Những hình thức lừa đảo online phổ biến hiện nay? Lừa đảo online bị xử phạt như thế nào?

Nội dung chính

Những hình thức lừa đảo online phổ biến hiện nay?

Hiện nay, có nhiều hình thức lừa đảo trực tuyến tinh vi và phổ biến mà người dùng internet nên cảnh giác. Dưới đây là một số hình thức lừa đảo online phổ biến:

(1) Lừa đảo qua email giả mạo (Phishing)

Kẻ lừa đảo sẽ giả mạo email từ các tổ chức uy tín, ngân hàng hoặc trang thương mại điện tử để yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân, mật khẩu, hoặc thông tin thẻ tín dụng. Những email này thường kèm theo các liên kết dẫn đến trang web giả mạo trông giống trang web thật để lừa người dùng.

(2) Lừa đảo qua tin nhắn SMS giả mạo (Smishing)

Smishing là dạng lừa đảo qua tin nhắn SMS, trong đó kẻ gian giả mạo tin nhắn từ các tổ chức hoặc dịch vụ để lừa người dùng nhấp vào liên kết độc hại hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Các tin nhắn này thường báo có giao dịch bất thường, khuyến mãi lớn, hoặc trúng thưởng.

(3) Lừa đảo qua cuộc gọi giả danh (Vishing)

Trong hình thức này, kẻ lừa đảo giả danh là nhân viên ngân hàng, công ty tài chính, hoặc cơ quan chính phủ để gọi điện cho nạn nhân và yêu cầu cung cấp thông tin tài chính hoặc các thông tin bảo mật khác. Mục đích là để chiếm đoạt tiền từ tài khoản hoặc thông tin cá nhân của nạn nhân.

(4) Lừa đảo qua mạng xã hội

Kẻ gian có thể lập tài khoản giả mạo để tiếp cận người dùng, giả vờ là bạn bè hoặc người thân và yêu cầu chuyển tiền gấp vì lý do khẩn cấp. Ngoài ra, còn có những chiêu trò trúng thưởng, quà tặng miễn phí trên mạng xã hội để lừa người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc đóng phí trước.

(5) Lừa đảo đầu tư tài chính và tiền điện tử

Kẻ gian thường quảng cáo các cơ hội đầu tư lợi nhuận cao qua các nền tảng truyền thông xã hội, nhắn tin hoặc email, lôi kéo người dùng đầu tư vào các dự án "ảo" hoặc sàn giao dịch tiền điện tử giả mạo. Khi có nhiều người đầu tư, kẻ lừa đảo sẽ biến mất cùng với số tiền đã chiếm đoạt.

(6) Lừa đảo mua sắm online

Kẻ gian lập các trang web hoặc tài khoản bán hàng giả mạo trên mạng xã hội, đăng bán các sản phẩm với giá hấp dẫn. Người dùng có thể chuyển tiền nhưng không nhận được hàng hoặc nhận được sản phẩm khác so với mô tả. Các hình thức này chủ yếu lợi dụng lòng tin của người dùng đối với các ưu đãi giá rẻ.

(7) Lừa đảo việc làm trực tuyến

Nhiều kẻ gian đăng tuyển dụng công việc giả mạo, yêu cầu ứng viên cung cấp thông tin cá nhân hoặc đóng phí trước để nhận việc. Những công việc này thường hứa hẹn mức thu nhập cao và yêu cầu ít kỹ năng, nhằm lôi kéo những người đang tìm việc.

Để phòng tránh các hình thức lừa đảo này, người dùng nên kiểm tra kỹ nguồn gốc thông tin, tránh nhấp vào các liên kết không rõ nguồn gốc và không cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài chính cho những nguồn không đáng tin.

Những hình thức lừa đảo online phổ biến hiện nay? Lừa đảo online bị xử phạt như thế nào? (Hình từ Internet)

Lừa đảo online bị xử phạt như thế nào?

Hành vi lừa đảo online sẽ bị xử phạt hành chính hoặc phải chịu trách nhiệm hình sự tùy vào mức độ lỗi của người gây ra hành vi, như sau: 

*Xử phạt vi phạm hành chính:

Căn cứ theo điểm c khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về việc dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác như sau:

Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của tổ chức, cá nhân khác

1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Trộm cắp tài sản, xâm nhập vào khu vực nhà ở, kho bãi hoặc địa điểm khác thuộc quản lý của người khác nhằm mục đích trộm cắp, chiếm đoạt tài sản;

b) Công nhiên chiếm đoạt tài sản;

c) Dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc đến thời điểm trả lại tài sản do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

Theo đó, hành vi dùng thủ đoạn gian dối hay lừa đảo để chiếm đoạt tài sản của người khác sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. 

