Nghị quyết 56/NQ-HĐND năm 2017 phê chuẩn Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2017-2025

NGHỊ QUYẾT

VỀ PHÊ CHUẨN ĐỀ ÁN SẮP XẾP, HỖ TRỢ ỔN ĐỊNH CÁC ĐIỂM DÂN CƯ CÁCH XA TRUNG TÂM BẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH GIAI ĐOẠN 2017 - 2025

HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH SƠN LA
KHÓA XIV, KỲ HỌP THỨ TƯ

- Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015; Luật Ngân sách nhà nước năm 2015; Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ngân sách nhà nước; Quyết định 449/QĐ-TTg ngày 12/03/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chiến lược công tác dân tộc đến năm 2030; Quyết định 1557/QĐ-TTg ngày 10/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt một số chỉ tiêu thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ đối với đồng bào dân tộc thiểu số gắn với Mục tiêu phát triển bền vững sau năm 2015; Thông tư số 04/2012/TT-BNV ngày 31/8/2012 của Bộ Nội vụ hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố;

Xét đề nghị của UBND tỉnh tại Tờ trình số 324/TT-UBND ngày 03/7/2017; Báo cáo thẩm tra số 128/BC-DT ngày 15/7/2017 của Ban Dân tộc của HĐND tỉnh và ý kiến thảo luận tại kỳ họp;

QUYẾT NGHỊ

Điều 1. Phê chuẩn Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017 - 2025 (Có Đề án kèm theo).

Điều 2. Tổ chức thực hiện

1. UBND tỉnh tổ chức thực hiện Nghị quyết.

2. Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện Nghị quyết.

Nghị quyết này đã được HĐND khóa XIV, kỳ họp thứ tư thông qua ngày 20 tháng 7 năm 2017 và có hiệu lực kể từ ngày được thông qua./.

ĐỀ ÁN

SẮP XẾP, HỖ TRỢ ỔN ĐỊNH CÁC ĐIỂM DÂN CƯ CÁCH XA TRUNG TÂM BẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH GIAI ĐOẠN 2017 - 2025
(Kèm theo Nghị quyết số 56/NQ-HĐND ngày 21/7/2017 của HĐND tỉnh )

Phần thứ nhất

SỰ CẦN THIẾT VÀ CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

I. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

Những năm qua, tỉnh ta đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và bố trí nhiều nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống, để tháo gỡ và giải quyết những khó khăn cho đồng bào. Vùng nông thôn, vùng cao, vùng sâu, vùng biên giới, vùng đặc biệt khó khăn (ĐBKK) của tỉnh đến nay đã có nhiều chuyển biến tích cực; đời sống của đồng bào các DTTS được cải thiện và nâng lên. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau; trên địa bàn tỉnh vẫn tồn tại nhiều điểm dân cư cách xa trung tâm bản. Các điểm dân cư này phần lớn là địa bàn cư trú của đồng bào các DTTS thuộc các xã vùng sâu, vùng xa, vùng ĐBKK công tác quản lý địa bàn khó khăn, việc thống kê, quản lý dân cư chưa được chặt chẽ; một số chính sách của Đảng và Nhà nước triển khai đến các hộ tại các điểm dân cư chưa kịp thời; việc đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng phục vụ sản xuất và đời sống, việc đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh, học tập của nhân dân còn hạn chế ; kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội tại các điểm dân cư còn thiếu. Từ những khó khăn trên dễ dẫn đến việc người dân di cư tự do không theo kế hoạch, tạo ra những yếu tố tiềm ẩn gây mất ổn định an ninh chính trị trên địa bàn.

Kết quả rà soát điểm dân cư được coi là cách xa trung tâm bản. Cuối năm 2015: Số điểm dân cư trên địa bàn tỉnh là 315 điểm; đến hết tháng cuối tháng 9/2016 toàn tỉnh có 342 điểm. Từ tháng 11/2016 đến tháng 2/2/2017, UBND các huyện, thành phố đã rà soát, xin ý kiến của Ban Thường vụ huyện ủy, thành ủy, báo cáo UBND tỉnh số điểm dân cư trên địa bàn tỉnh được thống nhất xác định là 322 điểm (so tháng 9/2016: huyện Mường La giảm 26 điểm, Phù Yên giảm 02 điểm, Yên Châu tăng 01 điểm, Bắc Yên tăng 7 điểm).

Theo kết quả rà soát từ UBND các huyện, thành phố, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 322 điểm dân cư được coi là cách xa trung tâm bản cần được quan tâm, quản lý, sắp xếp, hỗ trợ ổn định. Các điểm dân cư này trình độ dân trí còn thấp, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cao hơn so với mặt bằng chung của toàn tỉnh, xác định tầm quan trọng của việc ổn định các điểm dân cư đối với công tác quản lý địa bàn, phát triển kinh tế, xã hội; UBND tỉnh và Ban chỉ đạo 68 Tỉnh ủy đã giao Ban Dân tộc chủ trì tham mưu rà soát, khảo sát. Việc sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cần thiết trong giai đoạn 2017-2025.

II. CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

- Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XIV;

- Luật tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015;

- Nghị quyết số 05/NQ-TU ngày 01/10/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác dân tộc giai đoạn 2016-2020.

- Quyết định 449/QĐ-TTg ngày 12/03/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020.

