Quyết định 5913/QĐ-BYT năm 2021 phê duyệt tài liệu “Tiêu chí và hướng dẫn đánh giá công nhận Bệnh viện thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc” do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành

BỘ Y TẾ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 5913/QĐ-BYT

Hà Nội, ngày 29 tháng 12 năm 2021

Nơi nhận:
- Như Điều 4;
- Bộ trưởng Bộ Y tế (để báo cáo);
- Các Thứ trưởng (để phối hợp chỉ đạo);
- Cổng Thông tin điện tử Bộ Y tế;
- Lưu: VT, BM-TE.

KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG




Nguyễn Trường Sơn

BỘ Y TẾ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 5913/QĐ-BYT

Hà Nội, ngày 29 tháng 12 năm 2021

Nơi nhận:
- Như Điều 4;
- Bộ trưởng Bộ Y tế (để báo cáo);
- Các Thứ trưởng (để phối hợp chỉ đạo);
- Cổng Thông tin điện tử Bộ Y tế;
- Lưu: VT, BM-TE.

KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG




Nguyễn Trường Sơn

Tên bà mẹ

Số điện thoại bà mẹ

Ngày xuất viện

Sinh thường/sinh mổ

Tên bà mẹ/người chăm sóc trẻ

Tên trẻ

Số điện thoại bà mẹ/người chăm sóc trẻ

Ngày sinh

Ngày xuất viện

Sinh non tháng (< 37 tuần)/ Sinh đủ tháng (≥ 37 tuần)

Nội dung phỏng vấn

PNMT #1

PNMT #2

PNMT #3

PNMT #4

PNMT #5

Được nhân viên y tế tư vấn về NCBSM trong khi khám thai

1

Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ

2

Tác hại của bình bú và sữa công thức

3

Kích thước dạ dày trẻ trong 3 ngày đầu

4

Thời gian bú mẹ hoàn toàn

5

Thời gian bú mẹ kéo dài

Kể được 3 lợi ích NCBSM

6

Kể đúng được 3 lợi ích NCBSM

Biết được thế nào là bú mẹ hoàn toàn

7

Đúng (không cho trẻ ăn, uống bất kỳ thức ăn, đồ uống nào, trừ các trường hợp phải bổ sung vitamin, thuốc theo chỉ định của bác sĩ)

8

Đúng (thời gian bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu)

Biết được thời gian bú kéo dài

9

Đúng (thời gian bú kéo dài đến ít nhất 24 tháng)

Tổng điểm

Nội dung quan sát

Ca sinh #1

Ca sinh #2

Ca sinh #3

I. CHUẨN BỊ TRƯỚC SINH:

1. Kiểm tra nhiệt độ phòng, tắt quạt

2. Rửa tay (lần thứ nhất)

3. Đặt khăn khô trên bụng sản phụ

4. Chuẩn bị khu vực hồi sức, bật giường sưởi (giường hồi sức khô, sạch, ấm)

5. Kiểm tra bóng và mặt nạ tại khu vực hồi sức, nguồn oxy có hoạt động không

6. Kiểm tra máy hút, ống hút và áp lực hút

7. Rửa tay (lần thứ hai)

8. Đeo 2 đôi găng tay vô khuẩn (nếu chỉ có 1 người đỡ)

9. Chuẩn bị kềm, kẹp rốn, kéo theo thứ tự cho dễ dùng

10. Kiểm tra đủ điều kiện (tầng sinh môn phồng căng, ngôi thai thập thò âm hộ) thì tiến hành đỡ đẻ

II. ĐỠ ĐẺ:

Đỡ đầu

11. Dùng 1 tay giữ tầng sinh môn qua 1 miếng gạc (hoặc khăn vô khuẩn)

12. Hai ngón 2 và 3 của tay kia ấn nhẹ vùng chỏm giúp đầu cúi hơn

13. Khi chỏm đã lộ ra khỏi âm hộ, 1 bàn tay ôm lấy chỏm hướng lên trên để các phần trán, mắt, mũi, miệng, cằm sổ ra ngoài. Khi thực hiện các thao tác này hướng dẫn bà mẹ ngừng rặn

14. Tay còn lại vẫn giữ tầng sinh môn

15. Khi đầu đã sổ hoàn toàn, chờ cho đầu thai nhi tự xoay, người đỡ đẻ mới giúp đầu xoay tiếp cho chẩm sang hẳn 1 phía (trái ngang hay phải ngang)

Đỡ vai

16. Kiểm tra xem có dây rốn quấn cổ hay không. Nếu có tháo vòng dây rốn. Nếu dây rốn quấn cổ chặt thì phải luồn 2 kẹp, kẹp cắt dây rốn giữa 2 kẹp trước khi sổ vai

17. Áp 2 bàn tay vào 2 bên thái dương của thai

18. Kéo nhẹ thai xuống về phía chân của người đỡ đẻ và hướng dẫn sản phụ rặn nhẹ cho đến khi vai trước sổ

19. Để đỡ vai sau, 1 bàn tay ôm lấy đầu thai nhi cho phần gáy nằm giữa ngón 1 và 2 để kéo đầu lên trên

20. Bàn tay còn lại vẫn giữ tầng sinh môn để tránh bị rách khi vai sổ

Đỡ mông và chi

21. Tay giữ gáy thai khi đỡ vai sau vẫn nguyên, tay giữ tầng sinh môn chuyển theo các phần ngực bụng, mông và chi dưới của thai

22. Khi đến bàn chân của thai thì nhanh chóng bắt lấy để cho bàn chân nằm giữa khe các ngón 2, 3, 4 của tay đỡ mông. Trẻ được giữ theo tư thế nằm ngang

III. CÁC VIỆC CẦN LÀM NGAY SAU KHI SINH CHO MẸ VÀ CON

23. Đọc to thời điểm sinh (giờ, phút), giới tính

24. Lau khô trẻ trong vòng 5 giây đầu tiên sau khi đẻ

25. Lau khô trẻ kỹ lưỡng (mắt, mặt, đầu, ngực, bụng, tay, chân, lưng, mông, và bộ phận sinh dục) trong 30 giây

26. Loại bỏ khăn ướt

27. Trẻ được tiếp xúc da kề da với mẹ

28. Phủ khăn khô lên người trẻ và đội mũ cho trẻ

29. Kiểm tra xem có thai thứ hai không

30. Tiêm bắp Oxytocin cho mẹ trong vòng 1 phút

31. Tháo cặp găng tay thứ nhất

32. Kiểm tra dây rốn trước khi kẹp, chỉ kẹp khi dây rốn ngừng đập (thông thường là 1 - 3 phút)

33. Kẹp thứ nhất cách chân rốn 2 cm, vuốt máu dây rốn về phía mẹ.

34. Kẹp thứ 2 cách kẹp thứ nhất 3 cm (hoặc cách chân rốn 5cm). Cắt dây rốn gần kẹp thứ nhất bằng kéo vô khuẩn

35. Đỡ nhau: Một tay cầm kẹp dây rốn. Một tay đặt lên bụng vùng trên khớp vệ, chờ tử cung co chặt thì giữ và đẩy tử cung về phía xương ức

