Quyết định 1710/QĐ-UBND năm 2018 phê duyệt Đề án nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉnh Phú Yên đến năm 2020, định hướng đến năm 2025

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN NÂNG CAO CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH (PCI) CỦA TỈNH PHÚ YÊN ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH PHÚ YÊN

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015;

Căn cứ Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020;

Căn cứ Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP ngày 06/02/2017 của Chính phủ về tiếp tục những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020;

Căn cứ Chương trình hành động số 06-CTr/TU ngày 26/4/2016 của Tỉnh ủy về lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI, PAPI, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh;

Căn cứ Kế hoạch số 84/KH-UBND ngày 10/6/2016 của UBND tỉnh về thực hiện Chương trình hành động của Tỉnh ủy về lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI, PAPI, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh;

Xét đề nghị của Sở Kế hoạch và Đầu tư tại Tờ trình số 110/TTr-SKHĐT- TTXT, ngày 31/7/2018,

QUYẾT ĐỊNH

Điều 1. Phê duyệt và ban hành kèm theo Quyết định này Đề án Nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉnh Phú Yên đến năm 2020, định hướng đến năm 2025 (gọi tắt là Đề án).

Điều 2. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện Đề án.

Điều 3. Chánh Văn phòng UBND tỉnh; Thủ trưởng các sở, ban, ngành; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký./.

ĐỀ ÁN

NÂNG CAO CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH (PCI) CỦA TỈNH PHÚ YÊN ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1710 ngày 29 tháng 8 năm 2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên)

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Sự cần thiết của đề án

1.2. Cơ sở xây dựng đề án

1.2.1. Cấp Trung ương

1.2.2. Cấp tỉnh

1.3. Mục tiêu của đề án

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.5. Nội dung nghiên cứu

PHẦN II. PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ CHỈ SỐ PCI CỦA TỈNH PHÚ YÊN GIAI ĐOẠN 2011-2017

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN NÂNG CAO CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH (PCI) CỦA TỈNH PHÚ YÊN ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH PHÚ YÊN

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015;

Căn cứ Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020;

Căn cứ Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP ngày 06/02/2017 của Chính phủ về tiếp tục những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020;

Căn cứ Chương trình hành động số 06-CTr/TU ngày 26/4/2016 của Tỉnh ủy về lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI, PAPI, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh;

Căn cứ Kế hoạch số 84/KH-UBND ngày 10/6/2016 của UBND tỉnh về thực hiện Chương trình hành động của Tỉnh ủy về lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI, PAPI, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh;

Xét đề nghị của Sở Kế hoạch và Đầu tư tại Tờ trình số 110/TTr-SKHĐT- TTXT, ngày 31/7/2018,

QUYẾT ĐỊNH

Điều 1. Phê duyệt và ban hành kèm theo Quyết định này Đề án Nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉnh Phú Yên đến năm 2020, định hướng đến năm 2025 (gọi tắt là Đề án).

Điều 2. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện Đề án.

Điều 3. Chánh Văn phòng UBND tỉnh; Thủ trưởng các sở, ban, ngành; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký./.

ĐỀ ÁN

NÂNG CAO CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH (PCI) CỦA TỈNH PHÚ YÊN ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1710 ngày 29 tháng 8 năm 2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên)

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Sự cần thiết của đề án

1.2. Cơ sở xây dựng đề án

1.2.1. Cấp Trung ương

1.2.2. Cấp tỉnh

1.3. Mục tiêu của đề án

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.5. Nội dung nghiên cứu

PHẦN II. PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ CHỈ SỐ PCI CỦA TỈNH PHÚ YÊN GIAI ĐOẠN 2011-2017

2.1. Tổng quan những thay đổi của PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2016

2.1.1. Chi phí gia nhập thị trường

2.1.2. Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất

2.1.3. Tính minh bạch và tiếp cận thông tin

2.1.4. Chi phí thời gian để thực hiện các thủ tục hành chính của nhà nước

2.1.5. Chi phí không chính thức

2.1.6. Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh

2.1.7. Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp

2.1.8. Đào tạo lao động

2.1.9. Thiết chế pháp lý

2.1.10. Cạnh tranh bình đẳng

2.2. Những kết quả nổi bật của PCI Phú Yên năm 2017

2.2.1. Những kết quả nổi bật

2.2.2. Những nhóm chỉ số thành phần giảm điểm và nguyên nhân

2.3. Đánh giá chung về PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2017

2.3.1. Những thành tựu và kết quả đạt được

2.3.2. Những hạn chế và tồn tại

2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại và bài học kinh nghiệm cải thiện PCI cho Phú Yên

PHẦN III. PHÂN TÍCH BỐI CẢNH KINH TẾ-XÃ HỘI TÁC ĐỘNG ĐẾN KẾT QUẢ CỦA PCI TỈNH PHÚ YÊN

3.1. Thực trạng phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Phú Yên tác động đến kết quả PCI của tỉnh giai đoạn 2011-2017

3.1.1. Tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế

3.1.2. Khả năng huy động vốn đầu tư phát triển

3.1.3. Phát triển các thành phần kinh tế

3.1.4. Đào tạo lao động

3.1.5. Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng

3.1.6. Công tác cải cách hành chính

3.1.7. Hiệu quả của chính sách thu hút FDI của tỉnh

3.2. Tiềm năng phát triển tỉnh Phú Yên trong khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ

3.3. Định hướng phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025.

3.3.1. Các chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh trong giai đoạn trung hạn (2016-2020) theo Nghị quyết tỉnh Đảng bộ lần thứ XVI

3.3.2. Mục tiêu tầm nhìn phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh đến năm 2030 theo Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể kinh tế-xã hội của tỉnh (Theo Quyết định số 665/QĐ-TTg ngày 31/5/2018).

3.3.3. Định hướng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài của tỉnh

3.4. Kết quả khảo sát, điều tra doanh nghiệp về môi trường kinh doanh tỉnh Phú Yên thực hiện năm 2017

3.4.1. Mô tả chung về cuộc khảo sát

3.4.2. Cảm nhận doanh nghiệp về môi trường kinh doanh của tỉnh Phú Yên

3.4.3. Đề xuất của chuyên gia, nhà quản lý về giải pháp cải thiện PCI của Phú Yên trong thời gian đến

PHẦN IV. CÁC NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO PCI CỦA TỈNH PHÚ YÊN ĐẾN NĂM 2020 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025

4.1. Mục tiêu cải thiện PCI của Phú Yên đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025

4.2. Giải pháp cải thiện điểm và nâng cao xếp hạng PCI của Phú Yên đến năm 2020, định hướng đến năm 2025

4.2.1. Giai đoạn đến năm 2020

4.2.1.1. Triển khai có hiệu quả Quy chế phối hợp thực hiện cơ chế chính sách một cửa liên thông giải quyết thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực đầu tư trên địa bàn tỉnh

4.2.1.2. Giải pháp can thiệp trực tiếp đối với từng chỉ số thành phần

1. Chỉ số Chi phí gia nhập thị trường

2. Chỉ số Cạnh tranh bình đẳng

3. Chỉ số Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất

4. Chỉ số Tính minh bạch và tiếp cận thông tin

5. Chỉ số Chi phí thời gian thực hiện các quy định của nhà nước

6. Chỉ số Chi phí không chính thức

7. Chỉ số Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo

8. Chỉ số Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp

9. Chỉ số Đào tạo lao động

10. Chỉ số Thiết chế pháp lý

4.2.2. Giai đoạn 2020-2025

4.2.2.1. Cải thiện môi trường kinh doanh thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp, đảm bảo quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận nguồn lực và cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp.

4.2.2.2. Đẩy mạnh công tác thông tin và truyền thông đến doanh nghiệp các quy định, chính sách liên quan doanh nghiệp của Trung ương và địa phương

4.2.2.3. Tăng cường đối thoại, tiếp xúc doanh nghiệp, nâng cao vai trò xây dựng, phản biện chính sách của các hiệp hội doanh nghiệp và doanh nghiệp

4.2. Nhiệm vụ chủ yếu

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1. CÁC CHỈ TIÊU CỦA CHỈ SỐ THÀNH PHẦN

PHỤ LỤC 2. KINH NGHIỆM CẢI THIỆN ĐIỂM PCI

PHỤ LỤC 3. CHÍNH SÁCH KHUYẾN KHÍCH ĐẦU TƯ

PHỤ LỤC 4. BÁO CÁO XỬ LÝ SỐ LIỆU KHẢO SÁT DOANH NGHIỆP

PHỤ LỤC 5. BÁO CÁO XỬ LÝ SỐ LIỆU KHẢO SÁT CHUYÊN GIA

PHẦN I. PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Sự cần thiết của đề án

Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (Provincial Competitive Index - PCI) được xây dựng, khảo sát và phân tích nhằm đánh giá chất lượng điều hành kinh tế của chính quyền cấp địa phương, thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân trong nước. Báo cáo thường niên PCI là kết quả hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua Dự án Sáng kiến Cạnh tranh Việt Nam (USAID/VNCI), đã được nghiên cứu và thực hiện gần 13 năm, kể từ năm 2005. Đến nay, PCI đã trở thành công cụ quan trọng cung cấp thông tin hữu ích thông qua các phân tích khoa học, khách quan, sử dụng kỹ thuật nghiên cứu tiên tiến, hỗ trợ các nhà hoạch định chính sách tối ưu và thông tin cho doanh nghiệp và người dân. Đặc biệt đối với những nhà đầu tư, PCI được xem là chỉ báo quan trọng cung cấp nguồn thông tin hữu ích giúp xác định và so sánh môi trường kinh doanh tại các địa phương khác nhau ở Việt Nam khi xem xét đưa ra quyết định đầu tư.

Trải qua chặng đường dài, PCI giờ đây không chỉ là nỗ lực của riêng mỗi địa phương mà đã chính thức trở thành yêu cầu của chính quyền trung ương. Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính Phủ năm 2014 đã đưa yêu cầu cải thiện PCI là một trong những giải pháp mà chính quyền các địa phương cần thực hiện để góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Cũng như các địa phương khác, đối với tỉnh Phú Yên, cải thiện điểm số của các chỉ số thành phần và nâng cao chỉ số PCI là một trong những giải pháp đẩy mạnh công tác cải cách hành chính của tỉnh được ban hành thông qua Chương trình hành động 06-CTr/TU của Tỉnh ủy và Kế hoạch 84/KH-UBND của UBND tỉnh về lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính.

Trong 5 năm gần đây, điểm số PCI của tỉnh nhìn chung có nhiều cải thiện song không đáng kể. Xét trong tương quan so sánh với toàn quốc thì thứ hạng PCI của tỉnh lại không có sự ổn định; đặc biệt khi so sánh với các tỉnh/thành trong khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ thì vị trí PCI của tỉnh Phú Yên hầu như đứng ở cuối bảng xếp hạng qua nhiều năm liên tiếp. Sau khi đạt được vị trí 47/63 - thứ hạng cao nhất mà tỉnh đạt được - trong năm 2014 thì tỉnh lại phải nhận một “cú sốc”1 khi bị giảm 8 bậc trong năm tiếp theo. Năm 2017, PCI Phú Yên đạt 60,59 điểm, xếp vị thứ 47/63 tỉnh, thành; tăng 4 bậc so với năm 2016 và được xếp vào nhóm trung bình. Năm 2017 cũng là năm chỉ số PCI của tỉnh có điểm cao nhất trong vòng 5 năm trở lại đây. Tuy nhiên, so với các tỉnh trong khu vực duyên hải miền Trung, PCI 2017 của Phú Yên ở vị trí áp chót, chỉ hơn Quảng Trị (59,25 điểm, vị thứ 54). Kết quả 10 chỉ số thành phần trong PCI 2017 của tỉnh cụ thể là gia nhập thị trường 8,05 điểm; tiếp cận đất đai 5,72 điểm; tính minh bạch 5,89 điểm; chi phí thời gian 6,3 điểm; chi phí không chính thức 5,31 điểm; cạnh tranh bình đẳng 5,6 điểm; tính năng động của chính quyền 4,8 điểm; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp 6,61 điểm; đào tạo lao động 6,24 điểm; thiết chế pháp lý và an ninh trật tự 5,15 điểm.

Điều đó phần nào cho thấy, công tác cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh mặc dù đã có nhiều nỗ lực, cố gắng nhưng thực tế cho thấy kết quả điểm số PCI không cao của tỉnh Phú Yên trong nhiều năm liên tiếp trước đây phần nào gây cản trở đến quyết định đầu tư kinh doanh của nhà đầu tư trong và ngoài nước đến với tỉnh. Giai đoạn 2011-2017, số doanh nghiệp thành lập mới trên toàn tỉnh khoàng 2.267 doanh nghiệp; trong đó gồm 29 doanh nghiệp lớn và 2.238 doanh nghiệp nhỏ và vừa; số vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp là 5,29 tỷ đồng. Về thu hút đầu tư FDI, tính đến hết năm 2017, toàn tỉnh có 35 dự án đầu tư nước ngoài đang được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, với tổng vốn đầu tư trên 4,765 tỷ USD. Trong đó: 25 dự án đã đi vào hoạt động, sản xuất, kinh doanh; 10 dự án đang thực hiện đầu tư; số lượng dự án khiêm tốn, quy mô đầu tư nhỏ lẻ đang là điều dễ nhận ra trong lĩnh vực thu hút đầu tư vào Phú Yên so với các địa phương khác ở khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thu hút đầu tư chưa thực sự tạo được những bước chuyển căn bản để khai thác tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy kinh tế của tỉnh.

Thực trạng nêu trên đang đặt ra cho lãnh đạo chính quyền của tỉnh một câu hỏi là liệu môi trường đầu tư vào tỉnh đã thực sự thông thoáng, hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, những tồn tại, bất cập chủ yếu nằm ở đâu và cần có những biện pháp cơ bản cũng như quyết liệt như thế nào để giải quyết được bài toán này? Theo VCCI/USAID thì chỉ có những nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thực chất mới bảo đảm cho sự phát triển kinh tế địa phương bền vững về dài hạn. Hơn nữa, việc cải thiện, nâng cao kết quả điểm số và thứ hạng chỉ số PCI sẽ giúp quảng bá hình ảnh Phú Yên đến với cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư trong nước và quốc tế cũng như khẳng định cam kết hỗ trợ của chính quyền tỉnh đối với khu vực kinh tế tư nhân. Nhằm mục tiêu phát huy những tiềm năng, lợi thế và chính sách ưu đãi thu hút đầu tư của tỉnh và phấn đấu đến năm 2020 tỉnh Phú Yên cơ bản trở thành một tỉnh công nghiệp và dịch vụ, việc triển khai nghiên cứu đề án “Nâng cao Chỉ số Năng lực Cạnh tranh Cấp tỉnh (PCI) tỉnh Phú Yên đến năm 2020, định hướng đến năm 2025” đáp ứng cả yêu cầu về mặt lý luận lẫn thực tiễn.

1.2. Cơ sở xây dựng đề án

1.2.1. Cấp Trung ương

- Nghị quyết 61/NQ-CP ngày 23/5/2013 của Chính phủ về quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm đầu kỳ (2011-2015) của tỉnh Phú Yên.

- Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010 của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính.

- Nghị định số 66/2008/NĐ-CP ngày 28/5/2008 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp.

- Nghị định số 92/2017/NĐ-CP ngày 07/8/2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến kiểm soát thủ tục hành chính.

- Thông tư số 02/2017/TT-VPCP ngày 31/10/2017 của Văn phòng Chính phủ hướng dẫn về nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính.

- Nghị Quyết số 19-2017/NQ-CP ngày 06/2/2017 của Chính Phủ về việc tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020.

- Quyết định số 2139/QĐ-TTg ngày 28/11/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện và điều chỉnh nội dung các dự án của Chương trình hỗ trợ pháp lý liên quan ngành dành cho doanh nghiệp.

- Quyết định số 665/QĐ-TTg ngày 31/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

1.2.2. Cấp tỉnh

- Nghị quyết số 163/2015/NQ-HĐND ngày 25/12/2015 của Hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên về điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

- Chương trình hành động số 06-CTr/TU ngày 26/4/2016 của Tỉnh ủy Phú Yên về lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI, PAPI, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh.

- Quyết định 52/QĐ-UBND ngày 10/01/2011 của UBND tỉnh Phú Yên về phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Phú Yên đến năm 2025.

1.3. Mục tiêu của đề án

- Đánh giá tổng hợp chỉ số PCI của tỉnh Phú Yên tìm ra nguyên nhân thấp điểm trong từng chỉ số thành phần trong sự đánh giá tương quan với các cơ chế chính sách phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

- Nghiên cứu PCI, đồng thời tìm hiểu và học tập kinh nghiệm ở các địa phương tốt hơn là cơ sở đề xuất các giải pháp, chính sách phù hợp nhằm cải thiện chất lượng điều hành kinh tế của tỉnh.

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng: Môi trường kinh doanh của tỉnh Phú Yên.

- Phạm vi nghiên cứu:

+ Đánh giá môi trường kinh doanh của tỉnh Phú Yên trên cơ sở hai nguồn dữ liệu chính gồm dữ liệu PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2017 của VCCI thực hiện trên phạm vi toàn quốc và nguồn dữ liệu điều tra khảo sát các doanh nghiệp, chuyên gia trong các lĩnh vực liên quan đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Phú Yên để đánh giá môi trường kinh doanh tỉnh năm 2017.

+ Giải pháp cải thiện chỉ số PCI Phú Yên được xây dựng đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025.

1.5. Nội dung nghiên cứu

Đề án được thực hiện với mục tiêu cải thiện, nâng cao kết quả đánh giá, xếp hạng Chỉ số PCI của tỉnh Phú Yên, cụ thể gồm những nội dung chính sau:

- Phân tích chỉ số tổng hợp PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2017, tìm ra những chỉ số thành phần thấp điểm, đặc biệt đối với những chỉ số thành phần có trọng số cao. Theo đó, rà soát các chỉ tiêu đánh giá của từng chỉ số thành phần để tìm ra nguyên nhân thấp điểm.

- Điều tra, phỏng vấn để nhận diện những khó khăn, thách thức, tồn tại trong thực tế về môi trường đầu tư, kinh doanh của tỉnh Phú Yên có ảnh hưởng đến kết quả Chỉ số PCI của tỉnh;

- Đề xuất hệ thống các giải pháp trực tiếp và gián tiếp nhằm nâng cao kết quả đánh giá, xếp hạng PCI của tỉnh Phú Yên trong những năm tới, hướng đến cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh của tỉnh.

PHẦN II. PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ CHỈ SỐ PCI CỦA TỈNH PHÚ YÊN GIAI ĐOẠN 2011-2017

2.1. Tổng quan những thay đổi của PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2016

Báo cáo PCI được xem là đại diện cho “tiếng nói” chung của cộng đồng doanh nghiệp để đánh giá chất lượng công tác điều hành cũng như chia sẻ cảm nhận của doanh nghiệp về môi trường kinh doanh của chính quyền địa phương cấp tỉnh. Kết quả khảo sát PCI đo lường công tác điều hành cấp tỉnh trong 10 lĩnh vực có tác động lớn đến sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân. Một địa phương được xem là có chất lượng điều hành tốt khi có: 1) Chi phí gia nhập thị trường thấp; 2) Khả năng tiếp cận đất đai dễ dàng và sử dụng đất ổn định; 3) Môi trường kinh doanh minh bạch và thông tin cần cho hoạt động kinh doanh được công khai; 4) Chi phí không chính thức thấp; (5) Thời gian thanh tra, kiểm tra và thực hiện các quy định, thủ tục hành chính nhanh chóng; 6) Môi trường cạnh tranh bình đẳng; 7) Chính quyền tỉnh năng động, sáng tạo trong giải quyết các vấn đề cho doanh nghiệp; 8) Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, chất lượng cao; 9) Chính sách đào tạo lao động tốt và 10) Việc giải quyết các tranh chấp công bằng và hiệu quả.

PCI là chỉ số tổng hợp có trọng số - trọng số được xác định tương ứng với mức độ tác động của từng yếu tố đối với sự phát triển kinh tế tư nhân của các địa phương - của 10 chỉ số thành phần nói trên. Chỉ số tổng hợp PCI đánh giá các địa phương theo thang điểm 100 giúp lý giải được những khác biệt về chất lượng điều hành kinh tế của các tỉnh/thành sau khi loại trừ ảnh hưởng từ những lợi thế sẵn có. Theo đó, PCI đánh giá tập trung vào các chính sách và sáng kiến - những yếu tố có thể được điều chỉnh và cải thiện trong thời gian ngắn và phần lớn thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương. Sự khác biệt về kết quả PCI của từng địa phương ngoài việc được đánh giá qua bảng xếp hạng PCI (theo thang điểm 100) thì PCI còn được xếp theo 6 nhóm đánh giá chất lượng điều hành: Rất tốt - Tốt - Khá - Trung bình - Tương đối thấp - Thấp.

Bảng 1.1. Tổng hợp kết quả chỉ số PCI của Phú Yên 2011-2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

So sánh kết quả PCI Phú Yên qua 6 năm liên tiếp 2011-2016 cho thấy mặc dù có sự cải thiện về điểm số trong 3 năm gần đây song mức điểm cải thiện gần như không đáng kể nếu không nói là gần như rơi vào tình trạng “dậm chân tại chỗ” khi điểm số này của tỉnh chỉ xoay quanh mức 53-56 điểm. Từ mức điểm dao động 53-55 điểm trong 3 năm đầu 2011-2013, điểm số tổng hợp PCI của tỉnh trong giai đoạn 2014-2016 đã dao động quanh mức điểm 56 điểm. Trong khi đó, vị thứ xếp hạng PCI của tỉnh gần như không có sự cải thiện: trong giai đoạn này, xếp hạng PCI của Phú Yên luôn ở vị trí 50-51-52 chỉ ngoại trừ sự đột biến xảy ra trong 2 năm 2014 (xếp hạng 47/63) và 2015 (xếp hạng 55/63). Đáng chú ý là sau khi đạt được vị trí 47/63 - thứ hạng cao nhất mà tỉnh đạt được trong năm 2014 thì tỉnh lại bị giảm 8 bậc trong năm tiếp theo và năm 2016, điểm PCI của tỉnh tăng nhẹ giúp thứ hạng của tỉnh được cải thiện (tăng 4 bậc), xếp vị trí 51/63 tỉnh/thành phố. Hơn nữa, khi xem xét kết quả PCI Phú Yên theo nhóm xếp hạng - tức so sánh với các địa phương trong cả nước - thì PCI Phú Yên trong 3 năm liên tiếp 2013-2015 rơi vào nhóm chất lượng điều hành “Trung bình” và “Tương đối thấp”.

Hình 1.1. Kết quả PCI tỉnh Phú Yên 2011-2016 theo nhóm điều hành

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Xem xét PCI Phú Yên trong phạm vi khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ trong cùng giai đoạn cho thấy Phú Yên luôn ở vị trí cuối bảng xếp hạng. Điểm tổng hợp PCI Phú Yên trong giai đoạn 2011-2016 luôn thấp hơn so với các tỉnh/thành trong Vùng (ngoại trừ năm 2012 và 2013 Phú Yên xếp hạng 7/8) (Xem thêm Bảng 2).

Ngoài ra, theo dõi chuỗi dữ liệu này còn cho thấy nếu như các tỉnh/thành khác trong Vùng có sự cải thiện điểm rõ rệt qua từng năm thì Phú Yên và Khánh Hoà là hai địa phương có sự cải thiện điểm gần như không đáng kể. Tuy nhiên, so sánh trong phạm vi cả nước có thể thấy ngoại trừ thành phố Đà Nẵng - thành phố trực thuộc trung ương, là địa phương luôn giữ vị trí quán quân PCI của cả nước trong nhiều năm liên tiếp, chỉ riêng Phú Yên và Ninh Thuận là hai địa phương có tần suất xếp hạng ở các vị trí 40-55 khá cao; thì các tỉnh/thành còn lại trong Vùng gần như được đánh giá có môi trường kinh doanh khá tốt trong phạm vi cả nước (Xem thêm Bảng 2). Hay nói cách khác, Phú Yên nằm trong Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ - khu vực tập hợp phần lớn các địa phương có môi trường kinh doanh được doanh nghiệp đánh giá cao thì ngay từ lúc này Phú Yên cần phải có nhiều nỗ lực hơn nữa mới có thể cạnh tranh với các địa phương trong Vùng.

