Chỉ thị 02/CT-NHNN năm 2017 về tăng cường bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng; tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại hệ thống tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành

Số hiệu 02/CT-NHNN
Ngày ban hành 10/01/2017
Ngày có hiệu lực 10/01/2017
Loại văn bản Chỉ thị
Cơ quan ban hành Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Người ký Lê Minh Hưng
Lĩnh vực Tiền tệ - Ngân hàng

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
VIỆT NAM

-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 02/CT-NHNN

 Hà Nội, ngày 10 tháng 01 năm 2017

 

CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG BẢO ĐẢM AN TOÀN HỆ THỐNG CÁC TCTD; TIẾP TỤC ĐẨY MẠNH CƠ CẤU LẠI HỆ THỐNG CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU

Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (sau đây gọi là NHNN) đã lãnh đạo ngành Ngân hàng đẩy mạnh công tác thanh tra, giám sát và triển khai quyết liệt, đồng bộ các nội dung của Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011-2015 được ban hành theo Quyết định số 254/QĐ-TTg ngày 01/3/2012 của Thủ tướng Chính phủ và Đề án xử lý nợ xấu ban hành theo Quyết định số 843/QĐ-TTg ngày 31/5/2013 của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) có nhiều chuyển biến tích cực và hoạt động an toàn, hiệu quả hơn, kỷ cương, kỷ luật trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng được nâng cao, từ đó góp phần ổn định tiền tệ tài chính, kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Để thực hiện thành công các mục tiêu tại Nghị quyết số 23/2016/QH14 ngày 7/11/2016 của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017, Nghị quyết số 142/2016/QH13 ngày 12/4/2016 của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 và Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2017 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2017, Thống đốc NHNN yêu cầu các đơn vị thuộc NHNN và các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi tắt là TCTD) quán triệt và triển khai các nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

I. Mục tiêu

Tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; giữ vững và tiếp tục nâng cao mức độ an toàn, lành mnh của hệ thống các TCTD; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và trật tự, kỷ cương đi đối với việc tích cực đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng; tiếp tục cơ cấu lại về tài chính, hoạt động, quản trị của TCTD theo các hình thức, biện pháp và lộ trình phù hợp với đặc điểm cụ thể của từng TCTD và phù hợp với cơ chế thị trường trên nguyên tắc thận trọng, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền và giữ vững sự ổn định, an toàn hệ thống; kiểm soát và nâng cao chất lượng tín dụng gắn với tăng cường xử lý nợ xấu theo nguyên tắc thị trường; hoàn thiện hành lang pháp lý hỗ trợ xử lý nợ xấu và cơ cấu lại các TCTD; việc xử lý nợ xấu phải gắn với việc triển khai các biện pháp phòng ngừa, hạn chế tối đa nợ xấu mới phát sinh và nâng cao chất lượng tín dụng của các TCTD; phát huy vai trò của Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC) trong việc xử lý nợ xấu để bảo đảm duy trì tỷ lệ nợ xấu ở mức an toàn, bền vững (dưới 3% tổng dư nợ).

II. Nhiệm vụ và giải pháp cụ thể

1. Đối với các đơn vị thuộc NHNN

Trên cơ sở phê duyệt và chỉ đạo của Chính phủ đối với Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020”, khẩn trương xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án với mục tiêu, lộ trình và phân công nhiệm vụ cụ th; NHNN (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) khẩn trương xây dựng khung Đề án cấu lại gắn với xử lý nợ xấu để hướng dẫn và chỉ đạo các TCTD xây dựng Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu theo đúng mục tiêu, định hướng và giải pháp trong Đề án cơ cấu lại gn với xử lý nợ xu giai đoạn 2016-2020 tổng thể chung của ngành Ngân hàng.

a) Về công tác cơ cấu lại các TCTD

- Tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các TCTD sáp nhập, hợp nhất, mua lại; nhà đầu tư có đủ điều kiện tham gia cơ cấu lại các TCTD đxử lý TCTD yếu kém, tăng quy mô và nâng cao năng lực cạnh tranh của các TCTD. Kiểm soát chặt chẽ việc cấp phép thành lập QTDND và mở rộng mạng lưới của các ngân hàng thương mại (NHTM); xây dựng và triển khai tiêu chí cấp phép mới đối với một số loại hình TCTD theo hướng chặt chẽ hơn, phù hợp với điều kiện thực tế trong nước và các cam kết quốc tế.