36. Kéo dây rốn có kiểm soát, nhẹ nhàng theo hướng của cơ chế đẻ trong khi tay để trên bụng sản phụ đẩy tử cung theo chiều ngược lại

37. Khi bánh nhau đã ra đến âm hộ, tay giữ dây rốn hạ thấp xuống để sức nặng bánh nhau kéo màng nhau ra. Nếu màng nhau không bong ra thì nâng bánh nhau bằng hai tay đồng thời xoắn theo một chiều cho màng nhau bong hoàn toàn

38. Xoa đáy tử cung qua thành bụng sản phụ đến khi tử cung co tốt 15 phút 1 lần trong 2 giờ đầu sau đẻ

39. Kiểm tra nhau: khi tử cung co tốt và không có dấu hiệu chảy máu mới tiến hành kiểm tra nhau

40. Tư vấn cho mẹ về những dấu hiệu đòi bú của trẻ (chảy nước dãi, mở miệng, lè lưỡi/liếm, gặm tay, bò trườn). Giải thích cho bà mẹ trẻ sẽ được đặt da kề da với mẹ sau sinh liên tục ít nhất 90 phút và hoàn thành cữ bú mẹ đầu tiên trước khi tách mẹ để cân và nhận các chăm sóc khác

Tổng điểm

Hoạt động

Ca mổ #1

Ca mổ #2

I. CHUẨN BỊ TRƯỚC MỔ:

1. Kiểm tra nhiệt độ phòng, tắt quạt

2. Điều dưỡng/hộ sinh chăm sóc trẻ rửa tay

3. Chuẩn bị khu vực hồi sức trẻ sơ sinh, bật giường sưởi hồi sức

4. Kiểm tra bóng, mặt nạ, máy hút, ống hút và nguồn oxy có làm việc không

5. Rửa tay ngoại khoa, mặc áo vô khuẩn, đi găng (phẫu thuật viên và nữ hộ sinh đón trẻ)

6. Chuẩn bị dụng cụ kẹp rốn

7. Trải một khăn vô khuẩn lên hai đùi sản phụ phía dưới vết mổ tại thời điểm lấy thai

II. CÁC VIỆC CẦN LÀM NGAY SAU KHI LẤY THAI RA

8. Đọc to thời điểm sinh (giờ, phút), giới tính

9. Đặt trẻ lên tấm khăn khô trên đùi bà mẹ

10. Lau khô cho trẻ được bắt đầu trong vòng 5 giây đầu tiên sau khi sinh

11. Lau khô trẻ kỹ lưỡng theo trình tự (mắt, mặt, đầu, ngực, bụng, tay, chân, lưng, mông, và bộ phận sinh dục) trong 30 giây

12. Loại bỏ khăn ướt, quấn trẻ vào tấm khăn khô và đội mũ cho trẻ

13. Kiểm tra xem có thai thứ hai không

14. Tiêm Oxytocin cho mẹ trong vòng 1 phút

15. Kiểm tra dây rốn trước khi kẹp, chỉ kẹp khi dây rốn ngừng đập (thông thường là 1 - 3 phút)

16. Kẹp dây rốn cách chân rốn 2 cm, vuốt máu dây rốn về phía mẹ

17. Kẹp thứ 2 cách kẹp thứ nhất 3 cm (hoặc cách chân rốn 5cm). Cắt gần kẹp 1 bằng kéo vô khuẩn

18. Giao trẻ cho hộ sinh/điều dưỡng đang chờ sẵn

19. Đặt trẻ nằm sấp trên ngực mẹ tiếp xúc da kề da

20. Phủ khăn khô che lưng trẻ

21. Tư vấn cho mẹ về những dấu hiệu trẻ sẵn sàng (chảy nước dãi, mở miệng, lè lưỡi/liếm, gặm tay, bò trườn) và hỗ trợ trẻ ngậm bắt vú tốt. Giải thích cho bà mẹ trẻ sẽ được đặt da kề da với mẹ sau sinh liên tục ít nhất 90 phút và hoàn thành cữ bú mẹ đầu tiên trước khi tách mẹ để cân và nhận các chăm sóc khác

Tổng điểm

Nội dung

Bà mẹ sinh thường

Bà mẹ sinh mổ

#1

#2

#3

#4

#5

#1

#2

#3

#4

#5

1. Bà mẹ có bị ấn đẩy bụng trong khi chuyển dạ không? (Không = 1 điểm, Có = 0 điểm)

2. Trẻ có được đặt tiếp xúc da kề da với mẹ ngay sau sinh không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

3. Trẻ được tiếp xúc da kề da liên tục bao lâu? (≥ 90 phút = 1 điểm; < 90 phút = 0 điểm)

4. Trẻ được cho bú lần đầu tiên bao lâu sau sinh? (15-90 phút = 1 điểm; khác = 0 điểm)

5. Trẻ được tắm bao lâu sau khi sinh? (≥ 24 giờ = 1 điểm; < 24 giờ = 0 điểm)

6. Trẻ có được nằm với mẹ trong suốt thời gian ở bệnh viện không (cho trẻ sơ sinh nằm gần mẹ)? (cùng phòng là được tính) (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

7. Kể từ khi sinh, trẻ có được cho uống thứ gì khác ngoài sữa mẹ không? (Không = 1 điểm, Có = 0 điểm)

8. Trẻ có sử dụng bình bú và vú ngậm nhân tạo không? (Không = 1 điểm, Có = 0 điểm)

9. Có bôi gì lên cuống rốn của trẻ và có băng rốn trẻ không? (Không cả 2 câu = 1 điểm; Có 1 trong 2 câu = 0 điểm)

10. Bà mẹ có được các công ty sữa tặng sữa công thức, bình bú hay quà có hình ảnh sản phẩm sữa cho trẻ dưới 24 tháng/bình bú/hình núm vú giả không? (Không = 1 điểm, Có = 0 điểm)

11. Bà mẹ có được nhân viên y tế tại bệnh viện tư vấn về lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

12. Bà mẹ có được nhân viên y tế tại bệnh viện hướng dẫn các dấu hiệu trẻ đòi bú không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

13. Bà mẹ có được nhân viên y tế tại bệnh viện hướng dẫn cách đặt trẻ vào vú mẹ không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

14. Bà mẹ có được nhân viên y tế tại bệnh viện hướng dẫn cách giúp trẻ ngậm bắt vú không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

15. Bà mẹ có được nhân viên y tế tại bệnh viện hướng dẫn các dấu hiệu trẻ ngậm bắt vú đúng? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

16. Bà mẹ có kể được đúng cho trẻ bú mẹ 8-12 lần trong 24 giờ hoặc theo nhu cầu không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

17. Bà mẹ có kể được đúng kích thước dạ dày của trẻ trong 3 ngày đầu không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

18. Trẻ có được tiêm Vitamin K1 sau bữa bú đầu tiên và da kề da đủ 90 phút không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

Tổng điểm

Hoạt động

Bà mẹ #1

Bà mẹ #2

Bà mẹ #3

Bà mẹ #4

Bà mẹ #5

Tư thế của trẻ

1.