Đi sâu phân tích thay đổi của những chỉ số thành phần cho thấy ngoại trừ 3 chỉ số thành phần: Chi phí gia nhập thị trường, Tính năng động và tiên phong của Lãnh đạo Tỉnh và Hỗ trợ doanh nghiệp có những cải thiện điểm rõ rệt trong giai đoạn 2011-2016; các chỉ số thành phần còn lại gần như bị giảm điểm hoặc cải thiện điểm không đáng kể (Xem thêm Bảng 2). Tuỳ theo mức độ ảnh hưởng quan trọng của từng chỉ số thành phần đối với sự tăng trưởng, đầu tư và lợi nhuận của doanh nghiệp mà mỗi chỉ số thành phần khác nhau sẽ được gán các trọng số khác nhau. Theo kết quả phân tích hồi quy, chỉ số thành phần có ảnh hưởng quan trọng nhất sẽ được gán trọng số 20%, trung bình - 10% và nhỏ nhất - 5 %. Tuy nhiên tuỳ theo sự thay đổi của môi trường kinh doanh mà các trọng số được các cho các chỉ số thành phần có thể được hiệu chỉnh qua từng giai đoạn.

Bảng 1.2. PCI Phú Yên so với các tỉnh thành Duyên Hải Nam Trung Bộ

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Bảng 1.3. Xếp hạng PCI của các tỉnh/thành trong Vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ
(trong phạm vi 63 tỉnh/thành)

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

2.1.1. Chi phí gia nhập thị trường

Chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” đánh giá sự khác nhau giữa các địa phương về tất cả các chi phí khởi sự kinh doanh của doanh nghiệp theo các chỉ tiêu cơ bản gồm: 1) Thời gian doanh nghiệp phải chờ đợi để đăng ký kinh doanh và xin cấp đất; 2) Thời gian doanh nghiệp phải chờ để nhận được tất cả các loại giấy phép cần thiết để tiến hành hoạt động kinh doanh; 3) Số giấy phép, giấy đăng ký và quyết định chấp thuận cần thiết để chính thức hoạt động và 4) Mức độ khó khăn theo cảm nhận của doanh nghiệp để có được tất cả các giấy đăng ký, giấy phép và quyết định chấp thuận.

Kết quả khảo sát của PCI 2011-2016 cho thấy ngoại trừ 2 năm 2011 (xếp hạng 55/63) và 2013 (48/63) điểm số của chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” của Phú Yên có những thay đổi tăng đột biến với vị thứ xếp hạng 11, 9, 6 tương ứng lần lượt trong 3 năm liên tiếp 2014-2016. Đây cũng là chỉ số thành phần mà cả nước nói chung và tỉnh Phú Yên nói riêng được cải thiện nhiều nhất trong tất cả các chỉ số thành phần còn lại của PCI qua gần 12 lần thực hiện khảo sát PCI. Và điều này được thể hiện qua kết quả từ những chỉ tiêu cấu thành như: “Số ngày đăng ký doanh nghiệp” của Phú Yên từ 7 ngày (năm 2011) giảm xuống còn 5 ngày (năm 2016) trong khi số ngày trung vị của cả nước là 7 ngày và của tỉnh có thời gian dài nhất là 10 ngày; hay chỉ tiêu liên quan đến “Thời gian thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh” của Phú Yên từ 7 ngày (năm 2013) giảm xuống còn 3 ngày (năm 2016) - ít hơn 2 ngày so với số ngày trung vị cả nước 5 ngày. Tuy nhiên tỷ lệ “Doanh nghiệp phải chờ hơn 1 tháng để hoàn thành tất cả các thủ tục để chính thức hoạt động” từ 4,65% (năm 2015) tăng lên 15,38% (năm 2016) - cao hơn giá trị trung vị là 13,24% của năm 2016.

Hình 1.2. Chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” của Phú Yên 2011-2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Kể từ năm 2013, chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” được bổ sung thêm 5 chỉ tiêu mới nhằm đo lường hiệu quả vận hành của “Bộ phận một cửa” về cấp giấy phép đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp, mức độ rõ ràng của thông tin hướng dẫn, tính chuyên nghiệp, kiến thức chuyên môn và thái độ thân thiện nhiệt tình của cán bộ, mức độ ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao chất lượng dịch vụ. Và đối với tỉnh Phú Yên, việc đưa thêm 5 chỉ tiêu mới này được xem là “bất lợi” cho tỉnh khi kéo điểm của chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” của tỉnh xuống 7,10 điểm so với 9,08 điểm (2012) và so với 7,95 điểm (2011). Và điều này được lý giải rõ hơn khi tất cả điểm của 5 chỉ tiêu con được bổ sung trong năm 2013 của Phú Yên đều nằm dưới giá trị trung vị của cả nước. Trong 3 năm tiếp theo, mặc dù điểm của các chỉ tiêu con mới được bổ sung này của Phú Yên được cải thiện rõ nét và cao hơn giá trị trung vị của cả nước, song nổi bật trong chuỗi dữ liệu này cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp đồng ý với nhận định “Cán bộ tại bộ phận một cửa am hiểu về chuyên môn” giảm rõ rệt từ 78% năm 2014 xuống còn 42,7% (2015) và 48,08% (2016); hay đối với nhận định “Cán bộ tại bộ phận một cửa nhiệt tình, thân thiện” chỉ xoay quanh mức dưới 50% (47% năm 2014, 46,07% năm 2015 và 48,08% năm 2016). Đặc biệt đối với chỉ tiêu tỷ lệ doanh nghiệp đồng ý với nhận định “Ứng dụng công nghệ thông tin tại bộ phận một cửa tốt” của tỉnh từ 64% năm 2014 giảm còn 28,09% năm 2015 và 37,50% năm 2016.

Theo quan sát của các chuyên gia nghiên cứu PCI các chương trình cải cách công tác cấp phép đăng ký doanh nghiệp hiện nay dường như chỉ mới tập trung vào quy trình nội bộ xử lý hồ sơ sau khi được chấp nhận hợp lệ giữa các cơ quan liên quan như phòng đăng ký doanh nghiệp, cơ quan thuế (liên quan đến mã số thuế) và công an (liên quan đến con dấu); còn việc cải cách quy trình này thì gần như đã đến “điểm tới hạn” khi hầu hết các địa phương đều đặt trọng tâm đẩy mạnh việc liên thông, ứng dụng công nghệ thông tin, phối hợp giữa các cơ quan liên quan để giảm thiểu thời gian cấp phép. Do đó, theo các chuyên gia này thì chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” chỉ có thể được cải thiện nhằm tăng tính cạnh tranh giữa các địa phương nhằm thông qua việc cải thiện chất lượng cung ứng dịch vụ hướng dẫn hồ sơ, thủ tục, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thể tự chuẩn bị hồ sơ hợp lệ trong thời gian ngắn nhất (Báo cáo PCI 2014).

2.1.2. Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất

Chỉ số thành phần này đo lường những khía cạnh liên quan đến đất đai thông qua các chỉ tiêu như: 1) Tỷ lệ doanh nghiệp có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 2) Đánh giá mức độ rủi ro nếu doanh nghiệp bị chính quyền địa phương thu hồi chính mảnh đất mà doanh nghiệp đang sử dụng để kinh doanh - trong đó 5 là mức điểm rủi ro thấp nhất; 3) Tỷ lệ doanh nghiệp tin tưởng rằng sau khi bị thu hồi đất sẽ được đền bù thoả đáng; 4) Tỷ lệ doanh nghiệp nhận định khung giá đất của chính quyền tỉnh đưa ra phản ánh hợp lý so với mức giá thị trường và 5) Đánh giá của doanh nghiệp liên quan đến chất lượng dịch vụ thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến đất đai (chỉ tiêu này được bổ sung từ năm 2013).

Hình 1.3. Chỉ số thành phần “Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất” của Phú Yên 2011-2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Chuỗi dữ liệu theo thời gian cho thấy trong giai đoạn 2011-2016 mặc dù vị thứ xếp hạng của chỉ số thành phần này của Phú Yên không ổn định, song điểm số của chỉ số thành phần này lại cho thấy xu hướng giảm qua từng năm; cụ thể, điểm số của chỉ số này từ 7,77 (năm 2011) giảm xuống còn 5,94 điểm (năm 2012) và 6,02 điểm (năm 2013); trong 3 năm liên tiếp sau đó điểm số của chỉ số này tiếp tục giảm nhẹ và xoay quanh mức điểm 5. Tìm hiểu nguyên nhân thấp điểm của chỉ số thành phần này cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giảm mạnh từ 81,82% (năm 2013) giảm xuống còn 56,25% (năm 2014); 47,06% (năm 2015) và 52,63% (năm 2016). Thêm vào đó doanh nghiệp trở nên quan ngại nhiều hơn về rủi ro thu hồi đất đang sử dụng với điểm đánh giá về độ ổn định của đất sử dụng từ 3,35 điểm (năm 2011) xuống còn 2,65 (năm 2012); 2,47 (năm 2013) và 1,5 điểm (năm 2016). Trong khi đó, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá mình sẽ được bồi thường thoả đáng nếu bị thu hồi đất thay đổi theo xu hướng tiêu cực từ 61,82% (năm 2011) giảm xuống còn 41,54% (năm 2012); 29,79% (năm 2013) và 25,86% (năm 2016). Ngoài ra, đối với 2 chỉ tiêu phụ được bổ sung trong chỉ số thành phần này liên quan đến đánh giá của doanh nghiệp về mức độ thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai chỉ xoay quanh dưới mức 30%.

2.1.3. Tính minh bạch và tiếp cận thông tin

Môi trường kinh doanh minh bạch sẽ góp phần tăng lòng tin vào hiệu quả quản trị của cơ quan quản lý nhà nước, nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực của doanh nghiệp, đồng thời tăng tính bình đẳng về cơ hội kinh doanh cho các nhóm doanh nghiệp khác nhau. Theo đó, nâng cao tính công khai, minh bạch trong công tác điều hành, trong cơ chế, chính sách là điều cần thiết nhằm xây dựng lòng tin của doanh nghiệp và các nhà đầu tư. Đây cũng là lý do vì sao chỉ số thành phần này qua nhiều năm được hiệu chỉnh vẫn là chỉ số nằm trong nhóm có trọng số lớn nhất (15%-20%). Dữ liệu PCI Phú Yên 2011-2016 nhìn chung cho thấy xu thế tích cực khi tính minh bạch của tỉnh đang có xu hướng được cải thiện dần đặc biệt trong giai đoạn 2013-2016.

Hình 1.4. Chỉ số thành phần “Tính minh bạch và tiếp cận thông tin” của Phú Yên 2011-2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Tuy nhiên, nếu đặt trong tương quan so sánh Phú Yên với cả nước, điểm số của các chỉ tiêu con của chỉ số thành phần này đều thấp hơn mức điểm trung vị của cả nước. Tỷ lệ doanh nghiệp đồng ý rằng “Hiệp hội doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng hoặc rất quan trọng” của tỉnh là 42, 27% (năm 2015) và 39,56% (năm 2016) thấp hơn giá trị trung vị của cả nước theo các năm tương ứng lần lượt 43,16% và 40,28%. Đặc biệt đánh giá của doanh nghiệp tỉnh về khả năng cập nhật thông tin, tăng cường các dịch vụ hành chính trực tuyến của chính quyền tỉnh chỉ ở mức điểm 23 (năm 2015) và 26 (năm 2016) trong khi giá trị trung vị của cả nước tương ứng là 30 và 31. Và đáng lo ngại hơn khi tỷ lệ doanh nghiệp tỉnh tiếp cận được các thông tin liên quan đến quy hoạch hay tài liệu pháp lý có điểm thấp hơn hoặc gần bằng giá trị trung vị của cả nước; hơn nữa tỷ lệ các doanh nghiệp tỉnh cho biết ở mức độ quan trọng hoặc rất quan trọng khi cần phải “có mối quan hệ” để có được những tài liệu của tỉnh còn khá cao: 81% so với trung vị 73,21% (2014); 76,84% so với trung vị 76,19% (2015) và 66,33% bằng với giá trị trung vị (2016).

2.1.4. Chi phí thời gian để thực hiện các thủ tục hành chính của nhà nước

Chỉ số thành phần này đo lường thời gian doanh nghiệp phải bỏ ra nhằm thực hiện các thủ tục hành chính cũng như mức độ thường xuyên và thời gian doanh nghiệp phải tạm dừng kinh doanh để các cơ quan Nhà nước tại địa phương thực hiện việc thanh tra và kiểm tra. Hay nói cách khác, đa phần các chỉ tiêu của chỉ số thành phần này đo lường sự tiến bộ trong công tác cải cách hành chính của địa phương.

Quan sát Hình 5 cho thấy chỉ số thành phần “Chi phí thời gian” của Phú Yên 2011-2016 có những cải thiện đáng chú ý: thứ hạng của chỉ số này tăng lên gần một nửa so với giai đoạn trước đó từ thứ hạng 45 (2011) tăng lên thứ hạng 12 (2014); 14 (2015) và 23 (2016) với điểm số tăng rõ rệt từ 5,73 điểm (2013) tăng lên 7,18 điểm (2014) và 7,41 điểm (2015). Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá cán bộ nhà nước giải quyết công việc hiệu quả từ 37,04% (2011) tăng 73,75% (2013); 78,57% (2015); hoặc tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá cán bộ nhà nước thân thiện từ 19,75% (2011) tăng 53,75% (2013); 67,71% (2015); hay tỷ lệ doanh nghiệp đồng ý với nhận định doanh nghiệp không cần phải đi lại nhiều lần để lấy dấu và chữ ký từ 43,21% (2011) tăng 60,76% (2013) và 65,31% (2015). Cải thiện nổi bật nhất của chỉ số thành phần này là chỉ tiêu liên quan đến tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá thủ tục giấy tờ đơn giản từ 9,88% (2011) tăng lên 50,62% (2013) và 56,19% (2016) và chỉ tiêu về phí, lệ phí được công khai từ 29,63% (2011) tăng lên 86,59% (2013); 94% (2014) và 90,48% (2016).

Hình 1.5. Chỉ số thành phần “Chi phí thời gian” của Phú Yên 2011 - 2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Tuy nhiên, đối với chỉ tiêu “tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng hơn 10% quỹ thời gian để tìm hiểu và thực hiện các quy định pháp luật của Nhà nước” thì theo quan sát của nhóm điều tra PCI đối với tỉnh trung vị cả nước trong giai đoạn 2014-2016 cứ 3 doanh nghiệp thì 1 doanh nghiệp (tương đương 35%) phải dành trên 10% quỹ thời gian của mình để thực hiện thủ tục hành chính là một tỷ lệ tương đối cao trong hơn 12 năm qua của PCI; trong khi đó con số này của tỉnh Phú Yên là 36,36% (2014); 36,56% (2015) và 38,30% (2016). Tuy nhiên, nhìn chung doanh nghiệp tại tỉnh vẫn đánh giá cao những thay đổi đáng kể của chính quyền tỉnh trong công tác cải cách hành chính khi tỷ lệ đánh giá “không thấy bất kỳ sự thay đổi đáng kể nào” từ 62,9% (2011) giảm đáng kể xuống còn 1% (2014); 8,51% (2015) và 3,88% (2016).

2.1.5. Chi phí không chính thức

Kết quả điều tra PCI trong nhiều năm qua đã khẳng định một môi trường kinh doanh thiếu minh bạch sẽ tạo ra nhiều cơ hội cho việc nhũng nhiễu, tham nhũng. Đối với tỉnh Phú Yên, chi phí không chính thức giai đoạn 2011-2016 ít có sự cải thiện đáng kể mặc dù có sự gia tăng về thứ hạng (từ thứ hạng 52 năm 2011 tăng lên thứ hạng 17- năm 2015 và thứ hạng 13 - năm 2016). Theo đó, các chỉ tiêu đo lường chỉ số thành phần này trong giai đoạn 2014-2016 diễn biến theo xu hướng tiêu cực hơn so với giai đoạn 2011-2013.

Tỷ lệ doanh nghiệp của tỉnh cho biết họ buộc phải “móc hầu bao” cho các khoản chi không chính thức là 65% (năm 2014); 53,45% (năm 2015) và 57,69% (năm 2016). Đáng chú ý tỷ lệ doanh nghiệp cho biết các khoản chi cho riêng mục này chiếm 10% trong tổng doanh thu của doanh nghiệp có sự tăng nhanh và cao hơn so với giá trị trung vị: có đến 21% (so với mức 10,34% của tỉnh trung vị) (năm 2014), 12,63% (so với 11,11% của tỉnh trung vị) (năm 2014) và 12,77% (so với 9,09% của tỉnh trung vị) (năm 2016). Ngoài ra, doanh nghiệp cho rằng tình trạng nhũng nhiễu khi giải quyết thủ tục cho doanh nghiệp vẫn phổ biến. Mặc dù chỉ tiêu này được cải thiện trong 2 năm gần đây 63% (2014); 52,04% (2015) và 59,41% (2016); song vẫn còn cao hơn so với giai đoạn trước đó: 47,3% (2011); 60,71% (2012) và 43,9% (2013).

Hình 1.6. Chỉ số thành phần “Chi phí không chính thức” của Phú Yên 2011 - 2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

2.1.6. Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh

Chỉ số thành phần này đo lường cảm nhận của doanh nghiệp đối với lãnh đạo địa phương thông qua đánh giá tính sáng tạo, sáng suốt của lãnh đạo tỉnh trong quá trình thực thi chính sách Trung ương cũng như việc đưa ra các sáng kiến riêng nhằm phát triển khu vực kinh tế tư nhân; đồng thời đánh giá khả năng hỗ trợ và áp dụng chính sách đôi khi chưa rõ ràng của Trung ương theo hướng có lợi cho doanh nghiệp. Sự thay đổi điểm số của chỉ số thành phần này của Phú Yên giai đoạn 2011-2016 cho thấy những xu thế không mấy khả quan khi điểm của tỉnh luôn năm dưới mức điểm của tỉnh trung vị từ 0,25 điểm đến 1,03 điểm; đồng thời có đến 3 trong 6 năm của giai đoạn này Phú Yên gần như xếp cuối bảng ở chỉ số thành phần này: hạng 50/năm 2012; hạng 60/2014 và hạng 56/2016.

Nếu như năm 2011, có đến 65,15% doanh nghiệp tham gia điều tra PCI đánh giá UBND tỉnh linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân thì con số này đã liên tục giảm trong các năm tiếp theo: 52,94% (2013); 60% (2014) và 57,14% (2016). Tương tự, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá “UBND tỉnh rất năng động và sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề mới phát sinh” từ 46,77% (2012) giảm xuống còn 36,76% (2014) và 33,73% (2016). Và đặc biệt là cảm nhận tích cực của doanh nghiệp về thái độ của chính quyền tỉnh đối với khu vực tư nhân gần như ít có sự cải thiện và luôn nằm dưới mức tỷ lệ của tỉnh trung vị: từ 41,33% (2011) giảm xuống 26,83% (2013); 34,02% (2015) và 33% (2016). Ngoài ra, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá “có những sáng kiến hay ở cấp tỉnh nhưng chưa được thực thi tốt ở các sở, ngành” trên mức 70% và “lãnh đạo có chủ trương, chính sách đúng đắn nhưng không được thực hiện tốt ở cấp huyện” gần 50%.

Hình 1.7. Chỉ số thành phần “Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo” của Phú Yên 2011 - 2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

2.1.7. Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp

Chỉ số thành phần “Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp” cho biết doanh nghiệp có sử dụng các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp cơ bản tại tỉnh hay không. Đó là những dịch vụ như tìm kiếm thông tin thị trường, tư vấn về pháp luật, dịch vụ tư vấn và giới thiệu việc làm, hỗ trợ tìm kiếm đối tác kinh doanh, xúc tiến thương mại và triển lãm thương mại, công nghệ và dịch vụ liên quan đến công nghệ, đào tạo về quản trị doanh nghiệp, đào tạo về kế toán và tài chính. Những dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp cơ bản này nếu được cung cấp rộng rãi và có chất lượng tốt sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động tốt hơn trong quá trình sản xuất kinh doanh. Và kể từ năm 2013, trong phương pháp tính PCI chỉ số thành phần “Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp” đã thay đổi trọng số từ 5% (2009-2012) tăng lên 20% phần nào cho thấy vai trò quan trọng của chỉ số này trong đánh giá môi trường kinh doanh của tỉnh từ doanh nghiệp.

Tuy nhiên kết quả điều tra PCI 2011-2016 cho thấy xu hướng không mấy khả quan đối với Phú Yên khi điểm số của chỉ số này có xu hướng giảm nhẹ giai đoạn 2013-2016 và đặc biệt trong 2 năm liên tiếp gần đây bị rớt hạng tụt dốc từ vị trí 13 (năm 2014) xuống còn vị trí 42 (năm 2015) và 50 (năm 2016).

Theo khảo sát của PCI qua chuỗi dữ liệu 2011-2016, đánh giá của doanh nghiệp tỉnh Phú Yên về chất lượng cung ứng các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp bao gồm: 1) Cung cấp thông tin thị trường; 2) Tư vấn thông tin pháp luật; 3) Hỗ trợ tìm kiếm đối tác kinh doanh; 4) Xúc tiến thương mại và hội chợ/triển lãm và 5) Công nghệ và các dịch vụ liên quan gần như ít được cải thiện khi tỷ lệ doanh nghiệp phản hồi mong muốn tiếp tục sử dụng lại những dịch vụ hỗ trợ này gần như có xu hướng giảm nhẹ (ngoại trừ dịch vụ xúc tiến thương mại). Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp có ý định tiếp tục sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật từ 82,35% (năm 2013), giảm xuống 68,75% (năm 2014), 53,33% (năm 2015) và 51,43% (năm 2016).

Hình 1.8. Chỉ số thành phần “Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp” của Phú Yên 2011 - 2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

2.1.8. Đào tạo lao động

Chất lượng đào tạo lao động được coi là một trong những yếu tố hàng đầu quyết định khả năng thu hút đầu tư, tác động tới tương lai phát triển của nền kinh tế và đó cũng là lý do chỉ số thành phần này chiếm trọng số 20% trong chỉ số tổng hợp PCI. Kết quả khảo sát PCI 2011-2016 cho thấy những cải thiện khả quan của Phú Yên ở chỉ số này từ 4,58 điểm (2011) tăng 4,95 điểm (2013); 5,51 điểm (2014) và 5,57 điểm (2016) tuy nhiên điều đáng lo ngại là mức điểm “Đào tạo lao động” của tỉnh nhìn chung luôn nằm dưới mức điểm trung vị cả nước.

Hình 1.9. Chỉ số thành phần “Đào tạo lao động” của Phú Yên 2011 - 2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Tìm hiểu nguyên nhân thấp điểm của chỉ số thành phần này qua phân tích chuỗi dữ liệu khảo sát từng chỉ tiêu con của tỉnh giai đoạn 2011-2016 cho thấy: tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá chất lượng dịch vụ dạy nghề do các cơ quan nhà nước tại địa phương cung cấp ở mức “Tốt và rất tốt” có xu hướng giảm từ 44,05% (2012) giảm xuống còn 18,33% (2013); 30,39% (2015) và 30,19% (2016); hay tỷ lệ doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ giới thiệu việc làm có xu hướng giảm và thấp hơn so với giá trị trung vị của cả nước so sánh qua các năm; từ 35,19% (2013) giảm xuống còn 24% (2014); 23,81% (2015) và 30,86% (2016). Bên cạnh đó, tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng dịch vụ giới thiệu việc làm do khu vực tư nhân cung cấp cũng giảm hơn một nửa, cụ thể từ 47,37% (2014) và 50% (2014) giảm xuống còn 25% (2015) và 36% (2016) mặc dù tỷ lệ doanh nghiệp phản hồi doanh nghiệp có ý định tiếp tục sử dụng dịch vụ giới thiệu việc làm do tư nhân cung cấp vẫn giữ ở tỷ lệ ổn định 52,63% (2013), 50% (2014), 50% (2015) và 56% (2016). Ngoài ra, khoảng cách điểm của tỉnh với giá trị trung vị của cả nước và điểm của địa phương đạt cao nhất đối với hai chỉ tiêu con: Tỷ lệ người lao động tốt nghiệp trường đào tạo nghề/số lao động chưa qua đào tạo (%) và Tỷ lệ lao động tốt nghiệp trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng, đào tạo nghề ngắn và dài hạn trên tổng lực lượng lao động khá lớn. Cụ thể, tỷ lệ lao động tốt nghiệp trường đào tạo nghề trong tổng số lao động chưa qua đào tạo của tỉnh chiếm 4,11% trong khi còn số này của tỉnh trung vị là 4,92% và của địa phương có tỷ lệ cao nhất là 12%.

