Công văn 3022/TCT-DNL năm 2015 hướng dẫn chính sách thuế khi tái cơ cấu doanh nghiệp do Tổng cục Thuế ban hành

Kính gửi: Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam.

Tổng cục Thuế nhận được công văn số 36331TCT-DNL ngày 26/6/2015, công văn số 3861/VNPT-TCKT ngày 8/7/2015 và công văn số 4160/VNPT-TCKT ngày 23/7/2015 của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) đề xuất giải quyết vướng mắc về thực hiện chính sách thuế khi thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp. Về vấn đề này, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

Theo báo cáo của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT), thực hiện QĐ 888/QĐ-TTG của TTg ngày 10/6/2014 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Đề án tái cơ cấu Tập đoàn VNPT giai đoạn 2014-2015, Tập đoàn đã ban hành các Quyết định thành lập 03 Tổng công ty mới trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị thành viên, theo đó 03 Tổng công ty mới bao gồm 1 đơn vị hạch toán phụ thuộc và 2 đơn vị hạch toán độc lập sẽ kế thừa tài sản, nguồn vốn, nhân lực từ các đơn vị/bộ phận trước đây, cụ thể: Tổng công ty truyền thông (VNPT Media) là đơn vị hạch toán độc lập, kế thừa toàn bộ nghĩa vụ của 02 đơn vị trước đây là Công ty phần mềm và truyền thông (VASC) và Trung tâm thông tin và Quan hệ công chúng; Tổng công ty hạ tầng mạng (VNPT Nếu là đơn vị hạch toán phụ thuộc Tập đoàn, kế thừa phần lớn nghĩa vụ của Viễn thông liên tỉnh VTN; Tổng công ty Dịch vụ viễn thông (VNPT Vinaphone) là đơn vị hạch toán độc lập, kế thừa phần lớn nghĩa vụ của 02 đơn vị trước đây là VNP, VDC.

Tại Chương IX Luật doanh nghiệp số 68/2014/QH13 ngày 26/11/2014 quy định về tổ chức lại, giải thể và phá sản doanh nghiệp.

Tại Điều 55, Luật Quản lý thuế quy định về hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trong trường hợp tổ chức lại doanh nghiệp.

Tại Khoản 5, Điều 18 Thông tư số 219/2014/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng (GTGT) quy định đối tượng và trường hợp được hoàn thuế GTGT:

“5. Cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế được hoàn thuế GTGT khi chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động có số thuế GTGT nộp thừa hoặc số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết."

Căn cứ các quy định trên và thực tế phương án thực hiện tái cơ cấu của Tập đoàn VNPT, Tổng cục Thuế hướng dẫn áp dụng một số chính sách thuế trong giai đoạn tái cơ cấu doanh nghiệp như sau:

1. Về việc kế thừa thực hiện nghĩa vụ nộp thuế và thực hiện thủ tục hoàn thuế:

Các đơn vị cũ có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trước khi tổ chức, sắp xếp lại và đóng mã số thuế; nếu chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế thì 3 Tổng công ty sau tổ chức lại có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế của các đơn vị cũ Trường hợp các đơn vị cũ thuộc đối tượng được hoàn thuế nhưng đã đóng mã số thuế, đóng tài khoản ngân hàng và trả dấu cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì 3 Tổng công ty sau tổ chức lại thực hiện thủ tục hoàn thuế, cụ thể:

- Tổng công ty VNPT Media kế thừa nghĩa vụ nộp thuế, hoàn thuế của

VASC và Trung tâm thông tin và Quan hệ công chúng.

- Tổng công ty hạ tầng VNPT NET kế thừa nghĩa vụ nộp thuế, hoàn thuế của VTN.

- Tổng công ty Kinh doanh Vinaphone kế thừa kế thừa nghĩa vụ nộp thuế, hoàn thuế của VNP và VDC.

2. Kê khai, khấu trừ thuế GTGT.

Tổng cục, Thuế hướng dẫn việc khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với các hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phát sinh sau ngày 30/6/2015 đến ngày 31/12/2015 mang tên các đơn vị cũ như sau:

- Đối với các hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh "'chung như điện, nước, điện thoại và các chi phí khác phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung.

+ Tổng công ty VNPT Media khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với những hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung mang tên VASC và Trung tâm thông tin và quan hệ công chúng.

+ Tổng công ty VNPT NET khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với những hóa đơn GTGT hàng hóa dịch , dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung mang tên VTN.

+ Tổng công ty Vinaphone khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với những hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung mang tên VNP và VDC.

- Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng riêng cho từng hoạt động kinh doanh thì thực hiện như sau:

+ Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho hạ tầng mạng của Tổng công ty VNPT NET thì VNPT NET hạch toán chi phí, kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

+ Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho hoạt động kinh doanh, bán hàng của Tổng công ty VNPT Vinaphone thì VNPT Vinaphone hạch toán chi phí, kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

+ Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho hoạt động của Tổng công ty VNPT Media thì VNPT Media hạch toán chi phí, kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Tập đoàn VNPT chịu trách nhiệm hướng dẫn các đơn vị trực thuộc xác định rõ các hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho hoạt động kinh doanh tương ứng với từng đơn vị tiếp nhận để chuyển về đơn vị tiếp nhận kê khai, khấu trừ thuế và hạch toán chi phí. Tập đoàn và các đơn vị trực thuộc chịu trách nhiệm về tính chính xác của việc kê khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí tại đơn vị sử dụng hàng hóa dịch vụ đảm bảo không khấu trừ và hạch toán chi phí trùng.

Tập đoàn VNPT có trách nhiệm chỉ đạo các đơn vị thực hiện chuyển đổi chủ thể hợp đồng với các đối tác theo pháp nhân mới chậm nhất không quá ngày 31/12/2015. Từ ngày 1/1/2016, Tập đoàn VNPT và các đơn vị trực thuộc kê khai, khấu trừ thuế và hạch toán chi phí phù hợp với mô hình tổ chức mới của Tập đoàn và chế độ quy định.

3. Về việc lập hóa đơn GTGT đầu ra đối với dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin của các đơn vị mới sau tổ chức lại

Các đơn vị thành viên mới của VNPT sau tổ chức lại kế thừa quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ liên quan đối với các hợp đồng cung cấp dịch vụ cho khách hàng đã ký trước đây của các đơn vị cũ có trách nhiệm lập thông báo gửi cho khách hàng về việc thay đổi thông tin về đơn vị cung cấp dịch vụ trên các hợp đồng dịch vụ đã ký trước đây với khách hàng, đồng thời thông báo đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp về việc thay đổi thông tin nêu trên. Đơn vị mới tiếp nhận các hợp đồng cung cấp dịch vụ trước đây lập hóa đơn GTGT cho khách hàng, kê khai thuế GTGT đầu ra theo quy định. Nếu phát sinh sai sót phải lập hóa đơn điều chỉnh, kê khai bổ sung, điều chỉnh cho các kỳ tính cước trước thời điểm bàn giao thì đơn vị mới kế thừa nghĩa vụ thực hiện lập hóa đơn điều chỉnh, kê khai bổ sung, điều chỉnh và nộp thuế (nếu có).

Kính gửi: Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam.

Tổng cục Thuế nhận được công văn số 36331TCT-DNL ngày 26/6/2015, công văn số 3861/VNPT-TCKT ngày 8/7/2015 và công văn số 4160/VNPT-TCKT ngày 23/7/2015 của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) đề xuất giải quyết vướng mắc về thực hiện chính sách thuế khi thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp. Về vấn đề này, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

Theo báo cáo của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT), thực hiện QĐ 888/QĐ-TTG của TTg ngày 10/6/2014 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Đề án tái cơ cấu Tập đoàn VNPT giai đoạn 2014-2015, Tập đoàn đã ban hành các Quyết định thành lập 03 Tổng công ty mới trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị thành viên, theo đó 03 Tổng công ty mới bao gồm 1 đơn vị hạch toán phụ thuộc và 2 đơn vị hạch toán độc lập sẽ kế thừa tài sản, nguồn vốn, nhân lực từ các đơn vị/bộ phận trước đây, cụ thể: Tổng công ty truyền thông (VNPT Media) là đơn vị hạch toán độc lập, kế thừa toàn bộ nghĩa vụ của 02 đơn vị trước đây là Công ty phần mềm và truyền thông (VASC) và Trung tâm thông tin và Quan hệ công chúng; Tổng công ty hạ tầng mạng (VNPT Nếu là đơn vị hạch toán phụ thuộc Tập đoàn, kế thừa phần lớn nghĩa vụ của Viễn thông liên tỉnh VTN; Tổng công ty Dịch vụ viễn thông (VNPT Vinaphone) là đơn vị hạch toán độc lập, kế thừa phần lớn nghĩa vụ của 02 đơn vị trước đây là VNP, VDC.

Tại Chương IX Luật doanh nghiệp số 68/2014/QH13 ngày 26/11/2014 quy định về tổ chức lại, giải thể và phá sản doanh nghiệp.

Tại Điều 55, Luật Quản lý thuế quy định về hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trong trường hợp tổ chức lại doanh nghiệp.