Trẻ được mẹ bế sao cho bụng trẻ áp sát vào bụng mẹ

2.

Bà mẹ nâng đỡ toàn bộ cơ thể của trẻ, không chỉ nâng cổ và vai

3.

Đảm bảo tai, vai và hông trẻ trên một đường thẳng

4.

Mặt trẻ đối diện với bầu vú, mũi đối diện núm vú

Giúp trẻ ngậm bắt vú

5.

Chạm môi trẻ vào núm vú mẹ

6.

Chờ miệng trẻ mở rộng

7.

Đưa trẻ tới ngậm sâu vào vú mẹ với môi dưới của trẻ ở phía dưới núm vú

Dấu hiệu trẻ ngậm bắt vú đúng

8.

Cằm trẻ chạm vào bầu vú

9.

Miệng trẻ mở rộng, má phồng

10.

Môi dưới của trẻ trề ra ngoài

11.

Vùng quầng vú phía trên nhìn thấy nhiều hơn phần bên dưới miệng trẻ

Dấu hiệu trẻ bú đúng

12.

Trẻ bú với nhịp mút sâu và chậm

13.

Khi bú, thỉnh thoảng trẻ ngừng lại nghỉ một khoảng ngắn; không phát ra âm thanh khi mút

Tổng điểm

Hoạt động

#1

#2

#3

#4

#5

Hướng dẫn mẹ tự đặt đúng tư thế của trẻ

1.

Ôm sát trẻ để bụng trẻ áp sát vào bụng mẹ

2.

Nâng đỡ toàn bộ cơ thể của trẻ, không chỉ nâng cổ và vai

3.

Đảm bảo tai, vai và hông trẻ trên một đường thẳng

4.

Mặt trẻ đối diện với bầu vú, mũi đối diện núm vú

Hướng dẫn mẹ tự giúp trẻ ngậm bắt vú

5.

Chạm môi trẻ vào núm vú mẹ

6.

Chờ miệng trẻ mở rộng

7.

Đưa trẻ tới ngậm sâu vào vú mẹ với môi dưới của trẻ ở phía dưới núm vú

Hướng dẫn mẹ dấu hiệu của ngậm bắt vú tốt

8.

Cằm trẻ chạm vào bầu vú

9.

Miệng trẻ mở rộng, má phồng

10.

Môi dưới của trẻ trề ra ngoài

11.

Vùng quầng vú phía trên nhìn thấy nhiều hơn phần bên dưới miệng trẻ

Hướng dẫn mẹ biết được dấu hiệu trẻ bú tốt

12.

Trẻ bú với nhịp mút sâu và chậm

13.

Khi bú, thỉnh thoảng trẻ ngừng lại nghỉ một khoảng ngắn; không phát ra âm thanh khi mút

14.

Mẹ cảm thấy bầu vú rỗng sau khi cho bú (nên cho trẻ bú hết một bên sau đó mới chuyển sang bên kia)

Tổng điểm

Tiêu chí

Nguồn xác thực thông tin

Tiêu chuẩn đạt

1- Số nhân viên khoa sản và/ hoặc khoa sơ sinh được tập huấn về tư vấn và hỗ trợ bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ đạt từ 95% trở lên.

Giấy chứng nhận/chứng chỉ tập huấn/đào tạo NCBSM: Được cấp bởi cơ sở đào tạo (được cấp mã B-C) có chương trình đào tạo, tập huấn về NCBSM.

Từ 95%

2- % nhân viên chuyên trách tư vấn NCBSM đã tham dự lớp tập huấn/đào tạo về nuôi con bằng sữa mẹ và có chứng chỉ/chứng nhận.

Quyết định của bệnh viện phân công cán bộ chuyên trách tư vấn NCBSM. Giấy chứng nhận

Từ 95%

3- Có nhóm hỗ trợ bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ hoạt động thường xuyên (thành viên là bác sĩ, điều dưỡng, hộ sinh…) có kiến thức và kỹ năng tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ, thông tắc tia sữa, cách cho trẻ bú đúng, cách duy trì nguồn sữa mẹ.

Quyết định thành lập nhóm “Hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ” (danh sách thành viên, kế hoạch hoạt động)

Có

4- Tỷ lệ các trường hợp sinh thường được thực hiện đầy đủ quy trình chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm đạt tối thiểu 80%

Số liệu EENC của bệnh viện

Từ 80%

Có hệ thống tổng hợp từ sổ đẻ hoặc phần mềm

5- Tỷ lệ các trường hợp sinh mổ được thực hiện đầy đủ quy trình chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm đạt tối thiểu 50% số trường hợp đủ điều kiện áp dụng

Số liệu EENC của bệnh viện

Từ 50%

Có hệ thống tổng hợp từ sổ đẻ hoặc phần mềm

6- Không phát hiện vi phạm về tiếp thị sản phẩm thay thế sữa mẹ trong bệnh viện theo qui định của Nghị định số 100/2014/NĐ- CP ngày 06/11/2014 của Chính phủ quy định về kinh doanh và sử dụng sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ, bình bú và vú ngậm nhân tạo, bao gồm:

• Không phát hiện trường hợp cán bộ y tế kê đơn chỉ định sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ cho trẻ trong trường hợp không cần thiết.

• Không bày bán sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ trong căng-tin bệnh viện.

• Không có sản phẩm thay thế sữa mẹ, bình, núm vú giả tại phòng hậu sản (với sinh thường).

Quan sát tại bệnh viện

Không vi phạm

Nội dung

Phòng khám thai

Phòng sinh

Phòng hậu sản

Nhi sơ sinh

Đạt

1. Có bảng quy định nuôi con bằng sữa mẹ: Có đầy đủ nội dung của WHO về 10 bước nuôi con bằng sữa mẹ?

Có

2. Bệnh viện có cấm sử dụng sữa công thức và các sản phẩm liên quan một cách công khai?

Có

3. Có các tranh ảnh khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ?

Có

4. Các tài liệu về NCBSM ở những vị trí người nhà và bà mẹ dễ tiếp cận không?

Có

5. Bệnh viện có khuyến khích việc sử dụng cốc, thìa thay cho sử dụng bình bú khi trẻ chưa bú mẹ trực tiếp không?

Có

6. Có các poster, video, ảnh… của các nhãn hiệu sữa công thức trong bệnh viện? (kể cả khi công ty sữa công thức cho trẻ em quảng cáo sữa bà bầu).