2.1.9. Thiết chế pháp lý

Chỉ số thiết chế pháp lý phản ảnh mức độ tin cậy của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đối với sự vận hành của hệ thống tư pháp ở địa phương. Từ chỉ số này có thể thấy lòng tin của doanh nghiệp đối với hệ thống tòa án, tư pháp của tỉnh trong vấn đề giải quyết tranh chấp kinh tế hoặc là nơi doanh nghiệp có thể khiếu nại các hành vi nhũng nhiễu của cán bộ công quyền tại địa phương. Kết quả điều tra PCI 2011-2016 cho thấy những dấu hiệu đáng quan ngại đối với tỉnh Phú Yên khi điểm số của chỉ số thành phần này mặc dù có sự cải thiện điểm của giai đoạn 2014-2016 so với giai đoạn trước đó; song bắt đầu có xu hướng gần như chững lại trong 3 năm liên tiếp gần đây; và đáng chú ý là điểm thành phần này của tỉnh luôn nằm dưới mức điểm của tỉnh trung vị với khoảng cách điểm bình quân 1,5 điểm. Tỷ lệ doanh nghiệp tham gia điều tra PCI cho biết hệ thống pháp luật có cơ chế giúp doanh nghiệp tố cáo hành vi tham nhũng của cán bộ chưa có sự cải thiện mạnh mẽ nào: 20,73% (2013); 22,37% (2014); 29,9% (2015) và 30,3% (2016) và luôn ở dưới mức trung vị của cả nước (tỷ lệ của tỉnh trung vị bình quân là 31%). Tương tự, tỷ lệ doanh nghiệp bày tỏ sự tin tưởng vào khả năng bảo vệ của pháp luật liên quan đến bản quyền hoặc thực thi hợp đồng chỉ xoay quanh mức dưới 80% và luôn thấp hơn tỷ lệ của tỉnh trung vị.

Bảng 1. 4. Chỉ số thành phần “Thiết chế pháp lý” của Phú Yên 2011-2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

2.1.10. Cạnh tranh bình đẳng

Xuất phát từ thực tế về tình trạng hoạt động kém hiệu quả của doanh nghiệp và cảm nhận ngày càng tiêu cực về chất lượng điều hành kinh tế của địa phương xuất phát từ môi trường kinh doanh thiếu bình đẳng, hay nói cụ thể là doanh nghiệp dân doanh đang bị doanh nghiệp nhà nước - vốn được ưu ái hơn - tước đi nhiều cơ hội kinh doanh (Báo cáo PCI 2013, VCCI); chỉ số thành phần mới “Cạnh tranh bình đẳng” được xây dựng kể từ năm 2013. Chỉ số thành phần này đo lường ở ba khía cạnh: 1) Ưu đãi đối với doanh nghiệp nhà nước do nhà nước quản lý; 2) Ưu đãi đối với doanh nghiệp FDI; và 3) Ưu đãi đối với công ty lớn và thân quen. Chỉ số này bao gồm các chỉ tiêu đo lường cụ thể các hình thức ưu đãi gây ra sự bất bình đẳng trong “sân chơi” dành cho các doanh nghiệp trong nước thuộc khu vực tư nhân.

Hình 1.10. Chỉ số thành phần “Cạnh tranh bình đẳng” của Phú Yên 2011 - 2016

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2011-2016 của VCCI

Đối với Phú Yên, điểm số của chỉ số thành phần này có xu hướng giảm 2013-2015 và có sự cải thiện trở lại từ năm 2016. Năm 2016, có đến 29,35% doanh nghiệp cho biết “tỉnh ưu ái cho các tổng công ty, tập đoàn của Nhà nước gây khó khăn cho doanh nghiệp”- giảm 12,03% so với năm 2015 và 1,99% so với năm 2014. Đồng thời, 39,29% doanh nghiệp đồng ý với nhận định “tỉnh ưu tiên thu hút đầu tư nước ngoài hơn là phát triển khu vực tư nhân trong nước”- tăng 4,44% so với năm 2014 nhưng giảm 6,69% so với năm 2015. Tuy nhiên, đáng lo ngại hơn khi kinh doanh bằng mối quan hệ của một số doanh nghiệp tiếp tục chèn lấn các hoạt động kinh doanh của đông đảo doanh nghiệp khác. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp của tỉnh cho biết “Hợp đồng đất đai…và các nguồn lực kinh tế khác chủ yếu rơi vào tay của các doanh nghiệp có liên kết chặt chẽ với chính quyền tỉnh” mặc dù có sự cải thiện 2013-2016 tuy nhiên tỷ lệ này của tỉnh cao hơn hoặc xấp xỉ với tỷ lệ của tỉnh trung vị (94,29% năm 2013 giảm xuống còn 82,86% năm 2014; 76,74% năm 2015 và 78,65% năm 2016; trong khi những con số này của tỉnh trung vị tương ứng lần lượt là: 96,59%; 76,47%; 76,92% và 72,29%).

Bảng 1.5. Tổng hợp các chỉ số thành phần và PCI của tỉnh Phú Yên 2007-2016

Hình 1.11. Tỷ lệ thay đổi 10 chỉ số thành phần theo từng năm của PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2016

2.2. Những kết quả nổi bật của PCI Phú Yên năm 2017  

Báo cáo PCI Việt Nam 2017 có những thay đổi so với những năm trước là PCI 2017 đã loại bỏ 6 chỉ tiêu không còn phù hợp liên quan đến hoạt động cải cách hành chính, bổ sung 24 chỉ tiêu mới đo lường những thách thức mới trong môi trường kinh doanh mà doanh nghiệp tư nhân đang gặp phải; đồng thời đánh giá hiệu quả của công tác đối thoại doanh nghiệp tại các tỉnh, thành phố, hay nhu cầu đảm bảo an ninh trật tự cho doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh. Như vậy, PCI 2017 có 128 chỉ tiêu hợp thành 10 chỉ số thành phần so với con số 112 chỉ tiêu của giai đoạn 2011 - 2016.

2.2.1. Những kết quả nổi bật

Theo định kỳ, kết quả khảo sát PCI 2017 thực hiện trên phạm vi cả nước đã chính thức công bố vào ngày 22/3/2018 mới đây cho thấy PCI của Phú Yên năm 2017 đạt 60,59 điểm, tăng 3,66 điểm so với năm 2016; xếp vị trí 47/63 tỉnh/thành trong cả nước, tăng 4 bậc so với năm 2016 (51/63 tỉnh, thành). Năm 2017 cũng là năm PCI Phú Yên đạt điểm cao nhất trong cả giai đoạn 2011-2017; mặc dù tăng điểm, tăng bậc xếp hạng xong Phú Yên vẫn rơi vào nhóm trung bình và chưa có sự đột phá. Trong 10 chỉ số thành phần PCI 2017 của tỉnh, có 5 chỉ số thành phần tăng điểm so với năm 2016, cụ thể: Chỉ số tiếp cận đất đai tăng 0,31 điểm; Chỉ số thiết chế pháp lý tăng 1,07 điểm; Chỉ số đào tạo lao động tăng 0,67 điểm; Chỉ số hỗ trợ doanh nghiệp tăng 1,58 điểm; và Chỉ số tính năng động tăng 0,65 điểm. Tuy nhiên, cũng có 5 chỉ số thành phần giảm điểm, cụ thể: Chỉ số gia nhập thị trường giảm 0,91 điểm; Chỉ số tính minh bạch giảm 0,12 điểm; Chỉ số chi phí thời gian giảm 0,6 điểm; Chỉ số chi phí không chính thức giảm 0,58 điểm; Chỉ số cạnh tranh bình đẳng giảm 0,52 điểm và 4 chỉ số nằm trong nhóm tương đối thấp gồm tiếp cận đất đai, tính minh bạch, tính năng động của chính quyền tỉnh và thiết chế pháp lý.

Hình 1.12. So sánh những thay đổi 10 chỉ số thành phần PCI Phú Yên 2016 và 2017

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2017 của VCCI

2.2.2. Những nhóm chỉ số thành phần giảm điểm và nguyên nhân

Phân tích sâu nhằm tìm hiểu nguyên nhân giảm điểm của 5 chỉ số thành phần PCI Phú Yên năm 2017 cho thấy:

- Đối với Chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường”, mặc dù bị giảm từ 8,96 điểm năm 2016 giảm xuống còn 8,05 điểm năm 2017 song các chỉ tiêu cấu thành của chỉ số thành phần này của Phú Yên đều đạt điểm tích cực hơn so với năm 2016. Hay nói cách khác khi đặt trong tương quan chung của cả nước Phú Yên bị giảm điểm ở chỉ số thành phần này song khi so sánh với những nỗ lực cải thiện điểm của tỉnh thì chất lượng điều hành của tỉnh đã có những cải thiện đáng kể. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá việc “Hướng dẫn thủ tục tại Bộ phận một cửa là rõ ràng và đầy đủ” từ 79,81% đã tăng lên 92%; hay tỷ lệ doanh nghiệp đồng ý với đánh giá “Thủ tục tại Bộ phận một cửa được niêm yết công khai” từ 70,19% tăng lên 82%.

Bảng 1.6. Chỉ số thành phần “Gia nhập thị trường” của Phú Yên 2017

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2017 của VCCI

Tuy nhiên, đáng lưu ý trong chỉ số thành phần này là chỉ tiêu cấu thành “Tỷ lệ doanh nghiệp làm thủ tục đăng ký doanh nghiệp qua phương thức mới” của tỉnh mặc dù được cải thiện đáng kể từ 2,56% năm 2016 tăng lên 5% năm 2017 nhưng so với giá trị trung vị (13%) thì con số này quá khiêm tốn và đặc biệt khi so sánh với tỉnh có tỷ lệ đạt cao nhất là 69%.

- Đối với Chỉ số thành phần “Chi phí không chính thức” là chỉ số thành phần bị giảm điểm nhiều thứ hai trong 5 chỉ số thành phần bị giảm điểm của PCI Phú Yên năm 2017. Ngoài việc bị giảm 0,58 điểm so với năm 2016, tỉnh đã quay trở lại bức tranh của năm 2014 khi điểm của chỉ số thành phần này năm 2017 bằng với giá trị trung vị của cả nước. Tuy nhiên, nếu phân tích sâu từng chỉ tiêu cấu thành của chỉ số thành phần có thể thấy Phú Yên đã có nhiều cải thiện rõ rệt so với năm 2016 như tỷ lệ doanh nghiệp phải chi hơn 10% doanh thu cho các khoản chi phí không chính thức - từ mức cao hơn giá trị trung vị của cả nước năm 2016 đã giảm xuống còn 8% năm 2017 và thấp hơn giá trị trung vị cả nước năm 2017 (10%) và tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá tình trạng bị nhũng nhiễu khi thực hiện các thủ tục hành chính từ 59,41% (2016) giảm xuống 57% (2017).

Bảng 1.7. Chỉ số thành phần “Chi phí không chính thức” của Phú Yên 2017

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2017 của VCCI

Do đó, những lý giải giảm điểm ở chỉ số thành phần này của Phú Yên trong năm 2017 có thể do những đánh giá tiêu cực trong 04 chỉ tiêu cấu thành được bổ sung mới như tỷ lệ doanh nghiệp cho biết có chi trả chi phí không chính thức cho cán bộ thanh, kiểm tra là 40%; tỷ lệ doanh nghiệp có chi trả chi phí không chính thức trong thực hiện thủ tục hành chính đất đai là 26%. Đặc biệt, 59% đồng ý việc chi trả chi phí không chính thức là điều bắt buộc để đảm bảo trúng thầu tại tỉnh trong khi con số này của tỉnh trung vị là 55% và có đến 33% doanh nghiệp lo ngại tình trạng “chạy án” là phổ biến (so với các tỷ lệ 32% của tỉnh trung vị và 48% của tỉnh có tỷ lệ cao nhất ở chỉ tiêu này).

- Đối với Chỉ số thành phần “Cạnh tranh bình đẳng” được đánh giá là có sự cải thiện trở lại năm 2016 (tăng 1,14 điểm) sau xu hướng giảm giai đoạn 2013-2015 thì năm 2017 điểm của chỉ số thành phần này lại giảm trở lại (giảm 0,52 điểm).

Chỉ số thành phần này đo lường cụ thể các hình thức ưu đãi dành cho các doanh nghiệp trong nước gây ra sự bất bình đẳng trong “sân chơi” chung của các doanh nghiệp trong khu vực tư nhân; theo đó, có đến 7/14 chỉ tiêu cấu thành chỉ số thành phần này năm 2017 cho thấy bức tranh bất bình đẳng hơn so với năm 2016.

Bảng 1.8. Chỉ số thành phần “Cạnh tranh bình đẳng” của Phú Yên 2017

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2017 của VCCI

- Đối với Chỉ số thành phần “Tính minh bạch” , PCI 2017 của Phú Yên bị giảm 0,12 điểm so với năm 2016. Với điểm số 5,89 điểm ở chỉ số thành phần này Phú Yên thấp hơn rất nhiều so với điểm trung vị - 6,34 điểm và gần như chỉ cao hơn tỉnh có điểm thấp nhất (5,33 điểm).

Theo quan sát chỉ số thành phần này của tỉnh trong giai đoạn 2011-2016 (trong Phần 2.1) Phú Yên đã có những cải thiện đáng kể từ 2013-2016 ở chỉ số này; chỉ riêng các chỉ tiêu cấu thành như “Cần có mối quan hệ để có thể có được các tài liệu của tỉnh” hoặc “Điểm số về độ mở và chất lượng trang web của tỉnh” là đáng lo ngại vì những giá trị này của tỉnh luôn nằm dưới hoặc bằng với giá trị trung vị thì đây cũng là nguyên nhân làm thấp điểm ở chỉ số này của tỉnh trong năm 2017. Kết quả khảo sát PCI 2017 cho thấy chỉ 38% doanh nghiệp tỉnh được khảo sát cho biết “Thông tin mời thầu được công khai” - thấp hơn rất nhiều so với giá trị trung vị (50%) và gần với giá trị của tỉnh thấp nhất (33%). Ngoài ra, mặc dù tỷ lệ doanh nghiệp tỉnh truy cập vào trang web của tỉnh là khá cao 71% song điểm số mà doanh nghiệp đánh giá về độ mở và chất lượng trang web của tỉnh chỉ ở mức 27 điểm (cao hơn so với 2016 -26 điểm) song vấn thấp hơn giá trị trung vị (33,5 điểm).

Bảng 1.9. Chỉ số thành phần “Tính minh bạch” của Phú Yên 2017

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2017 của VCCI

- Đối với Chỉ số thành phần “Chi phí thời gian” mặc dù sự giảm điểm của chỉ số thành phần này trong năm 2017 so với 2016 là không đáng kể (0,6 điểm) nhưng điều đáng lưu ý là điểm chỉ số này của tỉnh thấp hơn điểm của tỉnh trung vị (6,3 điểm so với 6,48 điểm) - trở lại bức tranh của Phú Yên năm 2013 với mức điểm 5,73 điểm so với điểm trung vị là 6,21 điểm.

Bảng 1.10. Chỉ số thành phần “Chi phí thời gian” của Phú Yên 2017

Nguồn: Dữ liệu khảo sát PCI 2017 của VCCI

So sánh các chỉ tiêu cấu thành của chỉ số thành phần này qua 2 năm liên tiếp cho thấy có 02 chỉ tiêu cấu thành bị giảm: tỷ lệ doanh nghiệp dành hơn 10% quỹ thời gian để tìm hiểu và thực hiện các quy định pháp luật từ 38,3% giảm còn 32% và tỷ lệ doanh nghiệp đồng ý với nhận định doanh nghiệp không phải đi lại nhiều lần để lấy dấu và chữ ký từ 74% giảm xuống còn 64%; trong khi đó các chỉ tiêu cấu thành có cải thiện đáng kể như 72% doanh nghiệp đồng ý cán bộ nhà nước giải quyết công việc hiệu quả trong khi tỷ lệ này của năm 2016 là 57,5% và 70% doanh nghiệp đánh giá cán bộ nhà nước thân thiện so với con số 64,1% của năm 2016.

Đáng lưu ý là năm 2017 nội dung của chỉ số thành phần này được bổ sung 03 chỉ tiêu cấu thành mới và có thể những đánh giá của doanh nghiệp về những nội dung này là nguyên nhân làm thấp điểm. Cụ thể, 16% doanh nghiệp “bị thanh tra, kiểm tra từ 5 cuộc trở lên trong năm” - đạt mức tỷ lệ của tỉnh cao nhất; 15% doanh nghiệp tỉnh cho biết “nội dung thanh, kiểm tra bị trùng lặp”- cao hơn mức của trinh trung vị (13%) và 20% doanh nghiệp đánh giá việc “thanh, kiểm tra tạo cơ hội cho cán bộ nhũng nhiễu doanh nghiệp” - cao hơn tỷ lệ của trinh trung vị (19%).

2.3. Đánh giá chung về PCI Phú Yên giai đoạn 2011-2017

2.3.1. Những thành tựu và kết quả đạt được

- Những lĩnh vực điều hành đã được cải thiện: như Chi phí gia nhập thị trường, Tính minh bạch và tiếp cận thông tin, Chi phí thời gian để thực hiện các thủ tục hành chính, Chi phí không chính thức, Đào tạo lao động và Cạnh tranh bình đẳng. Cụ thể trong đó những chỉ tiêu được xem là “lợi thế” của tỉnh cần tiếp tục phát huy:

+ Rút ngắn thời gian “đăng ký kinh doanh” và thời gian “thay đổi nội dung kinh doanh” khi thực hiện thủ tục cho doanh nghiệp với mức thời gian thấp hơn nhiều so với những năm trước và thấp hơn 3 ngày so với tỉnh trung vị.

+ Vai trò của Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh trong việc xây dựng và phản biện các quy định chính sách của tỉnh trong 2 năm gần đây được doanh nghiệp đánh giá khá cao.

+ Doanh nghiệp ngày càng đánh giá cao về chất lượng thông tin và độ mở của trang điện tử chính quyền tỉnh.

+ Doanh nghiệp đánh giá cao về tính đơn giản, rút gọn của nhiều thủ tục cũng như việc xử lý công việc hiệu quả và thái độ làm việc của cán bộ xử lý hồ sơ. Đặc biệt doanh nghiệp đánh giá cao có những thay đổi nổi bật trong công tác cải cách hành chính của tỉnh trong vài năm gần đây.

2.3.2. Những hạn chế và tồn tại

- Những lĩnh vực điều hành cần được cải thiện: Tiếp cận đất đai, Tính năng động, Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, Thiết chế pháp lý.

+ Tỷ lệ doanh nghiệp có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giảm.

+ Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh càng ngày càng e ngại hơn đối với sự bất ổn định của diện tích đất doanh nghiệp đang sử dụng để kinh doanh; và trong trường hợp bị thu hồi doanh nghiệp cảm nhận mức bồi thường từ địa phương sẽ không thoả đáng.

+ Tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá mức độ thuận lợi trong thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai gần như “dậm chân tại chỗ” với mức 30% trong nhiều năm liên tiếp.

+ Đánh giá của doanh nghiệp về việc UBND tỉnh linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận tiện cho doanh nghiệp liên tục giảm qua nhiều năm liên tiếp.

+ Tỷ lệ đánh giá UBND tỉnh rất năng động và sáng tạo trong giải quyết các vấn đề mới phát sinh liên tục giảm.

+ Cảm nhận tích cực của doanh nghiệp về thái độ của chính quyền tỉnh đối với khu vực kinh tế tư nhân gần như không có sự cải thiện và luôn luôn nằm dưới mức tỷ lệ của tỉnh trung vị.

+ Trên 70% doanh nghiệp được khảo sát cho biết những sáng kiến hay cấp tỉnh không được áp dụng cho cấp sở, ngành hoặc những chủ trường, đường lối chính sách chưa được thực hiện tốt ở cấp huyện.

+ Tỷ lệ doanh nghiệp phản hồi mong muốn tiếp tục sử dụng lại 05 loại dịch vụ (thông tin thị trường, tư vấn pháp luật, tìm đối tác kinh doanh, xúc tiến thương mại và công nghệ) hỗ trợ từ cơ quan nhà nước liên tục giảm trong 02 năm liên tiếp gần đây.

+ Tỷ lệ doanh nghiệp bày tỏ “niềm tin” đối với chính quyền tỉnh trong việc giúp doanh nghiệp tố cáo và xử lý các hành vi tham nhũng của cán bộ gần như không có sự cải thiện qua gần 4 năm liên tiếp và tỷ lệ này của tỉnh luôn thấp hơn giá trị của tỉnh trung vị.

Mặc dù Chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” được đánh giá là một trong 10 chỉ số cải thiện vượt bậc của tỉnh; song những chỉ tiêu đo lường liên quan đến hoạt động của Bộ phận một cửa như cấp giấy phép đăng ký kinh doanh, mức độ rõ ràng của thông tin hướng dẫn, mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong cung ứng dịch vụ công và đặc biệt là những đánh giá của doanh nghiệp về trình độ chuyên môn, sự nhiệt tình của cán bộ hướng dẫn thủ tục tại đây đều nằm dưới điểm trung vị của cả nước.

- Tỷ lệ doanh nghiệp tiếp cận được các thông tin liên quan đến quy hoạch hoặc các tài liệu pháp lý của tỉnh vẫn còn hạn chế và đặc biệt đáng quan ngại hơn khi chỉ 66%-80% doanh nghiệp của tỉnh cho biết cần có “mối quan hệ” với chính quyền tỉnh mới có được các thông tin tài liệu này.

- Mặc dù chỉ số “Chi phí thời gian” của tỉnh được cải thiện song số doanh nghiệp tỏ ra lo ngại về sự bất ổn định của đất đang sử dụng với tỷ lệ ngày cao và theo cảm nhận của những doanh nghiệp này nếu được bồi thường thì mức bồi cũng sẽ không thỏa đáng như mong muốn.

- Theo nhận định của các chuyên gia nghiên cứu PCI, chỉ tiêu thành phần “Chi phí không chính thức” là chỉ số khó cải thiện nhất, ngay cả đối với những tỉnh/thành nằm trong nhóm “Tốt”; song thực tế cho thấy đối với Phú Yên lại có những cải thiện nổi bật.

- Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo là chỉ số thành phần được xem là nhân tố quan trọng làm cản trở sự cải thiện PCI Phú Yên qua nhiều năm liên tiếp.

2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại và bài học kinh nghiệm cải thiện PCI cho Phú Yên

Việc chia sẻ, học tập và áp dụng các bài học kinh nghiệm về cải thiện môi trường kinh doanh giữa các địa phương đã cho thấy những kết quả tích cực trong nghiên cứu của PCI. Kết quả quan sát cho thấy từ những hội thảo cấp vùng; các toạ đàm quy mô nhỏ cho đến các chuyến tham quan học tập kinh nghiệm giữa các tỉnh; các chương trình, mô hình, sáng kiến cải cách được thực hiện thành công tại một số địa phương đã dần được lan rộng sang các địa phương khác như mô hình cà phê doanh nghiệp tại Đồng Tháp, Tuyên Quang; chương trình xây dựng và công bố chỉ số năng lực cạnh tranh cấp huyện, sở ngành tại Lào Cai, Quảng Ninh...Và đặc biệt các địa phương không chỉ học tập, chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau, áp dụng những kinh nghiệm, bài học sẵn có mà còn nâng cấp, cải tiến, thậm chí là sáng tạo, tìm tòi ra lối đi riêng cho chính mình. Từ những kinh nghiệm cải thiện điểm số PCI cũng như những kinh nghiệm duy trì thứ hạng cao liên tiếp của các tỉnh/thành trong cả nước (Chi tiết xem thêm tại Phụ lục 3), những bài học kinh nghiệm có thể rút ra cho Phú Yên trong xây dựng giải pháp nâng cao điểm số và xếp hạng PCI của Phú Yên trong thời gian đến như sau:

- Sự quan tâm chỉ đạo xuyên suốt, quyết liệt, kiên trì và quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ lãnh đạo Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh đến lãnh đạo các cấp, các ngành đóng vai trò tiên quyết dẫn đến thành công trong công tác cải cách hành chính của địa phương.

- Tập trung nguồn lực xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình tổng thể Cải cách hành chính nhà nước để xây dựng các kế hoạch cải cách cho từng giai đoạn 10 năm, 5 năm về công tác cải cách hành chính của tỉnh. Đặc biệt, trong đó phải xác định cụ thể nội dung công việc cần thực hiện, cơ quan chủ trì và phối hợp; xác định rõ thời gian bắt đầu và kết thúc; dự kiến kết quả hoặc sản phẩm cụ thể sẽ đạt được cùng với việc dự toán và cân đối các nguồn lực để triển khai. Phải xác định rõ trọng tâm, trọng điểm và tạo được điểm nhấn trong từng thời đoạn và thời điểm; có giải pháp cụ thể, mô hình mới, có tính đột phá, tạo ra hiệu ứng, sức lan tỏa và hiệu quả trên thực tế, tạo ra được những chuyển biến rõ nét và có sức thuyết phục. Có như vậy mới cụ thể hóa được những kết quả và sản phẩm như mong muốn trong công tác cải cách hành chính.

