Quyết định 3979/QĐ-BTNMT năm 2022 phê duyệt và công bố kết quả thực hiện Bộ Chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành

QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT VÀ CÔNG BỐ KẾT QUẢ THỰC HIỆN BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG

BỘ TRƯỞNG BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Căn cứ Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23 tháng 01 năm 2014 của Chính phủ về Ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường;

Căn cứ Nghị định số 68/2022/NĐ-CP ngày 22 tháng 9 năm 2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường;

Căn cứ Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 31 tháng 8 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách về bảo vệ môi trường;

Căn cứ Quyết định số 2782/QĐ-BTNMT ngày 31 tháng 10 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Căn cứ Quyết định số 1037/QĐ-BTNMT ngày 18 tháng 5 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc thành lập Hội đồng thẩm định kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Căn cứ kết quả họp Hội đồng thẩm định kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Xét đề nghị của Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt và công bố kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tại Phụ lục kèm theo.

Điều 2. Căn cứ kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức quán triệt, có giải pháp đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, cải thiện kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường cho các năm tiếp theo.

Điều 3. Chánh Văn phòng Bộ, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

PHỤ LỤC

XẾP HẠNG KẾT QUẢ THỰC HIỆN BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG (PEPI 2021)
(Kèm theo Quyết định số /QĐ-BTNMT ngày tháng năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường)

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HIỆN BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG (BÁO CÁO TÓM TẮT)

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT VÀ CÔNG BỐ KẾT QUẢ THỰC HIỆN BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG

BỘ TRƯỞNG BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Căn cứ Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23 tháng 01 năm 2014 của Chính phủ về Ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường;

Căn cứ Nghị định số 68/2022/NĐ-CP ngày 22 tháng 9 năm 2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường;

Căn cứ Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 31 tháng 8 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách về bảo vệ môi trường;

Căn cứ Quyết định số 2782/QĐ-BTNMT ngày 31 tháng 10 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Căn cứ Quyết định số 1037/QĐ-BTNMT ngày 18 tháng 5 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc thành lập Hội đồng thẩm định kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Căn cứ kết quả họp Hội đồng thẩm định kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Xét đề nghị của Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt và công bố kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tại Phụ lục kèm theo.

Điều 2. Căn cứ kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường năm 2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức quán triệt, có giải pháp đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, cải thiện kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường cho các năm tiếp theo.

Điều 3. Chánh Văn phòng Bộ, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

PHỤ LỤC

XẾP HẠNG KẾT QUẢ THỰC HIỆN BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG (PEPI 2021)
(Kèm theo Quyết định số /QĐ-BTNMT ngày tháng năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường)

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HIỆN BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG (BÁO CÁO TÓM TẮT)

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ

GIỚI THIỆU

A. TỔNG QUAN VỀ BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CỦA CÁC TỈNH/THÀNH PHỐ

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA BỘ CHỈ SỐ

1. Mục đích

2. Yêu cầu

II. NỘI DUNG BỘ CHỈ SỐ

1. Nội dung đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT (Nhóm I)

2. Nội dung đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống (Nhóm II)

III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

1. Đối tượng

2. Phương pháp đánh giá, xác định Bộ chỉ số

IV. TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI THỰC HIỆN XÁC ĐỊNH BỘ CHỈ SỐ NĂM 2021

1. Công tác tự đánh giá của các tỉnh/thành phố

2. Công tác tổ chức điều tra xã hội học

2.1 Đối tượng điều tra xã hội học

2.2 Số lượng phiếu điều tra và địa bàn điều tra

2.3 Phiếu điều tra xã hội học

2.4 Phương thức điều tra xã hội học:

2.5 Tổng hợp, phân tích dữ liệu và tính chỉ số hài lòng về chất lượng môi trường sống

2.6 Kết quả phiếu điều tra xã hội học hợp lệ thu về được tổng hợp

B. KẾT QUẢ BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CỦA CÁC TỈNH/THÀNH PHỐ

I. Chỉ số tổng hợp đánh giá kết quả BVMT của các tỉnh/thành phố (Chỉ số PEPI)

II. Các chỉ số thành phần đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT (Các chỉ số nhóm I)

1. Chỉ số thành phần tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường (Chỉ số 01)

2. Chỉ số thành phần tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phát sinh nước thải từ 50 m3/ngày trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

3. Chỉ số thành phần tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

4. Chỉ số thành phần tỷ lệ cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

5. Chỉ số thành phần tỷ lệ bệnh viện, trung tâm y tế có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

6. Chỉ số thành phần số lượng phương tiện giao thông công cộng trên 10.000 dân đô thị

7. Chỉ số thành phần tỷ lệ chất thải nguy hại được xử lý đáp ứng yêu cầu BVMT

8. Chỉ số thành phần tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được phân loại tại nguồn

9. Chỉ số thành phần tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được xử lý đáp ứng yêu cầu về BVMT

10. Chỉ số thành phần tỷ lệ bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt hợp vệ sinh

11. Chỉ số thành phần tỷ lệ số khu vực đất bị ô nhiễm tồn lưu được xử lý, cải tạo

12. Chỉ số thành phần tỷ lệ dân số đô thị được cung cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung

13. Chỉ số thành phần tỷ lệ hộ gia đình nông thôn được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh

14. Chỉ số thành phần tỷ lệ diện tích đất của các khu bảo tồn thiên nhiên đã được thành lập trên tổng diện tích đất quy hoạch cho bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học

15. Chỉ số thành phần tỷ lệ diện tích rừng trồng mới tập trung trên diện tích đất quy hoạch phát triển rừng

16. Chỉ số thành phần diện tích rừng tự nhiên bị cháy, chặt phá

17. Chỉ số thành phần sản lượng điện sản xuất từ năng lượng tái tạo

18. Chỉ số thành phần số trạm quan trắc tự động chất lượng môi trường không khí tại các đô thị loại IV trở lên trên 10.000 dân đô thị

19. Chỉ số thành phần tỷ lệ các khu công nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động, liên tục, truyền số liệu trực tiếp cho Sở TN&MT tỉnh/thành phố theo quy định của pháp luật

20. Chỉ số thành phần tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động sự nghiệp BVMT

21. Chỉ số thành phần số lượng công chức, cán bộ thực hiện nhiệm vụ BVMT trên 1 triệu dân

22. Chỉ số thành phần tỷ lệ số vụ việc phản ánh, kiến nghị về ô nhiễm môi trường thông qua đường dây nóng đã được xử lý

III. Chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống (Chỉ số nhóm II)

1. Thông tin cơ bản về phiếu điều tra xã hội học

2. Mức độ đánh giá của người dân về chất lượng môi trường sống đối với các tỉnh/thành phố

2.1 Phương pháp tính giá trị trung bình và điểm số về sự hài lòng

2.2 Giá trị trung bình về sự hài lòng của người dân địa phương

2.3 Điểm Chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống của các tỉnh/thành phố

4. Đánh giá mong muốn của người dân đối với chính quyền để cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường sống trong thời gian tới

5. Một số nhận xét và kiến nghị từ kết quả điều tra xã hội học

C. KẾT LUẬN

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ

Bảng 1: Bảng kết quả thực hiện Bộ chỉ số năm 2021 của các tỉnh/thành phố

Bảng 2: Xếp hạng kết quả điểm Chỉ số nhóm I năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₁)