- Quyết định 1557/QĐ-TTg ngày 10/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt một số chỉ tiêu thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ đối với đồng bào dân tộc thiểu số gắn với Mục tiêu phát triển bền vững sau năm 2015.

NGHỊ QUYẾT

VỀ PHÊ CHUẨN ĐỀ ÁN SẮP XẾP, HỖ TRỢ ỔN ĐỊNH CÁC ĐIỂM DÂN CƯ CÁCH XA TRUNG TÂM BẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH GIAI ĐOẠN 2017 - 2025

HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH SƠN LA
KHÓA XIV, KỲ HỌP THỨ TƯ

- Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015; Luật Ngân sách nhà nước năm 2015; Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ngân sách nhà nước; Quyết định 449/QĐ-TTg ngày 12/03/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chiến lược công tác dân tộc đến năm 2030; Quyết định 1557/QĐ-TTg ngày 10/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt một số chỉ tiêu thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ đối với đồng bào dân tộc thiểu số gắn với Mục tiêu phát triển bền vững sau năm 2015; Thông tư số 04/2012/TT-BNV ngày 31/8/2012 của Bộ Nội vụ hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố;

Xét đề nghị của UBND tỉnh tại Tờ trình số 324/TT-UBND ngày 03/7/2017; Báo cáo thẩm tra số 128/BC-DT ngày 15/7/2017 của Ban Dân tộc của HĐND tỉnh và ý kiến thảo luận tại kỳ họp;

QUYẾT NGHỊ

Điều 1. Phê chuẩn Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017 - 2025 (Có Đề án kèm theo).

Điều 2. Tổ chức thực hiện

1. UBND tỉnh tổ chức thực hiện Nghị quyết.

2. Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện Nghị quyết.

Nghị quyết này đã được HĐND khóa XIV, kỳ họp thứ tư thông qua ngày 20 tháng 7 năm 2017 và có hiệu lực kể từ ngày được thông qua./.

ĐỀ ÁN

SẮP XẾP, HỖ TRỢ ỔN ĐỊNH CÁC ĐIỂM DÂN CƯ CÁCH XA TRUNG TÂM BẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH GIAI ĐOẠN 2017 - 2025
(Kèm theo Nghị quyết số 56/NQ-HĐND ngày 21/7/2017 của HĐND tỉnh )

Phần thứ nhất

SỰ CẦN THIẾT VÀ CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

I. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

Những năm qua, tỉnh ta đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và bố trí nhiều nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống, để tháo gỡ và giải quyết những khó khăn cho đồng bào. Vùng nông thôn, vùng cao, vùng sâu, vùng biên giới, vùng đặc biệt khó khăn (ĐBKK) của tỉnh đến nay đã có nhiều chuyển biến tích cực; đời sống của đồng bào các DTTS được cải thiện và nâng lên. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau; trên địa bàn tỉnh vẫn tồn tại nhiều điểm dân cư cách xa trung tâm bản. Các điểm dân cư này phần lớn là địa bàn cư trú của đồng bào các DTTS thuộc các xã vùng sâu, vùng xa, vùng ĐBKK công tác quản lý địa bàn khó khăn, việc thống kê, quản lý dân cư chưa được chặt chẽ; một số chính sách của Đảng và Nhà nước triển khai đến các hộ tại các điểm dân cư chưa kịp thời; việc đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng phục vụ sản xuất và đời sống, việc đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh, học tập của nhân dân còn hạn chế ; kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội tại các điểm dân cư còn thiếu. Từ những khó khăn trên dễ dẫn đến việc người dân di cư tự do không theo kế hoạch, tạo ra những yếu tố tiềm ẩn gây mất ổn định an ninh chính trị trên địa bàn.

Kết quả rà soát điểm dân cư được coi là cách xa trung tâm bản. Cuối năm 2015: Số điểm dân cư trên địa bàn tỉnh là 315 điểm; đến hết tháng cuối tháng 9/2016 toàn tỉnh có 342 điểm. Từ tháng 11/2016 đến tháng 2/2/2017, UBND các huyện, thành phố đã rà soát, xin ý kiến của Ban Thường vụ huyện ủy, thành ủy, báo cáo UBND tỉnh số điểm dân cư trên địa bàn tỉnh được thống nhất xác định là 322 điểm (so tháng 9/2016: huyện Mường La giảm 26 điểm, Phù Yên giảm 02 điểm, Yên Châu tăng 01 điểm, Bắc Yên tăng 7 điểm).

Theo kết quả rà soát từ UBND các huyện, thành phố, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 322 điểm dân cư được coi là cách xa trung tâm bản cần được quan tâm, quản lý, sắp xếp, hỗ trợ ổn định. Các điểm dân cư này trình độ dân trí còn thấp, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cao hơn so với mặt bằng chung của toàn tỉnh, xác định tầm quan trọng của việc ổn định các điểm dân cư đối với công tác quản lý địa bàn, phát triển kinh tế, xã hội; UBND tỉnh và Ban chỉ đạo 68 Tỉnh ủy đã giao Ban Dân tộc chủ trì tham mưu rà soát, khảo sát. Việc sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cần thiết trong giai đoạn 2017-2025.

II. CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

- Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XIV;

- Luật tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015;

- Nghị quyết số 05/NQ-TU ngày 01/10/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác dân tộc giai đoạn 2016-2020.