Tại Khoản 5, Điều 18 Thông tư số 219/2014/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng (GTGT) quy định đối tượng và trường hợp được hoàn thuế GTGT:

“5. Cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế được hoàn thuế GTGT khi chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động có số thuế GTGT nộp thừa hoặc số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết."

Căn cứ các quy định trên và thực tế phương án thực hiện tái cơ cấu của Tập đoàn VNPT, Tổng cục Thuế hướng dẫn áp dụng một số chính sách thuế trong giai đoạn tái cơ cấu doanh nghiệp như sau:

1. Về việc kế thừa thực hiện nghĩa vụ nộp thuế và thực hiện thủ tục hoàn thuế:

Các đơn vị cũ có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trước khi tổ chức, sắp xếp lại và đóng mã số thuế; nếu chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế thì 3 Tổng công ty sau tổ chức lại có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế của các đơn vị cũ Trường hợp các đơn vị cũ thuộc đối tượng được hoàn thuế nhưng đã đóng mã số thuế, đóng tài khoản ngân hàng và trả dấu cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì 3 Tổng công ty sau tổ chức lại thực hiện thủ tục hoàn thuế, cụ thể:

- Tổng công ty VNPT Media kế thừa nghĩa vụ nộp thuế, hoàn thuế của

VASC và Trung tâm thông tin và Quan hệ công chúng.

- Tổng công ty hạ tầng VNPT NET kế thừa nghĩa vụ nộp thuế, hoàn thuế của VTN.

- Tổng công ty Kinh doanh Vinaphone kế thừa kế thừa nghĩa vụ nộp thuế, hoàn thuế của VNP và VDC.

2. Kê khai, khấu trừ thuế GTGT.

Tổng cục, Thuế hướng dẫn việc khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với các hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phát sinh sau ngày 30/6/2015 đến ngày 31/12/2015 mang tên các đơn vị cũ như sau:

- Đối với các hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh "'chung như điện, nước, điện thoại và các chi phí khác phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung.

+ Tổng công ty VNPT Media khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với những hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung mang tên VASC và Trung tâm thông tin và quan hệ công chúng.

+ Tổng công ty VNPT NET khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với những hóa đơn GTGT hàng hóa dịch , dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung mang tên VTN.

+ Tổng công ty Vinaphone khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí đối với những hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho hoạt động kinh doanh chung mang tên VNP và VDC.

- Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng riêng cho từng hoạt động kinh doanh thì thực hiện như sau:

+ Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho hạ tầng mạng của Tổng công ty VNPT NET thì VNPT NET hạch toán chi phí, kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

+ Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho hoạt động kinh doanh, bán hàng của Tổng công ty VNPT Vinaphone thì VNPT Vinaphone hạch toán chi phí, kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

+ Đối với các hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho hoạt động của Tổng công ty VNPT Media thì VNPT Media hạch toán chi phí, kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Tập đoàn VNPT chịu trách nhiệm hướng dẫn các đơn vị trực thuộc xác định rõ các hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho hoạt động kinh doanh tương ứng với từng đơn vị tiếp nhận để chuyển về đơn vị tiếp nhận kê khai, khấu trừ thuế và hạch toán chi phí. Tập đoàn và các đơn vị trực thuộc chịu trách nhiệm về tính chính xác của việc kê khai, khấu trừ thuế GTGT và hạch toán chi phí tại đơn vị sử dụng hàng hóa dịch vụ đảm bảo không khấu trừ và hạch toán chi phí trùng.

Tập đoàn VNPT có trách nhiệm chỉ đạo các đơn vị thực hiện chuyển đổi chủ thể hợp đồng với các đối tác theo pháp nhân mới chậm nhất không quá ngày 31/12/2015. Từ ngày 1/1/2016, Tập đoàn VNPT và các đơn vị trực thuộc kê khai, khấu trừ thuế và hạch toán chi phí phù hợp với mô hình tổ chức mới của Tập đoàn và chế độ quy định.

3. Về việc lập hóa đơn GTGT đầu ra đối với dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin của các đơn vị mới sau tổ chức lại

Các đơn vị thành viên mới của VNPT sau tổ chức lại kế thừa quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ liên quan đối với các hợp đồng cung cấp dịch vụ cho khách hàng đã ký trước đây của các đơn vị cũ có trách nhiệm lập thông báo gửi cho khách hàng về việc thay đổi thông tin về đơn vị cung cấp dịch vụ trên các hợp đồng dịch vụ đã ký trước đây với khách hàng, đồng thời thông báo đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp về việc thay đổi thông tin nêu trên. Đơn vị mới tiếp nhận các hợp đồng cung cấp dịch vụ trước đây lập hóa đơn GTGT cho khách hàng, kê khai thuế GTGT đầu ra theo quy định. Nếu phát sinh sai sót phải lập hóa đơn điều chỉnh, kê khai bổ sung, điều chỉnh cho các kỳ tính cước trước thời điểm bàn giao thì đơn vị mới kế thừa nghĩa vụ thực hiện lập hóa đơn điều chỉnh, kê khai bổ sung, điều chỉnh và nộp thuế (nếu có).