Bảng 3: Kết quả đánh giá Chỉ số nhóm II năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₂)

Bảng 4: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

Bảng 5: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phát sinh nước thải từ 50 m3/ngày trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

Bảng 6: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

Bảng 7: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

Bảng 8: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ bệnh viện, trung tâm y tế có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

Bảng 9: Kết quả chỉ số thành phần số lượng phương tiện giao thông công cộng trên 10.000 dân đô thị

Bảng 10: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ chất thải nguy hại được xử lý đáp ứng yêu cầu BVMT

Bảng 11: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được phân loại tại nguồn

Bảng 12: Chỉ số thành phần chất thải rắn sinh hoạt được xử lý đáp ứng yêu cầu về BVMT

Bảng 13: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt hợp vệ sinh

Bảng 14: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ số khu vực đất bị ô nhiễm tồn lưu được xử lý, cải tạo

Bảng 15: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ dân số đô thị được cung cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung

Bảng 16: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ hộ gia đình nông thôn được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh

Bảng 17: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ diện tích đất của các khu bảo tồn thiên nhiên đã được thành lập trên tổng diện tích đất quy hoạch cho bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học

Bảng 18: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ diện tích rừng trồng mới tập trung trên diện tích đất quy hoạch phát triển rừng

Bảng 19: Kết quả chỉ số thành phần diện tích rừng tự nhiên bị cháy, chặt phá

Bảng 20: Kết quả chỉ số thành phần sản lượng điện sản xuất từ năng lượng tái tạo

Bảng 21: Kết quả chỉ số thành phần số trạm quan trắc tự động chất lượng môi trường không khí tại các đô thị loại IV trở lên trên 10.000 dân đô thị

Bảng 22: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ các khu công nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động, liên tục, truyền số liệu trực tiếp cho Sở TN&MT tỉnh/thành phố theo quy định của pháp luật

Bảng 23: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động sự nghiệp BVMT

Bảng 24: Kết quả chỉ số thành phần số lượng công chức, cán bộ thực hiện nhiệm vụ BVMT trên 1 triệu dân

Bảng 25: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ xử lý thông tin phản ánh, kiến nghị về ô nhiễm môi trường thông qua đường dây nóng (Chỉ số 26)

Bảng 26. Số lượng phiếu thu về theo các tỉnh/thành phố

Bảng 27. Tỷ lệ trả lời phiếu điều tra theo địa bàn, đối tượng điều tra

Bảng 28. Trung bình điểm đánh giá tại mỗi tiêu chí về chất lượng môi trường sống ở các tỉnh/thành phố

Bảng 29: Điểm Chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống của các tỉnh/thành phố (điểm Chỉ số (PEPI₂)

Bảng 30. Tỉ lệ người dân thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường

Bảng 31. 03 yếu tố người dân mong muốn các cấp chính quyền địa phương ưu tiên thực hiện để cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường sống của người dân trong thời gian tới

Biểu đồ 1: Xếp hạng Chỉ số PEPI 2021 của các tỉnh/thành phố

Biểu đồ 2. Kết quả đánh giá Chỉ số nhóm I năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₁)

Biểu đồ 3: Kết quả đánh giá Chỉ số nhóm II năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₂)

GIỚI THIỆU

Ngày 31/10/2019, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã ban hành Bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường (BVMT) của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tại Quyết định số 2782/QĐ-BTNMT (Bộ chỉ số). Thực hiện Quyết định này, từ năm 2020, Bộ TN&MT đã triển khai áp dụng chính thức để đánh giá, xác định kết quả thực hiện Bộ chỉ số năm 2020 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là địa phương) và thẩm định, công bố kết quả thực hiện vào năm 2021. Việc công bố kết quả thực hiện Bộ chỉ số đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, thu hút sự quan tâm, khuyến khích nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước và người dân trong thực hiện các mục tiêu, chính sách về BVMT, hướng đến mục tiêu phát triển hài hòa kinh tế-xã hội và môi trường. Đồng thời, kết quả thực hiện Bộ chỉ số là nguồn thông tin, số liệu quan trọng giúp Bộ TN&MT, các tỉnh/thành phố nhận biết được những mặt mạnh, mặt yếu trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu về BVMT để từ đó có những điều chỉnh chính sách, chỉ đạo phù hợp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác BVMT.

Năm 2021 là năm đầu thực hiện Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế, xã hội 10 năm 2021 - 2030, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025; đồng thời cũng là năm có nhiều khó khăn, thách thức do diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 tác động toàn diện, sâu rộng đến mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội của đất nước. Đối với lĩnh vực môi trường, năm 2021 cũng là năm có ý nghĩa quan trọng, tập trung chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 với nhiều cơ chế, chính sách mới có tính chất đột phá, cùng với đó là những thay đổi lớn về chủ trương, chính sách trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược BVMT, chiến lược bảo tồn ĐDSH giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn 2030. Vì thế việc đánh giá định lượng và xếp hạng kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT càng có tính thời sự và cấp thiết hơn để đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của thực tiễn trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi và chất lượng môi trường sống.

Thực hiện nội dung này, ngay từ đầu năm 2021, Bộ TN&MT đã có văn bản hướng dẫn, đôn đốc các địa phương về triển khai thực hiện Bộ chỉ số, phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc tổ chức điều tra xã hội học để đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống; tổ chức rà soát, thẩm tra, thẩm định kết quả thực hiện Bộ chỉ số trên cơ sở hồ sơ tự đánh giá của các địa phương gửi về. Sau quá trình triển khai thực hiện, với sự phối hợp chặt chẽ của các tỉnh/thành phố và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đến nay Bộ TN&MT đã hoàn thành việc xác định kết quả BVMT của các tỉnh/thành phố và Bộ trưởng Bộ TN&MT đã phê duyệt kết quả thực hiện Bộ chỉ số (Chỉ số PEPI) năm 2021 của toàn bộ 63 địa phương. Chỉ số PEPI 2021 đã phản ánh một cách tương đối toàn diện kết quả BVMT của các tỉnh/thành phố năm 2021, là nguồn thông tin quan trọng cho các cơ quan, nhà quản lý, người dân trong việc xây dựng và thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh công tác BVMT hàng năm.

A. TỔNG QUAN VỀ BỘ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CỦA CÁC TỈNH/THÀNH PHỐ

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA BỘ CHỈ SỐ

1. Mục đích

Bộ chỉ số nhằm theo dõi, đánh giá định lượng một cách thực chất, khách quan, công bằng kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ BVMT và mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống của các tỉnh/thành phố, thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở đó so sánh, xếp hạng kết quả BVMT hàng năm giữa các tỉnh/thành phố. Thông qua Bộ chỉ số nhận diện các mặt mạnh, mặt yếu trong công tác BVMT, đánh giá hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về BVMT, nắm bắt đánh giá của người dân về những vấn đề môi trường tác động trực tiếp tới sức khỏe con người, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, khuyến khích nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước và người dân trong công tác BVMT.