Không

7. Có chương trình tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ cho bà mẹ tại bệnh viện không?

Có

8. Có tủ lạnh bảo quản sữa mẹ không?

Có tại đơn vị nhi sơ sinh

9. Có khu vực riêng, sạch sẽ, đầy đủ các tài liệu hỗ trợ bà mẹ: dinh dưỡng khi cho con bú, tư thế bú đúng, mát xa vú, vắt sữa bằng tay hoặc bằng máy.

Có

10. Có các dụng cụ hỗ trợ bà mẹ vắt sữa khi trẻ chưa bú mẹ không? (trẻ sinh non, trẻ dị tật vùng mặt…) sẵn có tại bệnh viện không?

Có

11. Có bày bán sản phẩm thay thế sữa mẹ, bình bú, vú ngậm nhân tạo tại căng tin bệnh viện không?

Không

Nội dung phỏng vấn

BM #1

BM #2

BM #3

BM #4

BM #5

BM #6

BM #7

BM #8

BM #9

BM #10

1

Trong thời gian trẻ bị cách ly, bà mẹ có được khuyến khích thăm trẻ ít nhất 1 lần/ngày không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

2

Trong suốt thời gian cách ly mẹ con, nhân viên y tế bệnh viện có tư vấn, hướng dẫn mẹ vắt sữa cho trẻ không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

3

Trong thời gian điều trị tại bệnh viện, trẻ có được cho uống thứ gì khác ngoài sữa mẹ không? (không tính dịch truyền, thuốc, sữa đặc biệt theo yêu cầu bệnh lý) (Có = 0 điểm, Không = 1 điểm)

4

Trong thời gian điều trị tại bệnh viện, trẻ có hoàn toàn không ăn sữa mẹ bằng bình bú (trẻ được bú mẹ trực tiếp hoặc ăn sữa mẹ thông qua cốc, thìa, xy-lanh, ống thông dạ dày) không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

5

Trong vòng 24 giờ qua, trẻ có được thực hiện phương pháp Kangaroo ≥ 20 giờ không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

6

Trẻ có bị tách rời mẹ (người thực hiện Kangaroo) trên 30 phút không? (Có = 0 điểm, Không = 1 điểm)

Bà mẹ có được nhân viên y tế tại bệnh viện tư vấn và hướng dẫn thực hành các nội dung liên quan đến nuôi con bằng sữa mẹ sau đây không? (Có = 1 điểm, Không = 0 điểm)

7

Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ

8

Các dấu hiệu trẻ đòi bú

9

Cách đặt tư thế trẻ đúng khi cho bú

10

Cách giúp trẻ ngậm bắt vú

11

Các dấu hiệu trẻ ngậm bắt vú tốt

12

Cách vắt, trữ sữa mẹ

Tổng điểm

Bước

NVYT #1

NVYT #2

NVYT #3

NVYT #4

NVYT #5

Thảo luận về phương pháp KMC với bà mẹ

1. Ba yếu tố cơ bản của phương pháp KMC

2. Ít nhất ba lợi ích của KMC liên tục

Hướng dẫn cho bà mẹ cách chuẩn bị cho KMC

3. Rửa tay trước khi chăm sóc trẻ

4. Chuẩn bị áo khoác và áo địu cho bà mẹ; mũ, tã cho trẻ

5. Cho bà mẹ mặc áo địu và áo khoác để mở phía trước

6. Cởi áo trẻ và đảm bảo trẻ vẫn đội mũ; thay tã nếu cần

7. Rửa tay lần 2 sau khi chạm vào tã

Hướng dẫn cho bà mẹ cách đặt trẻ vào vị trí KMC

8. Một tay giữ đầu, một tay giữ mông, đặt trẻ vào giữa 2 bầu vú, ngực trẻ áp sát ngực mẹ theo chiều dọc với tay và chân ở tư thế gấp

9. Đảm bảo đầu trẻ hơi ngửa nhẹ, đầu nghiêng về một bên và cánh tay ở tư thế gấp trên ngực mẹ

10. Kéo cả áo địu qua khỏi chân trẻ, kéo phần mép trên của áo địu đến ngang tai trẻ và mép dưới kéo xuống ôm cả mông trẻ, chân trẻ nằm trong áo địu với tư thế giống như con ếch

11. Điều chỉnh áo địu giữ trẻ chắc chắn để khi bà mẹ di chuyển thì trẻ không bị rớt

12. Kiểm tra xem trẻ có dễ thở không và áo không ôm quá chặt ngực trẻ

13. Cài khuy áo khoác ngoài và phủ thêm tấm khăn/ chăn nếu cần; Đảm bảo bà mẹ thấy thoải mái

14. Rửa tay sau khi chăm sóc trẻ

Tổng điểm

Bước

NVYT #1

NVYT #2

NVYT #3

NVYT #4

NVYT #5

Thảo luận với bà mẹ về việc vắt sữa và chuẩn bị

1. Vắt sữa cần thiết khi trẻ sinh non tháng không thể bú, mút hoặc dễ mệt khi bú. Vắt sữa cho trẻ đủ tháng trong trường hợp mẹ đi vắng

2. Sữa mẹ được tạo ra tại các nang sữa phía trong bầu vú và chảy ra ngoài qua núm vú. Sữa sẽ không ra nếu chỉ vắt ở núm vú

3. Vắt sữa trung bình 8-12 lần trong 24 giờ

4. Vắt sữa bằng tay sẽ không gây đau, nếu bạn thấy đau có nghĩa là kĩ thuật vắt sữa chưa đúng và cần phải chỉnh lại

5. Rửa sạch cốc có nắp đậy bằng nước và xà phòng, sau đó ngâm bằng nước sôi, đợi tới khi cốc nguội thì đổ nước để sẵn sàng cho việc vắt sữa

Hướng dẫn cho bà mẹ cách mát xa vú trước khi vắt sữa

6. Rửa tay trong khi trẻ vẫn ở tư thế KMC

7. Kéo mép trên áo địu xuống ngang nách trẻ, kéo mép dưới lên ngang hông trẻ, một tay giữ đầu trẻ một tay giữ mông trẻ, xoay trẻ về hướng vú không vắt, và bộc lộ vú cần vắt sữa

8. Dùng các ngón tay mát xa từ xa bầu vú hướng về đầu vú

9. Nắm các ngón tay lại mát xa từ bầu vú về đầu vú

10. Dùng ngón cái xoay theo hình lò xo từ bầu vú hướng về đầu vú

11. Sử dụng ngón tay cái miết quanh quầng vú

12. Sử dụng ngón tay cái và ngón trỏ vê núm vú

13. Mát xa trong vòng 3 phút

Hướng dẫn cho bà mẹ cách vắt sữa

14. Ngón cái và ngón trỏ tạo thành chữ “C” ở quanh quầng vú, cách tâm núm vú khoảng 2-4 cm

15. Ngón cái và ngón trỏ ấn hướng vào thành ngực vừa ép vào bầu vú rồi thả theo nhịp cho tới khi sữa chảy ra

16. Khi dòng sữa chảy chậm lại, di chuyển các ngón tay sang vị trí mới xung quanh quầng vú và vắt; tiếp tục cho đến khi sữa không chảy ra nữa

17. Lặp lại ở vú bên kia cho tới khi cả hai bầu vú thấy rỗng

18. Đậy nắp cốc sữa và bảo quản nơi mát hoặc cho vào tủ lạnh cho tới khi cho trẻ ăn; giải thích sữa có thể được bảo quản trong bao lâu tùy từng điều kiện bảo quản (nhiệt độ phòng, tủ lạnh, tủ âm sâu)

Hướng dẫn cho bà mẹ cách cho trẻ ăn sữa

19. Cho trẻ ăn lượng nhỏ bằng cốc hoặc thìa

20. Đưa trẻ trở lại tư thế KMC

21. Rửa tay sau khi chăm sóc trẻ

Tổng điểm

Bước

NVYT #1

NVYT #2

NVYT #3

NVYT #4

NVYT #5

Thảo luận với bà mẹ cách cho trẻ bú mẹ

1. Nhận biết dấu hiệu cho thấy trẻ sẵn sàng bú

2. Cho trẻ bú mẹ 8-12 lần trong 24 giờ

Hướng dẫn cho bà mẹ cách đặt tư thế của trẻ

3. Rửa tay trước khi chăm sóc trẻ

4. Kéo mép trên áo địu xuống ngang nách trẻ, kéo mép dưới lên ngang hông trẻ, một tay giữ đầu trẻ một tay giữ mông trẻ, xoay trẻ về hướng vú muốn bú

5. Ôm sát trẻ để tiếp xúc da kề da càng nhiều càng tốt

6. Nâng đỡ toàn bộ cơ thể của trẻ, không chỉ là nâng cổ và vai

7. Đảm bảo tai, vai và hông trẻ trên một đường thẳng song song với đường giữa cơ thể

8. Mặt trẻ nhìn về phía bầu vú, mũi đối diện núm vú

Hướng dẫn cho bà mẹ cách giúp trẻ ngậm bắt vú

9. Chạm môi trẻ vào núm vú mẹ

10. Chờ miệng trẻ mở rộng

11. Đưa trẻ tới ngậm sâu vào vú mẹ với môi dưới của trẻ ở phía dưới núm vú

Hướng dẫn cho bà mẹ các dấu hiệu của ngậm bắt vú tốt

12. Cằm trẻ chạm vào bầu vú

13. Miệng trẻ mở rộng

14. Môi dưới của trẻ trề ra ngoài

15. Vùng quầng vú phía trên nhìn thấy nhiều hơn phần bên dưới miệng trẻ

Thảo luận với bà mẹ về các dấu hiệu bú mẹ tốt

16. Trẻ bú với nhịp mút sâu và chậm

17. Khi bú, thỉnh thoảng trẻ ngừng lại nghỉ một khoảng ngắn; không phát ra âm thanh khi mút

18. Mẹ cảm thấy bầu vú rỗng sau khi cho bú (nên cho trẻ bú hết một bên sau đó mới chuyển sang bên kia)

Hướng dẫn cho bà mẹ cách đưa trẻ trở lại tư thế KMC

19. Đưa trẻ trở lại tư thế KMC, điều chỉnh áo địu

20. Rửa tay sau khi chăm sóc trẻ

Tổng điểm

STT

Câu hỏi

Trả lời

0

Xác nhận tham gia phỏng vấn

1) Bà mẹ đồng ý trả lời điện thoại

2) Người chăm sóc trẻ đồng ý trả lời điện thoại

3) Bà mẹ từ chối trả lời điện thoại sau khi đã giải thích kỹ càng (Dừng phỏng vấn)

4) Bà mẹ bận và hẹn vào ngày khác (Dừng phỏng vấn)

5) Số điện thoại sai hoặc không khả dụng (Dừng phỏng vấn)

6) Cháu đã mất (Dừng phỏng vấn)

00

Thông tin chung của bà mẹ

Họ và tên: ………………………………...

Số điện thoại: …………………………….

Dân tộc: …………………………………..

Tháng xuất viện: …………………………

1

Cháu nhỏ nhất của chị được mấy tháng rồi?

(Ghi lại số tháng) (≤ 6 tháng):

1a

Cháu là bé trai hay bé gái

1) Trai

2) Gái

9) Khác: …………………

2

Từ ngày hôm qua tới nay (24h vừa qua) thì cháu có đang được bú sữa mẹ không?

1) Có (Chuyển qua câu 2a)

2) Không (Chuyển qua câu 3)

3) Bú sữa người khác (Chuyển qua câu 2a)

2a

Ngoài bú sữa mẹ thì chị có cho cháu ăn hay uống gì khác không?

1) Có (Chuyển qua câu 2b)

2) Không - Bú mẹ hoàn toàn

2b

Ngoài bú sữa mẹ thì chị cho cháu ăn hay uống thêm những gì?

(Câu hỏi nhiều lựa chọn)

1) Nước trắng

2) Sữa bột/sữa công thức

9) Khác (Ghi rõ): ………………………………

3

Hồi chị sinh cháu là sinh thường hay sinh mổ?

1) Sinh thường

2) Sinh mổ

3a

Khi chị sinh cháu, thai đã được bao nhiêu tuần tuổi?

1) < 37 tuần (dưới 259 ngày)

2) ≥ 37 tuần (từ 259 ngày trở lên)

Sau đây tôi sẽ hỏi về khoảng thời gian chị sinh cháu tại bệnh viện

4

Cháu có được đặt nằm da kề da trên ngực/bụng chị ngay sau khi sinh không?

1) Có (Chuyển qua câu 4a)

2) Không (Chuyển qua câu 5)

8) Không trả lời (Chuyển qua câu 5)

9) Không biết/Không nhớ (Chuyển qua câu 5)

4a

Cháu được đặt nằm da kề da liên tục trên ngực/bụng chị trong bao lâu?

1) Dưới 90 phút

2) Trên 90 phút

9) Không biết/ Không nhớ

(Tất cả → chuyển qua câu 5)

5

Bao lâu sau khi sinh thì cháu được nằm cùng chị?

1) Nằm cùng luôn (< 1 tiếng)

2) Từ 1 đến 6 tiếng

3) Sau 6 tiếng

9) Không biết/Không nhớ

6

Cháu có được hoàn thành cữ bú mẹ đầu tiên (ngậm, bú sâu) trước khi tách mẹ con không?

1) Có

2) Không

8) Không trả lời

9) Không biết/Không nhớ

7

Trong thời gian sau sinh ở bệnh viện, ngoài bú sữa mẹ, chị có cho cháu uống thêm gì khác không (loại trừ việc uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ)?

1) Có (Chuyển qua câu 7a)

2) Không (Chuyển qua câu 8)

8) Không trả lời (Chuyển qua câu 8)

9) Không biết/Không nhớ (Chuyển qua câu 8)

7a

Trong thời gian sau sinh ở bệnh viện, ngoài bú sữa mẹ thì chị cho cháu ăn hay uống thêm những gì?

(Câu hỏi nhiều lựa chọn)

1) Nước trắng

2) Sữa bột/sữa công thức

9) Khác (Ghi rõ): ………………………………

8

Khi ở bệnh viện, chị có được nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ không?

1) Có

2) Không

8) Không trả lời

9) Không biết/Không nhớ

9

Nhân viên y tế ở bệnh viện có tư vấn dùng sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi không (loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định)^(*)?

1) Có (Chuyển qua câu 9a)

2) Không (Chuyển qua câu 10)

8) Không trả lời (Chuyển qua câu 10)

9) Không biết/Không nhớ (Chuyển qua câu 10)

9a

Vì sao chị được nhân viên y tế tư vấn dùng sữa bột/sữa công thức?

1) Ít sữa, chưa có sữa

2) Sinh mổ

3) Mẹ bệnh không thể cho con bú

4) Con bệnh hoặc sinh non nên không thể bú mẹ

5) Mẹ muốn cho con sữa bột/sữa công thức

6) Khác (Ghi rõ): ………………………………

8) Không trả lời

9) Không biết/ Không nhớ

10

Chị có thấy trong bệnh viện có các hình thức quảng cáo, tiếp thị sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo không?

1) Có pano, tranh ảnh hoặc tài liệu quảng cáo sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi

2) Có nhân viên tiếp thị sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi trong khu vực bệnh viện

3) Bệnh viện có bày bán, hoặc nhân viên bệnh viện giới thiệu hoặc bán sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi

4) Có người gọi điện thoại cho chị (khi chị đang ở bệnh viện và sau khi xuất viện) và tư vấn về sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo

5) Quảng cáo sữa bà bầu, sữa cho bà mẹ sau sinh, và/hoặc tặng quà khuyến mại

6) Có quảng cáo và bày bán bình bú, vú ngậm nhân tạo

9) Các hình thức quảng cáo, tiếp thị khác cho sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi (Chuyển qua câu 10a)

0) Không có các hình thức như mô tả trên

10a

Mô tả các hình thức quảng cáo, tiếp thị sữa công thức khác?

…………………………………………………..

11

Chị có góp ý gì cho bệnh viện để làm tốt hơn việc trợ giúp nuôi con bằng sữa mẹ không?

1) Có (Chuyển qua câu 11a)

2) Không (Dừng phỏng vấn)

11a

Nội dung góp ý cho bệnh viện để làm tốt hơn việc trợ giúp nuôi con bằng sữa mẹ

………………………………………………….

STT

Câu hỏi

Trả lời

0

Xác nhận tham gia phỏng vấn

1) Bà mẹ đồng ý trả lời điện thoại

2) Người chăm sóc trẻ đồng ý trả lời điện thoại

3) Bà mẹ từ chối trả lời điện thoại sau khi đã giải thích kỹ càng (Dừng phỏng vấn)

4) Bà mẹ bận và hẹn vào ngày khác (Dừng phỏng vấn)

5) Số điện thoại sai hoặc không khả dụng (Dừng phỏng vấn)

6) Cháu đã mất (Dừng phỏng vấn)

00

Thông tin chung của bà mẹ

Họ và tên: ………………………

Số điện thoại: ……………………

Dân tộc: …………………………

Tháng xuất viện: ………………

1

Cháu nhỏ nhất của chị được mấy tháng rồi?

(Ghi lại số tháng):

1a

Cháu là bé trai hay bé gái

1) Trai

2) Gái

9) Khác: …………………………………………

2

Từ ngày hôm qua tới nay (24h vừa qua) thì cháu có đang được bú sữa mẹ không?

1) Có (Chuyển qua câu 2a)

2) Không (Chuyển qua câu 3)

3) Bú sữa người khác (Chuyển qua câu 2a)

2a

Ngoài bú sữa mẹ thì chị có cho cháu ăn hay uống gì khác không?

1) Có (Chuyển qua câu 2b)

2) Không - Bú mẹ hoàn toàn (Chuyển qua câu 3)

2b

Ngoài bú sữa mẹ thì chị cho cháu ăn hay uống thêm những gì?

(Câu hỏi nhiều lựa chọn)

1) Nước trắng

2) Sữa bột/sữa công thức

9) Khác (Ghi rõ): ………………………………

Sau đây tôi sẽ hỏi về khoảng thời gian cháu được điều trị tại bệnh viện:

3

Trẻ có nặng <2000g khi nhập viện không?

1) Có (Chuyển qua câu số 4)

2) Không (Chuyển qua câu số 5)

4

Trẻ có được ấp trong tư thế Kangaroo không?

1) Có (Chuyển qua câu số 4a và 4b)

2) Không (Chuyển qua câu số 5)

4a

Trẻ được ấp trong tư thế Kangaroo trong bao lâu?

1) < 20 giờ/ngày

2) ≥ 20 giờ/ngày

4b

Trẻ được tách khỏi tư thế Kangaroo dài nhất trong bao lâu?

1) ≤ 30 phút/lần

2) > 30 phút/lần

5

Mẹ có được nằm cùng trẻ hoặc khuyến khích thăm trẻ ít nhất 1 lần/ngày trong thời gian khi trẻ bị cách ly tại Đơn vị hồi sức sơ sinh không?

1) Có

2) Không

6

Trong thời gian ở bệnh viện, chị có cho cháu uống nước hay ăn thêm sữa bột/sữa công thức không?

1) Có (Chuyển qua câu 6a)

2) Không - Bú mẹ hoàn toàn (Chuyển qua câu 6b)

8) Không trả lời (Chuyển qua câu 6b)

9) Không biết/Không nhớ (Chuyển qua câu 6b)

6a

Trong thời gian ở bệnh viện, ngoài bú sữa mẹ thì chị cho cháu ăn hay uống thêm những gì?

(Câu hỏi nhiều lựa chọn)

1) Nước trắng

2) Sữa bột/sữa công thức

9) Khác (Ghi rõ): ………………………………

(Tất cả - Chuyển qua câu 7)

6b

Trong thời gian ở viện, trẻ ăn "sữa mẹ" có nguồn gốc nào?

1) Sữa mẹ đẻ

2) Sữa hiến tặng từ Ngân hàng sữa mẹ

3) Sữa bà mẹ khác

(Tất cả - Chuyển qua câu 7)

7

Trẻ ăn sữa mẹ bằng cách nào?

1) Bú mẹ trực tiếp (Chuyển qua câu 8)

2) Cốc

3) Thìa

4) Xy-lanh

5) Sonde dạ dày

6) Bình bú

(Từ 2-6 - Chuyển qua câu 7a)

7a

Chị có cho trẻ bú trực tiếp trước khi ăn sữa mẹ bằng cốc thìa, xy-lanh, sonde dạ dày hay bình bú chưa?

1) Có

2) Không

8

Khi ở bệnh viện, chị có được các nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ không?

1) Có

2) Không

8) Không trả lời

9) Không biết/Không nhớ

9

Nhân viên y tế ở bệnh viện có tư vấn dùng sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi không (loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định)^(*)?

1) Có (Chuyển qua câu 9a)

2) Không (Chuyển qua câu 10)

8) Không trả lời (Chuyển qua câu 10)

9) Không biết/Không nhớ (Chuyển qua câu 10)

9a

Vì sao chị được nhân viên y tế tư vấn dùng sữa bột/sữa công thức?

1) Ít sữa, chưa có sữa

2) Mẹ bệnh không thể cho con bú

3) Con bệnh hoặc sinh non nên không thể bú mẹ

4) Mẹ muốn cho con ăn sữa bột/sữa công thức

7) Khác (Ghi rõ): ………………………………………

8) Không trả lời

9) Không biết/Không nhớ

10

Chị có thấy trong bệnh viện có các hình thức quảng cáo, tiếp thị sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo không?

(Câu hỏi nhiều lựa chọn)

1) Có pano, tranh ảnh hoặc tài liệu quảng cáo sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi

2) Có nhân viên tiếp thị sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi trong khu vực bệnh viện

3) Bệnh viện có bày bán, hoặc nhân viên bệnh viện giới thiệu hoặc bán sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi

4) Có người gọi điện thoại cho chị (khi chị đang ở bệnh viện và sau khi xuất viện) và tư vấn về sữa bột/sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo

5) Quảng cáo sữa bà bầu, sữa cho bà mẹ sau sinh, và/hoặc tặng quà khuyến mại

6) Có quảng cáo và bày bán bình bú, vú ngậm nhân tạo

9) Các hình thức quảng cáo, tiếp thị khác cho sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi? (Chuyển qua câu 10a)

0) Không có các hình thức như mô tả trên

10a

Mô tả các hình thức quảng cáo, tiếp thị sữa công thức khác.

……………………………………………………………

11

Chị có góp ý gì cho bệnh viện để làm tốt hơn việc trợ giúp nuôi con bằng sữa mẹ không?

1) Có

2) Không (Dừng phỏng vấn)

11a

Nội dung góp ý cho bệnh viện để làm tốt hơn việc trợ giúp nuôi con bằng sữa mẹ

………………………………………………….

STT

Tên bảng kiểm

Tiêu chí đạt

Kết quả đánh giá

Đạt/ Không đạt

Bảng kiểm 1

Phỏng vấn phụ nữ có thai từ 7 tháng

“ĐẠT” Nếu 4/5 PNMT có tổng điểm ≥ 7/9 điểm

Bảng kiểm 2

Quan sát chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong sinh thường (trẻ thở được)

“ĐẠT” Nếu 3/3 ca sinh thường có “Tổng điểm” ≥ 72/80 điểm

Bảng kiểm 3

Quan sát chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong sinh mổ lấy thai (trẻ thở được)

“ĐẠT” Nếu 2/2 ca sinh mổ có Tổng điểm ≥ 38/42 điểm

Bảng kiểm 4

Phỏng vấn bà mẹ sau sinh có trẻ đủ tháng

“ĐẠT” Nếu 8/10 bà mẹ có “Tổng điểm” ≥ 15/18 điểm

Bảng kiểm 5

Quan sát/phỏng vấn bà mẹ về thực hành NCBSM

“ĐẠT” Nếu 4/5 bà mẹ có “Tổng điểm” ≥ 20/26 điểm

Bảng kiểm 6

Quan sát nhân viên tư vấn về thực hành NCBSM

“ĐẠT” Nếu 4/5 NVYT có “Tổng điểm” ≥ 25/28 điểm

Bảng kiểm 7

Rà soát tiêu chí bệnh viện về NCBSM

Đạt các tiêu chuẩn đã chỉ định

Bảng kiểm 8

Đánh giá môi trường hỗ trợ NCBSM

Đạt các tiêu chuẩn đã chỉ định

Bảng kiểm 9

Phỏng vấn bà mẹ có con sinh non tháng, nhẹ cân nằm cùng mẹ sau khi trẻ điều trị tại đơn vị hồi sức sơ sinh

“ĐẠT” Nếu 8/10 bà mẹ có tổng điểm ≥ 9/12 điểm

Bảng kiểm 10

Quan sát NVYT hướng dẫn bà mẹ/người chăm sóc trẻ đặt trẻ vào tư thế KMC

“ĐẠT” Nếu 4/5 nhân viên y tế có điểm thực hành ≥ 25/28 điểm

Bảng kiểm 11

Quan sát NVYT hướng dẫn bà mẹ mát-xa vú và vắt sữa trong tư thế KMC

“ĐẠT” Nếu 4/5 nhân viên y tế có điểm thực hành ≥ 38/42 điểm

Bảng kiểm 12

Quan sát NVYT hướng dẫn bà mẹ cho con bú trong tư thế KMC

“ĐẠT” Nếu 4/5 nhân viên y tế có điểm thực hành ≥ 36/40 điểm

Kết luận

“Đạt” nếu tất cả bảng kiểm đều “Đạt”

*Lưu ý: Số lượng Bảng kiểm tùy theo từng bệnh viện

STT

Nội dung

Tiêu chí đạt

Quý …/20…

Đạt/ Không đạt

Sinh thường

Sinh mổ

1

Cháu có được đặt nằm da kề da trên ngực/bụng mẹ ngay sau khi sinh không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ sinh thường, và 50% bà mẹ sinh mổ trả lời “Có”.

2

Cháu được đặt nằm da kề da trên ngực/bụng mẹ trong khoảng bao lâu?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ sinh thường, và 50% bà mẹ sinh mổ trả lời “trên 90 phút”.

3

Bao lâu sau khi sinh thì cháu được nằm cùng mẹ?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 95% bà mẹ sinh thường trả lời con sinh ra được nằm cùng mẹ luôn.

4

Cháu có được hoàn thành cữ bú mẹ đầu tiên (ngậm, bú sâu) trước khi tách mẹ con không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ sinh thường và 50% bà mẹ sinh mổ trả lời “Có”.

5

Trong thời gian sau sinh ở bệnh viện, mẹ có cho em bé uống nước hay ăn thêm sữa công thức không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 90% bà mẹ cả sinh thường và sinh mổ trả lời “Không”.

6

Khi ở bệnh viện, mẹ có được các nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ cả sinh thường và sinh mổ trả lời “Có”.

7

Nhân viên y tế ở bệnh viện có tư vấn dùng sữa bột hay sữa công thức không (loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định)?

“Đạt yêu cầu” nếu 100% bà mẹ cả sinh thường và sinh mổ trả lời “Không” (đã loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định).

8

Mẹ có thấy trong bệnh viện có các quảng cáo, tiếp thị sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo không?

“Đạt yêu cầu” nếu 100% bà mẹ cả sinh thường và sinh mổ trả lời “Không”.

Kết luận:

Bệnh viện đạt mức yêu cầu của việc khảo sát điện thoại nếu “Đạt yêu cầu” trong tất cả nội dung khảo sát trên.

STT

Nội dung

Tiêu chí đạt

Quý …/20…

Đạt/ Không đạt

1

Trẻ có được ấp trong tư thế Kangaroo (≥ 20 giờ/ngày, gián đoạn ≤ 30 phút/lần) không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ có trẻ non tháng < 37 tuần, <2.000g trả lời “Có”

2

Mẹ có được nằm cùng trẻ hoặc được thăm con ít nhất 1 lần/ngày trong thời gian trẻ bị cách ly tại Đơn vị hồi sức sơ sinh không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 90% bà mẹ không bị cách ly hoặc được thăm con ít nhất 1 lần/ngày trong thời gian trẻ bị cách ly tại Đơn vị hồi sức sơ sinh

3

Trong thời gian ở bệnh viện, trẻ ăn gì?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% trẻ bú mẹ hoàn toàn hoặc ăn sữa mẹ bằng các hình thức khác (ăn sữa của mẹ đẻ vắt ra, Ngân hàng sữa mẹ…) trong thời gian nằm viện

4

Trẻ ăn sữa mẹ bằng cách nào?

“Đạt yêu cầu” nếu ít hơn 20% trẻ ăn sữa mẹ bằng bình bú

5

Khi ở bệnh viện, mẹ có được các nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ không?

“Đạt yêu cầu” nêu trên 80% bà mẹ trả lời “Có”

6

Nhân viên y tế ở bệnh viện có tư vấn dùng sữa bột hay sữa công thức không (loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định)?

“Đạt yêu cầu” nếu 100% bà mẹ/người chăm sóc trẻ trả lời “Không” (đã loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định).

7

Mẹ có thấy trong bệnh viện có các quảng cáo, tiếp thị sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo không?

“Đạt yêu cầu” nếu 100% bà mẹ/người chăm sóc trẻ trả lời “Không”

Kết luận:

Bệnh viện đạt mức yêu cầu của việc khảo sát điện thoại nếu “Đạt yêu cầu” trong tất cả nội dung khảo sát trên.

STT

Nội dung

Tiêu chí đạt

Quý …/20…

Đạt/ Không đạt

A

Tiêu chí về dịch vụ sản khoa

Sinh thường

Sinh mổ

1

Cháu có được đặt nằm da kề da trên ngực/bụng mẹ ngay sau khi sinh không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ sinh thường, và 50% bà mẹ sinh mổ trả lời “Có”.

2

Cháu được đặt nằm da kề da trên ngực/bụng mẹ trong khoảng bao lâu?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ sinh thường, và 50% bà mẹ sinh mổ trả lời “trên 90 phút”.

3

Bao lâu sau khi sinh thì cháu được nằm cùng mẹ?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 95% bà mẹ sinh thường trả lời con sinh ra được nằm cùng mẹ luôn.

4

Cháu có được hoàn thành cữ bú mẹ đầu tiên (ngậm, bú sâu) trước khi tách mẹ con không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ sinh thường và 50% bà mẹ sinh mổ trả lời “Có”.

5

Trong thời gian sau sinh ở bệnh viện, mẹ có cho em bé uống nước hay ăn thêm sữa công thức không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 90% bà mẹ cả sinh thường và sinh mổ trả lời “Không”.

6

Khi ở bệnh viện, mẹ có được các nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ cả sinh thường và sinh mổ trả lời “Có”.

B

Tiêu chí về dịch vụ nhi khoa

7

Trẻ có được ấp trong tư thế Kangaroo (≥ 20 giờ/ngày, gián đoạn ≤ 30 phút/lần) không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% bà mẹ có trẻ non tháng < 37 tuần, <2.000g trả lời “Có”

8

Mẹ có được nằm cùng trẻ hoặc được thăm con ít nhất 1 lần/ngày trong thời gian trẻ bị cách ly tại Đơn vị hồi sức sơ sinh không?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 90% bà mẹ không bị cách ly hoặc được thăm con ít nhất 1 lần/ngày trong thời gian trẻ bị cách ly tại Đơn vị hồi sức sơ sinh

9

Trong thời gian ở bệnh viện, trẻ ăn gì?

“Đạt yêu cầu” nếu trên 80% trẻ bú mẹ hoàn toàn hoặc ăn sữa mẹ bằng cách hình thức khác (ăn sữa của mẹ đẻ vắt ra, Ngân hàng sữa mẹ…) trong thời gian nằm viện

10

Trẻ ăn sữa mẹ bằng cách nào?

“Đạt yêu cầu” nếu ít hơn 20% trẻ ăn sữa mẹ bằng bình bú

11

Khi ở bệnh viện, mẹ có được các nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ không?

“Đạt yêu cầu” nêu trên 80% bà mẹ trả lời “Có”

C

Tiêu chí chung

Bà mẹ sau sinh

Bà mẹ/ người CS trẻ

12

Nhân viên y tế ở bệnh viện có tư vấn dùng sữa bột hay sữa công thức không (loại trừ các trường hợp được chỉ định theo qui định)?

“Đạt yêu cầu” nếu 100% bà mẹ/người chăm sóc trẻ được phỏng vấn trả lời “Không” (đã loại trừ trường hợp được chỉ định theo qui định).

13

Mẹ có thấy trong bệnh viện có các hình thức quảng cáo, tiếp thị sữa bột/ sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, bình bú, vú ngậm nhân tạo không?

“Đạt yêu cầu” nếu 100% bà mẹ/người chăm sóc trẻ được phỏng vấn trả lời “Không”

Kết luận:

Bệnh viện đạt mức yêu cầu của việc khảo sát điện thoại nếu “Đạt yêu cầu” trong tất cả nội dung khảo sát trên.