- Quyết định 449/QĐ-TTg ngày 12/03/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020.

- Quyết định 1557/QĐ-TTg ngày 10/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt một số chỉ tiêu thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ đối với đồng bào dân tộc thiểu số gắn với Mục tiêu phát triển bền vững sau năm 2015.

III. PHẠM VI ĐIỀU CHỈNH, ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG CỦA ĐỀ ÁN

1. Phạm vi điều chỉnh: 322 điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn toàn tỉnh.

2. Đối tượng áp dụng: Các sở, ngành của tỉnh; UBND các huyện, thành phố; các xã, bản, điểm dân cư cách xa trung tâm bản.

Phần thứ hai

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÁC ĐIỂM DÂN CƯ CÁCH XA TRUNG TÂM BẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

I. PHÂN LOẠI 322 ĐIỂM DÂN CƯ THEO MỘT SỐ TIÊU CHÍ

1. Phân theo khoảng cách đến trung tâm bản

-  Số điểm có khoảng cách đến trung tâm bản dưới 02 km: 128 điểm;

- Số điểm có khoảng cách đến trung tâm bản từ 02 km đến dưới 5km: 152 điểm;

- Số điểm có khoảng cách đến trung tâm bản từ 05 km đến dưới 10 km: 34 điểm;

-  Số điểm có khoảng cách đến trung tâm bản trên 10 km: 08 điểm;

2. Phân theo quy mô số hộ:

- Số điểm có dưới 30 hộ: 208 điểm;

- Số điểm có từ 30 hộ đến 50 hộ: 69 điểm;

- Số điểm có từ 50 hộ đến dưới 100 hộ: 39 điểm;

- Số điểm có trên 100 hộ: 6 điểm;

3. Phân theo thành phần dân tộc:

- Số điểm là đồng bào dân tộc Thái: 161 điểm;

- Số điểm là đồng bào dân tộc Mông: 102 điểm;

- Số điểm là đồng bào dân tộc Mường: 27 điểm;

- Số điểm là đồng bào dân tộc Dao: 09 điểm;

- Số điểm là đồng bào dân tộc Xinh Mun: 06 điểm;

- Số điểm là đồng bào dân tộc Kinh: 05 điểm;

- Số điểm là đồng bào dân tộc Khơ Mú: 01 điểm;

- Có 11 điểm dân cư gồm hai dân tộc trở lên cùng sinh sống, trong đó có 4 điểm có 3 dân tộc (Mông, Sinh Mun, Thái).

4. Phân theo địa bàn khó khăn

- Điểm thuộc bản ĐBKK: 245 điểm.

- Điểm thuộc xã biên giới: 41 điểm, trong đó 22 điểm thuộc khu vực biên giới, trong đó: Huyện Sốp Cộp 6, huyện Sông Mã 7, huyện Mai Sơn 5, huyện Mộc Châu 01, huyện Yên Châu 03. Trong 22 điểm dân cư biên giới có 3 điểm cần xem xét thành lập bản mới, 01 điểm cần di chuyển 14 hộ trong nội bản, 18 điểm có thể ổn định tại chỗ.

5. Phân theo địa giới hành chính (huyện): Toàn tỉnh có 322 điểm dân cư, với 8.923 hộ và 41.123 khẩu, phân bố tại các địa bàn như sau:

- Huyện Mai Sơn: 36 điểm với 1.230 hộ, 5.454 khẩu.

- Huyện Yên Châu: 18 điểm với 832 hộ, 3.636 khẩu.

- Huyện Mộc Châu: 20 điểm với 385 hộ, 1.680 khẩu.

- Huyện Vân Hồ: 8 điểm với 408 hộ, 1.830 khẩu

- Huyện Phù Yên: 44 điểm với 686 hộ, 4.421 khẩu.

- Huyện Bắc Yên: 61 điểm với 1.070 hộ, 5.001 khẩu.

- Huyện Sông Mã: 47 điểm với 1.035 hộ, 5.212 khẩu.

- Huyện Sốp Cộp: 9 điểm với 177 hộ, 949 khẩu.

- Huyện Mường La: 03 điểm với 73 hộ, 343 khẩu.

- Huyện Quỳnh Nhai: 9 điểm với 513 hộ, 2.030 khẩu.

- Thành phố Sơn La: 16 điểm với 748 hộ, 2.984 khẩu.

- Huyện Thuận Châu: 51 điểm với 1.654 hộ, 7.483 khẩu.

(Chi tiết tại Biểu số 01)

II. THỰC TRẠNG CÁC ĐIỂM DÂN CƯ

1. Địa bàn cư trú: Hầu hết các điểm dân cư đều thuộc thuộc địa bàn khó khăn: Có 245/322 điểm dân cư thuộc bản ĐBKK (theo Quyết định 582/QĐ-TTg ngày 28/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ), 41 điểm thuộc các xã biên giới; 126 điểm thuộc các huyện nghèo được công nhận theo Nghị quyết 30^a của Chính phủ. Đây cũng là những khu vực có khí hậu đa dạng và phức tạp. Tình trạng khô hạn, sương muối vào mùa đông, mưa đá, lũ quét trong mùa mưa...là những yếu tố gây ảnh hưởng xấu tới sản xuất nông nghiệp và cuộc sống của đồng bào. Từ năm 2013 trở lại đây, do biến đổi khí hậu, nhiều điểm dân cư bị lũ quét, sạt lở làm hư hỏng nhà cửa, thiệt hại tính mạng và tài sản của nhân dân. Trong 12 điểm dân cư cần di chuyển đến nơi ở mới có 3 điểm nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở cao đã bị ảnh hưởng của con bão số 3 năm 2016 (huyện Bắc Yên), 01 điểm nằm trong lõi rừng đặc dụng (huyện Sốp Cộp).

2. Hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội

2.1. Giao thông: Hầu hết hệ thống giao thông từ trung tâm bản đến các điểm dân cư là đường đất, đường mòn chất lượng xấu. Việc đi lại của đồng bào rất khó khăn, đặc biệt là vào mùa mưa, nên hạn chế, ảnh hưởng đến đời sống và giao lưu, phát triển kinh tế của bản, điểm dân cư với các vùng lân cận. Có 206/322 điểm có nhu cầu được hỗ trợ đầu tư đường giao thông liên bản với 535km;

2.2. Điện: Số điểm dân cư chưa có điện lưới quốc gia còn khá lớn, có 207/322 điểm, 5.096 hộ chưa được sử dụng điện lưới Quốc gia; một số điểm dân cư nằm biệt lập, cách xa trung tâm bản, bà con phải dùng điện bằng máy phát điện nhỏ kéo từ suối về, rất nguy hiểm.

2.3. Nước sinh hoạt: Nhiều điểm dân cư chưa được đầu tư hệ thống nước sinh hoạt, đồng bào phải làm hệ thống nước tự chảy hoặc phải đi xa vài ba km để vận chuyển nước về phục vụ đời sống. Tổng có 141/322 điểm với 6.216 hộ chưa được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

2.4. Trường, lớp học: Vì các điểm dân cư chưa được xây dựng các lớp học cắm bản, nên các cháu học sinh ở các điểm dân cư xa phải đến học ở các điểm trường của bản với khoảng cách quá xa (có nơi đến hàng chục km). Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhiều cháu trong độ tuổi đi học chưa được đến trường. Tổng có 306/322 điểm có nhu cầu có lớp học, 207 điểm có nhu cầu có nhà ở giáo viên để phục vụ việc học của con em;

2.5. Nhà Văn hóa: Do chưa được công nhận bản, nên hiện nay, ở tất cả các điểm dân cư đều chưa có Nhà văn hóa. Tổng có 297/322 điểm đề xuất nhu cầu có nhà văn hóa.

2.6. Tình hình sản xuất và đời sống của nhân dân: Hầu hết các điểm dân cư thuộc địa bàn khó khăn, cách xa trung tâm bản, đi lại rất khó khăn, đặc biệt vào mùa mưa nhân dân đi lại chủ yếu là đi bộ; một số điểm nằm gần khu vực biên giới còn khó khăn về nhiều mặt. Địa hình phần lớn là cao và dốc, đất bị xói mòn, bạc màu, gây rất nhiều khó khăn cho việc đi lại, sản xuất và sinh hoạt của nhân dân cũng như việc xây dựng cơ sở hạ tầng; giao lưu với các vùng lân cận bị hạn chế, kinh tế phát triển chậm.

Do địa hình bị chia cắt sâu và mạnh nên hình thành nhiều tiểu vùng khí hậu. Tình trạng khô hạn vào mùa đông, gió tây khô nóng vào những tháng cuối mùa khô đầu mùa mưa, sương muối, mưa đá, lũ quét là yếu tố gây ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp và việc đi lại của bà con nhân dân. Từ những năm 2013 trở lại đây nhiều điểm dân cư bị lũ quét, sạt lở làm hư hỏng nhà cửa thiệt hại tính mạng và tài sản của nhân dân.

Hầu hết các hộ dân sống tại các điểm dân cư là người DTTS, hạn chế việc tiếp cận các dịch vụ xã hội nên trình độ nhận thức còn hạn chế, phong tục tập quán khá nặng nề; sản xuất chủ yếu vẫn là nông nghiệp, tự cung tự cấp; lao động chưa qua đào tạo nên mặc dù đã được hưởng một số chính sách hỗ trợ sản xuất từ các chương trình của nhà nước, nhưng đời sống của đồng bào vẫn còn nhiều khó khăn. Tỷ lệ hộ nghèo tại các điểm dân cư cao hơn mức bình quân chung của toàn vùng, tình hình trật tự an toàn xã hội còn nhiều vấn đề đáng quan tâm. Theo kết quả thống kê, báo cáo năm 2017 từ các huyện, thành phố, tỷ lệ hộ nghèo người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh hiện nay là 31,85 %. Trong đó: Dân tộc Sinh Mun 76,13%, Dân tộc Khơ Mú 65,02 %, Dân tộc La Ha 66,73%, Dân tộc Mông 64,83%, Dân tộc Kháng 53,4%, Dân tộc Dao: 45,15%; Dân tộc Lào 41,52%; Dân tộc Thái 31,8%; Dân tộc Mường 25,55 %; Dân tộc Hoa 7,5%; Dân tộc Tày 3,98%; Dân tộc khác 36,3%.