2. Yêu cầu

- Bộ chỉ số đánh giá kết quả BVMT của các địa phương bám sát chủ trương, chính sách, pháp luật về BVMT, hệ thống chỉ tiêu thống kê các cấp; ưu tiên đánh giá các mục tiêu, nhiệm vụ cấp bách về BVMT hiện hành.

- Bộ chỉ số phải được rà soát, có tính kế thừa, đúc rút kinh nghiệm để bảo đảm tính khoa học, khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh/thành phố.

- Tiếp tục nâng cao sự tham gia của tổ chức, cá nhân trong quá trình đánh giá.

- Biểu đồ thành được hệ thống theo dõi, đánh giá đồng bộ, thống nhất về kết quả BVMT của các tỉnh/thành phố để phục vụ công tác quản lý nhà nước về BVMT.

II. NỘI DUNG BỘ CHỈ SỐ

Nội dung Bộ chỉ số được ban hành theo Quyết định số 2782/QĐ-BTNMT được cấu trúc thành hai nhóm: (I) Đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT, với 04 nhóm tiêu chí, 11 tiêu chí thành phần, 26 chỉ số đánh giá; (II) Đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống, với 04 nhóm tiêu chí, 01 chỉ số đánh giá.

Từ kinh nghiệm trong việc thu thập, tổng hợp thông tin, số liệu đánh giá của các địa phương được thực hiện cho năm 2020 và quy định của Luật BVMT năm 2020, nội dung đánh giá các chỉ số thành phần nhóm I của Bộ chỉ số năm 2021 được thiết kế bảo đảm phù hợp, sát với thực tiễn hơn theo hướng không đề nghị địa phương đánh giá đối với 04 chỉ số không còn được quy định trong Luật BVMT 2020 và có tính chất thời điểm (các chỉ số địa phương không tự đánh giá cho năm 2021 gồm: tỷ lệ cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý triệt để; số lượng sự cố môi trường do chất thải gây ra; tỷ lệ các cơ quan nhà nước, đảng, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập cấp tỉnh, cấp huyện, các siêu thị, khu du lịch đã có quy định, cam kết, kế hoạch triển khai về chống rác thải nhựa; tỷ lệ hộ gia đình nông thôn có hố xí hợp vệ sinh). Nội dung đánh giá Bộ chỉ số cho năm 2021 cụ thể như sau:

1. Nội dung đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT (Nhóm I)

Nội dung đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT (nhóm I) được xác định, cấu trúc thành 04 nhóm mục tiêu, 11 nhóm chính sách và 22 chỉ số thành phần, trong đó: mục tiêu, nhiệm vụ về bảo vệ chất lượng môi trường sống có 4 nhóm chính sách và 13 chỉ số thành phần; mục tiêu, nhiệm vụ về bảo vệ sức sống hệ sinh thái có 2 nhóm chính sách và 3 chỉ số thành phần; nhiệm vụ, mục tiêu về bảo vệ hệ thống khí hậu có 1 nhóm chính sách và 1 chỉ số thành phần; nhiệm vụ, mục tiêu về tăng cường năng lực quản lý nhà nước về BVMT có 4 nhóm chính sách và 5 chỉ số thành phần.

22 chỉ số thành phần nhóm I được đánh giá, xác định cho năm 2022 bao gồm: Tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; Tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh phát sinh nước thải từ 50 m3/ngày (24 giờ) trở lên có công trình, thiết bị, hệ thống xử lý nước thải bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật môi trường; Tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; Tỷ lệ cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; Tỷ lệ bệnh viện, trung tâm y tế có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; Số lượng phương tiện giao thông công cộng trên 10.000 dân đô thị; Tỷ lệ chất thải nguy hại được xử lý đáp ứng yêu cầu BVMT; Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được phân loại tại nguồn; Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được xử lý đáp ứng yêu cầu BVMT; Tỷ lệ bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt hợp vệ sinh; Tỷ lệ số khu vực đất bị ô nhiễm tồn lưu được xử lý, cải tạo; Tỷ lệ dân số đô thị được cung cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung; Tỷ lệ hộ gia đình nông thôn được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh; Tỷ lệ diện tích đất của các khu bảo tồn thiên nhiên đã được thành lập trên tổng diện tích đất quy hoạch cho bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; Tỷ lệ diện tích rừng trồng mới tập trung trên diện tích đất quy hoạch phát triển rừng; Diện tích rừng tự nhiên bị cháy, chặt phá; Sản lượng điện sản xuất từ năng lượng tái tạo; Số trạm quan trắc tự động chất lượng môi trường không khí tại các đô thị loại IV trở lên trên 10.000 dân đô thị; Tỷ lệ các khu công nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động, liên tục, truyền số liệu trực tiếp cho Sở TN&MT tỉnh/thành phố theo quy định của pháp luật; Tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động sự nghiệp BVMT; Số lượng công chức, cán bộ thực hiện nhiệm vụ BVMT trên 1 triệu dân; Tỷ lệ số vụ việc phản ánh, kiến nghị về ô nhiễm môi trường thông qua đường dây nóng đã được xử lý.

2. Nội dung đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống (Nhóm II)

- Nội dung đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống được thể hiện thông qua việc đánh giá mức độ cảm nhận, sự hài lòng của người dân đối với 08 tiêu chí/vấn đề về chất lượng môi trường liên quan trực tiếp đến cuộc sống của người dân, bao gồm: (1) Chất lượng môi trường nước mặt tại các ao, hồ, sông, suối, kênh, rạch… tại nơi sinh sống; (2) Chất lượng nước dùng cho sinh hoạt tại nơi sinh sống; (3) Chất lượng môi trường không khí tại nơi sinh sống; (4) Mức độ bảo đảm về tiếng ồn, độ rung tại nơi sinh sống; (5) Thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt tại nơi sinh sống; (6) Thu gom, xử lý nước thải tại nơi sinh sống; (7) Hệ thống cây xanh, khu vui chơi giải trí công cộng/danh lam thắng cảnh, cảnh đẹp thiên nhiên tại nơi sinh sống; (8) Sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với vấn đề BVMT tại nơi sinh sống. Kết quả đánh giá các tiêu chí này được thể hiện qua chỉ số thành phần về “Tỷ lệ hài lòng của người dân đối với chất lượng môi trường sống” (Chỉ số nhóm II).

- Việc đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống theo các tiêu chí nêu trên được thực hiện bằng hình thức điều tra xã hội học thông qua Phiếu điều tra đối với các địa phương trên phạm vi cả nước. Nội dung Phiếu điều tra xã hội học gồm các câu hỏi có sẵn phương án trả lời để đối tượng điều tra lựa chọn (Nội dung chi tiết Phiếu xin ý kiến về sự hài lòng của người dân đối với chất lượng môi trường sống được thể hiện tại Phụ lục 1 kèm theo).

III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH BỘ CHỈ SỐ

1. Đối tượng

Đối tượng đánh giá của Bộ chỉ số là việc thực hiện công tác BVMT của 63 tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương.

2. Phương pháp đánh giá, xác định Bộ chỉ số

2.1 Phương pháp và thang điểm đánh giá Bộ chỉ số

- Việc đánh giá, xếp hạng kết quả BVMT của các địa phương được thực hiện bằng Biểu đồ thức tính điểm thông qua Chỉ số đánh giá kết quả BVMT cấp tỉnh, viết tắt là PEP INDEX (Provincial Environmental Protection Index).