Khách hàng của Tập đoàn VNPT nhận hóa đơn GTGT mang tên, địa chỉ, mã số thuế của các đơn vị thành viên mới của VNPT sau tổ chức lại được kê khai khấu trừ thuế GrTGT, hạch toán vào chi phí theo qui định.

4. Về Quyết toán thuế thu nhập cá nhân

Tại tiết a.4, điểm a, khoản 3, điều 21 Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính quy định:

"a.4) Uỷ quyền quyết toán thuế

a.4.l) Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công ủy quyền cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập quyết toán thuế thay trong các trường hợp sau:

...

- Cá nhân là người lao động được điều chuyển từ tổ chức cũ đến tổ chức mới trong trường hợp tổ chức cũ thực hiện chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi doanh nghiệp. Cuối năm người lao động có ủy quyền quyết toán thuế thì tổ chức mới phải thu lại chứng từ khấu trừ thuế TNCN do tổ chức cũ đã cấp cho người lao động (nếu có) để làm căn cứ tổng hợp thu nhập, số thuế đã khấu trừ và quyết toán thuế thay cho người lao động.

a.4.2) Tổ chức, cá nhân trả thu nhập chỉ thực hiện quyết toán thuế thay cho cá nhân đối với phần thu nhập từ tiền lương, tiền công mà cá nhân nhận được từ tổ chức, cá nhân trả thu nhập. Trường hợp tổ chức chi trả sau khi thực hiện chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi doanh nghiệp và thực hiện quyết toán thuế theo ủy quyền của người lao động được điều chuyển từ tổ chức cũ sang thì tổ chức mới có trách nhiệm quyết toán thuế đối với cả phần thu nhập do tổ chức cũ chi trả.."

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp của Tập đoàn VNPT do tổ chức lại doanh nghiệp dẫn đến phát sinh số lượng lớn người lao động được điều chuyển toàn bộ hoặc một phần từ đơn vị cũ sang đơn vị mới nên trong năm có thu nhập ở hai đơn vị chi trả thì thực hiện quyết toán thuế TNCN như sau:

Các cá nhân là người lao động trong năm có thu nhập từ tiền lương, tiền công tại Tập đoàn VNPT thuộc trường hợp ủy quyền quyết toán thuế TNCN cho đơn vị chi trả nếu được điều chuyển từ đơn vị cũ sang đơn vị mới và ủy quyền quyết toán thuế TNCN cho đơn vị mới thì đơn vị mới nơi cá nhân làm việc tại thời điểm 31/12 có trách nhiệm quyết toán thuế đối với phần thu nhập do đơn vị cũ chi trả. Các đơn vị cũ thuộc Tập đoàn VNPT mà cá nhân làm việc trước đây có trách nhiệm cung cấp cho đơn vị mới mà cá nhân làm việc tại thời điểm 31/12 số liệu về thu nhập đã trả và số thuế thu nhập cá nhân đã khấu trừ nộp Ngân sách nhà nước của từng cá nhân để làm căn cứ tổng hợp thu nhập, số thuế đã khấu trừ và quyết toán thuế thay cho người lao động.

Trường hợp các đơn vị cũ nơi cá nhân làm việc trước đây đã cấp chứng từ khấu trừ cho cá nhân, nếu cá nhân ủy quyền quyết toán thuế TNCN cho đơn vị mới mà cá nhân làm việc tại thời điểm 31/12 thì các đơn vị mới này phải thu lại chứng từ khấu trừ thuế của cá nhân để làm căn cứ tổng hợp thu nhập, số thuế đã khấu trừ và quyết toán thuế thay cho người lao động.

Tập đoàn VNPT và các đơn vị cũ trực thuộc chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc đảm bảo xác định chính xác thu nhập đã chi trả cho cá nhân, số thuế đã khấu trừ của các cá nhân điều chuyển. Sau quá trình tổ chức, sắp xếp lại doanh nghiệp, Tập đoàn VNPT và các doanh nghiệp/đơn vị thuộc Tập đoàn thực hiện theo quy định.

Tổng cục Thuế trả lời để Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam được biết và thực hiện./.