- Tập trung nguồn lực đầu tư nghiên cứu giải pháp có tính đòn bẩy, tạo động lực làm chuyển biến tích cực mạnh mẽ trong công tác cải cách hành chính. Cụ thể như việc mạnh dạn xây dựng Trung tâm hành chính công tập trung tại Bình Dương, Đà Nẵng và Quảng Nam hoặc việc “mạnh dạn” đề xuất những sáng kiến như cung ứng dịch vụ công tại nhà của Bình Dương, định kỳ hằng năm tổ chức chương trình “Gặp  mặt doanh nhân” của Đà Nẵng hay sáng kiến của Quảng Ninh và Lào Cai trong việc xây dựng Bộ chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp sở, ngành (DCI).

- Xây dựng báo cáo riêng để đánh giá, nghiên cứu sâu về chỉ số PCI của Phú Yên qua nhiều năm liên tiếp nhằm tìm ra nguyên nhân thấp điểm, giảm điểm của tỉnh. Hay nói cách khác việc nghiên cứu sâu những kết quả khảo sát từ chính doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh là nguồn thông tin hữu ích cho chính quyền địa phương hiểu được doanh nghiệp đang gặp phải những khó khăn, vướng mắc gì; từ đó có cơ sở đề xuất các giải pháp khắc phục kịp thời.

- Kết quả nghiên cứu PCI cho thấy gần như không có tỉnh nào có sự phát triển đồng đều trên tất cả các lĩnh vực; ngay cả những địa phương “Rất tốt” như Đà Nẵng, Đồng Tháp hay Lào Cai. Do đó, việc nghiên cứu chuỗi dữ liệu PCI qua các năm giúp Phú Yên xác định được đâu là điểm mạnh cần khai thác và đâu là hạn chế của tỉnh cần can thiệp khắc phục kịp thời.

- Kết quả quan sát cho thấy mặc dù nhiều tỉnh/thành đã có những nghiên cứu tìm ra nguyên nhân thấp điểm của địa phương thông qua từng chỉ tiêu cấu thành và có những giải pháp can thiệp kịp thời thông qua những cải cách chính sách. Tuy nhiên, cũng thực tế cho thấy không ít địa phương chỉ tập trung vào việc cải thiện điểm số của từng chỉ tiêu cụ thể mang tính “bề nổi” mà chưa thực sự quan tâm đến những giải pháp có tính lâu dài.

PHẦN III. PHÂN TÍCH BỐI CẢNH KINH TẾ-XÃ HỘI TÁC ĐỘNG ĐẾN KẾT QUẢ CỦA PCI TỈNH PHÚ YÊN

3.1. Thực trạng phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Phú Yên tác động đến kết quả PCI của tỉnh giai đoạn 2011-2017

3.1.1. Tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế

Mặc dù bị ảnh hưởng chung bởi bối cảnh khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu nhưng kinh tế tỉnh tiếp tục ổn định và có mặt phát triển, tốc độ tăng GRDP bình quân giai đoạn 2011-2016 đạt 10,6%/năm (theo giá so sánh năm 2010). Quy mô nền kinh tế (GRDP theo giá hiện hành) năm 2016 đạt 29.635,1 tỷ đồng, gấp 1,7 lần so với năm 2011. Tăng trưởng kinh tế đã góp phần đưa GRDP bình quân trên đầu người (giá hiện hành) tăng đều qua các năm, đến năm 2016 đạt gần 33 triệu đồng/người. Cơ cấu kinh tế tiếp tục có bước chuyển dịch tích cực theo hướng tăng dần tỷ trọng các ngành dịch vụ, công nghiệp - xây dựng, giảm dần tỷ trọng ngành nông, lâm, ngư nghiệp. Đến năm 2016, tỷ trọng công nghiệp - xây dựng chiếm 27,72%; dịch vụ chiếm 42,23%, nông, lâm, ngư nghiệp chiếm 26,07% trong GRDP.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, kinh tế của tỉnh vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như:

- Quy mô nền kinh tế tỉnh còn nhỏ; chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, mức độ hội nhập kinh tế quốc tế vẫn còn thấp. Tái cơ cấu nền kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng còn chậm. Một số chỉ tiêu kinh tế quan trọng (tốc độ tăng GRDP, kim ngạch xuất khẩu, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tốc độ tăng trưởng ngành công nghiệp, dịch vụ) chưa đạt kế hoạch đề ra.

- Việc xây dựng môi trường đầu tư còn hạn chế; chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh chậm cải thiện; từ năm 2011 đến năm 2016, PCI của tỉnh chỉ tăng được 1,78 điểm, đạt vị trí thứ 51 trên toàn quốc (giảm 1 bậc so với năm 2011), xếp cuối trong nhóm các tỉnh khu vực Duyên hải Nam Trung bộ.

- Trong tăng trưởng kinh tế của tỉnh chưa chú trọng nâng cao năng suất các yếu tố tổng hợp. Cơ cấu trong nội bộ từng ngành chưa thật sự hợp lý, cơ cấu ngành nông nghiệp chuyển dịch chậm.

- Hiệu quả liên kết phát triển với các tỉnh trong khu vực còn thấp; chưa khai thác tốt tiềm năng, lợi thế để phát triển.

3.1.2. Khả năng huy động vốn đầu tư phát triển

Trong giai đoạn vừa qua, tỉnh đã chú trọng đổi mới các cơ chế chính sách, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi thu hút, huy động hiệu quả các nguồn vốn đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, nhất là các nguồn vốn từ ngân sách, vốn chương trình mục tiêu để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng quan trọng như giao thông, công nghiệp, du lịch - dịch vụ, y tế, giáo dục… Từ năm 2011 đến 2016, tỉnh đã huy động được khoảng 74.553,5 tỷ đồng, tăng bình quân 26,5%/năm, chiếm khoảng 52,4% trong GRDP của tỉnh. Trong đó:

- Vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước thực hiện khoảng 23.437,8 tỷ đồng, chiếm khoảng 31,4% tổng vốn; tập trung bố trí cho các công trình kết cấu hạ tầng quan trọng của nền kinh tế như giao thông, y tế, giáo dục…

- Vốn ngoài ngân sách thực hiện 31.812 tỷ đồng, chiếm 42,7% tổng vốn, huy động chủ yếu từ các dự án đã có chủ trương đầu tư tiến hành triển khai thực hiện.

- Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện 19.303,7 tỷ đồng, chiếm 25,9% tổng vốn; tập trung vào các dự án ngành công nghiệp, du lịch-dịch vụ,…

3.1.3. Phát triển các thành phần kinh tế  

Cùng với sự quan tâm thường xuyên của lãnh đạo tỉnh, trong công tác chỉ đạo đơn giản hoá thủ tục hành chính, công khai, minh bạch các qui định liên quan đến điều kiện kinh doanh, gia nhập thị trường, thuế, vay vốn… tạo điều kiện, môi trường thuận lợi, khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển. Trong giai đoạn 2011-2015, đã cấp mới đăng ký kinh doanh cho khoảng 1.530 doanh nghiệp (bình quân mỗi năm khoảng 300 doanh nghiệp), với tổng vốn đăng ký hơn 3.000 tỷ đồng.

Cũng trong giai đoạn này, các chỉ số thành phần PCI có liên quan đến phát triển doanh nghiệp như chỉ số gia nhập thị trường, chỉ số hỗ trợ doanh nghiệp và chỉ số chi phí thời gian đều tăng điểm. Theo đó, từ năm 2011 đến 2015, bình quân mỗi năm chỉ số gia nhập thị trường tăng 0,2 điểm/năm, chỉ số hỗ trợ doanh nghiệp tăng 0,45 điểm/năm và chỉ số chi phí thời gian tăng 0,166 điểm/năm. Có thể nói, việc tăng điểm các chỉ số thành phần này phần nào phản ánh môi trường đầu tư kinh doanh của tỉnh được cải thiện, góp phần thúc đẩy gia tăng số lượng các doanh nghiệp đăng ký kinh doanh mới.

3.1.4. Đào tạo lao động

Hệ thống giáo dục - đào tạo bậc đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề tiếp tục phát triển, cơ bản đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho tỉnh và các tỉnh lân cận. Tỉnh đã nâng cấp trường Cao đẳng Xây dựng số 3 lên Đại học Xây dựng miền Trung; nâng cấp trường Trung cấp y tế lên thành trường Cao đẳng y tế. Tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh hiện có 24 cơ sở đào tạo và dạy nghề gồm: 02 trường đại học; 03 trường cao đẳng; 01 phân viện ngân hàng; 01 trường Trung cấp nghề thanh niên dân tộc Phú Yên; 07 trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên; 04 Trung tâm dạy nghề thuộc các hội đoàn thể: Công đoàn, hội nông dân, thanh niên; 02 Trung tâm Giáo dục thường xuyên, kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp và 04 cơ sở dạy nghề công lập.

- Cấp Trung ương quản lý: Trường Đại học Xây dựng miền Trung, Học viện Ngân hàng - Phân viện Phú Yên, Trường Cao đẳng Công thương miền Trung.

- Cấp Tỉnh quản lý: Trường Đại học Phú Yên, Trường Cao đẳng Y tế Phú Yên, Trường Cao đẳng nghề Phú Yên, Trường Trung cấp nghề Thanh niên Dân tộc Phú Yên, các Trung tâm dạy nghề thuộc các hội đoàn thể và các cơ sở dạy nghề công lập có đăng ký hoạt động dạy nghề trên địa bàn tỉnh Phú Yên.

- Còn lại 07 Trung tâm Dạy nghề (nay là Trung tâm Giáo dục thường xuyên và dạy nghề) do cấp huyện, thị xã quản lý.

Công tác đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực được tỉnh đặc biệt chú trọng, tỷ lệ lao động qua đào tạo ngày càng tăng, từ 40% năm 2010 lên 55% năm 2015; trong đó, lao động qua đào tạo nghề tăng từ 40% năm 2010 lên 41% năm 2015. Tiếp tục mở các lớp nghề ở hai lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp cho các đối tượng là: Lao động nông thôn, lao động là người có công cách mạng, đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo, người tàn tật, hộ cận nghèo với các nghề phù hợp với chương trình khung của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành và UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt. Đã có một số doanh nghiệp bắt đầu chú trọng đến việc đặt hàng đào tạo lao động (có chế độ hỗ trợ trong quá trình đào tạo) trước khi tuyển dụng như ngành chế biến thuỷ sản, dịch vụ2... góp phần tăng cơ hội tìm việc làm cho người lao động.

Liên hệ với chỉ số đào tạo lao động của Phú Yên trong giai đoạn 2011-2016 cho thấy điểm của chỉ số thành phần này tăng qua các năm, với mức tăng bình quân 0,198 điểm/năm. Điều này phần nào cho thấy đánh giá tích cực từ phía các doanh nghiệp đối với các chính sách đào tạo lao động tại địa phương.

3.1.5. Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng

Công tác đầu tư cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng đã được chỉ đạo thực hiện khá tập trung, hoàn thành một số dự án hạ tầng quan trọng về giao thông, thuỷ lợi, điện, bưu chính viễn thông... phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo sự gắn kết với sự phát triển chung của toàn Vùng, làm cơ sở để thu hút triển khai một số dự án lớn.

- Về giao thông: Việc đầu tư phát triển hệ thống giao thông đã làm chuyển biến và thay đổi đáng kể kết cấu hạ tầng giao thông, thay đổi rõ rệt bộ mặt nông thôn, miền núi, phục vụ tích cực nhu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng. Đến nay, mạng lưới giao thông đường bộ của tỉnh đã được phân bố đều khắp trên địa bàn, theo quy hoạch. Việc lưu thông từ trung tâm tỉnh lỵ và các đầu mối giao thông quan trọng, các trung tâm, thị xã, thị trấn, thị tứ khá thuận lợi: 100% xã có đường cho xe cơ giới (ôtô) đến trung tâm xã.

- Đường bộ: Mạng lưới đường bộ trên địa bàn được đầu tư xây dựng hợp lý, đúng quy hoạch, đồng bộ từ Quốc lộ, Tỉnh lộ đến hệ thống đường huyện, đường xã, thôn; kết nối tốt với cả nước, đặc biệt là kết nối với vùng Tây Nguyên và hệ thống đường bộ xuyên Á, đảm bảo thông suốt và thuận tiện. Đã đầu tư xây dựng hoàn thành trục giao thông phía Tây nối các tỉnh Bình Định - Phú Yên - Đắk Lắk (nay là quốc lộ 19C); tuyến tránh lũ, cứu hộ, cứu nạn Tuy An - Sơn Hòa (ĐT643); tuyến ven biển từ thị xã Sông Cầu đến cảng Vũng Rô: đã hoàn thành đoạn từ Nam cầu Hùng Vương đến Bắc cầu Đà Nông (Tiểu dự án 2, 3), cầu An Hải; đầu tư sửa chữa, mở rộng các tuyến QL29, QL1D, QL25, ĐT645, ĐT641… Phối hợp với các nhà đầu tư thi công dự án Hầm đường bộ qua Đèo Cả, mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua tỉnh; tập trung triển khai các tuyến đường: ĐT644 nối Quốc lộ 1 tại thị xã Sông Cầu với trục giao thông phía Tây; đường liên huyện Xuân Phước - Phú Hải. Chuẩn bị đầu tư tuyến đường tránh lũ, cứu hộ, cứu nạn nối các huyện, thành phố: Tuy An, thành phố Tuy Hòa, huyện Phú Hòa và Tây Hòa; tuyến đường bộ nối 2 tỉnh Phú Yên và Gia Lai, đoạn trên địa bàn tỉnh Phú Yên…

Các tuyến đường nội thành, nội thị, đường huyện, xã phát triển khá nhanh, đặc biệt là phong trào làm đường giao thông nông thôn, hè, hẻm phố với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” đã thực sự làm thay đổi bộ mặt đô thị, nông thôn.

- Đường sắt: Đường sắt Bắc - Nam chạy dọc suốt tỉnh có chiều dài 117 km tiếp tục được đầu tư nâng cấp. Tình hình khai thác tại các ga trên địa bàn tỉnh được duy trì và ổn định, đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân. Sản lượng vận tải hành khách, hàng hóa qua các ga tăng bình quân từ 12-17% hàng năm.

- Đường biển: Cảng biển Bãi Gốc đã được khởi công xây dựng. Ngoài ra, cũng đã xây dựng mới và nâng cấp các cảng cá: Cảng cá Phú Lạc, cảng cá Đông Tác và Dân Phước.

Lượng hàng hóa bốc xếp qua cảng Vũng Rô tăng bình quân 12-13%/năm, sản lượng bốc xếp hàng năm đạt từ 300.000 - 450.000 tấn. Nhu cầu nâng cấp cảng và các dịch vụ hậu cần để nâng công suất xếp dở, khai thác lên 1.000.000 tấn/năm, đủ điều kiện để tiếp nhận tàu từ 5.000 tấn trở lên đã thực sự cấp bách.

- Đường hàng không: Đã xây dựng hoàn thành và đưa vào khai thác cảng hàng không dân dụng Tuy Hòa năm 2013, công suất 550 nghìn lượt khách/năm. Hiện sân bay Tuy Hòa đang khai thác 2 tuyến: Tuy Hòa-TP Hồ Chí Minh, Tuy Hòa-Hà Nội và ngược lại, hệ số sử dụng ghế đạt từ 70-75% hàng năm.

- Về thủy lợi: Hệ thống thuỷ lợi, đê kè được đầu tư nâng cấp theo hướng đa mục tiêu, đã có một số công trình hoàn thành đưa vào khai thác hiệu quả như kè chống xói lở hạ lưu sông Tam Giang (Sông Cầu); kè biển An Ninh Đông, kè biển An Phú, kè Sông Vét (Tuy An); kè Lạc Mỹ (Tây Hòa); kè Phú Đa (Đông Hòa); hồ thuỷ lợi La Bách, hồ chứa nước Buôn Đức (Sông Hinh); hồ chứa nước Kỳ Châu (Đồng Xuân), hồ suối Vực (Sơn Hoà)… Tiếp tục triển khai chương trình kiên cố hoá kênh mương, đã kiên cố hoá gần 85 km kênh mương nội đồng, đến năm 2015, tỷ lệ kênh mương được kiên cố hoá chiếm khoảng 35,6% (773 km/2.167 km). Diện tích cây trồng được tưới tăng từ 52,6% (năm 2010) lên 57,4% (năm 2015), trong đó diện tích lúa được tưới ổn định tăng từ 94% lên 94,6%3.

- Về hệ thống điện, cấp thoát nước: Tiếp tục được đầu tư, cơ bản đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất và sinh hoạt. Trong 5 năm, đã đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng để xây dựng hơn 30 km lưới điện 110 KV, gần 1.300 km lưới điện trung áp, hơn 960 km lưới điện hạ áp và nhiều trạm biến áp…, nhờ đó chất lượng cung cấp điện được nâng cao. Hoàn thành mục tiêu 100% thôn, buôn sử dụng điện lưới quốc gia vào năm 2011 và bàn giao lưới điện nông thôn cho ngành điện quản lý; đến nay tỷ lệ hộ dân sử dụng điện lưới đạt 99,3%, trong đó vùng miền núi đạt 98,5%, đạt mức tiên tiến so với cả nước.

Hoàn thành việc bàn giao dự án thoát nước cho thành phố Tuy Hoà, thị xã Sông Cầu quản lý, khai thác; duy trì hoạt động các nhà máy cấp nước khu vực đô thị ổn định, với công suất 44,6 nghìn m³/ngày. Tỷ lệ dân cư thành thị được cung cấp nước sạch đến năm 2015 đạt 75% (Tỷ lệ dân cư thành thị sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh đạt 99,5%).

Các công trình cấp nước tập trung tại khu vực nông thôn được đầu tư củng cố; tỷ lệ dân nông thôn sử dụng nước sạch và nước hợp vệ sinh tăng từ 70% năm 2010 lên đến 95% năm 2015.

- Về bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin: Hoạt động thông tin và truyền thông không ngừng phát triển, chất lượng dịch vụ bưu chính, viễn thông không ngừng được cải thiện, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của các tổ chức, cá nhân. Toàn tỉnh hiện có 142 điểm phục vụ bưu chính; 764 trạm thu phát sóng di động mặt đất (BTS); Nhiều doanh nghiệp sở hữu hạ tầng và cung cấp tốt dịch vụ viễn thông, truyền hình trả tiền, trong đó VNPT và Viettel chiếm tỷ trọng chủ yếu. Đến năm 2015, mật độ thuê bao điện thoại đạt hơn 96 thuê bao/100 dân (cố định 4 thuê bao/100 dân, di động 92 thuê bao/100 dân); tỷ lệ người sử dụng internet đạt trên 40 người/100 dân.

- Về phát triển vùng, lãnh thổ: Phát triển kinh tế vùng được chú trọng, bước đầu phát huy tiềm năng, thế mạnh từng vùng, tạo được sự liên kết phát triển giữa các vùng trong tỉnh và giữa tỉnh với các tỉnh khu vực duyên hải miền Trung.

- Về vùng biển và ven biển: Tiếp tục giữ vai trò là vùng kinh tế đầu tàu, năng động của tỉnh; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tiếp tục đầu tư phát triển khá đồng bộ. Đã tích cực phối hợp triển khai dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1, đầu tư hoàn thành nhiều hạng mục quan trọng trên tuyến động lực ven biển và một số tuyến đường nối Quốc lộ 1 đến xã; hoàn thành quy hoạch chung Khu kinh tế Nam Phú Yên.

- Về vùng đồng bằng: Tiếp tục tập trung đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội; triển khai hoàn thành nhiều tuyến giao thông liên xã, kiên cố hoá hệ thống thuỷ lợi nội đồng. Các cơ sở công nghiệp chế biến, tiểu thủ công nghiệp quy mô vừa và nhỏ, làng nghề truyền thống được tạo điều kiện để phát triển, góp phần giải quyết việc làm tại chỗ cho lao động; đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất cây lương thực, chăn nuôi, cây công nghiệp ngắn ngày, rau, hoa…Đặc biệt, Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Phú Yên được Thủ tướng Chính phủ Quyết định thành lập tại Quyết định số 2292/QĐ-TTg ngày 27/11/2013 với quy mô dự kiến toàn khu là 1.080 ha, diện tích giai đoạn 1 là 460 ha.

- Về vùng miền núi: Triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 11-NQ/TU, ngày 03/10/2011 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển kinh tế - xã hội miền núi, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2011 - 2015 và Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội miền núi, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số và chính sách hỗ trợ huyện nghèo. Tổng vốn đầu tư phát triển vùng miền núi trong 5 năm khoảng 4.170 tỷ đồng, nhờ đó kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, nhất là giao thông, thuỷ lợi, điện… được cải thiện rõ rệt; quốc phòng - an ninh tiếp tục được giữ vững ổn định. Các vùng nguyên liệu tập trung (mía, sắn, cao su) được đầu tư phát triển, đảm bảo phục vụ các nhà máy chế biến trên địa bàn.

- Về phát triển đô thị: Tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng các đô thị theo hướng đồng bộ, hiện đại; diện mạo một số đô thị (thị xã Sông Cầu và huyện Đông Hoà) có khởi sắc. Thành phố Tuy Hòa được công nhận đô thị loại II từ năm 2013; các xã Hòa Hiệp Trung, Hòa Vinh (huyện Đông Hòa), Hòa Bình 2 (huyện Tây Hòa) được nâng cấp lên thị trấn. Đang tập trung xây dựng và nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phục vụ phát triển kinh tế; quy hoạch và phát triển cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị... tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy các đô thị phát triển nhanh.

Mặc dù trong thời gian qua, chính quyền tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong công tác phát triển cơ sở hạ tầng và đạt được một số kết quả tích cực nhưng nhìn chung kết cấu hạ tầng của tỉnh vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Trong đó, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư một số công trình, dự án chậm so kế hoạch, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án. Liên hệ với chỉ số tiếp cận đất đai của tỉnh trong giai đoạn 2011-2016 cho thấy điểm của chỉ số thành phần này có xu hướng giảm khá mạnh trong giai đoạn này, với bình quân giảm 0,468 điểm/năm. Điều này cho thấy cần có những giải pháp quyết liệt trong các thủ tục đất đai, giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất... mới có thể nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai của tỉnh (hiện đang đứng thứ hạng khá thấp trên bảng xếp hạng toàn quốc: 49/63).

3.1.6. Công tác cải cách hành chính (CCHC)

Năm 2017 là năm được Tỉnh ủy, UBND tỉnh chọn là năm "Kỷ cương hành chính" nên công tác cải cách hành chính được Lãnh đạo tỉnh và các đơn vị trên toàn tỉnh quan tâm chú trọng, chỉ đạo kịp thời triển khai thực hiện các nội dung của Kế hoạch CCHC của Tỉnh cũng như của đơn vị. Việc triển khai thực hiện thủ tục hành chính tại các đơn vị đã có nhiều chuyển biến tích cực, mang lại hiệu quả thiết thực, được thể hiện qua một số mặt như sau:

a) Cải cách thủ tục hành chính

Kết quả giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) được tiếp tục cải thiện, thời gian giải quyết TTHC nhanh chóng và rút ngắn, nhất là lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp, đặc biệt là việc giải quyết TTHC trong lĩnh vực cấp đăng ký doanh nghiệp thực hiện qua mạng điện tử đã góp phần giảm bớt phiền hà cho doanh nghiệp, thuận tiện cho việc quản lý, giám sát cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ giải quyết TTHC, giảm tối đa các hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu, tiết kiệm thời gian và chi phí của tổ chức, công dân.

Tính đến tháng 9/2017, UBND tỉnh đã ban hành các Quyết định về công bố danh mục TTHC thực hiện tiếp nhận, trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích, nâng tổng số TTHC được tiếp nhận và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích là 775 thủ tục, tổng số TTHC được trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích là 107 thủ tục (cấp sở) và 155 TTHC không thực hiện tiếp nhận, trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích.

Công tác xây dựng và ban hành các quy định về TTHC đều được thẩm định, đánh giá tính hợp pháp, hợp hiến của các thủ tục, chi phí tuân thủ và đảm bảo phù hợp trong tình hình thực tế của địa phương. Đến tháng 9/2017, UBND tỉnh đã ban hành 10 Quyết định về công bố TTHC chuẩn hóa, sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ 169 thủ tục thuộc thẩm quyền giải quyết của các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, cấp xã trên địa bàn tỉnh (cấp sở 131 thủ tục; cấp huyện 24 thủ tục; cấp xã: 14 thủ tục).

Năm 2017 các cơ quan, địa phương trên địa bàn tỉnh đã triển khai thực hiện nghiêm túc việc niêm yết công khai, đầy đủ bộ thủ tục hành chính đã chuẩn hóa tại trụ sở và trên Trang thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị. UBND tỉnh đã cập nhật 456 TTHC vào cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC đúng thời gian quy định và đăng tải bộ TTHC đang áp dụng trên địa bàn tỉnh tại trang http://thutuchanhchinhphuyen.gov.vn để người dân có thể truy cập, tìm hiểu và tra cứu thông tin.