- Chỉ số PEP INDEX có số điểm tối đa là 100 điểm, được xác định từ số điểm đạt được của các chỉ số thành phần và trọng số của Bộ chỉ số theo công thức sau: PEP INDEX = ∑ Di.Wi = PEP_I + PEP_II

Trong đó:

i là các chỉ số thành phần của Bộ chỉ số (i = 1 đến 23).

Di là điểm đạt được của chỉ số thành phần i.

Wi là trọng số của chỉ số thành phần i; ∑wi = 1.

PEP_I là số điểm đạt được của các chỉ số đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về bảo vệ môi trường (điểm đạt được của các chỉ số nhóm I); có số điểm tối đa là 70 điểm.

PEP_II là số điểm đạt được của chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống (điểm đạt được của chỉ số nhóm II); có số điểm tối đa là 30 điểm.

- Điểm đạt được của từng chỉ số thành phần được xác định căn cứ vào kết quả thực hiện chỉ số thành phần của mỗi địa phương, kết quả thực hiện cao nhất trong số các địa phương và điểm tối đa của chỉ số thành phần đó. Mỗi chỉ số thành phần có số điểm tối đa là 100 điểm.

Cách tính điểm đạt được của từng chỉ số thành phần; Trọng số của các tiêu chí, chỉ số thành phần trong Bộ chỉ số (trọng số của Bộ chỉ số) được xác định căn cứ vào mức độ ưu tiên, tầm quan trọng của các tiêu chí, chỉ số thành phần đối với kết quả bảo vệ môi trường và được quy định được quy định cụ thể tại phần phụ lục của “Tài liệu hướng dẫn tự đánh giá kết quả thực hiện các chỉ số nhóm I Bộ chỉ số năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”.

2.2 Quy trình đánh giá

(i) Tự đánh giá của địa phương: các tỉnh/thành phố tự tổ chức thu thập, tổng hợp, đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT theo các chỉ số nhóm I quy định trong Bộ chỉ số và theo hướng dẫn của Bộ TN&MT.

(ii) Đánh giá thông qua điều tra xã hội học: Bộ TN&MT đề nghị Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (TWMTTQ) Việt Nam hướng dẫn Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tổ chức thực hiện điều tra xã hội học thông qua Phiếu điều tra để đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống đối với toàn bộ 63 tỉnh/thành phố trên phạm vi cả nước.

(iii) Thẩm định kết quả tự đánh giá của các địa phương: Được thực hiện theo 02 bước: (1) Rà soát hồ sơ tự đánh giá của các địa phương theo quy định và tài liệu hướng dẫn của Bộ TN&MT và đối chiếu với các thông tin, báo cáo quản lý nhà nước của Bộ TN&MT và các Bộ, ngành liên quan (Bộ Công Thương, Bộ Giao Thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Xây dựng, Bộ Y tế) do Cơ quan Thường trực Hội đồng thực hiện để đánh giá tính chính xác, mức độ tin cậy của kết quả tự đánh giá của các địa phương; (2) Tổ chức thẩm định kết quả tự đánh giá của các tỉnh/thành phố và kết quả tổng hợp Phiếu điều tra xã hội học bởi Hội đồng thẩm định liên ngành do Bộ trưởng Bộ TN&MT thành lập.

(iv) Phê duyệt và công bố kết quả Bộ chỉ số: Căn cứ kết quả thẩm định của Hội đồng thẩm định liên ngành, Bộ trưởng Bộ TN&MT phê duyệt kết quả thực hiện Bộ chỉ số của các địa phương và Bộ TN&MT công bố kết quả thực hiện Bộ chỉ số dự kiến vào dịp tổ chức Ngày Môi trường thế giới hàng năm (05/6).

Chỉ số đánh giá kết quả BVMT của tỉnh (viết tắt là PEP INDEX - Provincial Environmental Protection Index) được xác định từ số điểm đạt được của các chỉ số thành phần có tính đến trọng số Bộ chỉ số. Chỉ số PEPI có số điểm tối đa là 100 điểm.

IV. TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI THỰC HIỆN XÁC ĐỊNH BỘ CHỈ SỐ NĂM 2021

1. Công tác tự đánh giá của các tỉnh/thành phố

Bộ TN&MT đã ban hành Công văn số 8103/BTNMT-TCMT ngày 30/12/2021 gửi các địa phương hướng dẫn chi tiết việc đánh giá và yêu cầu thời hạn gửi kết quả đánh giá về Bộ trước ngày 15/02/2022; tiếp tục có Công văn số 1096/BTNMT-TCMT ngày 04/3/2022 đôn đốc các địa phương chưa gửi hoặc gửi không đúng thẩm quyền khẩn trương gửi hồ sơ tự đánh giá về Bộ trước ngày 10/3/2022.

Tính đến ngày 15/3/2022, toàn bộ 63/63 địa phương đã gửi hồ sơ về Bộ theo thẩm quyền. Qua rà soát, tổng hợp hồ sơ các địa phương gửi về, cho thấy việc thực hiện tự đánh giá các chỉ số nhóm I Bộ chỉ số của các địa phương đã có nhiều chuyển biến tích cực so với năm đầu thực hiện là năm 2020. Các địa phương đã cơ bản thực hiện đúng theo hướng dẫn của Bộ; điền đầy đủ thông tin, biểu mẫu theo yêu cầu. Mặc dù còn có một số địa phương gửi muộn so với thời hạn, tuy nhiên số lượng địa phương gửi báo cáo đúng hạn và số lượng địa phương ký báo cáo theo đúng thẩm quyền cũng tăng so với năm trước. Đây cũng là thuận lợi trong quá trình thẩm tra, đánh giá số liệu của các địa phương.

Nhằm nâng cao tính chính xác, mức độ tin cậy của thông tin, số liệu kết quả tự đánh giá của các địa phương, với vai trò là Cơ quan Thường trực hội đồng, ngày 10/3/2022, Bộ TN&MT đã chỉ đạo Tổng cục Môi trường thành lập Tổ giúp việc rà soát, tổng hợp kết quả thực hiện Bộ chỉ số đánh giá kết quả BVMT năm 2021 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương do 01 đồng chí Lãnh đạo Tổng cục trực tiếp là Tổ trưởng; 10 thành viên là Thủ trưởng, Lãnh đạo các đơn vị có liên quan trực thuộc Tổng cục. Tổ giúp việc có nhiệm vụ rà soát, đối chiếu kết quả tự đánh giá theo từng chỉ số của địa phương với nội dung, phương pháp, phạm vi tính toán được quy định tại Quyết định số 2782/QĐ-BTNMT, các công văn hướng dẫn của Bộ TN&MT và các nguồn thông tin, số liệu sau: (1) Số liệu đã được đánh giá, công bố năm 2020; (2) Số liệu các địa phương cung cấp tại Báo cáo công tác BVMT năm 2021; (3) Số liệu do các Bộ có liên quan cung cấp; (4) Số liệu có được trong công tác quản lý nhà nước của các đơn vị trực thuộc Tổng cục nhằm đánh giá tính chính xác, mức độ tin cậy về kết quả tự đánh giá của các địa phương. Đồng thời, Bộ đã ban hành Công văn số 1352/BTNMT-TCMT ngày 16/3/2022 gửi 06 Bộ (gồm: Công Thương; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Y tế; Xây dựng; Giao thông vận tải; Kế hoạch và Đầu tư) đề nghị cung cấp số liệu theo ngành, lĩnh vực quản lý để phục vụ quá trình thẩm định số liệu của các địa phương và đề nghị cử người tham gia Hội đồng thẩm định của Bộ.

