Khu vực được ưu tiên bố trí tái định cư theo quy định pháp luật gồm những khu vực nào?

Nội dung chính

Thế nào là tái định cư?

Theo khoản 39 Điều 3 Luật Đất đai 2024 thì tái định cư là việc Nhà nước thực hiện bồi thường bằng đất ở hoặc bằng nhà ở tại khu tái định cư hoặc địa điểm khác phù hợp cho người có đất thu hồi hoặc hỗ trợ bằng giao đất ở, nhà ở tái định cư cho người không đủ điều kiện bồi thường về đất ở theo quy định của Luật này nhưng không còn chỗ ở nào khác.

Khu vực nào được xác định là phù hợp và được ưu tiên bố trí tái định cư theo quy định pháp luật?

Căn cứ khoản 3 Điều 110 Luật Đất đai 2024 quy định về khu vực được ưu tiên bố trí tái định cư như sau:

Điều 110. Lập và thực hiện dự án tái định cư, khu tái định cư

[...]

3. Địa điểm tái định cư được lựa chọn theo thứ tự ưu tiên sau đây:

a) Tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất bị thu hồi;

b) Tại địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất bị thu hồi đối với trường hợp tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;

c) Tại địa bàn khác có điều kiện tương đương trong trường hợp tại địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;

d) Ưu tiên lựa chọn khu đất có vị trí thuận lợi để hình thành khu tái định cư.

4. Khu tái định cư sau khi đã giao đất tái định cư mà còn quỹ đất thì ưu tiên giao đất cho cá nhân thuộc đối tượng được giao đất ở không đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này; trường hợp vẫn còn quỹ đất thì giao đất cho cá nhân thuộc đối tượng được giao đất ở thông qua đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này.

Như vậy, thứ tự ưu tiên khi lựa chọn địa điểm tái định cư được xác định rõ ràng nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân có đất bị thu hồi.

Cụ thể, ưu tiên đầu tiên là tái định cư ngay tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất bị thu hồi. Trong trường hợp khu vực chọn bất khả thi, sẽ xem xét đến cấp huyện. Nếu cả hai đều không có đất phù hợp, sẽ lựa chọn địa bàn khác có điều kiện tương đương.

Ngoài ra, việc lựa chọn khu đất có vị trí thuận lợi, hạ tầng đồng bộ được ưu tiên nhằm bảo đảm điều kiện sinh sống và ổn định lâu dài cho người dân tái định cư. Sau khi hoàn thành việc bố trí tái định cư, phần diện tích đất còn lại sẽ được sử dụng để giao đất cho cá nhân theo quy định, trong đó ưu tiên hình thức giao đất không thông qua đấu giá trước khi tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.

Khu vực được ưu tiên bố trí tái định cư theo quy định pháp luật gồm những khu vực nào? (Hình từ Internet)

Phương án tái định cư gồm những nội dung gì?

Căn cứ khoản 1 Điều 3 Nghị định 88/2024/NĐ-CP quy định về phương án tái định cư bao gồm các nội dung như sau:

- Tổng diện tích đất thu hồi (tổng hợp các phương án chi tiết tại khoản 2 Điều này), diện tích từng loại đất thu hồi;

- Tổng số người có đất thu hồi;

- Phương án đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm (nếu có);

- Phương án bố trí tái định cư: số hộ gia đình, cá nhân được bố trí tái định cư, các khu tái định cư, địa điểm khu tái định cư, hình thức tái định cư (bằng đất, bằng nhà ở) (nếu có);

- Phương án di dời mồ mả trong phạm vi đất thu hồi (nếu có);

- Phương án di chuyển các công trình hạ tầng trong phạm vi đất thu hồi (nếu có);

- Kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bao gồm: tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; chi phí bảo đảm cho việc tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và chi phí khác;

- Tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

- Phương án chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với từng người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản;

- Các nội dung khác liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (nếu có).

Khu vực tái định cư phải đảm bảo được những điều kiện gì?

Căn cứ khoản 2 Điều 110 Luật Đất đai 2024 quy định về lập, thực hiện dự án tái định cư, khu tái định cư như sau:

Điều 110. Lập và thực hiện dự án tái định cư, khu tái định cư

1. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư theo quy định của pháp luật.

2. Khu tái định cư bảo đảm các điều kiện sau đây:

a) Hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư tối thiểu phải đạt tiêu chuẩn nông thôn mới đối với khu vực nông thôn, đạt tiêu chuẩn đô thị đối với khu vực đô thị, trong đó: đường giao thông bảo đảm kết nối với khu vực lân cận, điện chiếu sáng và điện sinh hoạt, hệ thống cấp, thoát nước, thông tin liên lạc, xử lý môi trường;

b) Hạ tầng xã hội khu tái định cư phải bảo đảm khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, chợ, thương mại, dịch vụ, vui chơi, giải trí, nghĩa trang;

c) Phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng, miền.

[...]

Như vậy, khu tái định cư phải đảm bảo các điều kiện như sau:

Hạ tầng kỹ thuật tại khu tái định cư phải đáp ứng tiêu chuẩn nông thôn mới đối với khu vực nông thôn và tiêu chuẩn hạ tầng đô thị đối với khu vực đô thị. Các hạng mục hạ tầng cần thiết bao gồm: hệ thống giao thông kết nối với khu vực lân cận, điện chiếu sáng, điện sinh hoạt, hệ thống cấp thoát nước, hạ tầng thông tin liên lạc và công trình xử lý môi trường.

Hạ tầng xã hội cần đảm bảo khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, chợ, thương mại, dịch vụ vui chơi, giải trí, và nghĩa trang.

Ngoài ra, khu tái định cư phải phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng miền.