Tết Nguyên Tiêu là ngày gì? Tết Nguyên Tiêu theo phong tục thường làm gì?
Nội dung chính
Tết Nguyên Tiêu là ngày gì? Tên gọi khác của Tết Nguyên Tiêu?
Tết Nguyên Tiêu, còn gọi là Lễ Thượng Nguyên, là một ngày lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa Á Đông, đặc biệt tại Trung Quốc, Việt Nam, và các quốc gia có cộng đồng người Hoa sinh sống. Ngày này diễn ra vào rằm tháng Giêng (ngày 15 tháng 1 âm lịch), đánh dấu ngày trăng tròn đầu tiên của năm mới âm lịch.
Tết Nguyên Tiêu mang ý nghĩa cầu bình an, may mắn, và hạnh phúc cho cả năm. Đây cũng là dịp để mọi người hướng về tổ tiên, cầu nguyện cho gia đình, và tham gia các hoạt động văn hóa, lễ hội.
Tết Nguyên Tiêu mang đậm ý nghĩa tâm linh và gắn liền với Phật giáo. Người dân thường đi lễ chùa, cầu phúc lộc, bình an cho cả năm. Tên gọi khác của Tết Nguyên Tiêu là:
- Lễ Thượng Nguyên: Theo truyền thống Á Đông, lễ này nằm trong hệ thống ba lễ lớn của năm âm lịch:
+ Thượng Nguyên (Rằm tháng Giêng, cầu bình an và may mắn),
+ Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy, xá tội vong nhân),
+ Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười, tạ ơn trời đất, cầu cho vụ mùa).
- Tết Nguyên tiêu 2025 là ngày 15/01/2025 âm lịch rơi vào ngày 14/02/2025 (Thứ tư) dương lịch.
Tết Nguyên Tiêu là ngày gì? Tết Nguyên Tiêu theo phong tục thường làm gì? (Hình từ internet)
Tết Nguyên Tiêu theo phong tục thường làm gì?
Tết Nguyên Tiêu (Rằm tháng Giêng) là một ngày lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa đặc sắc. Dưới đây là một số nét văn hóa đặc trưng trong ngày này:
* Đi lễ chùa, lễ Phật cầu bình an
Vào Tết Nguyên Tiêu, người dân Việt Nam thường đến chùa lễ Phật để cầu mong bình an, sức khỏe, và may mắn cho gia đình trong cả năm. Đây là dịp quan trọng để thực hiện nghi thức cúng Phật, dâng sớ và bày tỏ lòng thành kính.
Nhiều ngôi chùa lớn ở Việt Nam như chùa Bái Đính (Ninh Bình), chùa Yên Tử (Quảng Ninh), và chùa Vĩnh Nghiêm (TP.HCM) thu hút đông đảo người dân trong dịp này.
* Cúng Rằm tháng Giêng
Theo quan niệm dân gian, "Lễ Phật quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng". Vì vậy, mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng rất được chú trọng. Mâm cỗ thường gồm các món chay hoặc mặn, hoa quả tươi, bánh trôi, bánh chay, và các loại bánh truyền thống.
Người Việt cúng Rằm tháng Giêng để cầu cho gia đình thuận hòa, công việc hanh thông, và cuộc sống ấm no.
* Tổ chức lễ hội văn hóa
Nhiều địa phương ở Việt Nam tổ chức các lễ hội truyền thống trong dịp Tết Nguyên Tiêu. Một số lễ hội nổi bật bao gồm:
- Lễ hội chùa Hương (Hà Nội): Diễn ra vào rằm tháng Giêng, thu hút hàng triệu phật tử và du khách.
- Lễ hội đền Trần (Nam Định): Lễ khai ấn cầu phúc được tổ chức vào dịp này.
- Lễ hội Nguyên Tiêu của người Hoa (TP.HCM): Đây là lễ hội đậm nét văn hóa của cộng đồng người Hoa, với các hoạt động múa lân, rước đèn lồng, và giải câu đố đèn.
* Treo đèn lồng và múa lân
Tại các khu vực có đông người Hoa sinh sống như Quận 5 (TP.HCM), Tết Nguyên Tiêu được tổ chức rất sôi động. Người dân treo đèn lồng đỏ trước nhà để cầu tài lộc, phước lành và tham gia các màn múa lân rước đèn. Đèn lồng rực rỡ tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc và đoàn viên.
* Ăn bánh trôi, bánh chay
Bánh trôi, bánh chay là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết Nguyên Tiêu. Những viên bánh tròn, trắng, mềm dẻo tượng trưng cho sự đoàn viên và viên mãn trong cuộc sống.
Món bánh này không chỉ được thưởng thức mà còn là lễ vật dâng lên tổ tiên và thần linh.
* Cầu tài lộc, giải hạn
Nhiều người dân Việt Nam tổ chức lễ dâng sao giải hạn vào rằm tháng Giêng, đặc biệt với những ai gặp sao xấu chiếu mệnh trong năm. Đây là nghi thức quan trọng nhằm hóa giải vận xui và cầu bình an.
Ngoài ra, các nghi thức cầu tài lộc cũng được thực hiện tại nhà hoặc tại các đền, phủ linh thiêng.
Tết Nguyên Tiêu còn là dịp để mọi người sum vầy, quây quần bên gia đình và tham gia các hoạt động cộng đồng. Đây là thời điểm gắn kết tình cảm gia đình và xã hội sau những ngày đầu năm.
Nơi đông vui nhất TP HCM dịp Tết Nguyên Tiêu
Tại TP.HCM, quận 5 là nơi sôi động và nơi đông vui nhất TP HCM dịp Tết Nguyên Tiêu. Đây là trung tâm của cộng đồng người Hoa tại thành phố, nơi lễ hội Nguyên Tiêu được tổ chức với quy mô lớn, mang đậm dấu ấn văn hóa độc đáo.
Du khách có thể tham gia vào không khí lễ hội náo nhiệt, chiêm ngưỡng những màn trình diễn đặc sắc và thưởng thức các món ăn truyền thống. Dưới đây là ba địa điểm nổi bật không nên bỏ lỡ:
(1) Chùa Bà Thiên Hậu (710 Nguyễn Trãi, Quận 5)
Chùa Bà Thiên Hậu là một trong những địa điểm linh thiêng nhất của cộng đồng người Hoa tại TP.HCM. Đây là nơi người dân đến cầu bình an, may mắn, và tài lộc trong dịp Tết Nguyên Tiêu.
Không khí tại chùa luôn nhộn nhịp với các nghi thức cúng bái truyền thống, dâng hương, và lễ cầu an. Du khách còn có thể chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính mang phong cách Trung Hoa.
(2) Các Tuyến Phố Sôi Động Tại Quận 5
* Phố Lồng Đèn - Lương Nhữ Học
Tuyến phố này trở thành biểu tượng mỗi dịp Tết Nguyên Tiêu, với hàng trăm chiếc lồng đèn đỏ rực được treo khắp nơi, mang đến một không gian đầy sắc màu và đậm chất truyền thống.
Du khách có thể tham gia chụp ảnh, ngắm đèn, và thưởng thức không khí lễ hội náo nhiệt.
* Phố Ẩm Thực Hà Tôn Quyền
Hà Tôn Quyền được biết đến như con phố "sủi cảo" của người Hoa. Trong dịp Tết Nguyên Tiêu, nơi đây bày bán rất nhiều món ăn truyền thống như sủi cảo, chè trôi nước, và các loại bánh may mắn.
Không gian lễ hội kết hợp với hương vị ẩm thực độc đáo thu hút đông đảo du khách.
(3) Chùa Ôn Lăng
Địa chỉ: Số 12 Lão Tử, phường 11, quận 5, TP.HCM.
Chùa Ôn Lăng là một trong những ngôi chùa lớn và linh thiêng nhất của cộng đồng người Hoa tại TP.HCM. Nơi đây không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là một công trình kiến trúc độc đáo mang đậm phong cách Trung Hoa.