Căn cứ kết quả rà soát, đối chiếu nêu trên, ngày 21/4/2022, Cơ quan thường trực của Hội đồng thẩm định (Tổng cục Môi trường) đã có Văn bản kèm theo Phiếu rà soát gửi tới 57/63 địa phương để đề nghị báo cáo, rà soát, cập nhật thêm thông tin, số liệu và cung cấp các tài liệu có liên quan để phục vụ đánh giá mức độ tin cậy, tính chính xác của kết quả tự đánh giá của địa phương, làm cơ sở báo cáo Hội đồng thẩm định xem xét, quyết định (có 06 địa phương thực hiện đúng hoàn toàn theo quy định, hướng dẫn, không cần cung cấp, làm rõ thêm thông tin).

Đến nay, Bộ TN&MT đã nhận được đầy đủ hồ sơ bổ sung đề nghị thẩm định của các tỉnh/thành phố và văn bản cung cấp thông tin, số liệu của các Bộ có liên quan để phục vụ công tác thẩm định kết quả thực hiện Bộ chỉ số.

2. Công tác tổ chức điều tra xã hội học

Để đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống năm 2021 tại các địa phương, Bộ TN&MT đã có Công văn số 7258/BTNMT- TCMT ngày 30/11/2021 gửi Ban Thường trực Ủy ban TWMTTQ Việt Nam đề nghị phối hợp tổ chức điều tra xã hội học đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống năm 2021 (trong đó có gửi kèm theo mẫu Phiếu điều tra xã hội học).

Thực hiện nhiệm vụ, trong năm 2021, Ban Thường trực Ủy ban TWMTTQ Việt Nam đã có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn Ủy ban TWMTTQ Việt Nam các địa phương phát Phiếu điều tra xã hội học tại 63/63 địa phương trên cả nước. Hiện nay, đơn vị đầu mối của Ủy ban TWMTTQ Việt Nam đã tổng hợp, xử lý số liệu và hoàn thiện báo cáo điều tra xã hội học đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống các các địa phương.

Nhằm tiếp tục triển khai thực hiện nhiệm vụ này theo Chương trình phối hợp số 05/CTrPH-MTTW-BTNMT ngày 12/01/2021 giữa Bộ TN&MT và Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về thực hiện nhiệm vụ trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường giai đoạn 2021-2025 và căn cứ quy định tại điểm c khoản 2 Điều 64 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/01/2022 của Bộ trưởng Bộ TN&MT quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật BVMT, Bộ TN&MT đã có Công văn số 2182/BTNMT-TCMT ngày 27/4/2022 gửi Ban Thường trực Ủy ban TWMTTQ Việt Nam mời tham gia đánh giá kết quả công tác BVMT của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Căn cứ hướng dẫn của Ban Thường trực Ủy ban TWMTTQ Việt Nam, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh/thành phố đã lựa chọn địa bàn điều tra và tổ chức hướng dẫn, triển khai việc phát phiếu điều tra theo thành phần, tỷ lệ quy định; Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp huyện, cơ sở, Ban công tác Mặt trận khu dân cư phối hợp tổ chức điều tra theo chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên trực tiếp. Thông tin cụ thể về điều tra xã hội học đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống năm 2021 tại các tỉnh/thành phố như sau:

2.1 Đối tượng điều tra xã hội học

Đối tượng điều tra xã hội học là người dân theo các độ tuổi, thành phần nghề nghiệp khác nhau đang sinh sống, làm việc, học tập, lưu trú tại tỉnh/thành phố. Trong đó, dự kiến cơ cấu theo thành phần nghề nghiệp như sau: Nông dân (khoảng 35%); công nhân (khoảng 25%); kinh doanh, dịch vụ (khoảng 20%); công chức, viên chức (khoảng 10%); hưu trí (khoảng 10%); học sinh, sinh viên (khoảng 5%).

2.2 Số lượng phiếu điều tra và địa bàn điều tra

Số lượng phiếu điều tra theo mẫu tại các tỉnh/thành phố trung bình là 100 phiếu/tỉnh/thành phố. Trong đó:

- Số phiếu điều tra tại các thành phố trực thuộc Trung ương: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ được cơ cấu như sau:

+ Ở đô thị: Chọn 02 khu dân cư ở 2 phường (chọn ngẫu nhiên 2 phường xếp vị trí thứ 3 trong thứ tự đơn vị hành chính) thuộc 2 quận, mỗi khu dân cư điều tra 30 phiếu (tổng số 60 phiếu);

+ Ở nông thôn: Chọn 01 khu dân cư ở xã (chọn ngẫu nhiên 1 xã xếp vị trí thứ 5 trong thứ tự đơn vị hành chính) thuộc 1 huyện, điều tra 40 phiếu.

- Số phiếu điều tra tại 58 tỉnh còn lại được cơ cấu như sau:

+ Ở đô thị: Chọn 01 khu dân cư (chọn ngẫu nhiên 1 phường xếp vị trí thứ 3 trong thứ tự đơn vị hành chính) thuộc 1 thành phố hoặc thị xã, điều tra 40 phiếu;

+ Ở nông thôn: Chọn 2 khu dân cư ở 2 xã (chọn ngẫu nhiên 2 xã xếp vị trí thứ 5 trong thứ tự đơn vị hành chính) thuộc 2 huyện, mỗi khu dân cư điều tra 30 phiếu (tổng số 60 phiếu).

2.3 Phiếu điều tra xã hội học

Phiếu điều tra xã hội học gồm các câu hỏi có sẵn phương án trả lời để đối tượng điều tra lựa chọn. Câu hỏi của Phiếu điều tra xã hội học thể hiện nội dung của các tiêu chí đo lường sự hài lòng, đồng thời phản ánh quá trình, kết quả bảo vệ chất lượng môi trường sống, sự mong đợi của người dân về chất lượng môi trường sống của tỉnh/thành phố. Nội dung chi tiết mẫu phiếu tại Phụ lục của báo cáo tổng hợp số liệu điều tra xã hội học được gửi kèm theo tài liệu.

2.4 Phương thức điều tra xã hội học:

Phát phiếu điều tra xã hội học trực tiếp đến người dân để trả lời phiếu trên cơ sở bảo đảm các nguyên tắc:

- Số phiếu phát cho từng đối tượng ở từng khu dân cư do Ủy ban MTTQ các cấp lựa chọn nhưng phải đảm bảo theo tỷ lệ và địa bàn điều tra theo hướng dẫn.

- Việc phát phiếu điều tra phải đúng đối tượng, mỗi người chỉ được trả lời 1 phiếu để kết quả điều tra đảm bảo khách quan, chính xác; tránh một người trả lời nhiều phiếu.

- Lập danh sách người trả lời: Ghi rõ họ và tên, điện thoại liên hệ, địa chỉ nơi ở của người trả lời (địa bàn lấy phiếu) để phục vụ cho việc kiểm tra, giám sát khi cần thiết.