Đối với bộ TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở Kế hoạch và Đầu tư được công khai theo các hình thức đăng tải trên cổng dịch vụ công của Tỉnh tại địa chỉ http://congdichvucong.phuyen.gov.vn; Cổng thông tin điện tử Sở Kế hoạch và Đầu tư tại địa chỉ http://phuyendpi.phuyen.gov.vn; Trang thông tin điện tử "Doanh nghiệp và Đầu tư Phú Yên" tại địa chỉ http://ipcphuyen.gov.vn; được niêm yết, đóng thành tập công khai tại Bộ phận một cửa liên thông. Mức thu phí, lệ phí (đối với những TTHC có thu phí) được thực hiện nghiêm túc, thu đúng, thu đủ, có phiếu thu theo đúng quy định.

b) Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước

Công tác tổ chức bộ máy được thực hiện ngày càng chặt chẽ hơn theo quy định của Chính phủ và các Thông tư liên tịch giữa các Bộ, ngành Trung ương và Bộ Nội vụ. UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của mình thực hiện việc rà soát, tham mưu UBND tỉnh kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy hoạt động của đơn vị mình đảm bảo theo đúng quy định của Trung ương, chức năng, nhiệm vụ được quy định cụ thể, rõ ràng, hoạt động ngày càng có hiệu lực, hiệu quả với 19 cơ quan chuyên môn cấp tỉnh.

Các đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện tốt quy định của UBND tỉnh về phân cấp cho các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và UBND cấp huyện trong quản lý hành chính nhà nước, nhất là trong các lĩnh vực về tổ chức cán bộ, thu hút đầu tư, xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng, bồi thường và hỗ trợ tái định cư…

Toàn tỉnh có 19/19 cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, 9/9 huyện, thị xã, thành phố và 112/112 UBND cấp xã trên địa bàn tỉnh thực hiện cơ chế một cửa trong giải quyết TTHC theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. UBND tỉnh kịp thời chỉ đạo các cơ quan, địa phương kiện toàn Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, bố trí công chức đủ năng lực, phẩm chất và có tinh thần trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ, bố trí đầy đủ trang thiết bị cho Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả.

Về thực hiện mô hình một cửa, một cửa liên thông hiện đại, đến nay có Sở Kế hoạch và Đầu tư và UBND thành phố Tuy Hòa, huyện Tây Hòa triển khai thực hiện.

c) Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và viên chức

Tính đến tháng 9/2017, tỉnh Phú Yên có 2.395/2.440 cán bộ, công chức cấp xã đạt chuẩn theo quy định đạt tỷ lệ 98,15%, trong đó số cán bộ đạt chuẩn là 1.119/1.159 người đạt tỷ lệ 96,5% và số công chức đạt chuẩn là 1.276/1.281 người đạt tỷ lệ 99,6%.

Nhằm xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức “thân thiện, nghĩa tình, tận tụy, trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương” và phương châm 5 biết “Biết chào hỏi, biết lắng nghe, biết giải thích, biết xin lỗi, biết cảm ơn” và định hướng cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động các chuẩn mực trong thi hành công vụ, giải quyết công việc với tổ chức và cá nhân, UBND tỉnh đã ban hành Quy chế Văn hóa công sở tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh Phú Yên. Bên cạnh đó, để nâng cao trách nhiệm người đứng đầu và kịp thời khắc phục tình trạng trì trệ, yếu kém trong hoạt động của các cơ quan, đơn vị, UBND tỉnh đã ban hành và triển khai thực hiện việc đánh giá, phân loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ theo hàng Quý đối với Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và Trưởng phòng chuyên môn tỉnh, Trưởng phòng chuyên môn huyện. Việc tổ chức đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ theo hàng Quý đối với Giám đốc các Sở, Ban, Ngành tỉnh được thực hiện theo quy định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Để thực hiện nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả các Quyết định và chỉ đạo, Kết luận của Chính phủ, UBND tỉnh đã thành lập Tổ công tác gồm 13 thành viên, có nhiệm vụ kiểm tra, theo dõi, đôn đốc các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện để kịp thời phát hiện và đề xuất các biện pháp cụ thể để giải quyết khó khăn, vướng mắc trong triển khai nhiệm vụ cũng như các biện pháp xử lý đối với các cơ quan, đơn vị không chấp hành nghiêm túc sự chỉ đạo của UBND tỉnh. Đồng thời, UBND tỉnh cũng chỉ đạo các Sở, Ban, Ngành có liên quan tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm túc việc đánh giá, chấm điểm chỉ số CCHC và tham mưu UBND tỉnh công bố chỉ số CCHC của các Sở, Ban, Ngành, UBND cấp huyện trên địa bàn tỉnh đảm bảo thực chất, khách quan, đánh giá đúng chất lượng, hiệu quả công tác CCHC của từng cơ quan, địa phương…

d) Hiện đại hóa hành chính

Cùng với cả nước triển khai thực hiện Kế hoạch hành động của Chính phủ về Chính phủ điện tử, đến nay các Sở, Ban, Ngành tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ được giao đã tổ chức thực hiện hoàn thành 66/73 hạng mục công việc của Kế hoạch (đạt tỷ lệ 90,4%). Kết quả bước đầu đã xây dựng được nền hành chính của tỉnh theo hướng điện tử, cơ bản đồng bộ, hiện đại từ cấp tỉnh đến cấp cơ sở, đang dần hoàn thiện các hệ thống thông tin, các cơ sở dữ liệu dùng chung của tỉnh, tạo môi trường làm việc điện tử diện rộng, ổn định, an toàn, an ninh thông tin, góp phần nâng cao năng suất, hiệu quả làm việc, giảm thời gian, chi phí cũng như nâng cao tính minh bạch trong hoạt động các cơ quan nhà nước của tỉnh.

Một số kết quả điển hình trong quá trình hiện đại hóa hành chính như công khai tiến độ xử lý hồ sơ của tỉnh trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ, nâng cao tỷ lệ đăng ký doanh nghiệp và đăng ký đầu tư qua mạng điện tử theo chỉ tiêu của Chính phủ giao, thực hiện cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài qua mạng điện tử, cấp phép xây dựng qua mạng điện tử, công khai quy hoạch xây dựng các đô thị trong toàn tỉnh trên mạng điện tử, thiết lập hệ thống thông tin nhà ở và bất động sản, kết nối hệ thống thông tin quản lý khám chữa bệnh và thanh toán bảo hiểm y tế qua mạng điện tử, nâng cấp ứng dụng thanh toán liên ngân hàng để đáp ứng yêu cầu nộp thuế qua mạng của người dân, thực hiện hóa đơn điện tử; ứng dụng phần mềm hỗ trợ kê khai hồ sơ tham gia BHXH, BHYT trên toàn tỉnh,...

Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Công ty Viễn thông Viettel tại Phú Yên hỗ trợ các đơn vị cấp tỉnh có thủ tục hành chính cung cấp 384 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3; 53 dịch vụ công trực tuyến cấp huyện và 15 dịch vụ công trực tuyến cấp xã; đồng thời, cung cấp tất cả các thủ tục hành chính của tỉnh trên Cổng dịch vụ công trực tuyến tại địa chỉ http://congdichvucong.phuyen.gov.vn. Tổ chức tập huấn vận hành chuyển giao hệ thống Cổng dịch vụ công trực tuyến cho các Sở, Ban, Ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố đối với 1.097 cán bộ, công chức, viên chức. Tổng số hồ sơ đã được tiếp nhận trực tuyến (hồ sơ trực tuyến) qua cổng dịch vụ công của tỉnh từ 01/01/2017 đến 31/8/2017 là 10.359 hồ sơ và đã giải quyết 8.184 hồ sơ.

Cùng với đó, trên địa bàn tỉnh tiếp tục thực hiện hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 900:2008 vào hoạt động của các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống hành chính nhà nước. Hiện nay, hầu hết các cơ quan, đơn vị, địa phương đã công bố hệ thống quản lý chất lượng phù hợp tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008. Ngoài ra, UBND tỉnh cũng đã phê duyệt Kế hoạch “Xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001 phiên bản mới tại các đơn vị sự nghiệp công lập cấp tỉnh trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2016-2017”.

Bên cạnh những kết quả đạt được trong thời gian qua, để công tác CCHC phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thì các Sở, Ban, Ngành của tỉnh cần cải thiện những mặt tồn tại, hạn chế sau:

- Công tác lãnh đạo, chỉ đạo CCHC ở một số sở, ban, ngành và địa phương đôi lúc chưa quyết liệt, chưa thật sự đáp ứng và phù hợp với nhu cầu thực tiễn của người dân và doanh nghiệp.

- Hiện nay kết quả giải quyết hồ sơ hành chính tại một số đơn vị trên một số lĩnh vực cho tổ chức, công dân vẫn còn thấp so với yêu cầu đề ra. Nhiều hồ sơ giải quyết chưa đúng hẹn, nhất là trên lĩnh vực đất đai, đầu tư xây dựng… Số lượng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 còn hạn chế, hiện nay chủ yếu tập trung ở mức độ 2.

- Cơ sở vật chất và trang thiết bị tại bộ phận một cửa của cơ quan hành chính các cấp tại một số địa phương chưa đáp ứng yêu cầu công việc của công chức và phục vụ người dân. Công khai thủ tục hành chính tại bộ phận “một cửa” ở một số địa phương chưa được tốt theo yêu cầu như chưa đầy đủ, thiếu thông tin, không cập nhật kịp thời các quy định mới, nhiều nơi công khai thủ tục nhưng lại thiếu mẫu đơn, mẫu tờ khai.

- Mặc dù thái độ phục vụ và ý thức trách nhiệm của đa số công chức đã có những thay đổi đáng kể nhưng vẫn còn chậm trong xử lý công việc nên chưa thật sự đáp ứng với nhu cầu thực tiễn. Một bộ phận cán bộ, công chức tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả còn thiếu trách nhiệm nên dẫn đến trễ hẹn trả hồ sơ cho tổ chức, công dân nên để hồ sơ tồn đọng, kéo dài, có trường hợp sách nhiễu, gây phiền hà cho nhân dân. Bên cạnh đó, một số cán bộ, công chức tại bộ phận một cửa chưa thạo việc, hạn chế về năng lực, giải thích, tiếp nhận hồ sơ của người dân không được thỏa đáng, đầy đủ dẫn đến việc người dân phải đi lại nhiều lần. Bên cạnh đó, còn một số công chức khi thẩm định giải quyết hồ sơ còn thiếu linh hoạt, máy móc, còn biểu hiện quan liêu trong xử lý công việc. Việc thực hiện tinh giản biên chế vẫn còn chậm và chưa thật sự hiệu quả.

- Trong quá trình triển khai thực hiện cơ chế "Một cửa, một cửa liên thông" còn thiếu đồng bộ, thủ tục giải quyết một số loại hồ sơ hành chính còn bị cắt khúc theo cấp hành chính, chưa tạo thành quy trình giải quyết thống nhất từ tỉnh đến cơ sở nên còn gây phiền hà cho tổ chức, công dân khi thực hiện các giao dịch hành chính. Quan hệ phối hợp trong giải quyết hồ sơ giữa các cấp, các ngành tuy có tiến bộ, nhưng còn tồn tại nhiều thiếu sót, ý thức cộng đồng trách nhiệm giữa các bên chưa cao, còn tình trạng đùn đẩy trách nhiệm.

- Hoạt động tuyên truyền về cải cách thủ tục hành chính được thực hiện chưa đồng bộ, thiếu chiều sâu nên chưa tạo ra những thay đổi trong nhận thức về trách nhiệm thực hiện công vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức và hiểu biết của người dân về cải cách thủ tục hành chính hiện nay của tỉnh.

- Quá trình ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan hành chính chưa đồng bộ và hiệu quả. Việc triển khai đầu tư và ứng dụng các phần mềm trong quản lý hành chính nhà nước thiếu thống nhất, chưa đồng bộ, chỉ triển khai riêng lẻ trong từng đơn vị, dẫn đến khó khăn cho việc kết nối liên thông, chia sẻ thông tin, dữ liệu. TTHC thay đổi liên tục và quy trình ISO còn rườm rà, mang tính hình thức, chưa thống nhất dẫn đến khó khăn trong triển khai các phần mềm dùng chung…

Trước những tồn tại, hạn chế trên, tỉnh đã đề ra nhiều giải pháp khắc phục và cải thiện. Trong đó tập trung chỉ đạo, triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ theo Chương trình tổng thể CCHC giai đoạn 2016-2020. Kiểm soát chặt chẽ việc quy định TTHC, đẩy mạnh đơn giản hóa, cắt giảm TTHC trên tất cả các lĩnh vực. Tăng cường công khai TTHC trên cơ sở dữ liệu quốc gia, trang thông tin điện tử và niêm yết tại trụ sở cơ quan, địa phương. Rà soát, xây dựng các quy trình liên thông, cải cách TTHC để rút ngắn thời gian giải quyết cho nhà đầu tư, doanh nghiệp, người dân. Chỉ đạo rà soát, sắp xếp, sáp nhập, hợp nhất để giảm đầu mối các đơn vị trực thuộc UBND tỉnh, UBND cấp huyện và các hội đồng, ban chỉ đạo. Cùng với đó là công tác nghiên cứu, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức đảm bảo phù hợp với yêu cầu quản lý. Đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước, tăng tỉ lệ sử dụng văn bản điện tử trao đổi giữa các cơ quan nhà nước. Ngoài ra cần tăng số lượng và nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 3, 4, tiếp tục khuyến khích thực hiện tiếp nhận và trả kết quả TTHC qua dịch vụ bưu chính công ích và tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra công vụ, chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính ở các cơ quan, đơn vị và địa phương trên toàn tỉnh nhằm phục vụ tốt nhất nhu cầu của công dân và doanh nghiệp.

3.1.7. Hiệu quả của chính sách thu hút FDI của tỉnh

(Xem thêm Phụ lục 3 về các văn bản và chính sách thu hút FDI ưu đãi của Phú Yên)

a. Kết quả thu hút FDI

Phân tích và đánh giá chuỗi dữ liệu liên quan đến kết quả thu hút FDI của tỉnh trong thời gian qua có thể xem là một trong những dẫn chứng đánh giá hiệu quả thực thi các chính sách thu hút FDI của tỉnh Phú Yên trong thời gian qua. Tính đến tháng 7/2017, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tỉnh Phú Yên đạt 43 dự án với vốn đầu tư 4,967 triệu USD, chiếm 1,61% cả nước4.

Bảng 2.1. Đầu tư trực tiếp nước ngoài của 16 tỉnh dẫn đầu tại Việt Nam

(Lũy kế các dự án còn hiệu lực đến ngày 20/07/2017)

Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài

Với kết quả này, Phú Yên xếp vị thứ 16 trên 63 tỉnh thành phố trong cả nước và xếp vị trí thứ 2 trong tương quan với các tỉnh, thành phố thuộc khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Quy mô vốn đầu tư bình quân dự án của Phú Yên là tương đối lớn, đạt 115,53 triệu USD/dự án, so với quy mô vốn đầu tư bình quân dự án của cả nước là 12,97 triệu USD/dự án và các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên là 19,53 triệu USD/dự án.

Bảng 2.2. Kết quả thu hút FDI của tỉnh Phú Yên trong tương quan với các tỉnh, thành phố thuộc khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài

b. Những tồn tại, hạn chế trong chính sách thu hút FDI của tỉnh Phú Yên

Nhìn chung, kết quả thu hút FDI của tỉnh Phú Yên là tương đối tốt, tuy nhiên, nếu so sánh với tiềm năng lợi thế của tỉnh, công tác thu hút FDI vẫn còn hạn chế khi chưa thu hút được để hình thành các ngành công nghiệp, dịch vụ có tính mũi nhọn, làm đầu tàu cho phát triển kinh tế địa phương; thu hút đầu tư, nhất là vào Khu Kinh tế Nam Phú Yên và các khu công nghiệp kết quả chưa cao; tác động lan tỏa của các dự án được thu hút đến phát triển kinh tế- xã hội tỉnh chưa đáng kể… Một số tồn tại, hạn chế trong chính sách thu hút FDI đã dẫn đến kết quả thu hút FDI như trên có thể kể đến gồm:

- Chính sách thu hút tập trung vào việc ưu đãi về giá đất và giá sử dụng cơ sở hạ tầng trong các KCN, KKT mà chưa có các ưu đãi khác có thể tạo sự khác biệt với các tỉnh, thành phố khác trong khu vực, hoặc các KCN, KKT khác lân cận. Thực tế là các ưu đãi liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn tiền thuê mặt đất, mặt nước, giá thuê mặt đất, mặt nước, miễn thuế nhập khẩu đều thực hiện theo Quy định của Chính phủ. Trong khi đó, Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt chuẩn bị được thông qua bởi quốc hội trong thời gian tới mà Khu Kinh tế Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) là một trong ba đơn vị được áp dụng các cải cách về thể chế và ưu đãi của luật này.

- Bên cạnh các ưu đãi đầu tư, các yếu tố cơ bản thu hút nhà đầu tư còn phải kể đến là chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng cứng và cơ sở hạ tầng mềm:

+ Chất lượng nguồn nhân lực: tình trạng thiếu hụt nhân lực, nhất là nhân lực trình độ cao khiến việc có đủ lao động cho khu kinh tế Nam Phú Yên và các KCN, KKT là điều không khả thi. Dịch vụ hỗ trợ lao động cho các nhà đầu tư không đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, nhiều doanh nghiệp cho rằng dịch vụ cung ứng lao động có chất lượng cho các nhà đầu tư còn kém.

+ Hạ tầng mềm: cải cách thủ tục hành chính trong thu hút đầu tư nước ngoài, mặc dù chủ trương của tỉnh là Sở Kế hoạch và Đầu tư làm đầu mối tiếp nhận các dự án, hướng dẫn và giải quyết các vấn đề để các nhà đầu tư có thể hoàn thành thủ tục một cách nhanh nhất, hay nói cách khác, thực hiện cơ chế “một cửa”; “một cửa liên thông” trong giải quyết các thủ tục đầu tư,5 công tác cải cách thủ tục hành chính nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư nước ngoài. Trên thực tế vẫn còn xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, gây khó khăn đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là đối với các dự án đầu tư ngoài các KKT và KCN. Phối hợp giữa các Sở, Ban, Ngành có liên quan và Sở Kế hoạch và Đầu tư trong giải quyết các yêu cầu của nhà đầu tư là chưa chặt chẽ.

Ngoài ra, mặc dù công tác cấp phép cho nhà đầu tư nước ngoài đã từng bước được cải thiện theo hướng thuận tiện và nhanh chóng, vẫn còn nhiều khúc mắc liên quan đến quá trình sau cấp phép làm cho các nhà đầu tư lúng túng khi triển khai dự án. Chẳng hạn, để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở phần đã thuê tại các KCN, KKT, các doanh nghiệp phải có giấy chứng nhận của chính quyền địa phương sau đó còn nhiều thủ tục liên quan khác mà các nhà đầu tư phải hoàn tất mới có thể tiến hành để xây dựng nhà xưởng.

+ Hạ tầng kỹ thuật trong các KCN và KTT còn chưa tốt đặc biệt là điện, nước. Theo nhà đầu tư thì các yếu tố điện, nước phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh tại các KCN, KKT chưa sẵn sàng, khi các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào thì phải tiếp tục hoàn thiện; quá trình này qua nhiều thủ tục và liên quan đến nhiều cơ quan khác nhau làm cho quá trình đầu tư bị chậm tiến độ. Khi các nhà đầu tư không thể chờ đợi công ty đầu tư cơ sở hạ tầng mà chủ động giải quyết, thì phải liên hệ nhiều cơ quan khác nhau, các cơ quan này nhiều khi lại không thống nhất làm kéo dài thời gian chuẩn bị trước khi đi vào hoạt động.

+ Chưa phát huy được vai trò của những cụm công nghiệp trong việc giúp khu kinh tế phát huy được khả năng liên kết và tác động lan toả giữa các doanh nghiệp và các tổ chức, nhờ đó gia tăng được năng suất và hiệu quả hoạt động, thúc đẩy đổi mới, và khuyến khích các doanh nghiệp mới ra đời.

3.2. Tiềm năng phát triển tỉnh Phú Yên trong khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ

a. Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ: tiếp giáp vùng Bắc Trung Bộ ở phía Bắc, vùng Tây Nguyên ở phía Tây, CHDCND Lào ở Tây Bắc, vùng Đông Nam Bộ ở phía Tây Nam, phía Đông là biển Đông. Vùng bao gồm lãnh thổ 4 tỉnh và thành phố thuộc vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung (Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định) ở phía Bắc và 4 tỉnh còn lại ở cực Nam Trung Bộ là Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận.

Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân của Vùng khoảng 10%/năm, cao hơn nhiều so với mức bình quân cả nước (5,42%). Cơ cấu kinh tế của vùng có những bước tiến đáng kể theo hướng khai thác thế mạnh kinh tế biển thể hiện trong các ngành dịch vụ, nông nghiệp và công nghiệp, cụ thể như đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, khoáng sản, vận tải biển và du lịch. Đây cũng là vùng có chất lượng điều hành kinh tế khá tốt, nổi bật là Đà Nẵng với chỉ số PCI đứng đầu cả nước trong nhiều năm liên tiếp, Quảng Ngãi thuộc nhóm xếp hạng rất tốt, các tỉnh còn lại trong Vùng (trừ Phú Yên và Ninh Thuận) đều thuộc nhóm xếp hạng khá. Qua đó cho thấy cơ hội thuận lợi cho môi trường kinh doanh của vùng Duyên hải Nam Trung Bộ.

Cũng giống như sự phân bố dân cư, các hoạt động kinh tế cũng có sự khác biệt giữa vùng đồi núi phía Tây và vùng đồng bằng ven biển phía Đông. Các hoạt động kinh tế chủ yếu ở vùng đồng bằng ven biển bao gồm: công nghiệp, thương mại, du lịch, khai thác và nuôi trồng thuỷ sản; trong khi đó vùng đồi núi phía Tây tập trung chủ yếu các ngành chăn nuôi gia súc lớn (bò đàn, cừu), nghề rừng, trồng cây công nghiệp.

- Về nông nghiệp: Khó khăn của vùng là quỹ đất nông nghiệp rất hạn chế. Sản lượng lương thực bình quân năm là 393,2 kg/người, thấp hơn mức trung bình cả nước (546 kg/người, năm 2012). Ngoài sản xuất lương thực vùng còn trồng các loại cây công nghiệp và cây thực phẩm khác phục vụ đời sống và có ý nghĩa đối với hoạt động du lịch như: thanh long, nho,...là những đặc sản góp phần tạo nên thương hiệu du lịch, quế - không những là nguyên liệu cho thực phẩm, dược liệu mà còn là nguyên liệu cho những sản phẩm mỹ nghệ.

- Về ngư nghiệp: Là thế mạnh của vùng, bao gồm nuôi trồng, đánh bắt thủy sản. Diện tích nuôi trồng thuỷ sản khoảng 60.000 ha, có thể nuôi trồng các loại đặc sản (tôm, tôm hùm, cá mú, ngọc trai...) trên các loại thuỷ vực: mặc, ngọt, lợ. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là mực, tôm, cá đông lạnh. Nghề muối, chế biến thủy sản khá phát triển, nổi tiếng là muối Cà Ná, Sa Huỳnh, nước mắm Nha Trang, Phan Thiết…

- Về lĩnh vực dịch vụ: Nhờ điều kiện địa lý thuận lợi nên các hoạt động vận tải trung chuyển trên tuyến Bắc - Nam diễn ra sôi động. Vận tải biển trong nước và quốc tế có nhiều thuận lợi. Các thành phố cảng biển vừa là đầu mối giao thông thủy bộ vừa là cơ sở xuất, nhập khẩu quan trọng của các tỉnh trong vùng và Tây Nguyên. Duyên hải Nam Trung Bộ đang trở thành điểm đến của khách quốc tế bằng đường biển. Trong đó, du lịch được xem là thế mạnh kinh tế của vùng; đặc biệt đối với một số địa phương như Bình Thuận, Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng đã dần khẳng định được thương hiệu về du lịch của mình.  

- Về công nghiệp: Công nghiệp lọc hóa dầu, cơ khí, chế biến nông sản, thủy sản, điện năng, thực phẩm khá phát triển. Phần lớn giá trị công nghiệp tập trung ở các thành phố Đà Nẵng, Quy Nhơn và dải ven biển.

b. Tiềm năng phát triển của tỉnh Phú Yên

Phú Yên là tỉnh ven biển thuộc vùng Duyên hải Nam Trung bộ, diện tích tự nhiên 5.023,4 km², với 9 đơn vị hành chính gồm thành phố Tuy Hòa, thị xã Sông Cầu và 7 huyện: Đồng Xuân, Tuy An, Sơn Hòa, Phú Hòa, Sông Hinh, Tây Hòa, Đông Hòa. Phú Yên có địa hình đa dạng với biển, sông, đồng bằng, trung du và miền núi.

