cho cán bộ làm công tác pháp chế, thành viên các ban soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, cán bộ lập kế hoạch.

- Thực hiện phân tích giới và lồng ghép giới khi soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật

Vụ KHTC

Các vụ bậc học,

Vụ GD Dân tộc, Vụ GDTX, Vụ KHCN-MT, Các Sở GD&ĐT, Các cơ sở GD, Viện KHGDVN

2017

2018

Chỉ tiêu 2: Xây dựng và áp dụng thống nhất mẫu biểu thu thập số liệu thống kê, mẫu biểu báo cáo số liệu thống kê có phân tách giới (từ cấp địa phương đến trung ương) và công bố rộng rãi trên website của Bộ

Xây dựng cơ sở dữ liệu về giới trong ngành giáo dục, dựa vào các chỉ tiêu của ngành và của Mục tiêu phát triển bền vững Số 4 về Chất lượng giáo dục và Mục tiêu số 5 về Bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ và em gái. 

Vụ KHTC

Các vụ bậc học,

Vụ GD Dân tộc, Vụ GDTX, Vụ KHCN-MT, Các Viện KHGDVN

2017

2018

Chỉ tiêu 3:

100% các văn bản quy phạm pháp luật, báo cáo do ngành giáo dục tham mưu hoặc trực tiếp ban hành được rà soát dưới góc độ giới.

Phối hợp với Tổng cục thống kê, phân tích nhu cầu và khuyến nghị xây dựng Bộ chỉ số về giới của ngành giáo dục

Vụ KHTC

Các vụ bậc học,

Vụ GD Dân tộc, Vụ GDTX, Vụ KHCN-MT, Viện KHGDVN

2017

2018

Stt

Thuật ngữ

Giải thích

Nguồn

1.

Giới

Giới đề cập đến vai trò và trách nhiệm của nam giới và phụ nữ được tạo ra trong gia đình, xã hội và nền văn hóa của chúng ta. Khái niệm giới cũng liên quan tới những mong đợi về đặc điểm, khả năng và những hành vi, ứng xử của cả phụ nữ và nam giới (nữ tính và nam tính).

Theo “Tài liệu Hướng dẫn về bình đẳng giới cho các ấn phẩm của UNESCO, 2012

2.

Giới tính

Là những khác biệt về mặt sinh học giữa nam và nữ, cũng như các đặc tính sinh học phân biệt nam và nữ. Một người có thể là nam hoặc nữ bất kể chủng tộc, tầng lớp, tuổi tác hoặc sắc tộc.

Tuy nhiên, ý nghĩa xã hội gắn liền với sinh học của một người có thể khác nhau tùy thuộc vào dân tộc của họ. Một số người có thể có đặc tính sinh học của cả hai phái, nam và nữ, bởi sự phức tạp về mặt thể chất của họ.

Hướng dẫn BĐG trong chính sách và thực tiễn đào tạo giáo viên (UNESCO, 2015)

3.

Bình đẳng giới

Nam và nữ có vị trí, vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy đầy đủ quyền con người và năng lực của mình cho sự phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa và chính trị và thụ hưởng như nhau về thành quả của sự phát triển đó.

4.

Định kiến giới

Là nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch về đặc điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ.

Luật Bình đẳng giới (2009)

5.

Góc nhìn giới hoặc lăng kính giới

là việc nhìn nhận các sự việc/vấn đề khác nhau có tính đến những khía cạnh về giới

" Báo cáo Rà soát và phân tích sách giáo khoa dưới góc độ về giới tại cấp quốc gia (MOET & UNESCO– 2010)

6.

Lồng ghép giới

Quá trình đánh giá các tác động đối với phụ nữ và nam giới trong bất kỳ hành động theo kế hoạch, bao gồm cả pháp luật, chính sách, chương trình, trong tất cả các lĩnh vực và ở mọi cấp độ. Đó là một chiến lược nhằm đưa mối quan tâm và kinh nghiệm của phụ nữ cũng như của nam giới vào quá trình thiết kế, thực hiện, giám sát và đánh giá các chính sách và chương trình trong tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế và xã hội để phụ nữ và nam giới được hưởng lợi bình đẳng và xóa bỏ được bất bình đẳng giới

Theo “Tài liệu Hướng dẫn về bình đẳng giới cho các ấn phẩm của UNESCO, 2012

7.

Lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong xây dựng văn bản quy phạm pháp luật

là biện pháp nhằm thực hiện mục tiêu bình đẳng giới bằng cách xác định vấn đề giới, dự báo tác động giới của văn bản, trách nhiệm, nguồn lực để giải quyết vấn đề giới trong các quan hệ xã hội được văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh.

Luật Bình đẳng giới (2009)

8.