2.5 Tổng hợp, phân tích dữ liệu và tính chỉ số hài lòng về chất lượng môi trường sống

Trên cơ sở thông tin thu thập từ phiếu điều tra xã hội học sẽ tiến hành tổng hợp, phân tích các dữ liệu thống kê trên phần mềm thống kê số liệu điều tra xã hội học.

Chỉ số tỷ lệ hài lòng của người dân đối với chất lượng môi trường sống được tính theo tỷ lệ phần trăm số phương án trả lời ở mức hài lòng và rất hài lòng về chất lượng môi trường của tỉnh/thành phố so với tổng số phương án mà người dân tham gia trả lời Phiếu điều tra.

Kết quả điều tra xã hội học phản ánh được cơ cấu, thành phần điều tra về độ tuổi, giới tính, nơi sống, học vấn, nghề nghiệp; tỷ lệ hài lòng của người dân tỉnh/thành phố về chất lượng môi trường trên địa bàn đối với từng tiêu chí và toàn bộ tiêu chí đánh giá; điểm số đạt được về sự hài lòng của người dân tỉnh/thành phố về chất lượng môi trường; những mong muốn/ưu tiên lựa chọn của người dân đối với chính quyền tỉnh/thành phố trong việc cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường sống trong thời gian tới.

2.6 Kết quả phiếu điều tra xã hội học hợp lệ thu về được tổng hợp

Tính đến ngày 30/3/2022, Bộ TN&MT đã nhận được phiếu điều tra của Ban Thường trực Ủy ban TWMTTQ Việt Nam, với tỷ lệ đạt 100% so với kế hoạch trên cơ sở tổng hợp phiếu điều tra và danh sách trả lời phiếu của các đối tượng điều tra xã hội học do Ủy ban TWMTTQ 63/63 tỉnh gửi về theo quy định. Qua kết quả điều tra xã hội học, Ban Tuyên giáo, Ủy ban TWMTTQ Việt Nam đã hoàn thiện báo cáo phân tích, đánh giá kết quả điều tra xã hội học về đánh giá mức độ hài lòng của tổ chức, người dân về chất lượng môi trường sống gửi Bộ TN&MT. Kết quả tổng hợp phiếu đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống năm 2021 đối với các địa phương được thể hiện cụ thể tại mục III phần B của báo cáo này.

B. KẾT QUẢ CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2021 CỦA CÁC TỈNH/THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG

I. Chỉ số tổng hợp đánh giá kết quả thực hiện Bộ chỉ số - PEPI 2021

Kết quả thực hiện Bộ chỉ số năm 2021 (Chỉ số PEPI 2021) của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thể hiện tại Bảng 1, Biểu đồ 1 và được phân theo 3 mức như sau:

Mức tốt, đạt kết quả Chỉ số PEPI từ 70 điểm trở lên có 10 tỉnh/thành phố.

Mức khá, đạt kết quả Chỉ số PEPI từ 60-dưới 70 điểm có 39 tỉnh/thành phố.

Mức trung bình, đạt kết quả Chỉ số PEPI từ 50 - dưới 60 điểm có 14 tỉnh/thành phố.

Theo đánh giá, tính điểm Chỉ số PEPI 2021 của các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương có kết quả đạt giá trị trung bình là 64,74 điểm, cao hơn 2,79 điểm, tương ứng với mức tăng 4,3% so với giá trị trung bình năm 2020 (đạt 61,95 điểm). So sánh kết quả của 63 địa phương cho thấy, có 33 địa phương đạt chỉ số PEPI cao hơn giá trị trung bình của cả nước. Đáng chú ý, năm 2021, số địa phương đạt trên 70 điểm và số địa phương đạt từ 60 đến dưới 70 điểm đều cao hơn 6 tỉnh/thành phố so với năm 2020 (năm 2020 có 4 địa phương đạt trên 70 điểm và 34 địa phương đạt từ 60 - dưới 70 điểm); số địa phương đạt từ 50 đến dưới 60 điểm giảm 5 địa phương so với năm 2020; không có địa phương đạt dưới 50 điểm, trong khi năm 2020 có 04 địa phương ở mức này; khoảng cách chênh lệch kết quả giữa địa phương cao nhất và thấp nhất giảm 10,15 điểm so với năm 2020 (khoảng cách này năm 2021 là 28,52 điểm, năm 2020 là 38,67 điểm). Xu hướng này cho thấy nhiều dấu hiệu tích cực trong việc tổ chức thực hiện thu thập tổng hợp thông tin, số liệu phục vụ đánh giá đầy đủ hơn các chỉ số thành phần của Bộ chỉ số, nỗ lực nâng cao kết quả thực hiện công tác BVMT ở các địa phương.

Kết quả xếp hạng Chỉ số PEPI 2021: Thành phố Đà Nẵng là địa phương xếp vị trí thứ nhất bảng xếp hạng Chỉ số PEPI 2021 với 79,82 điểm, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xếp thứ 2 với 78,79 điểm. Đây là năm thứ 2 liên tiếp các tỉnh/thành phố này nằm trong top 5. Các tỉnh nằm trong top 10 địa phương có kết quả PEPI 2021 cao nhất còn có tỉnh Trà Vinh với 77,52 điểm, thành phố Cần Thơ với 74,04 điểm, tỉnh Bình Dương với 71,89 điểm, tỉnh Long An với 71,87 điểm, tỉnh Vĩnh Long với 71,55 điểm, tỉnh Quảng Ninh với 71,14 điểm, tỉnh Bắc Giang với 70,35 điểm, tỉnh Nghệ An với 70,01 điểm.

Tỉnh Đắk Nông đứng cuối bảng xếp hạng chỉ số PEPI 2021, với số điểm 51,3. Các tỉnh nằm trong top cuối bảng xếp hạng còn có Kiên Giang (55,88 điểm), Phú Yên (54,64 điểm), Bình Phước (54,86 điểm), Bình Thuận (55,14 điểm).

Bảng 1: Kết quả thực hiện Bộ chỉ số năm 2021 của các tỉnh/thành phố - PEPI 2021

Kết quả Chỉ số PEPI 2021 của các địa phương có nhiều khởi sắc với 45 tỉnh, thành phố có kết quả Chỉ số PEPI tăng cao hơn so với năm 2020, trong đó các địa phương tăng điểm cao là Quảng Trị (+ 24 điểm), Bắc Ninh (+18,67 điểm), Bến Tre (+12,8 điểm), Nghệ An (+10,81 điểm), Nam Định (+10,35 điểm). Bên cạnh đó, vẫn còn 18 địa phương có kết quả Chỉ số PEPI giảm so với năm 2020, trong đó, địa phương giảm nhiều là Đắk Nông (- 11,03 điểm), Lâm Đồng (-8,38 điểm), Cao Bằng (-6,87 điểm), Phú Yên (-6,69 điểm), Hải Dương (-6,26 điểm).