Vị trí địa lý thuận lợi, phía Bắc giáp tỉnh Bình Định, phía Nam giáp Khánh Hoà, phía Tây giáp Đắk Lắk và Gia Lai, phía Đông giáp biển Đông. Trên địa bàn tỉnh có quốc lộ 1 và đường sắt Bắc - Nam chạy qua, quốc lộ 25 nối Gia Lai, quốc lộ 29 nối Đắk Lắk, phía Nam có cảng biển nước sâu Vũng Rô có thể đón nhận tàu trọng tải 30 nghìn DWT và đang khảo sát để xây dựng cảng Bãi Gốc có thể tiếp nhận tàu 250.000 tấn; sân bay Tuy Hoà nằm gần trung tâm thành phố có thể tiếp nhận máy bay cỡ lớn hoạt động. Ngoài ra, Phú Yên có vị trí thuận lợi nhất cho việc mở đường sắt Đông Tây, nối liền với các tỉnh Tây Nguyên và vùng ba biên giới Lào - Campuchia - Đông Bắc Thái Lan; đây là tuyến ít đèo dốc nhất so với các tuyến khác ở miền Trung. Với các điều kiện này, tỉnh Phú Yên đảm bảo các yếu tố để trở thành một cửa ngõ mới ra hướng Đông cho vùng Tây Nguyên theo như quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Khu kinh tế (KKT) Nam Phú Yên có diện tích gần 24.000 ha là KKT tổng hợp, đa ngành, đa chức năng với trọng tâm là ngành công nghiệp lọc, hóa dầu; sẽ là khu vực kinh tế động lực, là cực phát triển quan trọng, trung tâm giao thương quốc tế, trung tâm công nghiệp, cảng biển lớn của vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Ngoài ra, trên địa bàn Tỉnh hiện có 5 Khu công nghiệp tập trung, diện tích 463,5ha và các cụm, điểm công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp từ 10-20ha ở các huyện. Cơ sở hạ tầng các khu công nghiệp được đầu tư xây dựng tương đối hoàn chỉnh.

Tài nguyên khoáng sản: Khoáng sản Phú Yên đa dạng, một số loại có trữ lượng lớn: Diatomite (90 triệu m³), đá hoa cương (54 triệu m³), vàng sa khoáng, fluorit (300 nghìn tấn), cát vàng… thuận lợi để phát triển công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản. Phần lớn các tài nguyên khoáng sản này có chất lượng cao, dễ khai thác và vận chuyển. Ngoài ra, còn có các mỏ suối nước khoáng nóng: Phú Sen (huyện Phú Hoà), Triêm Đức, Trà Ô (huyện Đồng Xuân), Lạc Sanh (huyện Tây Hoà) có tác dụng chữa bệnh tốt.

Tài nguyên nước

- Nguồn nước mặt: Mạng lưới sông suối ở Phú Yên thường ngắn, dốc nên tốc độ dòng chảy lớn với ba con sông chính gồm: sông Ba có tổng lượng dòng chảy hàng năm là 9,7 tỷ m³; sông Bàn Thạch 0,8 tỷ m³/năm; sông Kỳ Lộ là con sông lớn thứ 2 trong tỉnh, diện tích lưu vực sông Kỳ Lộ là 1.950 km², trong đó phần trong tỉnh là 1.560 km².

- Nguồn nước ngầm: Trữ lượng tự nhiên với tiềm năng khai thác có thể đạt tới 1,2027 x 106 m³/ngày, là điều kiện thuận lợi mà không phải bất kỳ tỉnh duyên hải miền Trung nào cũng có được.

- Nước khoáng: Nguồn tài nguyên nước khoáng ở Phú Yên khá phong phú, tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa được điều tra, đánh giá một cách đầy đủ và hệ thống khoa học để khai thác hợp lý. Riêng nguồn nước khoáng Phú Sen từ 1996 đã được khai thác để chế biến với công suất 7,5 triệu lít/năm, đến nay công suất khai thác nguồn nước khoáng này là 10 triệu lít/năm.  

Tài nguyên biển: Bờ biển Phú Yên dài gần 189 km, khúc khuỷu, có nhiều dải núi kéo dài ra phía biển hình thành các eo vũng, vịnh, đầm. Cùng với các vùng bãi triều nước lợ, cửa sông giàu dinh dưỡng, tạo nên một số vùng sinh thái đặc trưng như: vùng cửa sông, vùng đầm phá và vùng vịnh. Đây là điều kiện rất thuận lợi cho phát triển nuôi trồng thủy sản xuất khẩu.

Vùng biển khai thác có hiệu quả của Phú Yên rộng khoảng 6.900 km², nằm trong vùng biển đa dạng về loài cá và các loại hải sản khác có giá trị xuất khẩu và là mặt hàng cao cấp như: cua huỳnh đế, tôm hùm, ghẹ, sò…

Ven bờ biển Phú Yên có một số hòn đảo lớn nhỏ: hòn Lao, hòn Yến, hòn Chùa… Quanh các đảo là nơi cá đẻ và sinh trưởng. Cùng với địa thế đầm vịnh, ngoài ý nghĩa về phát triển nuôi trồng thuỷ sản còn tạo nên những cảnh quan sinh thái phong phú, đa dạng là tiềm năng lớn cho du lịch biển, du lịch nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái.

Nguồn nhân lực: Phú Yên có nguồn lao động được đào tạo dồi dào. Dân số năm 2017 là 904.407 người. Số lao động trong độ tuổi lao động khoảng 545.822 người, tỷ lệ lao động qua đào tạo 61%. Lực lượng lao động được đào tạo nghề đảm bảo đáp ứng nhu cầu của người sử dụng lao động.

Lợi thế về phát triển ngành du lịch: Phú Yên có tiềm năng về tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú, đa dạng, có nhiều vịnh, đầm mang vẻ đẹp tự nhiên hoang sơ như: Đầm Cù Mông, vịnh Xuân Đài, đầm Ô Loan, vịnh Vũng Rô, nhiều bãi tắm đẹp như: Bãi Bàng, Bãi Bàu, Bãi Rạng, Bãi Nồm, Bãi Tràm, Bãi Từ Nham, Long Thủy, Bãi Tiên, Bãi Môn, Bãi Xép…, có những gành đá nổi tiếng như: Gành Đá Đĩa, gành Đỏ, gành Dưa, gành Yến và nhiều đảo nhỏ ven bờ như: Nhất Tự Sơn, hòn lao Mái Nhà, hòn Chùa, hòn Than, hòn Yến, hòn Dứa, hòn Nưa… với những rạn san hô thích hợp với lặn biển và nhiều loại đặc sản biển thuận lợi cho phát triển các khu du lịch.

Cùng với tài nguyên du lịch tuyến biển, rừng núi Phú Yên cũng có nhiều cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ, hấp dẫn. Đặc biệt, Phú Yên có các nguồn nước khoáng nóng rất thích hợp cho việc tắm chữa bệnh, phục hồi sức khỏe và nghỉ dưỡng như: Phú Sen, Lạc Sanh, Trà Ô, Triêm Đức…

Bên cạnh những tài nguyên thiên nhiên, Phú Yên cũng có rất nhiều di tích lịch sử-văn hóa, cơ sở tôn giáo lâu đời như: Đá đĩa, Vũng Rô, Mộ và Đền thờ Lương Văn Chánh, Lê Thành Phương, Tháp Nhạn, Chùa Tổ, chùa Bảo Tịnh, chùa Hồ Sơn, nhà thờ Mằng Lăng… với nhiều lễ hội truyền thống như: Lễ hội cầu ngư, Lễ hội đua thuyền đầm Ô Loan của cư dân miền biển, lễ hội đâm trâu, lễ bỏ mả, lễ hội mùa…của đồng bào các dân tộc thiểu số ở miền núi diễn ra trong âm thanh vang vọng của các loại nhạc cụ độc đáo như: cồng ba chiêng năm-trống đôi, tù và đàn sáo… Đặc biệt là hai nhạc cụ độc đáo: đàn đá và kèn đá có niên đại cách nay khoảng 2.500 năm.

3.3. Định hướng phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025:

3.3.1. Các chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh trong giai đoạn trung hạn (2016-2020) theo Nghị quyết tỉnh Đảng bộ lần thứ XVI

- Tốc độ tăng tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) bình quân giai đoạn 2016 - 2020 đạt khoảng 13%/năm.

- GRDP bình quân đầu người đến năm 2020 đạt khoảng 3.600 USD.

- Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2016 - 2020 từ 120 - 130 nghìn tỷ đồng.

- Thu ngân sách đến năm 2020 đạt khoảng 8.000 tỷ đồng.

- Tỷ lệ lao động qua đào tạo trong tổng số lao động đang làm việc trong nền kinh tế đến năm 2020 đạt 70%, trong đó lao động qua đào tạo nghề đạt trên 51%.  

- Số lao động được tạo việc làm giai đoạn 2016 - 2020: 122,5 nghìn lao động (bình quân mỗi năm 24 - 25 nghìn lao động); tỷ lệ thất nghiệp toàn tỉnh đến năm 2020 dưới 2,5%; tỷ lệ lao động tham gia bảo hiểm xã hội trên tổng số lao động đang làm việc trong nền kinh tế năm 2020 đạt 50%.

- Phấn đấu đến năm 2020 đạt 80% thanh niên trong độ tuổi có trình độ học vấn trung học phổ thông và tương đương.

- Tỷ lệ tăng dân số bình quân hàng năm khoảng 0,72%. Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng đến năm 2020 dưới 12%. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế năm 2020 đạt 84%.

- Mức giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 2 - 2,5%/năm, riêng các huyện nghèo giảm bình quân 3 - 4%/năm.

- Tỷ lệ xã được công nhận đạt tiêu chí nông thôn mới năm 2020 trên 65%.

- Tỷ lệ đô thị hoá đến năm 2020 đạt 38% dân số.

- Đến năm 2020, tỷ lệ dân số thành thị được cung cấp nước sạch đạt 90%; tỷ lệ dân số nông thôn được cung cấp nước hợp vệ sinh cơ bản đạt 100%.

- Duy trì tỷ lệ khu công nghiệp đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường đạt 100%; tỷ lệ xử lý chất thải rắn y tế đạt tiêu chuẩn cơ bản đạt 100%; tỷ lệ thu gom chất thải rắn ở đô thị đến năm 2020 đạt 95%.

- Giữ vững quốc phòng, an ninh. Xây dựng tiềm lực trong khu vực phòng thủ vững chắc; xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh toàn diện. Giao quân hàng năm đạt 100% chỉ tiêu. Phấn đấu đến năm 2020, 100% xã, phường, thị trấn đạt vững mạnh về quốc phòng, an ninh.

3.3.2. Mục tiêu tầm nhìn phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh đến năm 2030 theo Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể kinh tế-xã hội của tỉnh (Theo Quyết định số 665/QĐ-TTg ngày 31/5/2018).

- Định hướng phát triển kinh tế của tỉnh theo hướng kinh tế tri thức, tăng trưởng xanh, dựa vào các ngành có công nghệ cao, chất lượng cao; khoa học - công nghệ trở thành một trong những động lực chính trong phát triển kinh tế - xã hội. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 8%/năm giai đoạn 2021-2030. Đến năm 2030, Phú Yên cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp; GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 12.500 USD, bằng 1,2-1,3 lần so với mức trung bình cả nước. Cơ cấu kinh tế hiện đại, hàm lượng khoa học công nghệ trong sản phẩm ngày càng tăng lên, ngành công nghiệp - xây dựng chiếm khoảng 37,8%, ngành dịch vụ chiếm 53,6%, ngành nông lâm thủy sản chiếm khoảng 8,7%.

- Về công nghiệp: Tập trung đầu tư phát triển một số ngành công nghiệp mũi nhọn bao gồm công nghiệp hóa dược; phân bón, phân hữu cơ vi sinh; công nghiệp phụ trợ, công nghiệp năng lượng, năng lượng sạch, cơ khí chế tạo; thiết bị điện tử, thiết bị viễn thông và công nghệ thông tin, công nghiệp chế biến nông - lâm - thủy sản. Khuyến khích phát triển công nghiệp theo các hình thức nhóm, chuỗi sản phẩm, từng bước hình thành một số tổ hợp công nghiệp quy mô vừa và lớn. Tăng cường thu hút các nhà đầu tư trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật đô thị, nhà ở và thị trường bất động sản; các dự án nhà ở xã hội.

- Về dịch vụ: Phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng thương mại song song với phát triển hệ thống chợ truyền thống một cách phù hợp. Từng bước phát triển các loại hình tổ chức phân phối hiện đại hàng công nghiệp tiêu dùng (cửa hàng tiện lợi, siêu thị, trung tâm thương mại...) ở các trung tâm huyện và khu vực thành thị. Tiến hành nâng cấp, cải tạo mạng lưới chợ nông thôn theo quy hoạch, nâng cao hiệu quả hoạt động của chợ khu vực nông thôn.

Quan tâm đúng mức tới phát triển du lịch để du lịch trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Tập trung đầu tư phát triển du lịch sinh thái biển. Đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển du lịch.

Phát triển bổ sung loại hình dịch vụ vui chơi giải trí có hoạt động cá cược và chuẩn bị các điều kiện cần thiết theo quy định để triển khai Dự án trường đua ngựa Phú Yên có hoạt động kinh doanh cá cược đua ngựa, đua chó tại xã An Mỹ, huyện Tuy An sau khi được cấp có thẩm quyền chấp thuận. Tập trung vào các ngành dịch vụ hỗ trợ tốt cho sản xuất và nâng cao chất lượng sống của người dân.

- Về nông lâm thủy sản: Điều chỉnh cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng tăng tỷ trọng chăn nuôi, cây trồng có giá trị kinh tế cao, dịch vụ nông nghiệp, nông nghiệp áp dụng công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp với du lịch sinh thái và phát triển làng nghề truyền thống phục vụ du lịch thân thiện với môi trường.

Xây dựng và phát triển các vùng chuyên canh quy mô lớn theo hình thức trang trại, gia trại, khu nông nghiệp, khu thủy sản ứng dụng công nghệ cao, kết nối sản xuất nông nghiệp với công nghiệp chế biến, gắn với chuỗi giá trị sản xuất đối với các sản phẩm có lợi thế.

Phát triển các lĩnh vực kinh tế thủy sản có trọng tâm, hợp lý, bền vững, hiệu quả với cơ cấu sản phẩm đa dạng, ưu tiên các lĩnh vực nhiều lợi thế để thực sự trở thành trung tâm sản xuất giống, thức ăn, khoa học công nghệ, chế biến, xuất khẩu thủy sản và dịch vụ hậu cần nghề cá của vùng duyên hải Nam Trung Bộ.

- Về kết cấu hạ tầng và đô thị: Hệ thống kết cấu hạ tầng của Phú Yên đến năm 2030 được xây dựng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu ngày càng cao của người dân. Mạng lưới giao thông bao gồm đường biển, đường bộ, đường hàng không, đường sắt, trong đó đường sắt lên Tây Nguyên được xây dựng, hệ thống cảng biển Vũng Rô, Bãi Gốc (kết nối với cảng) Vân Phong là cửa ngõ ra biển của tỉnh, khu vực Tây Nguyên và Đông Bắc Campuchia, Nam Lào. Mạng lưới đô thị được hình thành theo 3 trục đô thị hóa (hành lang Bắc - Nam ở phía Đông và phía Tây và hành lang Đông - Tây theo quốc lộ 29, QL25), trong đó tập trung vào hành lang đô thị phía Đông gồm các đô thị: Sông Cầu, Tuy An, thành phố Tuy Hòa, Đông Hòa. Phát triển đô thị trung tâm thành phố Tuy Hòa về phía Tây và phía Bắc, mở rộng đến cả thị trấn An Mỹ để trở thành đô thị loại I, trực thuộc tỉnh.

- Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao, mọi người dân đều được tiếp cận với các dịch vụ giáo dục, y tế, văn hóa… một cách toàn diện, bình đẳng.

- Môi trường được cải thiện, đa dạng sinh học, nhất là khu vực ven biển được bảo tồn gắn với phát triển du lịch sinh thái bền vững.

- An ninh quốc phòng được giữ vững và tạo điều kiện để các hoạt động kinh tế - xã hội phát triển.

Những mục tiêu phát triển kinh tế của Phú Yên nói trên, là sự tác động mạnh mẽ đến hoạt động giáo dục - đào tạo trên địa bàn toàn tỉnh. Phát triển kinh tế là điều kiện thuận lợi cho việc hình thành hệ thống cơ sở vật chất đầy đủ, đồng bộ, giúp cho ngành giáo dục - đào tạo phát triển, hội đủ các yếu tố đáp ứng nhu cầu dạy, học và nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo cho nhân dân trong giai đoạn hiện nay và lâu dài.

3.3.3. Định hướng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài của tỉnh

Theo dự kiến cân đối vốn đầu tư phát triển giai đoạn 2016-2020, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt khoảng 80 nghìn tỷ đồng, chiếm 65 - 67% tổng vốn; tập trung vào các dự án ngành công nghiệp, du lịch-dịch vụ, nông nghiệp (Xem Phụ lục 3)…Để đạt được mục tiêu này, Tỉnh ủy đã ban hành các chương trình hành động và hiện đang được UBND tỉnh triển khai thực hiện. Theo đó, tập trung đầu tư kết cấu hạ tầng gắn với thu hút đầu tư và khai thác hiệu quả KKT Nam Phú Yên. Tiếp đó, tăng cường đầu tư phát triển nguồn nhân lực, đào tạo và thu hút nhân lực có trình độ cao, gắn đào tạo với sử dụng. Tập trung thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp và tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới. Đầu tư hạ tầng và thu hút đầu tư, phát huy hiệu quả Khu Nông nghiệp Ứng dụng công nghệ cao Phú Yên. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao các chỉ số PCI, PAPI, tạo môi trường đầu tư cởi mở, lành mạnh. Đầu tư phát triển đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh giai đoạn 2016-2020. Từ đó, tập trung vận động thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư, các tập đoàn kinh tế lớn trong và ngoài nước có năng lực tài chính và công nghệ hiện đại, lợi thế về trình độ quản lý… vào đầu tư tại Phú Yên.

Đối với nhà đầu tư nước ngoài, bên cạnh các đối tác truyền thống như Nga, Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, Đài Loan, Lào, Nhật Bản… trong giai đoạn tới, tập trung thu hút dự án của các đối tác có tiềm lực tài chính như: Nhật Bản, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Singapore, Trung Đông, Pháp, Đức…Chú trọng nghiên cứu thị trường, thông qua các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động trên địa bàn Tỉnh để quảng bá hình ảnh Phú Yên đến các nước và xem đây là kênh thông tin quan trọng để mở rộng thắt chặt quan hệ với các nước. Đồng thời, tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực, hoạt động kinh tế đối ngoại mở rộng đối tác, nhất là các lĩnh vực mà Phú Yên có thế mạnh.

3.4. Kết quả khảo sát, điều tra doanh nghiệp về môi trường kinh doanh tỉnh Phú Yên thực hiện năm 2017

3.4.1. Mô tả chung về cuộc khảo sát

Bên cạnh việc tập trung phân tích chỉ số PCI của Phú Yên giai đoạn 2011-2017 dựa vào dữ liệu khảo sát do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua Dự án Sáng kiến Cạnh tranh Việt Nam (USAID/VNCI) tổ chức thực hiện trên phạm vi cả nước; nhóm soạn thảo đề án đã tổ chức tiến hành khảo sát trực tiếp các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Phú Yên và các chuyên gia, nhà quản lý có liên quan.

* Mục đích khảo sát

Bên cạnh những kết quả đánh giá PCI của tỉnh thông qua kết quả khảo sát của VCCI; mục đích của cuộc khảo sát này nhằm tìm hiểu sâu hơn những nguyên nhân doanh nghiệp đánh giá về môi trường kinh doanh của tỉnh; đồng thời trên cơ sở những tồn tại hạn chế hiện có thông qua việc tham khảo ý kiến của các chuyên gia và nhà quản lý đang làm việc trong các lĩnh vực có liên quan là cơ sở đề nhóm soạn thảo đề xuất các giải pháp cải thiện chỉ số PCI của tỉnh trong thời gian đến.

* Đối tượng và quy mô khảo sát

- Về doanh nghiệp: Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Phú Yên phối hợp với Trung tâm Tư vấn-Nghiên cứu phát triển miền Trung, Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế-Xã hội Đà Nẵng đã tiến hành khảo sát lấy ý kiến 290 doanh nghiệp dân doanh đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Phú Yên. Đa số các doanh nghiệp tham gia khảo sát có thời gian hoạt động lâu dài. Tỷ lệ doanh nghiệp có thời gian hoạt động trên 5 năm chiếm 68,2%; các doanh nghiệp mới thành lập chiếm 9,7%.

Loại hình doanh nghiệp: 53% doanh nghiệp tham gia khảo sát này là công ty trách nhiệm hữu hạn; 27% doanh nghiệp là công ty cổ phần và chỉ 18% doanh nghiệp là công ty tư nhân và chưa đến 1% (tương đương 2 doanh nghiệp) doanh nghiệp tham gia khảo sát hoạt động dưới hình thức công ty hợp danh.

Lĩnh vực hoạt động: Trong 290 doanh nghiệp tham gia khảo sát có 142 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ - thương mại (chiếm gần 49%); 27% doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng và lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chỉ chiếm khoảng 15%.

Quy mô vốn đầu tư: Tính đến thời điểm 6/2017, các doanh nghiệp đều cho thấy sự tăng lên về quy mô là khá rõ, 26,9% DN dưới 1 tỷ đồng tại thời điểm thành lập doanh nghiệp, giảm còn 14,5%. Số DN có quy mô từ 1-5 tỷ đồng cũng giảm từ 24,8% xuống còn 17,2%. Trong khi đó, số DN có quy mô từ 5-50 tỷ trở lên đều tăng gấp đôi quy mô vốn kinh doanh. Doanh nghiệp với quy mô trên 50 tỷ đồng cũng tăng nhưng tốc độ tăng chậm hơn.

Quy mô về lao động: Quy mô lao động của mẫu doanh nghiệp khảo sát tại thời điểm thành lập dưới 10 lao động chiếm đến 51,7%. Con số này cho thấy hơn một nửa doanh nghiệp tại thời điểm thành lập là doanh nghiệp siêu nhỏ6. Qua quá trình hoạt động, cùng với xu hướng tăng vốn kinh doanh, quy mô lao động của doanh nghiệp cũng tăng lên. Đến năm 2017, tỷ lệ DN có quy mô lao động dưới 10 người đã giảm xuống còn 26,9%. Phần lớn DN khảo sát hiện nay có quy mô từ 10 đến 300 lao động (chiếm 48,6%). Quy mô lao động trên 300 người có tăng nhẹ tuy nhiên vẫn chiếm tỷ lệ thấp (8,9%).

Bảng 3.1. Tỷ lệ doanh nghiệp (%) phân theo quy mô vốn kinh doanh

Tỷ lệ doanh nghiệp (%) phân theo quy mô lao động

- Về chuyên gia và các nhà quản lý: Trung tâm Tư vấn-Nghiên cứu phát triển miền Trung, Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế-Xã hội Đà Nẵng đã tiến hành phỏng vấn sâu cán bộ, công chức công tác tại các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh Phú Yên

Bảng 3.2. Thành phần chuyên gia và nhà quản lý tham gia phỏng vấn sâu

3.4.2. Cảm nhận doanh nghiệp về môi trường kinh doanh của tỉnh Phú Yên

* Cơ sở hạ tầng

- Đối với chất lượng dịch vụ công của tỉnh Phú Yên, theo thang đo từ 1 (rất tốt) đến 6 (rất kém), doanh nghiệp được khảo sát đã cho rằng chất lượng dịch vụ công là tương đối tốt, điểm bình quân dao động giữa 2,19 và 2,7. Trong đó, chất lượng đường nối giữa cảng và đường bộ được đánh giá yếu hơn các dịch vụ còn lại với điểm bình quân là 2,7. Điện thoại có điểm bình quân là 2,19, là chất lượng dịch vụ công được đánh giá tốt nhất trong nhóm. Ngoài ra, trong năm, kết quả doanh nghiệp đánh giá về hệ thống đường giao thông từ doanh nghiệp tới trung tâm tỉnh không lưu thông tốt do các yếu tố khách quan như lũ lụt, sạt lở với thời gian di chuyển bình quân là 5,47 ngày. Trong 208 người trả lời câu hỏi này, có 67,3% doanh nghiệp trả lời là khi con đường tới trụ sở doanh nghiệp có một ổ gà, các cơ quan bảo dưỡng đường bộ có sửa chữa. 5,8% cho rằng chưa bao giờ được sửa chữa.

* Tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp

Theo kết quả khảo sát, có 26,2% doanh nghiệp có sử dụng dịch vụ tìm kiếm thông tin kinh doanh; 24,9% có sử dụng dịch vụ tư vấn về thông tin pháp luật; 17,3% sử dụng dịch vụ tuyển dụng và giới thiệu việc làm; 20% sử dụng dịch vụ hỗ trợ tìm kiếm đối tác kinh doanh; 17,2% sử dụng dịch vụ xúc tiến thương mại và đối tác thương mại; 20,7 % sử dụng các dịch vụ liên quan đến công nghệ; 18% sử dụng các dịch vụ về đào tạo kế toán và tài chính; 12,4% sử dụng dịch vụ đào tạo về quản trị kinh doanh từ cơ quan nhà nước và khu vực tư nhân. Trong đó, dịch vụ hỗ trợ tìm kiếm đối tác kinh doanh do tư nhân cung cấp được sử dụng nhiều hơn và xúc tiến thương mại do nhà nước cung cấp được sử dụng nhiều hơn. Đào tạo về quản trị kinh doanh và nghiệp vụ kế toán tài chính là các dịch vụ ít được doanh nghiệp sử dụng nhất.

* Tiếp cận thông tin

Theo kết quả khảo sát doanh nghiệp, 5 tài liệu, thông tin khó tiếp cận nhất gồm ngân sách, các dự án đầu tư của trung ương, bản đồ và quy hoạch sử dụng đất, các kế hoạch về dự án xây dựng cơ sở hạ tầng mới và các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Các lý do mà doanh nghiệp không tiếp cận được thông tin, tài liệu của tỉnh liên quan đến việc thông tin, tài liệu không được cập nhật kịp thời (21,4%), không biết liên hệ bộ phận nào để xin (35,2%), cán bộ nhà nước từ chối cung cấp (4,1%).

Hơn 50% doanh nghiệp được hỏi cho rằng cần phải có mối quan hệ với cơ quan nhà nước để tiếp cận thông tin. 20% doanh nghiệp được hỏi đã từng tham gia góp ý kiến về các quy định, chính sách của Nhà nước, 55,9% doanh nghiệp chưa từng đóng góp ý kiến. Nguyên nhân không tham gia góp ý theo các doanh nghiệp này là do không biết các dự thảo quy định, chính sách để góp ý (29,7%), có góp ý cũng không được tiếp thu (5,5%) và không quan tâm tới việc này (9,7%). Kênh góp ý hiệu quả nhất mà theo đó doanh nghiệp hay sử dụng là thông qua các cuộc đối thoại giữa doanh nghiệp - chính quyền (15,2%) hoặc là góp ý trực tiếp cho cơ quan nhà nước có liên quan (6,9%). Ngoài ra, 17,9% doanh nghiệp cho rằng ý kiến góp ý của doanh nghiệp được trả lời và 15,2% cho rằng ý kiến góp ý của doanh nghiệp được xử lý. Bình quân doanh nghiệp mất hơn 7 ngày để nhận được câu trả lời của cơ quan nhà nước.

* Tiếp cận đất đai

Về số ngày phải mất để doanh nghiệp có GCNQSDĐ, kết quả khảo sát cho thấy trong 78 doanh nghiệp có GCNQSDĐ cung cấp thông tin về câu hỏi thì bình quân doanh nghiệp mất 65 ngày. Số ngày nhỏ nhất để có GCNQSDĐ là 1 ngày và có 2 doanh nghiệp được may mắn như vậy. Số ngày dài nhất để có GCNQSDĐ là 720 ngày. 30 ngày là thời gian mà các doanh nghiệp thường xuyên phải bỏ ra để có GCNQSDĐ, với 26 doanh nghiệp. Các nguyên nhân mà doanh nghiệp phải chờ đợi lâu trong việc có được GCNQSDĐ phải kể đến chủ yếu là quy trình, thủ tục giải quyết rườm rà, phức tạp (25,9%), thủ tục, hồ sơ được niêm yết hướng dẫn không rõ ràng (15,3%), cán bộ, công chức nhận hồ sơ và giải quyết thủ tục hành chính không hướng dẫn chi tiết, đầy đủ (12,1%). Có 47,7% doanh nghiệp được hỏi cho rằng tính ổn định của mặt bằng kinh doanh là thấp và rất thấp, 22,5% cho rằng cao và 28,7 % cho rằng cao và rất cao. Các nguyên nhân dẫn đến tính ổn định mặt bằng kinh doanh thấp theo doanh nghiệp là do mức giá thuê mặt bằng không ổn định (16,7%); thiếu cơ sở hạ tầng phục vụ hoạt động kinh doanh (14,3%); thiếu thông tin về quy hoạch đô thị (13,1%) và nguyên nhân chiếm tỷ lệ thấp nhất là chính quyền thu hồi cho mục đích khác.

Đối với nhận định "Sự thay đổi khung giá đất của tỉnh phù hợp với sự thay đổi giá của thị trường", có 56,7% doanh nghiệp được hỏi đồng ý và hoàn toàn đồng ý, tỷ lệ doanh nghiệp không đồng ý và hoàn toàn không đồng ý chiếm tỷ lệ nhỏ hơn là 15,4% Chỉ có 10,3% doanh nghiệp trên tổng số 290 doanh nghiệp khảo sát trả lời là có gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục hành chính về đất đai. Có 104 doanh nghiệp đã từng khó khăn khi tiếp cận và mở rộng mặt bằng, chiếm 35,9% tổng số DN tham gia khảo sát. Khó khăn mà doanh nghiệp hay gặp nhất liên quan đến đến giá thuê mặt bằng cao (chiếm 18,6%), Quy hoạch sử dụng đất của tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của doanh nghiệp (chiếm 14,5%), thủ tục hành chính thuê mua đắt đai phức tạp (chiếm 10,3%). Các khó khăn như giải phóng mặt bằng chậm, thiếu quỹ đất sạch, giá đất theo quy định nhà nước cao doanh nghiệp ít gặp hơn, chiếm tỷ lệ lần lượt là 6,9%, 4,1% và 3,4%.

Nhìn chung, môi trường kinh doanh của tỉnh Phú Yên còn ít thuận lợi và đánh giá về chất lượng điều hành của chính quyền tỉnh nói chung còn kém tích cực. Các doanh nghiệp cần có nguồn thông tin xác thực, đầy đủ và kịp thời để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Cơ sở hạ tầng, các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp và các thủ tục hành chính cần cải thiện nhiều hơn mới có thể cải thiện môi trường kinh doanh của tỉnh.

3.4.3. Đề xuất của chuyên gia, nhà quản lý về giải pháp cải thiện PCI của Phú Yên trong thời gian đến

Kết quả phỏng vấn sâu 37 chuyên gia đang hoạt động liên quan trong các lĩnh vực PCI nghiên cứu: 37,8% đánh giá môi trường kinh doanh hiện tại của tỉnh Phú Yên đang ở mức “Tốt”; 51,4% đánh giá ở mức “Chưa tốt”. Theo hơn một nửa số chuyên gia tham gia phỏng vấn sâu đánh giá môi trường kinh doanh của Phú Yên chưa tốt với nguyên nhân: 66% ý kiến cho biết mặc dù tỉnh đã cố gắng ban hành nhiều chương trình, chính sách có lợi cho doanh nghiệp xong chưa có những sáng kiến đột phá để cải thiện môi trường kinh doanh tỉnh, thu hút đầu tư và khai thác tốt các tiềm năng lợi thế của tỉnh; 17% ý kiến cho biết do thiếu sự đồng bộ giữa các cơ quan, đơn vị nhà nước trong thực hiện công tác cải cách hành chính và 17% đánh giá năng lực và sự nhiệt tình của cán bộ công chức còn hạn chế.

Liên quan đến việc cải thiện điểm số của PCI tỉnh, theo ý kiến của các chuyên gia 03 chỉ số thành phần cần ưu tiên can thiệp nhằm cải thiện PCI của tỉnh gồm Cạnh tranh bình đẳng (7,27%); Đào tạo lao động (6,78%) và Chi phí không chính thức (6,08%). Trong đó, các nội dung cần can thiệp cụ thể:

- Đối với chỉ số thành phần “Cạnh tranh bình đẳng”: Cần có chính sách, cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp phát triển; không phân biệt giữa các loại hình doanh nghiệp, quy mô doanh nghiệp đồng thời có cơ chế hỗ trợ ưu tiên đối với những doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

- Đối với chỉ số thành phần “Đào tạo lao động”: Hỗ trợ đào tạo nghề cho doanh nghiệp theo nhu cầu thị trường; tăng cường mối liên kết giữa doanh nghiệp và cơ sở đào tạo nghề. Củng cố và cải thiện chất lượng của các cơ sở đào tạo nghề, tăng cường các chính sách giáo dục hướng nghiệp dạy nghề, dịch vụ giới thiệu việc làm.

- Đối với chỉ số thành phần “Chi phí không chính thức”: Tăng cường tính công khai minh bạch, giám sát chặt chẽ việc cấp các loại giấy phép; hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp giữa doanh nghiệp và cán bộ trực tiếp xử lý giải quyết thủ tục. Xây dựng kênh thông tin giúp doanh nghiệp phản ánh kịp thời và xử lý nghiêm đối với các trường hợp gây nhũng nhiễu, khó khăn khi thực hiện các thủ tục hành chính.

- Đối với chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường”: Đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn quy trình và thời gian xử lý các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp và nhà đầu tư; tổ chức hướng dẫn thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh trực tuyến, tăng cường cung cấp thông tin trên trang điện tử, cổng thông tin điện tử của các sở, ban ngành.

- Đối với chỉ số thành phần “Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp”: Mở rộng các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp liên quan đến tư vấn pháp lý, thông tin thị trường, cơ chế chính sách ưu đãi, kết nối cung-cầu..

- Đối với chỉ số thành phần “Thiết chế pháp lý”: Tiếp tục đẩy mạnh công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; có cơ chế giám sát gia tăng hiệu quả hoạt động của cơ quan tư pháp; Tăng cường sự giám sát các hoạt động do cơ quan đơn vị trong giải quyết những thắc mắc của doanh nghiệp.

- Đối với chỉ số thành phần “Chi phí thời gian”: Cải thiện quy trình giải quyết các thủ tục hành chính các cơ quan theo tiêu chuẩn ISO; hạn chế tối đa thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp. Giảm số lượng, giảm chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm tra đơn giản hóa thủ tục, giảm thời gian chờ đợi; đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm của đội ngũ cán bộ công chức, viên chức trong việc phối hợp giải quyết thủ tục hành chính, giải quyết vướng mắc cho doanh nghiệp. Xây dựng và ban hành quy chế phối hợp giữa các ngành, địa phương trong liên thông giải quyết thủ tục hành chính.

- Chỉ số thành phần “Tính năng động và Tiên phong của lãnh đạo”: Lãnh đạo tỉnh cần có sự quan tâm sâu sát, quyết đoán trong chỉ đạo và điều hành; có những giải pháp mang tính đột phá cải thiện môi trường đầu tư của tỉnh; thường xuyên tổ chức các chương trình đối thoại doanh nghiệp, tăng cường công tác tìm kiếm đối tác, nhà đầu tư, thị trường, đề cao vai trò lãnh đạo của các sở, ngành trong giải quyết các thủ tục cho doanh nghiệp.

- Chỉ số thành phần “Tính minh bạch và Tiếp cận thông tin”: Nâng cấp chất lượng các trang thông tin điện tử của tỉnh; thường xuyên cập nhật các thông tin liên quan đến chương trình, chính sách của tỉnh; kịp thời công bố các quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội tỉnh; công khai thông tin kế hoạch sử dụng đất đai, các quy trình giải quyết thủ tục hành chính rõ ràng. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền cho doanh nghiệp về cơ chế chính sách của tỉnh; phát huy vai trò của Mặt trận tổ quốc và của các đoàn thể trong việc giám sát các hoạt động của doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước.

- Chỉ số thành phần “Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất”: Tổ chức công khai quy hoạch, lập bảng đồ giá đất trên phạm vi toàn tỉnh, điều chỉnh giá thuê đất cạnh tranh tạo cho doanh nghiệp sự yên tâm ổn định mặt bằng sản xuất kinh doanh. Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục đất đai, cải thiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng; công khai minh bạch trên cổng thông tin điện tử của tỉnh, sở ngành về kế hoạch sử dụng đất.

Ngoài ra, kết quả phỏng vấn sâu các chuyên gia còn cho biết nhóm các giải pháp can thiệp trực tiếp và nhóm giải pháp can thiệp gián tiếp trong việc cải thiện PCI của tỉnh Phú Yên và được xếp theo thứ tự ưu tiên nhất:

Hình 3.1. Mức độ ưu tiên cải thiện các chỉ số thành phần PCI Phú Yên theo ý kiến đánh giá của các chuyên gia và nhà quản lý

- Nhóm giải pháp trực tiếp:

1. Rà soát, thống nhất đầu mối tiếp nhận và xử lý hồ sơ; hướng dẫn giải quyết thủ tục hành chính cho doanh nghiệp theo nguyên tắc khi cần yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ thì thông báo một lần bằng văn bản cho doanh nghiệp, nhà đầu tư về toàn bộ các nội dung cần phải sửa đổi, bổ sung đối với mỗi bộ hồ sơ.

2. Đặt ra các mục tiêu và cam kết rõ ràng đối với cộng đồng doanh nghiệp về những cải thiện, thời gian thực hiện thủ tục hành chính, tần suất thanh tra, kiểm tra…

3. Nâng cao chất lượng hoạt động của Bộ phận Một cửa, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin thực hiện kết nối, liên thông phần mềm quản lý văn bản của các Sở, ngành, UBND tỉnh và các đơn vị liên quan.

4. Tăng cường các hoạt động đối thoại của chính quyền địa phương với doanh nghiệp, tổ chức định kỳ hằng tháng các chương trình “Cà phê doanh nghiệp”.

5. Quán triệt cán bộ, công chức về đạo đức công vụ, cải cách hành chính; Công khai quy trình và cán bộ có trách nhiệm xử lý hồ sơ, tăng cường công tác thanh tra công vụ.

6. Hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động hiệu quả, tiếp cận các dự án đầu tư xây dựng cơ bản của tỉnh, thu hẹp khoảng cách giữa doanh nghiệp nhỏ và vừa với các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp FDI.

7. Giảm các loại phí, lệ phí còn ở mức cao, giảm gánh nặng chi phí hoạt động cho doanh nghiệp.

- Nhóm giải pháp gián tiếp:

1. Công khai quỹ đất có thể triển khai thực hiện dự án đầu tư và đơn giá đất, kèm theo định hướng quy hoạch phát triển trên hệ thống cổng thông tin điện tử của UBND tỉnh cùng các hình thức tuyên truyền đến cộng đồng doanh nghiệp.

2. Khai thác quỹ đất để tạo nguồn vốn đầu tư cải thiện hệ thống hạ tầng nội tỉnh, các tuyến đường kết nối quốc lộ 1 đến các khu công nghiệp, khu du lịch trọng điểm…

3. Thành lập tổ “Phản ứng nhanh” đồng hành cùng doanh nghiệp để tập hợp và xử lý nhanh các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp tại địa phương.

4. Tăng cường xúc tiến, quảng bá tiềm năng đầu tư đến cộng đồng doanh nghiệp.

5. Triển khai chính sách đãi ngộ thu hút nhân lực có chất lượng về công tác, làm việc tại khu vực công và tư.

6. Xúc tiến thành lập Quỹ đầu tư phát triển, Quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm hỗ trợ tiếp cận vốn vay ưu đãi, đơn giản hóa thủ tục vay vốn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

7. Thành lập trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp với đội ngũ nhân viên có kinh nghiệm hoạt động trong khu vực tư nhân.

PHẦN IV. CÁC NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO PCI CỦA TỈNH PHÚ YÊN ĐẾN NĂM 2020 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2025

4.1. Mục tiêu cải thiện PCI của Phú Yên đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025

Xây dựng một nền hành chính dân chủ, minh bạch, trong sạch, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả; tạo môi trường đầu tư thông thoáng, lành mạnh nhằm huy động tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển, hướng đến phục vụ người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Phấn đấu đến năm 2020, điểm số tổng hợp PCI của Phú Yên của năm sau luôn đạt cao hơn năm trước và nằm trong nhóm 20 tỉnh/thành có điểm xếp hạng PCI cao nhất; đến năm 2025, vị trí xếp hạng PCI của Phú Yên tiếp tục duy trì trong nhóm 20 tỉnh/thành cao nhất nước và nằm trong nhóm điều hành khá.

4.2. Giải pháp cải thiện điểm và nâng cao xếp hạng PCI của Phú Yên đến năm 2020, định hướng đến năm 2025

4.2.1. Giai đoạn đến năm 2020

4.2.1.1. Triển khai có hiệu quả Quy chế phối hợp thực hiện cơ chế chính sách một cửa liên thông giải quyết thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực đầu tư trên địa bàn tỉnh

- Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Kế hoạch triển khai thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020 của tỉnh7, trọng tâm là: Cải cách thể chế; xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính và chất lượng dịch vụ công nhằm tạo lập môi trường kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch thông qua giảm thiểu chi phí về thời gian và kinh phí của doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế trong việc tuân thủ thủ tục hành chính; Xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính Nhà nước từ cấp tỉnh đến cấp xã thông suốt, trong sạch, vững mạnh, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, tăng tính dân chủ và pháp quyền trong hoạt động điều hành của các cơ quan hành chính Nhà nước.

- Nghiêm túc thực hiện Kế hoạch số 39/KH-UBND ngày 09/3/2017; Kế hoạch 84/KH-UBND ngày 10/6/2016 của UBND tỉnh Phú Yên về việc thực hiện Nghị Quyết số 19-2017/NQ-CP ngày 06/02/2017 của Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020.

- Đẩy mạnh hiệu quả công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; rà soát các văn bản do HĐND, UBND các cấp đã ban hành, đề xuất cắt giảm thủ tục hành chính theo quy định của Chính phủ, trong đó cần tập trung đơn giản hóa thủ tục hành chính theo hướng: đơn giản và thuận tiện nhất cho doanh nghiệp. Phấn đấu đến năm 2020, cắt gộp ít nhất 30% về thủ tục, cắt giảm từ 35 đến 50% về thời gian thực hiện so với quy định của Trung ương đối với các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp. Đẩy mạnh công tác kiểm soát thủ tục hành chính, đặc biệt là các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp; xem xét, đánh giá, theo dõi nhằm bảo đảm tính khả thi của quy định về thủ tục hành chính, đáp ứng yêu cầu công khai, minh bạch trong quá trình tổ chức thực hiện thủ tục hành chính.

- Triển khai có hiệu quả cùng sự chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan, có quy chế phối hợp thực hiện cơ chế một cửa liên thông giải quyết thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực đầu tư trên địa bàn tỉnh đã được ban hành. Chủ động đề xuất Quy chế phối hợp cho các thủ tục hành chính có liên quan với các đơn vị khác nhưng chưa được liên thông, liên kết trong quá trình giải quyết.

- Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất và năng lực thực hiện tốt nhiệm vụ theo tinh thần hỗ trợ doanh nghiệp. Quán triệt cán bộ công chức về đạo đức công vụ, cải cách hành chính, chống quan liêu, tham nhũng, sách nhiễu; tinh thần chính quyền phục vụ và hỗ trợ doanh nghiệp. Công khai quy trình và cán bộ có trách nhiệm xử lý hồ sơ thủ tục hành chính trên trang điện tử của từng đơn vị sở, ngành. Kiên quyết xử lý các cán bộ vi phạm quy trình xử lý hồ sơ, gây phiền hà cho doanh nghiệp; theo đó thủ trưởng các đơn vị phải chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm của công chức, viên chức trong phạm vi quản lý.

- Quán triệt việc thực hiện, thi hành các quyết sách, chủ trương của lãnh đạo cấp trên, đảm bảo một hệ thống các cấp chính quyền đồng thuận, phối hợp chặt chẽ, và nhất quán trong cách nghĩ, cách làm, nhất quán từ trên xuống và hiệu quả trong thi hành công vụ. Vận dụng sáng tạo các chính sách, cơ chế hiện hành trong giải quyết công việc theo hướng tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp. Thiết lập hiệu quả cơ chế tiếp nhận, xử lý các kiến nghị về giải quyết thủ tục hành chính để người dân và doanh nghiệp đánh giá, phản ánh về chính sách, thủ tục hành chính và việc thực thi công vụ của cán bộ, công chức trực tiếp giải quyết thủ tục hành chính của tất cả các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố.

- Tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia góp ý, phản biện quá trình xây dựng, thực thi các cơ chế chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Đồng hành cùng doanh nghiệp, linh hoạt, sáng tạo trong quá trình giải quyết các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Tiếp tục triển khai gặp gỡ, tiếp xúc, đối thoại với doanh nghiệp định kỳ thông qua các hội thảo, tọa đàm. Định kỳ tổ chức đối thoại doanh nghiệp để lắng nghe ý kiến phản hồi của các doanh nghiệp qua đó có những biện pháp xử lý kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

- Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực công, nhanh chóng hoàn thành mục tiêu “Chính phủ điện tử”, hoạt động của tất cả các cơ quan, đơn vị trên môi trường mạng nhằm rút ngắn thời gian thực hiện công vụ của mỗi cán bộ, mỗi đơn vị trong phối hợp triển khai, thực hiện; nâng cao tính minh bạch, công khai, chuyên nghiệp của đơn vị trong phục vụ tổ chức và công dân, tiến tới xây dựng nền hành chính phục vụ.

- Tiếp tục triển khai đồng bộ, có hiệu quả các chính sách phát triển doanh nghiệp. Tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực thi các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của tỉnh. Nghiêm túc triển khai thực hiện đúng chủ trương hỗ trợ DN của tỉnh, giám sát việc thực thi cải cách thủ tục hành chính, làm cơ sở cuối năm đánh giá và xếp hạng thi đua. Tăng cường chỉ đạo và giám sát bộ phận hỗ trợ DN để cung cấp các thông tin về các quy định kinh doanh do Trung ương và địa phương ban hành; hướng dẫn DN đến các cơ quan có liên quan để giải quyết vấn đề và đến các đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ kinh doanh; tra cứu thông tin trên mạng Internet và cung cấp thông tin liên quan cho DN.

- Cập nhật và phổ biến kịp thời các thay đổi trong quy định, chính sách nhà nước (Trung ương và địa phương) liên quan đến doanh nghiệp trên Cổng thông tin điện tử tỉnh, các website chuyên ngành của mỗi cơ quan, đơn vị. Đồng thời gửi văn bản, tài liệu chính thức đến phòng kinh tế cấp huyện/thị xã/thành phố; các hội, hiệp hội doanh nghiệp để phát huy kênh thông tin, truyền thông hiệu quả đến cộng đồng doanh nghiệp.

- Quan tâm đến hiệu quả công tác tư vấn, tập huấn, hướng dẫn trong thực hiện các thủ tục hành chính theo quy định mới, chính sách mới cho doanh nghiệp. Kịp thời tổ chức các đợt tập huấn, hội thảo, đối thoại... mỗi khi có quy định, chính sách quan trọng liên quan hoạt động của doanh nghiệp một cách có hiệu quả, nhằm hướng dẫn kịp thời việc thi hành pháp luật và triển khai các chính sách đảm bảo đúng đối tượng cần cũng như khả năng tiếp cận chính sách công bằng cho cộng đồng doanh nghiệp địa phương.

4.2.1.2. Giải pháp can thiệp trực tiếp đối với từng chỉ số thành phần

1. Chỉ số Chi phí gia nhập thị trường

- Tiếp tục rà soát các thủ tục hành chính có liên quan đến DN trên tinh thần cắt giảm các thủ tục không cần thiết.

- Củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả hồ sơ theo cơ chế một cửa tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. Thực hiện liên thông giữa các cơ quan cấp giấy đăng ký kinh doanh và giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh tập trung tại bộ phận một cửa, hướng đến nhân rộng mô hình “Một cửa liên thông hiện đại” ở 100% cơ quan cấp tỉnh và UBND cấp huyện trên địa bàn tỉnh đến năm 2020.

- Tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính và rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục liên quan đất đai, xây dựng, môi trường và tài nguyên: đặc biệt việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Cấp phép xây dựng và các thủ tục liên quan (bao gồm cả thủ tục phê duyệt thiết kế xây dựng công trình, kết nối cấp thoát nước, nghiệm thu đưa công trình vào khai thác sử dụng, đăng ký tài sản sau hoàn công...)...