2.7. Hệ thống chính trị ở cơ sở: có 88/322 điểm dân cư không có người tham gia cán bộ xã, bản. Việc quản lý hoạt động của điểm được thực hiện một cách tự quản, tự nguyện với chức danh trưởng họ, trưởng nhóm...và không được hưởng phụ cấp.

Phần thứ ba

PHƯƠNG ÁN SẮP XẾP, HỖ TRỢ ỔN ĐỊNH CÁC ĐIỂM DÂN CƯ

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Giúp cho đồng bào ở các điểm dân cư yên tâm sản xuất, định canh định cư; được hưởng đầy đủ các chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần ổn định an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội trên địa bàn; nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân tại các điểm dân cư; các điểm dân cư phải có sự lãnh đạo, quản lý trực tiếp của hệ thống chính trị; góp phần thực hiện thành công các chỉ tiêu thiên niên kỷ đối với đồng bào dân tộc thiểu số gắn với mục tiêu phát triển bền vững sau năm 2015 theo Quyết định 1557/QĐ-TTg ngày 10/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Các phương án thực hiện đối với từng điểm dân cư phải hướng đến mục tiêu giữ ổn định là chính, không làm xáo trộn dân cư; phù hợp với nguyện vọng chính đáng của đồng bào, được đồng bào chấp thuận. Mặt khác, phải phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, phù hợp với quy định của pháp luật và khả năng cân đối nguồn lực của địa phương.

2. Mục tiêu cụ thể

2.1. Giai đoạn I (Từ năm 2017 đến 2020):

- 100 % số điểm do UBND các huyện đề nghị thành lập bản mới sẽ được xem xét các điều kiện để thành lập bản theo quy định (UBND các huyện đề nghị tổng số 55 điểm, trong đó 15 điểm đã được thành lập theo Nghị quyết 20/NQ-HĐND tỉnh ngày 12/12/2016, còn 40 điểm dân cư cần được tiếp tục xem xét theo quy định).

- 12 điểm dân cư tại 4 huyện (Phù Yên, Bắc Yên, Thành phố, Sốp Cộp) đề nghị di chuyển dân đến nơi ở mới sẽ xem xét giải quyết theo quy hoạch.

- 02 điểm dân cư tại huyện Phù Yên cần chia tách bản, ghép với các bản khác để thuận tiện cho công tác quản lý và sinh hoạt của nhân dân.

- 253 điểm sắp xếp theo phương án ổn định tại chỗ; trong đó, hỗ trợ người quản lý các điểm dân cư cách xa trung tâm bản cho 67 bản, trong đó:

+ 63 bản có điểm dân cư từ 10 hộ trở lên, cách xa trung tâm bản ≥ 3km;

+ 03 bản có điểm dân cư 9 hộ nhưng cách xa trung tâm bản 6km và 8,5 km, thuộc bản đặc biệt khó khăn của xã đặc biệt khó khăn, bản biên giới.

+ 01 bản có điểm 6 hộ nhưng cách xa trung tâm bản trên 10 km, và thuộc bản đặc biệt khó khăn của xã đặc biệt khó khăn (xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu);

- 22 điểm dân cư thuộc khu vực biên giới được xem xét ưu tiên đầu tư hỗ trợ hạ tầng bằng nguồn ngân sách tỉnh.

- Các điểm dân cư còn lại, trong giai đoạn I được hỗ trợ xây dựng hạ tầng và hỗ trợ sản xuất bằng nguồn vốn các Chương trình mục tiêu.

* Nguồn ngân sách: Mỗi năm ngân sách tỉnh dự kiến bố trí khoảng 10 tỷ đồng cho việc thực hiện các mục tiêu sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản

2.2. Giai đoạn II (Từ 2021 đến 2025):

- Tiếp tục rà soát quản lý tốt các điểm dân cư;

- Tiếp tục hỗ trợ Người quản lý điểm dân cư xa trung tâm bản cho 67 bản bằng nguồn ngân sách tỉnh;

- Hỗ trợ sản xuất bằng nguồn vốn các Chương trình mục tiêu;

- Hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng ở các điểm dân cư biên giới mà giai đoạn I chưa được hỗ trợ; Đối với các điểm còn lại không thuộc điểm biên giới, lựa chọn các công trình trọng điểm để hỗ trợ bằng nguồn ngân sách tỉnh, nguồn vốn các Chương trình mục tiêu.

* Nguồn ngân sách: Mỗi năm ngân sách tỉnh dự kiến bố trí khoảng 40 tỷ đồng cho việc thực hiện các mục tiêu hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản.

II. PHƯƠNG ÁN BỐ TRÍ, SẮP XẾP DÂN CƯ (Thực hiện trong Giai đoạn I, từ năm 2017 đến năm 2020)

1. Thành lập bản mới

Xem xét các điều kiện thành lập bản mới theo quy định của pháp luật hiện hành của 40 điểm dân cư; trong đó:

+ 2 điểm đủ điều kiện về số hộ theo Điều 7 Thông tư số 04/2012/TT-BNV (trên 100 hộ);

+ 38 điểm cần được xem xét tính đặc thù theo quy định tại điều Khoản 4, Điều 3 Thông tư số 04/2012/TT-BNV ngày 3/8/2012 của Bộ Nội vụ (Dự kiến lộ trình thực hiện: Năm 2017 xem xét 7 bản, năm 2018 xem xét 9 bản, năm 2019 xem xét 8 bản, năm 2020 xem xét 16 bản).