Biểu đồ 1: Xếp hạng Chỉ số PEPI 2021 của các tỉnh/thành phố

Xét theo 02 nhóm tiêu chí đánh giá kết quả Bộ chỉ số cho thấy có sự tương đồng giữa kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT (PEPI₁) và mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống (PEPI₂). Theo đó, các tỉnh/thành phố có có kết quả chỉ số nhóm I cao thì cũng có kết quả nhóm II cao tương ứng. Một số địa phương có chỉ số PEPI1 thấp là do việc thực hiện tự đánh giá của các tỉnh/thành phố còn thiếu số liệu, hồ sơ tương ứng, trong đó có nhiều chỉ tiêu không có thông tin, kết quả tự đánh giá nên sẽ bị chấm điểm bằng không theo quy định, dẫn đến tổng điểm đánh giá bị thấp. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng của chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống ảnh hưởng rất lớn đến thứ tự xếp hạng cuối cùng của các tỉnh/thành phố. Do đó, nhóm các địa phương xếp hạng thấp nhất cũng là những địa phương có chỉ số PEPI₂ thấp nhất. Điều này được thể hiện ở các Bảng, Biểu đồ sau:

Bảng 2: Kết quả, xếp hạng Chỉ số nhóm I năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI1)

Biểu đồ 2. Kết quả, xếp hạng Chỉ số nhóm I năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₁)

Kết quả thể hiện ở Bảng 2 và Biểu đồ 2 cho thấy, điểm trung bình chung của chỉ số nhóm I về kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT của các tỉnh/thành phố là 40,5 điểm trên 70 điểm tối đa, trong đó có 32 tỉnh/thành phố đạt trên mức trung bình và 31 tỉnh/thành phố có số điểm dưới mức trung bình. Các tỉnh/thành phố có số điểm đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, chính sách về BVMT cao cũng là những tỉnh nằm trong top đầu của Chỉ số PEPI, trong đó thành phố Đà Nẵng có số điểm cao nhất với 56,72 điểm trên tổng số 70 điểm tối đa của Chỉ số nhóm I, tiếp theo là các tỉnh/thành phố Bà Rịa Vũng Tàu, Trà Vinh, Hưng Yên, Long An.

Đối với chỉ số nhóm II về điều tra xã hội học, kết quả thể hiện ở Bảng 3, Biểu đồ 3 cho thấy, điểm trung bình chung của chỉ số nhóm II về đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống của các tỉnh/thành phố là 24,2 điểm trên 30 điểm tối đa, trong đó có 34 tỉnh/thành phố đạt trên mức trung bình và 29 tỉnh/thành phố có số điểm dưới mức trung bình. Các tỉnh/thành phố có số điểm đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, chính sách về BVMT cao cũng là những tỉnh nằm trong top đầu của Chỉ số PEPI₂, trong đó tỉnh Phú Thọ có số điểm quy đổi cao nhất với 28,70 điểm, tiếp theo là các tỉnh/thành phố Bà Rịa-Vũng Tàu, Hà Nam, Tp Hồ Chí Minh, Trà Vinh. Ngược lại tỉnh Bình Phước có số điểm thấp nhất khi chỉ đạt 18,8 trên tổng số 30 điểm tối đa. Các tỉnh/thành phố có kết quả thực hiện các chỉ số này thấp là Vĩnh Phúc, Bắc Kạn, Hà Nội.

Bảng 3: Kết quả, xếp hạng Chỉ số nhóm II năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₂)

Biểu đồ 3: Kết quả, xếp hạng Chỉ số nhóm II năm 2021 của các tỉnh/thành phố (PEPI₂)

II. Chỉ số thành phần đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ về BVMT (Các chỉ số nhóm I)

Kết quả thực hiện theo 22 chỉ số thành phần cho thấy, các tỉnh/thành phố có điểm Chỉ số PEPI I cao là các tỉnh/thành phố có điểm đạt được ở hầu hết các chỉ số thành phần, đồng nghĩa với việc kết quả thực hiện thực tế cao ở các chỉ số thành phần và tính nghiêm túc của tỉnh trong việc tự tổ chức thu thập, tổng hợp thông tin, dữ liệu để đánh giá đầy đủ toàn bộ các chỉ số được quy định trong bộ chỉ số. Các tỉnh/thành phố có điểm chỉ số PEPI I thấp là các tỉnh/thành phố có nhiều chỉ số thành phần có kết quả thực hiện trên thực tế đạt thấp, nhất là có nhiều chỉ số thành phần không có điểm do tỉnh không thực hiện việc thu thập, tổng hợp thông tin, dữ liệu để tự đánh giá kết quả. Điều này phản ánh rõ nét mức độ quan tâm của tỉnh đối với việc triển khai thực hiện Bộ chỉ số, cũng như phản ánh thực tế khách quan kết quả thực hiện các chỉ tiêu về BVMT của mỗi tỉnh/thành phố. Điều này được thể hiện ở kết quả đánh giá các chỉ số thành phần cụ thể như sau:

1. Tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

a) Ý nghĩa chỉ số:

Đây là chỉ số phản ánh mức độ quan tâm, đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật về BVMT tại các đô thị trên địa bàn tỉnh/thành phố, là cơ sở để đánh giá kết quả xử lý nước thải sinh hoạt đô thị của tỉnh/thành phố; được tính theo tỷ lệ phần trăm tổng khối lượng nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật môi trường trên tổng khối lượng nước thải sinh hoạt đô thị phát sinh của tỉnh/thành phố trong năm.

b) Kết quả thực hiện của các địa phương

- Kết quả tổng hợp, rà soát hồ sơ cho thấy có 63/63 địa phương thu thập tính toán kết quả thực hiện chỉ số, chiếm tỷ lệ 100%.

- Kết quả tính chỉ số thành phần này cho thấy, có 44 tỉnh/thành phố đã triển khai thực hiện đầu tư các khu/trạm xử lý nước thải sinh hoạt đô thị, chiếm 70%; trong đó, các địa phương có tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật môi trường cao là Đà Nẵng (88,19%, tương ứng với 3,09 điểm), Nghệ An (60,54%, tương ứng với 2,12 điểm), Bắc Giang (56,36%, tương ứng với 1,97 điểm); có 19/63 tỉnh báo cáo nước thải sinh hoạt đô thị trên địa bàn tỉnh chưa được thu gom, xử lý, chiếm 30%; bên cạnh các địa phương có tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật môi trường thấp là Tây Ninh (0,95%), Yên Bái (1,68%), Đồng Nai (2,34%).

- Đối chiếu với kết quả tỷ lệ đạt được của chỉ số thành phần này giữa hai năm đánh giá cho thấy: năm 2021, có 18 địa phương có kết quả tăng cao hơn so với năm 2020, trong đó, các địa phương tăng cao nhất là Thừa Thiên Huế (+ 40%, tương ứng với + 1,68 điểm), Bắc Giang (+ 35,32%, tương ứng với + 1,34 điểm), Trà Vinh (+ 18,61%, tương ứng với + 0,8 điểm); có 22 địa phương giữ nguyên kết quả như năm 2020; có 23 địa phương có kết quả giảm so với năm 2020, trong đó giảm nhiều nhất là các tỉnh/thành phố: Lâm Đồng (giảm 65.15%, tương ứng với giảm 1,99 điểm), Bắc Kạn (giảm 47.55%, tương ứng với giảm 1,47 điểm), An Giang (giảm 37,38%, tương ứng với giảm 1,13 điểm). Các địa phương giảm tỷ lệ này chủ yếu là do tăng khối lượng nước thải sinh hoạt đô thị phát sinh do gia tăng dân số trong khi hạ tầng xử lý nước thải đô thị chưa được xây dựng mới.

c) Kết quả chung trên phạm vi cả nước

Theo đánh giá, giá trị trung bình về tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường của cả nước đạt 15,4%, cao hơn 2,2 % so với giá trị trung bình năm 2020 (đạt 13,2%). So sánh kết quả của 63 địa phương cho thấy, có 21 địa phương đạt tỷ lệ cao hơn giá trị trung bình của cả nước.