- Tập trung triển khai cơ cấu lại các NHTM được NHNN mua bt buộc trong thời gian qua theo phương án được phê duyệt. TCTD không đáp ứng được các chuẩn mực an toàn, TCTD không có phương án cơ cấu lại khả thi hoặc không thực hiện được phương án cơ cấu lại được phê duyệt sẽ buộc phải áp dụng các biện pháp can thiệp xử lý của Nhà nước thông qua sáp nhập, hợp nht, mua lại và bằng một số biện pháp khác phù hợp với cơ chế thị trường trên nguyên tắc thận trọng, bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền và giữ vững sự ổn định, an toàn hệ thống.

- Tăng cường củng cố, chấn chỉnh hệ thống QTDND; kiên quyết xử lý các QTDND yếu kém, không có khả năng phục hồi, không đxảy ra đvỡ gây mt ổn định kinh tế - xã hội và hoạt động ngân hàng ở địa phương. Xây dựng Đề án “Phát triển hệ thống QTDND đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030”. Tiếp tục thực hiện Đề án “Xây dựng và phát triển hệ thống tài chính vi mô tại Việt Nam đến hết năm 2020”; tạo điều kiện thuận lợi cho việc thành lập và phát triển các tổ chức tài chính vi mô, chương trình/dự án tài chính vi mô an toàn, hiệu quả.

- Đẩy mạnh cơ cấu lại các NHTM Nhà nước nhằm mục tiêu duy trì vai trò là lực lượng chủ lực, chủ đạo bảo đảm sự ổn định trên thị trường tin tệ và an toàn của hệ thống các TCTD. Triển khai phương án nâng cao năng lực tài chính của các NHTM Nhà nước sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

- Tăng cường năng lực tài chính của các TCTD, áp dụng chuẩn mực vốn Basel II và các nguyên tắc quản trị rủi ro theo thông lệ, chuẩn mực quốc tế đi đôi với việc đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ thông tin. Triển khai các biện pháp khuyến khích và bắt buộc (trong một số trường hợp cần thiết) tăng vốn điều lệ đcải thiện năng lực tài chính và mức độ an toàn, Kiểm soát việc phân phối lợi nhuận của các TCTD.

- Tăng cường cải thiện tính công khai, minh bạch trong hoạt động của TCTD; tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp xử lý vi phạm sở hữu vốn của cđông lớn, vn đsở hữu chéo, đầu tư chéo trong các NHTMCP; cơ cấu lại các công ty con, công ty liên kết, hạn chế mở rộng đầu tư ngoài lĩnh vực tài chính; đẩy mạnh thoái vốn đầu tư của các TCTD trong các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao, hiệu quả thấp; phối hợp với các Bộ, Ngành, địa phương đẩy mạnh thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước tại các TCTD.

b) Về công tác xử lý nợ xấu

- Tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nêu tại Đề án tái cơ cấu và xử lý nợ xấu của hệ thống các TCTD, đặc biệt là nợ xấu của TCTD yếu kém; chỉ đạo TCTD kết hợp triển khai các giải pháp xử lý nợ xấu với các giải pháp phòng ngừa, hạn chế nợ xấu mới phát sinh.

- Phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về hoạt động tín dụng; kiểm soát chặt chẽ tốc độ tăng trưởng và chất lượng tín dụng; kiên quyết xử lý những TCTD có nợ xấu lớn không tích cực xử lý nợ xấu, TCTD không thực hiện phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ theo quy định của pháp luật. NHNN không xem xét, chấp thuận mở mới chi nhánh, phòng giao dịch, máy rút tin tự động (ATM), văn phòng đại diện, hạn chế tạm ứng, chia cổ tức, lợi nhuận cho các cổ đông, thành viên góp vốn và áp dụng các biện pháp khác theo quy định của pháp luật Việt Nam đối với TCTD chưa phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ theo quy định của pháp luật, không thực hiện đúng kế hoạch xử lý nợ xấu

- Tổ chức triển khai các giải pháp mua, bán nợ xấu theo cơ chế thị trường, đồng thời từng bước hình thành thị trường mua bán nợ trên cơ sở minh bạch, làm rõ cơ chế cho sự tham gia của các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài.

- Tăng cường phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trong xử lý các khó khăn, vướng mc về pháp lý liên quan đến xử lý nợ xu và hỗ trợ TCTD, VAMC thu hồi nợ và xử lý tài sản bảo đảm, đặc biệt là đối với khách hàng vay chây ỳ, trốn tránh nghĩa vụ trả nợ.

c) Về tăng cường năng lực thể chế

Tham mưu Chính phủ trình Quốc hội hoàn thiện khuôn khổ pháp lý hỗ trợ tái cơ cấu các TCTD, xử lý nợ xấu và tăng cường sự an toàn, ổn định trong hoạt động ngân hàng nhằm giải quyết những vấn đề bất cập, xung đột pháp lý giữa các văn bản quy phạm pháp luật ngành Ngân hàng với các văn bản quy phạm pháp luật khác liên quan để tháo gỡ khó khăn trong việc xử lý nợ xu; bổ sung các quy định để tăng cường xử lý việc sở hữu chéo, ngăn ngừa lạm dụng quyền quản trị, điều hành, quyền cổ đông lớn để thao túng hoạt động của các TCTD và các bất cập về pháp lý liên quan khác.

- Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện căn bản, đồng bộ khung pháp lý về an toàn hoạt động ngân hàng, thanh tra, giám sát ngân hàng, quản trị và hoạt động của các TCTD phù hợp hơn với thông lệ, chuẩn mực quốc tế và đáp ứng yêu cầu mở cửa thị trường tài chính, quản lý, phát triển hệ thống ngân hàng trong giai đoạn hiện nay, đồng thời tạo môi trường pháp lý thuận lợi, an toàn hơn cho hoạt động kinh doanh của các TCTD, cơ cấu lại các TCTD và xử lý nợ xấu. Trong đó, ưu tiên ban hành và triển khai thực hiện các quy định về trình tự, thủ tục thanh tra, giám sát ngân hàng; các quy định về quản trị rủi ro của TCTD và triển khai Basel II; nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các quy định về các tỷ lệ, giới hạn an toàn; quy định về mua, bán và xử lý nợ xấu.

- Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện mô hình tổ chức và hoạt động của Cơ quan TTGSNH; nghiên cứu, đề xuất đơn vị đầu mối quản lý, thanh tra, giám sát đối với QTDND; hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các đơn vị liên quan trong việc thực hiện nhiệm vụ thanh tra, giám sát, quản lý, cấp phép; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, xử lý kịp thời các kiến nghị, đề nghị của NHNN chi nhánh và TCTD.

- Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy; bổ sung lực lượng cán bộ thanh tra, giám sát và phát triển đội ngũ cán bộ có đủ năng lực làm trưởng đoàn thanh tra; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, bản lĩnh và đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ thanh tra.

- Tăng cường phổ biến, quán triệt tuyên truyền các chủ trương, chính sách, quy định của pháp luật và tình hình, kết quả thực hiện về hoạt động ngân hàng, cơ cấu lại các TCTD, xử lý nợ xấu để tạo sự nhận thức đúng đắn, đồng thuận trong ngành Ngân hàng và trong xã hội.

d) Về công tác thanh tra, giám sát ngân hàng

[...]