(Chi tiết tại Biểu 01.1 kèm theo Đề án này)

2. Ổn định tại chỗ: 253 điểm dân cư và xem xét hỗ trợ Người quản lý các điểm dân cư cách xa trung tâm bản cho 67 bản, bao gồm:

- 63 bản có điểm dân cư từ 10 hộ trở lên, cách xa trung tâm bản ≥ 3km;

- 03 bản có điểm dân cư 9 hộ nhưng cách xa trung tâm bản 6km và 8,5 km, thuộc bản đặc biệt khó khăn của xã đặc biệt khó khăn, bản biên giới.

- 01 bản có điểm 6 hộ nhưng cách xa trung tâm bản trên 10 km, và thuộc bản đặc biệt khó khăn của xã đặc biệt khó khăn (xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu);

(Chi tiết tại Biểu 01.2 Biểu 01.3 kèm theo Đề án này)

3. Tách, ghép bản: 02 điểm dân cư tại huyện Phù Yên cần tách, ghép, sáp nhập với bản khác để thuận tiện cho công tác quản lý và sinh hoạt của nhân dân. Trong đó: 01 điểm tách để sáp nhập với bản khác cùng xã, 01 điểm tách để sáp nhập với bản khác, xã khác (Chi tiết tại Biểu 01.4 kèm theo Đề án này)

4. Di chuyển đến nơi ở mới: 12 điểm dân cư tại 4 huyện (Phù Yên, Bắc Yên, Thành Phố, Sốp Cộp) cần di chuyển đến nơi ở mới. Trong đó:

- 3 điểm di chuyển sang bản khác nội xã;

- 9 điểm di chuyển nội bản (nguy cơ sạt lở, ngập nước...)

(Chi tiết tại Biểu 01.5 kèm theo Đề án này)

III. PHƯƠNG ÁN HỖ TRỢ

1. Giai đoạn I (từ năm 2017 đến năm 2020)

* Tổng kinh phí dự kiến khoảng 448.685 triệu đồng; trong đó:

- Nguồn ngân sách tỉnh: 40.005 triệu đồng.

- Nguồn Dự án điện nông thôn: 387.900 triệu đồng.

- Nguồn Chương trình mục tiêu giảm nghèo (135, 30a, 102): 20.780 triệu đồng.

1.1 Hỗ trợ di chuyển dân đến nơi ở mới: Bằng nguồn ngân sách tỉnh, vận dụng định mức của Quyết định 33/2007/QĐ-TTg ngày 05/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Mức hỗ trợ:

- Hỗ trợ kinh phí cho xã để sử dụng vào việc bồi thường đất ở, đất sản xuất cho hộ dân sở tại bị thu hồi giao cho hộ định canh, định cư.

- Hỗ trợ trực tiếp cho hộ để di chuyển, làm nhà ở, phát triển sản xuất, mua lương thực 6 tháng đầu tính từ khi đến điểm định canh, định cư, nước sinh hoạt.

1.2. Hỗ trợ người quản lý các điểm dân cư: Sử dụng nguồn ngân sách tỉnh hỗ trợ 67 Người quản lý các điểm dân cư cách xa trung tâm bản.

1.3. Hỗ trợ đồng bộ cho 322 điểm:

1.3.1. Hỗ trợ điện sinh hoạt: Có 207/322 điểm với 5.096 hộ chưa được sử dụng điện sinh hoạt từ điện lưới Quốc gia, dự kiến hỗ trợ đầu tư điện sinh hoạt đồng bộ cho tất cả các hộ tại 207 điểm bằng nguồn vốn Dự án điện nông thôn theo Quyết định 655/QĐ-UBND ngày 24/3/2017 của UBND tỉnh Sơn La “Phê duyệt Kế hoạch thực hiện chương trình mục tiêu cấp điện nông thôn tỉnh Sơn La giai đoạn 2017-2020” (định mức khái toán hỗ trợ 90 triệu đồng/hộ).

1.3.2. Hỗ trợ sản xuất: Bằng nguồn vốn Chương trình mục tiêu 30a, 135, 102: 20 triệu đồng (trung bình 5.000 triệu đồng/năm, xác định theo tỷ lệ hộ dân tại các điểm dân cư so số hộ dân tộc thiểu số toàn tỉnh). Giao UBND các huyện cân đối để hỗ trợ mô hình sản xuất; mỗi huyện mỗi năm lựa chọn để hỗ trợ 1 đến 3 mô hình sản xuất tại các điểm dân cư xa trung tâm bản, phấn đấu cả giai đoạn 2017-2020, toàn tỉnh có ít nhất 40 mô hình sản xuất hiệu quả được hỗ trợ tại các điểm dân cư cách xa trung tâm bản. Mức hỗ trợ trực tiếp và hỗ trợ mô hình theo quy định của Chương trình 135.

1.3.3. Hỗ trợ hạ tầng các điểm dân cư: Theo số liệu từ các huyện, trong giai đoạn 2017-2025 có 780 triệu đồng (huyện Mộc châu) có kế hoạch bố trí vào các điểm dân cư biên giới.