Cân bằng giới

là sự thể hiện mang tính định lượng đại diện và tham gia của hai giới. Là một bước cần thiết nhưng chưa đủ để đạt được bình đẳng giới

Luật Bình đẳng giới (2009)

9.

Công bằng giới

Sự đối xử hợp lý với nam và nữ. Để đảm bảo công bằng, cần có các biện pháp khắc phục những yếu tố bất lợi ngăn không cho phụ nữ và nam giới có vị thế bình đẳng với nhau.

Luật Bình đẳng giới (2009)

10.

Khuôn mẫu giới

Sự khái quát hóa giản đơn về đặc điểm, tính cách, vai trò, của các cá nhân hoặc nhóm người dựa trên giới tính của họ. Các khuôn mẫu có thể là tích cực hoặc tiêu cực nhưng chúng hiếm khi đưa ra thông tin chính xác về người khác.

Hướng dẫn về BĐG đối với các ấn phẩm của UNESCO – 2012 

11.

Phân tích giới

là quá trình tìm hiểu sự khác nhau về kinh nghiệm, kiến thức và các hoạt động của phụ nữ và nam giới trong một bối cảnh cụ thể. Từ đó, có thể xác định và đáp ứng những nhu cầu khác nhau của phụ nữ và nam giới trong các chính sách, chương trình hoặc dự án

Luật Bình đẳng giới (2009)

12.

Nhận thức giới

Khả năng xác định và nhận thức được sự khác biệt và tình trạng bất bình đẳng còn tồn tại giữa nam giới và nữ giới.

Hướng dẫn về BĐG đối với các ấn phẩm của UNESCO – 2012 và giải thích them của Chuyên gia và Bộ phận TT

13.

Nhạy cảm giới

là khả năng nhận biết những khác biệt, vấn đề và bất bình đẳng về giới hiện có, kết hợp chúng vào các chiến lược và hành động.

Luật Bình đẳng giới (2009)

14.

Kỳ thị/ phân biệt đối xử giới

Là bất kỳ sự phân biệt, loại trừ hoặc hạn chế dựa trên vai trò và chuẩn mực về giới do văn hóa xã hội tạo nên mà ngăn chặn một người được hưởng đầy đủ các quyền của mình. Ví dụ các em gái bị phân biệt đối xử khi không được khuyến khích học những môn được cho là nam tính, chẳng hạn như cơ khí . Các em trai có thể bị phân biệt đối xử theo cách tương tự khi họ bị trêu chọc khi theo đuổi ngành học được cho là "nữ tính", chẳng hạn như điều dưỡng

Luật Bình đẳng giới (2009)

15.

Bạo lực học đường trên cơ sở giới

Mọi hình thức bạo lực (thể hiện rõ ràng hoặc ngấm ngầm), bao gồm sự lo sợ bạo lực, xảy ra trong môi trường giáo dục (bao gồm trong và ngoài trường, ví dụ như trong khuôn viên trường, trên đường đến trường hoặc từ trường về nhà, và trong các trường hợp khẩn cấp và xung đột) gây ra hoặc có khả năng gây ra nguy hại về thể chất, tình dục, tinh thần hoặc tâm lý của trẻ (các em nam, nữ, liên giới tính và chuyển giới với các xu hướng tính dục khác nhau). Tình trạng bạo lực học đường trên cơ sở giới là hệ quả của các khuôn mẫu, vai trò hoặc đặc điểm được gắn cho hoặc được mong đợi từ các em vì giới tính hoặc bản dạng giới của trẻ. Tình trạng này còn có thể kết hợp với việc cô lập hoặc các hình thức gây tổn thương khác.

Báo cáo nghiên cứu về Bạo lực học đường trên cơ sở giới khu vực Châu Á-TBD, UNESCO, 2014

16.

LGBTI

là viết tắt của: Lesbian (đồng tính nữ), Gay (đồng tính nam), Bisexual (song tính), Transsexual/Transgender (hoán tính/chuyển giới), Intersex (liên giới tính)

17.

Có trách nhiệm giới/ đáp ứng giới

Là khái niệm chỉ các sáng kiến và chính sách có đáp ứng các nhu cầu, khát vọng, năng lực và sự đóng góp khác nhau giữa nam và nữ giới. Đây là sự chuyển biến từ nhận thức sang thay đổi trong quan điểm và hành động nhằm đảm bảo bình đẳng và công bằng giới, thường thông qua việc lồng ghép giới. Các chính sách đáp ứng giới là các chính sách đáp ứng các nhu cầu, yêu cầu và đề nghị của nam và nữ đem lại lợi ích cho một hoặc cả hai giới.

Hướng dẫn BĐG trong chính sách và thực tiễn đào tạo giáo viên (UNESCO, 2015)