Kế hoạch 130/KH-UBND năm 2017 về thực hiện Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại giai đoạn 2017-2021 do Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên ban hành

Số hiệu 130/KH-UBND
Ngày ban hành 03/08/2017
Ngày có hiệu lực 03/08/2017
Loại văn bản Kế hoạch
Cơ quan ban hành Tỉnh Phú Yên
Người ký Trần Hữu Thế
Lĩnh vực Lĩnh vực khác

ỦY BAN NHÂN DÂN
TỈNH PHÚ YÊN
--------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 130/KH-UBND

Phú Yên, ngày 03 tháng 8 năm 2017

 

KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH QUỐC GIA KHỐNG CHẾ VÀ TIẾN TỚI LOẠI TRỪ BỆNH DẠI GIAI ĐOẠN 2017-2021

Thực hiện Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 13/02/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại giai đoạn 2017-2021; Quyết định số 1537/QĐ-BNN-TY ngày 24/4/2017 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc phê duyệt Kế hoạch và Dự toán Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại giai đoạn 2017-2021. UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình quốc gia khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại giai đoạn 2017-2021 trên địa bàn tỉnh như sau:

I. TỔNG QUAN VỀ BỆNH DẠI:

1. Đặc điểm chung của bệnh dại:

Bệnh dại là bệnh do vi rút dại thuộc họ Rhabdoviridae gây ra, vi rút dại hướng thần kinh, gây viêm não tủy cấp tính và là bệnh lây truyền giữa động vật và người. Bệnh dại có thể gặp ở tất cả động vật máu nóng và lây truyền cho người chủ yếu thông qua các chất bài tiết có nhiễm vi rút dại từ vết cắn, vết liếm của động vật mắc bệnh dại. Khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong là 100% (đối với cả người và động vật). Tuy vậy, bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại. Tiêm vắc xin dại cho người và động vật (chủ yếu là chó) là biện pháp hiệu quả để phòng, chống bệnh dại.

2. Nguồn bệnh, thời gian ủ bệnh và thời kỳ lây truyền:

Trong thiên nhiên là động vật có vú máu nóng như: Chó sói, chó rừng, chó nhà, mèo, chồn, cầy, cáo, chuột và động vật có vú khác. Ở Việt Nam chó và mèo là nguồn truyền bệnh dại chủ yếu.

Thời gian ủ bệnh ở người thông thường là từ 01 - 03 tháng sau phơi nhiễm, hiếm khi có trường hợp thời gian ủ bệnh dưới 09 ngày hoặc kéo dài tới vài năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí của vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng vi rút xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.

Thời kỳ lây truyền ở chó nhà là từ 03 - 07 ngày (tối đa là 10 ngày) trước khi chó có triệu chứng dại và trong suốt thời kỳ phát bệnh.

Biểu hiện lâm sàng chó nghi dại thường chia thành 02 thể: Thể điên cuồng và thể dại câm (bại liệt).

a) Thể điên cuồng: Chỉ chiếm ¼ các trường hợp, các phản xạ kích thích mạnh, cắn sủa người là dữ dội, dữ tợn, điên cuồng (02 - 03 ngày sau khi phát bệnh). Con vật bỏ nhà đi và thường không trở về trên đường đi gặp vật gì lạ nó cũng cắn, gặm, ăn bừa bãi, tấn công chó khác, kể cả người. Chó chết do liệt hô hấp và kiệt sức.

b) Thể dại câm: Con vật bị liệt ở một phần cơ thể, nửa thân hoặc 02 chân sau, thường là liệt cơ hàm, con vật không cắn, sủa được, chỉ gầm gừ trong họng.

Đối với chó con, triệu chứng dại thường không điển hình nhưng tất cả con chó bị mắc bệnh dại đều chết trong vòng 10 ngày kể từ khi có triệu chứng dại đầu tiên.

3. Đường lây truyền bệnh dại:

Bệnh lây truyền chủ yếu qua vết cắn hoặc vết cào, liếm của động vật bị dại trên da bị tổn thương. Ngoài ra vi rút dại có thể lây truyền từ người sang người qua cấy ghép mô, phủ tạng và vết cắn hoặc tiếp xúc với chất tiết của bệnh nhân bị dại, vi rút dại có thể lây truyền qua niêm mạc do tiếp xúc hoặc hít phải giọt nhỏ chứa vi rút dại trong không khí ở dạng dơi hoặc do tai nạn nghề nghiệp ở phòng thí nghiệm về bệnh dại.

4. Tình hình dịch bệnh dại và các biện pháp phòng bệnh tại Phú Yên:

4.1 Tình hình bệnh dại trên người:

Tại Phú Yên trong giai đoạn từ năm 2011 - 2016, có 06 ca tử vong, 15.211 người bị chó, mèo và các loại súc vật khác cắn phải đi điều trị dự phòng.

Bảng 1: Số người tiêm vắc xin phòng dại và huyết thanh kháng dại tại Phú Yên 2011 - 2016.

Năm

Số người tiêm vắc xin và huyết thanh kháng dại

Số ca tử vong

Ghi chú

2011

2.011

02

Trung bình mỗi năm có 2.535 người điều trị dự phòng.

2012

1.820

0

2013

1.703

0

2014

2.287

0

2015

3.196

0

2016

4.194

04

Tổng

15.211

06

 

(Nguồn: Trung tâm y tế dự phòng tỉnh).

4.2. Tình hình bệnh dại ở động vật:

Theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Phú Yên, giai đoạn từ năm 2011 - 2015 có động vật mắc bệnh dại; đặc biệt năm 2016, có 29 con chó mắc bệnh dại tại 08 xã, 01 huyện, số chó chết và tiêu hủy bắt buộc là 95 con.

Trong nhiều năm qua, tỷ lệ tiêm phòng vắc xin dại trên tổng đàn chó còn thấp (dưới 50%). Trong năm 2016, cả tỉnh có trên 82.369 con chó nuôi, tuy nhiên số chó được tiêm phòng dại là 16.118 con (chiếm tỷ lệ 19,6%).

Bảng 2: Tình hình tiêm phòng dại trên chó mèo giai đoạn 2011 – 2016.

Năm

Tổng đàn chó

Số chó được tiêm phòng

Tỷ lệ tiêm phòng (%)

2011

84.379

13.089

15.5

2012

76.575

11.972

15.6

2013

69.980

11.201

16.0

2014

75.690

10.568

14.0

2015

82.926

10.960

13.2

2016

82.369

16.118

19.6

(Tổng đàn chó theo điều tra ngày 01/10 hàng năm của Cục Thống kế Phú Yên).

[...]