1.4. Hỗ trợ đầu tư hạ tầng cho các điểm biên giới (ngoài hỗ trợ điện sinh hoạt đã tính chung ở điểm 1.3):

1.4.1. Đường giao thông: Có 15/22 điểm biên giới có nhu cầu đầu tư đường giao thông. (1) Giai đoạn I: Đầu tư 7 tuyến biên giới có từ 23 hộ trở lên bằng ngân sách tỉnh (định mức khái toán hỗ trợ 2.000 trđ/km); vận động dân hiến đất; UBND huyện cân đối, bổ sung kinh phí trong trường hợp phát sinh. (2) Giai đoạn II: Tiếp tục đầu tư 8 tuyến thuộc 8 điểm dưới 23 hộ.

1.4.2. Nước sinh hoạt: Có 10/22 điểm biên giới có nhu cầu hỗ trợ nước sinh hoạt. Giai đoạn I: hỗ trợ 01 điểm Biên giới có số hộ cao nhất: 65 hộ, tại huyện Yên Châu, nguồn ngân sách tỉnh (định mức khái toán hỗ trợ 15 đến 30 triệu đồng/hộ); vận động dân hiến đất, đào đắp đường ống; UBND huyện cân đối, bổ sung kinh phí trong trường hợp phát sinh. Trường hợp không có nguồn nước làm nước sinh hoạt tập trung, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành tham mưu có hướng dẫn cụ thể; 9 điểm còn lại chuyển giai đoạn 2021-2025.

1.4.3. Nhà lớp học: Có 01/22 điểm Biên giới với 23 hộ, có nhu cầu hỗ trợ làm nhà lớp học (Điểm Buông A Say, bản Khừa Tòng, xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu) UBND huyện xác định dùng nguồn CT 135: 450 triệu đồng (định mức khái toán hỗ trợ 6,2 triệu đồng/m²). Đề án đưa vào đầu tư giai đoạn I.

1.4.4. Nhà ở giáo viên: có 03/22 điểm Biên giới có nhu cầu hỗ trợ làm nhà ở giáo viên, trong đó có 01 điểm thuộc huyện Mộc Châu (Điểm Buông A Say, bản Khừa Tòng, xã Chiêng Khừa) với 23 hộ, UBND huyện xác định dùng nguồn CT 135: 330 triệu đồng (định mức khái toán hỗ trợ 6,2 triệu đồng/m²). Đề án đưa vào đầu tư giai đoạn I; còn lại 02 điểm đầu tư Giai đoạn 2.

1.4.5. Nhà vệ sinh: Để gắn với các tiêu chí xây dựng nông thôn mới (tiêu chí số 17 về vệ sinh môi trường), Đề án dự kiến hỗ trợ làm nhà vệ sinh cho các hộ thuộc các điểm biên giới từ nguồn ngân sách tỉnh đã và đang giao cho Tỉnh đoàn thanh niên thực hiện hàng năm; (định mức khái toán hỗ trợ 2 triệu đồng/hộ); Dân góp chuyển vật liệu, công. Tỉnh Đoàn vận động lực lượng Đoàn thanh niên hướng dẫn, giúp đỡ các hộ thực hiện.Tổng 562 hộ, kinh phí 1.124 triệu đồng trong cả giai đoạn 2017-2020.

2. Giai đoạn II (từ năm 2021 đến năm 2025)

* Tổng kinh phí dự kiến khoảng 275.290 triệu đồng, trong đó:

- Nguồn ngân sách tỉnh: 200.290 triệu đồng.

- Nguồn Chương trình mục tiêu giảm nghèo (135, 30a, 102...) 135: 75.000 triệu đồng (thực hiện: Hỗ trợ sản xuất 25.000 triệu đồng; Hỗ trợ hạ tầng tại các điểm dân cư còn lại không là điểm biên giới: 50.000 triệu đồng).

- Nguồn ngân sách huyện: Cân đối cấp bù trong trường hợp phát sinh ngoài mức hỗ trợ của Đề án.

2.1. Tiếp tục hỗ trợ cho 67 Người quản lý các điểm dân cư cách xa trung tâm bản tại 67 bản đã được xác định ở giai đoạn 2017-2020.

2.2. Tiếp tục hỗ trợ đầu tư hạ tầng đồng bộ tại các điểm dân cư biên giới.

2.3. Hỗ trợ sản xuất 25.000 triệu đồng, giao UBND các huyện cân đối để hỗ trợ mô hình sản xuất và hỗ trợ trực tiếp; mỗi huyện mỗi năm lựa chọn để hỗ trợ 1 đến 3 mô hình sản xuất tại các điểm dân cư xa trung tâm bản, phấn đấu cả giai đoạn 2021- 2025, toàn tỉnh có ít nhất 60 mô hình sản xuất hiệu quả được hỗ trợ tại các điểm dân cư cách xa trung tâm bản.

2.4. Hỗ trợ hạ tầng tại các điểm dân cư: Từ năm 2021, trên cơ sở đề án đã được phê duyệt, các huyện có trách nhiệm đưa vào kế hoạch ưu tiên đầu tư cho các điểm dân cư cách xa trung tâm bản. Dự kiến toàn tỉnh mỗi năm ít nhất sẽ có khoảng 10.000 triệu đồng được đầu tư vào các điểm dân cư xa trung tâm bản (xác định theo tỷ lệ số hộ dân tại các điểm dân cư so số hộ dân tộc thiểu số toàn tỉnh). Giao các huyện chủ động lựa chọn đầu tư cho các điểm ngoài danh mục các công trình Đề án đã xác định dùng nguồn ngân sách tỉnh (các công trình đường tại các điểm dân cư dưới 50 hộ; nước sinh hoạt tại các điểm dân cư dưới 70 hộ, các công trình thủy lợi, nhà giáo viên, nhà lớp học...)

IV. TỔNG NGUỒN LỰC THỰC HIỆN ĐỀ ÁN

Từ 2017 đến 2025 là: 723.975 triệu đồng, trong đó :

1. Nguồn dự án điện nông thôn: 387.900 triệu đồng (giai đoạn I)

2. Ngân sách tỉnh: 240.295 triệu đồng:

- Giai đoạn I: 40.005 triệu đồng.

- Giai đoạn II: 200.290 triệu đồng.

3. Chương trình 135, 30a, 102: 95.780 triệu đồng:

- Giai đoạn I: 20.780 triệu đồng (hỗ trợ sản xuất 20.000 triệu đồng, hỗ trợ hạ tầng: 780 triệu đồng)

- Giai đoạn II: 75.000 triệu đồng (hỗ trợ sản xuất 25.000 triệu đồng, hỗ trợ hạ tầng 50.000 triệu đồng)

4. Ngân sách huyện: Cân đối bổ sung ngoài mức hỗ trợ của Đề án trong trường hợp phát sinh.

5. Vận động nhân dân: Hiến đất làm các công trình giao thông, nước sinh hoạt, thủy lợi, nhà lớp học, nhà ở giáo viên, đào đường ống các công trình nước sinh hoạt tập trung, công làm nhà vệ sinh.

Phần thứ tư

CÁC GIẢI PHÁP

1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về các chính sách của Đảng, Nhà nước, hạn chế đến mức thấp nhất việc phát sinh mới các điểm dân cư không theo quy hoạch. Đồng thời phổ biến nội dung Nghị quyết của HĐND tỉnh về Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh đến cán bộ, công chức, các xã, bản, tạo sự đồng thuận, thống nhất trong thực hiện chính sách.

2. Tiếp tục thực hiện việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đảm bảo cho việc sắp xếp các điểm dân cư phù hợp, không phá vỡ quy hoạch tổng thể; kịp thời ban hành các cơ chế, chính sách để đảm bảo triển khai có hiệu quả nghị quyết này.

3. Chỉ đạo các ngành chức năng, UBND các huyện, thành phố tổ chức thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ, chính sách cho vay vốn, tạo điều kiện cho nhân dân tại các điểm dân cư có thêm điều kiện để phát triển sản xuất.

4. Đẩy mạnh từ hỗ trợ sang cho vay với lãi suất thấp, hỗ trợ chênh lệch lãi suất vay để phát triển sản xuất gắn với xây dựng các mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm.

5. Huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị các cấp, nhất là ở cơ sở trong triển khai các nhiệm vụ; phân công trách nhiệm cụ thể cho từng ngành, từng tổ chức, UBND các huyện, thành phố trong thực hiện từng nội dung của Đề án.

6. Thực hiện lồng ghép các nguồn vốn theo hướng:

- Toàn bộ nhu cầu điện sinh hoạt được đầu tư bằng nguồn Dự án cấp điện nông thôn giai đoạn 2017-2020.

- UBND tỉnh bố trí giao dự toán cho giai đoạn và từng năm để tổ chức triển khai thực hiện theo lộ trình Đề án (giai đoạn I: mỗi năm 10 tỷ; Giai đoạn II: Mỗi năm 40 tỷ).

- UBND các huyện quan tâm bố trí vốn các Chương trình mục tiêu (Nghị quyết 30a; CT 135; QĐ 102/2009/QĐ-TTg...) vào việc hỗ trợ, đầu tư tại các điểm dân cư; tự cân đối bổ sung trong trường hợp phát sinh ngoài định mức hỗ trợ của Đề án.

- Đẩy mạnh xã hội hóa, huy động các nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước tham gia; vận động nhân dân hiến đất, góp công sức tham gia thực hiện Đề án.

7. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, tất cả các cơ quan, tổ chức, nhân dân đều có trách nhiệm giám sát, nắm bắt quá trình thực hiện Đề án. Cơ quan chủ trì theo dõi thực hiện Đề án chịu trách nhiệm sơ, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Đề án, đảm bảo các nguồn vốn thực hiện hiệu quả./.

BIỂU SỐ 01

BIỂU TỔNG HỢP SỐ ĐIỂM DÂN CƯ XA TRUNG TÂM BẢN TRÊN ĐỊA BÀN TOÀN TỈNH VÀ PHƯƠNG ÁN SẮP XẾP
(Kèm theo Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017-2025)

BIỂU SỐ 01.1

BIỂU TỔNG HỢP CÁC ĐIỂM DÂN CƯ SẮP XẾP THEO PHƯƠNG ÁN THÀNH LẬP BẢN MỚI
(Kèm theo Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017-2025)

BIỂU SỐ 01.2

BIỂU TỔNG HỢP CÁC ĐIỂM DÂN CƯ SẮP XẾP THEO PHƯƠNG ÁN ỔN ĐỊNH TẠI CHỖ
(Kèm theo Đề án sắp xếp, hỗ trợ ổn định các điểm dân cư cách xa trung tâm bản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017-2025)