*Truy cứu trách nhiệm hình sự:

Căn cứ theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về việc truy cứu trách nhiệm hình sự tội chiếm đoạt tài sản như sau:

(1) Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

- Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 Bộ luật Hình sự 2015, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ

(2) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

- Có tổ chức;

- Có tính chất chuyên nghiệp;

- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

- Tái phạm nguy hiểm;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

-  Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

(3) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

- Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

(4) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

- Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

- Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

(5) Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Biện pháp giúp phòng tránh lừa đảo online

Để phòng tránh lừa đảo online, người dùng cần áp dụng các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân và thận trọng khi truy cập internet. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả:

(1) Cảnh giác với email và tin nhắn lạ

Không nên nhấp vào các liên kết hoặc tải tệp đính kèm trong email và tin nhắn từ người gửi không quen thuộc. Cẩn thận với các email hoặc tin nhắn thông báo trúng thưởng, khuyến mãi hoặc yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân vì đây thường là các dấu hiệu của lừa đảo.

(2)  Xác thực kỹ thông tin trước khi giao dịch

Khi nhận cuộc gọi yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc thông tin tài khoản, hãy xác thực lại thông tin với tổ chức chính thống qua số điện thoại chính thức. Tránh cung cấp mật khẩu hoặc thông tin bảo mật qua điện thoại hoặc email.

(3)  Sử dụng mật khẩu mạnh và khác biệt cho mỗi tài khoản

Tạo mật khẩu mạnh và khó đoán cho các tài khoản cá nhân, sử dụng cả chữ hoa, chữ thường, số, và ký tự đặc biệt. Không sử dụng cùng một mật khẩu cho nhiều tài khoản, để tránh rủi ro nếu một tài khoản bị lộ thông tin.

(4) Kích hoạt xác thực hai yếu tố

Sử dụng xác thực hai yếu tố cho các tài khoản quan trọng như email, tài khoản ngân hàng và mạng xã hội để tăng cường bảo mật. Xác thực hai yếu tố giúp giảm nguy cơ bị hack ngay cả khi kẻ gian biết mật khẩu của bạn.

(5) Kiểm tra kỹ đường dẫn và website

Kiểm tra URL của các website để đảm bảo đang truy cập vào trang chính thức (chẳng hạn URL của ngân hàng hoặc các trang thương mại điện tử lớn). Tránh truy cập vào các đường dẫn từ email hoặc tin nhắn nếu nghi ngờ nguồn gốc.

(6) Cài đặt và cập nhật phần mềm bảo mật

Sử dụng phần mềm diệt virus và cập nhật thường xuyên để bảo vệ thiết bị khỏi mã độc và phần mềm gián điệp. Hệ điều hành và ứng dụng cũng cần được cập nhật để vá các lỗ hổng bảo mật.

(7) Không chia sẻ thông tin cá nhân quá mức trên mạng xã hội

Hạn chế đăng tải thông tin cá nhân như ngày sinh, số điện thoại, địa chỉ trên mạng xã hội vì kẻ gian có thể sử dụng thông tin này để tạo hồ sơ giả mạo. Cài đặt quyền riêng tư cho các bài đăng trên mạng xã hội để chỉ bạn bè hoặc người quen mới có thể xem.

(8) Kiểm tra kỹ trước khi đầu tư

Cẩn thận với các lời mời gọi đầu tư hứa hẹn lợi nhuận cao hoặc quá dễ dàng, đặc biệt là trong các dự án tài chính và tiền điện tử không rõ nguồn gốc. Nên tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến từ các nguồn uy tín trước khi đầu tư vào các dự án hoặc nền tảng mới.

(9)  Báo cáo các dấu hiệu lừa đảo

Khi nghi ngờ bị lừa đảo, hãy liên hệ với ngân hàng, các tổ chức liên quan và cơ quan chức năng để được hỗ trợ. Báo cáo các tin nhắn, email hoặc tài khoản giả mạo với nhà cung cấp dịch vụ để góp phần giảm thiểu tình trạng lừa đảo.

(10) Nâng cao nhận thức và cập nhật thông tin

Thường xuyên tìm hiểu về các hình thức lừa đảo mới nhất để biết cách nhận diện và phòng tránh. Tham gia các khóa học hoặc đọc các tài liệu liên quan đến an toàn mạng, nhằm nâng cao kỹ năng bảo vệ bản thân khi sử dụng internet.

Việc kết hợp các biện pháp này sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo trực tuyến và bảo vệ thông tin cá nhân hiệu quả hơn.