- Tiếp tục duy trì và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ phận “Một cửa, một cửa liên thông hiện đại”. Rà soát, sửa đổi, đơn giản hóa và công khai quy trình, thủ tục hành chính về quy trình đầu tư xây dựng cơ bản, các thủ tục liên quan đến quyết định chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp… tại bộ phận “Một cửa, một cửa liên thông hiện đại”.

- Nghiên cứu rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục quyết định chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và thẩm định dự án… tạo môi trường đầu tư thông thoáng; giảm chi phí trong đăng ký và khởi sự doanh nghiệp; tham mưu UBND tỉnh áp dụng cơ chế đặc thù trong việc triển khai đầu tư một số dự án lớn, quan trọng có tác động đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính qua mạng điện tử.

- Kết nối các thủ tục nhằm rút ngắn thời gian Khởi sự kinh doanh và đăng ký thành lập doanh nghiệp.

- Ban hành Quy định quản lý đối với các dự án đầu tư kinh doanh do tỉnh Phú Yên quản lý; Đề án nâng cấp Trung tâm Xúc tiến Đầu tư trực thuộc UBND tỉnh Phú Yên.

- Xây dựng và ban hành bộ tờ gấp hướng dẫn về thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực: Quyết định chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và thẩm định dự án… tại bộ phận “Một cửa, một cửa liên thông hiện đại”.

- Làm tốt công tác phát triển doanh nghiệp; triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; thực hiện các chương trình xúc tiến đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh.

- Huy động hiệu quả các nguồn lực đẩy mạnh đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng phục vụ sản xuất kinh doanh, an sinh xã hội.

- Kiện toàn, sắp xếp cán bộ tại bộ phận “Một cửa, một cửa liên thông hiện đại” đảm bảo am hiểu về chuyên môn, nhiệt tình, thân thiện với tổ chức, cá nhân đến làm việc; sẵn sàng phục vụ doanh nghiệp, hướng dẫn thủ tục một cách rõ ràng và đầy đủ.

- Tổ chức triển khai có hiệu quả Chỉ thị số 04-CT-TU ngày 07/01/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Kế hoạch số 28/KH-UBND ngày 09/3/2016 về thực hiện Năm Doanh nghiệp Phú Yên - 2016.

 2. Chỉ số Cạnh tranh bình đẳng  

- Tạo điều kiện để các thành phần kinh tế phát triển, không phân biệt đối xử, tạo môi trường bình đẳng cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư, đặc biệt trong các lĩnh vực tìm kiếm cơ hội đầu tư, thủ tục hành chính…

- Ưu tiên giải quyết các vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.

- Tăng cường kiểm tra hoạt động đấu thầu đối với các đơn vị nhằm đảm bảo công tác đấu thầu được công khai, minh bạch, đúng quy định hiện hành về đấu thầu.

- Đối với các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư của Trung ương, của tỉnh cần được công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.

3. Chỉ số Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất

- Tiếp tục rà soát, sửa đổi, đơn giản hóa và công khai quy trình, thủ tục hành chính về quy trình đầu tư, các thủ tục liên quan đến cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, môi trường, khoáng sản… tại bộ phận “Một cửa” của cơ quan. Đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính qua mạng điện tử.

- Nâng cao hiệu quả trong việc lập và thực hiện quy hoạch; công khai, minh bạch các kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất, giá thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; chuẩn bị quỹ đất sạch đối với các dự án trong danh mục kêu gọi đầu tư và giá đất cụ thể trên địa bàn tỉnh nhằm thu hút đầu tư. Giải quyết với thời gian nhanh nhất, thuận lợi nhất trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư đủ điều kiện. Tích cực huy động các nguồn lực tạo quỹ đất sạch đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư.

- Rà soát, hoàn thiện các cơ chế, chính sách, cải tiến các thủ tục và quy trình giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai, môi trường, khoáng sản, giải quyết kịp thời các vướng mắc của doanh nghiệp, tạo chuyển biến mạnh mẽ về tiếp cận đất đai, quản lý, khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên, đất đai.

- Định kỳ rà soát, tham mưu điều chỉnh lại cơ chế bồi thường, giải phóng mặt bằng thuộc thẩm quyền của tỉnh, đồng thời kiến nghị Trung ương cho phép điều chỉnh những quy định không phù hợp với thực tế, tạo điều kiện thuận lợi thực hiện giải phóng mặt bằng theo quy hoạch, phục vụ triển khai các dự án và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật về đất đai, hạn chế thấp nhất các vi phạm về luật đất đai. Ban hành quy định các chế tài xử phạt và tổ chức thực hiện đối với các hoạt động vi phạm môi trường.

4. Chỉ số Tính minh bạch và tiếp cận thông tin

- Tăng cường công tác bồi dưỡng kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Nâng cao chất lượng cung cấp thông tin của các Trang thông tin điện tử của UBND tỉnh và các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh; tăng cường tuyên truyền về các cơ chế, chính sách của tỉnh trong việc cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp. Rà soát, cập nhật đầy đủ, kịp thời các thủ tục hành chính, đáp ứng yêu cầu cung cấp thông tin của xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an toàn thông tin mạng. Bổ sung ngoại ngữ trên cổng thông tin điện tử (tiếng Anh và một số ngoại ngữ cần thiết khác) để tăng cường tính tương tác về mặt ngôn ngữ và hiệu quả tìm kiếm thông tin.

- Công khai, minh bạch thủ tục hành chính trên các phương tiện thông tin đại chúng, cổng thông tin điện tử của các sở, ngành và địa phương.

5. Chỉ số Chi phí thời gian thực hiện các quy định của nhà nước

- Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thật sự tiền phong, gương mẫu, có trách nhiệm cao trong công việc, có phẩm chất, đạo đức, ý thức tổ chức kỷ luật và năng lực hoàn thành nhiệm vụ. Triển khai hiệu quả chủ trương tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

- Thực hiện đánh giá cán bộ đúng thực chất dựa trên kết quả công việc; cơ chế đãi ngộ đối với những người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; kịp thời biểu dương khen thưởng những cán bộ công chức, viên chức có nhiều đóng góp trong việc nâng cao chỉ số PCI của tỉnh. Đồng thời, kiên quyết xử lý hoặc đưa ra khỏi bộ máy những người có biểu hiện sách nhiễu, hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu, tham nhũng, vi phạm kỷ luật khi thi hành nhiệm vụ, gây khó khăn, phiền hà trong việc giải quyết thủ tục hành chính, cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nhà đầu tư.

- Tiếp tục tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính. Đẩy mạnh việc cải cách lề lối, phong cách làm việc của cán bộ công chức, viên chức. Nâng cao tính năng động, tiên phong, tinh thần trách nhiệm, gương mẫu trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của cán bộ lãnh đạo các cấp.

- Tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra giám sát thực hiện cải cách hành chính tại các cơ quan, đơn vị, nhất là cải cách hành chính trong các lĩnh vực: đất đai, đầu tư, xây dựng, thuế, hải quan, đăng ký doanh nghiệp. Thường xuyên thực hiện thanh tra công vụ nhằm phát hiện những cán bộ, công chức, viên chức có hành vi nhũng nhiễu, gây cản trở cho các tổ chức, công dân khi thi hành công vụ.

- Chú trọng công tác thanh tra công vụ; kiểm tra trách nhiệm người đứng đầu cơ quan đơn vị; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm và công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng các trường hợp bị xử lý kỷ luật để răn đe, giáo dục; đồng thời phổ biến những điển hình hay, cách làm tốt trong cải cách hành chính.

- Công khai các đơn vị, cá nhân cán bộ, công chức thực hiện tốt chỉ số thành phần này, cũng như tên những đơn vị, cá nhân cán bộ, công chức thực hiện chậm, quá thời gian quy định trên cổng thông tin điện tử tỉnh.

6. Chỉ số Chi phí không chính thức

- Triển khai kịp thời, hiệu quả các quy định của Nhà nước về tăng cường công tác phòng chống tham nhũng. Tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nâng cao đạo đức công vụ nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong sạch, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu công tác.

- Tuyên truyền nâng cao ý thức tự giác và nghiêm túc chấp hành các quy định của pháp luật của doanh nghiệp, nhà đầu tư và người dân; có hình thức tuyên dương, khen thưởng cho những tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, nhà đầu tư mạnh dạn tố cáo các hành vi nhũng nhiễu, tham nhũng của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước trong quá trình xử lý công việc.

7. Chỉ số Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo

- Định kỳ hàng quý tổ chức tiếp xúc, đối thoại với doanh nghiệp, nhà đầu tư để nắm bắt thông tin, kịp thời giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, nhà đầu tư. Công khai số điện thoại đường dây nóng, địa chỉ email của lãnh đạo các cấp trên cổng thông tin điện tử của tỉnh.

- Tăng cường tiếp xúc, làm việc với các Bộ, Ngành Trung ương để tranh thủ sự giúp đỡ, hỗ trợ. Đồng thời, tăng cường công tác đối ngoại, phát huy có hiệu quả từ công tác đối ngoại, để thu hút đầu tư, mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực.

- Duy trì Cà phê doanh nhân vào sáng thứ bảy hàng tuần.

8. Chỉ số Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp

- Tiếp tục rà soát, sửa đổi, đơn giản hóa và công khai quy trình, thủ tục hành chính tại bộ phận “Một cửa” của cơ quan. Đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính qua mạng điện tử.

- Có chính sách phù hợp để hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường. Tăng cường hơn nữa công tác xúc tiến thương mại, nâng cao hiệu quả xuất khẩu của doanh nghiệp.

- Tổ chức thực hiện tốt các hoạt động khuyến công, qua đó giúp các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất công nghiệp đào tạo, nâng cao trình độ lao động, đổi mới, hiện đại hóa dây chuyền sản xuất, qua đó nâng cao năng suất và thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển. Đồng thời, tổ chức các hội chợ nhằm quảng bá và hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm. Tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong tỉnh tham gia các hội chợ triển lãm trong và ngoài nước để mở rộng hợp tác đầu tư và tìm kiếm thị trường tiêu thụ. Cung cấp thông tin và dự báo về tình hình cung cầu, giá cả thị trường giúp doanh nghiệp chủ động trong sản xuất kinh doanh.

- Tăng cường hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý các hoạt động thương mại. Chỉ đạo thực hiện tốt công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu hàng hóa nhằm tăng cường việc tuân thủ pháp luật, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, góp phần thúc đẩy, nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh và đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp, nhà đầu tư.

- Duy trì hoạt động đối thoại thường xuyên với doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu; hỗ trợ doanh nghiệp, làng nghề xây dựng, phát triển và quản lý thương hiệu.

9. Chỉ số Đào tạo lao động

- Quan tâm công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động của các doanh nghiệp.

- Lập cơ chế liên thông, chia sẻ thông tin về doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đăng ký lao động, bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.

- Triển khai thực hiện chính sách xã hội hóa trong đào tạo nghề, xây dựng cơ chế phối hợp nhu cầu lao động của doanh nghiệp với các cơ sở đào tạo nghề.

- Nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm giới thiệu việc làm. Tổ chức tốt sàn giao dịch việc làm để làm cầu nối giữa doanh nghiệp và người lao động.

- Thực hiện đánh giá nhu cầu đào tạo của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Xây dựng kế hoạch và phối hợp với các trường đào tạo, dạy nghề để đào tạo nghề cho doanh nghiệp.

10. Chỉ số Thiết chế pháp lý

- Tăng cường công tác bổ trợ tư pháp, tạo sự chuyển biến căn bản về chất lượng trong hoạt động bổ trợ tư pháp như công chứng, luật sư, tư vấn, giám định tư pháp,… đáp ứng kịp thời nhu cầu của doanh nghiệp và người dân.

- Nâng cao chất lượng xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa các văn bản quy phạm pháp luật; quản lý xử lý vi phạm hành chính, theo dõi thực hiện pháp luật qua đó kiến nghị HĐND, UBND tỉnh sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các văn bản quy phạm pháp luật, chính sách đảm bảo tính hợp lý, hợp pháp.

- Có trách nhiệm làm tốt công tác kiến nghị và sửa đổi các văn bản pháp lý đi đôi với rà soát kỹ quy trình, thủ tục, tính hợp lý và hợp pháp của các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của UBND tỉnh. Đảm bảo các văn bản ban hành phù hợp với thực tế, tạo động lực thúc đẩy phát triển.

- Phối hợp, củng cố vai trò của Đoàn Luật sư, các tổ chức hành nghề công chứng, các Công ty Luật, các tổ chức tư vấn pháp lý trong việc hỗ trợ và tư vấn pháp lý, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp; nâng cao kỹ năng hòa giải và thương lượng trong giải quyết tranh chấp giữa các doanh nghiệp...

- Thực hiện tốt kế hoạch cải cách tư pháp nói chung, trong đó tập trung nâng cao tính minh bạch, khách quan, công tâm trong hoạt động xét xử các vụ kiện của doanh nghiệp, tạo sự tin tưởng cho doanh nghiệp.

- Kiểm tra, giám sát hoạt động các cơ quan đơn vị liên quan trong việc giải quyết các thắc mắc, khiếu nại của doanh nghiệp. Thực hiện chuyên mục tuyên truyền, tiếp nhận, giải đáp các vướng mắc, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp về thủ tục hành chính theo định kỳ trên hệ thống phát thanh, truyền hình của tỉnh.

- Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, tạo điều kiện để các doanh nghiệp được hưởng đầy đủ, kịp thời các chính sách ưu đãi của nhà nước và của tỉnh.

- Ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp giai đoạn 2016 - 2020.

4.2.2. Giai đoạn 2020-2025

4.2.2.1. Cải thiện môi trường kinh doanh thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp, đảm bảo quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận nguồn lực và cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp.

- Mỗi sở, ban, ngành và UBND huyện, thị xã, thành phố xây dựng và triển khai kế hoạch cụ thể về cải thiện các chỉ tiêu, chỉ số thành phần thuộc chỉ số PCI có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, hoạt động của đơn vị, nhằm cắt giảm thời gian, chi phí của doanh nghiệp trong thực hiện các quy định nhà nước, thủ tục hành chính và thanh, kiểm tra theo quy định.

- Tổ chức báo cáo định kỳ kết quả triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của các sở, ban, ngành, huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh; yêu cầu các cơ quan tự rà soát, nâng cao hiệu quả thực hiện và đề xuất lãnh đạo tỉnh các sáng kiến đổi mới trong công tác hỗ trợ doanh nghiệp nhằm hướng đến đúng mục tiêu và đạt được hiệu quả chính sách đề ra.

- Kêu gọi đề xuất xây dựng báo cáo khảo sát, đánh giá tình hình hoạt động doanh nghiệp, đánh giá những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp cũng như thực trạng môi trường đầu tư, kinh doanh tại địa phương; từ đó có cơ sở xác thực đưa ra những biện pháp đồng bộ điều chỉnh các chính sách và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Tham khảo những kết quả khảo sát này, lãnh đạo tỉnh tập trung chỉ đạo giải quyết vấn đề từ những nguyên nhân quan trọng nhất, với biện pháp khả thi có hiệu quả; đồng thời thể chế hóa các chính sách về đất đai phù hợp với thực tế của tỉnh, giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận với đất đai, tạo niềm tin cho nhà đầu tư về chính sách đất đai của tỉnh.

- Hỗ trợ tiếp cận nguồn tài chính tín dụng cho các DN có nhu cầu về vốn vay mở rộng kinh doanh thông qua việc hình thành các Quỹ Đầu tư Phát triển, Quỹ bảo lãnh tín dụng, Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp (Vườn ươm doanh nghiệp); yêu cầu các tổ chức tín dụng trên địa bàn hỗ trợ doanh nghiệp trong các thủ tục vay vốn, hạn chế tối đa gây phiền hà, chi phí cho doanh nghiệp.

- Xây dựng và triển khai các hoạt động hỗ trợ, kết nối doanh nghiệp theo cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị; kết nối các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, định hướng gắn kết đến thị trường quốc tế. Đồng thời tăng cường tổ chức các hoạt động, chương trình cung cấp, phổ biến thông tin và hướng dẫn doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thực thi các cam kết trong khuôn khổ hợp tác kinh tế quốc tế (ASEAN, WTO, APEC, ASEM…) và các hiệp định thương mại đặc biệt là các hiệp định thương mại tự do “thế hệ mới” Việt Nam đã tham gia ký kết đã hoặc sắp có hiệu lực (RCEP, VN-EFTA…) nhằm góp phần nâng cao năng lực hội nhập cho doanh nghiệp tiếp cận, mở rộng thị trường xuất khẩu và đầu tư.

- Mở rộng hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm và tiếp cận thị trường nội địa và xuất khẩu; đồng hành cùng doanh nghiệp trong các hoạt động quảng bá thương hiệu, sản phẩm; xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp trên thị trường tỉnh, và thị trường các tỉnh/thành lân cận, mở rộng ra thị trường cả nước và xuất khẩu. Đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực xúc tiến thương mại cho các doanh nghiệp có sản phẩm, dịch vụ có tiềm năng phát triển, chiếm lĩnh thị trường. Kêu gọi các đề xuất thực hiện nghiên cứu khảo sát thị trường, cập nhật thông tin về xu hướng của các thị trường mới để giảm bớt chi phí cho doanh nghiệp đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ.

- Đẩy mạnh chương trình xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tại chỗ đối với DN đang hoạt động trên địa bàn tỉnh; tổ chức kết nối các DN trong và ngoài nước để thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp phụ trợ; tổ chức các chương trình xúc tiến đầu tư hiệu quả, thiết thực nhằm thu hút các DN lớn trong nước, tập đoàn kinh doanh hàng đầu trên thế giới đến đầu tư tại tỉnh.

4.2.2.2. Đẩy mạnh công tác thông tin và truyền thông đến doanh nghiệp các quy định, chính sách liên quan doanh nghiệp của Trung ương và địa phương

- Các chính sách hỗ trợ DN về đổi mới thiết bị, công nghệ; hỗ trợ ứng dụng TMĐT trong SXKD; hỗ trợ nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa; kết nối cung cầu các sản phẩm… cần được các đơn vị tiếp tục triển khai và tăng cường hiệu quả chính sách hỗ trợ đề ra. Hỗ trợ các DN mở rộng và tiêu thụ hàng hóa trên thị trường nội địa nhằm thúc đẩy sản xuất. Có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng kho tàng, cơ sở kinh doanh thương mại phục vụ nhu cầu tại chỗ và trong khu vực và đầu tư đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ mới.

- Triển khai xây dựng Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp, sản phẩm, dịch vụ, năng lực và chất lượng cung ứng, để xúc tiến mở rộng thị trường, liên kết, hợp tác để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu và xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước thúc đẩy các ngành, lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế phát triển của tỉnh.

- Tăng cường phổ biến pháp luật của Trung ương và của tỉnh, các thông tin về quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội, quy hoạch phát triển ngành, địa phương, quy hoạch sử dụng đất; các quy trình thủ tục hành chính, các quy định của tỉnh trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nâng cao hoạt động của các thiết chế pháp lý ở địa phương, thực hiện tốt việc nâng cao chất lượng trong hoạt động xét xử, thi hành án và nhất là trong lĩnh vực kinh tế, hành chính nhằm nâng cao mức độ tin tưởng của cộng đồng doanh nghiệp đối với hoạt động của các cấp toàn án.

4.2.2.3. Tăng cường đối thoại, tiếp xúc doanh nghiệp, nâng cao vai trò xây dựng, phản biện chính sách của các hiệp hội doanh nghiệp và doanh nghiệp

- Định kỳ tổ chức gặp mặt, đối thoại với DN nhằm hỗ trợ các DN giải quyết các khó khăn vướng mắc trong quá trình sản xuất kinh doanh.

- Tăng cường vai trò cầu nối giữa nhà nước và doanh nghiệp địa phương của các hội, hiệp hội doanh nghiệp, doanh nhân trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, nâng cao năng lực hoạt động của các hiệp hội, huy động hiệp hội đóng góp các sáng kiến, hiến kế phù hợp liên quan đến các cơ chế, chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nói riêng và tỉnh Phú Yên nói chung.

- Xây dựng cơ chế, quy trình thu thập phản hồi vướng mắc cũng như góp ý, hiến kế của doanh nghiệp thông qua các hiệp hội doanh nghiệp và xử lý, phản hồi lại cho doanh nghiệp kịp thời của lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên, các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố.

4.3. Nhiệm vụ chủ yếu

PHẦN V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1- Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan chủ trì, giúp UBND tỉnh triển khai thực hiện về nội dung nâng cao chỉ số PCI trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018 - 2020 và định hướng đến năm 2025; có trách nhiệm tổ chức hướng dẫn việc triển khai, thực hiện kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện theo quy định. Định kỳ hàng năm tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về cải cách hành chính, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh, hiệu quả quản trị và hành chính công cho cán bộ, công chức, viên chức. Tăng cường nghiên cứu, học tập kinh nghiệm của các tỉnh bạn về cách làm hay, hiệu quả trong cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI.

Sở Kế hoạch và Đầu tư thường trực, tham mưu UBND tỉnh, Tổ công tác PCI tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá việc thực hiện Đề án.

2- Căn cứ vào nội dung Đề án này và tình hình thực tế tại cơ quan, đơn vị; các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện các chỉ số, chỉ tiêu thành phần trong PCI trong từng lĩnh vực và địa bàn quản lý, xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ và biện pháp cụ thể, phân công người chịu trách nhiệm và báo cáo các nhiệm vụ được giao; tăng cường trách nhiệm, nâng cao hiệu quả phối hợp trong giải quyết hồ sơ, thủ tục cho tổ chức và cá nhân. Định kỳ hàng quý (trước ngày 25 của tháng cuối quý), 6 tháng (gửi trước ngày 25/6), năm (trước ngày 20/12) báo cáo kết quả thực hiện, gửi về Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh. Quá trình tổ chức thực hiện, nếu thấy cần thiết phải bổ sung, điều chỉnh các nội dung của Kế hoạch, các sở ngành, địa phương chủ động đề xuất gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định.

3- Hằng năm, các cấp, ngành phải báo cáo đánh giá trách nhiệm của ngành mình, cấp mình, của người đứng đầu đối với các chỉ số thành phần, các chỉ tiêu có liên quan cấu thành PCI được công bố, nhất là các chỉ số sụt giảm; đồng thời phải xác định nguyên nhân và đề xuất các giải pháp cải thiện cụ thể, trong đó phải xác định rõ những việc còn hạn chế, yếu kém (cụ thể ở khâu nào, bộ phận nào, cán bộ nào) và trách nhiệm của người đứng đầu; từ đó thực hiện các hình thức xử lý vi phạm.

4- Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh bổ sung Quy chế công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn tỉnh theo hướng bổ sung tiêu chí kết quả thực hiện nhiệm vụ đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI hàng năm của các cơ quan, đơn vị vào các tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và bình xét thi đua, khen thưởng hàng năm đối với các cơ quan, đơn vị và người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Tập trung kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động, ý thức trách nhiệm của bộ máy một số sở, ngành thường xuyên tiếp xúc và giải quyết hồ sơ, thủ tục cho doanh nghiệp và nhân dân như Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và PTNT, Giao thông Vận tải, Sở Công thương, Văn phòng UBND tỉnh,...

5- Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm của cán bộ đảng viên, công chức, viên chức về nội dung, ý nghĩa và mục đích của cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

6- Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Phú Yên, Trung tâm truyền hình Việt Nam tại Phú Yên tiếp tục duy trì và phát triển các chuyên mục, chuyên trang về CCHC nhà nước, nâng cao chỉ số PCI để tuyên truyền và phản hồi ý kiến của người dân, doanh nghiệp, các cơ quan, tổ chức về cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, hiệu quả quản trị và hành chính công của các sở, ban, ngành, UBND các cấp.

7- Đề nghị Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh chỉ đạo các đoàn thể phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền, vận động toàn dân tham gia và giám sát công tác cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PCI góp phần thực hiện thành công các mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu theo kế hoạch đề ra./.

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1. CÁC CHỈ TIÊU CỦA CHỈ SỐ THÀNH PHẦN

Bảng 1. So sánh các chỉ tiêu của chỉ số thành phần “Chi phí gia nhập thị trường” của Phú Yên giai đoạn 2011-2017

Bảng 2. So sánh các chỉ tiêu của chỉ số thành phần “Tiếp cận đất đai” của Phú Yên giai đoạn 2011-2017

Bảng 3. So sánh các chỉ tiêu của chỉ số thành phần “Tính minh bạch” của Phú Yên giai đoạn 2011-2017

Bảng 4. So sánh các chỉ tiêu của chỉ số thành phần “Chi phí thời gian” của Phú Yên giai đoạn 2011-2017

Bảng 5. So sánh các chỉ tiêu của chỉ số thành phần “Chi phí không chính thức” của Phú Yên giai đoạn 2011-2017