Kết quả cụ thể được thể hiện ở Bảng sau:

Bảng 4: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ nước thải sinh hoạt đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

(Ghi chú: Tại các bảng số liệu về kết quả, ký hiệu T viết tắt của Thiếu số liệu, tức địa phương không thực hiện thu thập, tổng hợp để đánh giá kết quả thực hiện).

2. Tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phát sinh nước thải từ 50 m3/ngày trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

a) Ý nghĩa chỉ số:

Chỉ số này phản ánh mức độ đầu tư cơ sở hạ tầng về BVMT của các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày (24 giờ) trở lên đang hoạt động trên địa bàn tỉnh/thành phố, là cơ sở đánh giá kết quả quản lý, BVMT đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh và dịch vụ của tỉnh/thành phố; được tính theo tỷ lệ phần trăm tổng số cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ đang hoạt động phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày (24 giờ) trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường trên tổng số cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đang hoạt động phát sinh từ 50 m³/ngày trở lên của tỉnh/thành phố trong năm.

Cơ sở phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày trở lên thuộc phạm vi tính của chỉ số bao gồm: Các cơ sở phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày trở lên nằm trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp nhưng không đấu nối nước thải vào hệ thống xử lý nước thải tập trung của khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp; các cơ sở phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày trở lên nằm ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp. Các cơ sở kinh doanh hạ tầng của các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp; cơ sở y tế không thuộc phạm vi tính của chỉ số này.

b) Kết quả thực hiện của các địa phương

- Kết quả tổng hợp, rà soát hồ sơ cho thấy có 62/63 địa phương thu thập tính toán kết quả thực hiện chỉ số, trong đó có 01 tỉnh khuyết chỉ số do không có cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nằm ngoài khu sản xuất kinh doanh dịch vụ tập trung phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày trở lên là tỉnh Thừa Thiên Huế; có 01/63 địa phương không thực hiện việc thu thập, tổng hợp số liệu đánh giá kết quả thực hiện chỉ số này, là thành phố Hà Nội (địa phương không báo sẽ không được tính điểm của chỉ số trong Bộ chỉ số chung theo quy định).

- Kết quả tính chỉ số thành phần này cho thấy, có 33 địa phương có tỷ lệ cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ đang hoạt động phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày (24 giờ) trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường đạt 100%; các địa phương có tỷ lệ cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ đang hoạt động phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày (24 giờ) trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường thấp là Thanh Hóa (46,98%), Bắc Ninh (73,20%), Bình Định (68,52%).

- Đối chiếu với kết quả tỷ lệ đạt được của chỉ số thành phần này giữa hai năm đánh giá cho thấy: năm 2021, có 23 địa phương có kết quả tăng cao hơn so với năm 2020, trong đó, các địa phương tăng cao nhất là Lào Cai (+ 85,51%, tương ứng với + 2,99 điểm), Đắk Nông (+ 34,62%, tương ứng với + 1,57 điểm), Quảng Trị (+ 33,88%, tương ứng với + 1,4 điểm); có 29 địa phương có kết quả giữ nguyên như năm 2020; có 09 địa phương có kết quả giảm so với năm 2020, trong đó giảm nhiều nhất là các tỉnh/thành phố: Bạc Liêu (giảm 20%, tương ứng với giảm 0,14 điểm), Phú Thọ (giảm 13,69%, tương ứng với giảm 0,07 điểm), Cà Mau (giảm 6,98%, tương ứng với giảm 0,42 điểm).

c) Kết quả chung trên phạm vi cả nước

Theo đánh giá, giá trị trung bình về tỷ lệ phần trăm tổng số cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ đang hoạt động phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày (24 giờ) trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường của cả nước đạt 92,8 %, cao hơn 1.5 % so với giá trị trung bình năm 2020. So sánh kết quả của 63 địa phương cho thấy, có 47 địa phương đạt tỷ lệ cao hơn giá trị trung bình của cả nước.

Kết quả cụ thể được thể hiện ở Bảng sau:

Bảng 5: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phát sinh nước thải từ 50 m³/ngày trở lên có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

(Ghi chú: Tại các bảng số liệu về kết quả, ký hiệu K viết tắt của Khuyết chỉ số do điều kiện khách quan của địa phương).

3. Tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường

a) Ý nghĩa chỉ số

Đây là chỉ số phản ánh mức độ đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật về BVMT của các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động trên địa bàn tỉnh/thành phố; được tính theo tỷ lệ phần trăm tổng số khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường trên tổng số khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động của tỉnh/thành phố trong năm.

Năm 2021, chỉ số này vẫn tiếp tục duy trì phạm vi, nội dung đánh giá và thang điểm như năm 2020.

b) Kết quả thực hiện của các địa phương

- Kết quả tổng hợp, rà soát hồ sơ cho thấy có 63/63 địa phương thu thập tính toán kết quả thực hiện chỉ số, chiếm tỷ lệ 100%, trong đó có 03/63 tỉnh khuyết chỉ số là Cao Bằng, Điện Biên, Lai Châu do không có khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động trên địa bàn.

- Kết quả tính chỉ số thành phần này cho thấy, có 27 địa phương có tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường đạt 100%; có 07 địa phương chưa có khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường là Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang, Lạng Sơn, Quảng Trị, Sơn La, Yên Bái.

- Đối chiếu với kết quả tỷ lệ đạt được của chỉ số thành phần này giữa hai năm đánh giá cho thấy: năm 2021, có 08 địa phương có kết quả tăng cao hơn so với năm 2020, trong đó, các địa phương tăng cao nhất là An Giang (+ 50%, tương ứng với + 2,15 điểm), Bắc Giang (+ 40%, tương ứng với + 1,7 điểm), Lào Cai (+ 33,33%, tương ứng với + 1,37 điểm); có 46 địa phương có kết quả giữ nguyên như năm 2020; có 06 địa phương có kết quả giảm so với năm 2020, trong đó giảm nhiều nhất là các tỉnh/thành phố: Đồng Tháp (giảm 65,67%, tương ứng với giảm 1,95 điểm), Ninh Bình (giảm 20%, tương ứng với giảm 0,46 điểm), Thái Nguyên (giảm 9,53%, tương ứng với giảm 0,21 điểm).

c) Kết quả chung trên phạm vi cả nước

Theo đánh giá, giá trị trung bình về tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường của cả nước đạt 78.4%, cao hơn 1,6 % so với giá trị trung bình năm 2020.

Kết quả cụ thể được thể hiện ở Bảng sau:

Bảng 6: Kết quả chỉ số thành phần tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường